Komplikacije nakon ekstrakcije zuba ( alveolitis, ankilostoma, bol nakon ekstrakcije zuba, oroantralna fistula, krvarenje nakon ekstrakcije zuba, ostala krvarenje u usnoj šupljini)

1. KOMPLIKACIJE NAKON EKSTRAKCIJE
ZUBA
SEBILA RUSTEMPAŠIĆ

2.  U svojoj praksi doktor stomatologije susreće se sa
različitim komplikacijama koje se mogu javiti u
toku i nakon ekstrakcije zuba.
 U komplikacije koje se javljaju nakon ekstrakcije
zuba ubrajamo:
 alveolitis
 ankilostoma
 bol nakon ekstrakcije zuba
 oroantralna fistula
 krvarenje nakon ekstrakcije zuba
 ostala krvarenje u usnoj šupljini

3. Alveolitis (upala alveolarne čašice)
 Alveolitis je jedan od najneugodnijih oblika
poremećaja u zarastanju esktrakcione rane.
 Etiologija alveolitisa nije u potpunosti
razjašnjena, te postoje mnoge teorije koje na
specifičan način dokazuju genezu alveolitisa.
 Najprihvatljivija teorija je ona prema kojoj
uzrok alveolitisa leži u poremećaju vazomotora
zbog čega posljedično ne dolazi do formiranja
krvnog ugruška.

4. Klinička slika upale
 Klinička slika alveolitisa sastoji se od subjektivnih i
objektivnih simptoma.
 Anamneza, izgled pacijenta izmučenog bolovima,
te zadah iz usne šupljine navode nas da
posumnjamo na alveolitis.
 Alveolitis karakteriše trijas simptoma:
1) dolor postextractionem (bol koja se javlja 24-48
sati nakon ekstrakcije zuba)
2) foethor ex ore (neprijatan zadah iz usne
šupljine)
3) functio laesa (poremećaj funkcije)

5.  Klinički, razlikujemo dvoje forme alveolitisa:
1) suhi alveolitis (alveolitis sicca)
2) vlažni alveolitis (alveolitis humida seu
exudativa)
 Suhi i vlažni alveolitis imaju zajedničke i
posebne osobine.
 Zajedničke osobine su im bol i moguća
temperatura.
 I kod suhog i kod vlažnog alveolitisa
perialveolarna sluzokoža je edematozna i
lividna.

6.  Kod suhog alveolitisa alveola je široko otvorena i
zjapi.
 Još većom alveolu čine edematozne ivice gingive
koje uslijed otoka izgledaju skoro povijene.
 Alveola je pokrivena raspadnutim ostacima fibrina,
fetidnom masom i ostacima hrane.
 Alveola je suha, anemična i osjetljiva na dodir.
 Kod vlažnog alveolitisa esktrakciona rana je
manja zbog novostvorenog tkiva.
 Ivice gingive su manje lividne i edematozne.
 Ekstrakciona rana sadrži transudat koji se sastoji
od leukocita, bakterija i mortificiranog tkiva.

7. Terapija
 Zbog toga što etiologija alveolitisa nije u potpunosti
razjašnjena nema ni odgovarajuće kauzalne terapije.
 Terapija alveolitisa je uglavnom simptomatska i sastoji
se od sljedećih koraka:
1) aplicirati anesteziju prije bilo koje terapijske metode
2) kiretirati i ukloniti nekrotične mase iz alveole
3) dobro prokrvariti alveolu
4) Aplicirati alvogil (koagulacijski zavoj/tampon koji služi
da se brže i lakše formira koagulum) ili zavoj
cinkoksid-eugenola (ima zadatak da smiri upalni
proces)
5) obavezna kontrola nakon 24 sata, skidanje zavoja i
ponovno provociranje krvarenja
6) postupak ponoviti 2-3 puta, do smirivanja bolova

8. Ankilostoma
 Ankylostoma je ograničena mogućnost
otvaranja usta.
 Kako razlikovati truzmus od ankilostome?
 Trizmus se odnosi na grč mišića zatvarača koji
svojom kontrakcijom onemogućavaju
normalno otvaranje usta, dok ankilostoma je
širi pojam i odnosi se na bilo koju prepreku
koja onemogućava normalno otvaranje usta.
 Ankilostoma je simptom drugih bolesti. Liječeći
osnovno oboljenje liječimo i ankilostomu.

9.  Spazam mišića može biti prouzrokovan:
1) teškom ekstrakcijom zuba
2) mandibularnom anestezijom
3) povredom muskulus pteriogoideus internusa
 Razlikujemo trizmus I, II i III stepena.
I STEPEN – ograničeno otvaranje usta
II STEPEN – usta se otvaraju 2 cm
III STEPEN – zubi su u okluziji

10. Terapija
 Terapija je kauzalna i uklanjanje uzroka je na
prvom mjestu. Zatim se može nastaviti sa
mehaničkom i konzervativnom terapijom.
 Vježba se otvaranje usta otvaračima,
štipaljkom za veš i klinom.
 Od medikamenata se koriste miotonolitici
(parafon ili parafleks tablete).

11. Bol nakon ekstrakcije zuba
 Bol nakon ekstrakcije zuba nastaje iz sljedećih
razloga:
1) Krvni koagulum se nije formirao nakon
ekstrakcije zuba
2) Formirani krvni koagulum je ispao iz alveole
3) Krvni koagulum se inficirao i raspao
 Na ovaj način nervni završeci su izloženi
hemijskim, termičkim i mehaničkim podražajima
ili su podraženi bakterijskim toksinima.

12. Terapija
 Terapija može biti radikalna i konzervativna.
 RADIKALNA TERAPIJA – kiretiranje alveole
pod anestezijom bez vazokonstriktora i
provociranje krvarenja. Kada se alveola ispuni
krvlju pacijent zagrize na gazu u trajanju od 10
minuta.
 KONZERVATIVNA TERAPIJA – ispiranje
alveole fiziološkim rastvorom i apliciranje lijeka
( jodoformna gaza koja je jednim krajem
namočena u analgetičko sredstvo – chlumski
eugenol, nebacetin stilusi).

13. Oroantralna fistula
 Ukoliko se oroantralna komunikacija na vrijeme i
adekvatno ne zbrine sigurno će nastati oroantralna
fisutla.
 Oroantralna fistula ima svoje specifičnosti.
 Kroz kanal oroantralne fistule se cijedi gnojni sadržaj.
Ovaj sadržaj može imati vrlo neprijatan miris.
 Kod duvanja na nos kroz fistulu mogu izlaziti ostaci
hrane, a kada pacijent pije vodu dio tekućine prolazi
kroz nosnice.
 Na rendgenogramu sinusna šupljina nije prozračna
nego zasjenjena.
 Na dentalnom snimku se može uočiti kanal u kosti.
 Fistulozni kanal je obložen epitelom respiratornog ili
pločasto-slojevitog tipa.

14. Terapija
 Postoje različita mišljenja o terapiji oroantralne
fistule.
 Neki autori smatraju da treba sačekati 2-3
mjeseca da se fistula spontano zatvori.
 Drugi autori smatraju da fistulu treba odmah
zatvoriti vestibularnim ili palatinalnim režnjem.
 Suštinsko pitanje – da li samo fistulu zatvoriti
režnjem ili u istom aktu uraditi radikalnu
operaciju maksilarnog sinusa?

15. Krvarenje nakon ekstrakcije
zuba
 Krvarenje je najozbiljnija komplikacija sa kojom se
doktor stomatologije susreće u svojoj praksi.
 Uzroci krvarenja mogu biti: lokalni i opšti.
 Opšti uzroci krvarenja susreću se kod različitih
oboljenja sa hemoragičnim sindromom
(trombocitopenije, aplastične anemije, leukemije,
hemofilije, K hipovitaminoze, razna oštećenja
jetre).
 Lokalni uzroci krvarenja posljedica su povrede
krvnih sudova mekog i koštanog tkiva (prelom
vilice, fraktura alveolarnog grebena, povrijeđen
interdentalni septum, oštre ivice alveole,
nagnječena gingiva).

16. Podjela krvarenja
 TRAUMATSKO – nastaje kao posljedica
povrede krvnog suda.
 PATOLOŠKO - javlja se kod oboljenja sa
hemoragičnim sindromom.
 Prema MJESTU odakle krvari, krvarenje može
biti:
1) spoljašnje – posljedica slučajne ili operativne
povrede
2) unutrašnje – npr. postanestezioni ili
posttraumatski hematom.

17.  Prema IZVORU krvarenje može biti:
1) parenhimatozno
2) kapilarno (krv izvire sa svih strana polahko)
3) vensko (slabog intenziteta, krv tamnocrvene boje)
4) arterijsko (krvarenje ističe u mlazu, sinhrono sa
sistolama srca, krv svijetlocrvene boje)

18.  Prema VREMENU NASTAJANJA krvarenja se dijele
na:
1) primarna – neposredno nakon povrede
2) sekundarna – javljaju se kasnije i najčešće su
posljedica infekcije ili raspadanja krvnog koaguluma.
 Prema TOKU krvarenje može biti: akutno i hronično.
 Prema JAČINI krvarenje mže biti: lako, srednje i
teško.
 Krvarenje nakon ekstrakcije zuba može biti:
 koštano krvarenje
 gingivalno krvarenje

19. Hemostaza
 Hemostaza je pojam koji označava zaustavljanje
krvarenja.
 VJEŠTAČKA HEMOSTAZA predstavlja skup mjera
koje se primjenjuju za zaustavljanje krvarenja u
slučajevima kada ono ne prestaje samo od sebe
spontanom hemostazom.
 Razlikujemo sljedeće metode vještačke hemostaze:
1) mehanička
2) biološka
3) fizička
4) hemijska
5) hirurška

20. Mehanička metoda
1) digitalna kompresija – pritisak spolja
2) kompresija pomoću raznih naprava (akrilatna ploča,
tamponade)
 CIK – CAK TAMPONADA EKSTRAKCIONE RANE
JODOFORM GAZOM
(100-200 procentna jodoform traka – jodoform prašak, čisti
glicerin, 96% alkohol i eter)
POSTUPAK
1) anestezija
2) kiretiranje
3) čvrsta tamponada jodoform trakom cik-cak od dna alveole
4) preko tamponiarane alveole postavi se jastuče sterilne gaze
na koju pacijent zagrize
5) pažljivo uklanjanje gaze nakon 48 sati

21. Biološka metoda
 Biološka metoda podrazumijeva aplikaciju spužvastih
tvari u ekstrakcionu ranu.
 Spužvaste tvari koje se apliciraju u ekstrakcionu ranu
imaju veliku moć apsorpcije tekućine i posljedičnog
bubrenja.
 Bubrenjem ove tvari vrše kompresiju na zidove
alveole, a time i na male krve sudove.
 Ove tvari mogu poslužiti i kao fibrinska mrežica jer se
u njihove šupljine odlažu trombociti i drugi krvni
elementi.
 Dobra osobina ovih tvari je što se kasnije resorbuju ili
se organizuju istovremeno sa krvnim koagulumom.
 Od preparata koriste se: fibrinska pjena, hemofibrin,
fibrospum, gelaspon.

22. Fizička metoda
 Fizička metoda se zasniva na primjeni električne
struje i toplote koja dovodi do koagulacione
nekroze tkiva. Razlikujemo: elektrokoagulaciju i
termokoagulaciju.
Hemijska metoda
 Efekat hemijske metode može biti dvojak, jer hemijska
sredstva djeluju na krvne sudove u smislu
vazokonstrikcije i djeluju na proces koagulacije u
smislu njenog ubrzanja.
 Prema načinu primjene hemijska metoda se dijeli na
lokalnu kada se primjenjuje direktno na ranu koja
krvari i opštu kada se hemijska sredstva daju per
oralno, intramusklularno ili intravenski.

23. Ostala krvarenja u usnoj šupljini
 Krvarenje iz krvih sudova jezika
― jezik je veoma dobro prokrvljen i zbog toga mala
povreda može uzrokovati obilno krvarenje
― povrede jezika najčešće nastaju kao posljedica
traume, ugriza povrede polugom itd.
― kod krvarenja jezika neophodno je podvezati krvni
sud ili prošiti mjesto odakle krvari, jer krvarenje neće
prestati.
 Krvarenje iz mandibularnog kanala
─ najstaje najčešće prilikom hirurških zahvata u
neposrednoj blizini kanala
─ tamponira se na isti način i istim sredstvima kao pri
krvarenju iz alveole

24.  Krvarenje iz krvnih sudova u predjelu tubera
─ najstaje najčešće nakon aplikacije tuber
anestezije
─ dolazi do formiranja otoka zbog hematoma
─ kompresija tubera hladnim oblogom spolja u
trajanju od 10 minuta
─ preventivno se ordiniraju antibiotici da se nastali
hematom ne inficira
 Krvarenje iz arterije palatine
― arterija se komprimira između njenog izlazišta –
foramen palatinum majus i mjesta koje krvari
― trajanje kompresije – 10 minuta

25. HVALA NA PAŽNJI !!!