1. Aktualizacja Polskiej Mapy Drogowej
Infrastruktura Badawcza
Laboratorium Ropy i Gazu
LabRiG Oil and Gas Laboratory
Jan Hupka
Centrum Ropy i Gazu WIT PG

2. Uczestnicy Konsorcjum
Koordynator: Politechnika Gdańska (PG)
Uczestnicy konsorcjum: 4 uczelnie i
instytut badawczy, 3 kluczowe
przedsiębiorstwa i 2 firmy doradcze
• Akademia Górniczo-Hutnicza (AGH)
• Instytut Nafty i Gazu (INiG)
• Politechnika Gdańska (PG)
• Politechnika Warszawska (PWa)
• Politechnika Wrocławska (PWr)
• Det Norske Veritas Poland Ltd. (DNV)
• Grupa Lotos SA (LOTOS)
• Innobaltica Ltd. (IB)
• KGHM Polska Miedź SA, (KGHM)
• Polskie Górnictwo Naftowe i
Gazownictwo SA (PGNiG)
Nazwa konsorcjum: Pomorska Ropa
i Gaz (PomRiG)

3. LabRiG stanowi centralne laboratorium wraz z odwiertem badawczym,
skupiające wokół siebie pięć komplementarnych, wyspecjalizowanych
jednostek mających na celu rozwój efektywnych i przyjaznych środowisku
technologii wydobycia węglowodorów i minerałów w Polsce, ze szczególnym
uwzględnieniem zasobów z formacji łupkowych.
Centralne laboratorium (PG) – badania skał, płynów,
proppantu, geomechanika, laboratorium wysokich
ciśnień, rozwiązania informatyczne
Odwiert badawczy (PG) – testowanie technologii,
geofizyka wiertnicza, szczelinowanie hydrauliczne,
szkolenia
5 laboratoriów wspierających:
• Laboratorium Fizykochemii Powierzchni (PWr)
• Laboratorium Stymulacji Złoża (INiG)
• Laboratorium Technologii Środowiska (PG)
• Laboratorium Wiertniczo-Geologiczne (AGH)
• Laboratorium Wytrzymałości Materiałów (PWa)

4. LabRiG – cele
• Stworzenie unikatowej infrastruktury R&D dostarczającej
rozwiązań technologicznych w obszarze eksploatacji złóż
węglowodorów i minerałów
– Rozwój technologii efektywnego udostępniania złoża
– Rozwój technologii wydobycia przyjaznych środowisku
– Poprawa komunikacji społecznej we współpracy z
przemysłem i przedstawicielami władz
• Połączenie wiedzy i doświadczenia wiodących jednostek
naukowych i przemysłowych
• Praktyczna edukacja i szkolenia dla studentów, pracowników
i specjalistów a także popularyzacja wiedzy

5. Działania w Województwie Pomorskim
Centralne laboratorium Odwiert badawczy PG Laboratorium Technologii Ochrony
Środowiska PG
• Analiza skał
• Analiza płynów
• Analiza proppantu
• Geomechanika
• Laboratorium wysokich
ciśnień
• Rozwiązania informatyczne
Rola badawcza, wdrożeniowa
edukacyjna, społeczna
Obszar: 7 ha
Koszt: 250 mln zł (wraz z
odwiertem)
• Optymalizacja i
adaptacja rozwiązań dla
specyficznych warunków
polskich łupków
• Nowe rozwiązania
technologiczne
• Testy przemysłowe
• Praktyczna nauka
Rola badawcza,
wdrożeniowa edukacyjna,
społeczna
Obszar: 3 ha
3 otwory testowe
• Badanie odpadów wiertnicznych
• Zagospodarowanie zwiercin i
innych odpadów
• Oczyszczanie płynu powrotnego
• Radiometria – badanie
promieniotwórczości skał,
odpadów wiertniczych (może być
wykorzystane w przypadku
budowy elektrowni jądrowej)
Rola badawcza, ochrona środowiska
Obszar: teren PG
Koszt: 50 mln zł

6. LabRiG – odwiert badawczy
Unikatowa jednostka w skali Europy
- Otwór testowy do rozwiązywania kluczowych problemów
technologicznych (udostępnienie i stymulacja złoża,
propagacja szczelin, stabilność otworu)
- Optymalizacja parametrów szczelinowania hydraulicznego
dla specyficznych warunków geologicznych i
petrofizycznych polskich łupków
- Praktyczna nauka i badania w zakresie wiercenia,
cementowania, zarurowania, geofizyki otworowej, roli
serwisów otworowych, transportu zwiercin i przepływów
wielofazowych – dla studentów, pracowników naukowych i
specjalistów z branży
Badania w ramach programów naukowych i współpracy z
przemysłem Odwiert badawczy da szansę Polsce na wysoką
pozycję w obszarze wydobycia węglowodorów ze złóż
niekonwencjonalnych. Istnieje obecnie kilka odwiertów
badawczych na świecie, często płytkich i skupiających się na
technologii wiercenia i cementowania, nie zaś udostępnienia i
stymulacji złoża.
Komisja Europejska
zamierza ustanowić
europejską sieć nauki i
technologii ds.
wydobycia
niekonwencjonalnych
węglowodorów w 2014 r.
W sieci będą mogły
uczestniczyć
zainteresowane
podmioty z sektora
przemysłu, sektora
badań naukowych,
środowisk akademickich
oraz przedstawiciele
społeczeństwa
obywatelskiego - napisał
11.04.2014 komisarz
Janez Potočnik w
odpowiedzi na
interpelację posła do PE
Konrada Szymańskiego.

7. LabRiG – przykładowy odwiert, który mógłby
służyć celom badawczym
Rys. 1 Plac po zakończeniu prac wiertniczych Rys. 2 Głowica odwiertu
i uzbrojeniu odwiertu

8. LabRiG - korzyści
LabRiG stanowi kompleksowe i innowacyjne podejście do tematyki wydobycia
ropy, gazu i minerałów, ze szczególnym uwzględnieniem formacji łupkowych .
Korzyści płynące ze stworzenia Laboratorium Ropy i Gazu to:
- Rozwój polskich technologii dostosowanych do bieżących potrzeb przemysłu
- Poprawa bezpieczeństwa energetycznego kraju
- Wzrost znaczenia województwa pomorskiego
- Rozwój gmin związanych z wydobyciem gazu z łupków
- Ścisła współpraca wiodących środowisk akademickich, liderów przemysłu,
przedstawicieli władz
- Komunikacja ze społeczeństwem, działalność edukacyjna i popularyzatorska
- Zrównoważony rozwój i ochrona środowiska w eksploatacji złóż ropy i gazu
- Ochrona wód, zagospodarowanie odpadów, monitoring zanieczyszczeń i
promieniotwórczości

9. LabRiG – podsumowanie
- Politechnika Gdańska jako lider konsorcjum złożonego z 5
jednostek badawczych, 3 przemysłowych i 2 doradczych
- Łączny koszt: 500 mln zł
- Czas trwania projektu: 5 lat
- Dostosowanie obecnych technologii i rozwiązania
innowacyjne dostosowane do specyfiki geochemicznej,
petrofizycznej i geologicznej polskich łupków
- Duży nacisk na ochronę środowiska i zrównoważony rozwój
- Odwiert badawczy w formacji łupkowej