Working length determination in Endodontics

1. Endodontics
Working Length Determination (WLD)
Apical foramenန ဲ့ပတ်သက်ပပြီး သိကကောင််းစရာ
- Apical foramen သည် Anatomical apex ကနန 0.5 to 1mm န ာက်မာ ပွငဲ့်ပါတယ်။
#သည်ပမာဏဟာအပမမဖြစ်နိိုင်ပါ။
#ဘာန ကာငဲ့် ။
အသက်ကကြီး ာရင် tooth နတွမာ Secondary dentine deposition န ကာငဲ့် apical foramen သည်
Anatomical apex ရ ဲ့သက်မတ်ထာြီးတဲ့ အကွာအန ြီးထက် မ ာြီးသွာြီးနိိုင် ိို ဲ့ပါ။
Apical Constrictionန ဲ့ပတ်သက်ပပြီး သိနကာင်ြီးစရာ
- Root canal ရ ဲ့အသိမ်ဆိုြီး အက ဉြီးဆိုြီး အပိိုင်ြီးပ။

2. သူတည်နနတဲ့နနရာက Apical foramen ကနန နဖပာရင် 0.5 to 1 mm န ာက်မာရိတယ်။
Anatomical apex ကနနဆိို 1 to 2mm မာ တည်ရိတယ်။ဒါ ည်ြီး 2' Dentine formation နပေါ်မူတည်တယ်။
Anatomical apex မာ Secondary dentine formation ရိနနရင် ပိို န ြီးသွာြီးတတ်တယ်။
#Apical foramenတိို ဲ့Apical constrctionတိို ဲ့ဟာ အသက်နပေါ်မူတည်နတာဲ့ ကိုတဲ့အခါ WLDဆိုြီးဖြတ်တဲ့အခါ
သတိထာြီးရမဲ့အခ က်
#Cleansing Shaping Oturationအာြီး ိုြီးဟာApical Constrictionမာပ ရပ်ရပါ ိမဲ့်မယ်။
Working Length ဆိုြီးဖြတ်တဲ့အခါ သိသငဲ့်တဲ့ Average tooth Length
#AccordingtoGVBlack
Upper 1 = 22.5 mm
Lower 1 = 20.5 mm
Upper 2 = 22 mm
Lower 2 = 21 mm
Upper 3 = 26.5 mm
Lower 3 = 25.5 mm
Upper 4 = 20.5 mm
Lower 4 = 21.5 mm
Upper 5 = 21.5 mm
Lower 5 = 22 mm
Upper 6 = 20 mm
Lower 6 = 21 mm

3. Upper 7 = 20 mm
Lower 7 = 19 mm
Upper 8 = 17 mm
Lower 8 = 18 mm
#Tooth lengthနတွ သိထာြီးသငဲ့်ပါသည်။
WLD ိုပ်ြိို ဲ့ဘာနည်ြီးနတွ သိုြီး ကမ ?
1. X-ray method
2. Formula method
3. Electronic canal measuring devices: Electronic Apex locator (EAL)
4.Tactile method
ဒီ (၄)မ ိ ြီးန ဲ့နပါင်ြီးဆိုြီးဖြတ်ရင်အင်မတန်နကာင်ြီးနသာWLDကိိုရပပြီး obturation ရ ဒ်နကာင်ြီးန ဲ့
ကိုသမှုအဆိုြီးသတ်နိိုင်ပါတယ်။
X-ray method
---------------------
1. Cleansing and Shaping မ ိုပ်ခင် Pre-treatment X-ray Intraoral Periapical view တစ်ခ ပ်ရိိုက်ပါ။
tooth length ကိိုတိိုင်ြီးထာြီးပါ။
2.ဓာတ်မန်ကနနတိိုင်ြီးရတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် တိိုင်ြီး ိို ဲ့ရ ာတဲ့ပမာဏမ 2 or 3mm နိုတ်ပါ။ဒါကိို Safety
allowance ိို ဲ့နခေါ်ပါတယ်။
3. Endodontics ruler န ဲ့နိုတ်ပပြီးရ ာတဲ့ mmကိို file က rubber stop န ဲ့
ညိယူပါ။ဒါကဓာတ်မန်ကတိိုင်ြီး ိို ဲ့ရ ာတဲ့ mmပါ။ထပ်Adjust ိုပ်ရပါဦြီးမယ်။

4. 4. ရ ာတဲ့ mm န ဲ့file ကိို canalထထညဲ့် ကညဲ့် ိို ဲ့ထပ်ထညဲ့် ိို ဲ့နသြီးရင် ရိနနပပြီးသာြီးmmကိို ထညဲ့် ိို ဲ့ရခဲ့တဲ့
mmန ဲ့ထပ်နပါင်ြီးပါ။
သိို ဲ့မဟိုတ်
တကယ် ိို ဲ့Apex ကိိုနက ာ်သွာြီးရင်ရိနနပပြီးသာြီး
mmထမ mm အခ ိ ျို့ကိိုနိုတ်ပါ။
5. အဲ့သည် ိို အန ာဲ့အတင်ြီးAdjust ိုပ်ပပြီးရ ာတဲ့ mmကိို နသခ ာတဲ့ Apical constrictionရြိို ဲ့
1mmထက်နိုတ်ပါ။
အဲ့သည်နတာဲ့ ဘယ်နစ်အခါAdjust ိုပ်ရတယ်ထင်ပါသ ။ ပထမ X-rayကိိုတိိုင်ြီး 2to3mm subtract ိုပ်ပပြီး
mmတစ်ခါရ၊နနာက်အဲ့သညဲ့်mmကိို canal
ထညဲ့် ကညဲ့်၊ ိိုရင် ိိုတဲ့ပမာဏနပါင်ြီး၊ပိိုရင်န ာဲ့ပပြီးရင်နနာက်ထပ်အသစ်mmတစ်ခိုထပ်ရ ာတယ်၊အဲ့သ
ည် ိိုရ ာတဲ့mmထက Apical constriction အတွက် 1mmထပ်နိုတ်၊အဲ့သည် ိိုရ ာတဲ့ mmဟာ
နနာက်ဆိုြီး mmပါပ။ဒါန ကာငဲ့် 3ခါနတာင် Adjust ိုပ်ပါတယ်။
6. နနာက်ဆိုြီး တတိယနဖမာက် Apical constriction အတွက် နိုတ်ပပြီးရ ာတဲ့ mmန ဲ့File ကိို Canal ထထညဲ့်ပပြီး
X-ray ထပ်ရိိုက်ပါတယ်။ Confirmation အတွက်ပါ။
7.Xray ထက်ရိိုက် ကညဲ့် ိို ဲ့confirmed ဖြစ်ရင် cleansing and shaping အတွက် apical Constriction
ကိိုသတ်မတ်ပပြီးတာမိို ဲ့နကာင်ြီးနကာင်ြီး အ ိုပ် ိုပ် ိို ဲ့ရပါပပ။
သည်method မာ ဓာတ်မန်2ခါရိိုက်ပါတယ်။ Pre-treatment X-ray တစ်ခ ပ်၊ Confirmatory X-ray
တစ်ခ ပ်ပါ။
Formula method
----------------------------
RIL:RTL = ILX:TLX
RIL= Real Instrument Length
RTL = Real Tooth Length
ILX = Instrument Length Measured in the film
TLX = Tooth Length Measured in the Film
Electronic Apex locator (EAL)
---------------------

5. 80 -95%န ာက် တိက တယ်။
Electrode နစ်နခ ာင်ြီးပါတယ်။ တစ်နခ ာင်ြီးက ူနာရ ဲ့lip န ဲ့ခ ိတ်တယ်။ Lip
clip ိို ဲ့နခေါ်ပါတယ်။နနာက်တစ်နခ ာင်ြီးက file ကိို ာနထာက်ရတယ်။
#Electronic cardiac device e.g., pace maker တပ်ထာြီးတဲ့ ူနာမာ ိုြီး မသိုြီးရ။
သူ ဲ့သိုြီးမယ်ဆိိုရင် Appropriate file size သူ ဲ့canal သူ ဲ့file size ဖြစ်ြိို ဲ့ ိိုပါတယ်။
Apex locator ကိို perforation ရိမရိန ဲ့location ကိိုသိခ င်ရင်လည််း သိုြီးနိိုင်ပါတယ်။
Tactile sensation
-----------------------------
က်ထိပ်ကနနfileထညဲ့်နနရင် စိတ်ကခစာြီးမိတဲ့senseကိိုသိုြီးပပြီး Apical constriction ကိိုသတ်မတ်တာပါ။
သူ ဲ့တစ်ခိုတည်ြီးန ဲ့စိတ်ခ ယို ကည် ိို ဲ့မရပါ။
နနာက်တစ်ခိုက Patient response န ဲ့ ကညဲ့်တာပါ။file ထညဲ့်နနရင်ြီး painဆက်ကနရရင် နယဘူယ အနနန ဲ့
vital tissue ကိိုနရာ်နနတယ် ိို ဲ့သတ်မတ်တာပါ။
အဲ့သညဲ့်နတာဲ့ နအာင်ဖမင်တဲ့ RCT တစ်ခိုဖြစ်ြိို ဲ့Apical constriction သတ်မတ်ြိို ဲ့အနရြီးကကြီးပါတယ်။ဒါန ကာငဲ့်
Apical constriction သတ်မတ်ြိို ဲ့X-ray+Apex locator+Tactile method
နတွတစ်ပပိ င်တည်ြီး ိုပ်နိိုင်ရင်အနကာင်ြီးဆိုြီး Apical constriction
သတ်မတ်နိိုင်ပါမယ်။အနကာင်ြီးဆိုြီးအသငဲ့်နတာ်ဆိုြီး Apical constriction ကိို ရမ Cleansing and shaping
နကာင်ြီးပါမယ်။နနာက်ဆိုြီး Obturation မာစကာြီးသွာြီးနဖပာပါတယ်။method တစ်ခိုတည်ြီးထက် ကပေါင််းစပ်ပပီ်း
နရာပပန်ြီးသိုြီးတာ ပိိုနကာင်ြီးတယ် ိို ဲ့မတ်ခ က်နပြီးပါရနစ။
X-ray ည်ြီးသိုြီးပါ၊ Apex locator ည်ြီးသိုြီးပါ၊ Tactile sensation ည်ြီးခစာြီးပါ ိို ဲ့တိိုက်တွန်ြီးပါရနစ။
References
1. Textbook of Endodontics, 4th
edition (Nisha Garg, Amit Garg)
2. Endodontics Lecture Notes (Final Year BDS course)