Araling Panlipunan

1. Modyul sa Pagkatuto
Blg. 10

2. Ano ang nilalaman ng Modyul na ito?
- Saklaw ng modyul na ito ang
sumusunod na aralin:
1. Ang Pamahalaang Komonwelt
2. Mga Programang Pampamahalaan sa
Panahon ng Komonwelt

3. • Nasusuri ang
Pamahalaang
Komonwelt.
(DepEd-MELC)

4. Panimulang
Pagtataya

5. Panuto: Basahin at suriin ang bawat tanong. Isulat ang letra ng
tamang sagot sa patlang bago ang bawat bilang.
_____1. Sino ang pangulong nahalal sa panahon ng Pamahalaang
Komonwelt?
A. Diosdado Macapagal C. Manuel Quezon
B. Manuel Roxas D. Sergio Osmeńa
_____2. Sino ang naging pangalawang pangulong nahalal sa
panahon ng Komonwelt?
A. Diosdado Macapagal C. Manuel Quezon
B. Manuel Roxas D. Sergio Osmeńa
_____3. Ano ang Pambansang Wika ng bansa sa kasalukuyan na
itinakda ng Saligang Batas 1973?
A. Cebuano C. Pilipino
B. Filipino D. Tagalog
C
D
B

6. _____4. Anong sangay ng pamahalaan ang pinamamahalaan ng
Korte Suprema?
A. Ehekutibo C. Lehislatura
B. Hudikatura D. Tagapagpaganap
_____5. Kailan pormal na pinasinayaan ang Pamahalaang
Komonwelt?
A. Nobyembre 5, 1935 C. Nobyembre 25, 1935
B. Nobyembre 15, 1935 D. Nobyembre 15, 1953
B
B

8. Pamahalaang
KOMONWELT
Ang Pamahalaang Komonwelt ay
pinasinayanan noong Nobyembre 15, 1935.
Nahalal si Manuel Quezon bilang pangulo at
si Sergio Osmeña bilang pangalawang
pangulo.
Nagkaroon ng pambansang halalan noong
Setyembre 16, 1935 upang piliin ang
mamumuno sa pamahalaang komonwelt.

9. Pamahalaang
KOMONWELT
Itinaas ang bandila ng Pilipinas at Amerika sa
labas ng Legislative Building sa Luneta bilang
pagsisimula ng Pamahalaang Komonwelt.
Isinaad ng Saligang Batas 1935 ang
pagkakahati ng pamahalaan sa tatlong
magkakapantay na sangay.

10. Sangay
ng
Pamahalaan
PAMAHALAAN
EHEKUTIBO
LEHISLATURA
PANGHUKUMAN

11. EHEKUTIBO
Ito ang sangay na may kontrol sa
lahat ng kagawaran. Ang
pangulo (tagapagpaganap) ang
pinuno nito na nagsisilbi sa bayan
ng anim na taon katulong ang
pangalawang pangulo ay kapwa
halal ng mamamayan.

12. LEHISLATURA
Hawak ng Pambansang
Asamblea na may
kapangyarihang tagapagbatas
o gumawa ng batas na
kalaunan ay nahati sa
Mababang Kapulungan at
Mataas na Kapulungan

13. LEHISLATURA
Ang Mababang Kapulungan ay
binubuo ng mga kinatawan at
Mataas na Kapulungan ay
binubuo ng mga senador.

14. PANGHUKUMAN
Ito ay pinamamahalaan ng
Korte Suprema na may
kapangyarihang maglitis at
magpasya sa mga kaso o
paglabag sa batas.

15. BILL
of
RIGHTS
Ito ay ang listahan ng karapatan ng
mga mamamayan.
Ito ay itinakda upang
mapangalagaan ang mamamayan
sa anumang uri ng pang-aabuso.
Halimbawa nito ay ang karapatan
sa pagsulat, pagsasalita,
pagsamba, pag-aari at iba pa.

16. Para sa kumpletong impormasyon
patungkol sa paksa, basahin ang
iyong aklat sa Araling Panlipunan 6-
Bagong Lakbay ng Lahing Pilipno 6-
Ailene Baisa-Julian& Nestor S.
Lontoc 6 sa pahina: 134-136- Unang
Edisyon o 123-125- Ikalawang
Edisyon.

17. Pagsasanay Blg. 1

18. Panuto: Tukuyin kung sino o ano ang isinasaad
ng bawat pahayag. Isulat ang iyong sagot sa
patlang.
_______________ 1. Kailan nagkaroon ng pambansang
halalan?
_______________ 2. Sino ang naging pangulo ng
komonwelt?
_______________ 3. Sino ang naging pangalawang
pangulo ng komonwelt?
Setyembre 16,1935
Manuel Quezon
Sergio Osmeña

19. _______________ 4. Kailan pinasinayaan ang
pamahalaang komonwelt?
_______________ 5. Anong sangay ng pamahalaan ang
hawak ng Pambansang Asamblea?
November 15,1935
Lehistura

20. GAWAIN

21. GAWAIN
Panuto: Kung bibigyan ka ng pagkakataong
makausap ang naging unang pangulo ng
Komonwelt na si Manuel Quezon, ano-ano ang mga
bagay na itatanong o sasabihin mo sa kanya
tungkol sa naging kontribusyon ng pamahalaang
Komonwelt sa buhay ng mga Pilipino? Sumulat ng
isang bukas na liham para sa kanya upang
maipaabot mo ang iyong mensahe.

22. Pagbabalik-aral

23. Panuto: Sagutin ang sumusunod na
katanungan.
Bakit itinatag ang pamahalaang komonwelt? Ano-
anong mahahalagang pangyayari ang nagbigay-
daan sa pagsilang ng pamahalaang ito sa
Pilipinas?

25. Binigyang pansin ni Pangulong Quezon ang
tatlong mabibigat na suliranin;
1. Pagkakaroon ng matibay at matatag na pamahalaan.
2. Pagtatatag ng Tanggulang Pambansa na may
kakayahang ipagtanggol ang bansa sa paglusob ng mga
kaaway.
3. Pagpapaunlad ng Ekonomiyang lubos na umaasa sa
Estados Unidos ng mga panahong iyon.

26. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
1. Ang TANGGULANG PAMBANSA
Ito ang kauna-unahang batas na pinagtibay ng
Pambansang Asamblea na tinatawag ding Batas
Komonwelt Bilang 1.
Itinatag ito upang mapangalagaan mula sa panloob at
panlabas na panganib ang bansa.
Binubuo ng Hukbong Panlupa, Pandagat at
Panghimpapawid bilang bahagi ng Sandatahang Lakas ng
bansa kung saan hinirang ni Pangulong Quezon si Heneral
Douglas McArthur bilang tagapayong militar.

27. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
2. Ang KATARUNGANG PANLIPUNAN
Ito ay itinadhana upang mabigyan ng pantay-pantay na
karapatan ang lahat---mahirap man o mayaman sa
pamamagitan ng pagiging balanse ng kalagayang
ekonomiko at panlipunan. Ang mga sumusunod ay
isinagawa ng pamahalaan upang maisakatuparang ito;
a. Ang pagpapatupad ng minimum wage para sa mga
manggagawa.
b. Ang pagtatakda ng Eight-Hour Labor Law o walong oras na
paggawa.

28. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
2. Ang KATARUNGANG PANLIPUNAN
e. Pagbili ng pamahalaan ng mga lupang pansakahan at
pamamahagi at pagbebenta nito sa mga magsasaka sa
mababang halaga.
c. Pagtatadhana ng Tenancy Act of 1933 o Batas Kasama sa
pagitan ng may-ari ng lupa at kasama.
d. Pagtatadhana ng Court of Industrial Relations na susuri sa mga
suliranin ng manggagawa at kapitalista.
f. Pagtatalaga ng mga lugar pansakahan sa Mindanao.

29. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
2. Ang KATARUNGANG PANLIPUNAN
i. Pagpapatupad ng mga batas na mangangalaga sa karapatan
ng mga kababaihan at kabataan.
g. Pagtatatag ng Rural Progress Administration of the Philippines
upang mapabuti ang mga kondisyon ng pamumuhay ng mga tao
sa lalawigan.
h. Pagtatadhana ng batas sa National Defense Act o Pampublikong
Tagapagtanggol na nagbibigay ng libreng serbisyo ng
pagtatanggol sa mga ordinaryo at mahihirap na mamamayan.

30. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
3. Ang PATAKARANG HOMESTEAD
Bukod sa suliraning nabanggit ay mayayaman lamang ang
nakinabang sa patakarang ito dahil sa kawalang ng suporta ng
pamahalaan sa mga mahihirap na magsasaka.
Ang Homestead Law o Batas Sakahan ay nagbigay ng karapatan sa
sinumang Pilipino na magmay-ari ng hindi hihigit sa 24 ektaryang
lupang sakahan. Ang lahat ng may-ari ay inatasang magparehistro
ng lupa at binigyan ng titulo.
Nagkaroon ng suliranin sa batas na ito dahilan sa karaniwan ng
homestead ay sa Mindanao ngunit ang paniniwala ng mga taga-
Mindanao ay sa mga ninuno nila ang mga lupaing ito.

31. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
4. Pagsulong ng PAMBANSANG WIKA
Matapos ang masusing pag-aaral, inirekomenda ang wikang
“Tagalog” bilang pambansang wika sa bisa ng Kautusan Blg. 134
noong 1937 at naging epektibo noong 1939.
Pinangunahan ni Pangulong Manuel Quezon (Ama ng Wikang
Pambansa) ang pagsulong ng pagkakaroon ng “Wikang Pambansa”
na nakapaloob sa Konstitusyon 1935, Artikulo XIII.
Itinatag ang Surian ng Wikang Pambansa na hango sa
Commonwealth Act No. 184. Ang surian ay pinamunuan ni Jaime C.
de Veyra bilang pangulo nito.

32. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
4. Pagsulong ng PAMBANSANG WIKA
Sa kautusan ng Kalihim ng Tanggapan ng Edukasyon noong Agosto
13, 1959 ay tinawag na “Pilipino” ang wikang pambansa.
Sa bisa naman ng Saligang Batas 1973, ang wikang “Filipino” ang
naging opisyal na wikang pambansa kasama ang Ingles at
Espanyol. Mula noon ang Wikang Pambansa ay tinawag na
“Filipino” sa halip na Pilipino.

33. Mga Programa ng Pamahalaan sa Panahon
ng Komonwelt
5. Pagkilala sa Karapatan ng Kababaihan
Kabilang sa karapatang ipinagkaloob sa mga kababaihan ay ang
karapatan sa politika at panunungkulan sa anumang pwesto sa
pamahalaan.
Sa pamamagitan ng Saligang Batas 1935 ay pinagkalooban ng
karapatan ang mga kababaihan na bumoto.
Noong Abril 30, 1937, nangyari ang unang pagboto ng mga
kababaihan kung saan hiningi ang kanilang saloobin tungkol sa
karapatan ng kababaihan na bumoto. Mahigit 400,000 na mga
babae ang sumang-ayon dito mula sa 600,000 bilang ng lumahok
sa botohan.

34. Para sa kumpletong impormasyon
patungkol sa paksa, basahin ang
iyong aklat sa Araling Panlipunan 6-
Bagong Lakbay ng Lahing Pilipno 6-
Ailene Baisa-Julian& Nestor S.
Lontoc 6 sa pahina: 137-141- Unang
Edisyon o 126-131- Ikalawang
Edisyon.

35. Pagsasanay Blg.
2

36. Panuto: Nasusuri kung Tama o Mali ang sumusunod na
mga pahayag. Isulat ang sagot sa patlang.
________1. Ang kauna-unahang batas na pinagtibay ng Pambansang
Asamblea ay ang batas sa pagtatanggol sa bansa na kilala
bilang Batas ng Tanggulang Pambansa o Batas Komonwelt
Bilang 1.
________2. Ang pagkakaroon ng katarungang panlipunan para sa
lahat ay binibigyang-diin ng Pamahalang Komonwelt.
Tama
Tama

37. ________ 3. Ang pagpapatupad ng minimum wage ay para sa
kapakanan ng mga manggagawa.
________ 4. Sa panahon ng Komonwelt ay nagpatupad ng batas na
mangangalaga sa karapatan ng kababaihan.
________ 5. Ang wikang pambansa sa kasalukuyan ay tinatawag na
“Pilipino”.
Tama
Tama
Mali

38. Pananapos na
Pagtataya

39. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na
katanungan.
1. Sa iyong palagay, paano nakatulong ang Pamahalaang
Komonwelt sa pagkakatatag ng sariling pamahalaan ng
ating pamsa?
2. Ano sa mga programa sa panahon ng komonwelt ang higit
na nakatulong sa ating bansa? Ipaliwanag ang iyong sagot.

40. Maraming
Salamat