YOGA MUDRAS AND ITS BENEFITS IN TELUGU LANGUAGE

1. యోగ ముద్రలు-వాటి ఆరోగయ
ప్రయోజనాలు
by
B. NIVEDITHA
ASSISTANT PROFESSOR at ANNAMACHARYA COLLEGE OF
PHARMACY, RAJAMPETA

2. జఞా నముద్ర
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి :
ఈ భంగిమను చూప్ుడు వేలిని బొ టనవేలితో తాకడం ద్ాారా
మిగతా మూడు వేళ్లను నిటారుగా ఉంచుతారు.
ఈ భంగిమను ఉద్యానేే 35 నుండి 40 నిమిషాలు
అభ్ాయసం చేయడం మంచిద్ి.
మీరు ఉద్యం ప్ద్ాాసనంలో కురుుని ఈ ముద్రను చేయాలి.
ప్ర యోజనాలు:
• ఇద్ి జఞా నం మరియు ఏకాగరత కోసం ప్ార థమిక యోగ
• మానసిక శకతిని పంచుత ంద్ి మరియు మెద్డును
ప్ద్ునుపడుత ంద్ి
• ఇద్ి జఞా ప్కశకతి, నాడీ వ్యవ్సథ మరియు శరీరంలో పిటయయటరీ
గరంథి ఉతపత్తిని పంచుత ంద్ి
• కరమం తప్పకుండా చేసతి, కోప్ం, ఒత్తిడి, ఆంద్ోళ్న నిరాశ
మరియు నిద్రలేమి వ్ంటి మీ మానసిక మరియు మానసిక
రుగాతలు తగిగంచటానికత సహాయప్డుత ంద్ి .
:

3. వాయ్ు ముద్ర
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• మీ చూప్ుడు వేలిని వ్ంచి, ఇతర వేళ్లను నిటారుగా ఉంచేటప్ుపడు
మీ బొ టనవేలితో నొకకండి.
• ఈ భంగిమను ప్రత్తరోజూ 45 నిమిషాలు లేద్ా 10 నుండి 15
నిమిషాలు రోజుకు మూడు సారుల చేయండి. ఇద్ి ఎప్ుపడైనా
మరియు ఎకకడైనా చేయవ్చుు.
ప్ర యోజనాలు:
• ఇద్ి చంచలత, భయమును నియంత్తరసుి ంద్ి మరియు అసౌకరయమెైన
మనసుును శాంతప్రుసుి ంద్ి.
• ఇద్ి వాతా ద్ోషానిే నియంత్తరసుి ంద్ి మరియు ఆరథరైటిస్, గాయస్
సమసయలు, సయాటికా, గౌట్, మోకాలి నొపిప లేద్ా కడుప్ు ఉబ్బిన
వ్యకుి లకు సహాయప్డుత ంద్ి; కండరాలు, అధిక ఛార్జ్ చేసిన
ఎండోకైైన్ గరంథులు, సారంలో భంగం గ ంత ను మరియు అనేక ఇతర
సమసయలను ఉప్శమనం చేసుి ంద్ి.
• ఇద్ి మన సహజ శరీర శకతిని, త ముా లేద్ా ఆవ్లింతను కూడా
సమనాయం చేసుి ంద్ి.

4. ప్ార ణ ముద్ర
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి :
• ఉంగరప్ు వేలు మరియు చినే వేలితో బొ టనవేలు కొనను
తాకండి మిగతా రండు వేళ్లను నిటారుగా ఉంచుతూ. సాధారణ
శాాస తీసుకోండి. ఫలితాలను చూడటానికత ప్రత్త రోజు 30
నుండి 40 నిమిషాలు సరిప్ో త ంద్ి.
ప్ర యోజనాలు:
• ఇద్ి శకతి మరియు ఆరోగాయనిే అంద్ిసుి ంద్ి.
• ఇద్ి కంటి చూప్ును మెరుగుప్రుసుి ంద్ి, రోగనిరోధక శకతిని
పంచుత ంద్ి, విటమినల లోప్ానిే తగిగసుి ంద్ి మరియు
అలసటను తొలగిసుి ంద్ి.
• ఇద్ి ఉప్వాసం సమయంలో ఆకలి బాధలను తగిగసుి ంద్ి
మరియు మీకు మంచి నిద్రను ఇసుి ంద్ి. ఇద్ి మొతిం మానవ్
శరీరానిే కూడా ఉతేిజప్రుసుి ంద్ి, శకతినిసుి ంద్ి మరియు
అంతరగత అవ్యవాలను కద్లికలో ఉంచుత ంద్ి.

5. శూనయ ముద్ర (ముద్ర ఆఫ్ ఎంపిినసస్)
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి :
• హాయిగా కూరోుండి. మధయ వేలును బొ టనవేలు యొకక బేస్ వ్ద్ద ఉంచే
విధంగా వ్ంచు. అప్ుపడు మధయ వేలు యొకక మొద్టి ఫలాంక్సు
ఎముకను బొ టనవేలు యొకక కొనతో నొకకండి, తద్ాారా ఒత్తిడి
వ్సుి ంద్ి, మిగిలిన మూడు వేళ్లల నిటారుగా మరియు
సాగద్ీయబడతాయి.
• మంచి ఫలితాలను ప్ంద్డానికత మీరు ఈ ముద్రను ప్ద్ిహేను
నిమిషాలు, రోజుకు మూడు సారుల ప్ార కటిస్ చేయవ్చుు.
ప్ర యోజనాలు:
• ఇద్ి శూనయత లేద్ా సారగం యొకక ముద్ర, ఇద్ి శరీరంలోని అంతరిక్ష
మూలకానిే తగిగసుి ంద్ి. ఈ ముద్ర ఒక గంట, కరమం తప్పకుండా చేసతి,
చవి నొపిప మరియు కళ్లునీరు కారడం తగిగంచవ్చుు.
• ఇద్ి వినికతడిని మెరుగుప్రుసుి ంద్ి, ఎముకలను బలప్రుసుి ంద్ి, గుండ
జబుిలు మరియు గ ంత సమసయలను తగిగసుి ంద్ి.
• ఇద్ి థైరాయిడ్ వాయధులను నయం చేసుి ంద్ి మరియు చిగుళ్ును
బలప్రుసుి ంద్ి.
• ఇద్ి గుండ చకరం కూడా తరుసుి ంద్ి మరియు ధాయనంలో
సహాయప్డుత ంద్ి.

6. అప్ాన్ ముద్ార (జీరణ ముద్ర)
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• ఈ ముద్ర చేయటానికత, ఉంగరం మరియు మధయ వేళ్లను
వ్ంచి, బొ టనవేలు కొనను తాకండి, మిగిలిన రండు వేళ్లను
నిటారుగా ఉంచండి.
ప్ర యోజనాలు:
• ఈ ముద్ార మలబద్ధకం, పైల్సు, డయాబెటిస్, మూతరపిండ
లోప్ాలు మరియు ద్ంత సమసయల నుండి ఉప్శమనం
ఇసుి ంద్ి.
• ఇద్ి కడుప్ు మరియు గుండ జబుిలకు మంచిద్ి.
• టాకతున్ు శరీరానికత చాలా హానికరం అనే విషయం
మనంద్రికట తలుసు. మనం ఆహారం త్తనేప్ుపడలాల ,
ద్ానిలో కొంత భ్ాగం జీరణమయియయద్ి కాద్ు మరియు ఇద్ి
టాకతున్ు ఏరపడటానికత కారణమవ్ుత ంద్ి. శరీరానిే
నిరిాషీకరణ(detoxify) చేయడం చాలా ముఖ్యం మరియు
అప్ాన్ ముద్ర ముద్ర ద్ీనికత సహాయప్డుత ంద్ి

7. సూరయ ముద్ర
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• ఉంగరప్ు వేలు యొకక కొనతో, బొ టనవేలు యొకక ఆధారానిే
తాకత ద్ానిపై ఒత్తిడి చేయండి. ఇతర వేళ్లను నిటారుగా లేద్ా
రిలాక్సుగా ఉంచండి. ఫలితాలను ప్ంద్డానికత తలలవారుజఞమున
30 నిమిషాల ఈ అభ్ాయసం సరిప్ో త ంద్ి.
ప్ర యోజనాలు:
• ఈ ముద్ర బరువ్ు మరియు ఊబకాయం నియంత్తరంచడానికత
సహాయప్డుత ంద్ి.
• ఇద్ి శరీరంలో అగిే మూలకానిే పంచుత ంద్ి, ఇద్ి ఉషోణ గరతను
నిరాహంచడానికత మరియు ద్ృషిిని మెరుగుప్రచడానికత
సహాయప్డుత ంద్ి.
• సూరయ ముద్ర ఆకలి లేకప్ో వ్డం, అజీరణం, వ్ణుకు, చలి, జీరణ
సమసయలు, శరీర అవ్యవాలు, చేత లు లేద్ా కాళ్ు చలలద్నం
వ్ంటి అనేక ఇతర సమసయలను నయం చేయడంలో
సహాయప్డుత ంద్ి.

8. వ్రుణ్ ముద్ార (ముద్ార ఆఫ్ వాటర్జ)
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• చినే వేలితో బొ టనవేలు కొనను కొద్ిదగా తాకత, ఆపై కొంత ఒత్తిడి చేసి
తేడాను చూడండి.
• ఈ ముద్ర చేయటానికత కాలప్రిమిత్త లేద్ు మరియు ఎప్ుపడైనా
మరియు ఎకకడైనా చేయవ్చుు. మంచి రూప్ం మరియు ఫలితం
కోసం ప్ద్ాాసనంలో కూరోువ్డం మంచిద్ి.
ప్ర యోజనాలు:
• ఈ ముద్ర చరాం ప్ డిబారడానిే తగిగసుి ంద్ి మరియు ద్ాని మెరుప్ు
మరియు మృద్ుతాానిే మెరుగుప్రచడానికత సహాయప్డుత ంద్ి.
• ఇద్ి అనేక చరా వాయధులను నయం చేయడానికత కూడా
సహాయప్డుత ంద్ి.
• ఇద్ి మానసిక సపషిత యొకక సీటుగా పిలువ్బడుత ంద్ి. ఇద్ి
బహరంగత మరియు ద్రవ్ సంభ్ాషణను ప్ోర తుహసుి ంద్ి మరియు
శరీరంలోని నీటి మూలకానిే సమత లయం చేసుి ంద్ి.

9. లింగ్ ముద్ార (వేడి యొకక ముద్ర)
ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• ఈ భంగిమను నిరాహంచడానికత, రండు చేత ల
వేళ్లను ఒకద్ానితో ఒకటి ప్టుి కోండి మరియు మీ
కుడి బొ టనవేలు నిటారుగా ఉంచండి.
• కొద్ిదగా ఒత్తిడి ఉంచి రిలాక్సు గా కూరోుండి.
• మీరు ప్రత్తరోజూ 20 నుండి 30 నిమిషాలు ఈ
భంగిమను చేయవ్చుు.
ప్ర యోజనాలు:
• ఈ ముద్ర శరీరంలో వేడిని పంచుత ంద్ి మరియు
శీతాకాలంలో కూడా చమటను కలిగిసుి ంద్ి.
• ఇద్ి జలుబు, ఉబిసం, ద్గుగ , సైనస్ మరియు
ఎండిన కఫం నియంతరణకు సహాయప్డుత ంద్ి

10. ప్ృథ్వీ ముద్ర
• ఈ ముద్ర మీ వ్యవ్సథ విశా 'భూమి'
కారకంగా పతరరేపించడానికత ఉంద్ి.
• ఈ ముద్ర యొకక ప్రయోజనాలు రకి
ప్రసరణ మెరుగుప్రుచుట, సహనంను
పంచుట మరియు మీ ఎముకలు
మరియు కండరములను బలోపతతం
చేయటానికత సహాయప్డుత ంద్ి.

11. అగ్ని ముద్ర
• ఈ ముద్ర శరీరంలో 'అగిే' అంశం
సంత లనం కోసం ఉంద్ి.
• మీరు ఉద్యానేే ఖ్ాళీ కడుప్ుతో
మాతరమే ఈ ముద్రను చయాయలి.
• ఇద్ి బరువ్ు తగగడం కొరకు బాగా
సహాయప్డుత ంద్ి.
• ఇద్ి కొవ్ుాను కరిగించటానికత
సహాయప్డుత ంద్ి.
• అలాగే జీరణవ్యవ్సథ యొకక విధానానిే
వేగవ్ంతం చేసుి ంద్ి.

12. Back Pain Mudra
Hand position
• కుడి చేత్త: బొ టనవేలు, మధయ మరియు చినే వేళ్లల
తాకుతాయి. రింగ్ మరియు చూప్ుడు వేలు
విసిరించబడాా యి.
• ఎడమ చేత్త: చూప్ుడు వేలు యొకక గోరుపై
బొ టనవేలు ఎగువ్ ఫలాంక్సు ఉంచండి.
• రండు చేత లతో వేలు సాథ నాలను ప్టుి కోండి, కనీసం
రండు నిమిషాలు
• Right hand: The thumb, middle and small
fingers touch. Ring and index finger are
extended.
• Left hand: Put the thumb's upper phalanx over
the nail of the index finger. Hold the finger
positions with both hands, for at least a
couple of minutes.
శారీరక ఉపయోగం:
వసనుేనొపిప, చాలా బాధాకరంగా మారుత ంద్ి. ఈ
ముద్ర ఈ తీవ్రతకు వ్యత్తరేకంగా సహాయప్డుత ంద్ి.

13. • ఇది ఎలా చెయ్ాాలి:
• మొద్ట, మీరు చాప లేదా తేలికపాటి కారపెట్ మీద్ హాయిగా
కూరచోవాలి. మీరు పదాాసనం భంగిమలో కూడా
కూరచోవచ్చో.
• మీరు సాధారణ శాాసనచ నిరాహంచాలి. మీ నోటి దాారా
కాక ండా నాసికా రంధార ల దాారా శాాస తీసచకడండ.
• ఇపపెడు, మీ వేళ్ల కొననచ శాంతముగా కఠినంగా ఉంచ్ండ.
మీరు రింగ్ మరియ్ు మధ్ా వేళ్ల కొనలనచ తాకాలి. మీ
బ్రర టనవేళ్లతో దీనిి చాలా సచనిితంగా మరియ్ు హాయిగా
చేయ్ండ.
• మీ బ్రర టనవేళ్లల నేరుగా బ్య్టికి చ్ూపించేలా చ్ూసచకడండ.
• ఇపపెడు, కొంతకాలం ఈ భంగిమను చేయవ్చుు. మీరు
కనీసం 10-15 నిమిషాల ఈ భంగిమను కలిగి ఉనాిరని
నిరాా రించ్చకడండ.
• ఈ అపాన్ వాయ్ు ముద్ర యోగా భంగిమతో ఉని బ్ో నస్
ఏమిటంటే, మీరు ఈ యోగా భంగిమ కడసం కఠినమైన
భంగిమ లేదా సమయ్ వావధిని అనచసరించాలిిన అవసరం
లేద్చ. మీరు ఎపపెడెైనా మరియ్ు ఎకకడెైనా చేయ్వచ్చో.
అప్ాన్ వాయు ముద్ర

14. • ఈ యోగా ముద్ర వాయయామం యొకక ప్రధాన
ప్ార ధమిక ప్రయోజనం ఏమిటంటే హృద్యానికత
అప్ారమెైన ప్రయోజనాలు.
• గుండ రుగాతలను నయం చేయడానికత మరియు
చికతతు చేయడానికత సహాయప్డుత ంద్ి.
• .అప్ాన్ వాయు ముద్ర భంగిమను అభయసిసుి నే
ప్రజలు గుండ జబుిలకు చికతతు చేసత అనేక
సంద్రాాలు గమనించబడాా యి.
• ఈ భంగిమ అప్ాన్ వాయు ముద్రను
అభయసిసుి నేప్ుపడు చాలా మంద్ి గుండ అరసుి లు
తొలగించబడాా యి
• అప్ాన్ వాయు ముద్ర అజీరణం లేద్ా మలబద్ధకం
సంబంధిత సమసయలతో బాధప్డుత నే ప్రజలకు
సహాయప్డుత ంద్ి.
• ఈ ముద్ర వాయయామం గాయసిిిక్స సమసయలను
తొలగించడానికత కూడా ప్రసిద్ిద చంద్ింద్ి.