SlideShare a Scribd company logo
1 of 14
VI sinif
Azərbaycan dili
    Üslub
Üslub
• 1. Üslub nədir?
• 2. Üslubiyyat nəyi öyrənir ?
• 3. Üslublar hansı baxımdan özünü
  göstərir?
• 4. Funksional üslublar hansılardır ?
• 5. Fərdi üslub nədir?
B ə dii üslub
•Bədii üslub – obrazlı ,
 emosional nitq
 formasıdır.
•Fuksional imkanlarının
 genişliyinə görə bədii
 üslubu ədəbi – bədii dil də
 adlandırırlar.
Sözün fonetik funksiyası
        Poetizm
• Mətndə poetik funksiya
  daşıyan söz poetizmdir.
• Poetizm – Bədii sözdür.
• Bədii söz – məcazi mənada
  işlənmiş sözdür.
Bədii ifadə vasitələri.
        Məcazlar
• Sözün poetik funksiyası ən çox
  məcazlarda meydana çıxır.
• Bunlar aşağıdakılardır:
• 1. Epitet
• 2.Təşbeh
• 3. Mübaliqə
• 4.Metafora
• 5. Kinayə
Epitet ( Bədii təyin )
Gözüm çox həsrətdir xumar gözünə
Günəş camalına , şəkər sözünə
Utanıram , necə deyim üzünə ,
Dərdin xəstə canə gəlsin , gəlməsin ?

              S. Ə. Nəbati
Təşbeh ( Bənzətmə)
   Təşbehin tərkib hissələri
          bunlardır:
Bənzəyən , bənzədilən ,bənzətmə
 qoşması, bənzətmə əlaməti:
• Qarpız bal kimi şirindir
Mübaliğə ( Şişirtmə)
• Məcnunun ahından
  dağlar titrədi.
• Nərəsindən yer yarıldı.
• Göz yaşlarından çaylar
  axdı.
Metafora ( Köçürmə)
• Bir əşyanın əlamətinin başqa bir əşya
     üzərinə köçürülməsinə metafora
                 deyilir.

Ana layla deyir öz körpəsinə
Uyuyur göy meşə , yatır dağ - təpə.
Ana nəğməsindən məst olub yenə
Uyuyur təbiət , uyuyur körpə.
Kinayə
• Sözün zahirən müsbət mənada
  deyilib , ancaq əslində mənfi
  məna bildirməsinə kinayə deyilir.

  “ Ə , bu lap əjdahadır ki ...”
Yeni dərsin
   möhkəmləndirilməsi.
•1. B ə dii üslub
 n ə dir ?
•2. Poetizm n ə dir ?
•3. B ə dii ifad ə
 vasit ə l ə rin ə daha n ə
 deyilir?
“Ağır söz“ ,“ağır daş “

birləşmələrində hansı
birləşmə epitetdir.
Fikrinizi əsaslandırın.
“Yanağı lalə kimi qırmızıdır.“




Cümləsində təşbehin 4
  ünsürünü izah edin
Ev tapşırığı
• Ədəbiyyat dərsliyindən
  keçilmiş mövzulardan
  məcazın növlərinə aid
nümunələr tapib yazmaq.

More Related Content

What's hot (20)

Sifətin dərəcələri
Sifətin dərəcələriSifətin dərəcələri
Sifətin dərəcələri
 
Xedice
XediceXedice
Xedice
 
Elnurə
ElnurəElnurə
Elnurə
 
Kök və şəkilçi
Kök və şəkilçiKök və şəkilçi
Kök və şəkilçi
 
Koordinat şəbəkəsi
Koordinat şəbəkəsiKoordinat şəbəkəsi
Koordinat şəbəkəsi
 
Çoxmənalı sözlər
Çoxmənalı sözlər  Çoxmənalı sözlər
Çoxmənalı sözlər
 
Azərbaycan dili
Azərbaycan dili Azərbaycan dili
Azərbaycan dili
 
Sifət (1)
Sifət (1)Sifət (1)
Sifət (1)
 
Əlamət bildirən sözlər
Əlamət bildirən sözlərƏlamət bildirən sözlər
Əlamət bildirən sözlər
 
Vafa
VafaVafa
Vafa
 
Fəza fiqurları
Fəza fiqurlarıFəza fiqurları
Fəza fiqurları
 
Kütlənin ölçülməsi
Kütlənin ölçülməsiKütlənin ölçülməsi
Kütlənin ölçülməsi
 
İsim
İsimİsim
İsim
 
Aciq ders
Aciq dersAciq ders
Aciq ders
 
kurikulum
kurikulumkurikulum
kurikulum
 
OMONIM ŞƏKİLÇİLƏR
 OMONIM ŞƏKİLÇİLƏR OMONIM ŞƏKİLÇİLƏR
OMONIM ŞƏKİLÇİLƏR
 
Azərbaycan ədəbi dilinin normaları
Azərbaycan ədəbi dilinin normalarıAzərbaycan ədəbi dilinin normaları
Azərbaycan ədəbi dilinin normaları
 
Suyun dovrani
Suyun dovraniSuyun dovrani
Suyun dovrani
 
Cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növləri
Cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növləriCümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növləri
Cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növləri
 
Zerf
ZerfZerf
Zerf
 

Viewers also liked

Heydər əliyev məktəbi
Heydər əliyev məktəbiHeydər əliyev məktəbi
Heydər əliyev məktəbiNurlan Quliyeva
 
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı
Azərbaycan Respublikasının Dövlət BayrağıAzərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı
Azərbaycan Respublikasının Dövlət BayrağıUlduz Hacıyeva
 
Azerbaycan dili нный).docx1
Azerbaycan dili нный).docx1Azerbaycan dili нный).docx1
Azerbaycan dili нный).docx1Ulviyye Ulvi
 
Təxmini hesablama II sinif Tehmine Atayeva
Təxmini hesablama II sinif  Tehmine AtayevaTəxmini hesablama II sinif  Tehmine Atayeva
Təxmini hesablama II sinif Tehmine AtayevaTehmine Atayeva
 
1000000 coxreqemli ededler uzerinde toplama
1000000  coxreqemli ededler uzerinde toplama1000000  coxreqemli ededler uzerinde toplama
1000000 coxreqemli ededler uzerinde toplamaAZERİ AZERBAYCAN
 
1000 dairəsində ədədlər
1000 dairəsində ədədlər1000 dairəsində ədədlər
1000 dairəsində ədədlərmimio_azerbaijan
 
İbtidai siniflərdə fonetikanın tədrisi metodikası
İbtidai siniflərdə fonetikanın  tədrisi metodikasıİbtidai siniflərdə fonetikanın  tədrisi metodikası
İbtidai siniflərdə fonetikanın tədrisi metodikasımimio_azerbaijan
 
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınması
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınmasıFonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınması
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınmasımimio_azerbaijan
 

Viewers also liked (20)

Xocali8 копия
Xocali8   копияXocali8   копия
Xocali8 копия
 
Adu
AduAdu
Adu
 
Heydər əliyev məktəbi
Heydər əliyev məktəbiHeydər əliyev məktəbi
Heydər əliyev məktəbi
 
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı
Azərbaycan Respublikasının Dövlət BayrağıAzərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı
 
Azerbaycan dili нный).docx1
Azerbaycan dili нный).docx1Azerbaycan dili нный).docx1
Azerbaycan dili нный).docx1
 
Qar... (1)
Qar... (1)Qar... (1)
Qar... (1)
 
Təxmini hesablama II sinif Tehmine Atayeva
Təxmini hesablama II sinif  Tehmine AtayevaTəxmini hesablama II sinif  Tehmine Atayeva
Təxmini hesablama II sinif Tehmine Atayeva
 
Təqdimat
Təqdimat Təqdimat
Təqdimat
 
əDəd oxu
əDəd oxuəDəd oxu
əDəd oxu
 
1000000 coxreqemli ededler uzerinde toplama
1000000  coxreqemli ededler uzerinde toplama1000000  coxreqemli ededler uzerinde toplama
1000000 coxreqemli ededler uzerinde toplama
 
1000 dairəsində ədədlər
1000 dairəsində ədədlər1000 dairəsində ədədlər
1000 dairəsində ədədlər
 
Az
AzAz
Az
 
İbtidai siniflərdə fonetikanın tədrisi metodikası
İbtidai siniflərdə fonetikanın  tədrisi metodikasıİbtidai siniflərdə fonetikanın  tədrisi metodikası
İbtidai siniflərdə fonetikanın tədrisi metodikası
 
şəKilli mətnlər
şəKilli mətnlərşəKilli mətnlər
şəKilli mətnlər
 
Sait və samit səslər
Sait və samit səslərSait və samit səslər
Sait və samit səslər
 
Ulduz Haciyeva
Ulduz HaciyevaUlduz Haciyeva
Ulduz Haciyeva
 
Ahəng qanunu
Ahəng qanunuAhəng qanunu
Ahəng qanunu
 
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınması
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınmasıFonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınması
Fonetika haqqında keçilmiş mövzuların sistemə salınması
 
Kəsrlərin müqayisəsi
Kəsrlərin müqayisəsiKəsrlərin müqayisəsi
Kəsrlərin müqayisəsi
 
Fonetika. Samitlər
Fonetika. SamitlərFonetika. Samitlər
Fonetika. Samitlər
 

More from Ulduz Hacıyeva

More from Ulduz Hacıyeva (20)

Azərbaycan Respublikasının qədim abidələr xəritəsi
Azərbaycan Respublikasının qədim abidələr xəritəsiAzərbaycan Respublikasının qədim abidələr xəritəsi
Azərbaycan Respublikasının qədim abidələr xəritəsi
 
Xerite ipek
Xerite ipekXerite ipek
Xerite ipek
 
Xerite
XeriteXerite
Xerite
 
7sinif 2
7sinif 27sinif 2
7sinif 2
 
8sinif 2
8sinif 28sinif 2
8sinif 2
 
VIII sinif
VIII sinifVIII sinif
VIII sinif
 
Qarabağ
QarabağQarabağ
Qarabağ
 
Tarix
TarixTarix
Tarix
 
En hundur bayraq
En hundur bayraqEn hundur bayraq
En hundur bayraq
 
8 fevral 2013 cü ildə azərbaycanın ilk telekommunikasiya peyki
8 fevral 2013 cü ildə azərbaycanın ilk telekommunikasiya peyki8 fevral 2013 cü ildə azərbaycanın ilk telekommunikasiya peyki
8 fevral 2013 cü ildə azərbaycanın ilk telekommunikasiya peyki
 
şəKilli mətnlər
şəKilli mətnlərşəKilli mətnlər
şəKilli mətnlər
 
Komputerin praflaktikasi
Komputerin praflaktikasiKomputerin praflaktikasi
Komputerin praflaktikasi
 
Tələbə qizlarin anatomiyasi
Tələbə qizlarin anatomiyasiTələbə qizlarin anatomiyasi
Tələbə qizlarin anatomiyasi
 
Tələbə qizlarin anatomiyasi
Tələbə qizlarin anatomiyasiTələbə qizlarin anatomiyasi
Tələbə qizlarin anatomiyasi
 
Socar ın ödənişli yay təcrübə proqramı
Socar ın ödənişli yay təcrübə proqramıSocar ın ödənişli yay təcrübə proqramı
Socar ın ödənişli yay təcrübə proqramı
 
Usaqhu~1
Usaqhu~1Usaqhu~1
Usaqhu~1
 
Bayramlarimiz
BayramlarimizBayramlarimiz
Bayramlarimiz
 
Let s play
Let s playLet s play
Let s play
 
Budaqlanan alq. maksimum ve minimum1
Budaqlanan alq. maksimum ve minimum1Budaqlanan alq. maksimum ve minimum1
Budaqlanan alq. maksimum ve minimum1
 
Gozel sozler.
Gozel sozler.Gozel sozler.
Gozel sozler.
 

Uslub

  • 2. Üslub • 1. Üslub nədir? • 2. Üslubiyyat nəyi öyrənir ? • 3. Üslublar hansı baxımdan özünü göstərir? • 4. Funksional üslublar hansılardır ? • 5. Fərdi üslub nədir?
  • 3. B ə dii üslub •Bədii üslub – obrazlı , emosional nitq formasıdır. •Fuksional imkanlarının genişliyinə görə bədii üslubu ədəbi – bədii dil də adlandırırlar.
  • 4. Sözün fonetik funksiyası Poetizm • Mətndə poetik funksiya daşıyan söz poetizmdir. • Poetizm – Bədii sözdür. • Bədii söz – məcazi mənada işlənmiş sözdür.
  • 5. Bədii ifadə vasitələri. Məcazlar • Sözün poetik funksiyası ən çox məcazlarda meydana çıxır. • Bunlar aşağıdakılardır: • 1. Epitet • 2.Təşbeh • 3. Mübaliqə • 4.Metafora • 5. Kinayə
  • 6. Epitet ( Bədii təyin ) Gözüm çox həsrətdir xumar gözünə Günəş camalına , şəkər sözünə Utanıram , necə deyim üzünə , Dərdin xəstə canə gəlsin , gəlməsin ? S. Ə. Nəbati
  • 7. Təşbeh ( Bənzətmə) Təşbehin tərkib hissələri bunlardır: Bənzəyən , bənzədilən ,bənzətmə qoşması, bənzətmə əlaməti: • Qarpız bal kimi şirindir
  • 8. Mübaliğə ( Şişirtmə) • Məcnunun ahından dağlar titrədi. • Nərəsindən yer yarıldı. • Göz yaşlarından çaylar axdı.
  • 9. Metafora ( Köçürmə) • Bir əşyanın əlamətinin başqa bir əşya üzərinə köçürülməsinə metafora deyilir. Ana layla deyir öz körpəsinə Uyuyur göy meşə , yatır dağ - təpə. Ana nəğməsindən məst olub yenə Uyuyur təbiət , uyuyur körpə.
  • 10. Kinayə • Sözün zahirən müsbət mənada deyilib , ancaq əslində mənfi məna bildirməsinə kinayə deyilir. “ Ə , bu lap əjdahadır ki ...”
  • 11. Yeni dərsin möhkəmləndirilməsi. •1. B ə dii üslub n ə dir ? •2. Poetizm n ə dir ? •3. B ə dii ifad ə vasit ə l ə rin ə daha n ə deyilir?
  • 12. “Ağır söz“ ,“ağır daş “ birləşmələrində hansı birləşmə epitetdir. Fikrinizi əsaslandırın.
  • 13. “Yanağı lalə kimi qırmızıdır.“ Cümləsində təşbehin 4 ünsürünü izah edin
  • 14. Ev tapşırığı • Ədəbiyyat dərsliyindən keçilmiş mövzulardan məcazın növlərinə aid nümunələr tapib yazmaq.