Jakiś czas temu opublikowaliśmy artykuł dotyczący książek weird fiction, które warto przeczytać. Jeden z naszych czytelników słusznie zauważył, że domeną tego gatunku jest krótka forma i warto byłoby przyjrzeć się też pojedynczym opowiadaniom. Dzięki takiemu podejściu, nie przegapimy chociażby świetnych utworów, napisanych przez autorów zazwyczaj nie kojarzonych z weird fiction, jak George R.R. Martin, Stephen King, czy Ray Bradbury. Po które opowiadania warto zatem sięgnąć? Zapraszamy do lektury naszego zestawienia.
1. Jakiś czas temu opublikowaliśmy artykuł dotyczący książek weird fiction, które warto
przeczytać. Jeden z naszych czytelników słusznie zauważył, że domeną tego gatunku jest
krótka forma i warto byłoby przyjrzeć się też pojedynczym opowiadaniom. Dzięki takiemu
podejściu, nie przegapimy chociażby świetnych utworów, napisanych przez autorów
zazwyczaj nie kojarzonych z weird fiction, jak George R.R. Martin, Stephen King, czy Ray
Bradbury. Po które opowiadania warto zatem sięgnąć? Zapraszamy do lektury naszego
zestawienia.
Zanim przejdziemy do samych opowiadań, kilka szczegółów technicznych. W trakcie wyboru
utworów, kierowałem się definicją weird fiction, przedstawioną przez Jeffa i Ann
VanderMeerów w antologii The Weird. Bohaterowie takich tekstów zazwyczaj, w taki czy inny
sposób, wchodzą w interakcję z czymś osobliwym, niewłaściwym dla znanej nam rzeczywistości
i zaczynają kwestionować świat taki, jakim go widzimy, nierzadko popadając przy tym w obłęd.
W trakcie tworzenia listy, korzystałem z następujących książek:
● Czarny pająk - antologia opowiadań pod redakcją Gerarda Koziełka
● In heaven, everything is fine - zbiór opowiadań inspirowany twórczością Davida Lyncha
● Invisible planets - zbiór opowiadań pod redakcją Kena Liu
● Inne światy - Arthur Machen
● Muzeum dusz czyśćcowych Stefan Grabiński
● Na opak Oliver Onions
● Opowieści niesamowite. Literatura francuska - zbiór
● Opowieści o duchach i Opowieści starego antykwariusza - M.R. James
● Rzeczy ulotne - Neil Gaiman
● Shadows of Carcossa: Tales of Cosmic Horror - zbiór opowiadań
● The Beautiful Thing That Awaits Us All - Laird Barron
● The Weird Jeff i Ann VanderMeer
● Wendigo i inne upiory Algernon Blackwood
2. ● W poszukiwaniu Jake’a - China Mieville
● Year’s Best Weird Fiction, Volume 2 - pod redakcję Kate Koja i Michaela Kelly’ego
● Zgroza w Dunwich, Przyszła na Sarnath Zagłada H.P. Lovecraft
Opowiadania uporządkowane są chronologicznie, zaczynając od tych wydanych najwcześniej.
Tam gdzie to możliwe, zamieściłem linki do miejsc, w których dany tekst można przeczytać.
Niestety niektóre utwory nie zostały przetłumaczone na język polski, wtedy podałem tylko
angielskie tytuły.
Na liście z pewnością brakuje jeszcze wielu wartościowych opowiadań weird fiction (bardzo
możliwe, że po prostu ich nie czytałem). Jeśli uważacie, że jakiś utwór należałoby dodać do
spisu - bardzo proszę, dajcie znać w komentarzach. Miłej lektury.
Opowiadania weird fiction, które warto przeczytać:
1. Czarny pająk (1842) - Jeremias Gotthelf
Szwajcarski pisarz w swojej twórczości inspirował się zazwyczaj życiem wsi i zagrożeniem
związanym z rozwojem cywilizacji miejskiej. Najbardziej znanym utworem Gotthelfa jest
Czarny pająk. Pomimo upływu czasu, historia ta dalej robi wrażenie i według mnie nie powinna
rozczarować żadnego fana weird fiction.
Opowiadanie możecie przeczytać w zbiorze Czarny pająk pod redakcją Gerarda Koziełka.
2. Horla (1887) - Guy de Maupassant
3. Utwór najwybitniejszego francuskiego nowelisty XIX wieku zaczyna się naprawdę niewinnie –
psychiatra prosi uczonych znajomych, aby obejrzeli jednego z jego pacjentów. Chory opowiada
o niewidocznej, wampirycznej istocie, która sprawiła, że wylądował on w szpitalu dla
obłąkanych. Co ciekawe, Horla posłużyła potem za jedną z inspiracji H.P. Lovecrafta.
Jedną z dostępnych wersji opowiadania znajdziecie tutaj - Horla Guy de Maupassant.
3. Biały lud (1904) - Arthur Machen
Utwór zaczyna się od dyskusji, między innymi, na temat zła oraz tego, jak postrzegane jest ono
przez człowieka. Następnie jeden z dyskutantów odczytuje notatki dziewczynki, która dzięki
swojej piastunce, miała możliwość zajrzeć za woal skrywający rzeczywistość. Relacja napisana
jest prostym, może nawet dziecinnym językiem, co w połączeniu z niewinnością bohaterki i
brakiem świadomości o otaczającym ją zagrożeniu tworzy niepowtarzalną atmosferę grozy.
Biały lud znajdziecie chociażby w zbiorach Inne światy, The shadows of Carcossa i w oryginale
na stronie projektu Gutenberg.
4. Wierzby (1907) - Algernon Blackwood
Opowiadanie Wierzby zostało zainspirowane wycieczką kajakową Blackwooda. Na jednej z
wysepek, na którą trafił wraz z przyjacielem, wierzby zdawały się ich dusić, pomimo silnego
wiatru. Rok później na tej samej wysepce znaleźli rozkładające się zwłoki, zaczepione o korzeń
drzewa. W Wierzbach autorowi udało się stworzyć mroczną, gęstą atmosferę wyobcowania i
podkreślić, jak potężna i tak naprawdę niezbadana jest Natura.
Opowiadanie znajdziecie w świetnym zbiorze Wendigo i inne upiory lub na stronie projektu
Gutenberg.
5. Wrzeszcząca czaszka (1908) - F. Marion Crawford
W opowiadaniu amerykańskiego pisarza kapitan Charles Braddock opowiada nam przerażającą
historię. Mężczyzna wspomina swojego znajomego doktora i jego żonę, która zmarła w
4. osobliwych okolicznościach. W trakcie pisania opowiadania Wrzeszcząca czaszka autor posłużył
się techniką strumienia świadomości, co doskonale sprawdza się w tym przypadku - możemy
obserwować zdenerwowanie kapitana, narastające z każdym kolejnym etapem opowieści.
Tekst znajdziecie w oryginale na tej stronie.
6. Sredni Vashtar (1910) - Hector Hugh Munro (Saki)
Najbardziej znanym opowiadaniem angielskiego pisarza, tragicznie zmarłego w trakcie I Wojny
Światowej, jest właśnie tajemniczy Sredni Vashtar. Historia skupia się na dziesięcioletnim
Conradinie, mieszkającym z kuzynką, panią De Ropp. Chorowity chłopiec nieustannie buntuje
się przeciwko opiekunce i zaczyna traktować swoją trzymaną w ukryciu fretkę, jak potężne
bóstwo.
Opisywane opowiadanie weird fiction, możecie przeczytać tutaj - Sredni Vashtar
7. Zew pięknej (1911) - Oliver Onions
Opowiadanie Zew pięknej (w innym tłumaczeniu Wabiąca ślicznotka) jest uważane za jedną z
najlepszych opowieści grozy, chociażby przez innego klasyka weird fiction, Algernona
Blackwooda. Tekst robi piorunujące wrażenie na czytelniku nie tylko dzięki stopniowemu
budowaniu napięcia, lecz także dyskretnemu włączenieniu czytelnika w psychozę postaci, a
zarazem ekscytację poznania tytułowej Pięknej. Onions wybrał na głównego bohatera – pisarza,
który przeprowadza się do wygodnego i taniego mieszkania, gdzie musi dokończyć swoją
powieść. Podczas aklimatyzacji w nowej przestrzeni, zaczynają się dziać dziwne rzeczy.
Zew pięknej możecie przeczytać w bardzo dobrym zbiorze opowiadań Na opak lub w oryginale
tutaj.
8. Magiczne runy (1911) - M.R. James
Na liście oczywiście nie mogło zabraknąć też przynajmniej jednego z utworów M.R. Jamesa,
klasyka weird fiction, którego wpływ widać w pracach chociażby Clarka Ashtona Smitha, czy
Ramseya Campbella (teksty obu panów jeszcze się tutaj pojawią). Fabuła opowiadania zaczyna
5. się w momencie, gdy dotycząca alchemii praca naukowa ekscentrycznego badacza pana
Karswella zostaje odrzucona przez eksperta w tej dziedzinie - Edwarda Dunninga.
Magiczne runy przeczytacie w zbiorze opowiadań Opowieści starego antykwariusza lub tutaj.
Gorąco polecam sięgnąć też po drugą antologię utworów M.R. Jamesa Opowieści o duchach.
9. W jaki sposób Nuth zamierzał wypróbować swój kunszt na gnollach (1912) - Lord
Dunsany
Irlandzki pisarz powoli wprowadza nas w surrealistyczny świat, którego zasad ludzki umysł nie
jest w stanie pojąć. Historia włamywacza Nutha swoją dziwnością, obcością sprawia, że
czytelnik od początku do końca ma wrażenie, że coś jest tutaj nie tak. Warto też zapoznać się z
innymi opowiadaniami pisarza, którego sam H.P. Lovecraft uważał za jednego ze swoich
mistrzów.
W jaki sposób Nuth zamierzał wypróbować swój kunszt na gnollach możecie przeczytać tutaj
10. The Man in the Bottle (1912) - Gustav Meyrink
Austriacki pisarz kojarzony jest głównie z powieścią Golem, jednakże myślę, że warto zwrócić
też uwagę na jego krótkie, groteskowe opowiadania. Jako przykład posłuży nam tutaj The Man
in the Bottle. Autor przenosi nas na przyjęcie wyższych sfer, pełne osobliwych gości.
Tekst znajdziecie w antologii opowiadań weird fiction The Weird.
11. Sekcja (1913) - Georg Heym
Thomas Ligotti, jeden z absolutnych mistrzów weird fiction, określił utwór ten, jako jeden ze
swoich ulubionych, co samo w sobie powinno być wystarczającą rekomendacją do przeczytania
opowiadania niemieckiego poety Georga Heyma. Niepokojąca, surrealistyczna Sekcja to jeden z
najbardziej charakterystycznych tekstów na liście.
Utwór możecie przeczytać tutaj - Sekcja Georg Heym.
6. 12. Pająk (1915) - Hans Heinz Ewers
Niemiecki pisarz, którego utwory bardzo często pozostają niedoceniane przez fakt, iż należał on
przez jakiś czas do partii nazistowskiej. Nie zmienia to jednak faktu, że opowiadania Ewersa, a
w szczególności Pająk, to prawdziwa klasyka gatunku.
Richard Bracquemont, student medycyny, chcąc rozwiązać mroczną zagadkę, wprowadza się do
pokoju hotelowego, gdzie niedawno powiesiły się trzy osoby. Opowiadanie skonstruowane
zostało w formie dziennika głównego bohatera.
Opowiadanie Pająk Hansa Heinza Ewersa przeczytacie tutaj.
13. Głodne kamienie (1916) - Rabindranath Tagore
Hinduski pisarz, zdobywca Nagrody Nobla, w swojej karierze literackiej również odwiedził
świat weird fiction i wynikiem tego są doskonałe Głodne kamienie. Pisarz przygląda się sytuacji
odrzuconych i uciśnionych, niejednokrotnie zwracając uwagę na ludzkie okrucieństwo.
Zachęcam do czytania - Głodne kamienie Rabindranath Tagore.
14. The Vegetable Man (1917) - Luigi Ugolini
Włoski pisarz, znany między innymi z napisania sequelu do Pinokia oraz pracy jako ilustrator
książek chociażby Jules’a Verne’a. W The Vegetable Man Doktor Olivares opowiada swoją
historię - w trakcie eksploracji amazońskiej dżungli natknął się na dziwaczną, niepokojąco
ludzko wyglądającą roślinę, przez tubylców zwaną Inhuacoltzi (wielki duch roślin).
The Vegetable Man Luigiego Ugoliniego przeczytacie np. w antologii The Weird.
15. The People of the Pit (1918) - Abraham Merritt
Historia przedstawiona przez amerykańskiego pisarza-podróżnika, pasjonata okultyzmu,
Abrahama Merritta to kolejna perełka w tym zestawieniu. W opowiadaniu The People of the Pit
dwaj podróżnicy planujący zbadać tajemniczą górę przypominającą dłoń, napotykają na swojej
7. drodze okaleczonego człowieka, który właśnie stamtąd wraca. Jeśli lubicie horror lovecraftowski
albo podobała Wam się gra Bloodborne, nie powinniście być zawiedzeni.
Opowiadanie możecie przeczytać chociażby na stronie Projektu Gutenberg - The People of the
Pit Abraham Merritt.
16. Kolonia karna (1919) - Franz Kafka
O ile niemal każdy czytelnik przynajmniej kojarzy Proces, Zamek, czy Przemianę Franza Kafki,
o tyle myślę, że Kolonia Karna to jeden z mniej znanych, ale bardzo dobrych utworów tego
pisarza. Akcja opowiadania ma miejsce w bliżej nieokreślonej kolonii karnej, w której
stosowany jest dosyć niezwykły sposób karania więźniów.
Opowiadanie przeczytacie tutaj - Kolonia karna Franz Kafka.
17. Biały wyrak (1921) - Stefan Grabiński
Podobnie jak w przypadku kilku innych pisarzy, tak i tutaj trudno mi było wybrać tylko jedno
opowiadanie, ale koniec końców padło na Białego wyraka. W sadzy zapychającej kominy jeden
z majstrów dostrzega nie tylko brud, ale też symbol kumulującej się złej energii – … sadze są
zdradliwe, mój kochany, sadze drzemią w poćmie kominowych gardzieli, w dusznocie piecowych
spadów i czyhają… na sposobność. Coś mściwego w nich tkwi, coś złego się czai. Nigdy nie
wiesz, kiedy i co się z nich wylęże. Próbując okiełznać otaczający ich świat, ludzie ryzykują, że w
tej pogoni zapuszczają się za daleko i będą za to musieli zapłacić bardzo wysoką cenę.
Z utworami Stefana Grabińskiego możecie zapoznać się na stronie Wolne Lektury lub czytając
wydany stosunkowo niedawno zbiór opowiadań Muzeum Dusz Czyśćcowych.
18. Kolor z Innego Wszechświata (1927) - H.P. Lovecraft
8. Na liście oczywiście musiał się pojawić jeden z największych klasyków horroru - H.P.
Lovecraft. Pisarz z Providence oddał w nasze ręce całą masę naprawdę dobrych opowiadań
takich jak: Zgroza w Dunwich, Zew Cthulhu, czy W Górach Szaleństwa, jednakże gdybym miał
polecić tylko jedno opowiadanie na rozpoczęcie przygody z jego twórczością, byłby to bez
wątpienia Kolor z Innego Wszechświata. Niedaleko pewnej farmy spada meteoryt, mieszkańcy i
zwierzęta zaczynają szaleć, a nocami z pobliskiej studni wydostają się dziwne światła.
Przygniatający, potworny klimat bezradności, towarzyszący czytelnikowi w trakcie lektury tego
opowiadania jest po prostu niepowtarzalny
Kolor z Innego Wszechświata i pozostałe opowiadania H.P. Lovecrafta znajdziecie na przykład
w zbiorach Zew Cthulhu, Zgroza w Dunwich czy Przyszła na Sarnath Zagłada.
19. Psałterz Moguncki (1930) - Jean Ray
Jean Ray, jeden z pierwszych przedstawicieli belgijskiego weird fiction przedstawia nam historię
przedziwnej podróży. Główny bohater, umierający żeglarz, opowiada o zleceniu wypłynięcia na
niezwykle niebezpieczne wody, w celach naukowych. Ciekawe, klimatyczne opowiadanie,
idealne na długi, zimowy wieczór.
20. Genius Loci (1933) - Clark Ashton Smith
O samym Clarku Ashtonie Smithie, korespondencyjnym przyjacielu H.P. Lovecrafta i Roberta
E. Howarda, napiszemy nieco więcej już niebawem, omawiając jego zbiór opowiadań The Dark
Eidolon and Other Fantasies. Autor, ceniony między innymi za wyobraźnię i elegancki styl, w
opowiadaniu Genius Loci zafundował nam horror miejsca, przywodzący na myśl chociażby
Wierzby wspomnianego wcześniej Algernona Blackwooda.
To opowiadanie weird fiction możecie przeczytać tutaj - Genius Loci Clark Ashton Smith.
21. The Town of Cats (1935) - Hagiwara Sakutaro
9. Opowiadanie japońskiego pisarza, pasjonującego się chorobami psychicznymi i szaleństwem
jako takim, podobnie jak wspomniana wcześniej Sekcja należy do faworytów Thomasa
Ligottiego.
W The Town of Cats mamy okazję wziąć udział w surrealistycznej miejskiej wędrówce
głównego bohatera.
Opowiadanie możecie przeczytać w antologii The Weird.
22. Sanatorium pod Klepsydrą (1937) - Brunon Schulz
Prawdziwy klasyk gatunku i największa inspiracja wymienianego już tutaj kilka razy Thomasa
Ligottiego (tak, jestem wielkim fanem tego pisarza). Piękne, sugestywne opisy, powolne
wkradanie się niesamowitości w szarą codzienność oraz zamazywanie granicy między snem i
jawą to elementy regularnie pojawiające się w twórczości Schulza.
W Sanatorium pod Klepsydrą syn odwiedza ojca w dziwacznym ośrodku zawieszonym w
surrealistycznym miasteczku gdzieś poza czasem. Arcydzieło weird fiction.
To, jak i inne opowiadanie Brunona Schulza możecie przeczytać tutaj.
23. Smoke Ghost (1941) - Fritz Leiber
Amerykański pisarz to jedna z legend fantasy, sci-fi i horroru. Pomimo iż głównie jest on
kojarzony z Przygodami Fafryda i Szarego Kocura (klasyk magii i miecza), to w swoim dorobku
ma też bardzo dobre opowiadania weird fiction. Jednym z nich jest z pewnością Smoke Ghost, w
którym główny bohater zaczyna zauważać zjawę, niejako dostosowaną do współczesnego
świata. Prawdziwa gratka dla wszystkich miłośników urban weird.
Opowiadanie znajdziecie w zbiorze The Weird.
10. 24. Tłum (1943) - Ray Bradbury
Słynny amerykański pisarz, oprócz takich powieści jak: Fahrenheit 451 i Kronik marsjańskich,
napisał też wiele tekstów zaliczanych do gatunku weird fiction. Niepokojące opowiadanie Tłum
otwiera okropny wypadek, w którym poszkodowanym jest główny bohater utworu Pan Spalliner.
Mężczyzna zauważa, że tłum na miejscu zdarzenia pojawił się jeszcze przed samą katastrofą i
postanawia zbadać sprawę.
Opowiadanie możecie przeczytać w antologii The Weird.
25. The Summer People (1950) - Shirley Jackson
Autorka Nawiedzonego Domu na Wzgórzu (doskonała powieść, gorąco polecam), ma na swoim
koncie również dobre opowiadania weird fiction. Za przykład niech posłużą nam właśnie The
Summer People. W utworze poznajemy historię małżeństwa z Nowego Jorku, które ma zwyczaj
spędzania wczasów w domku nad jeziorem. Tym razem postanawiają przedłużyć swój
odpoczynek o jeszcze jeden miesiąc, co daje im okazję do przekonania się, że w tym z pozoru
bajkowym miejscu nie wszystko jest tym, czym się wydaje.
The Summer People Shirley Jackson przeczytacie chociażby tutaj.
26. The Hungry House (1951) - Robert Bloch
Kiedy mowa o weird fiction, nie można pominąć też najmłodszego członka Kręgu Lovecrafta -
Roberta Blocha. Pisarz w swojej karierze zdobył między innymi nagrody Hugo, Bram Stoker
Award i World Fantasy Awardy. The Hungry House to jedna z ciekawszych jego pracy i
klasyczna historia nawiedzonego domu.
Opowiadanie znajdziecie w antologii weird fiction The Weird.
11. 27. Mister Taylor (1952) - Augusto Monterosso
Augusto Monterosso, jeden z najbardziej szanowanych twórców latynoamerykańskich, również
napisał opowiadanie, które zaliczyć można do gatunku weird fiction. Mister Taylor jest
swoistym komentarzem do imperialistycznego podejścia Stanów Zjednoczonych. Historia
zaczyna się w momencie, gdy pewien Amerykanin zauważa, że sprzedaż głów, może być
dobrym biznesem.
Opowiadanie Mister Taylor Augusto Monterosso przeczytacie tutaj.
28. Nie oglądaj się teraz (1971) - Daphne du Maurier
Prace angielskiej autorki wielokrotnie adaptowane były jako filmy (między innymi przez Alfreda
Hitchcocka), a jedną z nich jest opowiadanie Nie oglądaj się teraz. Daphne du Maurier
przedstawia czytelnikowi okultystyczną historię, sugerującą, że poza widzianym przez nas
światem, istnieje coś jeszcze.
Opowiadanie możecie przeczytać w antologii weird fiction The Weird.
29. Hospicjum (1975) - Robert Aickman
Angielski pisarz Robert Aickman, przez wielu uważany za najlepszego w swoim pokoleniu, jest
autorem wielu fantastycznych ghost stories. Jednym ze sztandarowych przedstawicieli jest tutaj
wspaniałe Hospicjum, gdzie przedsiębiorca Maybury w trakcie jednej z podróży wybiera
niewłaściwą trasę, prowadzącą go do dziwnego miasteczka i przybytku The Hospice. Aickman z
właściwą sobie dbałością o szczegóły przedstawia nam historię, w której prawdziwa groza dzieje
się gdzieś w tle i dociera do świadomości czytelnika w najmniej spodziewanym momencie.
Tekst możecie znaleźć w antologii opowiadań weird fiction The Weird.
30. Piaseczniki (1979) - George R.R. Martin
12. Martin, obecnie kojarzony głównie z cyklem Pieśń Lodu i Ognia oraz jego adaptacją Gra o
Tron, przez większość swojej kariery pisał też horrory. Najlepszym z nich, według mnie, są
Piaseczniki, które, swoją drogą, zdobyły nagrody Hugo i Nebulę.
Opowiadanie Piaseczniki George’a R.R. Martina przeczytacie na przykład tutaj.
31. The Brood (1980) - Ramsey Campbell
Słynny, wielokrotnie nagradzany angielski pisarz, protegowany ucznia Lovecrafta, Augusta
Derletha to również jeden z lepiej znanych autorów weird fiction. W swoich utworach Ramsey
Campbell łączy zwykłe życie we współczesnej Anglii, z elementami niesamowitymi.
W opowiadaniu The Brood weterynarz Blackband, główny bohater, zamieszkuje podupadłą
mieścinę, w której wszystko wydaje się być sfatygowane, ulegać powolnemu rozkładowi. W
pewnym momencie mężczyzna dostrzega, że w jego okolicy dzieje się coś złego, co może mieć
związek z niepokojącą staruszką, którą zwykł nazywać Lady of the Lamp. Świetne, trzymające
w napięciu opowiadanie weird fiction.
32. W górach, w miastach (1984) - Clive Barker
W opowiadaniu angielskiego pisarza para kochanków - Mick i Judd, podróżują przez
Jugosławię. Przejeżdżając przez dziwne, z pozoru opustoszałe wzgórza, stają się oni świadkami
tradycyjnego starcia dwóch miast - Popolac i Podujevo. Daleko mu jednak od tradycyjnej
potyczki, jaką moglibyśmy sobie wyobrazić.
Opowiadanie W górach, w miastach znajdziecie tutaj
33. Rola marzeń sennych (1988) - Harlan Ellison
Niedawno na naszym rynku pojawiły się dwa zbiory opowiadań tego wielokrotnie nagradzanego
amerykańskiego pisarza To, co najlepsze. Część czytelników z pewnością kojarzy twórczość
Ellisona również z grą komputerową Nie mam ust, a muszę krzyczeć.
13. McGrath budzi się pewnego ranka i widzi wypełnioną ostrymi zębami paszczę, która po chwili
znika. Mężczyzna zaczyna mieć wrażenie, że potwór czai się gdzieś w jego ciele, a gdyby tego
było mało, musi pomóc w przygotowaniu pogrzebu kolejnego przyjaciela.
Tekst Rola marzeń sennych znajdziecie na przykład w zbiorze opowiadań The Weird.
34. Angels in love (1991) - Kathe Koja
Utwory amerykańskiej pisarki zazwyczaj kojarzone są z klaustrofobiczną scenerią i stałym
kwestionowaniem rzeczywistości. W opowiadaniu Angels in love poznajemy Lurleen,
roztrzepaną pracownicę sklepu muzycznego. Pewnego wieczoru kobieta zaczyna słyszeć zza
ściany odgłosy wskazujące na bardzo żywiołowy stosunek. Sytuacja ta powtarza się przez kilka
następnych dni, co doprowadza Lurleen do obsesji.
Utwór Angels in love Kathe Koja również znajdziecie w antologii opowiadań weird fiction The
Weird (tak, naprawdę warto sięgnąć po tę książkę).
35. Człowiek w czarnym garniturze (1994) - Stephen King
Amerykański pisarz, chociaż przez wielu czytelników uważany za króla horroru, rzadko kiedy
kojarzony jest z weird fiction, co nie znaczy, że nie ma on na swoim koncie żadnych perełek
zaliczanych do tego gatunku. Najlepszym przykładem, według mnie, jest Człowiek w czarnym
garniturze, opowiadający historię spotkania z czymś obcym, niepasującym do naszego świata.
Starszy mężczyzna, główny bohater opowiadania, wspomina najbardziej przerażające zdarzenie
ze swojego życia, spotkanie z tytułowym człowiekiem w czarnym garniturze.
Opowiadanie znajdziecie w antologii The Weird.
36. The Stiff and the Stile (1997) - Stepan Chapman
14. Amerykański pisarz, w Polsce znany głównie dzięki powieści Troika wydanej w cyklu Uczta
Wyobraźni. Miejscem akcji The Stiff and the Stile jest dziwaczny świat postapo, w którym
starsza kobieta wyrusza do rzeźnika aby kupić u niego… trupa. Warto zapoznać się z tym krótki,
absurdalnym utworem, które może posłużyć jako swoisty papierek lakmusowy w odniesieniu do
pozostałych tekstów Chapmana.
Opowiadanie przeczytacie tutaj.
37. Szczegóły (2002) - China Mieville
Warto zapoznać się też z innymi utworami angielskiego pisarza, będącego jedną z
najważniejszych postaci w ruchu new weird. Szczegóły to opowiadanie napisane w
lovecraftowskim klimacie (warto zaznaczyć, że zostało umieszczone w antologii The children of
Cthulhu). Przedstawia ono historię chłopca, któremu mama poleciła przynoszenie posiłków
pewnej zdziwaczałej staruszce. Jak się później okaże, kobieta ta, podobnie jak wielu bohaterów
opowiadań Samotnika z Providence, nawiązała kontakt z niewyobrażalnymi, niezbepicznymi
siłami, tym samym wchodząc na ścieżkę, z której nie ma już odwrotu i jedynym rozwiązaniem
jest szaleństwo lub zagłada.
Opowiadanie to przeczytacie na przykład w zbiorze W poszukiwaniu Jake’a.
38. Karmiący i karmieni (2002) - Neil Gaiman
Jeden z obecnie najbardziej popularnych pisarzy, znany z takich dzieł jak Amerykańscy Bogowie,
Koralina, czy Ocean na końcu drogi, ma na swoim koncie wiele utworów z pogranicza weird
fiction. Jednym z nich jest niewątpliwie opowiadanie Karmiący i karmieni, w którym mamy
okazję podziwiać jeszcze bardziej surrealistyczne, mroczne oblicze Neila Gaimana.
Historia zaczyna się w momencie, gdy mężczyzna spotyka swojego dawnego znajomego, który
nawiązał relację ze staruszką, mającą bardzo nietypowe potrzeby.
15. Opowiadanie Karmiący i karmieni znajdziecie choćby w doskonałym zbiorze opowiadań Rzeczy
ulotne.
39. Zarządca miasta (2003) - Thomas Ligotti
Thomas Ligotti uważany za jednego z czołowych twórców horroru filozoficznego, a jego
opowiadania powoli zaczynają być coraz łatwiej dostępne oraz zdobywać uznanie również w
oczach czytelników nie będących pasjonatami weird fiction. Co ciekawe, nawiązania do
twórczości Ligottiego znaleźć można choćby w niezwykle popularnym serialu True Detective –
grany przez Matthew McConaugheya, detektyw Rust Cohle, momentami niemalże cytuje
wypowiedzi bohaterów opowiadań autora Teatro Grottesco.
Nie ulega wątpliwości, że warto zapoznać się ze wszystkim utworami tego pisarza, ale na
początek polecam Zarządcę miasta. Po zaginięciu tytułowego urzędnika, co jak się okazuje jest
dla miejscowej społeczności zjawiskiem cyklicznym, mieszkańcy zaczynają szukać jego
następcy. Szybko zauważamy jednak, że kolejni zarządcy są coraz bardziej zdegenerowanymi
manifestacjami jakiejś nieznanej siły, której jedynym celem wydaje się być chaos.
Opowiadania weird fiction Thomasa Ligottiego znajdziecie w zbiorach Teatro Grottesco i Spisek
przeciwko ludzkiej rasie.
40. Blackwood’s Baby (2011) - Laird Barron
Laird Barron to obecnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych twórców weird fiction, często
porównywany do chociażby H.P. Lovecrafta. Podobnie jak w przypadku Ligottiego, tak i tutaj
polecam zapoznać się również z pozostałymi opowiadaniami autora, jednakże świetnym startem
przygody z jego tekstami będzie Blackwood’s Baby.
Laird Barron prezentuje nam historię myśliwego - Luke’a Honeya, który po latach spędzonych w
Afryce zostaje zaproszony na polowanie w lasach znajdujących się w Stanach Zjednoczonych.
Co będzie jego zwierzyną? O tym będziecie już musieli przekonać się sami.
16. Opowiadanie Blackwood’s Baby znajdziecie w zbiorze The Beautiful Thing That Awaits Us All.
41. The year of the rat (2013) - Chen Qiufan
Wszystkim miłośnikom weird fiction gorąco polecam też opowiadanie chińskiego pisarza,
Chena Qiufana, wybrane w 2013 roku do antologii najlepszych opowiadań z tego gatunku przez
wspomnianego przed chwilą Lairda Barrona. W świecie przedstawionym przez autora, ludziom
udało się stworzyć zmodyfikowane genetycznie szczury, które stają się cennym towarem.
Eksperyment wymyka się jednak naukowcom spod kontroli i do eksterminacji stworzeń zostaje
powołana jednostka nazywana Rodent Control Force – co ciekawe, złożona głównie ze
studentów. Brzmi jak połączenie taniego filmu sci-fi i horroru z lat 90.? Tekst Qiufana oferuje
dużo więcej – w trakcie lektury czytelnik cały czas ma wrażenie, że z opisywanym światem jest
coś nie tak. Uniwersum przedstawione przez autora to w rzeczywistości wielka gra, w której
większość populacji odgrywa rolę zaledwie pionków.
Opowiadanie znajdziecie w antologii Invisible planets pod redakcją Kena Liu.