1. 3-р лекц:Шилмүүст модны хослол
зохиомж
Хвойные деревья- шилмүүст мод
Хвойные кустарники-шилмүүст сөөг ургамал
Шилмүүст мод нь парк, сад, скверь, болон ногоон
байгууламжийн бусад обьектуудад хамгийн үнэ
цэнэтэй.

3. Шилмүүст модны чимэглэлийн шинж
чанар:
Титмийн хэлбэр, хэмжээ, холтосны
өнгө, шилмүүсны байрлал, өнгө
Шилмүүст модны хослол зохиомж хийхийн
тулд чимэглэлийн шинж чанараас гадна
биологи, экологийн онцлог, ургуулах
агротехникийг тооцсон байх.

4. Хвойные деревья
• Темнохвойные
• Светлохвойные

5. • Темнохвойные деревья ель, пихта, кедр
отличаются
сильным
затенением,
пониженной
температурой, повышенной влажностью
воздуха. Они часто производят мрачное
впечатление.
Такие
массивы
из
ели, пихты, кедра имеются в парках под
Ленинградом
—
в
Павловске, Гатчине, отличаются темным
колоритом,
контрастирующим
с
полянами, водоемами, светлыми пятнами
берез, ив.

6. • Светлохвойные
деревья:
Лиственница, сосна обыкновенная создают
светлое
жизнерадостное
настроение
благодаря ажурности крон, сравнительно
редкому стоянию деревьев и смолистому
аромату прогретого воздуха.

7. Учир нь ургамал
байнгын өсөлт
хөгжиж, улиралын туршид шилмүүсний
өнгө хувирч өөрчлагдаж байдаг. Түүнчлэн
наслалтай
холбоотойгоор
ургамлын
хэлбэр,
хэмжээ
өөрчлөгдөж
байдаг.
Төрөл, зүйл бүрийн өсөлтийн хугацаа өөр
өөр байдаг. Олон жилийн судалгаанаас
үзэхэд пирамид, багана, конус хэлбэрийн
титимтэй моддоор аллей байгуулах нь илүү
тохиромжтой байдаг байна.

8. Подбор ассортимента:
 Тухайн районы цаг уурын нөхцөл
 Обьектын зорилго, ач холбогдол
 Ногоон байгууламжийн талбайн
байгалийн онцлог
(хөрс, рельеф, гидрологи..)
 Архитектур төлөвлөлт

10. Ландшафт төлөвлөлтийн явцад материал
сонгоход ургамлын гоозүйн онцлог
ихээхэн ач холбогдолтой.
Хэмжээ – размер
Хэлбэр – фром
Өнгө- цвета
Өсөлт хөгжилтийн онцлог
Амьдралын цикл

11. Ургамал бүр өөр өөрийн гэсэн онцлогтой
байдаг. Ургамлыг группээр тарихад өөр
өөрийн
гэсэн
онцлогтой
байдаг.
Ургамлуудын цуглуулга биш, групп
харилцан
хамааралтай
нэгдэл
байх

12. • Орон зайн төлөвлөлт бий болгоход
ургамлыг
өндөр,
наслалт,
өсөлтийн
динамик бие биенээсээ хамааралтай байдаг.
Ургамал бүр өндөр, хэлбэр титмийн хэлбэр
зэрэг шинж чанартай байдаг.

13. Хослол зохиомжинд ургамал сонгохдоо нэгдсэн
бодлого баримтлана. Чимэглэлийн шинж
чанраар нь ангилна. Үүнд:
1. Модлог ургамлыг өндрөөр нь ( I,II,III)
титмийн хэлбэрээр нь (тогтмол ба тогтмол
бус)
2. Мөчрийн хэлбэр, өнгө
3. Ишний хэлбэр, холтосны өнгө
4.
Онцлог
шинж
чанар
(бүдүүн, дундаж, нарийн ), навчны өнгө
5. Цэцэг жимсний өнгө

14. • Томоохон паркийн хослол зохиомжинд
ургамлын сонголт, үзэл баримтлал жижиг
цэцэрлэг ялгаатай байна.
• Жижиг цэцэрлэгт чимэглэлийн тусгай
шинж чанартай ургамлыг олж авах (
хэлбэр, өнгө, мод бүрийн мөчрийн шинж
чанар, цэцэг, үнэр) Харин томоохон
цэцэрлэгт обьектын харагдах байдал чухал
(массив, групп, бараа, өнгө)

15. • Газостойкость. Наименее стойкие: акация
желтая,
береза
пушистая,
каштан
конский,
клен
остролистный,
ель
обыкновенная,
облепиха,
сумах
пушистый, сирень обыкновенная, сосна
обыкновенная, рябина обыкновенная, ясень
обыкновенный и манчжурский. Наиболее
стойкие: ель колючая и Энгельмана, акация
белая,
айлант,
бирючина,
гледичия
трехколючковая, дерен белый, жимолость
татарская,
кизильник
блестящий,
клен
пенсильванский,
татарский
и
ясенелистный, крыжовник, лох, магнолия, гран
ат, скумпия, смородина золотистая, спирея
средняя,
биллиарда,
тополь
канадский, серый, черный, шелковица, гребен
щик, софора.

16. Групп (хослол зохиомж)
байгуулахдаа ургамлын
нэг юмуу хэд хэдэн
шинж чанарыг дээд
зэргээр тоочсон байх.
Жишээ нь: Өнгө илүү
сонирхолтой
байгаа
юмуу,
хэлбэр
юмуу, эсвэл эдгээр
шинж тэмдэг адил байр
суурь илэрхийлж байна
уу?

18. Ландшафтын урлагт обьектуудад ургамлын
сонгох нь комплекс үйл явц.
Гоозүй төдийгүй хотын нөхцөлд дасан
зохицох чадвар, обьектын зорилго, үйл
ажилгаатай
нийцэх
зэргийг
тооцох
шаардлагатай.

19. Спортын талбайн ургамал тоос шорооноом
хамгаалах өндөр чадвартай байх ѐстой.
Механик гэмтэлд тэсвэртэй, регенерацын
чадвартай байх өргөсгүй байх, сиймхий
титэмтэй модыг аль болох сонгохгүй байх

20. Хүүхдийн талбайн ургамал эрүүл ахуй- ариун
цэвэрийн шинж чанартай байх. Тоос
шорооноос хамгаалах, бактер чадвартай
байх. Мөн жимстэй ургамлыг сонгохгүй
байх. Сайхан өнгийн навчтай төрөл зүйлийг
сонгоно.

21. Ургамлын төрөл зүлийг В. Кучерявым дараах үзэл
баримтлалд хуваасан.
Экологический — требует согласования биологии
растений с условиями произрастания,
биоценотический — направленный на формирование
жизнеспособных фитоценозов, систематический —
обусловливает подбор деревьев и кустарников по
определенным таксономическим рангам (является
основой для закладки дендрариев и ботанических
садов),
декоративный — основывается на эстетических
свойствах растений.

22. Ургамлын өсөлт хөгжилтөнд экологийн
нөхцөлийг сайн тооцох хэрэгтэй.
Үйлдвэрийн
орчмын ногоон байгууламж
эрүүл
ахуйн-хамгаалах
үүрэгтэй, магистралын дагуу тарих ургамал
хийнд тэсвэртэй байх ѐситой. Хурдан
ургадаг,
салхи
болон
шууганаас
хамгаалах,
экологийн
нөхцөл
(хөрс, гэрэл...)-өөс хамаарч ургамлыг
сонгох,

23. • Почвы. Породы, требующие плодородных почв: дуб
черешчатый и красный, липа, ольха черная, орех
медвежий,
платан,
пихта,
тополь
белый,
канадский,
туркестанский;
лещина, гортензия, сирень, туя западная, бузина.
• Деревья и кустарники для песчаных почв: айлант, береза
бородавчатая, ива пурпурная и каспийская; клен
синелистный, серебристый, татарский; сосна, лох
узколистный и серебристый; тополь белый и канадский;
смородина
золотистая,
акация
желтая, таволга, снежноягодник и др.
• Для
засоленных
почв:
айлант,
гледичия
каспийская, аморфа, гребенщик, сумах пушистый, гранат.
Для
влажных
почв:
береза
пушистая, тополь, ива, лиственница, магнолия, эвкалипт, ч
еремуха, смородина черная и красная.

24. • Засухоусточивостъ. Наиболее устойчивые к
нехватке влаги породы: берест, дуб, ель колючая и
белая,
клен
серебристый
и
татарский, кипарис, гледичия трехколючковая, орех
серый,
тополь
китайский,
акация
желтая,
аморфа,
скумпия,
лох
узколистный, смородина золотистая.
• Прозрачную
крону
имеют:
пихта
европейская, сибирская, клен остролистный, явор
белый, каштан конский и обыкновенный, ольха
черная,
туя
восточная,
граб
обыкновенный, можжевельник, черемуха, ель, дуб,
липа, вяз, туя западная, тис ягодный, кедр
сибирский,
тополь
берлинский, туркестанский, канадский (табл.).

25. Асимметрия- тэгш бус

26. • Теневыносливые
виды
растений
(ель,
пихта,
липа,
клен
остролистный, вяз, граб) высаживают
плотными однопородными группами.
• Крона у этих деревьев густая, доходящая
почти до самой земли, это придает им
монументальность. У светолюбивых пород
(сосна, лиственница, береза, ясень, белая
акация) нижние и затененные ветви в
средней части кроны быстро отмирают.

27. • Группы получаются сквозистыми и для
создания необходимой плотности иногда
нужно добавить некоторое количество
теневыносливых деревьев и кустарниковую
опушку. Чаще всего группу создают из одной
породы, но она может состоять из двух и
даже трех пород. Если она включает две
породы, то одна из них занимает
доминирующее
положение
по
величине, форме, окраске и является
главной, вторая же — сопутствующей и
обычно располагается по внешнему контуру.

28. Гэрэлд дуртай төрөл /Светолюбивые породы/
Larix, Pinus silvestris
Сүүдэрсэг төрөл /Теневыносливые породы/
Picea , Abies , thuja-occidentalis.

29. • Шумозащита.
Хвойные
породы:
ель, пихта, туя и другие породы
деревьев, сохраняющие плотную крону
круглый год.

30. • Пылезащита.
Хвойные
породы
деревьев,
лиственные
породы
(например, вяз) с густой кроной и
шершавыми морщинистыми листьями.

31. Ургалтын хурд
 Хурдан ургалттай төрөл: Larix, Picea, Pinus
 Дунд зэргийн ургалттай төрөл: Pinus
sibirica

32. Шилмүүст мод
Амьдралын
Төрөл
Өндөр, м
Титмийн диаметр, м үргэлжлэх хугацаа
/нас/
Хвойные
Ель белая ( Picea glauca)
20
6
200
Ель восточная (Picea orientalis)
40
10
300
Ель колючая (Picea pungens )
20
4
100
Ель обыкновенная (Picea abies)
30
10
200
Лиственница европеская (Larix decidua)
30
7
300
Лиственница сибирская (Larix sibirica)
30
7
300
5
3
200
Можжевельник обыкновенный
Juniperus communis L

33. үргэлжлэл
Пихта европейская ( Abies alba)
20
8
200
Пихта кавказская (Abies Nordmanianna Zk)
40
10
300
Пихта одноцветная (Abies Concolor)
25
6
200
Пихта сибирская (Abies sibirica)
20
5
100
Сосна обыкновенная (Pinus silvestris)
25
8
200
Туя гигантская (Thuja plicata)
30
8
300
Туя западная (thuja-occidentalis)
15
6
100

34. Симметричная композиция- Тэгш хэмт
хослол зохиомж