Presentatie Grauwe Klauwier - Marijn Nijssen - Landelijke Dag 2018, Sovon Vogelonderzoek Nederland

1. Wordt de Grauwe
weer de Gewoone
Klaauwier?
Marijn Nijssen
Marten Geertsma
Stef Waasdorp
Sepp&Nozeman1770

2. Hoe algemeen is de Grauwe klauwier?
Sovon 2018
± 340-470 broedpaar

3. Hoe gaat het in het buitenland?

4. Hoe algemeen was de Grauwe klauwier?
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000
aantalterritoria
Van den Burg et al 2011,
naar Hustings & Bekhuis 1993
± 340-470 broedpaar
Foto: Arno ten Hoeve

5. Hoe algemeen was de Grauwe klauwier?
Sepp & Nozeman 1770

6. Hoe algemeen was de Grauwe klauwier?
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000
aantalterritoria
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000
aantalterritoria
1770 1900

7. Foto: Henny Brandsma
Foto: Geert de Vries
Foto: Jorit Vlot
Start onderzoek in 1991…

8. Eerst kleine prooien…

9. Vanaf dag 3 veel grote prooien

10. Dag 12 tot 14 verlaten ze het nest

11. Welke nestjongen komen terug?

12. Terugkeer jonge klauwieren in Bargerveen

13. Nestexplosie bij predatiepoging

14. Sterfte direct na uitvliegen
- Ondervoede jongen sterven tijdens nestfase
- Daarna sterfte van zwakste jongen na uitvliegen

15. Belangrijke factoren
 Grote prooien: veel en gevarieerd!
Grauwe klauwieren zijn erg plaatstrouw
Populatietrend wordt bepaald door terugkeer jonge dieren
hoe kan deze terugkeer worden verhoogd?

16. Trek en overwintering
Nieuwe kennis m.b.v.
Geolocators
Naar wintergebieden
Naar broedgebieden
Tøttrup, A, P., R. H. G. Klaassen, R. Strandberg, K.Thorup, M. W.
Kristensen, P. Søgaard Jørgensen, J. Fox, V. Afanasyev, C. Rahbek & Th.
Alerstam, 2011. The annual cycle of a trans-equatorial Eurasian-
African passerine migrant: different spatio-temporal strategies for
autumn and spring migration. Online 7 September 2011 Proceedings
of the Royal Society B.

17. Gevaren op trekroute
Vangst in ZO-Europa
Foto’s: Lars Soerink

18. Vangsten rond Middellandse
Zee (m.n. Egypte)

19. Muurschildering in de tombe van Khnumhotep ± 2500 v.Chr. - Saqqara, Egypte

20. Activiteit tijdens de jaarcyclus
Bäckman et al 2017
-> Rust
-> Steeds actiever (m.n foerageren)
-> Continue activiteit (lange vluchten)
-> Missing data

21. Voedselpiek na regen
Van Helvert 2014

22. Doortrek Grauwe klauwier in
Kasanka - Zambia
• Ook na de eerste stop-
over trekken adulten
eerder door dan
juvenielen
• De vroege juveniele
zijn zwaarder dan de
latere juvenielen (± 2
gram /
• Bij adulten geen
verschil in gewicht

23. Superwoman… vrouwtje ‘Rood AC’

24. Superwoman… vrouwtje ‘Rood AC’
2011 man nest Jongen
2012 n.r. vuilboom ++
2013 Y-TH Berk 6
2014 Y-SC Berk 4
2015 Z-J+ Berk ++
2016 PWMG Berk 2+
2017 n.r. Meidoorn 3
2018 n.r. Berk 5
- 7 jaar en 2 maanden & counting
- Minstens 120.000 km op trek
- i.i.g. 20 jongen, wrs >30

25. Sturende factoren
• Voedsel belangrijkste drijfveer
• Timing hele levenscyclus op pieken
• Regen is de beste vriend én vijand
Doorwerking factoren
 Datum terugkomst
 Predatie / vervanglegsels
 Voedsel en veiligheid
 Fitness van nestjongen
 Uitvliegdatum
Foto: Koos Dansen

26. Weer de Gewoone Klauwier?
Max ± 1000 broedparen mogelijk?
+ Natuurherstel en minder stikstof
+ Voedselrijke delen rondom heide en hoogveen
+ - Verdere opwarming klimaat
-Langdurige natte (en droge?) periodes
-Uitblijven regen in (Hoorn van) Afrika
-Jacht op trekroute ?
Foto: Koos Dansen

27. Bedankt voor uw
aandacht!
Sepp&Nozeman1770