SlideShare a Scribd company logo
1 of 53
Download to read offline
© Purspective - Module 13025
1
Welkom bij de training Circulair inkopen
Marcel Jacobs
Karin van IJsselmuide
2Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
INTRODUCTIE
© Purspective - Module 13025
3Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Wie ben ik
4Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Check-in
‘Elevator pitch’
• Je Naam,
• Wie vertegenwoordig je (organisatie)
• Wat is je functie/rol
• Wat is vandaag je doel?
© Purspective - Module 13025
5Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Terugblik en vooruitblik
Dag 1 MVI Publiek/ISO 20400
 Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen
 Ontwikkelingen, focus, ambitie MVI en ISO 20400
 MVI aktieplan en aanbesteden
Trainer Karin van Ijsselmuide
Gastpspreker Imke Haenen
Dag 2 MVI Klimaatgericht Inkopen
 Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen
 CO2 proces, implementatie en rapportage
 Stappenplan Klimaatgericht inkopen
 Aanbesteden en contracteren met EMVI-criterium CO2 prestatieladder
Trainers Maud Vastbinder en Karin van Ijsselmuide
Gastsprekers Inke Haenen, Marjolein van der Klauw en Long Lam
Dag 3 MVI Circulair Inkopen
 Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen
 Circulair kwalitatief proces, implementatie en rapportage
 Stappenplan Circulair inkopen
 Aanbesteden en contracteren met EMVI-criterium Circulair
Trainers Marcel Jacobs en Karin van Ijsselmuide
Gastspreker: Long Lam
6Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Programma dag 3 – circulair ondernemen/inkopen
Circulair Ondernemen en Inkopen  Marcel Jacobs en Karin van IJsselmuide
9:00u Start Programma - Circulair(e) – Economie/Ondernemen/Inkopen
12:30u Lunch
13:15u Vervolg programma
14:45u Koffie
Klimaatgericht inkopen  Gastspreker Long Lam
15:00u
Persoonlijk plan van aanpak  Karin van IJsselmuide
16:00u
Certificaten en terugkoppeling deelnemers  Karin van IJsselmuide
16:45u
Einde training 17:00u
© Purspective - Module 13025
7Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
INTRODUCTIE
CIRCULAIRE ECONOMIE
• Wat is Circulaire Economie
CIRCULAIR ONDERNEMEN
• Organisaties en business modellen
CIRCULAIR INKOPEN
• Defintie(s), proces en voorbeelden
STAPPENPLAN
SAMENVATTING
Agenda
8Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Wanneer is een onderneming circulair en waarom?
Wanneer is een product circulair en waarom?
© Purspective - Module 13025
9Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Wat is/zijn de grootste Uitdaging(en) voor inkopers om circulair
in te kopen?
10Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Doelstelling training
 Wat is de Circulaire Economie
 Wat is Circulair Ondernemen / Inkopen
 Welke kansen biedt Circulair Ondernemen / Inkopen?
 Wat zijn de belangrijkste succesfactoren om Circulair te ondernemen?
 Welke vormen van Circulair Inkopen bestaan er?
 Heb je kennis van het begrippenkader Circulair Ondernemen / Inkopen
 Ben je in staat bent om de verschillende vormen van Circulair
Ondernemen / Inkopen te onderscheiden.
 Ben je in staat Circulair Ondernemen / Inkopen in te richten binnen
een organisatie.
 Ga je aan de slag met Circulair Ondernemen / Inkopen dmv je
persoonlijk actieplan.
Deze training
geeft inzicht
in…
Na de training;
© Purspective - Module 13025
11Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
12Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Stelling
Circulaire bedrijfsvoering van een organisatie kan alleen
bereikt wordt door circulaire inkoop en dit staat weer
gelijk aan het inkopen van een nieuw, circulair product.
© Purspective - Module 13025
13Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Nederland Circulair in 2050
Transitie agenda’s
Biomassa en voedsel
Kunststoffen
Maakindustrie
Bouw
Consumptiegoederen
Het 2030 doel is ambitieus maar niet
onhaalbaar: 50% minder verbruik
van primaire grondstoffen (mineraal,
fossiel en metalen) in 2030.
14Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Overheid moet in 2022 10 procent circulair inkopen
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven:
Grondstoffen Nieuwe plannen voor een economie die grondstoffen bespaart. Van de spullen
die de overheid koopt, moet 10 procent ‘circulair’ zijn in 2022.
„Daar kunnen we 1 megaton CO2 mee besparen.”
Het betekent dat het rijk, gemeenten en andere overheden
ieder jaar voor 6 à 7 miljard spullen en bouwmaterialen
gaan inkopen die grondstoffen besparen. Omdat ze
recyclebaar zijn, of al (deels) hergebruikt, of zuiniger
geproduceerd worden. „Met het inkoopbeleid van
overheden kunnen we jaarlijks evenveel CO2 besparen als
alle Rotterdamse huishoudens aan gas verstoken”, zegt de
staatssecretaris.
© Purspective - Module 13025
15Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Transitie agenda
VIJF VOORSTELLEN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE
Recent verschenen vijf transitieagenda’s vol circulaire voorstellen. Eén maatregel uit elk rapport:
Kunststof Sigarettenpeuken bevatten veel slecht afbreekbaar plastic. Onderzoek of
tabaksfabrieken medeverantwoordelijk kunnen worden voor het opruimen.
Voedsel en biomassa In 2050 eten we minder eiwit, en daarvan is 60 procent plantaardig (nu 40
procent).
Bouw Bedenk een meetsysteem voor gebouwen om te bepalen hoe circulair ze zijn.
Maakindustrie EU-regels belemmeren het vervoer van recyclebaar materiaal, zoals oude
vliegtuigen. Breng zulke belemmeringen in kaart.
Consumptiegoederen Elk jaar danken we 1,2 miljoen matrassen af. Investeer in het ontwerpen
van matrassen die te recyclen zijn.
16Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Beleid – Sustainable Development Goals
• Doelstellingen mbt efficientie en reductie
• Actieplan (SMART)
• Monitoring
Source: SDG’s Nederland
© Purspective - Module 13025
17Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
• Bedrijfsgegevens
• De organisatie en haar omgeving
• Bewustwording
• Beleid, ambitie, doelstellingen
• Faciliteren van de eigen organisatie
• Ketenbeheer
• Monitoring
• Permanente kwaliteitsverbetering
Circulair ondernemen / inkopen implementeren
18Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Duce
Use
Pair
Furbish
Manufacture
Cycle
© Purspective - Module 13025
19Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Zero Waste - Ladder van Lansink
20Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulaire Economie
Source: circulair.be
© Purspective - Module 13025
21Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
CIRCULAIRE ECONOMIE (EMCAF)
Video
22Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
© Purspective - Module 13025
23Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Waarom Circulaire Economie
24Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulaire Economie: Waardebehoud en Waardecreatie
Borging van waarde: Koop/gebruik
• zo min mogelijk ‘nieuwe’ producten en waar nodig alleen een ‘nieuw’ product
dat de juiste behoefte kan invullen. Hierbij is de verantwoordelijkheid voor de
toekomst inzichtelijk en duidelijk gemaakt.
Door:
1. Gelijkblijvende behoeftes zo lang mogelijk bedienen met bestaande (nieuw te ontwerpen)
producten door gebruiks- en levensduur verlengende activiteiten en maatregelen;
2. Bij invulling van nieuwe behoeftes gebruik maken van materiaal dat reeds in omloop is,
zowel binnen als buiten de organisatie;
3. Nieuwe producten toetsen op de strengste circulariteitseisen op product, proces en
financiële waardering;
4. Producten, componenten en materialen optimaal inzetten in volgende cycli, rekening
houdend met meerdere milieu effecten.
‘nieuw’ product refereert aan een product dat aan de gewenste eisen/wensen voldoet om een functie te vervullen. Hierbij is het mogelijk dat dit product gemaakt is
van nieuwe, gerecycleerde en/of hernieuwbare grondstoffen. Tevens kan het product al door een andere gebruiker of voor een ander functie ingezet zijn.
© Purspective - Module 13025
25Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Business model & Business model canvas
Een business model beschrijft de wijze waarop een organisatie waarde creëert, levert en capteert
26Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
MVI Business Canvas model
© Purspective - Module 13025
27Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulaire business modellen
Source: Accenture Waste to Wealth
28Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Welk CE model is van toepassing?
Source: Accenture Waste to Wealth
1. Vergaar en deel CE kennis
Basiskennis voor iedereen
2. Bepaal je huidige status
Baseline – verzamel data
3. Inventariseer mogelijkheden
Cross-functionele dialoog
tbv integral model
4. Ontwikkel en beschrijf
‘samen’ een model
5. Voer een Test uit
Meten is weten als je weet wat je meet
6. Verbeter je model
Profitabiliteit
Focus lange termijn
© Purspective - Module 13025
29Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld - 8-stappen structuur (BSI 8001)
1. Framing
2. Scoping
3. Idea generation
4. Feasibility
5. Business case
6. Piloting and prototyping
7. Delivery and
implementation
8. Monitor, review
and report
Dit stappenplan helpt een organisatie om de maturiteit te bepalen en te verbeteren
Source: BSI 8001 brochure
30Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
 Hoger rendement bereiken
(marktwaarde);
 Circulair ondernemen (CO);
 Onderscheiden van anderen;
 Creativiteit tonen met een product,
ontwerp of materialen die circulair zijn;
 Eigen doelen bepalen in circulair
ondernemen;
 Voldoen aan (toekomstige) circulaire
aanbestedingsnormen
 Voldoen aan de vraag van
opdrachtgevers en gebruikers van
producten
Circulair product of dienst waarom?
© Purspective - Module 13025
31Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Continue verbetering vraagt process matige aanpak
Plan
Do
Check
Act
Nulmeting
Doelen
Procedures
Maatregelen voor
verbeteringen
doorvoeren
Controle
voortgang &
analyse
resultaten
Plannen
aanpassen
en/of
bijstellen
Ambities
Pilot
projecten /
initiatieven
KPI’s
Focus
32Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Enkele voorbeelden
https://www.youtube.com/watch?v=CJIs4IYCH10
https://lnkd.in/euUEYvb
© Purspective - Module 13025
33Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
VAN LEGERKLEDING TOT HANDTAS
Video
34Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Kleding
© Purspective - Module 13025
35Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Waarom circulair inkopen?
Om transitie naar de
circulaire economie te versnellen.
“Inkopers stimuleren en creëren de vraag naar circulair geproduceerde goederen en zorgen op die manier voor
nieuwe businessmodellen die gericht zijn op waarde behoud van materialen en grondstoffen.”
36Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
GREEN DEAL CIRCULAIR INKOPEN
Video
© Purspective - Module 13025
37Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
38
Circulair Inkopen
© Purspective - Module 13025
39Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Definitie van Circulair Inkopen (GDCI)
” Bij circulair inkopen gaat het om de inzet van het inkoopinstrument om
productie en (her)gebruik van circulaire producten en diensten te stimuleren
en daarmee het aanjagen van de circulaire economie”.
Een kader voor Circulair Inkopen, Green Deal Circulair Inkopen, 20 april 2015
Bij circulair inkopen wordt rekening gehouden met:
• Technische productvoorwaarden
• Andere inkoopmodellen
• Keten denken
• Regievoering
40Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
WIN – WIN (– WIN) ?
EEN aanbieder van 90ton
sinasappelen
TWEE kopende partijen
Elke partij wil 50ton
sinasappelen
Vraag: wat zijn mogelijke
oplossingen?
© Purspective - Module 13025
41Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Perceptie
• Het ‘probleem’ bestaat niet, wordt niet
herkend
• NIMBY – Not In My Back Yard
• Waarom ik, mijn bijdrage is zo klein…
Bewustzijn
• Feiten en resultaten
• Mogelijke oplossingen
• Realiseren wat een individu en/of
organsatie kan bijdragen
42Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
© Purspective - Module 13025
43Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Gebruiksgraad - utilisatie
Bezit
• Status, gemak, bekend, etc
Toegang
• Car sharing
 Uber, snapcar
• Car pooling
 sociaal
• Huren (korte termijn)
• Leasen (werkgever, prive)
• Mobiliteits oplossingen
• Digitale technologie
 web meetings
• Openbaar vervoer
44Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Technische Cyclus
© Purspective - Module 13025
45Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Gebruik versus bezit
MOGELIJKE VOORDELEN
 Minder onderbenutting (utilisatie graad)
 Hogere kwaliteit
 Producent blijft verantwoordelijk
 Goedkoper (integrale kosten)
 Socialer  gemeenschapsvormend
 Betere klantrelatie, trouw
 Grondstoffen blijven in de loop
MOGELIJKE NADELEN
• Tragere upgrading, veroudering
• Groter ondernemersrisico
• Duurder voor klant in long run (ROI/Leasing)
• Onzorgvuldig gebruik
• Lock-in van klanten
• Moeilijke omslag/opschaling
(gedragsverandering)
• Grondstofmonopolies
DRIVERS  INNOVATIE
- IoT, platformen, blockchain
- publieke opinie: duurzaamheid
- overheidsbeleid, en -aankopen
DREMPELS  GEDRAG - MENSEN
- onbekend, onbemind, onzeker
- cultuur
- overheidsbeleid
46Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair Inkopen – Technische vormen
1. REPAIR / REFURBISH: reparatie. Bij sommige producten valt reparatie onder het
servicecontract. Herstofferen, herbekleden of “updaten” door schoon te maken of te
vernieuwen (mode, styling).
2. RE-USE: hergebruiken van PRODUCTEN. Bijv. via Rijksmarktplaats interessant aanbod van
oa kasten en bureautafels. Dit zijn producten waarbij de technische levensduur nog wel de
economische of contract‐levensduur overschrijdt.
3. REMANUFACTURING: “her‐productie”: hergebruiken van ONDERDELEN. Hierbij wordt
het product terug genomen om het helemaal uit elkaar te halen en weer met enkele nieuwe
onderdelen in elkaar te zetten. In de meeste gevallen gaat het om terug genomen
producten door de producent die het zelf weer in elkaar zet (assemblage).
4. RECYCLE: Materiaal hergebruik. Een voorbeeld is het omsmelten van schroot tot nieuw
staal. Een ander voorbeeld is het omsmelten van ingezameld plastic tot nieuwe plastic
korrels die weer door spuitgietmachines worden ingezet om nieuwe plastic producten te
maken.
© Purspective - Module 13025
47Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair Potentieel – commodities/sectoren
Hangt af van theorie, praktijk en beleid (organisaties)
[THEORIE] Producttechnische en zakelijke kansen: De
Ellen MacArthur Foundation geeft in haar rapport ‘Towards
the Circular Economy’, aan welke productgroepen een
circulair verdienpotentieel hebben. Dit betreft technische
productkansen dan wel mogelijkheden om deze producten
anders te contracteren (eigenaarschap verschuiving zoals
leasen in plaats van kopen).
[PRAKTIJK] Markttendensen: in hoeverre laat de markt
al bewegingen zien naar producten en diensten waarin de
circulaire principes meer zijn doorgevoerd.
[ORGANISATIE] Organisatie inkoopspend: Waar geeft
de organisatie haar spend aan uit in relatie tot de
kansrijke productgroepen en markttendensen.
Verticale lijn: Geeft de potentie weer in termen van productontwerp,
herbruikbaarheid en kansen voor ontwikkelen van circulaire activiteiten.
Horizontale lijn: Geeft de huidige marktonwikkeling weer.
48Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulaire modellen
2 varianten (met óf zonder borgsom) • Eigendom van de producten blijft bij de
leverancier • Ook onderhoud is een onderdeel van het contract. • Voordeel is
een lagere investering, kostenbesparing, risicospreiding en gebruikersgemak. •
Aandachtspunten/zorg is de afhankelijkheid van de leverancier en de
intensieve monitor.
Eigendom van de producten ligt bij de gebruiker/ opdrachtgever. • Voordeel is
een zekerheid aan financiering (terugkoop), minder veranderkracht nodig van
de organisatie en gaat over goed huisvaderschap. • Aandachtspunten/zorg is
de onzekerheid van waardebehoud (vooral bij lange termijn) en geen
innovatieprikkels.
Vorm te gebruiken bij verbruiksgoederen, schaalbare producten (zoals
koffiebekers) • Gaat uit dat afval geld oplevert, boost voor recycling business.
© Purspective - Module 13025
49Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
BMA ERGONOMICS
GEEFT
GELD-TERUG-GARANTIE
50Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
‘Betalen per gebruik’ (pay-per-use) Producent blijft eigenaar
© Purspective - Module 13025
51Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair inkopen – ‘Koop terugkoop’ (Residual Value)
52Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair inkopen – ‘Koop doorverkoop’
© Purspective - Module 13025
53Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Definities Circulair Inkopen (voorbeelden)
Circular procurement is about making agreements to ensure that the products that you procure for
your organisation are produced in accordance with the principles of the circular economy and will be
further processed after use. Such products are, for example, designed for durability, repairability and
recycling and can at the end of their life cycle be broken down into components, materials or raw
materials, which can then be used again in the production chain. (MVO Nederland)
In circular procurement, as the staff responsible for procurement, you make agreements to ensure that the products
that you procure for your organisation are produced in accordance with the principles of the circular economy and
will be further processed after use. Such products are, for example, repairable and at the end of their life cycle can be
broken down into components, materials or raw materials, which can then be re-used in the production chain.
Circular procurement can form part of sustainable or socially responsible procurement.
54Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Categorie; kantoorinrichting
De ambitie is de categorie Kantoorinrichting circulair te maken
Doelstelling het behouden van de waarde van materialen wordt geborgd door zo min mogelijk nieuw meubilair in
te kopen en daar waar alleen nieuw meubilair de behoefte kan invullen, dit met verantwoordelijkheid voor de
toekomst in te kopen.
Dit betekent:
1. Gelijkblijvende behoeftes zo lang mogelijk bedienen met bestaand meubilair door gebruiks- en levensduur
verlengende activiteiten en maatregelen;
2. Bij invulling van nieuwe behoeftes gebruik maken van materiaal dat reeds in omloop is, zowel binnen als
buiten de organisatie;
3. Nieuwe producten toetsen op de strengste circula-riteitseisen op product, proces en financiële waardering;
4. Producten, componenten en materialen optimaal inzetten in volgende cycli, rekening houdend met meerdere
milieu effecten.
© Purspective - Module 13025
55
Het Inkoopproces
56Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Het Inkoopproces
© Purspective - Module 13025
57Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair inkoopproces op basis van concurrentie
gerichte dialoog
58Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – bepalend succesvolle uitvoering
© Purspective - Module 13025
59Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – Randvoorwaarden om succesvol
te zijn
60Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – ‘Ontwerp van het project’
© Purspective - Module 13025
61Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – Keuzes en inrichtingsvragen
62Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – Vraag de inschrijver naar zijn
aanpak
© Purspective - Module 13025
63Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld inkoopvraag – technisch / product specifiek
Gemeente Amsterdam
64Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase - Marktconsultatie
© Purspective - Module 13025
65Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbereidingsfase – Pre tender bekendmaking /
briefing
66Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Specificatiefase – vereisten gunningscriteria
© Purspective - Module 13025
67Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Specificatiefase – Voorbeeld; Eisen en gunningscriteria
68Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Specificatiefase – Eisen en gunningscriteria
© Purspective - Module 13025
69Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Specificatiefase – Tender instructies
70Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase - Selectieproces
© Purspective - Module 13025
71Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase - Selectieproces
72Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase - Selectieproces
© Purspective - Module 13025
73Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase – Dialoog rondes
74Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase – Dialoog rondes
© Purspective - Module 13025
75Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Electiefase – Dialoog rondes
76Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Selectiefase - Gunningsbesluit
© Purspective - Module 13025
77Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Contracteren en monitoren – Randvoorwaarden
78Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Samenwerkingsvormen
© Purspective - Module 13025
79Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld – Consortium circulaire bedrijfskleding
80Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Geleerde lessen
• Het veiligheidshesje bleek een lastig product om mee te starten vanwege de hoge
veiligheidseisen.
• Het organiseren van de retourstroom is ingewikkeld en kostbaar.
• De markt staat nog aan het begin. Je moet zelf de kar trekken en er heel veel energie in
steken. Het vinden van producenten die circulariteit kunnen borgen is lastig.
• De keten is complex en nog onvoldoende transparant; je hebt een keten regisseur nodig
om het hele proces goed te doorgronden en organiseren.
• De kosten zijn onvoldoende duidelijk. Voor kleiding met hoge veiligheidseisen
(multinorm) zijn op dit moment nog geen circulaire oplossingen, vooral Alliander ervaart
dit als een belemmering.
• Het verschil in circulariteitswensen is een knelpunt voor een gezamenlijk inkooptraject.
Alliander heeft veel multinormkleding en wil de volledige kledinglijn 100% circulair
krijgen.
• Dit past niet in het contract met het consortium, de organisatie is daarom toch een eigen
traject gestart.
© Purspective - Module 13025
81Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair inkopen vereist partnership & aanpassingsvermogen
• Partnerschap en wederzijdse verbintenissen
• Veranderingen in de interne processen en het management
• Cultuurverandering
• Sponsorship van de business vereist
• Communicatie over behaalde impact
• Professionaliteit inkoop afdeling
• Professionaliteit contract management
82Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair ondernemen/inkopen - gedragsverandering
© Purspective - Module 13025
83Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Hoe waardeer je circulariteit?
84Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld – rating model
© Purspective - Module 13025
85Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld – Waardering circulariteit in detail
86Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Voorbeeld – Beoordeling terugkoop overeenkomst
© Purspective - Module 13025
87Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Randvoorwaarden voor succes
88Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Gewenste / noodzakelijke verandering – VAN  NAAR
VAN
Aandeelhouderswaarde
Orientatie op expliciete vraag
(klant is koning)
Duurzaamheid als extra in
personeelsbeleid
Inkoop op basis van prijs en kwaliteit
Negatieve ‘op controle gerichte’
gedragscodes
Filantropie
Naar binnen gericht
(traditioneel) leiderschap
Gesloten innovatie
Corporate Social Responsiveness
NAAR
Stakeholderwaarde
CO-creatie (de klant is coproducent)
en latente vraag
Duurzaamheid randvoorwaarde
van personeelsbeleid
Inkoop op basis van
duurzaamheid en circulariteit
Posittieve ‘op verandering gerichte’
gedragscodes
Core business
Naar buiten gericht
(transformationeel) leiderschap
Open innovatie
Corporate Social Responsibility
© Purspective - Module 13025
89Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Stakeholders betrekken en selecteren
• Weet wie de opdrachtgever is,
• Weet wie verantwoordelijk is voor de ambitie en te behalen doelstellingen
• Weet wie financieel hoogste budget verantwoordelijkheid heeft
• Zorg dat diverse afdelingen/functies vertegenwoordigd zijn / betrokken
worden
• Zorg dat verschillende nivo’s vertegenwoordigd zijn / betrokken worden
• Identificeer leiders, toon leiderschap en borg commitment
• Respecteer maturiteit en diversiteit
• Communiceer – de kleinste ‘overwinningen’
• Train – breng iedereen op eenzelfde basis nivo
90Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Circulair inkopen - Knelpunten en succesfactoren
www.f-facts.nl
© Purspective - Module 13025
91Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Knelpunten en hoe weg te nemen –
1 Implementatie
1: Implementeren
• Planning gemaakt
• Argumenten beschreven
• Draagvlak gecreeerd
• Partners geselecteerd
• Specificaties gedefinieerd
Borging vereist:
• Monitoring van voortgang
• Regelmatige (bv wekelijkse)
terugkoppeling aan hoger
management
KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED
Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017)
92Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Knelpunten en hoe weg te nemen –
2 Waarde creatie/identificatie
2: Waarde creatie / identificatie
• OPEX – terugkomende kosten
(operationele kosten)
• CAPEX – kosten voro
ontwikkeling of levering van niet
verbruikbare onderdelen (bv
gebouwen/machines)
Sturen en inrichten TCO/TCV:
• Lagere directe investeringskosten
• Hogere exploitatiekosten
Aanpassing van OPEX en CAPEX
budgetten noodzakelijk
KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED
TCO = Total Cost of Ownership
TCV = Total Cost of Value
Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017)
© Purspective - Module 13025
93Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Knelpunten en hoe weg te nemen –
3 Gedragsverandering
3: Gedragsverandering
• Korte termijn denken en
handelen
• Beperkende randvoorwaarden
(contractduur, afschrijving,
technische versus economische
levensduur)
• Angst om te veranderen
• Hokjes denken en handelen
Stakeholder management:
• Wil om te vernieuwen
• Ruimte krijgen/geven
• Focus werkt
• Duidelijke en regelmatige
communicatie
 Systeem verandering en
innovatie
KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED
Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017)
94Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Samenvattend
© Purspective - Module 13025
95Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Mijn definitie Circulair Inkopen
• Een goede voorbereiding is het halve werk  think before you act
• Borg structurele verbeteringen in de kern processen
• Actief stakeholder management
 Luister, leer, deel, meet, ben transparent, faciliteer verandering en
communiceer
• Leiderschap en commitment nodig om de circulaire ambitie waar te maken
• Acteer en denk over de hele product life cycle / waardeketen
• Stimuleer innovatie door (nieuwe) samenwerkingen en initiatieven
• Focus op functie/functionaliteit  oplossing ipv product
“Change from Procurement to Value Chain Management
enabling a structural transition towards a circular economy “
96Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Interne organisatie versus ‘klant’
• Toegang to kennis
• Ambitie en doelstellingen 
Formuleren van de vraag
• (onderling) Vertrouwen
• Interne ‘bedrijfs’ processen
• Mobiliseren van de interne organisatie
• Duidelijke en heldere communicatie
• Stakeholder consultative - draagvlak
• Open en transparante dialoog
• Duidelijke en heldere communicatie
© Purspective - Module 13025
97Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Functioneel versus Product
Toegang over Bezit
Service & Reparatie
Deel economie
Identificeer randvoorwaarden
Denk aan Lifecycle impact op circulariteit
• Technische levensduur
• Innovation cycli
• Economische levensduur
98Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Nieuwe busines modellen
‘Asset’ eigendom  Service gerichte oplossingen
Integrale waarde en prijs met randvoorwaarden
Transactioneel  relatie
Ontkoppeling business groei  duurzaamheidsimpact
© Purspective - Module 13025
99Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Ketensamenwerking
Multi-stakeholder management
Communicatie
Leaderschap en commitment
Innovatie en transparantie
100Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Referenties en enkele tools
https://www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy
https://www.circle-economy.com/the-7-key-elements-of-the-circular-economy
https://www.accenture.com/t20160510T174318Z__w__/us-en/_acnmedia/Accenture/Conversion-
Assets/DotCom/Documents/Global/PDF/Strategy_7/Accenture-Waste-Wealth-Exec-Sum-FINAL.pdf
https://www.circulaireeconomienederland.nl/home/default.aspx
Circular Economy
https://www.pianoo.nl/nl/themas/maatschappelijk-verantwoord-inkopen-mvi-duurzaam-inkopen/mvi-thema-
s/circulair-inkopen/aan-slag-met-circulair-inkopen
https://www.pianoo.nl/nl/themas/maatschappelijk-verantwoord-inkopen-mvi-duurzaam-
inkopen/praktijkvoorbeelden-mvi/praktijkvoorbeelden-circulair-inkopen
https://mvonederland.nl/publicatie/green-deal-circulair-inkopen
https://mvonederland.nl/wegwijzer-circulair-inkopen#tab=pane-title-step-1
https://europadecentraal.nl/kabinet-promoot-klimaatneutraal-en-circulair-inkopen/
https://www.rendemint.nl/nl/services/circulair-inkopen
http://ec.europa.eu/environment/gpp/pdf/Public_procurement_circular_economy_brochure.pdf
http://www.rebus.eu.com/implementing-a-rebm/guide-for-circular-procurement-rebms/
http://circulareconomytoolkit.org/Assessmenttool.html
https://www.circulairondernemen.nl/library/circulair-circulairder-circulairst-vergelijking-tools-circulair-inkopen
Circulair Inkopen
© Purspective - Module 13025
101Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Contact
Marcel Jacobs
CIRCL8 BV
marcel.jacobs@circl8.com
+31 642659228
102Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Hoe gaan jullie organisaties en inkopers helpen om circulair in te
kopen met oog op hun Uitdaging(en)?
© Purspective - Module 13025
103Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Notities
Alle gebruikte afbeeldingen, tenzij aangegeven, zijn afkomstig van www.pixabay.com
104Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Persoonlijk Plan van Aanpak
hindernissen
wat houdt je tegen?
hulpbronnen
wat heb je nodig?
gewenste situatie
wat wil je bereiken?
wat levert dat je op?
huidige situatie
waar ben je nu?
waar sta je nu?
© Purspective - Module 13025
105Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
Do you want to know more?
Quick Scan/Benchmark ISO 20400
Webinar
Training
Train de trainer (only for associations)
www.purspective.com/sustainable-procurement

More Related Content

Similar to Presentatie train de trainer (circulair inkopen)

190409 fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...
190409   fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...190409   fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...
190409 fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...Flevum
 
Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NLPresentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NLCyril Soeri
 
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?Lean Manufacturing: hoe doe je dat?
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?jaksmit
 
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdfcollege ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdfErik-Jan Kreuze
 
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen Hiergens
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen HiergensPubliek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen Hiergens
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen HiergensPubliek Centraal
 
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptxM6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptxcaniceconsulting
 
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal Anckaert
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal AnckaertHRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal Anckaert
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal AnckaertHRmagazine
 
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"Janjoris van Diepen
 
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013MVO Nederland
 
Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?Breinwijzer
 
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?Kamer van Koophandel
 
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boosten
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boostenFm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boosten
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boostenMuriel Walter
 
CIRCO Creating business through circular design
CIRCO Creating business through circular designCIRCO Creating business through circular design
CIRCO Creating business through circular designKaren Katerberg
 
Geef je plannen een boost
Geef je plannen een boostGeef je plannen een boost
Geef je plannen een boostKonnekto
 
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptx
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptxJan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptx
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptxNieuwe Business Modellen
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekduurzame verhalen
 

Similar to Presentatie train de trainer (circulair inkopen) (20)

190409 fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...
190409   fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...190409   fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...
190409 fdc - hoe kunnen transities succesvol uitgevoerd worden - presentati...
 
Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NLPresentation - Sustainability reporting (2016) NL
Presentation - Sustainability reporting (2016) NL
 
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?Lean Manufacturing: hoe doe je dat?
Lean Manufacturing: hoe doe je dat?
 
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdfcollege ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf
college ESG in het MKB 2 december 2022 v5 4.pdf
 
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen Hiergens
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen HiergensPubliek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen Hiergens
Publiek15. Is je organisatie klaar om sociaal te ondernemen? Karen Hiergens
 
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptxM6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
M6 CSR - CSR Adopting a CSR Framework to Mitigate Risk and Impact nl.pptx
 
Hoofdstuk 1 compleet (sdh)
Hoofdstuk 1   compleet (sdh)Hoofdstuk 1   compleet (sdh)
Hoofdstuk 1 compleet (sdh)
 
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal Anckaert
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal AnckaertHRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal Anckaert
HRSeminar Labels & Keurmerken: Pascal Anckaert
 
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"
MVO Seminar "Maakt u al winst met MVO?"
 
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013
Presentatie Willem Lageweg voor Jeroen Bosch Ziekenhuis 17 april 2013
 
Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?Wel of geen MVO?
Wel of geen MVO?
 
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40 LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
LRQA Congres 2014: Sessie 2 15 mei en 19 juni 14:10: 14:40
 
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
LRQA Congres 2014: 15 mei en 19 juni 14:10 - 14:40 Sessie ronde 1 MVO en verd...
 
Workshop financieren van innovaties
Workshop financieren van innovatiesWorkshop financieren van innovaties
Workshop financieren van innovaties
 
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?
Klimaatneutraal ondernemen, waar kunt u morgen mee beginnen?
 
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boosten
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boostenFm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boosten
Fm day2019 ifma-nnof_kan fm de circulaire economie boosten
 
CIRCO Creating business through circular design
CIRCO Creating business through circular designCIRCO Creating business through circular design
CIRCO Creating business through circular design
 
Geef je plannen een boost
Geef je plannen een boostGeef je plannen een boost
Geef je plannen een boost
 
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptx
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptxJan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptx
Jan Jonker NBM Masterclass 20 februari 2014.pptx
 
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiekDuurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
Duurzame expeditie voor docenten retail en logistiek
 

More from Significant

Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!
Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!
Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!Significant
 
Flyer basistraining sociaal domein 2019
Flyer basistraining sociaal domein 2019Flyer basistraining sociaal domein 2019
Flyer basistraining sociaal domein 2019Significant
 
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student  Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student Significant
 
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoeker
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoekerBreed inzetbare junior adviseur/onderzoeker
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoekerSignificant
 
Klantreizen in het sociaal domein
Klantreizen in het sociaal domeinKlantreizen in het sociaal domein
Klantreizen in het sociaal domeinSignificant
 
Garrit Schumacher versterkt Significant
Garrit Schumacher versterkt Significant Garrit Schumacher versterkt Significant
Garrit Schumacher versterkt Significant Significant
 
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Significant
 
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopen
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopenTools voor maatschappelijk verantwoord inkopen
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopenSignificant
 
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificeren
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificerenIn 6 stappen naar duurzaam functioneel specificeren
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificerenSignificant
 
Het emvi criterium co2 prestatieladder voor aanbestedende diensten
Het emvi criterium co2  prestatieladder voor aanbestedende dienstenHet emvi criterium co2  prestatieladder voor aanbestedende diensten
Het emvi criterium co2 prestatieladder voor aanbestedende dienstenSignificant
 
De oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealDe oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealSignificant
 
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Significant
 
Presentatie - Train de trainer (introductie)
Presentatie - Train de trainer (introductie)Presentatie - Train de trainer (introductie)
Presentatie - Train de trainer (introductie)Significant
 
Presentatie - Train de trainer (dubocalc)
Presentatie  - Train de trainer (dubocalc)Presentatie  - Train de trainer (dubocalc)
Presentatie - Train de trainer (dubocalc)Significant
 
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)Significant
 
Presentatie global goals
Presentatie   global goalsPresentatie   global goals
Presentatie global goalsSignificant
 
Presentatie train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie   train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie   train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie train de trainer (klimaatgericht inkopen)Significant
 
Flyer basistraining sociaal domein
Flyer basistraining sociaal domein Flyer basistraining sociaal domein
Flyer basistraining sociaal domein Significant
 
Basistraining 2018
Basistraining 2018Basistraining 2018
Basistraining 2018Significant
 
Flyer inhousedag significant
Flyer inhousedag significant Flyer inhousedag significant
Flyer inhousedag significant Significant
 

More from Significant (20)

Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!
Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!
Significant zoekt enthousiaste en gemotiveerde collega’s!
 
Flyer basistraining sociaal domein 2019
Flyer basistraining sociaal domein 2019Flyer basistraining sociaal domein 2019
Flyer basistraining sociaal domein 2019
 
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student  Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student
Ambitieuze, inhoudelijk gedreven student
 
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoeker
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoekerBreed inzetbare junior adviseur/onderzoeker
Breed inzetbare junior adviseur/onderzoeker
 
Klantreizen in het sociaal domein
Klantreizen in het sociaal domeinKlantreizen in het sociaal domein
Klantreizen in het sociaal domein
 
Garrit Schumacher versterkt Significant
Garrit Schumacher versterkt Significant Garrit Schumacher versterkt Significant
Garrit Schumacher versterkt Significant
 
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
 
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopen
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopenTools voor maatschappelijk verantwoord inkopen
Tools voor maatschappelijk verantwoord inkopen
 
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificeren
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificerenIn 6 stappen naar duurzaam functioneel specificeren
In 6 stappen naar duurzaam functioneel specificeren
 
Het emvi criterium co2 prestatieladder voor aanbestedende diensten
Het emvi criterium co2  prestatieladder voor aanbestedende dienstenHet emvi criterium co2  prestatieladder voor aanbestedende diensten
Het emvi criterium co2 prestatieladder voor aanbestedende diensten
 
De oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealDe oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green deal
 
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie - Train de trainer (klimaatgericht inkopen)
 
Presentatie - Train de trainer (introductie)
Presentatie - Train de trainer (introductie)Presentatie - Train de trainer (introductie)
Presentatie - Train de trainer (introductie)
 
Presentatie - Train de trainer (dubocalc)
Presentatie  - Train de trainer (dubocalc)Presentatie  - Train de trainer (dubocalc)
Presentatie - Train de trainer (dubocalc)
 
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)
Presentatie - Train de trainer (co2 beprijzing)
 
Presentatie global goals
Presentatie   global goalsPresentatie   global goals
Presentatie global goals
 
Presentatie train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie   train de trainer (klimaatgericht inkopen)Presentatie   train de trainer (klimaatgericht inkopen)
Presentatie train de trainer (klimaatgericht inkopen)
 
Flyer basistraining sociaal domein
Flyer basistraining sociaal domein Flyer basistraining sociaal domein
Flyer basistraining sociaal domein
 
Basistraining 2018
Basistraining 2018Basistraining 2018
Basistraining 2018
 
Flyer inhousedag significant
Flyer inhousedag significant Flyer inhousedag significant
Flyer inhousedag significant
 

Presentatie train de trainer (circulair inkopen)

  • 1. © Purspective - Module 13025 1 Welkom bij de training Circulair inkopen Marcel Jacobs Karin van IJsselmuide 2Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs INTRODUCTIE
  • 2. © Purspective - Module 13025 3Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Wie ben ik 4Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Check-in ‘Elevator pitch’ • Je Naam, • Wie vertegenwoordig je (organisatie) • Wat is je functie/rol • Wat is vandaag je doel?
  • 3. © Purspective - Module 13025 5Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Terugblik en vooruitblik Dag 1 MVI Publiek/ISO 20400  Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen  Ontwikkelingen, focus, ambitie MVI en ISO 20400  MVI aktieplan en aanbesteden Trainer Karin van Ijsselmuide Gastpspreker Imke Haenen Dag 2 MVI Klimaatgericht Inkopen  Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen  CO2 proces, implementatie en rapportage  Stappenplan Klimaatgericht inkopen  Aanbesteden en contracteren met EMVI-criterium CO2 prestatieladder Trainers Maud Vastbinder en Karin van Ijsselmuide Gastsprekers Inke Haenen, Marjolein van der Klauw en Long Lam Dag 3 MVI Circulair Inkopen  Intro Programma MVI, Klimaatgericht- en Circulair Inkopen  Circulair kwalitatief proces, implementatie en rapportage  Stappenplan Circulair inkopen  Aanbesteden en contracteren met EMVI-criterium Circulair Trainers Marcel Jacobs en Karin van Ijsselmuide Gastspreker: Long Lam 6Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Programma dag 3 – circulair ondernemen/inkopen Circulair Ondernemen en Inkopen  Marcel Jacobs en Karin van IJsselmuide 9:00u Start Programma - Circulair(e) – Economie/Ondernemen/Inkopen 12:30u Lunch 13:15u Vervolg programma 14:45u Koffie Klimaatgericht inkopen  Gastspreker Long Lam 15:00u Persoonlijk plan van aanpak  Karin van IJsselmuide 16:00u Certificaten en terugkoppeling deelnemers  Karin van IJsselmuide 16:45u Einde training 17:00u
  • 4. © Purspective - Module 13025 7Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs INTRODUCTIE CIRCULAIRE ECONOMIE • Wat is Circulaire Economie CIRCULAIR ONDERNEMEN • Organisaties en business modellen CIRCULAIR INKOPEN • Defintie(s), proces en voorbeelden STAPPENPLAN SAMENVATTING Agenda 8Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Wanneer is een onderneming circulair en waarom? Wanneer is een product circulair en waarom?
  • 5. © Purspective - Module 13025 9Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Wat is/zijn de grootste Uitdaging(en) voor inkopers om circulair in te kopen? 10Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Doelstelling training  Wat is de Circulaire Economie  Wat is Circulair Ondernemen / Inkopen  Welke kansen biedt Circulair Ondernemen / Inkopen?  Wat zijn de belangrijkste succesfactoren om Circulair te ondernemen?  Welke vormen van Circulair Inkopen bestaan er?  Heb je kennis van het begrippenkader Circulair Ondernemen / Inkopen  Ben je in staat bent om de verschillende vormen van Circulair Ondernemen / Inkopen te onderscheiden.  Ben je in staat Circulair Ondernemen / Inkopen in te richten binnen een organisatie.  Ga je aan de slag met Circulair Ondernemen / Inkopen dmv je persoonlijk actieplan. Deze training geeft inzicht in… Na de training;
  • 6. © Purspective - Module 13025 11Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs 12Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Stelling Circulaire bedrijfsvoering van een organisatie kan alleen bereikt wordt door circulaire inkoop en dit staat weer gelijk aan het inkopen van een nieuw, circulair product.
  • 7. © Purspective - Module 13025 13Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Nederland Circulair in 2050 Transitie agenda’s Biomassa en voedsel Kunststoffen Maakindustrie Bouw Consumptiegoederen Het 2030 doel is ambitieus maar niet onhaalbaar: 50% minder verbruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen) in 2030. 14Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Overheid moet in 2022 10 procent circulair inkopen Staatssecretaris Stientje van Veldhoven: Grondstoffen Nieuwe plannen voor een economie die grondstoffen bespaart. Van de spullen die de overheid koopt, moet 10 procent ‘circulair’ zijn in 2022. „Daar kunnen we 1 megaton CO2 mee besparen.” Het betekent dat het rijk, gemeenten en andere overheden ieder jaar voor 6 à 7 miljard spullen en bouwmaterialen gaan inkopen die grondstoffen besparen. Omdat ze recyclebaar zijn, of al (deels) hergebruikt, of zuiniger geproduceerd worden. „Met het inkoopbeleid van overheden kunnen we jaarlijks evenveel CO2 besparen als alle Rotterdamse huishoudens aan gas verstoken”, zegt de staatssecretaris.
  • 8. © Purspective - Module 13025 15Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Transitie agenda VIJF VOORSTELLEN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE Recent verschenen vijf transitieagenda’s vol circulaire voorstellen. Eén maatregel uit elk rapport: Kunststof Sigarettenpeuken bevatten veel slecht afbreekbaar plastic. Onderzoek of tabaksfabrieken medeverantwoordelijk kunnen worden voor het opruimen. Voedsel en biomassa In 2050 eten we minder eiwit, en daarvan is 60 procent plantaardig (nu 40 procent). Bouw Bedenk een meetsysteem voor gebouwen om te bepalen hoe circulair ze zijn. Maakindustrie EU-regels belemmeren het vervoer van recyclebaar materiaal, zoals oude vliegtuigen. Breng zulke belemmeringen in kaart. Consumptiegoederen Elk jaar danken we 1,2 miljoen matrassen af. Investeer in het ontwerpen van matrassen die te recyclen zijn. 16Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Beleid – Sustainable Development Goals • Doelstellingen mbt efficientie en reductie • Actieplan (SMART) • Monitoring Source: SDG’s Nederland
  • 9. © Purspective - Module 13025 17Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs • Bedrijfsgegevens • De organisatie en haar omgeving • Bewustwording • Beleid, ambitie, doelstellingen • Faciliteren van de eigen organisatie • Ketenbeheer • Monitoring • Permanente kwaliteitsverbetering Circulair ondernemen / inkopen implementeren 18Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Duce Use Pair Furbish Manufacture Cycle
  • 10. © Purspective - Module 13025 19Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Zero Waste - Ladder van Lansink 20Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulaire Economie Source: circulair.be
  • 11. © Purspective - Module 13025 21Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs CIRCULAIRE ECONOMIE (EMCAF) Video 22Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
  • 12. © Purspective - Module 13025 23Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Waarom Circulaire Economie 24Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulaire Economie: Waardebehoud en Waardecreatie Borging van waarde: Koop/gebruik • zo min mogelijk ‘nieuwe’ producten en waar nodig alleen een ‘nieuw’ product dat de juiste behoefte kan invullen. Hierbij is de verantwoordelijkheid voor de toekomst inzichtelijk en duidelijk gemaakt. Door: 1. Gelijkblijvende behoeftes zo lang mogelijk bedienen met bestaande (nieuw te ontwerpen) producten door gebruiks- en levensduur verlengende activiteiten en maatregelen; 2. Bij invulling van nieuwe behoeftes gebruik maken van materiaal dat reeds in omloop is, zowel binnen als buiten de organisatie; 3. Nieuwe producten toetsen op de strengste circulariteitseisen op product, proces en financiële waardering; 4. Producten, componenten en materialen optimaal inzetten in volgende cycli, rekening houdend met meerdere milieu effecten. ‘nieuw’ product refereert aan een product dat aan de gewenste eisen/wensen voldoet om een functie te vervullen. Hierbij is het mogelijk dat dit product gemaakt is van nieuwe, gerecycleerde en/of hernieuwbare grondstoffen. Tevens kan het product al door een andere gebruiker of voor een ander functie ingezet zijn.
  • 13. © Purspective - Module 13025 25Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Business model & Business model canvas Een business model beschrijft de wijze waarop een organisatie waarde creëert, levert en capteert 26Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs MVI Business Canvas model
  • 14. © Purspective - Module 13025 27Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulaire business modellen Source: Accenture Waste to Wealth 28Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Welk CE model is van toepassing? Source: Accenture Waste to Wealth 1. Vergaar en deel CE kennis Basiskennis voor iedereen 2. Bepaal je huidige status Baseline – verzamel data 3. Inventariseer mogelijkheden Cross-functionele dialoog tbv integral model 4. Ontwikkel en beschrijf ‘samen’ een model 5. Voer een Test uit Meten is weten als je weet wat je meet 6. Verbeter je model Profitabiliteit Focus lange termijn
  • 15. © Purspective - Module 13025 29Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld - 8-stappen structuur (BSI 8001) 1. Framing 2. Scoping 3. Idea generation 4. Feasibility 5. Business case 6. Piloting and prototyping 7. Delivery and implementation 8. Monitor, review and report Dit stappenplan helpt een organisatie om de maturiteit te bepalen en te verbeteren Source: BSI 8001 brochure 30Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs  Hoger rendement bereiken (marktwaarde);  Circulair ondernemen (CO);  Onderscheiden van anderen;  Creativiteit tonen met een product, ontwerp of materialen die circulair zijn;  Eigen doelen bepalen in circulair ondernemen;  Voldoen aan (toekomstige) circulaire aanbestedingsnormen  Voldoen aan de vraag van opdrachtgevers en gebruikers van producten Circulair product of dienst waarom?
  • 16. © Purspective - Module 13025 31Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Continue verbetering vraagt process matige aanpak Plan Do Check Act Nulmeting Doelen Procedures Maatregelen voor verbeteringen doorvoeren Controle voortgang & analyse resultaten Plannen aanpassen en/of bijstellen Ambities Pilot projecten / initiatieven KPI’s Focus 32Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Enkele voorbeelden https://www.youtube.com/watch?v=CJIs4IYCH10 https://lnkd.in/euUEYvb
  • 17. © Purspective - Module 13025 33Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs VAN LEGERKLEDING TOT HANDTAS Video 34Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Kleding
  • 18. © Purspective - Module 13025 35Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Waarom circulair inkopen? Om transitie naar de circulaire economie te versnellen. “Inkopers stimuleren en creëren de vraag naar circulair geproduceerde goederen en zorgen op die manier voor nieuwe businessmodellen die gericht zijn op waarde behoud van materialen en grondstoffen.” 36Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs GREEN DEAL CIRCULAIR INKOPEN Video
  • 19. © Purspective - Module 13025 37Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs 38 Circulair Inkopen
  • 20. © Purspective - Module 13025 39Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Definitie van Circulair Inkopen (GDCI) ” Bij circulair inkopen gaat het om de inzet van het inkoopinstrument om productie en (her)gebruik van circulaire producten en diensten te stimuleren en daarmee het aanjagen van de circulaire economie”. Een kader voor Circulair Inkopen, Green Deal Circulair Inkopen, 20 april 2015 Bij circulair inkopen wordt rekening gehouden met: • Technische productvoorwaarden • Andere inkoopmodellen • Keten denken • Regievoering 40Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs WIN – WIN (– WIN) ? EEN aanbieder van 90ton sinasappelen TWEE kopende partijen Elke partij wil 50ton sinasappelen Vraag: wat zijn mogelijke oplossingen?
  • 21. © Purspective - Module 13025 41Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Perceptie • Het ‘probleem’ bestaat niet, wordt niet herkend • NIMBY – Not In My Back Yard • Waarom ik, mijn bijdrage is zo klein… Bewustzijn • Feiten en resultaten • Mogelijke oplossingen • Realiseren wat een individu en/of organsatie kan bijdragen 42Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs
  • 22. © Purspective - Module 13025 43Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Gebruiksgraad - utilisatie Bezit • Status, gemak, bekend, etc Toegang • Car sharing  Uber, snapcar • Car pooling  sociaal • Huren (korte termijn) • Leasen (werkgever, prive) • Mobiliteits oplossingen • Digitale technologie  web meetings • Openbaar vervoer 44Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Technische Cyclus
  • 23. © Purspective - Module 13025 45Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Gebruik versus bezit MOGELIJKE VOORDELEN  Minder onderbenutting (utilisatie graad)  Hogere kwaliteit  Producent blijft verantwoordelijk  Goedkoper (integrale kosten)  Socialer  gemeenschapsvormend  Betere klantrelatie, trouw  Grondstoffen blijven in de loop MOGELIJKE NADELEN • Tragere upgrading, veroudering • Groter ondernemersrisico • Duurder voor klant in long run (ROI/Leasing) • Onzorgvuldig gebruik • Lock-in van klanten • Moeilijke omslag/opschaling (gedragsverandering) • Grondstofmonopolies DRIVERS  INNOVATIE - IoT, platformen, blockchain - publieke opinie: duurzaamheid - overheidsbeleid, en -aankopen DREMPELS  GEDRAG - MENSEN - onbekend, onbemind, onzeker - cultuur - overheidsbeleid 46Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair Inkopen – Technische vormen 1. REPAIR / REFURBISH: reparatie. Bij sommige producten valt reparatie onder het servicecontract. Herstofferen, herbekleden of “updaten” door schoon te maken of te vernieuwen (mode, styling). 2. RE-USE: hergebruiken van PRODUCTEN. Bijv. via Rijksmarktplaats interessant aanbod van oa kasten en bureautafels. Dit zijn producten waarbij de technische levensduur nog wel de economische of contract‐levensduur overschrijdt. 3. REMANUFACTURING: “her‐productie”: hergebruiken van ONDERDELEN. Hierbij wordt het product terug genomen om het helemaal uit elkaar te halen en weer met enkele nieuwe onderdelen in elkaar te zetten. In de meeste gevallen gaat het om terug genomen producten door de producent die het zelf weer in elkaar zet (assemblage). 4. RECYCLE: Materiaal hergebruik. Een voorbeeld is het omsmelten van schroot tot nieuw staal. Een ander voorbeeld is het omsmelten van ingezameld plastic tot nieuwe plastic korrels die weer door spuitgietmachines worden ingezet om nieuwe plastic producten te maken.
  • 24. © Purspective - Module 13025 47Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair Potentieel – commodities/sectoren Hangt af van theorie, praktijk en beleid (organisaties) [THEORIE] Producttechnische en zakelijke kansen: De Ellen MacArthur Foundation geeft in haar rapport ‘Towards the Circular Economy’, aan welke productgroepen een circulair verdienpotentieel hebben. Dit betreft technische productkansen dan wel mogelijkheden om deze producten anders te contracteren (eigenaarschap verschuiving zoals leasen in plaats van kopen). [PRAKTIJK] Markttendensen: in hoeverre laat de markt al bewegingen zien naar producten en diensten waarin de circulaire principes meer zijn doorgevoerd. [ORGANISATIE] Organisatie inkoopspend: Waar geeft de organisatie haar spend aan uit in relatie tot de kansrijke productgroepen en markttendensen. Verticale lijn: Geeft de potentie weer in termen van productontwerp, herbruikbaarheid en kansen voor ontwikkelen van circulaire activiteiten. Horizontale lijn: Geeft de huidige marktonwikkeling weer. 48Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulaire modellen 2 varianten (met óf zonder borgsom) • Eigendom van de producten blijft bij de leverancier • Ook onderhoud is een onderdeel van het contract. • Voordeel is een lagere investering, kostenbesparing, risicospreiding en gebruikersgemak. • Aandachtspunten/zorg is de afhankelijkheid van de leverancier en de intensieve monitor. Eigendom van de producten ligt bij de gebruiker/ opdrachtgever. • Voordeel is een zekerheid aan financiering (terugkoop), minder veranderkracht nodig van de organisatie en gaat over goed huisvaderschap. • Aandachtspunten/zorg is de onzekerheid van waardebehoud (vooral bij lange termijn) en geen innovatieprikkels. Vorm te gebruiken bij verbruiksgoederen, schaalbare producten (zoals koffiebekers) • Gaat uit dat afval geld oplevert, boost voor recycling business.
  • 25. © Purspective - Module 13025 49Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs BMA ERGONOMICS GEEFT GELD-TERUG-GARANTIE 50Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs ‘Betalen per gebruik’ (pay-per-use) Producent blijft eigenaar
  • 26. © Purspective - Module 13025 51Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair inkopen – ‘Koop terugkoop’ (Residual Value) 52Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair inkopen – ‘Koop doorverkoop’
  • 27. © Purspective - Module 13025 53Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Definities Circulair Inkopen (voorbeelden) Circular procurement is about making agreements to ensure that the products that you procure for your organisation are produced in accordance with the principles of the circular economy and will be further processed after use. Such products are, for example, designed for durability, repairability and recycling and can at the end of their life cycle be broken down into components, materials or raw materials, which can then be used again in the production chain. (MVO Nederland) In circular procurement, as the staff responsible for procurement, you make agreements to ensure that the products that you procure for your organisation are produced in accordance with the principles of the circular economy and will be further processed after use. Such products are, for example, repairable and at the end of their life cycle can be broken down into components, materials or raw materials, which can then be re-used in the production chain. Circular procurement can form part of sustainable or socially responsible procurement. 54Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Categorie; kantoorinrichting De ambitie is de categorie Kantoorinrichting circulair te maken Doelstelling het behouden van de waarde van materialen wordt geborgd door zo min mogelijk nieuw meubilair in te kopen en daar waar alleen nieuw meubilair de behoefte kan invullen, dit met verantwoordelijkheid voor de toekomst in te kopen. Dit betekent: 1. Gelijkblijvende behoeftes zo lang mogelijk bedienen met bestaand meubilair door gebruiks- en levensduur verlengende activiteiten en maatregelen; 2. Bij invulling van nieuwe behoeftes gebruik maken van materiaal dat reeds in omloop is, zowel binnen als buiten de organisatie; 3. Nieuwe producten toetsen op de strengste circula-riteitseisen op product, proces en financiële waardering; 4. Producten, componenten en materialen optimaal inzetten in volgende cycli, rekening houdend met meerdere milieu effecten.
  • 28. © Purspective - Module 13025 55 Het Inkoopproces 56Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Het Inkoopproces
  • 29. © Purspective - Module 13025 57Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair inkoopproces op basis van concurrentie gerichte dialoog 58Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – bepalend succesvolle uitvoering
  • 30. © Purspective - Module 13025 59Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – Randvoorwaarden om succesvol te zijn 60Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – ‘Ontwerp van het project’
  • 31. © Purspective - Module 13025 61Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – Keuzes en inrichtingsvragen 62Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – Vraag de inschrijver naar zijn aanpak
  • 32. © Purspective - Module 13025 63Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld inkoopvraag – technisch / product specifiek Gemeente Amsterdam 64Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase - Marktconsultatie
  • 33. © Purspective - Module 13025 65Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbereidingsfase – Pre tender bekendmaking / briefing 66Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Specificatiefase – vereisten gunningscriteria
  • 34. © Purspective - Module 13025 67Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Specificatiefase – Voorbeeld; Eisen en gunningscriteria 68Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Specificatiefase – Eisen en gunningscriteria
  • 35. © Purspective - Module 13025 69Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Specificatiefase – Tender instructies 70Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase - Selectieproces
  • 36. © Purspective - Module 13025 71Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase - Selectieproces 72Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase - Selectieproces
  • 37. © Purspective - Module 13025 73Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase – Dialoog rondes 74Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase – Dialoog rondes
  • 38. © Purspective - Module 13025 75Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Electiefase – Dialoog rondes 76Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Selectiefase - Gunningsbesluit
  • 39. © Purspective - Module 13025 77Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Contracteren en monitoren – Randvoorwaarden 78Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Samenwerkingsvormen
  • 40. © Purspective - Module 13025 79Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld – Consortium circulaire bedrijfskleding 80Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Geleerde lessen • Het veiligheidshesje bleek een lastig product om mee te starten vanwege de hoge veiligheidseisen. • Het organiseren van de retourstroom is ingewikkeld en kostbaar. • De markt staat nog aan het begin. Je moet zelf de kar trekken en er heel veel energie in steken. Het vinden van producenten die circulariteit kunnen borgen is lastig. • De keten is complex en nog onvoldoende transparant; je hebt een keten regisseur nodig om het hele proces goed te doorgronden en organiseren. • De kosten zijn onvoldoende duidelijk. Voor kleiding met hoge veiligheidseisen (multinorm) zijn op dit moment nog geen circulaire oplossingen, vooral Alliander ervaart dit als een belemmering. • Het verschil in circulariteitswensen is een knelpunt voor een gezamenlijk inkooptraject. Alliander heeft veel multinormkleding en wil de volledige kledinglijn 100% circulair krijgen. • Dit past niet in het contract met het consortium, de organisatie is daarom toch een eigen traject gestart.
  • 41. © Purspective - Module 13025 81Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair inkopen vereist partnership & aanpassingsvermogen • Partnerschap en wederzijdse verbintenissen • Veranderingen in de interne processen en het management • Cultuurverandering • Sponsorship van de business vereist • Communicatie over behaalde impact • Professionaliteit inkoop afdeling • Professionaliteit contract management 82Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair ondernemen/inkopen - gedragsverandering
  • 42. © Purspective - Module 13025 83Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Hoe waardeer je circulariteit? 84Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld – rating model
  • 43. © Purspective - Module 13025 85Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld – Waardering circulariteit in detail 86Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Voorbeeld – Beoordeling terugkoop overeenkomst
  • 44. © Purspective - Module 13025 87Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Randvoorwaarden voor succes 88Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Gewenste / noodzakelijke verandering – VAN  NAAR VAN Aandeelhouderswaarde Orientatie op expliciete vraag (klant is koning) Duurzaamheid als extra in personeelsbeleid Inkoop op basis van prijs en kwaliteit Negatieve ‘op controle gerichte’ gedragscodes Filantropie Naar binnen gericht (traditioneel) leiderschap Gesloten innovatie Corporate Social Responsiveness NAAR Stakeholderwaarde CO-creatie (de klant is coproducent) en latente vraag Duurzaamheid randvoorwaarde van personeelsbeleid Inkoop op basis van duurzaamheid en circulariteit Posittieve ‘op verandering gerichte’ gedragscodes Core business Naar buiten gericht (transformationeel) leiderschap Open innovatie Corporate Social Responsibility
  • 45. © Purspective - Module 13025 89Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Stakeholders betrekken en selecteren • Weet wie de opdrachtgever is, • Weet wie verantwoordelijk is voor de ambitie en te behalen doelstellingen • Weet wie financieel hoogste budget verantwoordelijkheid heeft • Zorg dat diverse afdelingen/functies vertegenwoordigd zijn / betrokken worden • Zorg dat verschillende nivo’s vertegenwoordigd zijn / betrokken worden • Identificeer leiders, toon leiderschap en borg commitment • Respecteer maturiteit en diversiteit • Communiceer – de kleinste ‘overwinningen’ • Train – breng iedereen op eenzelfde basis nivo 90Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Circulair inkopen - Knelpunten en succesfactoren www.f-facts.nl
  • 46. © Purspective - Module 13025 91Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Knelpunten en hoe weg te nemen – 1 Implementatie 1: Implementeren • Planning gemaakt • Argumenten beschreven • Draagvlak gecreeerd • Partners geselecteerd • Specificaties gedefinieerd Borging vereist: • Monitoring van voortgang • Regelmatige (bv wekelijkse) terugkoppeling aan hoger management KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017) 92Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Knelpunten en hoe weg te nemen – 2 Waarde creatie/identificatie 2: Waarde creatie / identificatie • OPEX – terugkomende kosten (operationele kosten) • CAPEX – kosten voro ontwikkeling of levering van niet verbruikbare onderdelen (bv gebouwen/machines) Sturen en inrichten TCO/TCV: • Lagere directe investeringskosten • Hogere exploitatiekosten Aanpassing van OPEX en CAPEX budgetten noodzakelijk KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED TCO = Total Cost of Ownership TCV = Total Cost of Value Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017)
  • 47. © Purspective - Module 13025 93Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Knelpunten en hoe weg te nemen – 3 Gedragsverandering 3: Gedragsverandering • Korte termijn denken en handelen • Beperkende randvoorwaarden (contractduur, afschrijving, technische versus economische levensduur) • Angst om te veranderen • Hokjes denken en handelen Stakeholder management: • Wil om te vernieuwen • Ruimte krijgen/geven • Focus werkt • Duidelijke en regelmatige communicatie  Systeem verandering en innovatie KNELPUNTEN AANDACHTSGEBIED Schiphol ervaringen circulair inkopen (2017) 94Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Samenvattend
  • 48. © Purspective - Module 13025 95Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Mijn definitie Circulair Inkopen • Een goede voorbereiding is het halve werk  think before you act • Borg structurele verbeteringen in de kern processen • Actief stakeholder management  Luister, leer, deel, meet, ben transparent, faciliteer verandering en communiceer • Leiderschap en commitment nodig om de circulaire ambitie waar te maken • Acteer en denk over de hele product life cycle / waardeketen • Stimuleer innovatie door (nieuwe) samenwerkingen en initiatieven • Focus op functie/functionaliteit  oplossing ipv product “Change from Procurement to Value Chain Management enabling a structural transition towards a circular economy “ 96Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Interne organisatie versus ‘klant’ • Toegang to kennis • Ambitie en doelstellingen  Formuleren van de vraag • (onderling) Vertrouwen • Interne ‘bedrijfs’ processen • Mobiliseren van de interne organisatie • Duidelijke en heldere communicatie • Stakeholder consultative - draagvlak • Open en transparante dialoog • Duidelijke en heldere communicatie
  • 49. © Purspective - Module 13025 97Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Functioneel versus Product Toegang over Bezit Service & Reparatie Deel economie Identificeer randvoorwaarden Denk aan Lifecycle impact op circulariteit • Technische levensduur • Innovation cycli • Economische levensduur 98Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Nieuwe busines modellen ‘Asset’ eigendom  Service gerichte oplossingen Integrale waarde en prijs met randvoorwaarden Transactioneel  relatie Ontkoppeling business groei  duurzaamheidsimpact
  • 50. © Purspective - Module 13025 99Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Ketensamenwerking Multi-stakeholder management Communicatie Leaderschap en commitment Innovatie en transparantie 100Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Referenties en enkele tools https://www.ellenmacarthurfoundation.org/circular-economy https://www.circle-economy.com/the-7-key-elements-of-the-circular-economy https://www.accenture.com/t20160510T174318Z__w__/us-en/_acnmedia/Accenture/Conversion- Assets/DotCom/Documents/Global/PDF/Strategy_7/Accenture-Waste-Wealth-Exec-Sum-FINAL.pdf https://www.circulaireeconomienederland.nl/home/default.aspx Circular Economy https://www.pianoo.nl/nl/themas/maatschappelijk-verantwoord-inkopen-mvi-duurzaam-inkopen/mvi-thema- s/circulair-inkopen/aan-slag-met-circulair-inkopen https://www.pianoo.nl/nl/themas/maatschappelijk-verantwoord-inkopen-mvi-duurzaam- inkopen/praktijkvoorbeelden-mvi/praktijkvoorbeelden-circulair-inkopen https://mvonederland.nl/publicatie/green-deal-circulair-inkopen https://mvonederland.nl/wegwijzer-circulair-inkopen#tab=pane-title-step-1 https://europadecentraal.nl/kabinet-promoot-klimaatneutraal-en-circulair-inkopen/ https://www.rendemint.nl/nl/services/circulair-inkopen http://ec.europa.eu/environment/gpp/pdf/Public_procurement_circular_economy_brochure.pdf http://www.rebus.eu.com/implementing-a-rebm/guide-for-circular-procurement-rebms/ http://circulareconomytoolkit.org/Assessmenttool.html https://www.circulairondernemen.nl/library/circulair-circulairder-circulairst-vergelijking-tools-circulair-inkopen Circulair Inkopen
  • 51. © Purspective - Module 13025 101Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Contact Marcel Jacobs CIRCL8 BV marcel.jacobs@circl8.com +31 642659228 102Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Hoe gaan jullie organisaties en inkopers helpen om circulair in te kopen met oog op hun Uitdaging(en)?
  • 52. © Purspective - Module 13025 103Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Notities Alle gebruikte afbeeldingen, tenzij aangegeven, zijn afkomstig van www.pixabay.com 104Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Persoonlijk Plan van Aanpak hindernissen wat houdt je tegen? hulpbronnen wat heb je nodig? gewenste situatie wat wil je bereiken? wat levert dat je op? huidige situatie waar ben je nu? waar sta je nu?
  • 53. © Purspective - Module 13025 105Training Circulair Ondernemen/Inkopen 2018, Marcel Jacobs Do you want to know more? Quick Scan/Benchmark ISO 20400 Webinar Training Train de trainer (only for associations) www.purspective.com/sustainable-procurement