SlideShare a Scribd company logo
1 of 3
Download to read offline
Face Development in Orthodontics
(compiled by Dr. Nay Aung, BDS, PhD)
သွာွားညှိကုသမှုပပြုလုပ်တဲ့အခါ သွာွားန ဲ့
မမွားရှိုွားအပပင် လူနာရ ဲ့
မျက်နာသွင်ပပင်ကလည်ွား အမရွားကကွားပါတယ်။
လူနာရ ဲ့မျက်နာအစှိတ်အပှိုင်ွားမတွပြစ်တဲ့ နာမခါင်ွား၊ နှုတ်ခမ်ွား၊ မမွားစှိ စတာမတွဟာ သွာွားညှိကုသမှုပပွားဆုွားတဲ့အခါ
အစှိတ်အပှိုင်ွားတစ်ခုန ဲ့
တစ်ခု လှိုက်ြက်မှုရှိမနရင် အမကာင်ွားဆုွားပြစ်ပါတယ်။ လှိုက်ြက်မှုရှိမအာင်လည်ွား သွာွားညှိ
ကုသမှုမပပြုလုပ်ခင်ကတည်ွားက မသမသချာချာတွက်ချက်ထာွားသငဲ့်ပါတယ်။ လှိုလွန်ွား၊ ပှိုလွန်ွားတဲ့ကုသမှုမပြစ်ဘ
လှိုတှိုွားပှိုမလ ာဲ့န ဲ့
လူနာန ဲ့
လှိုက်ြက်တဲ့မျက်နာအမနအထာွားပြစ်မအာင် ကုသမပွားရပါမယ်။
ပထမဥွားဆုွား နာမခါင်ွားရ ဲ့
ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုကှို မလဲ့လာကကညဲ့်တဲ့အခါ အသက်အရွယ်အလှိုက်၊ မျှိြုွားရှိုွား
အလှိုက် မပပာင်ွားလနှိုင်တာကှို မတွွံ့ရပါတယ်။ လူပျှိြုမြာ်၊အပျှိြုမြာ်ဝင်ချှိန်မာ နာမခါင်ွားရှိုွားရ ဲ့
ကကွားထွာွားမှုပြစ်တဲ့
frontal bone to nasal bone angulation က မပပာင်ွားလသွာွားနှိုင်ပပွား မျှိြုွားရှိုွားဗဇအရ ပြစ်မပေါ်လာမယဲ့် genetically
determined dorsal hump က ပြစ်မပေါ်လာတာကှို မတွွံ့ရပါလှိမဲ့်မယ်။ မှိန်ွားကမလွားမတွမာ အသက် ၁၀-၁၃
နစ်ကကာွား၊ မယာက်ျာွားမလွားမတွမာ အသက် ၁၃-၁၆နစ်ကကာွားမာ ကကွားမာွားတဲ့ ကကွားထွာွားမှုအမပပာင်ွားအလမတွ
ပြစ်လာပါတယ်။
အသက် ၁၃-၁၈နစ်ကကာွားမာ နာမခါင်ွားရ ဲ့ အမပပာင်ွားအလမတွကှို မလဲ့လာကကညဲ့်တဲ့အခါ nasal bone
angulation က ၃၀%အမပပာင်ွားအလ ထပ်ပြစ်နှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားရ ဲ့ dorsum အပှိုင်ွားဟာ နစ်စဥ် 1mm ရည်လာ
နှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားရ ဲ့ columella depth ဟာ နစ်စဥ် 0.5mm မပပာင်ွားလလာနှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားန ဲ့
မမွားစှိရ ဲ့
အရွယ်အစာွား၊ အချှိြုွားအစာွားဟာ မပပာင်ွားပပန် ပြစ်နှိုင်ပါတယ်။ ဒါ ဲ့
မကကာငဲ့် လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်မတှိုင်မက အချှိြုွားကျ
မနတဲ့ မျက်နာအမနအထာွားဟာ မနာက်ပှိုင်ွားမာ ပုစမပပာင်ွားသွာွားနှိုင်တာကှို မတွွံ့ရပါတယ်။ ဒမနရာမာ သွာွားညှိကုသ
လှိုက်လှို ဲ့ မျက်နာအမနအထာွားမပပာင်ွားလသွာွားတယ်ဆှိုပွား လူနာက ဆှိုလာခဲ့ရင် သွာွားညှိမပွားတဲ့ဆရာဝန်က
ပြစ်တတ်တဲ့အမပပာင်ွားအလမတွကှို မသမသချာချာရင်ွားပပမပွားနှိုင်ရင် အမကာင်ွားဆုွားပြစ်ပါလှိမဲ့်မယ်။
မနာက်တစ်ခုကမတာဲ့ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့
ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုကှို မလဲ့လာရမာပြစ်ပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့်
မအာက်နှုတ်ခမ်ွားဟာ အမပေါ်နှုတ်ခမ်ွားထက် ကကွားထွာွားမှုပမန်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့
မပါင်ွားစပ်ကကွားထွာွားမှုဟာ lower
anterior face height ရ ဲ့
ကကွားထွာွားမှုထက် ပှိုမျာွားပါတယ်။ ငယ်ရွယ်စဥ်မာ lip incompetency ရှိမနခဲ့ရင် အသက်
အရွယ်ကကွားလာတာန ဲ့
အမ lip incompetencyပမာဏ တပြည်ွားပြည်ွားနည်ွားလာတာကှို မတွွံ့ နှိုင်ပါတယ်။
အသက်ကကွားလာတဲ့အခါ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့
toneကျလာပပွား lip line က ကျလာတဲ့အတွက် ပြစ်ပါတယ်။ လူပျှိြုမြေါ်၊
အပျှိြုမြေါ်ဝင်တဲ့အချှိန်တှိုင်မအာင် မျက်နာအရှိုွားကကွားထွာွားမှုမနာက်မာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ကပ်လှိုက်လာပပွား
မနာက်ပှိုင်ွားမာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ပှိုမှိုပြစ်မပေါ်လာပါတယ်။
မှိန်ွားကမလွားန ဲ့
မယာက်ျာွားမလွားမတွကှို ယဥ်ကကညဲ့်ရင် မှိန်ွားကမလွားမတွမာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက မစာမစာ
ပှိုပြစ်ပါတယ်။ မှိန်ွားကမလွားမတွရ ဲ့အထက်နှုတ်ခမ်ွားမဒါင်လှိုက်ကကွားထွာွားမှုအမျာွားစုဟာ အသက် ၁၄ နစ်အရွယ်မာ
ပြစ်မပေါ်သွာွားပပွား မအာက်နှုတ်ခမ်ွားရ ဲ့
မဒါင်လှိုက်ကကွားထွာွားမှုအမျာွားစုဟာ အသက် ၁၆ နစ်အရွယ်မာ ပြစ်မပေါ်ပါတယ်။
မယာက်ျာွားမလွားမတွမာမတာဲ့ အသက် ၁၉နစ်အရွယ်တှိုင်မအာင် အမပေါ်မအာက်နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့
ကကွားထွာွားမှုက
ဆက်ပြစ်မပေါ်မနပပွား မအာက်နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ပှိုမနတတ်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်ွားအထူဟာ ကမလွားအရွယ်ကမန
တပြည်ွားပြည်ွားတှိုွားလာပပွား လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်ဝင်ချှိန် (မှိန်ွားကမလွား=၁၄နစ်၊ မယာက်ျာွားမလွား=၁၆နစ်)မာ အပမငဲ့်ဆုွား
အမနအထာွားကှို မရာက်သွာွားပပွား မနာက်ပှိုင်ွားမာ ကကွားထွာွားမှုမလျာဲ့ကျသွာွားပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့် မှိန်ွားကမလွား
မတွရ ဲ့
နှုတ်ခမ်ွားအထူက မယာက်ျာွားမလွားမတွထက် ပှိုမနတတ်ပါတယ်။
မမွားစှိရ ဲ့ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုအပှိုင်ွားကှို မပပာရရင် မမွားစှိပြစ်မပေါ်မစတဲ့ symphysis shape ကှို မျှိြုွားရှိုွားဗဇအရ
လွှမ်ွားမှိုွားမလဲ့ရှိပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့် အမျှိြုွားသာွားမတွဟာ အမျှိြုွားသမွားမတွထက် မမွားစှိပုစအမပပာင်ွားအလ ပှိုမျာွား
တတ်ပါတယ်။ အထူွားသပြငဲ့် လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်ဝင်ချှိန်မာ အမပပာင်ွားအလမတွ ပှိုပြစ်လာပါတယ်။
မမွားရှိုွားပုသဏ္ဍာန်န ဲ့
မမွားရှိုွားအမနအထာွားတည်ရှိပုကှိုမပပာင်ွားလမစမှုအမျာွားစုကှို growth rotations မတွက
ပြစ်မစနှိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ - upward and forward growth rotation patterns (short face)န ဲ့
အတူ chin
prominence ပြစ်တာ ပှိုမျာွားလာမစနှိုင်ပါတယ်။ သူန ဲ့
ဆန ဲ့
်ကျင်ဘက် downward and backward growth
rotation patterns (long face)န ဲ့
အတူ chin prominence ပြစ်တာ မလျာဲ့နည်ွားလာပါတယ်။ rotations
ပြစ်နှိုင်တဲ့ မနရာမတွကမတာဲ့ condyles, incisors, premolars, molars, periosteal capsule စသပြငဲ့် မနရာ
တစ်ခုခုမာ ပြစ်မနနှိုင်ပါတယ်။
Upward and forward growth ပြစ်မနတဲ့လူနာမတွမာ မမွားစှိက သှိသှိသာသာ ထင်ထင်ရာွားရာွားပြစ်မန
ပပွား မရွံ့ထွက်မနပါလှိမဲ့်မယ်။ lower incisors မတွက မထာင်မတ်မနပါလှိမဲ့်မယ်။ molars မတွက mesially
ဘက်ကှို မရွွံ့မနတာမျှိြုွားပြစ်တတ်ပါတယ်။ Condyleကကွားထွာွားမှုက forward vector န ဲ့
ပြစ်ပပွား ramal height
ပှိုပမငဲ့်မနပါလှိမဲ့်မယ်။
Downward and backward growth ပြစ်မနတဲ့လူနာမတွမာ မမွားစှိက ထင်ထင်ရာွားရာွား သှိပ်မပြစ်ပါ
ဘူွား။ Lower incisors မတွက မရွံ့ဘက်ကှို မရွွံ့မနတဲ့ပုစ မပါက်မနတတ်ပါတယ်။ molars သွာွားမတွက
မဒါက်လှိုက် ပှိုရည်ထွက်လာနှိုင်ပါတယ်။ Condyleကကွားထွာွားမှုက backward vector န ဲ့ကကွားထွာွားလာတာမကကာငဲ့်
ramal height က နည်ွားမနပါလှိမဲ့်မယ်။
သွာွားညှိကုသတဲ့အခါ လူနာရ ဲ့
မျက်နာကကွားထွာွားမှုပုစ၊ မနာင်ကာလမာ ပြစ်မပေါ်လာနှိုင်တဲ့ကကွားထွာွားမှုပုစမတွ
ကှို တွက်ချက်ခန ဲ့
်မန်ွားကကညဲ့်ပပွား လှိုအပ်သလှို ကုသမှုမပွားနှိုင်ြှို ဲ့ အမရွားကကွားပါတယ်။ မတွက်ချက်ဘ လုပ်မှိရင်
သွာွားန ဲ့
မမွားရှိုွားညှိကှိရှိယာမတွကှို ပြြုတ်ပပွားမ လူနာရ ဲ့
မျက်နာပုစက ဆက်လက်ကကွားထွာွားမှုမတွထပ်ပြစ်လာပပွား
ပပန်လည်ကုသမှုခယူရမယဲ့်အမနအထာွားမျှိြုွား ပြစ်မပေါ်လာနှိုင်ပါတယ်။ ဒါ ဲ့
မကကာငဲ့် လူနာရ ဲ့face developmentဟာ
သွာွားညှိကုသရာမာ အမရွားကကွားတာမှို ဲ့လျစ်လျျူမရှုမှိြှို ဲ့သတှိမပွားချင်ပါတယ်။

More Related Content

More from Nay Aung

Suture techniques.pdf
Suture techniques.pdfSuture techniques.pdf
Suture techniques.pdfNay Aung
 
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdf
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdfOrtho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdf
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdfNay Aung
 
Orthodontic Notes with content and page number.pdf
Orthodontic Notes with content and page number.pdfOrthodontic Notes with content and page number.pdf
Orthodontic Notes with content and page number.pdfNay Aung
 
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdf
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdfShort Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdf
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdfNay Aung
 
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdf
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdfDevelopment of Normal Occlusion (16.10.2023).pdf
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdfNay Aung
 
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdf
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdfIntroduction to Orthodontics (15.10.2023).pdf
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdfNay Aung
 
3 M research methodology.pdf
3 M research methodology.pdf3 M research methodology.pdf
3 M research methodology.pdfNay Aung
 
research summary.pdf
research summary.pdfresearch summary.pdf
research summary.pdfNay Aung
 
3 shape scanner.pdf
3 shape scanner.pdf3 shape scanner.pdf
3 shape scanner.pdfNay Aung
 
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdf
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdfဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdf
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdfNay Aung
 
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdf
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdfမြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdf
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdfNay Aung
 
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdf
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdfသွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdf
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdfNay Aung
 
MDC registration form 2023.pdf
MDC registration form 2023.pdfMDC registration form 2023.pdf
MDC registration form 2023.pdfNay Aung
 
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdf
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdfဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdf
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdfNay Aung
 
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdf
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdfDRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdf
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdfNay Aung
 
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdf
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdfDRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdf
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdfNay Aung
 
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdf
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdfDRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdf
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdfNay Aung
 
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdf
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdfImpressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdf
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdfNay Aung
 
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdf
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdfသွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdf
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdfNay Aung
 
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdf
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdfသိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdf
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdfNay Aung
 

More from Nay Aung (20)

Suture techniques.pdf
Suture techniques.pdfSuture techniques.pdf
Suture techniques.pdf
 
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdf
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdfOrtho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdf
Ortho Notes (Ronny Aung, Nay Aung) 27-10-2023_pagenumber.pdf
 
Orthodontic Notes with content and page number.pdf
Orthodontic Notes with content and page number.pdfOrthodontic Notes with content and page number.pdf
Orthodontic Notes with content and page number.pdf
 
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdf
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdfShort Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdf
Short Notes on Basic Clinical Orthodontics 16-10-2023.pdf
 
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdf
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdfDevelopment of Normal Occlusion (16.10.2023).pdf
Development of Normal Occlusion (16.10.2023).pdf
 
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdf
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdfIntroduction to Orthodontics (15.10.2023).pdf
Introduction to Orthodontics (15.10.2023).pdf
 
3 M research methodology.pdf
3 M research methodology.pdf3 M research methodology.pdf
3 M research methodology.pdf
 
research summary.pdf
research summary.pdfresearch summary.pdf
research summary.pdf
 
3 shape scanner.pdf
3 shape scanner.pdf3 shape scanner.pdf
3 shape scanner.pdf
 
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdf
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdfဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdf
ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနကျမ်းရေးနည်းအခြေခံလမ်းညွှန်.pdf
 
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdf
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdfမြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdf
မြန်မာနိုင်ငံသွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာဆေးကောင်စီဥပဒေ.pdf
 
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdf
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdfသွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdf
သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်များလိုက်နာရန်ကျင့်ဝတ်များ.pdf
 
MDC registration form 2023.pdf
MDC registration form 2023.pdfMDC registration form 2023.pdf
MDC registration form 2023.pdf
 
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdf
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdfဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdf
ဖြစ်တန်စွမ်းကို လေ့လာခြင်း.pdf
 
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdf
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdfDRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdf
DRS-111 Data Structure and Data Collection Methods.pdf
 
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdf
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdfDRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdf
DRS-113 Probability Theory (YUE, PGDRS).pdf
 
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdf
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdfDRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdf
DRS-112 Exploratory Data Analysis (YUE, PGDRS).pdf
 
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdf
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdfImpressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdf
Impressions of Edentulous Patients (Dental Technique Series 4).pdf
 
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdf
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdfသွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdf
သွားဆရာဝန်အသင်း ပတ္တမြားရတု မဂ္ဂဇင်း ၂၀၂၀ mda myanmar.pdf
 
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdf
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdfသိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdf
သိမှတ်ဖွယ်ရာ သွားရတနာ.pdf
 

Face development in orthodontics.pdf

  • 1. Face Development in Orthodontics (compiled by Dr. Nay Aung, BDS, PhD) သွာွားညှိကုသမှုပပြုလုပ်တဲ့အခါ သွာွားန ဲ့ မမွားရှိုွားအပပင် လူနာရ ဲ့ မျက်နာသွင်ပပင်ကလည်ွား အမရွားကကွားပါတယ်။ လူနာရ ဲ့မျက်နာအစှိတ်အပှိုင်ွားမတွပြစ်တဲ့ နာမခါင်ွား၊ နှုတ်ခမ်ွား၊ မမွားစှိ စတာမတွဟာ သွာွားညှိကုသမှုပပွားဆုွားတဲ့အခါ အစှိတ်အပှိုင်ွားတစ်ခုန ဲ့ တစ်ခု လှိုက်ြက်မှုရှိမနရင် အမကာင်ွားဆုွားပြစ်ပါတယ်။ လှိုက်ြက်မှုရှိမအာင်လည်ွား သွာွားညှိ ကုသမှုမပပြုလုပ်ခင်ကတည်ွားက မသမသချာချာတွက်ချက်ထာွားသငဲ့်ပါတယ်။ လှိုလွန်ွား၊ ပှိုလွန်ွားတဲ့ကုသမှုမပြစ်ဘ လှိုတှိုွားပှိုမလ ာဲ့န ဲ့ လူနာန ဲ့ လှိုက်ြက်တဲ့မျက်နာအမနအထာွားပြစ်မအာင် ကုသမပွားရပါမယ်။ ပထမဥွားဆုွား နာမခါင်ွားရ ဲ့ ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုကှို မလဲ့လာကကညဲ့်တဲ့အခါ အသက်အရွယ်အလှိုက်၊ မျှိြုွားရှိုွား အလှိုက် မပပာင်ွားလနှိုင်တာကှို မတွွံ့ရပါတယ်။ လူပျှိြုမြာ်၊အပျှိြုမြာ်ဝင်ချှိန်မာ နာမခါင်ွားရှိုွားရ ဲ့ ကကွားထွာွားမှုပြစ်တဲ့ frontal bone to nasal bone angulation က မပပာင်ွားလသွာွားနှိုင်ပပွား မျှိြုွားရှိုွားဗဇအရ ပြစ်မပေါ်လာမယဲ့် genetically determined dorsal hump က ပြစ်မပေါ်လာတာကှို မတွွံ့ရပါလှိမဲ့်မယ်။ မှိန်ွားကမလွားမတွမာ အသက် ၁၀-၁၃ နစ်ကကာွား၊ မယာက်ျာွားမလွားမတွမာ အသက် ၁၃-၁၆နစ်ကကာွားမာ ကကွားမာွားတဲ့ ကကွားထွာွားမှုအမပပာင်ွားအလမတွ ပြစ်လာပါတယ်။ အသက် ၁၃-၁၈နစ်ကကာွားမာ နာမခါင်ွားရ ဲ့ အမပပာင်ွားအလမတွကှို မလဲ့လာကကညဲ့်တဲ့အခါ nasal bone angulation က ၃၀%အမပပာင်ွားအလ ထပ်ပြစ်နှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားရ ဲ့ dorsum အပှိုင်ွားဟာ နစ်စဥ် 1mm ရည်လာ နှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားရ ဲ့ columella depth ဟာ နစ်စဥ် 0.5mm မပပာင်ွားလလာနှိုင်ပါတယ်။ နာမခါင်ွားန ဲ့ မမွားစှိရ ဲ့ အရွယ်အစာွား၊ အချှိြုွားအစာွားဟာ မပပာင်ွားပပန် ပြစ်နှိုင်ပါတယ်။ ဒါ ဲ့ မကကာငဲ့် လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်မတှိုင်မက အချှိြုွားကျ မနတဲ့ မျက်နာအမနအထာွားဟာ မနာက်ပှိုင်ွားမာ ပုစမပပာင်ွားသွာွားနှိုင်တာကှို မတွွံ့ရပါတယ်။ ဒမနရာမာ သွာွားညှိကုသ လှိုက်လှို ဲ့ မျက်နာအမနအထာွားမပပာင်ွားလသွာွားတယ်ဆှိုပွား လူနာက ဆှိုလာခဲ့ရင် သွာွားညှိမပွားတဲ့ဆရာဝန်က ပြစ်တတ်တဲ့အမပပာင်ွားအလမတွကှို မသမသချာချာရင်ွားပပမပွားနှိုင်ရင် အမကာင်ွားဆုွားပြစ်ပါလှိမဲ့်မယ်။
  • 2. မနာက်တစ်ခုကမတာဲ့ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့ ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုကှို မလဲ့လာရမာပြစ်ပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့် မအာက်နှုတ်ခမ်ွားဟာ အမပေါ်နှုတ်ခမ်ွားထက် ကကွားထွာွားမှုပမန်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့ မပါင်ွားစပ်ကကွားထွာွားမှုဟာ lower anterior face height ရ ဲ့ ကကွားထွာွားမှုထက် ပှိုမျာွားပါတယ်။ ငယ်ရွယ်စဥ်မာ lip incompetency ရှိမနခဲ့ရင် အသက် အရွယ်ကကွားလာတာန ဲ့ အမ lip incompetencyပမာဏ တပြည်ွားပြည်ွားနည်ွားလာတာကှို မတွွံ့ နှိုင်ပါတယ်။ အသက်ကကွားလာတဲ့အခါ နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့ toneကျလာပပွား lip line က ကျလာတဲ့အတွက် ပြစ်ပါတယ်။ လူပျှိြုမြေါ်၊ အပျှိြုမြေါ်ဝင်တဲ့အချှိန်တှိုင်မအာင် မျက်နာအရှိုွားကကွားထွာွားမှုမနာက်မာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ကပ်လှိုက်လာပပွား မနာက်ပှိုင်ွားမာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ပှိုမှိုပြစ်မပေါ်လာပါတယ်။ မှိန်ွားကမလွားန ဲ့ မယာက်ျာွားမလွားမတွကှို ယဥ်ကကညဲ့်ရင် မှိန်ွားကမလွားမတွမာ နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက မစာမစာ ပှိုပြစ်ပါတယ်။ မှိန်ွားကမလွားမတွရ ဲ့အထက်နှုတ်ခမ်ွားမဒါင်လှိုက်ကကွားထွာွားမှုအမျာွားစုဟာ အသက် ၁၄ နစ်အရွယ်မာ ပြစ်မပေါ်သွာွားပပွား မအာက်နှုတ်ခမ်ွားရ ဲ့ မဒါင်လှိုက်ကကွားထွာွားမှုအမျာွားစုဟာ အသက် ၁၆ နစ်အရွယ်မာ ပြစ်မပေါ်ပါတယ်။ မယာက်ျာွားမလွားမတွမာမတာဲ့ အသက် ၁၉နစ်အရွယ်တှိုင်မအာင် အမပေါ်မအာက်နှုတ်ခမ်ွားမတွရ ဲ့ ကကွားထွာွားမှုက ဆက်ပြစ်မပေါ်မနပပွား မအာက်နှုတ်ခမ်ွားကကွားထွာွားမှုက ပှိုမနတတ်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်ွားအထူဟာ ကမလွားအရွယ်ကမန တပြည်ွားပြည်ွားတှိုွားလာပပွား လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်ဝင်ချှိန် (မှိန်ွားကမလွား=၁၄နစ်၊ မယာက်ျာွားမလွား=၁၆နစ်)မာ အပမငဲ့်ဆုွား အမနအထာွားကှို မရာက်သွာွားပပွား မနာက်ပှိုင်ွားမာ ကကွားထွာွားမှုမလျာဲ့ကျသွာွားပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့် မှိန်ွားကမလွား မတွရ ဲ့ နှုတ်ခမ်ွားအထူက မယာက်ျာွားမလွားမတွထက် ပှိုမနတတ်ပါတယ်။ မမွားစှိရ ဲ့ြွွံ့ ပြှိြုွားကကွားထွာွားမှုအပှိုင်ွားကှို မပပာရရင် မမွားစှိပြစ်မပေါ်မစတဲ့ symphysis shape ကှို မျှိြုွားရှိုွားဗဇအရ လွှမ်ွားမှိုွားမလဲ့ရှိပါတယ်။ အမျာွားအာွားပြငဲ့် အမျှိြုွားသာွားမတွဟာ အမျှိြုွားသမွားမတွထက် မမွားစှိပုစအမပပာင်ွားအလ ပှိုမျာွား တတ်ပါတယ်။ အထူွားသပြငဲ့် လူပျှိြုမြေါ်၊အပျှိြုမြေါ်ဝင်ချှိန်မာ အမပပာင်ွားအလမတွ ပှိုပြစ်လာပါတယ်။
  • 3. မမွားရှိုွားပုသဏ္ဍာန်န ဲ့ မမွားရှိုွားအမနအထာွားတည်ရှိပုကှိုမပပာင်ွားလမစမှုအမျာွားစုကှို growth rotations မတွက ပြစ်မစနှိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ - upward and forward growth rotation patterns (short face)န ဲ့ အတူ chin prominence ပြစ်တာ ပှိုမျာွားလာမစနှိုင်ပါတယ်။ သူန ဲ့ ဆန ဲ့ ်ကျင်ဘက် downward and backward growth rotation patterns (long face)န ဲ့ အတူ chin prominence ပြစ်တာ မလျာဲ့နည်ွားလာပါတယ်။ rotations ပြစ်နှိုင်တဲ့ မနရာမတွကမတာဲ့ condyles, incisors, premolars, molars, periosteal capsule စသပြငဲ့် မနရာ တစ်ခုခုမာ ပြစ်မနနှိုင်ပါတယ်။ Upward and forward growth ပြစ်မနတဲ့လူနာမတွမာ မမွားစှိက သှိသှိသာသာ ထင်ထင်ရာွားရာွားပြစ်မန ပပွား မရွံ့ထွက်မနပါလှိမဲ့်မယ်။ lower incisors မတွက မထာင်မတ်မနပါလှိမဲ့်မယ်။ molars မတွက mesially ဘက်ကှို မရွွံ့မနတာမျှိြုွားပြစ်တတ်ပါတယ်။ Condyleကကွားထွာွားမှုက forward vector န ဲ့ ပြစ်ပပွား ramal height ပှိုပမငဲ့်မနပါလှိမဲ့်မယ်။ Downward and backward growth ပြစ်မနတဲ့လူနာမတွမာ မမွားစှိက ထင်ထင်ရာွားရာွား သှိပ်မပြစ်ပါ ဘူွား။ Lower incisors မတွက မရွံ့ဘက်ကှို မရွွံ့မနတဲ့ပုစ မပါက်မနတတ်ပါတယ်။ molars သွာွားမတွက မဒါက်လှိုက် ပှိုရည်ထွက်လာနှိုင်ပါတယ်။ Condyleကကွားထွာွားမှုက backward vector န ဲ့ကကွားထွာွားလာတာမကကာငဲ့် ramal height က နည်ွားမနပါလှိမဲ့်မယ်။ သွာွားညှိကုသတဲ့အခါ လူနာရ ဲ့ မျက်နာကကွားထွာွားမှုပုစ၊ မနာင်ကာလမာ ပြစ်မပေါ်လာနှိုင်တဲ့ကကွားထွာွားမှုပုစမတွ ကှို တွက်ချက်ခန ဲ့ ်မန်ွားကကညဲ့်ပပွား လှိုအပ်သလှို ကုသမှုမပွားနှိုင်ြှို ဲ့ အမရွားကကွားပါတယ်။ မတွက်ချက်ဘ လုပ်မှိရင် သွာွားန ဲ့ မမွားရှိုွားညှိကှိရှိယာမတွကှို ပြြုတ်ပပွားမ လူနာရ ဲ့ မျက်နာပုစက ဆက်လက်ကကွားထွာွားမှုမတွထပ်ပြစ်လာပပွား ပပန်လည်ကုသမှုခယူရမယဲ့်အမနအထာွားမျှိြုွား ပြစ်မပေါ်လာနှိုင်ပါတယ်။ ဒါ ဲ့ မကကာငဲ့် လူနာရ ဲ့face developmentဟာ သွာွားညှိကုသရာမာ အမရွားကကွားတာမှို ဲ့လျစ်လျျူမရှုမှိြှို ဲ့သတှိမပွားချင်ပါတယ်။