1. จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร?
สืบเนื่องจากภัยอันตรายที่มีต่อความมั่นคงสถาพรของสถาบันพระมหากษัตริย์
ขบวนการประชาธิปไตยแห่งชาติผู้เผยแผ่แนวทางสร้างประชาธิปไตยพระปกเกล้ารัชกาลที่7และสถาบันประเสริฐ
ทรัพย์สุนทรขอถือโอกาสนาเสนอเนื้อหาจากหนังสือชื่อ"จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร"
เขียนโดยอ.ประเสริฐทรัพย์สุนทรซึ่งได้รับการตีพิมพ์เป็นตอนๆลงในนิตยสาร"ตะวันใหม่"ในปีพ.ศ. 2524
และต่อมาได้รับการตีพิมพ์อีกครั้งในหนังสือพิมพ์"สยามโพสต์"ในคอลัมน์"โลกสีฟ้ า"ของนายจาลองบุญสองในปีพ.ศ.
2539 และได้จัดพิมพ์รวมเล่มขึ้นเป็นครั้งแรกเป็นหนังสือพ็อคเก็ตบุคสาหรับแจกจ่ายในปีเดียวกัน
ในวโรกาสอภิลักขิตสมัยฉลองครองสิริราชสมบัติครบ50ปี

2. ในโลกข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์ได้เคยนาเนื้อหาไปเผยแผ่ด้วยการโพสเป็นตอนๆในเว็บบอร์ดวิทยุผู้จัดการถึงสองครั้งเมื่อปี
2548-2549และในปี2551ตามลาดับ
ท่านผู้อ่านจะได้ทาความเข้าใจกับแนวทางและศึกษาปัญหาพื้นฐานของประเทศไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาลัทธิการเมื
องที่เป็นภัยต่อความมั่นคงของสถาบันชาติศาสนาและพระมหากษัตริย์
และผู้เขียนได้เสนอแนวทางแก้ปัญหาไว้แล้วในบทสุดท้ายของหนังสือเล่มนี้
นับแต่สงครามโลกครั้งที่2ยุติลง
ประวัติศาสตร์ของประเทศไทยเป็นประวัติศาสตร์แห่งการต่อสู้ระหว่างขบวนการเผด็จการคอมมิวนิสต์กับขบวนการประชา
ธิปไตย โดยขบวนเผด็จการคอมมิวนิสต์มีขบวนเผด็จการรัฐสภาเป็น"แนวร่วม"หากขบวนเผด็จการคอมมิวนิสต์ชนะ
ประเทศไทยก็จะมีการปกครองแบบคอมมิวนิสต์เท่ากับว่าชาติศาสนาและพระมหากษัตริย์ก็จะสิ้นไป
แต่หากขบวนการประชาธิปไตยชนะประเทศไทยก็จะมีการปกครองแบบประชาธิปไตยชาติศาสนา
และพระมหากษัตริย์ก็จะมีความมั่นคงดารงอยู่ตลอดไป
นายประเสริฐทรัพย์สุนทรเป็นผู้นาเอาพระบรมราโชบายของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่7
ที่ทรงสืบทอดมาจากรัชกาลที่5และรัชกาลที่6
มาประยุกต์เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบันต่อสู้เอาชนะขบวนการเผด็จการคอมมิวนิสต์ที่มีขบวนการเผด็จการรัฐสภาเป็นแนว
ร่วมเพื่อรักษาชาติศาสนาและพระมหากษัตริย์
โดยได้เสนอนโยบายต่อผู้ปกครองและประชาชนมาตลอดระยะเวลาหลายสิบปีตลอดจนสิ้นอายุขัย
การเสนอนโยบายของนายประเสริฐจาเพาะกลุ่มแคบลงต่อผู้ปกครอง
ถ้าหากผู้ปกครองคณะใดนาไปปฏิบัติก็จะแก้ปัญหาชาติบ้านเมืองได้
แต่ถ้าผู้ปกครองใดไม่นาไปปฏิบัติก็จะพากันล่มสลายหายไปจากการเมืองการปกครองทุกคณะ
และถึงแม้จะมีผู้ปกครองบางคณะรับเอาไปปฏิบัติไม่ครบถ้วนแต่ก็มีผลใหญ่หลวงสามารถรักษาชาติบ้านเมืองไว้ได้ เช่น
นโยบายต่อสู้กับทฤษฎีโดมิโนเพื่อให้ประเทศรอดพ้นจากการยึดประเทศจากคอมมิวนิสต์อินโดจีน
และนโยบายเพื่อต่อสู้เอาชนะคอมมิวนิสต์66/23บรรลุความสาเร็จของการสร้างการปกครองแบบประชาธิปไตยเป็นต้น
และในโอกาสอันเป็นมงคลและในการเปิดตัวสานักสื่อปฏิวัติทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์ในแนวทางปฏิวัติสันติ
เพื่อเชิดชูสถาบันพระมหากษัตริย์และเพื่อให้มีความมั่นคงยั่งยืนไปชั่วนิรันดรด้วยความสาเร็จของการสถาปนาการปกครอ
งแบบประชาธิปไตยจึงมีความสอดคล้องเหมาะสมอย่างสาคัญที่สานักสื่อปฏิวัติจะได้นาเสนอ
“จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร”ซึ่งเขียนโดยนายประเสริฐทรัพย์สุนทรเป็นตอนๆอีกครั้งหนึ่ง
จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร?

3. องค์คุณเอกภาพ3 ประการของประเทศไทยคือชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์
ได้รับการเชิดชูขึ้นเป็นพิเศษโดยล้นเกล้าฯรัชกาลที่6พร้อมๆกับทรงเปลี่ยนธงชาติจากธงแดงรูปช้างสีขาวเป็นธง3 สี คือ
แดง ขาวน้าเงิน เรียกว่า“ธงไตรรงค์”
ธงไตรรงค์คือสัญลักษณ์ขององค์คุณเอกภาพ3ประการสีแดงเป็นสัญลักษณ์ของชาติ
สีขาวเป็นสัญลักษณ์ของศาสนาสีน้าเงินเป็นสัญลักษณ์ของพระมหากษัตริย์
ชาติ หมายความถึงชนชาติไทยและประชาชาติสยามรวมกัน(ประชาชาติสยาม
เปลี่ยนเป็นประชาชาติไทยโดยรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมพ.ศ.2482ว่าด้วยนามประเทศ
เมื่อเปลี่ยนนามประเทศจากประเทศสยามเป็นประเทศไทยประชาชาติสยามก็เปลี่ยนเป็นประชาชาติไทย
และสยามรัฐก็เปลี่ยนเป็นรัฐไทย)
ศาสนาหมายความถึงศาสนาทุกศาสนาในประเทศไทยโดยเฉพาะหมายความถึงพุทธศาสนา
ซึ่งเป็นศาสนาที่สอดคล้อง
กับลักษณะของชนชาติไทยและชนชาติไทยรับเอาเป็นศาสนาของตนมาแต่โบราณกาล
พระมหากษัตริย์หมายความถึงประมุขแห่งรัฐว่าประเทศไทยทุกยุคทุกสมัยแต่โบราณมา
มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขแห่งรัฐ
ไม่ว่าสภาวการณ์ทางประวัติศาสตร์และทางสังคมของประเทศไทยจะพัฒนาไปอย่างไร
พระมหากษัตริย์เป็นประมุขแห่งรัฐคู่กับชนชาติไทยเสมอไป
องค์คุณ 3 ประการนี้เป็นเอกภาพกันแยกกันไม่ออกชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
เหมือนกับสีแดง สีขาวสีน้าเงินทั้ง 3 สี รวมกันอยู่อย่างแยกกันไม่ได้ในธงไตรรงค์ผืนเดียวกัน
ต่อมา เมื่อมีการปฏิวัติประชาธิปไตยเกิดขึ้นในประเทศไทยเมื่อพ.ศ.2475
รัฐบาลของระบอบประชาธิปไตยได้เพิ่มองค์คุณเข้าไปอีกองค์หนึ่งคือรัฐธรรมนูญองค์คุณเอกภาพ3
ประการจึงเปลี่ยนเป็นองค์คุณเอกภาพ4ประการคือชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์และรัฐธรรมนูญ
การที่รัฐบาลสมัยนั้นเพิ่มรัฐธรรมนูญเข้าไปก็เพราะเข้าใจผิดที่ยกความสาคัญของรัฐธรรมนูญจนเกินไป
ซึ่งความจริงรัฐธรรมนูญ
หาได้มีฐานะสูงส่งเสมอด้วยชาติศาสนาและพระมหากษัตริย์ไม่
ถ้ารัฐบาลสมัยนั้นจะยกองค์คุณใดขึ้นมาเสมอด้วยองค์คุณ3ประการดังกล่าวองค์คุณนั้นควรเป็นระบอบประชาธิปไตย
ฉะนั้นถ้าจะเปลี่ยนองค์คุณเอกภาพ3ประการเป็นองค์คุณเอกภาพ4ประการตามดาริของรัฐบาลสมัยนั้นแล้วองคุณ4
ประการควรเป็นชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์และระบอบประชาธิปไตย

4. เมื่อการเพิ่มรัฐธรรมนูญเข้าไปอีกองค์คุณหนึ่งเกิดจากความเข้าใจผิดที่ยกความสาคัญของรัฐธรรมนูญสูงเกินไป
ต่อมาองคุณรัฐธรรมนูญจึงหายไปเองคงเหลือองค์คุณ3ประการคือชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์
ตามพระราชดาริอันถูกต้องของล้นเกล้าฯรัชกาลที่6มาจนถึงทุกวันนี้
และในปัจจุบัน กล่าวถึงองค์คุณเอกภาพ3ประการนี้นิยมกล่าวในฐานะเป็นสถาบันคือสถาบันชาติ
สถาบันศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์ คนไทยพากันรู้สึกว่าสถาบันเอกภาพทั้ง3นี้
เริ่มได้รับความกระทบกระเทือนเมื่อมหาอานาจเจ้าอาณานิคมทาการคุกคามต่อประเทศหนักยิ่งขึ้นในสมัยกรุงรัตนโกสินท
ร์ โดยมหาอานาจมุ่งจะทาลายเอกราชของประชาชาติสยามถ้าเอกราชของประชาชาติสยามถูกทาลายลงในครั้งนั้น
จะเป็นภัยคุกคามอย่างรุนแรงต่อสถาบันพุทธศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์
...ด้วยพระปรีชาญาณของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ภัยคุกคามจากมหาอานาจต่อเอกราชของประชาชาติสยามถูกขจัดโดยพื้นฐานแต่ก็ยังไม่อาจไว้วางใจได้
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงส่งเสริมความรักชาติ(Patriotism) และลัทธิชาตินิยม(Nationalism)
ให้เข้มแข็งยิ่งขึ้นด้วยการเชิดชูองค์คุณ3ประการคือชาติ ศาสนาพระมหากษัตริย์ขึ้นเป็นพิเศษเป็นสาคัญประการหนึ่ง
ครั้งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
มหาอานาจสังคมนิยมเข้มแข็งขึ้นอย่างรวดเร็วคู่ขนานกับมหาอานาจเสรีนิยมภัยคุกคามต่อประเทศไทยด้วยรูปแบบต่างๆ
ก็ทวียิ่งขึ้นจึงจาเป็นต้องใช้มาตรการสูงสุดในการรับมือภัยคุกคามนั่นคือการปฏิวัติประชาธิปไตย
การเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตยเมื่อพ.ศ.2475
แต่ระบอบประชาธิปไตยประสบความล้มเหลว
เป็นเหตุสาคัญให้ภัยคุกคามทวีขึ้นเป็นลาดับและเลวร้ายมากในปัจจุบันคุณบุญชูโรจนเสถียร
กล่าวคาบรรยายที่กรมยุทธศึกษาทหารบกเมื่อวันที่3 กรกฎาคม2524ตอนหนึ่งว่า
“ผมเห็นจะต้องเอ่ยถึงสถานการณ์ที่เห็นกันอยู่คือเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นในประเทศเราในช่วงเวลาไม่นานมานี้
กาลังแผ่เงาดาครอบคลุมไปทั่วประเทศถ้าเราไม่คิดหลอกตัวเองกันเราก็ต้องยอมรับกันว่า
ทุกคนกาลังมีความกังวลห่วงใยบ้านเมืองของเราห่วงใยสถาบันต่างๆที่เราเคารพบูชาว่าตกอยู่ในสถานะที่อันตรายมาก
แต่จะเป็นด้วยเหตุใดก็ตามพวกเรามักเก็บไว้ในใจไม่พูดถึงกันอย่างไรก็ตามวันนี้ผมอยากระบายแทนเพราะเห็นว่า
ถ้าเราประสงค์จะอยู่รอดตลอดไปเราต้องหันหน้าเข้าสู้กับความจริง
ไม่ว่าความเป็นจริงนั้นจะลาบากยากเข็ญที่จะแก้เพียงใดหรือน่ากลัวเพียงใด
เราก็ต้องพร้อมใจกันฝ่ าฟันแก้ไขอย่างกล้าหาญไม่ย่อท้อแม้แต่น้อย”(จาก“ตะวันใหม่”ฉบับที่ 175)
คาของคุณบุญชู ที่กล่าวว่า“ทุกคนกาลังมีความกังวลห่วงใยบ้านเมืองของเราห่วงใยสถาบันต่างๆ
ที่เราเคารพบูชาว่าตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมาก”นั้นเป็นการสะท้อนสภาพความเป็นจริงอย่างถูกต้องที่สุด

5. และคุณบุญชูกล่าวว่า“แต่จะเป็นด้วยเหตุใดก็ตามพวกเรามักจะเก็บไว้ในใจไม่พูดถึงกัน...วันนี้ผมจะขอระบายแทน”นั้น
เรา“ตะวันใหม่” ขอรับรองให้คุณบุญชูระบายแทนเพราะรู้สึกว่าคุณบุญชูสามารถใช้คาพูดสั้นๆ
วาดมโนภาพเข้าไปถึงส่วนลึกที่สุดในหัวใจของประชาชนชาวไทยรวมทั้งของ “ตะวันใหม่”
เกินกว่าความสามารถที่เราจะระบายเองได้ โดยเฉพาะที่คุณบุญชูกล่าวว่าทุกคนกาลังห่วงใยต่อสถาบันต่างๆ
ที่เราเคารพบูชาก็คือสถาบันชาติสถาบันศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์นั่นเอง
อย่างไรก็ดีเราเห็นว่าความสามารถของคุณบุญชู
มีเพียงแต่ระบายความในใจแทนคนไทยที่มีความห่วงใยสถาบันอันเป็นที่เคารพบูชาเท่านั้น
แต่ในปัจจุบันปัญหาไม่ได้มีเพียงการระบายความห่วงใยปัญหาสาคัญที่สุดในปัจจุบันคือ
ทาอย่างไรจึงจะแก้ให้สถาบันที่เราเคารพบูชาพ้นจากสภาพที่“ตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมาก”
ที่คุณบุญชูระบายออกมาอย่างตรงกับความเป็นจริงที่สุดนั้นได้
ความห่วงใยสถาบันที่เราเคารพบูชาว่าตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมากคือทุกข์แต่จะรู้ทุกข์เพียงอย่างเดียวมิได้
จะต้องรู้เหตุแห่งทุกข์และรู้หนทางแห่งความพ้นทุกข์ด้วย
เรารู้ทุกข์กันมามากแล้วเวลานี้ไม่ใช่เวลาที่เพียงแต่จะราพันถึงทุกข์
บัดนี้ถึงเวลาแล้วที่จะต้องแก้ทุกข์และพ้นทุกข์การที่จะพ้นทุกข์ได้นั้นจะต้องมีหนทางแก้ทุกข์อย่างถูกต้อง
ถ้ามีหนทางแก้ทุกข์ไม่ถูกต้องก็แก้ทุกข์ไม่ได้ ไม่พ้นทุกข์แต่กลับจะทุกข์หนักยิ่งขึ้นก็เป็นไปได้
ความจริงคุณบุญชูไม่ได้ระบายทุกข์อย่างเดียวคุณบุญชูได้เสนอหนทางแก้ทุกข์ด้วยเหมือนกัน
เช่นเดียวกับหลายคนที่ไม่เพียงแต่ระบายความห่วงใยต่อชาติบ้านเมืองเท่านั้น
หากยังเสนอวิธีแก้ปัญหาของประเทศชาติอีกด้วย แต่วิธีแก้ปัญหานั้นมีทั้งถูกต้องและผิดพลาด
วิธีแก้ปัญหาที่ถูกต้องเท่านั้นจึงจะแก้ปัญหาได้ วิธีการแก้ปัญหาที่ผิดพลาดไม่เพียงแต่จะแก้ปัญหาไม่ได้
หากยังจะทาให้ปัญหาร้ายแรงยิ่งขึ้นก็เป็นไปได้
สมัยก่อนพุทธกาลมีศาสดาเป็นอันมากสอนหนทางพ้นทุกข์แต่ไม่สามารถจะพ้นทุกข์
ก็เพราะหนทางเหล่านั้นเป็นหนทางที่ผิดพลาดการที่พระพุทธเจ้าอุบัติขึ้นในโลกคือ
การเกิดขึ้นของหนทางพ้นทุกข์ที่ถูกต้องเรียกว่าสัมมามรรคซึ่งปฏิเสธมิจฉามรรคของศาสนาอื่นสมัยนั้น
กล่าวโดยอนุโลมกับการเมืองสัมมามรรคก็คือนโยบายที่ถูกต้อง และมิจฉามรรคก็คือนโยบายที่ผิดพลาด เพราะ
“ตะวันใหม่” เห็นตรงกับคุณบุญชูและคนอื่นว่าสถาบันต่างๆที่เราเคารพบูชาตกอยู่ในอันตรายมาก
จาเป็นอย่างยิ่งยวดที่จะต้องแก้ไขโดยด่วนที่สุดแต่การที่แก้ไขได้นั้นไม่เพียงแต่จะ “ต้องหันหน้าเข้าสู่ความเป็นจริง
ไม่ว่าความเป็นจริงนั้นจะลาบากยากเข็ญที่จะแก้สักเพียงใดหรือน่ากลัวเพียงใด
เราจะต้องพร้อมใจกันฟันฝ่ าแก้ไขอย่างกล้าหาญไม่ย่อท้อแม้แต่น้อย”อย่างคุณบุญชูว่าเท่านั้น
ข้อสาคัญที่สุดจะต้องมีนโยบายที่ถูกต้องในการแก้ไขด้วยจึงจะแก้ไขได้

6. คนไทยไม่ได้ขาดความกล้าหาญและไม่ได้ขาดนโยบายสิ่งที่ขาดคือนโยบายที่ถูกต้อง
คุณบุญชูได้เสนอนโยบายสาหรับแก้ไขสถานการณ์ ซึ่งสถาบันต่างๆที่เราเคารพบูชาตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมากไว้แล้ว
เช่นเดียวกับบุคคลอื่นและคณะบุคคลอื่นได้เสนอนโยบายไว้เป็นอันมาก
แต่ว่าเราเห็นว่านโยบายเหล่านั้นไม่สามารถจะแก้ปัญหาได้เพราะโดยพื้นฐานแล้วยังไม่เป็นนโยบายที่ถูกต้องยังไม่เป็นสัม
มามรรค
“ตะวันใหม่” ยืนยันว่านโยบายของเราสาหรับแก้ไขสถานการณ์ซึ่งสถาบันต่างๆ
ที่เราเคราพบูชาตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมากนั้นเป็นนโยบายที่ถูกต้องและถ้านาไปปฏิบัติอย่างครบถ้วนแล้วสถาบันต่าง
ๆที่เราเคารพบูชาก็จะพ้นอันตรายและมีความมั่นคงและยั่งยืนไปชั่วนิรันดร
เราจึงขอนาเอานโยบายที่เรายืนยันว่าถูกต้องนั้นมาเสนอต่อสาธารณะอีกครั้งหนึ่ง
เพื่อได้โปรดพิจารณาโดยทั่วกัน และเพื่อให้สอดคล้องแก่กาลเวลาซึ่งใกล้อภิลักขิตสมัยเฉลิมฉลองกรุงเทพพระมหานครฯ
ครบรอบ200 ปี (ในปีที่เขียน)เพื่อเชิดชูสถาบันที่เราเคารพบูชาคือชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริย์
และในการเฉลิมฉลองนั้นเรียงลาดับโดยยกสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นอันดับแรกฉะนั้น
ในการนาเอานโยบายของเราเพื่อแก้ไขสถานการณ์ให้สถาบันที่เราเคารพบูชาพ้นจากฐานะที่ตกอยู่ในอันตรายมาและให้มี
ความมั่นคงยั่งยืนไปชั่วนิรันดรมาเสนอย้าในครั้งนี้เราขอเริ่มต้นด้วยสถาบันพระมหากษัตริย์โดยให้ชื่อเรื่องว่า
“จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร”
เราตั้งหัวเรื่องว่าจะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไรคาว่า “มั่นคง”
มีความหมายอย่างเดียวกับคาว่า “ปลอดภัย”ตรงกับศัพท์อังกฤษว่าSecure เช่นคาว่าSecurityCouncil
แต่ก่อนแปลเป็นไทยว่า“คณะมนตรีความปลอดภัย”เวลานี้แปลว่า“คณะมนตรีความมั่นคง”และในปัจจุบันคาว่า
Security ก็ยังใช้ศัพท์คาไทย2คาอยู่เช่น National SecurityCentreใช้คาว่า“ศูนย์รักษาความปลอดภัยแห่งชาติ”
National SecurityCouncilใช้ว่า“สภาความมั่นคงแห่งชาติ”เป็นต้น
Secure แปลว่าUntroubledbydangerof apprehension(The Concise OxfordDictionary)
แปลเป็นไทยว่าไม่ยุ่งยากไม่ลาบากหรือไม่กังวลด้วยอันตรายหรือความกลัว
ฉะนั้น ความมั่นคงจึงหมายถึงความไม่ยุ่งยากไม่ลาบากหรือไม่กังวลด้วยอันตรายหรือความกลัวพูดง่ายๆ
ว่าไม่มีอันตรายหรืออันตรายทาอะไรไม่ได้นั่นเอง
ฉะนั้นการรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคง
ก็คือการทาให้สถาบันพระมหากษัตริย์ไม่มีอันตรายหรืออันตรายทาอะไรต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ไม่ได้นั่นเอง
เรายกคาของคุณบุญชูโรจนเสถียรมาในฉบับก่อนว่า “ทุกคนกาลังกังวลห่วงใยบ้านเมืองของเรา
ห่วงใยสถาบันต่างๆที่เราเคารพบูชาว่าตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมาก”คาของคุณบุญชูนี้พูดอีกนัยหนึ่งก็คือสถาบันต่าง

7. ๆที่เราเคราพบูชาตกอยู่ในฐานะที่ไม่มั่นคงมากคือสถาบันชาติสถาบันศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์
ตกอยู่ในฐานะที่ไม่มั่นคงมากนั่นเอง
เพราะฉะนั้นจึงมีความจาเป็นอย่างยิ่งยวดที่จะต้องรักษาสถาบันชาติสถาบันศาสนา
และสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงในที่นี้เราเริ่มต้นด้วยสถาบันพระมหากษัตริย์จึงตั้งหัวเรื่องว่า
จะรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ให้มั่นคงได้อย่างไร
แต่ไหนแต่ไรมาคนไทยไม่เคยรู้จักและไม่เคยคิดถึงความไม่มั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์
เพราะสถาบันพระมหากษัตริย์ไทยมีความมั่นคงมาโดยตลอด
คนไทยเคยรู้จักแต่ความไม่มั่นคงขององค์พระมหากษัตริย์บางองค์ในบางสมัยเท่านั้นเช่นในสมัยกรุงศรีอยุธยา
คนไทยรู้จักความไม่มั่นคงของพระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระเยาว์
หรือความไม่มั่นคงของพระมหากษัตริย์ซึ่งประชาชนไม่ยอมรับ(คือขุนวรวงศาธิราช)
หรือพระมหากษัตริย์ผู้ทรงมีผู้คิดชิงราชสมบัติมากหรือเมื่อกรุงศรีอยุธยาแตกครั้งหลัง
พระมหากษัตริย์ต้องเสด็จหนีและสิ้นพระชนม์
เหล่านี้คือความไม่มั่นคงขององค์พระมหากษัตริย์บางพระองค์ซึ่งคนไทยรู้จัก
แต่ในขณะที่พระมหากษัตริย์บางพระองค์ไม่มั่นคงนั้นสถาบันพระมหากษัตริย์มั่นคงโดยตลอดตรงนี้
เราเห็นควรชี้แจงไว้ด้วยคาว่า“พระมหากษัตริย์”นั้นมี2 ฐานะ คือฐานะสถาบันและฐานะบุคคล
ถ้ากล่าวถึงพระมหากษัตริย์ในฐานะบุคคลต้องใช้ราชาศัพท์
ปัญหานี้เคยมีการโต้เถียงกันในระหว่างการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญร่างของคณะกรรมาธิการใช้คาว่า
“...มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข”มีสมาชิกโต้แย้งว่าต้องเติม“ทรง” เข้าไปเป็น “...มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข”
พระเจ้าวรวงศ์เธอกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ทรงอธิบายให้สมาชิกสภาฟังว่า “พระมหากษัตริย์”ในประโยคนี้
ไม่ใช่บุคคลจึงไม่ต้องใช้ราชาศัพท์การโต้เถียงจึงยุติ ดังกล่าวแล้วว่า
แต่ก่อนไทยไม่เคยรู้จักความไม่มั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์
เคยรู้จักแต่ความไม่มั่นคงของพระมหากษัตริย์บางพระองค์
แล้วเหตุใดเวลานี้คนไทยจึงเกิดความรู้สึกถึงความไม่มั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์อย่างมากดังตัวอย่างที่คุณบุญชู
ว่าตกอยู่ในฐานะที่อันตรายมาก?
คนไทยเริ่มห่วงใยถึงความไม่มั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์เมื่อมหาอานาจเจ้าอาณานิคมคุกคามเอกราชของประเทศไ
ทยรุนแรงยิ่งขึ้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์เพราะถ้ามหาอานาจยึดประเทศไทยได้ อาจทาลายสถาบันพระมหากษัตริย์
ดังตัวอย่างที่อังกฤษยกเลิกสถาบันพระมหากษัตริย์ในพม่าเป็นต้น

8. ก่อนยุคล่าอาณานิคมอย่างรุนแรงนั้นแม้ว่าประเทศไทยจะเคยแพ้สงคราม
ก็ไม่กระทบกระเทือนความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ผู้ชนะสงครามไม่ทาลายสถาบันพระมหากษัตริย์
เพียงแต่ทาอันตรายต่อพระมหากษัตริย์พระองค์เดิมเท่านั้นเช่นเมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยาแพ้สงครามแก่พม่าเมื่อพ.ศ.2112
สถาบันพระมหากษัตริย์ยังอยู่และเมื่อกรุงศรีอยุธยาแตกเมื่อพ.ศ.2310
พระยาตากสินก็ยกสถาบันพระมหากษัตริย์ขึ้นมาอีกในทันทีทั้งๆที่สุกี้ยึดกรุงศรีอยุธยาอยู่
แต่ถ้าประเทศไทยตกเป็นเมืองขึ้นแก่มหาอานาจตะวันตกก็ไม่แน่ว่ามหาอานาจจะไม่ทาลายสถาบันพระมหากษัตริย์
นี่คือเริ่มแรกที่คนไทยเกิดความห่วงใยต่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์แต่ความห่วงใยนี้ก็เลือนหายไปเมื่อแน่ใจ
แล้วว่าประเทศไทยสามารถรักษาเอกราชไว้ได้ ด้วยพระปรีชาญาณของพระมหากษัตริย์ไทย
....ความห่วงใยเกิดขึ้นอีกครั้งหนึ่งเมื่อเกิดการเคลื่อนไหวปฏิวัติประชาธิปไตยขึ้นในประเทศไทยการเคลื่อนไหวประชาธิปไ
ตย (หรือขบวนการประชาธิปไตย)ในประเทศไทยนั้นแบ่งออกเป็น2 ส่วน
ส่วนหนึ่งดาเนินการปฏิวัติประชาธิปไตยโดยพระมหากษัตริย์เจ้านายและขุนนางผู้ใหญ่
อีกส่วนหนึ่งดาเนินการปฏิวัติประชาธิปไตยโดยข้าราชการระดับล่างและพ่อค้าประชาชน
ส่วนแรกไม่มีใครห่วงใยต่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ส่วนหลังก่อให้เกิดความเป็นห่วงอยู่บ้าง
การเคลื่อนไหวปฏิวัติประชาธิปไตยส่วนแรกซึ่งดาเนินการโดยพระมหากษัตริย์เจ้านายและขุนนางผู้ใหญ่นั้น
ความมุ่งหมายประการหนึ่งในการปฏิวัติประชาธิปไตยก็เพื่อรักษาความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์
ดังเช่นการปฏิวัติประชาธิปไตยในญี่ปุ่นซึ่งดาเนินการโดยพระจักรพรรดิเป็นต้น
ในประเทศไทยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ทรงมีพระราชดาริที่จะทาการปฏิวัติประชาธิปไตยอยู่
เพียงแต่จะทรงทาการปฏิรูปประชาธิปไตยเสียก่อนเท่านั้น
และการเคลื่อนไหวปฏิวัติประชาธิปไตยของเจ้านายและขุนนางในสมัยนั้นก็มีความมุ่งหมายอย่างเดียวกัน
ดังเช่นคาท้ายถวายคากราบบังคมทูลแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวให้ทรงรีบทาการปฏิวัติประชาธิปไตย
ของคณะเจ้านายและขุนนางเมื่อวันที่8มกราคม2428 มีข้อความตอนหนึ่งว่า
“ ด้วยความประสงค์อันนี้ข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงจึงสามารถกราบบังคมทูลพระกรุณา
บังอาจชี้แจงโดยพิสดารแลใช้ถ้อยคาอันเรี่ยวแรงดังนี้
เพราะเป็นความประสงค์ของข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงที่จะกราบบังคมทูลแสดงความกตัญญูรักใคร่ในใต้ฝ่ ายละอองธุลีพระบ
าทแลบ้านเมืองซึ่งได้เป็นของไทยมาหลายร้อยปี โดยเต็มตามใจคิดทุกอย่างไม่ได้คิดยั้งถ้อยคา
ถ้าผิดพลั้งเหลือเกินเรี่ยวแรงไปประการใดแล้วพระราชอาญาไม่พ้นเกล้าฯ
แลที่ข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงสามารถกราบบังคมทูลพระกรุณาทั้งนี้หาได้มีความประสงค์แห่งลาภ

9. ยศฐานานุศักดิ์ฦๅช่องโอกาสด้วยความประสงค์จะหาประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดไม่
ข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงมีความประสงค์จะได้ฉลองพระเดชพระคุณซึ่งได้ทรงพระกรุณาชุบเลี้ยงเกล้าฯมา
แลทาความดีให้แก่บ้านเมืองซึ่งเป็นที่รักของข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลายเพื่อให้เป็นเอกราชต่อไปด้วยร่างกายแลชีวิต
หาได้คิดถึงความสุขความเจริญแต่ในส่วนตัวต่อไปข้างหน้าไม่”
และอีกตอนหนึ่งว่า
“ ด้วยข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงมีความเชื่อถืออันเป็นแน่ว่า
ใต้ฝ่ าละอองธุลีพระบาทมีพระราชหฤทัยทรงพระอุตสาหะดังที่ได้มีมาเป็นพยานอยู่แต่ก่อนแล้วที่จะทรงพระราชวินิจฉัยในร
าชกิจทานุบารุงราชอาณาเขตและไพร่ฟ้ าประชาราษฎร์
ให้มีความสุขความเจริญต่อไปแลทั้งโดยความกตัญญูสวามิภักดิ์ของข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงเฉพาะใต้ฝ่ าละอองธุลีพระบาท
จึงทาให้ข้าพระพุทธเจ้ามีความประสงค์อันแรงกล้าที่จะได้เห็นรัชกาลของใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทรุ่งเรืองยิ่งขึ้นไปด้วยควา
มดีความเจริญเพราะฉะนั้นข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงจึ่งสามารถขอรับพระราชทานพระบรมราชานุญาติ
กราบบังคมทูลใต้ฝ่ าละอองธุลีพระบาททรงพระราชดาริถึงรัชกาลปัตยุบันนี้ซึ่งตั้งอยู่ในสมัยอันประเสริฐคือ“ศิวิไลซ์” นี้
ไม่ควรที่จะให้มีความดี
ความเจริญเพียงเสมอรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแต่โบราณมาด้วยราชกิจแห่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าแผ่นดิ
นนั้นใช่แต่จะทรงทานุบารุงรักษาพระราชกิจแห่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินนั้น
ใช่แต่จะทรงทานุบารุงรักษาพระราชอาณาเขตให้พ้นจากภัยอันตรายตลอดไปชั่วรัชกาลหนึ่งนั้นมิได้
ต้องให้ความดีความเจริญที่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทได้ทรงพระราชอุตสาหะประพฤติมาในรัชกาลปัตยุบันนี้
เป็นการป้ องกันรักษาอันแน่นอนของกรุงสยาม
แลเป็นรากของความเจริญที่ต่อไปแลเมื่อรัชกาลในใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทสิ้นไปแล้วให้ผู้ที่จะมารักษาราชประเพณีสืบไป
แลทั้งข้าราชการราษฎรนั้นกลับระลึกได้ถึงรัชกาลของใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทด้วยความเคารพนับถือ
ว่าเอกราชของกรุงสยามแลกาเนิดของความสุขความสบายที่ตั้งอยู่เจริญรุ่งเรืองมาจนถึงวันนี้นั้น
เพราะใต้ฝ่ าละอองธุลีพระบาทพระองค์เดียวได้ทานุบารุงในทางอันประเสริฐมาแลจะได้เป็นแบบอย่างของรัชกาลข้างหน้า
สืบไป”
นี่คือคาท้ายของคากราบบังคมทูลของคณะเจ้านายและขุนนางให้พระมหากษัตริย์ทรงทาการปฏิวัติประชาธิปไตย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชหัตถเลขาตอบว่า
พระองค์ท่านทรงตั้งพระราชหฤทัยที่จะทาการปฏิวัติประชาธิปไตยอยู่แล้วดังข้อความตอนหนึ่งว่า
“... แต่เราของแจ้งความแก่ท่านทั้งปวงให้ทราบพร้อมกันด้วยว่าความที่น่ากลัวอันตรายอย่างใดซึ่งได้กล่าวมานั้น
ไม่เป็นการที่จะแลเห็นได้ขึ้นใหม่ของเราเลยแต่เป็นการได้คิดเห็นอยู่แล้วทั้งสิ้น

10. แลการที่ควรจะทะนุบารุงให้เจริญอย่างไรเล่าเรามีความปรารถนาแรงกล้าที่จะจัดการนั้นให้สาเร็จตลอดไปได้
ไม่ต้องมีความห่วงระแวงอย่างหนึ่งอย่างใดว่าเราจะเป็นผู้ขัดขวางให้การซึ่งจะเสียอานาจซึ่งเรียกว่าแอบโซลูต
เป็นต้นนั้นเลย เพราะเราได้เคยทดลองรู้มาแล้วตั้งแต่เวลาเป็นตุ๊กตาซึ่งไม่มีอานาจอันใดเลยทีเดียวนอกจากชื่อ
จนถึงเวลาที่มีอานาจขึ้นมาโดยลาดับจนเต็มบริบูรณ์ในบัดนี้ในเวลาที่มีอานาจน้อยปานนั้นได้
ความยากลาบากอย่างไรแลในเวลาที่มีอานาจมากเพียงนี้ได้รับความลาบากอย่างไรเรารู้ดีจาได้ดีเพราะที่จาได้อยู่อย่างนี้
เหตุไรเล่าเราจึงไม่มีความปรารถนาอานาจปานกลางซึ่งจะเป็นความสุขแก่ตัวเรา
และจะเป็นการมั่นคงถาวรของพระราชอาณาจักรด้วยนั้นเพราะเหตุฉะนี้เราขอให้ท่านทั้งปวงเข้าใจว่า
เราไม่เป็นพระเจ้าแผ่นดินซึ่งจะต้องบีบคั้นให้หันลงมาทางกลางเหมือนอย่างพระเจ้าแผ่นดินในยุโรปซึ่งมีมาในพงศาวดาร
และเพราะความเห็นความรู้ซึ่งเราได้เป็นเจ้าแผ่นดินมาถึงสิบแปดปี
ได้พบได้เห็นและได้เคยทุกข์ร้อนในการหนักการแรงการเผ็ดการร้อนของบ้านเมืองซึ่งมีอานาจจะมากดขี่ประการใด
ทั้งได้ยินข่าวคราวจาเมืองอื่นๆซึ่งมีเนือง ๆมิได้ขาด
แลการซึ่งเราได้ขวนขวายตะเกียกตะกายอยู่ในการที่จะเปลี่ยนแปลงมาแต่ก่อนจนมีเหตุบ่อย ๆ
เป็นพยานของเราที่จะยกขึ้นได้ว่า
เราไม่ได้เป็นประเจ้าแผ่นดินซึ่งเหมือนอย่างคางคกอยู่ในกะลาครอบที่จะทรมานให้สิ้นทิฐิ
ถือว่าตัวนั้นโตด้วยอย่างหนึ่งอย่างใดเลย”
นี่คือความพยายามเปลี่ยนแปลงระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ซึ่งเวลานั้นเรียกว่าแอบโซลูตโมนากี (Absolute
Monarchy) เป็นระบอบปริมิตาญาสิทธิราชย์ซึ่งเวลานั้นเรียกว่าลิมิเต็ดโมนากี (LimitedMonarchy)
ซึ่งก็คือความพยายามที่จะทาการปฏิวัติประชาธิปไตยโดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและเจ้านายขุนนางผู้
ใหญ่ และถ้าความพยายามนั้นเป็นผลสาเร็จ
ก็จะเป็นไปเพื่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นสาคัญประการหนึ่ง
...การปฏิวัติประชาธิปไตยสมัยรัชกาลที่7 ซึ่งประสบความสาเร็จอยู่ในระยะเวลาสั้นๆ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีส่วนสาคัญที่สุดอยู่ส่วนหนึ่ง
และถ้าไม่ได้รับความช่วยเหลือสนับสนุนจากพระองค์ท่านแล้วการปฏิวัติครั้งนั้นอาจล้มเหลวโดยสิ้นเชิงก็เป็นได้
พระราชบันทึกฉบับหนึ่งของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวถึงรัฐบาลและสภาผู้แทนราษฎรเมื่อ
พ.ศ.2475 มีข้อความ ตอนต้นว่า
“ ก่อนอื่นหมด ข้าพเจ้าขอชี้แจงเสียโดยชัดเจนว่าเมื่อพระยาพหลฯและคณะผู้ก่อการฯ
ร้องขอให้ข้าพเจ้าอยู่ครองราชย์สมบัติเป็นพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญนั้น
ข้าพเจ้ายินดีรับรองก็เพราะเข้าใจและเชื่อมั่นว่าคณะผู้ก่อการฯต้องการจะสถาปนาการปกครองแบบ“ประชาธิปไตย”

11. หรือDemocraticGovernment ตามแบบอย่างของประเทศอังกฤษและประเทศอื่น
ซึ่งมีพระมหากษัตริย์ปกครองภายใต้อานาจอันจากัดโดยรัฐธรรมนูญ”
จะเห็นได้ว่าพระราชดาริของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวที่จะทาการปฏิวัติประชาธิปไตยนั้น
ในด้านประมุขแห่งรัฐแล้วก็เพื่อรักษาระบอบพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ(ConstitutionalMonarchy)
ตามแบบอังกฤษและประเทศอื่นที่มีการปกครองระบอบนั้น
แต่การที่ทรงขัดแย้งกับคณะราษฎรก็ไม่ได้ขัดแย้งกันในปัญหาพระมหากษัตริย์สมเด็จพระปกเกล้าฯ
กับคณะราษฎรมีความเห็นตรงกันในปัญหานี้ข้อขัดแย้งอยู่ที่ว่าสมเด็จพระปกเกล้าฯ
ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะทาให้อานาจอธิปไตยเป็นของปวงชน
ถ้าอานาจอธิปไตยซึ่งคณะราษฎรยึดกุมไว้นั้นนาไปใช้ให้เป็นไปตามความต้องการของปวงชนแล้ว
พระองค์ท่านก็จะทรงเห็นชอบด้วยดังพระราชหัตถเลขาตอนหนึ่งว่า
“ข้าพเจ้าได้พูดไว้นานแล้วว่าข้าพเจ้าจะยอมสละอานาจของข้าพเจ้าให้แก่ราษฎรทั้งปวง
แต่ไม่สมัครที่จะสละอานาจให้แก่บุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือคณะใดคณะหนึ่ง
เว้นแต่ว่าเป็นความประสงค์ของประชาชนอันแท้จริงเช่นนั้น”
อย่างไรก็ดีความล้มเหลวของการปฏิวัติประชาธิปไตยครั้งนั้นและความขัดแย้งระหว่างสมเด็จพระปกเกล้าฯ
กับคณะราษฎรในปัญหาอานาจอธิปไตยก็มิได้กระทบกระเทือนความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ประการใดเพียงแ
ต่สมเด็จพระปกเกล้าฯทรงสละราชสมบัติ
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติสืบสันตติวงศ์ต่อไป
สถาบันพระมหากษัตริย์มีความมั่นคงดังเดิม
จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่า
การปฏิวัติประชาธิปไตยซึ่งดาเนินการโดยพระมหากษัตริย์และเจ้านายและขุนนางผู้ใหญ่นั้นเป็นไปเพื่อความมั่นคงของสถ
าบันพระมหากษัตริย์
ในตอนก่อนเราชี้ให้เห็นว่า
ความไม่มั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์เริ่มมีขึ้นเมื่อมหาอานาจเจ้าอาณานิคมคุกคามเอกราชของประเทศไทยอย่างรุน
แรงในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่5 ครั้งนั้นถ้ามหาอานาจยึดประเทศไทยได้
ความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ก็จะสูญสิ้นหรือลดลงอย่างมากดังตัวอย่างในประเทศเพื่อนบ้าน
แต่ด้วยพระราชปรีชาญาณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ประเทศไทยก็ผ่านพ้นอันตรายจากมหาอานาจไปได้ สถาบันพระมหากษัตริย์ดารงความมั่นคงต่อไป และเราได้ชี้ว่า
ความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ได้รับความกระทบกระเทือนอยู่บ้างในช่วงของการปฏิวัติประชาธิปไตย

12. แต่จะกระทบกระเทือนอย่างไรนั้น
จะต้องดูสภาพความเป็นจริงของกระบวนการปฏิวัติประชาธิปไตยอย่างรอบด้านและละเอียดถี่ถ้วน
จึงจะมองเห็นและเข้าใจอย่างถูกต้องได้
แต่เราจาเป็นต้องขอย้าไว้ในที่นี้ด้วยว่าเมื่อพูดถึงการปฏิวัติประชาธิปไตยเราหมายถึงจินตภาพ(Concept)
ของศัพท์วิชาการ(Technical term) ของคานี้ในวิชารัฐศาสตร์
อันได้แก่การเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบเผด็จการรูปใดรูปหนึ่งเป็นระบอบประชาธิปไตย
การปกครองระบอบเผด็จการนั้นมีหลายรูปเช่นระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ระบอบเผด็จการทหาร
ระบอบเผด็จการฟาสซิสต์ระบอบเผด็จการรัฐสภาเป็นต้น
การเปลี่ยนแปลงระบอบเผด็จการเหล่านี้เป็นระบอบประชาธิปไตยคือการปฏิวัติประชาธิปไตย(Democratic
Revolution) ซึ่งในศัพท์วิชาการในวิชารัฐศาสตร์
เราหมายถึงจินตภาพนี้เท่านั้นโดยไม่เกี่ยวกับจินตภาพอื่นของปฏิวัติประชาธิปไตยซึ่งมีผู้ให้ความหมายไปต่างๆ
นานาตามที่นึกคิดเอาเองเช่นหมายถึงรัฐประหารหมายถึงการยึดอานาจหมายถึงวิธีการรุนแรง
กระทั่งหมายถึงทาลายสถาบันพระมหากษัตริย์และหมายถึงสายโซเวียตเป็นต้น
เหล่านี้เป็นจินตภาพปฏิวัติประชาธิปไตยที่หลายคนกาหนดขึ้นเองตามอาเภอใจ
ซึ่งนอกจากจะไม่เอื้อเฟื้อแก่ศัพท์วิชาการแล้วยังน่าขายหน้าแก่ชาวต่างประเทศและแก่ผู้รู้ในบ้านเราเองอีกด้วย
บางคนไปไกลถึงกับกล่าวว่าคาว่า “การปฏิวัติประชาธิปไตย”นั้นไม่มีคนบางคนตั้งขึ้นมาเอง
ก็ประธานาธิบดีมากอสเขียนหนังสือเล่มใหญ่เล่มหนึ่งให้ชื่อว่าThe DemocraticRevolutionisthe Philippines
(การปฏิวัติประชาธิปไตยในฟิลิปปินส์)ท่านผู้นี้ตั้งคานี้ขึ้นมาเองหรือ?
ฉะนั้นเมื่อพูดถึงคาว่าการปฏิวัติประชาธิปไตยเราขอให้พูดในฐานะเป็นศัพท์วิชาการ(Technical term)
ของวิชารัฐศาสตร์เพื่อจะได้เกิดประโยชน์แก่การพิจารณาปัญหาของชาติบ้านเมืองแม้คาอื่นๆที่เป็น Technical term
เราก็ขอให้พิจารณาด้วยทัศนคติเช่นนี้ปัญหาของชาติบ้านเมืองเป็นปัญหาใหญ่ ๆ
ถ้าแม้แต่การใช้ถ้อยคาก็ไม่เอื้อต่อหลักวิชาการเสียแล้วจะพิจารณาปัญหาของชาติบ้านเมืองกันได้อย่างไร
ในตอนก่อนเราได้กล่าวถึงการปฏิวัติประชาธิปไตยซึ่งกระทาโดยพระมหากษัตริย์เจ้านายและขุนนางผู้ใหญ่ว่า
นอกจากจะไม่
กระทบกระเทือนต่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์แล้วยังเป็นการส่งเสริมความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริ
ย์อีกด้วยถ้าการปฏิวัติประชาธิปไตยในสมัยรัชกาลที่5ประสบความสาเร็จหรือสมเด็จพระปกเกล้าฯ
ทรงทาการปฏิวัติประชาธิปไตยสาเร็จตามที่ทรงตั้งปณิธานไว้แล้วสถาบันพระมหากษัตริย์ของประเทศไทยจะมั่นคงที่สุด
ชาวไทยจะไม่ต้องมากังวลห่วงใยต่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์กันอยู่ในเวลานี้เลย

13. ต่อไปนี้มาดูการปฏิวัติประชาธิปไตยซึ่งกระทาโดยข้าราชการระดับล่างและพ่อค้าประชาชน
ครั้งแรกคือการปฏิวัติประชาธิปไตยซึ่งนาโดยคณะรศ.130มี ร.อ.ขุนทวนหาญพิทักษ์(หมอเหล็ง ศรีจันทร์)เป็นหัวหน้า
ผู้นาคนสาคัญๆของคณะเช่น ร.ต.เนตรพูนวิวัฒน์ร.ต.จรูญ ษตะเมตร.ต.หม่อมราชวงศ์ แซ่ รัชนิกรนาย อุทัย
เทพหัสดินนายเซี้ยงสุวงศ์นายบุญเอก ตันสถิตฯลฯคณะ ร.ศ.130 เป็นคนหนุ่ม อายุถัวเฉลี่ย20ปี หัวหน้าคือ
ร.อ.ขุนทวยหาญพิทักษ์อายุ28 ปี ร.ต.เหรียญศรีจันทร์ อายุเพียง18 ปี
นายทหารของคณะร.ศ.130 เกือบจะทุกคนเป็นมหาดเล็กในกรมหลวงพิษณุโลก
นอกนั้นเป็นมหาดเล็กในกรมหลวงนครสวรรค์กรมหลวงราชบุรี กรมหลวงนครชัยศรี บางคนเป็นเชื้อพระวงศ์
บางคนเป็นข้าหลวงเดิมหรือมหาดเล็กในรัชกาลที่6และกรมหลวงพิษณุโลกทรงระแคะระคายอยู่แล้ว
ถึงการเคลื่อนไหวของคณะนี้เพราะเป็นข่าวที่ไม่เป็นความลับอีกต่อไป
แต่พระองค์ทรงถือว่าเป็นเรื่องของคนหนุ่มหัวก้าวหน้าและพระองค์ท่านก็ทรงมีพระทัยใฝ่ทางก้าวหน้าอยู่เหมือนกัน
ความมุ่งหมายของคณะร.ศ.130 คือ
ยกเลิกระบอบพระมหากษัตริย์สมบูรณาญาสิทธิราชย์และเปลี่ยนแปลงเป็นระบอบพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งค
รั้งนั้นหมายถึงระบอบประชาธิปไตย
คณะร.ศ.130 ไม่มีความมุ่งหมายที่ยกเลิกสถาบันพระมหากษัตริย์
สิ่งที่คาดคิดอยู่บ้างก็คือถ้าหากมีความจาเป็นอย่างที่สุดก็เปลี่ยนแปลงเพียงองค์พระประมุขเท่านั้น
มิใช่เปลี่ยนแปลงสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นสถาบันประธานาธิบดีแต่คณะร.ศ.130
ก็ไม่เชื่อว่าต้องถึงกับเปลี่ยนแปลงองค์พระประมุขดังบันทึกของร.ต.เหรียญและร.ต.เนตร ผู้นาคนสาคัญของคณะ
ร.ศ.130 กล่าวไว้ว่า
“ ไม่เชื่อว่าจะต้องเปลี่ยนองค์พระประมุขของชาติ
เพราะคณะมีเหตุผลอย่างสมบูรณ์ที่ทาให้ถวายความเชื่อในพระเกียรติยศแห่งองค์พระประมุขว่า
พระองค์ทรงสืบสายโลหิตมาแต่ตระกูลขัตติยะและทรงศึกษามาจากสานักที่ทรงเกียรติอันสูงส่งณประเทศอังกฤษ
ซึ่งเป็นมารดาแห่งการปกครองระบอบประชาธิปไตย..หากคณะจักมีความจาเป็นที่สุดที่จะเดินหน้าจนถึงกับจะต้องเปลี่ยน
องค์พระประมุขแห่งชาติแล้วไซร้...เช่นที่เคยมีการปรึกษาหารือกันภายในของแต่ละกลุ่มสมาชิกไว้ดังนี้
ฝ่ ายทหารบกจะทูลเชิญทูลกระหม่อมจักรพงศ์ฝ่ ายทหารเรือจะทูลเชิญทูลกระหม่อมบริพัตร
และฝ่ ายกฎหมายกับพลเรือนจะทูลเชิญในกรมหลวงราชบุรี ”
และวิธีการของการปฏิวัติประชาธิปไตยครั้งนั้นคณะร.ศ.130 ได้กาหนดไว้ว่าจะปฏิบัติการโดยสงบ
มิให้มีการต่อสู้กันด้วยกาลังโดยคณะปฏิวัติจะเข้าเฝ้ าทูลเกล้าฯถวายหนังสือแด่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ณ วัดพระศรีรัตนศาสดารามในวันถือน้าพระพิพัฒน์สัตยา 1เมษายน2455 ดังบันทึกของ ร.ต.เนตร และ ร.ต.เหรียญ
กล่าวไว้ว่า

14. “ ยังเหลือเวลาประมาณ50
วันเท่านั้นก็จะถึงวาระสาคัญของคณะปฏิวัติที่จะเบิกโรงดาเนินการทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายหนังสืออันเป็นประวัติศาส
ตร์ของชาติไทยแด่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวพระประมุขแห่งชาติด้วยคารวะอย่างสูง
โดยหัวหน้าคณะปฏิวัติณภายในอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดารามท่ามกลางพระบรมวงศานุวงศ์
และมวลอามาตย์ข้าราชบริพารชั้นผู้ใหญ่ในพระราชพิธีศรีสัจจปานกาลคือถือน้าพระพิพัฒน์สัตยาในต้นเดือนเมษายน
ร.ศ.130 (พ.ศ.2455) อันเป็นวันขึ้นปีใหม่ของไทยสมัยนั้นโดยมีกาลังทหารทุกเหล่าในพระนครพร้อมด้วยอาวุธ
ซึ่งปกติทุกปีมาเคยตั้งแถวเป็นเกียรติยศรับเสด็จพระราชดาเนินณสนามหญ้าหลังวัดพระแก้วโดยพร้อมสรรพ
และเฉพาะปีนี้ก็พร้อมที่จะฟังคาสั่งของคณะปฏิวัติอยู่รอบด้านอีกด้วยเพราะทหารทุกคนณ
ที่นั้นเป็นทหารของคณะปฏิวัติแล้วเกือบสิ้นเชิง........
แม้แต่ทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์และทหารราบที่11 รักษาพระองค์
ที่ถือปืนสวมดาบปลายปืนยามรักษาพระองค์อยู่หน้าประตูโบสถ์ก็คือทหารคณะปฏิวัตินั่นเองตามแผนของคณะฯ
จักไม่มีการต่อสู้กันเลยจากทหารที่ถืออาวุธในพระนคร
เพราะหน่วยกาลังที่จะช่วงใช้เพื่อรบราฆ่าฟันกันเองจะมีขึ้นไม่ได้เป็นอันขาด
แม้นายทัพนายกองชั้นสูงคนใดจะออกคาสั่งก็หาเป็นผลประการใดไม่ ค่าที่หน่วย กาลังอันแท้จริงของกองกาลังนั้น
ได้ตกอยู่ในกามือของพรรคปฏิวัติดังกล่าวนับแต่ชั้นพลทหารและนายสิบขึ้นไปจนถึงนายทหารผู้บังคับบัญชา
โดยตรงคือชั้นประจากองโดยคณะปฏิวัติจาต้องจัดหน่วยกล้าตายออกคุมจุดสาคัญๆ
ในพระนครพร้อมกันเมื่อได้ยินเสียงกระหึ่มของปืนใหญ่อาณัติสัญญาณลั่นขึ้นในพระนครสองสามแห่งและพร้อมกันนั้นต้อ
งใช้กาลังเข้าขอร้องเชิงบังคับให้นายทหารชั้นผู้ใหญ่บางคนที่เห็นสมควร
และชี้ตัวไว้แล้วมาดาเนินการร่วมด้วยกับคณะในบางตาแหน่งโดยขอให้พิจารณาตัดสินใจทันทีเพื่อความเจริญของชาติไท
ยในสมัยอารยนิยม ”
เมื่อตรวจสอบเจตนาและพฤติกรรมของคณะร.ศ.130 โดยละเอียดแล้วจะไม่พบเลยว่าคณะร.ศ.130
มีความมุ่งหมายจะยกเลิกสถาบันพระมหากษัตริย์
และนาเอาสถาบันประธานาธิบดีหรือสถาบันอื่นมาเป็นประมุขของประเทศแทนตรงกันข้าม
จะพบแต่การเชิดชูสถาบันพระมหากษัตริย์
ทั้งต้องการจะเชิดชูองค์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวให้สูงส่งยิ่งขึ้นด้วย
โดยปรารถนาที่จะให้พระองค์ท่านทรงร่วมมือกับคณะโดยดารงฐานะพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ
ซึ่งเวลานั้นเรียกว่า“ลิมิเต็ดมอนากี”ดังคาให้การของร.อ.ขุนทวยหาญฯหัวหน้าคณะต่อศาลทหารว่า
“ เพียงแต่มีการหารือกันเพื่อทาหนังสือทูลเกล้าฯถวายในอันจะขอพระมหากรุณาธิคุณให้องค์พระมหากษัตริย์
ทรงปรับปรุงการปกครองให้สอดคล้องกับกาลสมัยโดยเปลี่ยนการปกครองเป็นลิมิเต็ดมอนากี นอกจากนั้น
สมาชิกของคณะร.ศ.130 บางคนเข้าร่วมการปฏิวัติประชาธิปไตย

15. ด้วยความหวังที่จะดารงไว้ซึ่งความเป็นพระประมุขของสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯ
ด้วยเห็นว่าการปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์จะเป็นภัยแก่พระองค์ท่านในจานวนนั้นมีอยู่คนหนึ่งชื่อร.ท.แม้น
สังขวิจิตรผู้บังคับกองร้อยมหาดเล็กรักษาพระองค์ซึ่งสมเด็จพระมงกุฎเกล้าทรงโปรดปรานมากและร.ท.แม้น
ก็ถวายความจงรักภักดีต่อพระองค์เสมอด้วยบิดาบังเกิดเกล้าร.ต.เนตรบันทึกไว้ว่า “ การร่วมปฏิวัติของเขา
ก็คือความหวังที่จะดารงไว้ซึ่งความเป็นประมุขของพระองค์ในภาวะอนาธิปไตยโดยเห็นว่า
การปกครองแบบราชาธิปไตยนี้จะเป็นยาพิษแก่ราชบัลลังก์อย่างแน่แท้ ”
เมื่อทอดพระเนตรเห็นร.ท.แม้น อยู่ในรายชื่อของคณะร.ศ.130 ไม่ทรงเชื่อว่าร.ท.แม้น จะร่วมด้วย
และรับสั่งกับทูลกระหม่อมจักรพงษ์ว่า “ ถ้าไอ้แม้นไปกับพวกเขาด้วยก็ต้องเฆี่ยนหลังมันเสีย ”
รับสั่งนี้ไปเข้าหูร.ท.แม้น ในคุก เข้าจึงเขียนจดหมายซุกซ่อนไปในอาหารที่รับประทานเหลือถึงบิดาของเขา
ขอให้วิ่งเต้นด้วยวิธีต่างๆรวมทั้งวิธีไสยศาสตร์เพื่อไม่ให้เขาถูกเฆี่ยนหลังเพราะถือว่า
การถูกเฆี่ยนหลังเป็นการเสื่อมด้วยเกียรติของชายชาตินักรบตลอดทั้งวงศ์ตระกูลด้วย
แม้แต่จะลงพระราชอาญาประหารชีวิตก็ไม่ว่าจดหมายนี้ผู้คุมจับได้ และส่งขึ้นไปตามลาดับจนถึงในหลวง
เพียงไม่กี่วันต่อมาเมื่อพระองค์เสด็จโดยรถยนต์พระที่นั่งไปตามถนนราชดาเนินทอดพระเนตรเห็นร.ต.ฟู
ซึ่งอยู่ใต้บังคับบัญชาของ ร.ท.แม้น จึงรับสั่งให้หยุดรถพระที่นั่งและกวักพระหัตถ์ให้ ร.ต.ฟูเข้าเฝ้ าฯณ
กลางถนนนั้นรับสั่งว่า“ เอ็งไปบอกเจ้าแม้นมันว่าข้าเลิกเฆี่ยนหลังแล้วมันจะได้สบายใจ”
ชาวคณะร.ศ.130 ทุกคนยืนยันว่าข่าวที่ว่าคณะร.ศ.130 จะปลงพระชนม์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
เป็นข่าวกุเมื่อ ร.ท.จรูญ ณบางช้าง ผู้นาคนหนึ่งของคณะได้ทราบข่าวนี้คิดว่าเป็นเรื่องจริง
จึงเขียนจดหมายถึงพรรคพวกที่อยู่นอกคุกแช่งด่าพวกนั้นอย่างรุนแรงและเรียกร้องให้สมนาคุณบุคคลต่างๆ
อันประกอบด้วยK ( หมายถึงพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว)“ เจ้าพ่อนโปเลียน ” (
หมายถึงเจ้าฟ้ ากรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ)และ “ วังบูรพาผู้เฒ่า ”(
หมายถึงสมเด็จเจ้าฟ้ ากรมพระยาภาณุพันธุ์วงศ์วรเดช) ตอนหนึ่งมีข้อความว่า“
เราผู้เป็นมนุษย์จึงควรบูชาคุณของท่านทั้งสามนี้ไว้เหนือเกล้าฯของเราทุกเวลาตลอดชีพของเรา ”
(กองจดหมายเหตุแห่งชาติ)
นอกจากข่าวกุซึ่งกาลังแพร่สะพัดอย่างครึกโครมแล้วยังมีพยานเท็จจาก “ ผู้หักหลัง ” คือร.อ.ยุทธ คงอยู่
หรือหลวงสินาดโยธารักษ์ซึ่งให้การว่าพวกร.ศ.130 จะปลงพระชนม์ในหลวงและจะเปลี่ยนการปกครองเป็นรีปับลิค(
บุคคลผู้นี้ต่อมาได้เป็นพ.อ.พระยากาแพงรามถูกจับในคดีกบฏบวรเดชและผูกคอตายในคุกบางขวาง )
เมื่อคณะร.ศ.130 ถูกจับได้ใหม่ ๆ มีข่าวเป็นที่เชื่อถือได้ว่าศาลทหารจะตัดสินลงโทษเพียง3ปี 5 ปี
และว่าในหลวงจะไม่ทรงเอาโทษแต่ครั้นมีข่าวกุและพยานเท็จดังกล่าว

16. จึงตัดสินโทษสถานหนักแต่ถ้าดูจากเหตุผลข้อเท็จจริงในคาพิพากษาแล้วก็ยังต้องถือว่าเป็นการลงโทษสถานเบา
ดังคาพิพากษาตอนหนึ่งว่า
“ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้นายทหารบกนายทหารเรือรวม7 นาย
เป็นกรรมการพิจารณาทาคาปรึกษาโทษขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณามีใจความที่วินิจฉัยตามที่ได้พิจารณาได้ความว่า
ผู้ที่ร่วมคิดในสมาคมนี้มีความเห็นจะเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นรีปับลิคบ้างเป็นลิมิเต็ดมอนากีบ้าง
ส่วนที่จะจัดการอย่างไรจึงจะเปลี่ยนแปลงการปกครองได้นั้น
ปรากฏชัดในที่ประชุมถึงการกระทาประทุษร้ายต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้วย
แม้บางคนจะไม่มีเจตนาโดยตรงที่จะประทุษร้ายต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ดี
แต่ก็ได้สมรู้เป็นใจกันและช่วยกันปกปิดความเพราะฉะนั้นตามลักษณะความผิดนี้กระทาผิดต่อกฎหมายลักษณะอาญา
มาตรา97 ตอนที่ 2 มีโทษประหารชีวิตด้วยกันทุกคนไปบางคนกระทาผิดมากไม่สมควรลดโทษเลย
แต่บางคนกระทาความผิดน้อยบ้างได้ให้การสารภาพให้เป็นประโยชน์ในการพิจารณาบ้าง
และมีเหตุผลอื่นสมควรจะลดหย่อนความผิดบ้างอันเป็นเหตุให้ควรลดโทษฐานปราณีตามกฎหมายลักษณะอาญามาตรา
37 และมาตรา59 จึงกาหนดโทษเป็น5 ขั้น ดังนี้ขั้นที่ 1 ให้ลงโทษประหารชีวิต3คน ขั้นที่ 2
ลดโทษเพียงจาคุกตลอดชีวิต20 คนขั้นที่ 3 ลดโทษลงเพียงจาคุกมีกาหนด20ปี 32 คนขั้นที่ 4 ลดโทษลงเพียงจาคุก
มีกาหนด15 ปี 6 คนขั้นที่ 5 ลดโทษลงเพียงจาคุกมีกาหนด12 ปี 30 คน” (คัดจากคาพิพากษาคดีกบฏร.ศ.130)
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชวินิจฉัยเด็ดขาดดังนี้
“ได้ตรวจคาพิพากษาซึ่งได้พิจารณาปรึกษาโทษในคดีผู้มีชื่อ91 คนก่อการกาเริบลงวันที่5 พฤษภาคมนั้น
ตลอดแล้วเห็นว่ากรรมการพิจารณาลงโทษพวกเหล่านั้นมีข้อสาคัญที่จะทาร้ายต่อตัวเรา
เราไม่ได้มีจิตพยาบาทคาดร้ายต่อพวกนี้เห็นควรที่จะลดหย่อนผ่อนโทษโดยฐานกรุณา
ซึ่งเป็นอานาจของพระเจ้าแผ่นดินที่จะยกโทษให้ได้ เพราะฉะนั้นบรรดาผู้ที่มีชื่อ3 คน
ซึ่งวางโทษไว้ในคาพิพากษาของกรรมการว่าเป็นโทษขั้นที่1ให้ประหารชีวิตนั้นให้จาคุกตลอดชีวิต”
และทรงให้ลดโทษจาคุกตลอดชีวิตเป็นจาคุก 20ปี และที่วางโทษ20 ปี 15 ปี และ 12 ปีนั้น
ให้รอการลงอาญาและจะเห็นได้ตามพระราชวินิจฉัยว่า
คาพิพากษาถือเอาการประทุษร้ายพระเจ้าแผ่นดินเป็นความผิดสาคัญ
มิใช่ถือเอาการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นความผิดสาคัญ
สมเด็จพระมงกุฎเกล้าทรงมีพระราชประสงค์จะปลดปล่อยนักโทษคดีร.ศ.130 ตั้งแต่ติดคุกมาได้เพียง4-5ปี
แต่เจ้านายผู้ใหญ่บางพระองค์ทรงท้วงไว้จนถึงพ.ศ.2468 จึงได้ทรงปลดปล่อยทั้งหมด
ก่อนปลดปล่อยเสนาบดีกระทรวงยุติธรรมคือเจ้าพระยาอภัยราชามหายุติธรรมธรให้นักโทษทาทัณฑ์บนไว้ว่า “
เมื่อได้รับการปลดปล่อยแล้วนักโทษการเมืองจะไม่คิดร้ายใดๆต่อองค์พระประมุขของชาติเป็นอันขาด ”