Mayıs 2015'de Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim bölümü doktora programı kapsamında Öğrenme Stilleri ve Stratejileri dersinde Karabük Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu öğretim elemanlarından Okt. Mustafa POLAT tarafından Witkin'in Öğretim Stili ile ilgili yapılan sunum dosyası. İletişim: mustafapolat@karabuk.edu.tr .İyi çalışmalar dilerim.
2. İÇERİK
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
ÖĞRETİM STİLİ TERCİHİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Mustafa POLAT 11.05.2015
3. Öğrenme-öğretme süreci öğretmen, öğrenci, öğrenme
ortamı ve öğretim stratejisi gibi öğelerden oluşur. Bu
sürecin asli unsurları öğretim etkinliğini yürüten ya da
öğrenciler için öğrenmeyi kolaylaştıran öğretmenler ve
öğrencilerdir. Bu süreç içinde yer alan öğeler arasındaki
etkileşimlerin niteliğini ağırlıklı olarak öğretmenlerin
mesleki ve kişilik özellikleri şekillendirmektedir.
Öğretmenin, öğrenmeyi arttırmak için sergilediği her
davranışın altında bir değer, inanç ve felsefe vardır ve bu
unsurların öğretmenin davranışları ile tutarlı olması
beklenir.
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Mustafa POLAT 11.05.2015
4. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Öğrenme-öğretme süreci içerisindeki tutarlılık hem
öğrencilerin hem de öğretmenlerin amaçlarına
ulaşmalarına yardım eder. Bu nedenle öğretmenlerin
düşüncelerinin, değerlerinin, inançlarının ve
davranışlarının göstergesi olan öğretim stillerinin
öğrenme-öğretme sürecinde etkisi olduğu söylenebilir.
5. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Joyce ve Weil (1980)’e göre günümüz sınıflarında etkili bir
öğretim sürecini yönetebilmek amacıyla öğretmenlerin
farklı öğretim stillerini bir arada kullanabilmesi
gerekmektedir. Öğretmenlerin çeşitli öğretim stillerini bir
arada kullanabilmesi onların aynı zamanda çeşitli strateji,
yöntem ve tekniği de bir arada kullanabildiklerinin
göstergesi olmakta ve öğrencilerin öğrenme performansını
en iyi düzeye çıkartmaktadır.
6. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Öğretmenler ve araştırmacılar tarafından yapılmış olan
gözlemler ve araştırmalar öğrencilerin öğrenme
şekillerinde birtakım farklılıklar olduğunu ortaya
koymaktadır Heimlich ve Norland (1994)’ın da belirttiği
üzere; öğrenciler farklı şekillerde öğrenirler ve bu yüzden
de, öğrenci grubunun gelişim seviyesi ne olursa olsun
öğretim stillerinde bir çeşitlilik sağlanmış olması çok
önemlidir.
7. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Sınıfta farklı öğretim stillerinin ve yöntemlerin
kullanılması öğrenci açısından ortaya çıkabilecek olumsuz
sonuçları engeller. Ayrıca, öğretmenlerin farklı öğretim
stillerini kullanmaları, bilginin öğrenci tarafından iyi bir
şekilde organize edilerek hafızada saklanmasını sağlar.
Öğretmenlerin öğrencilere, içeriğe ve öğretim amaçlarına
ilişkin geniş bir farkındalığa ulaşması ancak farklı öğretim
stillerini kullanması ile mümkün olabilmektedir.
8. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRENME ÖĞRETME SÜRECİNDE ÖĞRETİM STİLLERİ
Öğretim etkinliklerinin yapıldığı sınıf ortamları ilgiler,
beklentiler, istekler, yetenekler ve zeka türleri açısından bir
zenginlik içermektedir. Çünkü sınıftaki öğrenciler farklı
öğrenme süreçlerine sahiptirler dolayısıyla öğrenme
öğretme süreçlerinde öğrenme stilleri ve bu öğrenme
stillerine hitap edecek öğretme stillerinin kullanılması bu
açıdan bakıldığında oldukça önem arz etmektedir.
9. Öğrencilerin Özellikleri ve Yetenekleri: Öğrenciler, verilen ödevleri
gerçekleştirme ve problemleri çözme yetenekleri, genel akademik
yetenekleri, özgeçmişleri, ilgi alanları, motivasyonları, yeterlilik
düzeyleri, kültürel özellikleri (değerleri, ön yargıları, gelenekleri) de
öğrenme üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Öğrencilerin Kişiler Arası Verimli İlişkiler Kurma İsteği:
Öğrencilerin ve öğretmenlerin iletişim becerileri
Öğretmenlerin Öğrenme Görevlerini Kontrol Etme İhtiyaçları:
Öğretmenlerin sahip olduğu eğitim felsefesi paralelinde öğrenme
öğretme sürecine bakış açıları olarak ifade edilebilir. Öğrenciler
üzerindeki kontrolün azalması ile birlikte öğretmen merkezli öğretim
stillerinden öğrenci merkezli öğretim stillerine doğru bir geçiş
sağlanmakta ve bu yollar öğrencilerde yetenek gelişimini
sağlanmaktadır.
ÖĞRETİM STİLİ TERCİHİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
Mustafa POLAT 11.05.2015
10. Mustafa POLAT 11.05.2015
ÖĞRETİM STİLİ TERCİHİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
Durumsal Talepler: Öğrencilerin karşılaştığı acil ve beklenmedik
durumlar genellikle belirli bir stilin tercih edilmesini gerektirir.
Örneğin, sınıfta ilk kez işlenecek olan bir konuda, öğretmenin daha
emir verici ve kuvvetli bir uzman-otorite stili kullanması gerekebilir.
Öğrencilerin Öğrenme Stilleri
Konu Alanı ve Amaçlar
Zaman
Öğrenme Ortamı
11. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Pek çok araştırmacı öğretmenlerin öğretim sürecindeki
davranışlarını temel alarak birçok öğretim stili modeli
geliştirmişlerdir. Araştırmacılardan Witkin ise geliştirmiş
olduğu öğretim stilini alan-bağımlı ve alan-bağımsız
öğrenme teorisi üzerine kurmuştur.
Alan bağımlı ve alan bağımsız stillerine sahip bireylerin
sahip oldukların farklılıkların temelinde kişilik, sosyal
değişkenler, algılama, zihinsel işlevler ve psikolojik
süreçler bulunmaktadır. Bu iki stil ve buna bağlı olarak
öğrenme öğretme sürecindeki etkinliklere yansımaları
tamamen birbirinden bağımsız değil birbiri ile ilişki
içerisinde olan bir yapıdadır.
12. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Witkin, geçmiş yaşantısında karşılaştığı nesnelere farklı
bakış açısıyla yaklaşan, çevresindeki varlıkları çözümsel
olarak algılayan bireylerin sahip olduğu bilişsel stile alan
bağımsız; çevresine edilgen bir şekilde uyan, bulunduğu
ortamdan etkilenen ve bütünü algılama eğiliminde olan
bireylerin sahip olduğu bilişsel stile ise alan bağımlı adını
vermiştir.
13. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Alan bağımsız olarak sınıflandırılan bireyler genel olarak
dış dünyadaki nesnelere ve ayrıntılara daha fazla ilgili
gösterirler ve farklılıkların çok fazla belirgin olmadığı
durumlarda dahi alan bağımsız bireyler bu durumun
farkına varabilirler Alan bağımlı bireyler ise çevrelerindeki
her şeyi bütün olarak görme eğiliminde oldukları için
ayrıntıların farkına varmada güçlük çekebilirler.
Alan bağımlı stiline sahip bireyler sosyal ilişkilere önem
verip, işbirliği çalışmalarına yer verirlerken, alan bağımsız
bireyler öğrenme öğretme sürecinde bireysel çalışmaların
daha etkili olduklarını düşünürler ve bu çalışmalara
öncelik tanırlar.
14. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Alan bağımlı ve alan bağımsız öğrencilerin aynı düzeyde
bilişsel kapasiteye sahip olmakla birlikte bilgiyi kullanma
yetenekleri ve öğrenme öğretme sürecinde materyal
seçiminden ölçme değerlendirmeye kadar farklılıklar
yaratabilir.
Alan bağımsız bireyler bilişsel yönden alan bağımlı
bireylerden çok daha esnektiler. Alan bağımsız stilindeki
bireyler öğrenme öğretme sürecinde ayrıntıları sunmada
daha başarılı iken alan bağımlı bireyler özetlemede daha
başarılıdırlar. Alan bağımsız bireyler basılı materyalleri
tercih ederken, alan bağımlı bireyler görsel ağırlıklı
materyalleri tercih etmektedirler.
15. WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
Alan bağımlı ve alan bağımsız stillerin sahip olduğu özellikleri şu
şekilde sıralanabilir:
A- Alan Bağımlı Bireyler
1. Sınıfın amaçlarını ve temposunu yönlendirir.
2. İyi yapılandırılmış bir sınıfı yönetir.
3. Sunuş yoluyla öğretim yöntemini kullanırlar.
4. Öğrenme öğretme sürecinde yönergeleri açık bir şekilde sunarlar.
5. Öğrenci-öğretmen ilişkisi ve etkileşimine yer yoktur.
Mustafa POLAT 11.05.2015
16. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
A- Alan Bağımlı Bireyler
6. Öğrenme-öğretme sürecinde kurallara önem verirler.
7. Sınıfta öğrenme konularını, olayları, nesneleri ve öğrenciler
arasındaki ilişkileri topluca değerlendirirler.
8. Gösteri yöntemiyle, görsellerle, sembolik şekillerle öğretimi
desteklerler.
9. Benzetmelerden yararlanırlar.
10. Kavramları hikayeleştirerek, yaşantıyla ilgili şekilde sunarak
öğrencilerin öğrenme sürecini kolaylaştırırlar.
17. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
B-Alan-Bağımsız Bireyler:
1. Dersler öğrencilerin en yüksek düzeyde katılımını sağlayacak
şekilde planlarlar ve nispeten yapılandırılmamış, esnek bir yol izlerler.
2.Tartışma yöntemine önem verirler.
3.Buluş ve araştırma yöntemini kullanırlar.
4.Öğrencilerin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik bir öğrenme
ortamının oluşmasını sağlarlar.
5. Bağımsız çalışmalara yer verirler.
18. Mustafa POLAT 11.05.2015
WITKIN ÖĞRETİM STİLİ
B-Alan-Bağımsız Bireyler:
6. Öğrenme-öğretme sürecinde kurallara önem vermezler.
7. Görsellik, sembolik ve benzetme yöntemlerini tercih etmezler.
8. Sözel öğretime, anlatım ve açıklamalara yer verirler.
9. Öğrenci-öğretmen ilişkisi ve etkileşimi yoğundur.