SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021

Raport:
Rynek urządzeń
grzewczych w Polsce
w 2021 roku
Stowarzyszenie Producentów
i Importerów Urządzeń
Grzewczych
Warszawa, kwiecień 2022

Spis treści
1 Wstęp ...................................................................................... 3
2 Ogólna sytuacja na rynku w 2021 roku ................................... 5
2.1 Ogólna sytuacja gospodarcza w Polsce w 2021 oraz czynniki mające wpływ
na rozwój rynku instalacyjno-grzewczego ..............................................................6
2.2 Budownictwo mieszkaniowe ........................................................................10
3 Rozwój rynku w wybranych grupach produktowych w Polsce w
2021 roku.................................................................................... 16
3. 1 Ogólna sytuacja na rynku w 2021 roku ........................................................16
3.2 Wybrane grupy produktowe w Polsce w 2021 roku .....................................25
3.2.1 Gazowe kotły wiszące .....................................................................................28
3.2.2 Gazowe kotły wiszące konwencjonalne ..........................................................29
3.2.3 Gazowe kotły wiszące kondensacyjne ............................................................30
3.3 Kotły stojące (gazowe i olejowe) ..................................................................32
3.3.1 Gazowe kotły stojące ......................................................................................32
3.3.2 Gazowe kotły stojące kondensacyjne .............................................................34
3.3.3 Gazowe kotły stojące konwencjonalne............................................................35
3.3.4 Gazowe koły stojące większej mocy (pow. 50 kW) .........................................36
3.3.5 Olejowe kotły stojące.......................................................................................38
3.4 Kotły na paliwa stałe ....................................................................................42
3.5 Pompy ciepła................................................................................................45
3.6 Ogrzewanie elektryczne...............................................................................47
3.7 Kolektory słoneczne.....................................................................................50
3.8 Grzejniki i inne elementy instalacyjne ..........................................................53
4 Podsumowanie prognozy dla rozwoju rynku instalacyjno-
grzewczego na przyszłość.......................................................... 56

3 Rynek urządzeń grzewczych w Polsce w 2021 roku
1 Wstęp
Przedstawiamy kolejny już doroczny raport branżowy dotyczący tematu rozwoju rynku urzą-
dzeń grzewczych w Polsce.
Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych jest organizacją branżową,
skupiającą producentów szerokiej gamy urządzeń grzewczych takich jak kotły gazowe, kotły
olejowe, kotły na paliwa stałe, kotły elektryczne, kolektory słoneczne czy pompy ciepła oraz
od 2018 roku także grupę producentów elementów instalacji grzewczych takich jak ogrzewa-
nie powierzchniowe, regulatory i automatyka oraz grzejniki. SPIUG współpracuje także z pro-
ducentami, którzy rozwijają innowacyjne źródła ciepła, ale nie są formalnymi członkami orga-
nizacji. Członkami SPIUG są takie marki jak: ACV, Ariston, Baxi, Beretta, Buderus, DeDie-
trich, Ferroli, Fondital, Galmet, Hewalex, Junkers, Bosch, Immergas, Kospel, Sanier Duval,
Sofath, Stiebel Eltron, Termet, Thermagen, Unical, Vaillant, Viega, Viessmann, Weishaupt,
Wolf, a od 2018 roku także Purmo Rettig, Uponor, Herz, , Tece, Perfexim, Kermi, Danfoss i
Aberon. Rynek indywidualnych urządzeń grzewczych w Polsce należy do grupy jednych ze
znaczących rynków w tej branży w Europie, a posiadający w dalszym ciągu po dynamicznym
rozwoju w 2018, 2019, 2020 oraz 2021 roku duże możliwości rozwoju. Rok 2021 był dobrym
rokiem dla branży instalacyjno-grzewczej z uwagi na odrabianie strat w gospodarce po pan-
demii COVID-19, co przełożyło się z jednej strony na zwiększenie tempa wymian starych
urządzeń grzewczych na nowe, bardziej efektywne. Z drugiej strony rozwój budownictwa
mieszkaniowego także był motorem dla większego zapotrzebowania na urządzenia i ele-
menty wykorzystywane w instalacjach grzewczych. Równocześnie, mieliśmy do czynienia z
szeregiem negatywnych zjawisk, które z pewnością będą miały wpływ na rozwój rynku urzą-
dzeń grzewczych w niedalekiej przyszłości. Problemy z realizacja dostaw, miały źródło nie
tylko w zwiększonym zapotrzebowaniu na produkty końcowe, ale przede wszystkim były spo-
wodowane zaburzeniem łańcuch dostaw i dostępności surowców i podzespołów koniecznych
do produkcji także urządzeń grzewczych i innych elementów instalacyjnych. Pod koniec roku
widać było także już pewien wpływ drastycznej podwyżki nośników energii, co z pewnością
będzie bardziej maiło wpływ na rynek urządzeń grzewczych w 2022 roku.
Obecnie, w przygotowaniu jest projekt strategii rozwoju ciepłownictwa w Polsce, który w
końcu uwzględni konieczność transformacji ciepłownictwa w kierunku zastępowania paliw ko-
palnych odnawialnymi źródłami energii. Przekształcenie sieci ciepłowniczych na instalacje
spełniające wymogi RED II oraz przygotowywane RED III jest dużym wyzwaniem dla firm
działających w tym segmencie. To samo dotyczy dyrektywy EPBD i WT 2021 w Polsce. To
wszystko wpływa na sytuację na rynku instalacyjno-grzewczym w Polsce i na jego rozwój.
Także w Komisji Europejskiej trwają prace konsultacyjne nad pakietem dokumentów w ra-
mach Fit for 55, co z pewnością będzie miało wpływ na kształt przyszłego rynku ogrzewania
Ze względu na specyfikę rynku indywidualnych urządzeń grzewczych jak też możliwości do-
stępu do wiarygodnych danych wyjściowych, raport zawiera informacje na temat rozwoju

Rynek urządzeń grzewczych w Polsce w 2021 roku 4
rynku urządzeń grzewczych o mniejszej mocy, głównie poniżej 50 kW, ale z uwzględnieniem
także urządzeń gazowych grzewczych objętych statystyką w ramach opracowania o nieco
większych mocach powyżej 50 kW. Raport oparty jest na analizach własnych SPIUG w za-
kresie urządzeń grzewczych, jak również informacjach pozyskanych bezpośrednio z rynku, a
w części dotyczącej otoczenia rynku instalacyjno – grzewczego opiera się na analizach do-
stępnych w GUS oraz informacji zebranych bezpośrednio z rynku od instalatorów, producen-
tów i dystrybutorów. Podobnie jak w poprzedniej edycji, raport, z konieczności wynikającej z
braku wiarygodnych szacunków dotyczących wielkości rynku i rozwoju niektórych grup pro-
duktowych należących do urządzeń grzewczych, pomija opis sytuacji rynkowej w tych gru-
pach lub przedstawia analizę na poziomie ogólnym.

2 Ogólna sytuacja na rynku w 2021 roku
W 2021 roku miała miejsce w pewnym kontynuacja zjawisk rynkowych i gospodarczych z
poprzednich lat, które miały pozytywny wpływ na rozwój rynku instalacyjno-grzewczego, po-
mimo to, że 2021 rok trudno porównać do poprzednich lat ze względu na wpływ na gospo-
darkę zarówno w Polsce jak i w Europie dostępności surowców koniecznych do produkcji.
Branża instalacyjno-grzewcza w Polsce daje sobie jak dotąd całkiem nieźle radę w nowej
sytuacji, o czym świadczą osiągnięte wzrosty obrotów w branży jako całości w całym 2021
roku, chociaż oczywiście nie w równym stopniu dla poszczególnych grup produktowych i ro-
dzajów działalności gospodarczej. Niemniej jednak, dość wysoka tendencja wzrostowa zo-
stała utrzymana, ale pomimo ogólnego pozytywnego wyniku, widać było pewne osłabienie
dynamiki sprzedaży w części grup produktowych urządzeń grzewczych, poza ogólnie zdefi-
niowaną grupą pomp ciepła. W trakcie roku, szczególnie pod jego koniec, widać było pewną
nerwowość w zakupach spowodowaną wzrostem cen surowców, w tym głównie blachy sta-
lowej, na światowych rynkach oraz dostępnością niektórych podzespołów elektronicznych,
wchodzących w skład urządzenia.
Panująca w 2021 roku koniunktura sprzyjająca inwestycjom mającym na celu poprawę jako-
ści powietrza na poziomie lokalnym i nastroje w branży miały widoczny wpływ na poziom
zakupów nowych urządzeń grzewczych. Wzrost konsumpcji pomimo początkowych obaw
związanych z ekonomicznymi skutkami pandemii, a także możliwość wykorzystania funduszy
unijnych pochodzących z Regionalnych Programów Operacyjnych oraz rozszerzenie możli-
wości w ramach priorytetowego programu Czyste Powietrze, z pewnością także rzutowały na
sytuację w branży instalacyjno-grzewczej w 2021 roku.
Należy podkreślić znaczącą rolę samorządów, które mając możliwości w postaci programów
unijnych wspierają wymianę starych urządzeń grzewczych na nowe, co ma wymierny wkład
w rozwój rynku instalacyjno-grzewczego w Polsce. W czwartym kwartale 2021 roku, podob-
nie jak wcześniej, miały miejsce wzrosty cen produktu końcowego, ale już nie tak drastyczne
jak wcześniej. Sytuacja gospodarcza w Polsce pokazuje w dalszym ciągu trend uciekania z
gotówką z oszczędności na rzecz reinwestowania środków w inne instrumenty, głównie w
nieruchomości oraz wzrost konsumpcji, co widać poprzez wzrost zainteresowania tzw. dob-
rami luksusowymi, oraz przeprowadzanymi remontami istniejących zasobów mieszkanio-
wych. Istniejąca obecnie, pomimo różnych zagrożeń o charakterze międzynarodowym, ko-
niunktura na rynkach europejskich i światowych sprzyja statystycznemu wzrostowi gospodar-
czemu w Polsce, choć także w 2021 roku nasiliło się zagrożenie wzrastającą szybko inflacja
i spadek wartości złotego do innych walut, przez co realny wzrost gospodarczy wydaje się
być znacznie niższy od podawanego w oficjalnych statystykach. Do tego wszystkiego należy
dodać duże wzrosty cen praktycznie wszystkich nośników energii, tj paliw i energii elektrycz-
nej o czym wspominaliśmy już wcześniej.

Inwestorzy, z uwagi na wzrastającą inflację uciekali z pieniędzmi inwestując je m.in. w mo-
dernizację, inwestycje budowlane itp., co napędzało wyraźnie popyt. Po części było to spo-
wodowane obawami o przyszłą dostępność urządzeń grzewczych z uwagi na problemy su-
rowcowe i wzrost cen. Wysoka inflacja powoduje, że część inwestorów rozpoczynała inwe-
stycje/modernizacje pozbywając się zapasów gotówki, druga część z kolei z powodu niepew-
nej sytuacji woli te inwestycje/modernizacje zamrozić i poczekać na pewniejsze czasy.
Można było wyczuć większą niepewność co do sytuacji ekonomiczno-gospodarczej oraz pan-
demicznej w przyszłym roku. Wpływ na to maiły z pewnością informacje na temat wprowa-
dzanego od początku 2022 roku tzw. Polskiego Ładu. Niepewność wprowadzały także dra-
matycznie rosnące ceny nośników energii, zwłaszcza gazu.
Według zebranych na rynku opinii, wynik mógłby być nieco lepszy, gdyby nie dające się we
znaki problemy z zatrudnieniem – brak fachowców w wykonawstwie oraz znaczne podwyżki
praktycznie wszystkich materiałów budowlanych. Także część firm działających w branży in-
stalacyjno-grzewczej i mających swoje zakłady produkcyjne w Polsce, sygnalizowały problem
braku rąk do pracy który był przyczyną ograniczenia możliwości zwiększenia produkcji urzą-
dzeń i instalacji. W 2021 roku, podobnie jak rok wcześniej w dominującą rolę odgrywał rynek
wymian starych urządzeń grzewczych na nowe.
Burza medialna na temat konieczności ograniczania niskiej emisji dała także widoczny wzrost
świadomości społeczeństwa co do zagrożeń z tego tytułu, co oczywiście cieszy, chociaż w
dalszym ciągu jest jeszcze dużo do zrobienia w tym obszarze. Panująca w 2020 roku ko-
niunktura rynkowa pozwoliła na poprawienie płynności finansowej wśród dystrybutorów, któ-
rzy w obawie, o negatywne następstwa ekonomiczne pandemii zaostrzyli rygory egzekwowa-
nia płatności, co było kontynuowane w 2021 roku. Większa podaż pieniądza spowodowała,
że przyjętą polityka nie odbiła się negatywnie na wynikach większości firm w branży, chociaż
poziom zysków był zróżnicowany.
2.1 Ogólna sytuacja gospodarcza w Polsce w 2021 oraz czynniki
mające wpływ na rozwój rynku instalacyjno-grzewczego
W styczniu 2022 roku GUS roku opublikował dane statystyczne dotyczące stanu gospodarki
Polski w 2021 roku. Według prezentowanych przez GUS szacunków, w 2021 roku dalszym
ciągu zostały osiągnięte dobre wyniki, jeżeli chodzi o ogólne wyniki gospodarcze w kraju,
chociaz pewne obawy budzi wzrastająca od końca 2019 roku inflacja, która w 2021 roku
przełozyła się także na wrost kursu wymiany dolara, euro i franka szwajcarskiego do polskiej
waluty o dalsze ok. 10%. Stosunkowo wysoki poziom inflacji oraz strata wartości PLN do EUR
i dolara w ciągu 2021 roku skłaniają do refleksji nad rzeczywistym poziomem wzrostu sprze-
daży w przemyśle i gospodarki w Polsce. Brak realnych inwestycji, które w stosunkowo krót-
kim czasie miałyby pozytywny wpływ na wyniki finansowe państwa, kredytowanie tzw.

sztandarowych inwestycji, programów pomocowych i socjalnych przez dodruk pustego pie-
niądza nie sprzyjają utrwalaniu wiary obywateli w bezpieczeństwo oszczędności złożonych w
bankach, co widać na odpływie pieniądza w kierunku konsumpcji i rynku nieruchomości co w
pośredni sposób przełożyło się na dobre wyniki finansowe w branży instalacyjno-grzewczej.
Według danych podanych przez GUS, dynamika produkcji sprzedanej przemysłu wg. cen sta-
łych w Polsce w 2021 roku wygląda następująco:
Tabela 1. Tendencje w dynamice produkcji przemysłowej 2021 (źródło: GUS)
Według danych podanych przez GUS, w okresie 2021 r. produkcja sprzedana przemysłu była
wyższa o 14,9% w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r., kiedy to notowano spadek
o 1 %. Warto jednak zwrócić uwage na wzrost 29,5% w pozycji „Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę” co jest bezpośrednim wynikiem wzro-
stu cen energii i paliw, co oznacza, że wykazany wzrost nie ma wcale charakteru pozytyw-
nego dla gospodarki i odbiorców.
Polityka banku centralnego raczej w dalszym nie motywuje do trzymania oszczędności w
bankach, nawet biorąc pod uwagę ostatnie dość wysokie podwyżki stóp procentowych które
wydają się spóźnione i które nie przekładają się na wzrosty stóp procentowych trzymanych
lokat. Wszelkie tarcze i inne działania spowodowały, ze banki mają zapas gotówki oceniany
nawet na 2 lata i nie są zainteresowane motywowaniem klientów do oszczędzania. Znaczne
wzrosty cen przekładają się na zwiększone wpływy do budżetu w postaci podatków, jednak
ta sama suma pieniędzy ma dużo mniejsza wartość w porównaniu do zeszłego roku, czyli na
papierze mamy kilkunastoprocentowe wzrosty, które nie przekładają się na porównywalną
siłę nabywczą tych kwot. Odjęte działania antyinflacyjne poprzez np. obniżkę VAT na różne
produkty nie spowodowały widocznego spadku cen, a raczej zwiększenie zysków pośredni-
ków. Stosunkowo wysoki poziom inflacji oraz strata wartości PLN do EUR i dolara w ciągu
WYSZCZEGÓLNIENIE I-XII
2020=100
I-XII
2021=100
PRZEMYSŁ -1,0% +14,9%
Górnictwo i wydobywanie -7,0% +2,8%
Przetwórstwo przemy-
słowe
-1,0% +14,2%
Wytwarzanie i zaopatry-
wanie w energię elek-
tryczną, gaz, parę wodną i
gorącą wodęD
-1,1% +29,5%

ostatniego roku skłaniają do refleksji nad rzeczywistym poziomem wzrostu sprzedaży w prze-
myśle i gospodarki w Polsce. Obawa przed drożyzną napędza zakupy, także w branży bu-
dowlanej, gdzie wzrost cen materiałów w całym 2021 r. był dalej był kontynuowany. Ogólnie
widoczna jest niepewność społeczeństwa co do przyszłości, zarówno wewnętrznej w kraju,
jak także w kontekście sytuacji międzynarodowej.
W przypadku budownictwa, w 2021 roku odnotowano ogólny wzrost rzędu 3,2% w porówna-
niu do spadku 2,2% który miał miejsce rok wcześniej oraz wzrostu 2,6% w 2019 roku. W
budownictwie, wzrost wynoszący 9,3% odnotowano w grupie robót budowlanych specjali-
stycznych, w skład której wchodzą również roboty instalacyjno-grzewcze, co ma wpływ na
stosunkowo dobre wyniki w branży grzewczej.
Tabela 2. Tendencje w dynamice produkcji budowlano-montażowej 2021 (Żródło: GUS)
Spadki odnotowały przedsiębiorstwa zajmujące się budową budynków - o 1,2% ale wzrost o
2,8% odnotowały przedsiębiorstwa, których podstawowym rodzajem działalności była budowa
obiektów inżynierii lądowej i wodnej. W okresie styczeń-grudzień 2021 r. utrzymał się poziom
wartości robót inwestycyjnych w odniesieniu do analogicznego okresu 2020 roku który wyniósł
7,7% wobec wzrostu w tej grupie statystycznej o 1,1 % w 2019 roku, zaś dla robót remontowych
nastąpił wzrost o 8,4 %, wobec spadku w tej grupie o 3,1 % w 2020.
W wypadku prac o charakterze remontowym odnotowano wzrost o 8,4% (w 2020 r. był spadek
o 3,1%). W 2021 roku, w odniesieniu do 2020 roku, o 1,3% spadła wartość prac inwestycyj-
nych (w 2020 roku odnotowane zostały spadki o 1,1%), wzrosła natomiast o 10,7% sprzedaż
robót remontowych (w 2020 roku odnotowane zostały spadki o 4,0%).
Według danych GUS, ceny produkcji budowlano-montażowej w 2021 r. były wyższe o 4,2 %
w porównaniu z 2020 rokiem, w tym wzrosły ceny wznoszenia budynków o 4,7% i robót bu-
dowlanych specjalistycznych które obejmują także roboty instalacyjno-grzewcze o 3,5 %. w
porównaniu z 2020 rokiem.
I-XII 2020 I-XII 2021
BUDOWNICTWO -2,2% +3,2%
Budowa budynków -4,9% -1,2%
Budowa obiektów inżynierii lądowej i
wodnej
-2,0% +2,8%
Roboty budowlane specjalistyczne w
tym roboty instalacyjno-grzewcze
+1,3% +9,3%

Tabela 3. Tendencje wskaźniki cen w produkcji budowlano-montażowej w 2021
( Żródło: GUS)
Podane przez GUS wyniki mogą budzić wątpliwości w sytuacji, że według podanych statystyk
szereg materiałów budowlanych podrożało w 2021 roku ponownie o kilka- lub kilkanaście
procent, chociaż w rzeczywistość te wzrosty dla klienta ostatecznego były znacznie wyższe.
Koszty zatrudnienia też uległy dalszemu znacznemu wzrostowi, ale można założyć, że odbyło
się to kosztem marż uzyskiwanych w firmach budowlanych. Jest to sytuacja, której warto się
przyjrzeć.
W budownictwie w dalszym ciągu branża budowlana radzi sobie nieźle głównie dzięki budow-
nictwu mieszkaniowemu, ale pod koniec 2021 roku można było zauważyć już spowolnienie
w budownictwie deweloperskim. Wysokie podwyżki cen mieszkań budowanych przez dewe-
loperów jest obecnie pewnym sondażem, jaka maksymalnie cena będzie jeszcze akcepto-
wana przez inwestorów. Obecny poziom cen ma znamiona bańki spekulacyjnej, jednak defi-
cyt gruntów pod budowę mieszkań, szczególnie w dużych miastach przekłada się na spowol-
nienie dynamiki wzrostów u deweloperów. Obecnie na pierwszy plan wysunęły się problemy
wynikające ze wzrostu kosztów zatrudnienia i cen materiałów budowlanych. Publikowany
przez GUS wskaźnik koniunktury od początku roku wskazywał na systematyczny wzrost op-
tymizmu, ale od jego dynamika z każdym miesiącem była coraz mniejsza. Od czerwca 2021
roku, wskaźnik koniunktury w budownictwie konsekwentnie spada.
Według ostatniego raportu COFACE, w 2021 roku nastąpił lawinowy wzrost niewypłacalności
i to we wszystkich branżach. W budownictwie wzrost niewypłacalności w 2021 w porównaniu
do 2020 wyniósł 50%, ale udział branży budowlanej w niewypłacalnościach w gospodarce
jest w dalszym ciągu stosunkowo nieduży. Jak podaje COFACE, 50 % wzrost liczby niewy-
płacalności w budownictwie w 2021 roku jest znaczący, jednakże w dużym stopniu wynika z
przyrostu ogłoszeń w ramach uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, które w
zeszłym roku stanowiły ponad połowę przypadków w branży (dla porównania w 2020 była to
jedna czwarta). Warto zauważyć, że od kilku lat udział niewypłacalności budowlanych w ogól-
nej liczbie zmniejsza się, a po raz pierwszy od 20 lat odsetek ten w skali roku nie przekracza
WYSZCZEGÓLNIENIE I-XII 2021
w porównaniu do I-XII 2020
OGÓŁEM +4,2%
Budowa budynkówa
+4,7%
Budowa obiektów inżynierii
lądowej i wodneja +4,2%
Roboty budowlane specjali-
styczne
+3,5%

10 %. Obecną kondycję finansową budownictwa, na tle całej gospodarki, należy określić jako
stabilną. Z drugiej strony sytuacja w poszczególnych działach produkcji budowlanej jest zróż-
nicowana. Pomimo wzrostu liczby niewypłacalności, w największym stopniu do wzrostu pro-
dukcji branży przyczyniło się budownictwo specjalistyczne, czyli w tym także branża instala-
cyjna. Bardzo dobre wyniki odnotowuje też budownictwo mieszkaniowe, w przeciwieństwie
do budownictwa komercyjnego, w którym daje się zauważyć zastój, co przekłada się bezpo-
średnio na kondycje finansowa firm budowlanych obsługujących ten segment rynku. Wi-
doczne są obecnie problemy po stronie podażowej związane z dostępnością towarów i bra-
kiem wykwalifikowanej kadry, skutkujące istotnym wzrostem cen materiałów budowlanych i
rosnącymi kosztami zatrudnienie.
2.2 Budownictwo mieszkaniowe
Dane pokazujące trendy w budownictwie mieszkaniowym, dalszym ciągu mają pozytywny
przebieg o zmniejszającej się dynamice wzrostu, co raczej powoduje pewna ostrożność w
planowaniu obrotów dla branży instalacyjno-grzewczej za najbliższe 1,5 roku czy 2 lata, po-
mimo, że liczba potencjalnych do wyposażania w instalację grzewczą mieszkań jest dalej
wysoka.
Rys. 1 Ilość mieszkań oddanych do użytku w latach 2014–2021 (Źródło: GUS)
W 2021 roku oddano do użytkowania więcej lokali niż rok wcześniej, oraz wyższa była liczba
rozpoczętych budów oraz liczba udzielanych pozwoleń na budowę i zgłoszeń nowych budów.
Według danych ogłoszonych przez GUS, w okresie od stycznia do grudnia 2021 roku oddano
do użytku ok. 234,7 tyś mieszkań co stanowi wzrost o 6,3 % w porównaniu do analogicznego
okresu 2020 roku. Kontynuowana była także tendencja, jeśli chodzi o udział w realizowanych
143166 147711
163325
178342 184783
207224
221978
234718
0
50000
100000
150000
200000
250000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Mieszkania które oddano do użytku w latach 2014 -
2021 [szt.]

inwestycjach pod względem inwestorów. W 2021 roku dalej dominująca była pozycja dewe-
loperów, którzy wybudowali ponad 141,7 tyś. mieszkań, co stanowi 60,4% wszystkich odda-
nych do użytku w 2021 roku mieszkań i równoczesny spadek o 0,7 % w stosunku do 2020
roku. Inwestorzy indywidualni wybudowali ok. 88,3 tyś. mieszkań, co oznacza wzrost o 19,4
% w stosunku do 2020 roku, czym osiągnęli udział nieco ponad 37,6 % w tej kategorii staty-
styki, co oznacza ok. 4% wzrostu tego udziału. Więcej mieszkań w 2021 roku oddano do
użytkowania w pozostałych formach budownictwa (budownictwo spółdzielcze, komunalne,
społeczne, czynszowe, zakładowe), gdzie ich liczba wyniosła 4637 mieszkań wobec 4149
mieszkań w 2020 roku co oznacza wzrost o ok. 11,8%. Takie wyniki mają wpływ także na
strukturę instalowanych źródeł ciepła.
Rys. 2 Tendencje w liczbie mieszkań oddanych do użytku w latach 2014 –2021 z podziałem
na grupy inwestorów (Źródło: GUS)
Dane z 2021 roku potwierdzają, że deweloperski segment rynku stracił swoja dynamikę wzro-
stu i po raz pierwszy od kilku lat nastąpił pewien spadek w ilość oddawanych mieszkań w tej
grupie. Wskazuje to z jednej strony na to, że zasoby finansowe potencjalnych klientów już
zostały w sporej części wykorzystane, natomiast z uwagi na wyższe stopy procentowe, do-
stępność kredytów także stała się ograniczona. Poziom cen też osiągnął pewna granice bólu,
przy której dalsze i inwestowanie w nieruchomości przy wzrastającym oprocentowaniu lokat
staje się mniej opłacalne. Widzimy za to kilkuprocentowy wzrost oddawanych mieszkań w
budownictwie indywidualnym.
76129
79758
65706 67657 66684 69599
74140
88343
59065 62420
91516
105027
111550
130935
143770 141738
3490 2115 2707 2311 3002 2115 1498 2019
4482
3418 3396 3347 3547
4575 2570 2618
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Liczba mieszkań oddanych do użytku w latach 2014-2021 [szt.]
budownictwo indywidualne deweloperzy budownictwo spółdzielcze pozostali

Struktura oddanych do użytku mieszkań ma wpływ na strukturę instalowanych źródeł ciepła.
Deweloperzy, którzy budują głównie na obszarach miejskich, korzystają często z możliwości
przyłączenia realizowanych budynków do miejskiej sieci cieplnej, co potania koszty wykony-
wanej instalacji o źródła ciepła zastępowane przez węzły cieplne, oczywiście jeżeli istnieje na
miejscu dostępna infrastruktura, co wydaje się zrozumiałe i logiczne z punktu widzenia biz-
nesu deweloperskiego. Wątpliwości budzi próba forsowania tego typu przyłączeń w sytuacji,
gdy infrastruktura jest dopiero w planach w bliższej lub dalszej przyszłości, ale na razie nie
widać spektakularnych efektów obowiązywania tego prawa, być może z uwagi, że ciężar cięż-
kości instalacji indywidualnych urządzeń grzewczych leży po stronie rynku wymian, oraz sze-
regu problemów administracyjnych i organizacyjnych z jakimi spotykają się firmy ciepłowni-
cze, chcące rozbudować swoja infrastrukturę.
Rys. 3 Ilość mieszkań których budowę rozpoczęto w latach 2014 –2021 (Źródło: GUS)
Od stycznia do grudnia 2021 r. rozpoczęto budowę 277,4 tyś. mieszkań, co stanowi wzrost o
5,7 % w porównaniu do 2020 roku, co jest lekkim osłabieniem dynamiki wzrostu w porównaniu
do poprzedniego roku, kiedy wzrost wyniósł 7,1%.
Pod kątem grup inwestorów, deweloperzy rozpoczęli budowę 166,3 tyś mieszkań, co daje
wzrost o ok. 27,7% i udział 59,9 % % ogólnej liczby mieszkań których budowę rozpoczęto w
2021 roku, wobec udziału 58,2 % pod koniec 2020 roku. Inwestorzy indywidualni rozpoczęli
w 2021 roku budowę 106,1 tyś. mieszkań, co oznacza wzrost o ok. 17,5% i udział tej grupy
inwestorów na poziomie 38,2 % w ogólnej liczbie rozpoczynanych budów, wobec udziału
40,3% w 2020 roku. To oznacza pewny spadek, ale ze spodziewaną tendencją do zwiększa-
nia udziału budownictwa indywidualnego w podziale rynku. Jest to istotna informacji z uwagi
na to, że większość budownictwa jednorodzinnego jest wyposażana w indywidualne urządze-
nia grzewcze. Więcej mieszkań, których budowę rozpoczęto w 2021 roku w porównaniu do
143166 147711
163325
178342 184783
207224
221978
234718
0
50000
100000
150000
200000
250000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Mieszkania których budowę rozpoczęto w latach
2014 -2021 [szt.] - stan w końcu roku

2020 roku odnotowano także w pozostałych formach budownictwa, gdzie rozpoczęto budowę
5072 mieszkań wobec 3325 mieszkań w 2020 roku co oznacza wzrost o ok.52,5 % rozpoczy-
nanych budów w tej grupie.
Rys. 4 Tendencja w liczbach mieszkań, których budowę rozpoczęto w latach 2014 –2021
z podziałem na grupy inwestorów (Źródło: GUS)
Rys. 5 Ilość mieszkań na realizację których wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia
z projektem budowlanym w latach 2014 –2021 (Źródło: GUS)
74368 78855 83580
94483
85304
90314 90309
106068
69723
86498
85497
105401
131627
142022
130208
166285
1362 1285 2187
2746
2312 2058 1638 1913
2669 1765
2668
336
2664
2887
1687
3159
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Liczba mieszkań których budowę rozpoczęto w latach
2014 -2021
156878
188798
211485
250218 257072
268483 275938
340613
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Mieszkania na które wydano pozwolenia na budowę lub
dokonano zgłoszenia w latach 2014 - 2021 [szt.]

W 2021 r. wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem na budowę 340,6 tyś
mieszkań, tj. o 23,3 % więcej niż w 2020 roku.
Rys 6 Tendencja w liczbach mieszkań na realizację których wydano pozwolenia lub dokonano
zgłoszenia w latach 2014 –2021 z podziałem na grupy inwestorów (Źródło: GUS)
W dalszym ciągu w roku 2021 największą grupą inwestorów w tej kategorii liczby wydawa-
nych pozwoleń na budowę mieszkań byli deweloperzy, którzy uzyskali pozwolenia na budowę
213,0 tyś mieszkań, oraz inwestorzy indywidualni którzy uzyskali pozwolenia na budowę pra-
wie 123,2 tyś. mieszkań. Oznacza to wzrosty w ilości uzyskiwanych zezwoleń na budowę w
tych grupach inwestorów odpowiednio o 23,9 % i 21,4% w porównaniu do 2020 r. Łącznie
w ramach tych form budownictwa otrzymano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia budowy z
projektem budowlanym 98,7 % ogółu mieszkań (z tego deweloperzy 62,5 %, a inwestorzy
indywidualni 36,2 %). W 2021 roku w pozostałych formach budownictwa (spółdzielcze, ko-
munalne, społeczne czynszowe i zakładowe) było o 62,3 % więcej mieszkań na których bu-
dowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym niż w 2020 roku,
czyli 4474 mieszkań w 2021 roku wobec 2756 mieszkań w 2020 roku.
Wyniki i tendencje związane z ilością oddawanych do użytku mieszkań, ilością rozpoczyna-
nych budów i w końcu ilością wydawanych pozwoleń na budowę oraz zgłoszeń budynków do
budowy, pozwalają na analizę potencjału rozwoju rynku instalacyjno-grzewczego w następ-
nych latach w segmencie tzw. pierwszych instalacji. Można przyjąć, że cykl budowlany w
wypadku deweloperów, zamyka się w okresie 18-24 miesięcy, natomiast w wypadku budow-
nictwa jednorodzinnego, zwykle trwa ok. 2-3 lat, a czasami nieco dłużej. To oznacza, że
74368
78855
83580
94483
85304 90314 90309
106068
69723
86498
85497
105401
131627
142022
130208
166285
1362 1285 2187 2746 2312 2058 1638 1913
2669 1765 2668
336 2664 2887 1687 3159
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
LIczba mieszkań na które wydano pozwolenia w latach
2014 - 2021 [szt.]

budowy rozpoczynane teraz, będą wyposażane w urządzenia grzewcze w ostatniej fazie swo-
jej realizacji, w trakcie prac wykończeniowych, czyli za 2-3 lata. Oczywiście osprzęt instala-
cyjny jest montowany wcześniej, natomiast same urządzenia grzewcze dopiero pod koniec
procesu inwestycyjnego w ramach prac instalacyjnych, kiedy np. konieczne jest dogrzewanie
pomieszczeń podczas prac wykończeniowych prowadzonych we wnętrzach. Także potrzeba
czasu od momentu wydania pozwolenia na budowę zanim zostanie wykonawcę i realnie roz-
pocznie prace budowlane. To daje też wymierny potencjał zapotrzebowania na urządzenia
grzewcze w dalszej perspektywie czasowej. Stąd także warto przyjrzeć się danym dotyczą-
cym ruchu budowlanego w różnych grupach inwestorów, ponieważ tempo realizacji u nich
daje także przesunięcie w czasie na zapotrzebowanie na urządzenia grzewcze w przyszłości
z przeznaczeniem dla nowego budownictwa. W wypadku obiektów oddawanych do użytku,
są one kompletne i stanowią podstawę do analizy danych aktualnych i historycznych. Nie
wiadomo czy ta pozytywna tendencja zostanie utrzymana także w 2020 roku. Wojna w Ukra-
inie spowodowała na początku 2022 roku duży odpływ pracowników zagranicznych, głównie
z Ukrainy, którzy stanowili znaczną grupę pracowników realizujących budownictwo mieszka-
niowe w Polsce. Jeżeli do tego dołączymy ograniczenia związane z bezpieczeństwem i nie-
przewidywalnymi okolicznościami o charakterze ekonomicznym czy międzynarodowym, moż-
liwymi problemami w dostawach komponentów zza granicy czy brakach siły roboczej na bu-
dowach i w zakładach produkujących materiały budowlane, to wynik budownictwa mieszka-
niowego w 2022 roku jest wielką niewiadomą.
Obserwowane od pewnego czasu pewne osłabienie dynamiki wzrostów w budownictwie
mieszkaniowym, z pewnością może mieć wpływ na przyszłą sytuację w branży instalacyjno-
grzewczej. Wynikiem mogą być cięcia kosztów budżetowych związanymi z innymi celami
politycznymi i opóźnienia w porozumieniu z UE w zakresie finasowania programów wsparcia
w ramach funduszu odbudowy i renowacji, oraz może zabraknąć konsekwencji rządzącym w
kontynuacji realizacji programów na rzecz ograniczenia niskiej emisji. Zwiększanie się
udziału i wzrosty w grupie budownictwa indywidualnego oznacza także wzrost potencjału
montażu indywidualnych urządzeń grzewczych w nowym budownictwie, co może być tłu-
mione na obszarach miejskich przez ekspansję ciepła sieciowego wspieranego przez czyn-
niki administracji rządowej i lokalnej. Póki co, mając jako alternatywę do nowego budownictwa
coraz bardziej znaczące uzupełnienie potencjału sprzedaży urządzeń grzewczych w postaci
rynku wymian urządzeń, branża instalacyjno-grzewcza nie odczuła w 2021 roku w specjalny
sposób tendencji osłabienia dynamiki wzrostów w nowobudowanych obiektach mieszkalnych.

3 Rozwój rynku w wybranych grupach
produktowych w Polsce w 2021 roku
Rynek indywidualnych urządzeń grzewczych w Polsce należy do grupy jednego z większych
rynków w tej branży w Europie, a posiadający w dalszym ciągu po dynamicznym rozwoju w
2018, 2019 i 2020 roku duże możliwości rozwoju, szczególnie w zakresie wymian starych
urządzeń na nowe, zgodne z wymogami ekoprojektu. Dużo ważniejszym czynnikiem jest
wymiana starych urządzeń grzewczych opalanych węglem czy wręcz śmieciami na urządze-
nia grzewcze pozwalające na jakościową redukcję ilości zanieczyszczeń do atmosfery lub
wręcz na bezemisyjne urządzenia grzewcze.
Ze względu na specyfikę rynku indywidualnych urządzeń grzewczych jak też możliwości do-
stępnych wiarygodnych danych wyjściowych, raport zawiera informacje na temat rozwoju
rynku urządzeń grzewczych o mocy do 500 kW. Raport w części dotyczącej urządzeń grzew-
czych oparty jest na analizach własnych SPIUG w oraz informacji zebranych bezpośrednio z
rynku od instalatorów, producentów i dystrybutorów. Podobnie jak w poprzedniej edycji, ra-
port nie zawiera niektórych grup produktowych należących do urządzeń grzewczych, co jest
spowodowane brakiem wiarygodnych danych wyjściowych do oszacowania wielkości rynku i
trendów rozwojowych dla tych grup produktowych.
3. 1 Ogólna sytuacja na rynku w 2021 roku
W 2021 roku pomimo nowych wyzwań związanych z trudnościami związanymi z dostępem
surowców i podzespołów, oraz podwyżkami cen, miała miejsce kontynuacja zjawisk rynko-
wych i gospodarczych z 2020 roku. Koniunktura sprzyjająca inwestycjom mającym na celu
poprawę jakości powietrza na poziomie lokalnym, sytuacja ekonomiczna, która motywowała
klientów do podejmowania decyzji o zakupie, aby zdążyć przed podwyżką cen lub długim
oczekiwaniem na dostawę zamówionego urządzenia i nastroje w branży, przekładały się na
wzrosty sprzedaży, które miały miejsce w większości grup produktowych w 2021 roku.
Rok 2021 podobnie jak rok wcześniejszy trudno jest porównywać do poprzednich lat ze
względu na wpływ nowych zjawisk gospodarczych i politycznych na gospodarkę zarówno w
Polsce jak i w Europie jakie nastąpiły po uspokojeniu się pandemii COVID-19. Niemniej jed-
nak, tendencja wzrostowa rynku z poprzednich dwóch lat się utrzymała. Pomimo pozytyw-
nego wyniku jaki osiągnęła branża urządzeń grzewczych w całym 2021 roku, widać było
szczególnie pod koniec roku wyraźne osłabienie dynamiki sprzedaży w większości grup pro-
duktowych urządzeń grzewczych. Wyniki w niektórych przypadkach są zaskoczeniem i dość
trudno było uzyskać z rynku jakieś logiczne uzasadnienie. Także sytuacja w budownictwie
mieszkaniowym, zmieniająca się w efekcie wpływu pandemii COVID-19 na gospodarkę j też
wywarły z pewnością swój wpływ na wyniki osiągnięte w branży instalacyjno-grzewczej w

2020 roku. Utrzymały się tendencje z poprzednich kwartałów, zarówno pod względem wyko-
rzystanych szans, jak również problemów, które występowały głównie z realizacją zamówień.
W całym 2021 roku sytuacja w branży instalacyjno-grzewczej była według ogromnej większo-
ści zebranych opinii bardzo dobra, aczkolwiek z nieco słabszą dynamiką w porównaniu do
poprzedniego kwartału, co nie wszędzie znajduje potwierdzenie w liczbach. Dynamika spływu
zamówień była sztucznie hamowana poprzez wstrzymywanie przyjmowania zamówień z
uwagi na braki asortymentowe. Klienci często decydowali się na takie produkty jakie były
dostępne a nie takie jakie chcieli pierwotnie zamówić. Parametry techniczne i marka bardzo
często pozostawały bez znaczenia, ważne było aby uruchomić ogrzewanie budynku jeszcze
przed zimą. Taka sytuacja z możliwością dostaw spowodowała, ze nawet niszowe marki osią-
gnęły spektakularne wzrosty jeżeli tylko posiadały produkty na stanie magazynowym. To
może być szansą dla takich firm na ich przyszły rozwój i większą dywersyfikację źródeł do-
staw. Należy zwrócić uwagę także na taka możliwość, ponieważ jeżeli instalator zamontuje
raz inny kocioł lub pompę ciepła z powodu np. braku dostępności urządzenia marki, z która
współpracuje na co dzień, to może się przekonać do innej marki urządzeń i przenieść na nią
część swojej sprzedaży. Pompy ciepła, które odnotował duże wzrosty także miały bardzo
duże opóźnienia w dostawach. Ciekawym zjawiskiem jest to, że w wypadku pomp ciepła
marka przestaje mieć tak duże znaczenie jak wypadku kotłów. Widać duży wzrost rozdrob-
nionego importu pomp ciepła głównie z Chin, gdzie w przeciwieństwie do producentów euro-
pejskich nie ma problemów z komponentami do produkcji, ale za to pod znakiem zapytania
jest przyszła jakość serwisu i doradztwa technicznego. To może mieć potencjalnie negatywny
wpływ na cały budowany od kilku lat rynek w tej grupie produktowej.
Ogólna ocena rynku w 2021 jest pozytywna, w każdym kwartale można było obserwować
wzrosty sprzedaży.
Analizując sytuację rynkową, należy zwrócić uwagę na kluczowe czynniki, które miały wpływ
na rozwój rynku urządzeń grzewczych w Polsce w 2021 roku. Przez cały rok występowały
duże problemy z dostępnością towarów oraz znaczne i częste podwyżki materiałów instala-
cyjnych spowodowane po części problemami z dostawami stali, tworzyw sztucznych, podze-
społów elektronicznych, oraz problemami z transportem dla importerów towarów z Chin. Pod-
wyżki cen stali, a przez to grzejników, spowodowały widocznie zwiększone zainteresowanie
instalacjami ogrzewania podłogowego jako dostępnej alternatywy. Kondycja finansowa firm
instalacyjnych oraz deweloperów pozostaje na bardzo dobrym poziomie. Firmy często są
skłonne dokonywać przedpłat za zamówiony towar, żeby mieć pewność co do rezerwacji to-
waru i terminu dostawy. Lepiej wyglądała rytmiczność dostaw pomp ciepła niż kotłów, ale w
tym wypadku mniejsze znaczenia miała marka a większe dostępność, co spowodowało duży
napływ pomp ciepła poprzez rozdrobniony import z Chin, którzy jakimś trafem nie mają pro-
blemów z dostawami podzespołów do ich produkcji w porównaniu do producentów europej-
skich. Klienci tylko incydentalnie rezygnowali z dostaw, tylko w przypadku inwestycji gdzie
urządzenie jest potrzebne natychmiast a informacja o wydłużonych terminach dostaw była
lekceważona przez instalatorów. Inwestorzy, z uwagi na wzrastającą inflację uciekają z pie-
niędzmi w modernizację, inwestycje budowlane itp., co napędzało wyraźnie popyt.

Kłopoty z dostawami dotyczą większości producentów, ale mimo to wyniki kwartału były dla
dostawców bardzo pozytywne. Można było wyczuć większą niepewność co do sytuacji eko-
nomiczno-gospodarczej oraz pandemicznej w przyszłym roku. Niepewność wprowadzają
także dramatycznie rosnące ceny nośników energii, zwłaszcza gazu.
Nawet w takiej sytuacji, w dalszym ciągu, po pewnych obawach związanych potencjalnymi
problemami z z brakiem towaru, utrzymywały się wzrosty sprzedaży. Można było wyczuć
wzrastającą niepewność co do sytuacji ekonomiczno-gospodarczej oraz pandemicznej w
przyszłym roku. Niepewność wprowadzają także dramatycznie rosnące ceny nośników ener-
gii, zwłaszcza gazu. Dodatkowo na rynku wzbudziła niepokój informacja, Polska Spółka Ga-
zownictwa, że z powodu na braku środków na przyłączanie nowych klientów do krajowej sieci
gazowej w latach 2022-2023, nie będzie podpisywać już nowe umów o przyłączenie do sieci.
To mogło uderzyć nie tylko w program „Czyste Powietrze”, ale praktycznie w każdego kto
realizuje inwestycję budowlaną, zarówno w deweloperów, jak i inwestorów indywidualnych.
Teoretycznie, mogło to powodować wzrost zainteresowania alternatywami dla gazu z sieci,
np. kotłami na gaz płynny (np. Gaspol) albo pompami ciepła (odwrót od kotłów gazowych na
rzecz pomp ciepła zapowiadają także deweloperzy), ale ze względów ekonomicznych, czyli
wzrostu cen energii elektrycznej i konieczności przeprowadzania w szybkim czasie głębokich
termomodernizacji, mogłoby się to skończyć powrotem do palenia śmieciami, ponieważ wzro-
sty cen węgla są także dwucyfrowe. Wszystko wskazuje na to, że przyczyna puszczenia w
rynek informacji na temat ograniczania nowych przyłączy gazowych była bardziej polityczna
niż ekonomiczna. Na szczęście na początku 2022 roku ten problem został rozwiązany.
Z uwagi na wchodzące od kwietnia 2022 nowe przepisy rozliczania energii elektrycznej wy-
twarzanej w przydomowych instalacjach PV, w IV kwartale można było zaobserwować zwięk-
szone zainteresowanie panelami PV oraz dedykowanym osprzętem. Coraz więcej powietrz-
nych pomp ciepła, jak również kotłów elektrycznych jest instalowanych przez firmy fotowolta-
iczne, które oferują kompleksową usługę panele + pompa ciepła, szukają nowych grup pro-
duktowych, zabezpieczają się przed spadkiem popytu na PV w 2022 roku po zmianie przepi-
sów dotyczących przyszłych rozliczeń.
Przez cały rok występował problem z dużymi brakami wykwalifikowanych pracowników, za-
równo w firmach handlowych, jak i wykonawczych.
Producenci, którzy nie odnotowali tak spektakularnych wzrostów zwykle mieli problemy z do-
stawami urządzeń na rynek spowodowanych problemem z dostawami surowców i kompo-
nentów do produkcji urządzeń. Ogólnie, panuje opinia, że wygrywali ci, którzy byli w stanie
dostarczyć towar.
Jako inny z powodów takiego rozwoju rynku podaje się system wsparcia wymiany urządzeń
grzewczych na nowoczesne ekologiczne rozwiązania i wzrostem inwestycji mieszkaniowych
i dzięki programom dotacji i wsparcia (w ramach RPO, PONE, Czyste powietrze oraz uchwały
antysmogowe). Przyczyn takiego rozwoju rynku jest jednak więcej i nie mniej ważne są

powody gospodarcze i obawa przed dalszymi podwyżkami urządzeń, elementów instalacji i
wykonawstwa. Tak więc głównym motorem rozwoju rynku jest ekonomia, ale nie wolno nie
doceniać coraz większego znaczenia świadomości klientów co do ochrony środowiska oraz
pozytywnej strony ekonomicznej podczas eksploatacji nowoczesnych, efektywnych energe-
tycznie urządzeń i instalacji. Oczekiwany jest w perspektywie czasu dalszy, ale już nieco wol-
niejszy wzrost cen dla urządzeń grzewczych i elementów instalacji. W rezultacie rynek był
zmuszony przyjąć od początku 2021 szereg podwyżek cen elementów instalacji u urządzeń
grzewczych. Podsumowując ten temat, bardzo znaczne i częste podwyżki materiałów insta-
lacyjnych, mogą spowodować obniżenie jakości inwestycji (poszukiwanie najtańszych mate-
riałów) albo wręcz obniżenie atrakcyjności inwestowania na rynku deweloperskim (koszty).
Brak surowców ma wpływ na ciągłość produkcji i terminowość dostaw oraz dostępność pro-
duktów instalacyjnych na rynku, co może być widoczne w spowalnianiu rozwoju rynku w 2022
roku.
Duże wzrosty sprzedaży urządzeń grzewczych odnotowano głównie dzięki programom dofi-
nansowania wymiany pozaklasowych kotłów na paliwa stałe. Wprowadzanie od mają 2020
roku długo oczekiwane zmiany w zasadach funkcjonowania prowadzonego przez NFOŚiGW
Programu Priorytetowego Czyste Powietrze pozwoliło na zwiększenie tempa wymian, w któ-
rych największy udział miały instalacje gazowych kotłów kondensacyjnych
Rys. 7 Udział poszczególnych technologii w programie wymian w ramach PP Czyste
Powietrze w okresie 15.05.2020 – 31.01.2021 roku.
20,37%
0,24%
16,66%
45,63%
0,10%
16,07%
0,93%
Udział rodzajów zamontowanych źródeł ciepła w ramach
PP Czyste Powietrze w okresie 15.05.2020 - 31.01.2021
Kotły na biomasę Podłączenie do sieci ciepłowniczej
Pompy ciepła Kotły na gaz
Kotły olejowe kondensacyjne Kotły na węgiel
Ogrzewanie elektryczne

Rys.8 Ilości zamontowanych źródeł ciepła w ramach PP Czyste Powietrze
w okresie 15.05.2020 – 31.01.2021 roku
Powietrze w 2021 roku
7886
92
6450
17667
37
6221
361
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000
Kotły na biomasę
Podłączenie do sieci ciepłowniczej
Pompy ciepła
Kotły na gaz
Kotły olejowe kondensacyjne
Kotły na węgiel
Ogrzewanie elektryczne
Ilości zamontowanych źródeł ciepła w ramach wymiany
w PP Czyste Powietrze w okresie 15.05.2020 -
31.01.2021
20,38%
17,43%
0,24%
1,60%
0,15%
41,44%
16,08%
2,69%
Udział rodzajów zamontowanych źródeł ciepła w ramach
PP Czyste Powietrze w 2021 roku
kotły na biomasę kotły węglowe
podłączenie do sieci ciepłowniczej systemy ogrzewania elektrycznego
kotły olejowe kotły gazowe kondensacyjne
pompy ciepła powietrzne pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu

Rys.10 Ilości zamontowanych źródeł ciepła w ramach PP Czyste Powietrze
w 2021 roku.
Analiza powyższych wykresów pokazujących udział poszczególnych technologii w programie
wymian w ramach PP Czyste Powietrze w 2021 roku w porównaniu do nieco krótszego okresu
tj od 15 maja 2020 roku do 31 stycznia 2021 roku pokazuje, jak ważne było wprowadzenie w
maju 2020 roku istotnych zmian w regulaminie programu. Regulamin cały czas jest monito-
rowany i prowadzone są na bieżąco jego modyfikacje.
W ramach PP Czyste Powietrze w 2021 roku wymieniono łącznie 167 055 urządzeń. Więk-
szość, bo ponad 41% stanowiły gazowe kotły kondensacyjne. Kotły na paliwa stałe miały
udział prawie 38% z czego 20,38% to były kotły na biomasę, a 17,43% stanowiły kotły wę-
glowe spełniające wymogi V klasy. Warto przypomnieć, że wymiana starego kotła na kocioł
węglowy było możliwe tylko do końca 2021 roku, dlatego powstaje pytanie, które urządzenia
przejma ten segment rynku. Z uwagi na podobieństwo i lokalizacje instalacji, najbliżej wydaje
się tutaj zwiększenie udziału kotłów na biomasę. W wypadku tych urządzeń warto zwrócić
uwagę, że w porównaniu do poprzedniego porównywanego okresu, jest to pewien stały spe-
cyficzny segment rynku. Trzecia ważna grupa urządzeń w programie czyste Powietrze to
pompy ciepła. Porównując statystyki, ich udział wzrasta pomimo najwyższych kosztów inwe-
stycyjnych spośród wszystkich grup urządzeń. Także wsparcie dla pomp ciepła w ramach
programu Czyste Powietrze jest najwyższe z uwagi właśnie na wysokie koszty inwestycyjne,
jak również konieczność termomodernizacji, aby ograniczyć zapotrzebowanie na ciepło bu-
dynku, co jest konieczne do prawidłowej efektywnej eksploatacji tych urządzeń. Jeśli chodzi
o termomodernizację, to w ogólnej liczbie wniosków 48% z nich obejmuje prace właśnie z
zakresu termomodernizacji. Podobnie jak w ogólnej sprzedaży, także w wymianach dokony-
wanych w ramach programu Czyste Powietrze, dominują pompy ciepła powietrzne, z udzia-
łem 16,08%. Klasyczne, gruntowe pompy ciepła mają udział 2,69%, ale są to dużo droższe
instalacje wymagające spełnienia określonych warunków dla założenia dolnego źródła ciepła.
34042
29120
396
2665
243
69232
26866
4491
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000
kotły na biomasę
kotły węglowe
podłączenie do sieci ciepłowniczej
systemy ogrzewania elektrycznego
kotły olejowe
kotły gazowe kondensacyjne
pompy ciepła powietrzne
pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu
Ilości zamontowanych urządzeń grzewczych w PP Czyste
Powietrze w 2021 roku

Jak będzie wyglądać ten podział w 2022 roku trudno powiedzieć. Duże podwyżki cen gazu
oraz przejściowe problemy z podłączeniem do sieci gazowej spowodował, że cześć umów na
instalacje kotłów gazowych zostało zawieszonych. Problem z nowymi przyłączeniami został
rozwiązany, pozostaje tylko pytanie o ile potanieje gaz, w przeciwnym razie należy się liczyć
z tym, że dynamika wymiany urządzeń w ramach programu Czyste Powietrze może ulec
osłabieniu. Pewną pomocą byłoby włączenie do programu instalacji hybrydowych, wykorzy-
stujących instalacje kolektorów słonecznych z magazynami ciepła jako wsparcie instalacji
grzewczych w kombinacji z kotłami lub pompami ciepła, wypadku dalszych wzrostów cen
paliw i energii elektrycznej. Na poniższych wykresach można zorientować się jaka była struk-
tura wymian starych urządzeń grzewczych na nowe od początku funkcjonowania programu
Czyste Powietrze do końca 2021 roku.
Rys.11 Całkowita ilość zamontowanych źródeł ciepła w ramach PP Czyste Powietrze od
początku trwania programu do końca 2021 roku
74282
57398
1094
5920
507
156987
54070
12297
0 40000 80000 120000 160000
kotły na biomasę
kotły węglowe
węzły cieplne
systemy ogrzewania elektrycznego
kotły olejowe
kotły gazowe kondensacyjne
pompy ciepła powietrzne
pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu lub…
Ilości umów dla poszczególnych technologii w ramach
programu priorytetowego Czyste Powietrze do 12.2021

Powietrze od początku trwania programu do końca 2021 roku
Dokładniejsza analiza wyników funkcjonowania programu Czyste Powietrze będzie zawarta
w osobnym raporcie na ten temat przygotowywanym obecnie przez SPIUG.
Analizując rozwój rynku urządzeń grzewczych w 2021 roku, można stwierdzić, że w większo-
ści grup produktowych poza pompami ciepła nie było już tak spektakularnych wzrostów, jak
w latach poprzednich, ale także nie było jakichś istotnych. Czynnikiem, który nakręcał trend
popytowy był niski koszt pieniądza (co przy rosnącej inflacji i spadku wartości złotówki wobec
innych walut, powoduje stratę przy lokowaniu w instrumenty finansowe. Inwestycje oszczęd-
ności w nieruchomość wydawały się być dodatkowo bardzo bezpieczną lokatą, nawet w sy-
tuacji, gdy wiele wykupionych mieszkań pozostaje w dalszym ciągu niewykończonych, co jest
spowodowane także zmniejszonym od 2020 roku popytem na wynajem mieszkań, pomimo
konsekwentnego lansowania takiego modelu inwestycji przez deweloperów, ale również
znacznym wzrostem kosztów takiego wykończenia, przez co cześć inwestorów w chili obec-
nej na taka inwestycje po prostu nie stać. Nadal obserwowany był wzrost cen usług oraz duże
problemy z dostępnością wykwalifikowanej kadry w firmach budowlano-instalacyjnych,
czemu nie sprzyjały ograniczenia w przemieszczaniu się pracowników z Ukrainy i Białorusi
do Polski. Ta sytuacja powoduje, że wynagrodzenia pracowników rosną i powoduje to ko-
nieczność poszukiwania oszczędności przez generalnych inwestorów realizujących budowę
obiektów. Ogólnie, barierą rozwojową jest rynek pracy, który oferuje ograniczoną ilość wy-
kwalifikowanej kadry. I tak kadra ta coraz częściej tworzona jest z obcokrajowców często
nieznających nowych technologii. Cena robocizna wzrastała bardzo szybko wraz ze
20,49%
15,83%
0,30%
1,64%
0,14%
43,30%
14,91%
3,39%
Udział poszczególnych technologii grzewczych w programie
priorytetowym Czyste Powietrze do 12.2021
kotły na biomasę kotły węglowe
węzły cieplne systemy ogrzewania elektrycznego
kotły olejowe kotły gazowe kondensacyjne
pompy ciepła powietrzne pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu lub wody

zwiększeniem obciążeń podatkowych i ZUS co jeszcze bardziej da się zauważyć po wejściu
w życie Polskiego Ładu.
Inwestorzy prywatni stali się bardzo wrażliwi na programy dotacji, czego częstym efektem
było wstrzymywanie inwestycji czy zakupów w oczekiwaniu na nowy program dotacyjny. Pro-
gramy wsparcia wpływały na wybór przez inwestorów nowych systemów modernizacyjnych,
a także stały się bodźcem do zakupu i montażu lepszych i droższych urządzeń.
Dzięki podejmowanym akcjom informacyjnym na rzecz ograniczenia niskiej emisji umocniło
się zainteresowanie nowoczesnymi technologiami grzewczymi, w tym OZE, w tej grupie urzą-
dzeń - szczególnie pompami ciepła, gdzie jest widoczna duża akcja promocyjna na rzecz
stosowania tej technologii na każdym szczeblu począwszy od Komisji Europejskiej.
Wzrosty w budownictwie, intensywna termomodernizacja, bardzo łagodna zima do końca
roku pozwoliła nie wstrzymywać prac instalacyjnych. W trakcie roku zmieniała się struktura
sprzedaży powoli stabilizował się rynek kotła średniej mocy, a rynek kotła powyżej 300 kW
wykazywał już pewne wzrosty po sadkach odnotowanych w 2020 roku, natomiast w pompach
ciepła i kotłach małej mocy odnotowano znaczne przyrosty, szczególnie w wypadku powietrz-
nych pomp ciepła. Instalator zajmujący się małymi instalacjami są praktycznie rozchwytywani
i mają pełne pakiety zamówień na cały 2022 rok.
Gorzej było w firmach zajmujących się budową sieci zewnętrznych i modernizacjami. Rów-
nież fala zapowiedzianych podwyżek cen surowców i produktów będących półfabrykatami
takich jak rury stalowe, blacha, granulat tworzyw sztucznych, co pociągnęło za sobą wzrost
cen grzejników lub armatury, spowodowała nacisk generalnych wykonawców i developerów
na poszukiwanie oszczędności , których nie można szukać w płacowych warunkach kontrak-
tów. W efekcie oszczędności dotyczyły często zubożaniu instalacji bądź zastępowaniu mate-
riałów tańszymi zamiennikami co może skutkować skróconym bezawaryjnym okresem póź-
niejszej eksploatacji. W wypadku inwestorów indywidualnych, skala takiego zjawiska była
dużo mniejsza, ponieważ w tym wypadku inwestor buduje dla siebie i niechętnie zmienia za-
planowane wcześniej urządzenie na inne, chyba że jest pod presja czasu i decyduje się wtedy
na zamiennik, który aktualnie jest dostępny. Podobnie jak w poprzednich trzech latach, trzo-
nem rozwoju rynku urządzeń grzewczych były w dalszym ciągu wymiany starych urządzeń
na nowe w ramach walki z niską emisją na poziomie lokalnym. Widać coraz większe znacze-
nie wsparcia dla wymian urządzeń grzewczych w ramach programu Czyste Powietrze
NFOŚiGW. W dalszym ciągu duże znaczenie dla rynku wymian miały programy unijne zarzą-
dzane przez lokalne samorządy. Negatywnym skutkiem ubocznym programów dotacyjnych
jest fakt, że inwestorzy prywatni stali się bardzo wrażliwi na programy dotacji. Widać to szcze-
gólnie w wypadku kolektorów słonecznych i kotłów na biomasę, ale także widać to coraz czę-
ściej w wypadku pomp ciepła, które do tej pory rozwijały się stabilnie i konsekwentnie bez
spektakularnych programów wsparcia, jak to miało miejsce w pierwszych wymienionych gru-
pach produktowych, co jest obecnie atutem do rozwoju sprzedaży w wypadku tej grupy pro-
duktowej.

Z punktu widzenia producenta kotła, czy pomp ciepła, perspektywy rozwojowe są duże i nic
nie zapowiada regresu sprzedaży w następnym roku i w następnych latach, chyba , że nastąpi
załamanie rynku pracy i znikną potencjalni klienci na nowe instalacje i modernizacje, lub na-
stąpią decyzje polityczne nakazujące stosowanie konkretnych rozwiązań co nie byłoby obec-
nie korzystne z uwagi na problem z zaspokojeniem popytu na określone urządzenia .
Dość ciekawie wygląda sytuacja w zakresie płatności. Pod koniec roku można mówić o dobrej
sytuacji branży instalacyjnej i budowlanej oraz ich przezorności i dobrym zarządzaniem zy-
skami z ostatnich lat dobrej koniunktury.
Reasumując: ogólnie można stwierdzić, że rynek instalacyjno- grzewczy w 2021 roku ma w
dalszym ciągu tendencję wzrostową, chociaż wzrost ma już dużo mniejszą dynamikę jak jesz-
cze rok temu.
3.2 Wybrane grupy produktowe w Polsce w 2021 roku
Rok 2021, przebiegał z pewnymi wyjątkami pozytywnie jeśli chodzi o sprzedaż w głównych
grupach produktowych urządzeń grzewczych i elementów instalacyjnych, pomimo narastają-
cych w trakcie roku problemami z dostawami i logistyką. Można było zauważyć dalszy wzrost
sprzedaży w kondensacyjnych kotłach gazowych i bardzo dużych wzrost sprzedaży w grupie
produktowej pomp ciepła. Pewną niespodzianką był w 2021 roku wzrost sprzedaży o 21%
gazowych wiszących kotłów konwencjonalnych, chociaż dynamika wzrostu uległa z czasem
w ciągu roku znacznemu osłabieniu. W wypadku wiszących kotów kondensacyjnych wzrost
osiągnięty w 2020 wyniósł 19% co w odniesieniu do wysokiej bazy odniesienia w 2020 roku
jest bardzo dobrym wynikiem. Taki poziom sprzedaży można tłumaczyć bardzo dobrymi wy-
nikami sprzedaży w tej grupie produktowej praktycznie w całym 2021 roku. Z pozostałych
grup produktowych, zauważalne było także konsekwentnie bardzo duże zainteresowanie po-
wietrznymi pompami ciepła, gdzie dynamika wzrostu sprzedaży wyniosła ponad 60% dla ca-
łego rynku pomp ciepła w Polsce, a 80% wyniósł wzrost sprzedaży pomp ciepła do ogrzewa-
nia budynków. Rynek został całkowicie zdominowany przez pompy powietrzne. W wypadku
pomp powietrznych rewersyjnych, szczególnie typu monoblock wzrost był grubo ponad dwu-
krotny. Rośnie coraz bardziej zainteresowanie ogólnie wykorzystaniem OZE na cele grzew-
cze. W grupie kolektorów słonecznych nastąpił w 2021 roku wzrost na poziomie 17%, co jest
odzwierciedleniem coraz większego zainteresowania pozyskiwaniem darmowego ciepła z
OZE, co jest wynikiem znacznego wzrostu cen nośników energii. Także producenci kotłów na
paliwa stałe chwalili się dwucyfrowymi wzrostami na poziomie od 20 do 35%, dzięki wzrostom
sprzedaży kotłów na pelet. W grupie kotłów na węgiel nastąpił także pewien kilkunastopro-
centowy wzrost, szczególnie w drugiej połowie roku, gdy było coraz bliżej do zakończenia z
końcem 2021 roku możliwości wsparcia dla tej grupy urządzeń w ramach programu Czyste
Powietrze. Biorąc pod uwagę, że część producentów się wycofała już wcześniej z produkcji
tych urządzeń, wzrosty mogą być wynikiem także doraźnego pokrycia tego zapotrzebowania
przez tych producentów, którzy pozostawili kotły węglowe w swojej ofercie. Niestety, brak jest

wiarygodnej statystyki monitoringu tego segmentu rynku, które mogłyby w obiektywny sposób
określić tendencje rynkowe.
Trendy sprzedaży w 2021 odpowiadały z pewnymi wyjątkami trendom spadek/wzrost z 2020
roku jeśli chodzi o sprzedaż praktycznie w większości grup produktowych urządzeń grzew-
czych i elementów instalacyjnych. Wzrosty dotyczyły przede wszystkim nowoczesnych urzą-
dzeń grzewczych spełniających warunki ekoprojektu i niskoemisyjności. Klienci przed podję-
ciem decyzji porównują komponenty, parametry techniczne oraz dostępne w urządzeniu funk-
cje. Sprawia to że rynek kotłów kondensacyjnych rozwijał się bardzo dynamicznie, pomimo
informacji wieszczących koniec dla wykorzystania urządzeń gazowych w ogrzewnictwie. Wi-
dać w dalszym zwiększenie zainteresowania fotowoltaiką jako technologią pozyskiwania
energii słonecznej na cele prosumenckie w tym zasilanie urządzeń grzewczych w energię
elektryczną w układach hybrydowych, ale także stricte na cele grzewcze.
Grupa produktowa
Tendencja
2020/ 2019
Tendencja
2021/ 2020
Gazowe kotły wiszące ogółem +10% +19%
Gazowe kotły wiszące kondensacyjne +11% +19%
Gazowe kotły wiszące konwencjonalne -12% +21%
Gazowe kotły stojące ogólnie +2% +9%
Gazowe kotły stojące kondensacyjne +6% +8%
Gazowe kotły stojące konwencjonalne -51% +30%
Gazowe przepływowe podgrzewacze do C.W.U +9% +3%
Olejowe kotły stojące ogólnie -29% +5%
Olejowe kotły stojące kondensacyjne -16% +7%
Olejowe kotły stojące konwencjonalne -47% +2%
Kotły na paliwa biomasę +25% +30%
kolektory słoneczne -44% +17%
pompy ciepła +99% +66%
zasobniki i bufory -2% +10%
Tabela 4. Zmiany w sprzedaży w poszczególnych grupach produktowych w 2021 r vs 2020 r
Działania antysmogowe w ramach, których przeprowadza się m.in. wymianę starych urzą-
dzeń na nowe spowodowały, że nastąpił znaczny wzrost udziału rynku wymian urządzeń w
całej strukturze sprzedaży, który według szacunków rynkowych w dalszym ciągu utrzymał w
2020 roku poziom 65 - 70 % udziału w całkowitym wolumenie sprzedaży, co miało swój bar-
dzo znaczący wkład w osiągnięte wyniki sprzedaży urządzeń grzewczych w 2021 roku.
Zauważalny był także dalszy wzrost znaczenia Internetu w pozyskiwaniu informacji technicz-
nych i handlowych w branży instalacyjno-grzewczej, jak również w sprzedaży co jednak nie
miało znaczącego wpływu na całkowity volumen sprzedaży w 2021 roku.

Rys. 13 Sprzedaż urządzeń grzewczych ze względu na rodzaj paliwa/nośnik w 2021 r.
(źródło: opracowanie własne SPIUG)
Rys. 14 Struktura urządzeń grzewczych w sprzedaży w Polsce w 2021 roku.
Przedstawione zestawienia pokazują, że dominującą rolę w sprzedaży urządzeń grzewczych
w Polsce maja kotły gazowe różnych rodzajów z udziałem prawie 61%. Na drugim miejscu z
udziałem ponad 22% plasują się kotły na paliwa stałe, obecnie są to głównie kotły na biomasę,
jednak należy zwrócić uwagę, że z uwagi na brak aktualnie możliwości do zorganizowania
wiarygodnego monitoringu rynku, ten segment rynku może być niedoszacowany i w rzeczy-
wistości ten udział może być większy. Na trzecim miejscu z udziałem 13,73% mamy pomy
ciepła różnych rodzajów. Jest to dynamicznie rozwijający się segment rynku, którego udziały
z roku na rok są coraz większe.
410320
925
109180
158800
21000
0 50000 100000 150000 200000 250000 300000 350000 400000 450000
Kotły gazowe
Kotły olejowe
Pompy ciepła
Kotły na paliwa stałe
Kotły elektryczne
Urządzenia grzewcze w Polsce w 2021 r. [szt.]
58,60%
0,13%
15,59%
22,68%
3,00%
Udział poszczególnych technologii w strukturze
sprzedaży urządzeń grzewczych w Polsce w 2021 r.
Kotły gazowe Kotły olejowe Pompy ciepła Kotły na paliwa stałe kotły elektryczne

3.2.1 Gazowe kotły wiszące
Rynek gazowych kotłów wiszących od 2016 roku jest praktycznie zdominowany przez kotły
kondensacyjne. W 2021 roku, można było zaobserwować kontynuację dynamicznego wzro-
stu sprzedaży gazowych kotłów wiszących w Polsce, co było spowodowane wymienionymi
wcześniej przyczynami. Ogólny wzrost sprzedaży gazowych kotłów wiszących utrzymywał
się na wysokim poziomie przez cały rok. Pewną niespodzianką był wzrost w sprzedaży kotłów
konwencjonalnych w 2021 roku co było kontynuacją wzrostów ostatnim kwartale 2020, ale
należy pamiętać, że odniesieniem jest niska baza ilościowa. W grupie kotłów wiszących ogó-
łem, skala wzrostu była na poziomie ok. 19 % w skali całego roku w porównaniu do 2020
roku, kiedy pod koniec roku ta skala wzrostu wyniosła ok. 10%.
Rys. 15 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących w okresie 2011 – 2021
(Źródło: opracowanie SPIUG)
175000164000169500165500
184300172000
225000
282000
304500
333290
397150
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszące ogółem [szt.]

Rys. 16 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących w okresie 2011 –2021 – tendencja
3.2.2 Gazowe kotły wiszące konwencjonalne
Po dużych spadkach w ostatnich dwóch latach i pewnej stabilizacji pod koniec 2018 roku, w
2019 roku nastąpił drastyczny spadek sprzedaży tych urządzeń. Pewna niespodzianka miała
miejsce w IV kwartale 2020 wyniósł ok. 22% w porównaniu do IV kwartału 2019. Ten trend
był kontynuowany także przez cały 2021 rok z tym, że znaczne, dwucyfrowe wzrosty w sprze-
daży tych urządzeń miały miejsce w pierwszej połowie roku., żeby spaść w ostatnim kwartale
do poziomu 2% Nie ma jednoznacznych informacji co do powodu tego nagłego wzrostu dla
kotłów wiszących. Można to wytłumaczyć jedynie potrzebą koniecznej wymiany zamontowa-
nych w latach 90- tych konwencjonalnych kotłów gazowych we wspólnotach mieszkaniowych,
gdzie do końca roku trzeba było wykonać budżet remontowy. Taki wybór był z pewnością
podyktowany zbyt niskimi zasobami finansowymi, żeby przeprowadzić prace modernizacyjne,
pozwalające na wymianę urządzenia konwencjonalnego na kondensacyjne. Ten segment
rynku należy traktować raczej jako niszowy i konsekwentnie wygasający. Cały 2020 rok w tej
grupie produktowej zakończył się wzrostem na poziomie ok. 21%.
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszące ogółem trend

Rys. 17 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących konwencjonalnych w okresie 2011 –2021
Rys. 18 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących konwencjonalnych w okresie 2011 - 2021
- tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
3.2.3 Gazowe kotły wiszące kondensacyjne
W 2021 roku w dalszym ciągu utrzymuje się tendencja do wyraźnego wzrostu sprzedaży w
tej grupie urządzeń. Rynek gazowych kotłów wiszących został praktycznie zdominowany
przez te urządzenia. Wzrosty sprzedaży w całej grupie kondensacyjnych kotłów wiszących w
całym 2020 roku na poziomie ok. 19% w porównaniu do 11% rok wcześniej. W sytuacji
108600
97600 100500
93200
107100
34400 35000 34700
19700 17430
21370
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszące konwencjonalne [szt.]
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszące konwencjonalne - trend

braków towarowych, wzrost sprzedaży odnotowany został w grupie tzw. „Quasikondensa-
tów”, czyli kotłów z wymiennikiem kondensującym, które przez krótki czas stanowiły pewną
tańszą alternatywę dla kotłów kondensacyjnych, przy spełnieniu wymogów ekoprojektu, a
obecnie stanowiły uzupełnienie dla brakujących dostaw kotłów kondensacyjnych. Dzięki
temu, kotły z wymiennikiem kondensującym odnotowały wzrost sprzedaży na poziomie ok.
46% co mimo wszystko nie wskazuje na renesans tego rozwiązania wśród urządzeń grzew-
czych. Gazowe kotły kondensacyjnie, skutecznie ugruntowały swoja pozycje na rynku wy-
mian, gdzie są instalowane w miejsce starych, nieefektywnych i zanieczyszczających powie-
trze urządzeń grzewczych. Wynik z pewnością mógłby być wyższy, ale szereg producentów
miało problem z terminowym wywiązaniem się z realizacji zamówień i tak na prawdę sprze-
dawały się te urządzenia, które były dostępne, często jako zamienniki, ponieważ pod koniec
roku trwał wyścig z czasem o modernizację instalacji grzewczej w budynku jeszcze przed
nadchodzącą zimą. Stąd część hurtowników i dostawców meldowała w tym okresie wzrosty
nawet powyżej 30%. Tendencja wzrostowa ma swoje podłoże w przyczynach wymienionych
już wcześniej. Gazowe kotły kondensacyjnie obecnie sprzedają się głównie na wymianę sta-
rych urządzeń grzewczych, w budynkach podłączonych do sieci gazowej. Coraz częściej
klienci końcowi pytają się o kwestie związane z późniejszą eksploatacją, dostępnością ser-
wisu i automatyką przez co coraz częściej są gotowi dopłacić więcej na etapie inwestycyjnym,
żeby mieć spokój później podczas eksploatacji kotła. Rynek gazowych kotłów wiszących zo-
stał praktycznie zdominowany przez urządzenia kondensacyjne i stanowi ponad 95% rynku
kotłów gazowych. Jest to obecnie podstawowe urządzenie grzewcze sprzedawane w naj-
większej ilości.
Rys. 19 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących kondensacyjnych w okresie 2011 - 2021
66400 66400 69000 72300 77200
137600
190000
246800
284800
315550
375780
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszące kondensacyjne [szt.]

Rys. 20 Sprzedaż gazowych kotłów wiszących kondensacyjnych w okresie 2011 –2021
- tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
3.3 Kotły stojące (gazowe i olejowe)
Kotły stojące ze względu na swój charakter, można zaliczyć do tradycyjnej grupy urządzeń,
które wymagają stosunkowo dużej przestrzeni do zainstalowania, co powoduje, że w prze-
ciągu lat potencjał rynku na te urządzenia się zmniejszał, szczególnie w zakresie kotłów ga-
zowych i olejowych. Obecnie tego typu urządzenia są montowane głównie w instalacjach
grzewczych zapewniających ciepła w obiektach publicznych, pensjonatach, hotelach, restau-
racjach czy budynkach wielorodzinnych. Ze względów gabarytowych, coraz rzadziej służą do
ogrzewania domów jednorodzinnych. Spadki potencjału rynku w grupie kotłów na paliwa
stałe były raczej związane z przechodzeniem na inne urządzenia grzewcze, bezemisyjne lub
o ograniczonej niskiej emisji, oraz podłączaniem ogrzewanych obiektów do miejskich sieci
centralnego ogrzewania.
3.3.1 Gazowe kotły stojące
W grupie kondensacyjnych gazowych kotłów stojących podobnie jak w innych grupach kotłów
także odnotowano ponownie wzrosty które w 2021 roku wyniosły ok. 8% w porównaniu do
6% w 2020 roku. W wypadku kotłów o mniejszej mocy ten wzrost wyniósł 10% dla kotłów bez
zasobnika, oraz 3% w wypadku tzw. „lodówek” czyli kotłów ze zintegrowanym zasobnikiem
nazywanymi w ten sposób ze względu na wygląd., oraz ponad 6 % wzrostem w wypadku
kotłów o dużej mocy ( pow. 50 kW). Natomiast 30 % wzrost sprzedaży został odnotowany w
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły wiszace kondensacyjne - trend

wypadku stojących gazowych kotłów konwencjonalnych, ale jest to wzrost do bardzo niskiej
bazy odniesienia. Kotły stojące, cieszą się większym zainteresowaniem, ale ze względu na
gabaryty potencjał rynku dla tej grupy urządzeń grzewczych jest mniejszy. Małe opory hy-
drauliczne w wypadku takich rozwiązań powodują, że nie ma potrzeby sprzęgła i bardzo są
odpowiednie do ogrzewania powierzchniowego, oraz do ogrzewania większych powierzchni.
Pewną dodatkową niewiadomą był wpływ zatrzymania podpisywania umów na nowe przyłą-
cza gazowe przez Polską Spółkę Gazowniczą zarządzająca infrastruktura przesyłu gazu.
Brak wykonywania nowych przyłączy z pewnością wpłynęłoby w przyszłości na ograniczenie
we wzroście potencjału kotłów gazowych co niekoniecznie może się przełożyć na wzrost za-
potrzebowania na inne urządzenia grzewcze, np. pompy ciepła, szczególnie w wypadku dra-
stycznych wzrostów cen gazu i energii elektrycznej. Problem jednak został rozwiązany w I
kwartale 2022 roku.
Rys. 21 Sprzedaż gazowych kotłów stojących w okresie 2011 – 2021
9000
6900 6500
6000 6100
7000
8200
9800
11420
12045
13170
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojące ogólnie [szt.]

Rys. 22 Sprzedaż gazowych kotłów stojących w okresie 2011 –2021 – tendencja
3.3.2 Gazowe kotły stojące kondensacyjne
W tej grupie produktowej widać w dalszym ciągu tendencję wzrastającą, chociaż dynamika
wzrostu po osłabieniu w 2020 uległa pewnemu wzrostowi. Ze względu na gabaryty, rzadziej
się je montuje w mieszkaniach, częściej w obiektach użytkowych takich jak restauracje czy
pensjonaty, których eksploatacja została dotknięta skutkami pandemii. Ogólny wzrost w tej
grupie produktowej wyniósł w 2021 roku ok. 8% w porównaniu do 6% w 2020 roku.
Rys. 23 Sprzedaż gazowych kotłów stojących kondensacyjnych w okresie 2011 –2021
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojace - trend
6200
5100
4600 4400
4900
6600
7700
9200
10900
11715
12700
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojące kondensacyjne [szt.]

Rys. 24 Sprzedaż gazowych kotłów stojących kondensacyjnych w okresie 2011- 2021
tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
3.3.3 Gazowe kotły stojące konwencjonalne
Tendencja rynkowa w wypadku tej grupy produktowej wygląda podobnie jak wypadku wi-
szących kotłów konwencjonalnych. Utrzymująca się niewielka liczba sprzedawanych kotłów
to wyłącznie rynek wymian tam, gdzie z powodów technicznych nie jest możliwa wymiana
na kocioł kondensacyjny. W wypadku stojących gazowych kotłów konwencjonalnych w 2021
roku odnotowany został duży wzrost sprzedaży na poziomie 30 %, ale należy pamiętać, że
jest to odniesienie do bardzo niskiej wielkości bazowej.
Rys. 25 Sprzedaż gazowych kotłów stojących konwencjonalnych w okresie 2011 –2021
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojace kondensacyjne - trend
2800
1800
1900
1600
1200
400
500
600 520
360
470
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojące konwencjonalne [szt.]

Rys. 26 Sprzedaż gazowych kotłów stojących konwencjonalnych w okresie 2011 – 2021
tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
3.3.4 Gazowe koły stojące większej mocy (pow. 50 kW)
W grupie produktowej kotłów o dużej mocy, tj. powyżej 50 kW można było w 2021 roku zaob-
serwować także wzrost, który osiągnął 6,5%. W tej grupie absolutną dominację mają kotły
kondensacyjne. Różnica potencjału rynku między kotłami kondensacyjnymi a kotłami kon-
wencjonalnymi to czterokrotność. Jest to specyficzna, niszowa grupa produktowa, przezna-
czona do ogrzewania obiektów użyteczności publicznej, obiektów niemieszkalnych, w wyjąt-
kowych przypadkach do ogrzewania dużych budynków mieszkalnych, gdzie nie jest możliwe
podłączenie do miejskiej sieci c.o. a istnieje przyłącze do sieci gazowej. W świetle obecnych
preferencji rządowych dla sieci c.o. można było oczekiwać, że rynek sprzedaży tych kotłów
może się coraz bardziej ograniczać, chociaż zainteresowanie tego typu rozwiązaniem na ra-
zie się nie zmniejsza. Doświadczenie 2021 roku pokazało, że przedsiębiorstwa zarządzające
sieciami ciepłowniczymi, mogą mieć problemy w realizacji działań ekspansywnych
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły stojące konwencjonalne - trend

polegających na rozbudowie istniejących sieci przesyłowych dla ciepła i nie będzie, póki co
w dalszym ciągu innej alternatywy jak zainstalowanie gazowego kotła grzewczego o dużej
mocy.
Rys. 27 Sprzedaż gazowych kotłów o dużej mocy w okresie 2017 – 2021
Wzrost o tylko o 6,5% sprzedaży kondensacyjnych i o 3 % konwencjonalnych kotłów gazo-
wych dużej mocy jest wynikiem ekspansji ciepła sieciowego, które rozwija się w obszarach,
gdzie zwykle są stosowane kotły większej mocy. Są to przede wszystkim budynki wieloro-
dzinne oraz budynki użyteczności publicznej, które powstają na obszarach zurbanizowanych,
gdzie jest łatwiejsza możliwość wykonania przyłączy do sieci c.o. Z tego powodu, poza nie-
licznymi wyjątkami, gdzie takich możliwości nie ma, ale za to jest dostępne przyłącze gazowe,
sprzedaż jest skierowana głównie na modernizacje istniejących już instalacji. W 2021 roku
miały miejsce wstrzymywane wcześniej modernizacje z powodu kryzysu w branży hotelowej
i gastronomicznej, które były tradycyjnymi odbiorcami tych urządzeń grzewczych. W grupie
kotłów kondensacyjnych większej mocy, kotły wiszące mają udział ok. 95% który jest stabilny
w porównaniu do udziału w 2020 roku. Na poniższych wykresach jest pokazana tendencja w
sprzedaży kotłów o dużej mocy dla urządzeń kondensacyjnych i konwencjonalnych.
.
7140
8180
7840
7660
8160
6600
6800
7000
7200
7400
7600
7800
8000
8200
8400
2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły o dużej mocy (pow. 50 kW) łącznie

Rys. 28 Sprzedaż gazowych kotłów kondensacyjnych o dużej mocy w okresie 2017 – 2021
Rys. 29 Sprzedaż gazowych kotłów konwencjonalnych o dużej mocy w okresie 2017 – 2021
3.3.5 Olejowe kotły stojące
Kotły olejowe nie są w Polsce tak popularne jak w Europie Zachodniej. Wynika to z innej
struktury paliw wykorzystywanych do ogrzewania. W Polsce olej opałowy był postrzegany
tradycyjnie jako drogie paliwo grzewcze, co doprowadziło kilka lat temu do znacznego spadku
potencjału rynku. W grupie kotłów olejowych, w 2021 roku nastąpił pewien wzrost sprzedaży
7700
7400
7320
7810
7000
7100
7200
7300
7400
7500
7600
7700
7800
7900
2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły kondensacyjne o dużej mocy
(pow. 50 kW) [szt.]
440
480
440
340 350
0
100
200
300
400
500
600
2017 2018 2019 2020 2021
Gazowe kotły konwencjonalne o dużej mocy
(pow. 50 kW) [szt.]

o ok. 5%. Przy czym wzrost sprzedaży w wypadku kotłów konwencjonalnych wyniósł 2%, a
w wypadku kotłów kondensacyjnych wzrost sprzedaży wyniósł 7%. Pod koniec roku miały
miejsce znaczne, kilkunastoprocentowe spadki sprzedaży kotłów olejowych co było zasko-
czeniem i mogło wynikać z braków w dostawach tych urządzeń. Tendencje odchodzenia od
ogrzewania olejem opałowym widać także w innych krajach europejskich, co może świadczyć
o przyspieszonym trendzie odchodzenia o tego typu ogrzewania. Sytuacja taka nie motywuje
do wymiany kotłów jak również do zamiany ich na pompy ciepła i innych OZE, chociaż można
zakładać, że dotychczasowi użytkownicy kotłów olejowych, które nigdy nie należały do tanich
urządzeń, w wypadku modernizacji coraz częściej wybierają pompy ciepła, jako alternatywę
do ogrzewania olejowego. W wypadku olejowych kotłów konwencjonalnych wzrosty były
mniejsze w porównaniu do kotłów kondensacyjnych, co wydaje się naturalne w sytuacji obo-
wiązywania regulacji ekoprojektu. Rynek kotłów olejowych w Polsce coraz bardziej jest zdo-
minowany przez kotły kondensacyjne, że stałą tendencją spadku udziałów w grupie kotłów
konwencjonalnych. Jedną z przyczyn mniejszego zainteresowania kotłami olejowymi, obok
kosztów paliwa jest podobnie jak w poprzednich latach kwestia jakości paliwa oraz brak tra-
dycji w tego typu instalacjach w Polsce.
Podobnie jak w wypadku stojących kotłów gazowych nie można tutaj mówić obecnie o ja-
kimś znaczącym potencjale rynku na sprzedaż takich urządzeń, chociaż urządzeń gazo-
wych sprzedaje się znacznie więcej.
Rys. 30 Sprzedaż olejowych kotłów stojących w okresie 2011 – 2021
4200
2200
1500 1500 1500
1700 1800
1550
1250
880 925
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły stojące ogólnie [szt.]

Rys. 31 Sprzedaż olejowych kotłów stojących w okresie 2011 – 2021 - tendencja
Śledząc wykres pokazujący tendencje sprzedaży kotłów olejowych, można założyć, że po
drastycznym spadku sprzedaży w latach 2011 – 2013, i pewnej stabilizacji rynku do 2017
roku, od 2018 roku rynek nabrał stałej tendencji spadkowej po której od 2020 roku następuje
lekki wzrost.
Rys. 32 Sprzedaż olejowych kotłów stojących kondensacyjnych w okresie 2011 - 2021
W grupie olejowych kotłów kondensacyjnych w 2021 roku nastąpiło pewne odbicie i wzrost
sprzedaży wyniósł ok. 7 %. Śledząc tendencję zmian potencjału rynku dla kondensacyjnych
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły stojące ogólnie - trend
460
280
250
200
350
630
790 780
720
600
680
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły stojace kondensacyjne [szt.]

kotłów olejowych, łatwo zauważyć, że wprowadzenie w życie wymogów ekoprojektu w 2015
roku spowodowało zwiększone zainteresowanie zakupem kotłów kondensacyjnych na olej
opałowy. Po stabilizacji w 2017 roku nastąpiła stała tendencją spadkową, podczas gdy w
innych grupach produktowych miały miejsce bardzo duże wzrosty sprzedaży. Oznacza to, że
cześć wymienianych urządzeń olejowych zostało zastąpionych przez inne technologie grzew-
cze, prawdopodobnie przez pompy ciepła.
Rys. 33 Sprzedaż olejowych kotłów stojących kondensacyjnych w okresie 2011 – 2021
– tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
W wypadku olejowych kotłów konwencjonalnych wzrosty sprzedaży w 2021 roku były niższe
w porównaniu do kotłów kondensacyjnych, co wydaje się naturalne w sytuacji obowiązywania
regulacji ekoprojektu. Rynek kotłów olejowych w Polsce charakteryzuje się coraz większym
udziałem kotłów kondensacyjnych których udział w ogólnej ilości kotłów olejowych wyniósł
ok. 69% w stosunku do 31% udziału olejowych kotłów konwencjonalnych, z konsekwentną
od 2014 roku tendencją spadku udziałów dla grupy kotłów konwencjonalnych który w 2021
wyniósł 1%.
.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły stojace kondensacyjne - trend

Rys. 34 Sprzedaż olejowych kotłów stojących konwencjonalnych w okresie 2011 – 2021
Rys. 35 Sprzedaż olejowych kotłów stojących konwencjonalnych w okresie 2011 – 2021
– tendencja (Źródło: opracowanie SPIUG)
3.4 Kotły na paliwa stałe
W 2021 roku było widoczne zwiększenie zainteresowania zakupem kotłów grzewczych na
paliwa stałe, głównie za sprawą wzrostów w grupie kotłów na biomasę, ale również wzrostem
zainteresowania zakupem kotłów na węgiel i jego pochodne. Pod koniec 2021 roku widać
było większe zakupy tych urządzeń z uwagi na to, że tylko do końca roku możliwe było
3740
1920
1250 1300
1150 1070 1010
770
530
280 290
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły konwencjonalne [szt.]
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Olejowe kotły konwencjonalne - trend

składanie wniosków o dofinansowanie ich zakupu z programu Czyste Powietrze dlatego więk-
szość zakupów kotłów na węgiel miała miejsce przy wykorzystaniu tego programu wsparcia.
Z drugiej jednak strony, znacznie wzrosły ceny węgla jako paliwa, przez co koszty ogrzewania
paliwem węglowym nie są już konkurencyjne do innych rozwiązań w ogrzewnictwie. Sam
zakup węgla staje się również coraz trudniejszym zadaniem. W każdym razie dalej zmniejsza
się udział kotłów węglowych w ogólnym wolumenie kotłów na paliwa stałe. Szacuje się, że
ten udział nie przekracza obecnie 20-25%, ale szacunki nie obejmują tzw. szarej strefy sprze-
daży tych urządzeń poza jakąkolwiek kontrolą, co w dalszym ciągu ma miejsce, pomimo ofi-
cjalnego zakazu. Raczej trudno zakładać, że zainteresowanie kotłami na węgiel będzie dalej
wzrastać.
Ogólnie można założyć na podstawie zebranych bezpośrednio z rynku informacji, że rynek
kotłów na biomasę wzrósł w 2021 roku o dalsze 30-35%, natomiast kotłów na węgiel i paliwa
węglopochodne o ok. 10-15%.
Taka ocena rynku może wydawać się zaniżona z uwagi na sprzedaż kotłów pozaklasowych
w tzw. szarej strefie, czego nie obejmuje żadna statystyka czy monitoring rynku. W 2021
roku, był notowany dalszy wzrost zainteresowania kotłami automatycznymi na pelet, które
zwiększyły wyraźnie swój udział rynkowy w grupie kotłów na paliwa stałe i maja pozycje do-
minującą w grupie kotłów na biomasę, ale również widać coraz większe zainteresowanie ko-
tłami na pyrolizę drewna. Pelet jest powszechnie stosowany, a np. w wypadku zrębków
drewna, dostępne paliwo jest prawie w całości przechwytywane przez elektrociepłownie za-
wodowe. Zmiany w programie „Czyste Powietrze” wprowadzone w maju 2020 roku miały zna-
czący wpływ na rosnącą sprzedaż kotłów na pelet także w 2021 roku. Udział kotłów na paliwa
stałe w procesie wymian w ramach PP Czyste Powietrze wyniósł w 2021 roku ponad 36% z
czego kotły na biomasę miały w programie wymian udział prawie 20,5% podczas gdy udział
kotłów węglowych V klasy osiągnął ok. 16% i ten udział kotłów węglowych był stały od 2020
roku Równocześnie w dalszym ciągu brak jest wiarygodnego systemu monitoringu poten-
cjału rynku dla tej grupy urządzeń na wzór dobrze działającego panelu obejmującego inne
urządzenia grzewcze, co wynika ze struktury sprzedaży tych urządzeń i dróg dystrybucji, co
powoduje niechęć części producentów do udzielania informacji na ten temat.
Także grupie kotłów na paliwa stałe, zamówienia także są realizowane z pewnym opóźnie-
niem, z uwagi na możliwości produkcyjne zakładów i dostęp do surowców, oraz brak wykwa-
lifikowanej siły roboczej do produkcji urządzeń. Ogólnie, podwyżki cen i zwiększone zakupy
spowodowała znaczny wzrost obrotów w tej grupie producentów. widać także wśród produ-
centów kotłów na paliwa stałe tendencję do wprowadzania do oferty różnych innych produk-
tów i nowoczesnych źródeł ciepła takich jak np. pompy ciepła, które w swojej ofercie ma już
kilku czołowych producentów kotłów na paliwa stałe. Cześć z producentów, odeszła od pro-
dukcji kotłów węglowych lub znacznie tę produkcję ograniczyła, rozszerzając swoje portfolio
produktowe np. o pompy ciepła. Stąd widoczne są rozbieżności pomiędzy opiniami instalato-
rów i dystrybutorów, mówiące o widocznych spadkach sprzedaży kotłów na paliwa stałe jako
całości, oraz producentów, którzy zmienili swoją ofertę produktową. Opinie zebrane na rynku

wskazują na coraz mniejsze zainteresowanie kotłami spalającymi różne odpady w domo-
stwach. Pewnym zjawiskiem jest przebranżowienie się niektórych wytwórców takich urządzeń
na wytwarzanie innych produktów, niekoniecznie związanych z urządzeniami grzewczymi.
W 2020 roku kotły na biomasę stanowiły ponad 80% sprzedanych kotłów na paliwa stałe, co
potwierdza utrzymujące się zainteresowanie tym rodzajem paliwa – w 2017 roku stanowiły
tylko ok. 16-20% całego wolumenu sprzedaży. Dla porównania w 2018 roku ten odsetek wy-
nosił ok. 35-40%. Udział kotłów na paliwa stałe w całym wolumenie sprzedaży urządzeń
grzewczych w 2021 roku można szacować na ponad 22%
Rys. 36 Sprzedaż kotłów na paliwa stałe w okresie 2011 – 2021
Rys. 37 Sprzedaż kotłów na paliwa stałe w okresie 2014 – 2021 – tendencja
200000
190000
180000180000
170000
160000160000
145000
125000120000
158 800
0
50000
100000
150000
200000
250000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Kotły na paliwa stałe [szt.]
0
50000
100000
150000
200000
250000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Kotły na paliwa stałe - trend

3.5 Pompy ciepła
W 2021 roku, podobnie jak w rok wcześniej widać było w dalszy wzrost zainteresowania no-
woczesnymi zaawansowanymi urządzeniami grzewczymi zasilanymi energią elektryczną ta-
kimi jak pompy ciepła i nowoczesne kotły grzewcze przepływowe. Dotyczy to także elektrycz-
nych podgrzewaczy do ciepłej wody użytkowej, zarówno przepływowych, jak i pojemnościo-
wych. Także w 2021 roku wskazywano na wykorzystanie energii elektrycznej do ogrzewania
w przyszłości w oparciu o strategie i plany unijne jako formę mocnego promowania pomp
ciepła. Szereg działań na poziomie UE oraz wdrażane w niektórych krajach UE nowych re-
gulacji mających na celu ograniczenie emisji CO2 budowało bardzo mocna promocję pomp
ciepła, co skuteczne powodowało zwiększenie zainteresowanie tą technologia także na pol-
skim rynku urządzeń grzewczych.
Według danych przygotowanych przez PORT PC, wzrost całego rynku pomp ciepła w 2021
roku wyniósł 66%, a w grupie pomp ciepła do ogrzewania budynków ten wzrost wyniósł ponad
80%. W Polsce największe wzrosty sprzedaży pomp ciepła w 2021 r. osiągnięto w segmencie
pomp ciepła typu powietrze/woda, gdzie wzrost wyniósł o 88% w stosunku do wyniku sprze-
daży z 2020 r. Warto podkreślić, że w 2021 r. sprzedano w Polsce ponad dziesięciokrotnie
więcej pomp ciepła typu powietrze/woda niż w 2017 r., a w stosunku do danych z 2011 roku
było to nawet 50-krotnie więcej.
Jednocześnie zanotowano ponad 24% wzrost w segmencie gruntowych pomp ciepła, co wy-
daje się dużym wzrostem, biorąc pod uwagę wyniki i tendencje z poprzednich lat. Informacje
otrzymane z rynku wskazywały na decyzje o wyborze droższego rozwiązania jakim jest grun-
towa pompa ciepła jako zamiennika do pompy powietrznej, tam, gdzie instalacja grzewcza i
obiekt były przygotowane do zastosowania pomy ciepła, ale czas dostawy planowanej w in-
stalacji pompy powietrznej był nie do zaakceptowania przez inwestora. Wzrost liczby sprze-
danych gruntowych pomp ciepła w 2021 r. wiąże się również ze wzrostem zainteresowania
programem „Czyste Powietrze”. Widoczna jest kontynuacja spadku z 2020 r. w sprzedaży
pomp ciepła typu powietrze/woda do ciepłej wody. Można przypuszczać, że zdecydowana
większość sprzedawanych pomp ciepła typu powietrze/woda służących do ogrzewania bu-
dynków, realizuje też funkcję podgrzewania wody użytkowej.
Podobnie jak w 2020 r., głównym czynnikiem, wpływającym na tak istotne wzrosty sprzedaży
pomp ciepła typu powietrze/woda jest duża różnorodność rozwiązań, mocna promocja za-
równo na poziomie UE jak również krajowym, mająca na celu przekonanie o efektywności
kosztowej tych urządzeń, czego wynikiem jest rosnące zainteresowanie tą technologią, za-
równo wśród użytkowników jak i instalatorów. Na popyt istotnie wpływa także zainteresowanie
inwestorów bezemisyjnymi systemami grzewczymi, również z powodu komfortu obsługi i
wzrostu świadomości ekologicznej. Jak podaje PORT PC, na wyraźny wzrost zainteresowa-
nia pompami ciepła przełożyła się większa intensywność finansowego wsparcia pomp ciepła
w programie „Czyste Powietrze” od maja 2020 r. oraz ulga termomodernizacyjna. Trzeba

podkreślić, że udział pomp ciepła instalowanych w ramach programu „Czyste Powietrze” w
2021 roku osiągnął blisko 19 % i ma tendencje wzrastającą. Ważną przyczyną wzrostu było
rosnące zainteresowanie produkcją energii elektrycznej na własne potrzeby w ramach dyna-
micznie rozwijającej się energetyki prosumenckiej np. poprzez montaż systemów fotowolta-
icznych na dachach budynków i rozliczanie w ramach systemu opustu oraz program priory-
tetowy „Mój Prąd” promujący rozwój prosumenckich instalacji fotowoltaicznych.
Wzrasta także zainteresowanie pompami ciepła jako urządzeniami pracującymi w układach
hybrydowych z gazowymi kotłami grzewczymi lub kolektorami słonecznymi, oraz PV jako źró-
dłem zasilania, które jest stosowane coraz częściej w układach z pompami ciepła. W wypadku
układów hybrydowych pompa ciepła z kotłami gazowymi ten wzrost był ok 20%.
Instalatorzy pomp ciepła są obłożeni pracą już dawna i nie trudne było w 2021 roku zlecenie
nie umówionych wcześniej prac. Takich instalatorów jest mało, a rynek rośnie. Nowych insta-
latorów pomp ciepła należy szkolić, ale przybywa ich wolniej niż postępuje wzrost rynku.
Także zaczęło przybywać na rynku producentów pomp ciepła, głównie za sprawą zmiany lub
poszerzenia palety produktów przez dotychczasowych producentów kotłów na paliwa stałe,
którym od kilku lat kurczy się rynek zbytu i szukają alternatywnych rozwiązań do dalszej dzia-
łalności.
Rys. 38 Sprzedaż pomp ciepła ogólnie w okresie 2010 – 2021. Dane obejmują pompy
powietrze-woda, solanka – woda, bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda
i powietrze – woda tylko do c.w.u. (Źródło: PORT PC)
1 500 1 300 1 680 2 120 2 310 3 920 5 330 8 080 10 630
20 300
42 220
79 300
3 500 4 300 4 630 4 640 4 690 4 930 4 880
5 120
5 380
6 190
5 260
5 650
2 060
4 500 5 600 7 800 8 500
8 790 8 440
9 280
9 840
10 230
8 650
7 700
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
80 000
90 000
100 000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Sprzedaż głownych rodzajów pomp ciepła (bez
klimatyzatorów) w Polsce w latach 2011-2021
powietrze/woda (ogrzewanie)
solanka/woda (ogrzewanie)
powietrze/woda (ciepła woda)

Rys. 39 Sprzedaż pomp ciepła ogólnie w okresie 2011 – 2021 – tendencja
Rys. 40 Sprzedaż pomp ciepła ogólnie w okresie 2011 – 2021 – tendencja
3.6 Ogrzewanie elektryczne
W 2021 roku ponownie nastąpił znaczny wzrost zainteresowania nowoczesnymi urządze-
niami grzewczymi zasilanymi energia elektryczną. Dotyczy to także elektrycznych podgrze-
waczy do ciepłej wody użytkowej, zarówno przepływowych, jak i pojemnościowych, ale w tym
wypadku wzrosty były bardziej bliższe stabilizacji rynku.
9700 12000 15000 16500 18000 19500 24000
31500
42300
71620
109180
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Pompy ciepła (wszystkie bez klimatyzatorów) łącznie
[szt.]
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Pompy ciepła (wszystkie bez klimatyzatorów) -
trend

Dalszy wzrost zainteresowania tą technologią z uwagi na łatwość montażu i koszty instalacji,
ale wzrostowa dynamika sprzedaży pod koniec 2021 roku niższa i osiągnęła poziom ok. 20%,
z pewną dalszą tendencją wzrostową, ale dzięki bardzo wysokim wzrostom w pierwszej po-
łowie roku, ogólny wzrost sprzedaży tych urządzeń grzewczych można oceniać w 2021 roku
na 60%. Pewne osłabienie dynamiki wzrostu w tej grupie urządzeń był spowodowany dużym
wzrostem cen energii elektrycznej w drugiej połowie roku oraz niepewnością co do wsparcia
dla instalacji fotowoltaicznych. Dodatkowymi czynnikami osłabienia dynamiki wzrostów: niski
poziom dofinansowania, długi okres oczekiwania na podniesienie przydziałowej mocy dla
celów ogrzewania , niestabilna sytuacja przepisów dla prosumentów, straszenie prosumen-
tów nieopłacalnością posiadania PV
W wypadku przepływowych elektrycznych podgrzewaczy do ciepłej wody użytkowej nastąpił
pewien wzrost na poziomie 10-15%, a w wypadku podgrzewaczy pojemnościowych, ten
wzrost wyniósł ok. 20% gdzie głównym ograniczeniem był brak surowców do produkcji urzą-
dzeń.
Na obecne coraz większe zainteresowanie energią elektryczną jako źródła ciepła miało kilka
czynników, takich jak: bardziej efektywne energetycznie domy z małym zapotrzebowaniem
na energię do ogrzewania, coraz większa świadomość inwestorów, upowszechnianie się np.
fotowoltaiki i wykorzystywanie tego źródła energii elektrycznej na cele grzewcze, zarówno do
zasilania systemów ogrzewania elektrycznego (kotły przepływowe, maty grzewcze, lokalne
ogrzewacze pomieszczeń itp, poszukiwanie wygodnej formy ogrzewania np. w wypadku do-
mów weekendowych lub wakacyjnych, ograniczenia w możliwości przebudowy instalacji bu-
dynku możliwości inwestycyjnych na starcie. Można też zaobserwować tendencje polegające
na coraz powszechniejszym ogrzewaniu biwalentnym tj. z dwoma źródłami ciepła w tym
jednym jakim jest kocioł elektryczny. Coraz więcej inwestorów decyduje się na domy "około-
zeroenergetyczne".
Na rynku grzewczych urządzeń elektryczny ponadto daje się zaobserwować coraz większą
dywersyfikację źródeł ciepła, co pozwala na coraz większą możliwość wyboru przez klienta.
W ujęciu wartościowym dotyczącym urządzeń grzewczych wykorzystujących energie elek-
tryczną na cele grzewcze na pewno prym wiodą pompy ciepła, elektryczne kotły c.o i c.w.u.
w technologii oporowej oraz elektromagnetycznej, ogrzewacze elektryczne konwekcyjne, ole-
jowe i grzejniki łazienkowe elektryczne i wodno-elektryczne, oraz zestawy solarno-grzałkowe
z zasobnikami akumulacyjnymi. Dalej należy wymienić elektryczne ogrzewanie podłogowe i
płaszczyznowe (kable grzewcze oraz coraz popularniejsze folie grzewcze), następnie i na
ostatnim miejscu piece akumulacyjne i pełniące podobną funkcję ogrzewacze dekoracyjne
zazwyczaj z kamienia. Ogrzewanie energią elektryczną ma zupełnie nowe znaczenie dla go-
spodarstw domowych, staje się bardziej dostępne i proste w instalacji w budynkach. Rynek
jest otwarty na różne produkty, istnieją różne rozwiązania do ogrzewania energią elektryczną.
Ogrzewanie elektryczne jest zwykle połączone z akumulacja ciepła, dlatego tak ważne jest
montowanie do każdego systemu zbiorniki akumulacyjne które dają możliwość

SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021

SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (18)

Similar to SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021

Similar to SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021 (20)

More from SPIUG

More from SPIUG (17)

SPIUG: Raport rynek urządzeń grzewczych w Polsce 2021