Cooling system part 1 notegun

1. සිසිලන පද්ධතිය(01 ක ොටස)
අභිමතාර්ථය
 එන්ජිමක් සිසිල් කිරීකේ අවශ්‍යතාවය තාප සක්‍රම ්‍රම ාා එන්ජිම
උෂ් ත්වය පවත්වා ගැනීකේ වැදගත් ම යන රුණු ගැන විස්තර
රයි.
 කමෝටර් රථ එන්ජිේවල භාවිතා රන සිසිලන ්‍රම නේ ර වවාක
ාර්යය ාා නිර්මා ය විස්තර රයි.
 පීඩන පියකන් ාා මුද්‍රිත සිසිලන ්‍රමක නිර්මා ය ාා ්‍රියා ාත්ත්වය
විස්තර රයි.
 උෂ් ත්ව දර්ශ්‍ වල ාා අවාන් වර්ගවල නිර්මා ය ාා ්‍රියා ාත්ත්වය
විස්තර රයි.
 ජලය මිදීම වැළැක්වීමට කයොදන ්‍රම ාා ඊට කාේතු පැාැදිලි රයි.
 සිසිලන පද්ධතික අළුත්වැඩියාවන් සිදු රයි.
මූලි නයාය
එන්ජිම බලය නිපදවනුක ඉන්ධන දානය කිරීකමනි. කමකසේ දානක දී
නිපදවන තාපකයන් ප්‍රකයෝජනවත් වැඩ සදාා භාවිතා වනුක 5% ක් පමි..
3% ක් පිටාර වායුව සමග ද % ක් ඝර්ෂ ය කාේතුකවන් ද ඉවත් කේ. 3%
ක් පම සිසිලන පද්ධතිය මගින් ඉවත් ක කර්. කමකසේ රනුක ඉන්ධන
දානක දී එන්ජිකේ උෂ් ත්වය පවත්වා ගැනීම සදාා කලෝා ක ොටස් වලට
උරා ගන්නා තාපය ඉවත් කිරීම සදාාය.කමකසේ තාපය ඉවත් කනො ළකාොත්
එන්ජිකේ උෂ් ත්වය ඉාළ යයි. එකසේ ඉාළ යන විට ඝර්ෂ ය වන ක ොටස්
අතර තිකබන කතල් පටලය ඉවත් වී වවා ඝර්ෂ යවීමට පටන් ගනී. ව නිසා
එන්ජිමට ාානි පැමිණීමට ඉඩ ඇත.
එකසේම කලෝා ක ොටස්වල උෂ් ත්වය වැඩිවීම නිසා පිස්ටන් වෑල්ව ආදිය
ප්‍රසාර ය වී ිරර වීම සිදු විය ාැකිය. එකසේම කතල් පිළිස්සීමද අධි විය
ාැකිය. කේ නිසා එන්ජිකේ උපදින තාපකයන් ක ොටසක් ඉවත් කිරීමට සිදුකේ.
ක කසේ කවතත් එන්ජිකේ තාපය අධි කලස ඉවත් ර ප්‍රමා යට වඩා
එන්ජිකේ උෂ් ත්වය අඩු කිරීම ද එන්ජිමට ාානිදාය ය. එකසේ වුවකාොත්
පැට්‍රල් එන්ජිම පැට්‍රල් ාත්යා ාර වාෂ්පවීමක් සිදු කනොකේ. කේ නිසා
එන්ජිම තාපය ක ොටසක් පම ක් සිසිලන ්‍රමකයන් ඉවත් ළ යුතුය.
එනේ එන්ජිමක් ්‍රියා කිරීම සදාා එක්තරා උෂ් ත්ව ප්‍රමා යක් අවශ්‍ය
කවයි. කමය ්‍රියා ාරී උෂ් ත්වය කලස ාදුන්වයි.

2. තාප සක්‍රම ්‍රම
01. සන්නයනය - Conduction
02. සකවානය - Convection
03. විකිර ය - Radiation
මින් සන්නයනය යනු තාපය එක් ක ොටස සිට එය සේබන්ධ අකනකුත්
ක ොටස් වලට ගමන් කිරීකේ ්‍රමයයි. එකසේම සකවානය යනු එක් ක ොටස
තිකබන තාපය වාතය මගින් ඉවත් කිරීමයි. මින් විකිර ය යනුකවන්
ාදුන්වනුක එක් ක ොටස පිිරටි තාපය පරාවර්තනය මගින් ඉවත් කිරීකේ
්‍රමයයි. මින් 01 සා 05 යන ්‍රම කමෝටර් රථ සදාා භාවිතා රයි.
සිසිලන පද්ධතිය(05 ක ොටස)
සිසිලන ්‍රම
කමොටර් රථ සදාා භාවිතා රන සිසිලන ්‍රම ප්‍රධාන වශ්‍කයන් ්‍රම කද ට
කබදා දැක්විය ාැකිය. එනේ
01. වාත සිසිලන ්‍රමය
02. අනියේ වාත සිසිලනය / ජල සිසිලනය
කමිරදී අනියේ වාත සිසිලන ්‍රමය ්‍රම කද ට කබදා කවන් ක කර්.
01. තාප නිනාල සකසර ්‍රමය
02. ෘත කපෝෂ සකසර ්‍රමය
වාත සිසිලන ්‍රමය
කමම ්‍රමය බුලල කලස කයොදා ඇත්කත් කමෝටර් සයි ල්වලයි. එකසේම
සමාර කමෝටර රථ වලද භාවිතා ර ඇත. කමිර දී එන්ජින් සිලින්ඩරය
නිරතුරුව පිටත වාතය සමග ගැටීමට සළස්වා ඇත. කේ නිසා තාපය වැඩි
ප්‍රකද්ශ්‍ය විසිරීමට ාැකිවන කලස සිලින්ඩරක පිටත පෘෂ්ටක වර්ගඵලක
වැඩි ර ඇත. කමකසේ ර ඇත්කත් වරල් කයදීකමනි. කේ නිසා වාතය ද

3. කාොදින් කලෝා සමග ස්පර්ශ්‍ වී ගමන් රයි. 01 රූප සටාකනන් කමම ්‍රමය
සිරත එන්ජිම සිලින්ඩරයක් කපන්වා ඇත.
නමුත් කමෝටර් රථවල එන්ජිමක් පිටත වාතය සමග නිරතුරුව ගැටීමට
සැළැස්විය කනොාැකිය. කේ නිසා ව සදාා කවනම පක ාවක් කයොදා ඇත.
කමම පක ාව අධි ශ්‍බ්දකයන් යුක්තය. එකසේම කමය ්‍රියා රවීමට
අතිකර් බලයක් ද අවශ්‍ය කේ. කමිර ඇති එක් අවාසියක් නේ කමයයි. නමුත්
කමෝටර් රථ සදාා බුලල කලස කයොදා ඇත්කත් අනියේ වාත සිසිලනයයි.
තාප නිනාල සකසර ්‍රමය
කමම ්‍රමක දී ජල කුාරවල ඇති ජලය රත් කේ. ව නිසා ජලක ඝනත්වය
අඩු වී සැාැල්ලුවීම නිසා වවා වවා ඉාලට පැමිකේ. එම අඩුව පිරවීම සදාා
කර්ඩික ටරක පාළ ටැකකික ඇති සිසිල් ජලය එන්ජිමට ගමන් රයි.
කේ අනුව කනො ඩවා රත්වන ජලය සැාැල්ලු වී
කර්ඩික ටරක ඉාළ ටැකකියට පැමිකේ. කේ නිසා එම ජලය කර්ඩික ටරය
ාරාා ගමන් කිරීකේ දී එම මාධය ාරාා ගලා යන යන වාතය සමග ගැටී
තාපය ඉවත් කේ. කේ අනුව එන්ජිකේ කලෝා ක ොටස්වල ඇති තාපය ජලය
මගින් උරා කගන වවා කර්ඩික ටරය රා කගන වම කමම ්‍රමක ාර්යයි.
කමය 05 රූප සටාකනන් කපන්වා ඇත.
කමිර දී තාපය කර්ඩික ටරය රා කගන වමට ප්‍රමාද වන බැවින් නවීන
රථවල කමම ්‍රමය කයොදා නැත. එකාත් පැරි. එන්ජිේවල කයොදා තිුණි..
කමම ්‍රමක දී ද එන්ජිේ තාපය ඉවත් රනුක වාතය මගිනි. නමුත් තාපය
කර්ඩික ටරය රා කගන එන මාධයයක් කලස භාවිතා ර ඇත.

4. ෘත කපෝෂ සකසර ්‍රමය
කමම ්‍රමක දී ජලය කනො ඩවා එන්ජිම ාා කර්ඩික ටරය වටා සකසර ය
වීමට කපොේපයක් කයොදා ඇත. කේ නිසා එන්ජිකේ තාපය ඉක්මි.න් ජලයට
මුසු වී පැමීණීම නිසා එන්ජිකේ තාපය අඩු කේ. 03 වන රූප සටාකනන් කමම
්‍රමක සකරක ාදුනා ගන්න. කමම කපොේපය එන්ජිකේ දගර ද සේබන්ධ
පුලිය පක ා පටිය ආධාරකයන් ්‍රියා රවයි.

5. පීඩන පියන(කප්‍රෂර් ැ))
නවීන එන්ජිේවල සිසිලන පද්ධතියට කයොදා ඇති කර්ඩික ටරක
ටට වෑල්ව කද ක් සිරත පියනක් කයොදා ඇත. කේ නිසා සිසිලන
පද්ධතිය මුද්‍රා වී එිර තුළ පීඩනය වැඩි රයි. කේ කාේතුකවන් එිර
තාපාක ය ද ඉාළ නකවයි. කේ නිසා එන්ජිමක් වැඩි උෂ් ත්වය
වැඩ රන බැවින් ාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කවයි. එම පියකන් ඇති
වෑල්ව කද කේ නමින් ාදුන්වයි.
1. පීඩන වෑල්වය
2. ත්ක්ත වෑල්වය
04වන රූප සටාකනන් කමම පීඩන පියකන් ස්වභාවය වටාා ගන්න.
කමම පීඩන වෑල්වය මගින් පද්ධතිය තුළ පීඩනය එක්තරා සීමාව ට
පැමිි. පසු එය විවර ර වැඩි පීඩනය මුදා ාරී. එකසේම එන්ජිම
නැවත සිසිල්වීකේ දී ඇතුළත පීඩනය අඩු වී ත්ක්ත යක් ඇති කේ.
කේ අවස්ථාකේ දී පිටතින් වාතය ඇතුළු වනුක ත්ක්ත වෑල්වය
ාරාාය. නවීන කර්ඩික ටරවල කමම පීඩන පියන බුලල කලස
කයොදා ඇත.
www.notegun.com
Powered By Tharindu Chathuranga
Ambagasdowa Janadipathi Vidyalaya