3W Executive Interim Management, PMV en SIM Belgium organiseerde vrijdag 30 september 2016 een even rond financiering voor bedrijven in Vlaanderen.

1. 30 september 2016
Living Tomorrow
‘FINANCIERING VOOR BEDRIJVEN
IN VLAANDEREN’

2. Financiële oplossingen en het belang van een
goede CFO
Financieringsmogelijkheden van
Begeleiding van Financieringszoektochten via
SIM Belgium
PROGRAMMA:

3. 3W EXECUTIVE INTERIM MANAGEMENT
3W is actief in interim management sinds
1996 (20 jaar) en is een business unit van de Adecco Group.
3W heeft een gigantisch netwerk van meer dan
7.000 High-Level Executive Interim Managers
uit alle disciplines

6. • beheer van nieuwe projecten
• veranderings- of overgangsstrategieën implementeren
• veranderingstrajecten begeleiden
• expertise-opdrachten op basis van specifieke kennis
• reorganisaties van een departement, afdeling of business
unit
• personeelsleden uit het hoger kader, directie, CxO…
tijdelijk vervangen
• herstructureringen of sluitingen van bedrijven
• overname of integratie van pas overgenomen
ondernemingen, M&A
• regionale, nationale of internationale expansie van
ondernemingen
• in sommige gevallen ook bij start-ups
WANNEER INTERIM MANAGER?

7. De Interim Management Markt
In België (aug. 2016)
58% Financiële profielen!

8. 1. Kapitaal
2. Business Angels
3. Venture Capital
4. Private equity
5. Crowdfunding
6. Bancaire leningen en achtergestelde leningen
7. Rekening courant van de bedrijfsleider
8. Bedrijfsobligaties
9. Leasing
10. Sale and lease back
11. Winwin lening
12. Overheidssubsidies
13. Leveranciers
14. Klanten
15. Factoring en reverse factoring
16. Beurs
BEDRIJFSFINANCIERING

9. BEDRIJFSFINANCIERING

10.  Wie is het team en is dit een DREAMTEAM?
 Wat is het product of dienst en wat is het USP?
 Hoe ziet DE MARKT er uit en wat is het potentieel?
 Is er de mogelijkheid tot IP en wat is het RISICO van copycats of
competitors?
 Hoe zit het VERDIENMODEL in elkaar, maw hoe gaan we hier geld
mee verdienen? Marge?
 HOEVEEL investering is gewenst en BESTEMMING van de
middelen?
 Eventueel nog de HISTORIEK en HUIDIGE STATUS?
 FINANCIEEL PLAN
 Vreemd vermogen: TERUGBETALINGSCAPACITEIT
 Voor investeerders: welke EXIT scenario's?
SUCCESFACTOREN

11. DE PIRAMIDE VAN HET SUCCES

12. Een chief financial officer (CFO) is binnen een bedrijf de
hoogste verantwoordelijke op het gebied van de financiën,
zowel wat betreft de financiële planning, de risicobeheersing
als het kwalitatief vastleggen van financiële rapporteringen.
WAT IS EEN CFO?

13.  Een goede CFO dient naast boekhoudkundige kwaliteiten ook over de nodige managementcapaciteiten
te beschikken en dient strategisch en communicatief sterk te zijn.
 Zeer goede finance professional met een sterke commerciële gevoeligheid
 Strategisch inzicht en oog voor investeringen
 Vermogen om risico’s met lef en behoedzaamheid te lijf te gaan
 Diepgaande kennis van de business / organisatiestructuur en goede people manager
 Vermogen om complexe vraagstukken te vertalen in een eenvoudige, duidelijke oplossing
 Vermogen tot samenwerken en onderhandelen, in staat om conflicten goed te beheren
 Een probleemoplosser
 Internationale ervaring en talenkennis
 Leiderschap en overtuigingskracht
 Een business analist
 In staat om complexiteit te beheren onder druk
 Operationele ervaring
 Vermogen tot aanpassing aan veranderingen
 Ervaring met tegenslag
 Passie
WELKE EIGENSCHAPPEN HEEFT EEN GOEDE
CFO?

14.  Managen van de organisatie op financieel gebied (inclusief organisatorische en administratieve
onderdelen)
 Beheren van de geldstromen (Thesaurie)
 Verzorgen van besluitvorming op het gebied van investeringen
 Vormgeven van de interne en externe rapportering omtrent de financiële situatie van de onderneming
 Mede vormgeven van de strategie van de organisatie
 Fungeren als sparringpartner van de CEO met het oog op verbetering van de bedrijfsvoering
 Opstellen van financiële prognoses en het budget
 Signaleren, in kaart brengen en terugdringen van externe risico’s
 Aansturen van de financiële afdeling en/of eventueel andere afdelingen als thesaurie, accounting en
risk management
WAT DOET EEN CFO?

15. 1. ‘Vertrouwensrol’:
Men draagt verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de financiële
informatievoorziening aan alle stakeholders.
2. ‘Scheidsrechter rol’:
In deze rol treedt men op als toezichthouder: houden de leden van de
organisatie zich aan de geldende wet- en regelgeving en de interne
regels (bijvoorbeeld integriteitscodes)?
3. ‘Management ondersteunende rol’:
Men ondersteunt het managementteam bij de te nemen beslissingen
en adviseert omtrent strategische keuzes.
DRIE ROLLEN VAN DE CFO:

17. Bedankt!
Boudewijn Dupont
Managing Director
3W
boudewijn.dupont@3w.be
M: +32 (0)477 467 459

18. FINANCIERINGEN PMV
“FINANCIERING VOOR
BEDRIJVEN IN
VLAANDEREN”
30 SEPTEMBER 2016

19. 19
PLAATS VAN PMV IN HET VLAAMSE INVESTERINGSLANDSCHAP
PUBLIEK
& INSTITUTIONELE
INVESTEERDERS
GIMV
LRMVPM
VLAAMS GEWEST
100 % 100 %100 %

20. PMV-Kapitaal PMV-Waarborgen
• Starters/jonge bedrijven met
IP en lang ontwikkelings-
traject
• Snel groeiende
ondernemingen zonder of
met weinig inkomsten
• (ARKimedes) fonds-en,
extern beheerd
• Starters die meteen
cashflow genereren
• Snel groeiende
ondernemingen met
inkomsten
• Mature bedrijven met
constante inkomsten
• ‘Bankable’ ondernemingen
mits de nodige waarborgen
• Bedrijven in transitie- of
turnaround-fase
• Kredietportefeuilles en
financierings-fondsen
kapitaalparticipaties (achtergestelde) leningen waarborgen op leningen
PMV-Leningen
20

21. 21
ANALYSE MERKPOSITIONERING PMV
PMV wordt geassocieerd met grote of complexe investeringen en ondernemingen
Specifiek label om het onderscheid te maken: ‘standaardaanbod op maat’ voor
zelfstandigen, starters (inclusief werkzoekenden) en kleinere kmo’s

22. 22

23. 23
PMV/Z
Commerciële overkoepeling van
• Startlening+ (PF Vlaanderen)
• Kmo-cofinanciering (PF Vlaanderen)
• Waarborgen < 1,5 miljoen (NV Waarborgbeheer)
• Winwinlening (NV Waarborgbeheer)
Financieringsoplossing voor zelfstandigen, starters (inclusief werkzoekenden) en (kleinere)
kmo’s

25. WAARBORGEN VAN
KREDIETEN
AAN ONDERNEMINGEN

26. DOEL WAARBORGREGELING
In samenwerking met banken om deze te stimuleren om vlotter kredieten toe te kennen aan
ondernemers in Vlaanderen
Realiseren van dossiers die zonder Waarborgbeheer nv te risicovol zijn voor de bank
26

27. MECHANISME OPROEP
OPROEP DOOR MINISTER FINANCIËLE INSTELLINGEN
1. Publicatie in de Tijd
4. Verdeling van de waarborgen
2. Kandidaatstelling5. Raamovereenkomst
3. Advies over
verdeling waarborgen
27

28. UITGANGSPUNTEN
Kansrijke projecten en investeringen
Ondernemingen die onvoldoende waarborgen kunnen bieden
Blijft relatie bank - kredietnemer
Zelfde behandeling door bank als voor kredieten zonder Waarborgbeheer nv
Waarborg geen bevrijdend karakter
28

29. MECHANISME AUTOMATISCHE WAARBORG
BANKEN
ONDERNEMER 1. Kredietaanvraag
2. Aanvraag waarborg
van Vlaams Gewest3. Registratie en vraag tot
premiebetaling
Tot 750.000,00 euro
29
BANKEN

30. VOORWAARDEN INVESTERING
Investeringsplaats of exploitatiezetel op grondgebied van het Vlaamse Gewest
Doel: nieuwe investeringen, bedrijfskapitaal, …
Niet voor betaling van
• bestaande bancaire schulden
• achterstallige of al bestaande schulden van onderneming > 3m
Categorieën:
• Investeringskredieten
• Korte-termijn kredieten (kaskrediet, straight loan,…)
• Borgstellingskredieten
• Leasingovereenkomsten
30

31. VOORWAARDEN WAARBORG
Maximum 75 % van het kredietbedrag
Bank bepaalt zelf duur van de waarborg (max 10j of 5j)
Maximum bedrag onder automatisch systeem: 750.000 €
Maximum bedrag na ministeriële machtiging: 1.500.000 €
31

32. PREMIE
Berekening:
• Gewaarborgd bedrag x looptijd waarborg x 0,50 %
• Premie max. voor 10 jaar berekend
Eenmalig en bij aanvang
Volledig te betalen door bank aan Waarborgbeheer nv bij registratie
Bank kan het doorrekenen aan de klant
32

33. MECHANISME AFROEP (= OPVRAGEN TUSSENKOMST BIJ
WAARBORGBEHEER NV)
Bank
1. Opzeggingsbrief
3. Storting tussenkomst à rato van het
gevraagde percentage bij aanmelding
2. Aanvraag
uitbetaling
waarborg
Onderneming
33

34. GEEN BEVRIJDENDE WAARBORG!
KMO1
Bank
1. Uitwinning andere
waarborgen
2. Opbrengst waarborgen
3. Pro rata doorstorting
opbrengst waarborgen
Onderneming
34

35. CIJFERVOORBEELD
Onderneming “ABC” sluit een financieringsovereenkomst af met Bank
Tijdstip 0
• Kredietbedrag: 400.000 €
• Geboden waarborg door ABC: 120.000 €
• Risico voor Bank : 280.000 €
• Bank brengt 75 % van kredietbedrag onder toepassing van de waarborg voor 3 jaar:
300.000 €
• Premie: 300.000 € x 0,5 % x 3 jaar = 4.500 €
35

36. CIJFERVOORBEELD
Tijdstip 1
• ABC blijft in gebreke en Bank zegt krediet op
• Uitstaand kredietbedrag: 280.000 €
• Waarborgbeheer nv betaalt aan Bank provisie
van 75 % van uitstaand kredietbedrag: 210.000 €
Tijdstip 2
• Bank recupereert waarborg van ABC 120.000 €
• Bank stort 75 % van gerecupereerde waarborg
aan Waarborgbeheer nv 90.000 €
36

37. CIJFERVOORBEELD
Verlies Bank:
• Uitstaand kredietbedrag bij opzegging: - 280.000 €
• Provisie betaald door Waarborgbeheer nv: + 210.000 €
• Recuperatie waarborg van ABC: + 120.000 €
• Doorstorting recuperatie aan Waarborgbeheer nv: - 90.000 €
• Totaal verlies Bank : - 40.000 € 37

38. CIJFERVOORBEELD
Verlies Bank in geval geen beroep op Waarborgregeling:
• Uitstaand kredietbedrag bij opzegging - 280.000 €
• Recuperatie waarborg van ABC: + 120.000 €
• Totaal: - 160.000 €
Blanco risico, zonder Waarborgbeheer nv: 160.000 €
Blanco risico, met Waarborgbeheer nv: 40.000 €
Verschil: 120.000 €
Gevolg: bank kan tot 75 % van risico afwentelen op het Vlaamse Gewest
38

39. WAARBORGBEDRAG VERSUS AANTAL VERBINTENISSEN
39
214.40 204.24 169.37
164.77 161.55 193.50 170.75
1668
1576
1261 1136
1285
1571
1266
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
0
50
100
150
200
250
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 (t.e.m. 31/08)
(in miljoenen €)
Waarborgbedrag Aantal verbintenissen

40. REGIONALE SPREIDING
40
1%
32%
13%
23%
12%
20%
Andere Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen

41. GENERIEKE WAARBORGREGELING
Sinds 2005:
• 13.029 dossiers
• 1,6 miljard euro gewaarborgd
• 2,6 miljard euro kredieten
• 3,8 miljard euro investeringen
1 euro waarborg => 2,4 euro investeringen HEFBOOMEFFECT
41

42. 42
GIGARANTREGELING
BASISPRINCIPES
Bedrag waarborg: > 1,5 mln. euro (geen wettelijke bovengrens)
Maximale looptijd: 8 jaar
Maximaal gegarandeerd percentage: 80 %
Gigarant deelt pari passu in de zekerheden
die de bank vestigt voor het door Gigarant gewaarborgde krediet
Actieve deelname aan de onderhandelingen
en afspraken qua werkgelegenheid met de onderneming
Marktconforme waarborgpremie in functie van rating

43. PARTICIPATIE-FONDS
VLAANDEREN

44. PARTICIPATIEFONDS VLAANDEREN
Sinds 1 juli 2014 behoort Participatiefonds Vlaanderen tot de PMV-groep
44

45. AANPASSING PRODUCTEN PARTICIPATIEFONDS VLAANDEREN BINNEN DE
STROOMLIJNING PMV PRODUCTEN
Vereenvoudiging van de producten bedrijfsinvestering binnen PMV
Doelstelling:
- Aanbod aanpassen aan de behoeftes op de markt na grondige analyse
- Eenvormige en soepele investeringscriteria over een vereenvoudigd productaanbod
- Producten stroomlijnen
- Uitbreiding doelpubliek : Startlening + voor alle starters mits maximaal 4 jaar actief in hoofdberoep
- Verhoging maximale tussenkomst
- Verlaging rentevoet
45

46. KMO-COFINANCIERING
Achtergestelde lening, aanvullend op bankkrediet, lening investeringsfonds of tussenkomst
één of meerdere Business Angels
Zowel starters als niet-starters
• Beantwoorden aan Europese KMO-definitie
• Minder dan 250 VTE
• Minder dan € 43 miljoen balanstotaal en/of
• Minder dan € 50 miljoen omzet
Maximum 350.000 €
Maximum 50 % van de globale investeringsbehoeften
Minstens 20 % tussenkomst co-financier, van de globale investeringsbehoeften
Interestvoet: IRS + 0,53 %, met een min. van 3 %, vast
Eigen inbreng:
• Moet minimum 10 % van de totale investering bedragen
• Mag niet geleend zijn
• Bedrag lening PFV = maximum 4 X eigen inbreng
46

47. KMO-COFINANCIERING
als eigen inbreng komen in aanmerking :
• inbreng van eigen vrij beschikbare liquiditeiten
• (converteerbare) leningen met eerste/enige vervaldag na de eindvervaldag van de lening
toegekend door PFV, achter te stellen tegenover PFV alleen of algemeen
• Winwinlening
• in natura mits verwerving ten hoogste 6 maanden voor indiening aanvraag
• achtergestelde geblokkeerde voorschotten van onbepaalde duur of met vervaldag na de
eindvervaldag van de lening van PFV, verleend door de vennoten (rechtspersonen)
• autofinanciering (rechtspersonen)
! De als eigen inbreng in aanmerking genomen middelen worden als dusdanig
meegenomen voor de berekening van de solvabiliteit
47

48. KMO-COFINANCIERING
Indiening dossier:
• BAN-Vlaanderen
• Kredietinstelling
• Investeringsfonds
• Rechtstreeks
Terugbetaling:
• Tussen 3 en 10 jaar
• Gratieperiode voor terugbetaling kapitaal mogelijk (0,1 of 2 jaar – 3 jaar mogelijk
indien tussenkomst BA)
• Maandelijkse/driemaandelijkse betalingen (vaste aflossing), bij voorkeur domiciliëring
Solvabiliteit na investering: minstens 10 %
Beperkte waarborgen – evaluatie project per project:
• solidaire borgstelling, hypothecair mandaat, achterstelling en blokkering voorschotten
vennoten
48

49. STARTLENING +
Achtergestelde lening
Bestemd voor alle starters (minder dan 4 jaar actief in hoofdberoep)
• Beantwoorden aan Europese KMO-normen
• Minder dan 250 VTE
• Minder dan € 43 miljoen balanstotaal en/of
• Minder dan € 50 miljoen omzet
Maximumbedrag: € 100.000
Eigen inbreng:
• Leningbedrag/4
• Mag geleend zijn
Interestvoet:
• 3 % , vast
Waarborgen: soepel, evaluatie project per project
49

50. STARTLENING +
Indiening dossier: via een aanbrenger of kredietinstelling met wie Participatiefonds
Vlaanderen een samenwerkingsovereenkomst afsloot, dan wel rechtstreeks
Terugbetaling:
• Looptijd tussen 3 en 10 jaar
• Vrijstellingsperiode voor terugbetaling kapitaal mogelijk (0,1 of 2 jaar)
• Maandelijkse / driemaandelijkse vaste bedragen van terugbetaling, bij voorkeur via domiciliëring
Volgen van begeleidingsprogramma na opstart wordt aanbevolen (door AIO ondersteund
traject)
50

51. STARTLENING +
Extra’s voor natuurlijke personen die op het ogenblik van de aanvraag niet-werkende
werkzoekenden zijn mits:
1/ Looptijd van lening minimum 5 jaar – maximum 10 jaar
2/ Aflevering geldig attest startlening bij indiening aanvraag
- Recht op werkloosheidsuitkering blijft behouden tot 15 jaar na start zelfstandige zaak
- Geen waarborgen
- Kwijtschelding schuld bij onvrijwillige stopzetting (beperkt tot maximum € 40 000)
51

52. BESLISSING KREDIETCOMITÉ
Beslissing: binnen de 4 weken
• Mededeling van beslissing, werkdag nadat beslissing genomen is
• Leningvoorstel/overeenkomst via mail bezorgd aan de kredietinstelling, aanbrenger,
investeringsfonds, BAN-Vlaanderen…die het dossier indiende.
• Terbeschikkingstelling middelen op vraag van de kredietinstelling, aanbrenger,
investeringsfonds, BAN-Vlaanderen,… na vervulling van alle voorwaarden
52

53. COMBINATIEMOGELIJKHEDEN
Cumul van Startlening + met KMO-cofinanciering is mogelijk (bedrag van alle leningen
samen mag niet hoger liggen dan € 350 000)
Combinatie met waarborg op bankfinanciering via PMV Waarborgregeling is mogelijk
53

54. HEFBOOMWERKING : VOORBEELD
Startend bedrijf : investeringsbehoefte € 300.000
• Uitgangspunt : maximale tussenkomst PFV
• KMO-cofinanciering : € 150.000
• Eigen inbreng : € 37.500
• Bank minimaal € 60.000
• € 52.500 via andere kanalen, eventueel ook bank
• ! bank kan beroep doen op Waarborgregeling PMV
• --> blanco risico bank bij toekenning van € 112.500 door de bank en maximaal gebruik
Waarborgregeling :
• € 28.125
54

55. HEFBOOMWERKING : VOORBEELD
Vaststelling : combinatie van (complementaire) overheidsinstrumenten maakt het mogelijk
om met een inbreng van
€ 37.500
en een residueel risico voor de eventueel tussenkomende bank van € 28.125
een project van 300.000 € op te starten ....
mede dank zij het feit dat PFV achtergestelde leningen toekent, die door de bank als
een uitbreiding van het eigen vermogen beschouwd kunnen worden voor de
financiële analyse
55

56. ONTVANKELIJKHEID FINANCIERINGSDOSSIERS
Voor nieuwe investeringen door aanvragers die wonen in het Vlaamse Gewest of er hun zetel hebben
of voor investeringen in het Vlaamse Gewest
Aanvrager moet toegang tot het beroep hebben (indien vereist)
Enkel nieuwe investeringen (ook vervangingsinvesteringen, tweedehandsmateriaal)
Sectorbeperkingen in het kader van de de-minimisregel
Beantwoorden aan de Europese KMO-definitie
Geen tussenkomst voor
• Tradingactiviteiten
• Ondernemingen in moeilijkheden
• Natuurlijke personen in schuldbemiddeling
• Onderzoek & Ontwikkeling
• Businessplan met onvoldoende terugbetalingscapaciteit (moet aangetoond zijn op het einde van
het 2e jaar – op het einde van het 3e jaar indien tussenkomst BA)
56

57. EVALUATIECRITERIA
"DE JUISTE PERSOON MET HET JUISTE PROJECT"
• Participatiefonds Vlaanderen kijkt naar profiel aanvrager (opleiding, ervaring), aspecten op
organisatorisch, technisch, juridisch vlak, financiële gegevens, terugbetalingscapaciteit
Kredietinstrumenten van Participatiefonds Vlaanderen laten kredietinstellingen toe om kredietrisico
in te perken en marge over te houden voor toekomstige kredietverlening
Bij weigering dossiers :
• Schriftelijke mededeling van elementen van weigering
• Mogelijkheid tot opnieuw voorleggen dossier met aanvullende informatie in antwoord op
elementen van weigering
Steeds mogelijk om tijdens persoonlijk contact het project ten gronde te bespreken.
57

58. CIJFERS
Ingediende en goedgekeurde aanvragen voor een lening, in aantallen, tijdens het eerste
werkingsjaar
58

59. CIJFERS
Goedgekeurde bedragen tijdens het eerste werkingsjaar
59

60. CIJFERS : GOEDKEURINGSPERCENTAGES
Participatiefonds Vlaanderen Aanvaardingspercentage
Startlening 62%
Starteo 79%
Optimeo 78%
BA+ 92%
Totaal 70%
60

61. WINWINLENING

62. WINWINLENING
Doel: particulieren aanmoedigen om ondernemers in Vlaanderen te financieren dankzij een
fiscaal voordeel en een waarborg
Voordeel voor ontlener:
• Jaarlijks belastingkrediet van 2,5 % op het geleende bedrag
• Eenmalig belastingvoordeel van 30 % van de verloren hoofdsom bij faillissement, stopzetting
of overlijden van de kredietnemer
Achtergestelde lening – duur: 8 jaar
Huidige rentevoet: min 1,25 % - max 2,5 %
62

63. WINWINLENING
Kredietgever: particulier geeft lening uit privé-vermogen
niet: - onderneming
- echtgenote / wettelijk samenwonende van
kredietnemer
- werknemer/werkgever
Totaal bedragen aan Winwinleningen:
- maximaal 50.000 € per particuliere kredietgever (M/V)
- maximaal 200.000 € per kredietnemer.
9 aflossingsmogelijkheden
Aanmelding en schrapping via website www.winwinlening.be
63

64. GEREGISTREERDE WINWINLENINGEN
64
3.12 8.96 8.13 9.65 8.23
24.24 36.07 46.57 53.48 48.20
123
337 308 370
331
851
1314
1669
1944
1908
0
500
1000
1500
2000
2500
0
10
20
30
40
50
60
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
(in miljoenen €)
Bedrag Aantal

65. GEMIDDELD BEDRAG
65
25,325
26,575
26,404
26,076
24,859
28,484
27,447
27,900
27,509
25,260
23,000
23,500
24,000
24,500
25,000
25,500
26,000
26,500
27,000
27,500
28,000
28,500
29,000
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

66. STARTERS
66
58%
52%
48%
51%
52%
61%
54%
51%
55%
55%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
2011 2012 2013 2014 2015
Bedrag Aantal

67. GROEI-
FINANCIERING

68. PMV GROEIFINANCIERING: FINANCIERINGSDOEL
Versterking van de financiële slagkracht
• Versterking van het eigen vermogen
• Financiering van bedrijfsinvesteringen
• Financiering van werkkapitaal
• Herfinanciering van bestaande achtergestelde leningen
en bulletleningen
Expansie d.m.v. externe
groeiopportuniteiten
• Financiering van overnames
• Aanboren van nieuwe internationale markten door
middel van export, nieuwe filialen, …
Co-financiering van overnames in het
kader van opvolging, professionalisering
en ondernemersschap
• Management buy-out
• Management buy-in
• Familiale overdracht
68

69. PMV-GROEIFINANCIERING
DOELGROEP
Welke bedrijven komen hierbij in aanmerking?
KMO’s en grote ondernemingen die actief zijn in Vlaanderen met:
• Een evenwichtig uitgebouwd managementteam
• Een transparante bedrijfsstructuur, transparante cijfers en financiële rapportering
• Een goed onderbouwd business plan
• Een stevige track record in de generatie van positieve cash flows
• Een solide marktpositie en mooie groeiperspectieven
69

70. PMV GROEIFINANCIERING
MODALITEITEN
Nadruk op mezzaninefinanciering:
• Achtergestelde leningen van 0,5 €m tot 2,5 €m voor max. 8 jaar
• Marktconform rendement d.m.v. een combinatie van:
• Periodiek, cash te betalen interest
• Uitgestelde interest
• Eventueel: kapitaalcomponent o.b.v. warranten
• Min. 20 % van de financiering door management/aandeelhouders of een derde partij
Kapitaalparticipaties zijn mogelijk in specifieke situaties
70

71. PMV-GROEIFINANCIERING
VOORDELEN
• PMV is een neutrale, stabiele en lange termijn partner die marktconform investeert, doch
ook focust op het stimuleren van de Vlaamse economie
• Mezzanine biedt versterking van het kapitaal zonder verwatering van de bestaande
aandeelhouders
• De interestlasten zijn fiscaal aftrekbaar
• Mezzanine is een flexibel financieringsinstrument op maat van de onderneming
(bonus/malus, vervroegde terugbetaling, …)
71

72. REFERENTIES
72

73. MEZZANINE PARTNERS 1
StructuralOccasional
1 -5 €M 5 -15 €M > 15 €M
Private
placements
2.500companies 250companies
Eerste mezzaninefonds in België
Initiatief van PMV en C@R
Fondsgrootte: 100 €m
Tickets: 2,5 €m – 10 €m
Marktconforme voorwaarden
Doel: bedrijven met bewezen
track record, stabiele cash-flows
Buy-outs, groei, overnames, etc.
73

74. CONTACT
Algemeen : www.pmv.eu
Helpdesk Waarborgbeheer nv
02/229.52.77
helpdesk.waarborgbeheer@pmv.eu
Helpdesk Participatiefonds Vlaanderen
02/229.53.10
participatiefonds@pmv.eu
74

75. DANK U VOOR
UW AANDACHT

76. Begeleiding van financieringszoektochten

77. • Welke financieringsvormen zijn beschikbaar ?
• Wat is de meest geschikte financieringsvorm in mijn geval ?
• Hoe pak ik dit aan ?

78. Mogelijke financieringsbronnen
• Eigen inbreng
• Family, Friends & Fools
• Crowdfunding
• Bancaire financieringsvormen
• Niet-bancaire
financieringsvormen
• Risicokapitaal
– Business Angels
– Private equity & Venture capital
(Durfkapitaal)
• Mezzaninefinanciering
• Beursgang (IPO)

79. Eigen inbreng
• Kapitaal
– Geld
– Inbreng in natura
• Rekening-courant aandeelhouder
(eventueel achtergesteld)
• Rekening-courant verbonden
ondernemingen
• Notionele interestaftrek
• aftrekbeperking interesten
• ”thin-cap” regel
Vormen Opmerkingen

80. Family, Friends & Fools
• Aandeelhouderschap
• Lening (eventueel achtergesteld)
• Tax shelter voor startende
ondernemingen
• Winwinlening
Vormen Voordelen

81. Bancaire financieringsvormen
• Korte termijn
– Kaskredieten
– Vast voorschotten (straight loans)
– Overbruggingskrediet
• Bedrijfskapitaalkredieten
• Investeringskredieten
• Goedkoop krediet
• Waarborgen noodzakelijk
– Zakelijke zekerheden
– Persoonlijke zekerheden
– Morele zekerheden
• Eigen inbreng 10 à 40%
Vormen Eigenschappen

82. Niet-bancaire financieringsvormen
• Leasing
• Factoring
• Investeringsgoederen (bv.
bedrijfspanden, machines)
• Klantenportefeuille wordt
verkocht
Vormen Eigenschappen

83. Risicokapitaal
• Achtergestelde lening
• (converteerbare) obligatielening
• Tijdelijke aandelenparticipatie
– Business angels
– venture capital & private equity
• Voldoende groeipotentieel
• Hoger dan gemiddeld
rendement
• Waardering bedrijf moet
voldoende hoog zijn
Vormen Voorwaarden

85. Mezzaninefinanciering
• Achtergestelde lening waarbij schuld en eigen vermogen wordt
gecombineerd
• Meestal een aan warrants gekoppelde lening met een looptijd van vijf
tot tien jaar
• Warrants geven de kredietverschaffer het recht om een vooraf
overeengekomen percentage van het aandelenkapitaal te kopen tegen
een vooraf bepaalde prijs, bijvoorbeeld wanneer de onderneming naar
de beurs gaat of verkocht wordt.

86. Wat is de meest geschikte
financieringsvorm in mijn
geval ?

87. Financieringsvorm is afhankelijk van:
• Levensfase van de onderneming

88. Eigen middelen +
“Family, Friends & Fools”
Business Angels
Zaai-en risicokapitaal
Bankleningen
Beursintroductie
Start-up Initiële groei Sterke groei

89. Financieringsvorm is afhankelijk van:
• Levensfase van de onderneming
• Kapitaalbehoefte
• Aard van de investering
• Terugbetalingscapaciteit
Ieder dossier is anders, geen standaardoplossingen !

90. Overheidsstimulans Levensfase Grootte onderneming Beoogde financieringswijze
Pré-starter
starter
Startfasevoorbij
klein
middelgroot
groot
Eigeninbreng
FFF
banken
risicokapitaal
Win-winlening X X X X X
Tax shelter X X X X
KMO-cofinanciering X X X X X X
Startlening+ X X X X X
Waarborgregeling tot 1,5 miljoen
€ X X X X X X
Waarborgregeling boven 1,5
miljoen € X X X X X
BAN Vlaanderen X X X X X X
Enkele overheidsstimulansen

91. Hoe pak ik dit aan ?

92. Succesfactoren
• Managementteam
• Transparante bedrijfsstructuur
• Financiële rapportering & cijfers
• Track record
• Marktpositie &
groeiperspectieven
• Waarborgen en
terugbetalingscapaciteit (bancair
krediet)
• Rendement (risicokapitaal)

93. Vragen van de investeerder:
• Wie is de ondernemer/onderneming ?
• Wat wilt u met de gevraagde financiering doen ?
• Wat zijn de risico’s ?
• Wat is het rendement ?
 Deze vragen moeten beantwoord worden in het business plan

94. • EXECUTIVE SUMMARY
• HET BEDRIJF
– Achtergrond
– Strategie
• Missie
• Langetermijndoelstellingen
– Management en organisatie
– Aandeelhoudersstructuur
• PRODUCTEN/DIENSTEN
– Probleem
– De oplossing
– In de praktijk
– Product roadmap
– USP
– Swot-analyse
• DE MARKT
– Marktgrootte
– Competitie
– Marktbenadering
– Klantenportefeuille
• BUSINESS MODEL
• FINANCIEEL PLAN
– Verkoopprognose
– Algemene kosten
– Resultatenrekening
– Cash flow
– Balans
• INTELLECTUAL PROPERTY

95. Keep in mind
• Begin tijdig met de zoektocht
• Optimaliseer het werkkapitaal
• Denk ook aan subsidies
• Laat u begeleiden

96. SIM Belgium
SIM Belgium biedt coaching, advies en praktische
bedrijfsondersteuning aan door het gestructureerd
inschakelen van de ervaringen die aanwezig zijn bij
Business Angels!

97. SIM Belgium begeleidt het volledige
traject

98. • Begeleiding bij het opstellen van het businessplan & elevator pitch
• Opmaak of toetsing financieel plan
• Bepalen van het op te halen bedrag
• Samenstellen ideale mix van verschillende
financieringsmogelijkheden
• Bespreken van het businessplan met potentiële kredietverschaffers;
• Assistentie bij
– het beantwoorden van vragen van kredietverschaffers/investeerders
– de onderhandeling met betrekking tot de termsheet;
– de totstandkoming van het contract.

99. Wat kost dat ?
• Businessplan:
– fixed fee afhankelijk van de te leveren inspanning (variërend van
5.000€ tot 15.000€)
– Komt in aanmerking voor de KMO Portefeuille (subsidie van 30% tot
40%)
• Succes fee gebaseerd op het opgehaalde bedrag:
– < 500.000€ 8%
– 500.000 < 1.000.000 € 6%
– > 1.000.000€ 4%
(geen KMO portfeuille voor de succesfee)

101. DANK VOOR UW AANDACHT!
Dirk Verbruggen
Business Angel Coach
SIM Belgium nv
T 0495/36 58 00
Join the SIM Belgium community
www.simbelgium.com

102. Zijn er vragen?
‘FINANCIERING VOOR BEDRIJVEN
IN VLAANDEREN’