2. Տիեզերաքիմիա, քիմիայի բաժին, որն
ուսումնասիրում է տիեզերական մարմինների
բաղադրությունը, Տիեզերքում քիմիական
տարրերի տարածվածության և բաշխման
օրինաչափությունները, նուկլեասինթեզը,
տարրերի իզոտոպայինբաղադրության էվոլյուցի
ան, տիեզերական նյութի առաջացումը
պայմանավորող քիմիական տարրերի
համակցումներն ու տեղաշարժերը։
Քիմիան և տիեզերքը
3. Տիեզերաքիմիայի վաղ շրջանի հետազոտություններն
իրականացվում
էին Արեգակի, աստղերի և մոլորակների մթնոլորտի
լուսարձակման սպեկտրաչափական վերլուծության,
նաև Երկրի վրա ընկնող տիեզերական մարմինների՝
երկնաքարերի քիմիական հետազոտությունների
միջոցով։ 1924-1932 թվականներին ձևակերպվեցին
երկնաքարերում քիմիական տարրերի բաշխման
օրինաչափությունները (նորվեգացի
երկրաքիմիկոս Վիկտոր Գոլդշմիդտ,1888-1947)։
Տիեզերաքիմիայի հետագա զարգացմանը մեծապես
նպաստեցին Պավել Վինոգրադովի և ամերիկացի
գիտնական Հարոլդ Յուրիի (1893-1981) աշխատանքները։
4. Տիեզերագնացության զարգացմամբ ընդլայնվեցին տիեզերաքիմիայի
հետազոտությունների հնարավորությունները և շրջանակները,
իրականացվեցին լուսնային ապարների անմիջական
հետազոտությունները, ավտոմատ սարքերի օգնությամբ
ուսումնասիրվում են Արեգակի, աստղերի և մոլորակների
մակերևույթն ու մթնոլորտը։ Հայտնաբերվեցին նյութի՝ Երկրի համար
անսովոր վիճակներ՝ պլազմային վիճակը Արևի և աստղերի վրա,
կոնդենսված He, H2, CH4, NH3 և այլ գազերի առկայությունը մեծ
մոլորակների մթնոլորտում շատ ցածր ջերմաստիճաններում
են։ Աստղաֆիզիկայի, մասնավորապես ռադիոաստղագիտության,
զարգացման շնորհիվ մեծացան տիեզերաքիմիայի համար անհրաժեշտ
տեղեկությունների ստացման հնարավորությունները։ Բազմաթիվ
տարրերի ատոմներ, պարզ և բարդմոլեկուլներ, անգամ միներալներ,
հայտնաբերվեցին միջաստղային տարածություններում։
