13.01.20.15.bai tap su dung trong khoa hoc

1. Các bài tập – lập kế hoạch
QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI VÀ ỨNG PHÓ
VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

2. 1. Đánh giá mức độ sẵn sàng của doanh
nghiệp trong QLRRTT
1
Bạn có bao giờ nghĩ đến việc hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình có thể bị
gián đoạn bởi thiên tai?
Có Không Không chắc
2
Bạn có bao giờ xác định bộ phận nào của doanh nghiệp mình phải tiếp tục hoạt động khi thiên
tai xảy ra?
Có Không Không chắc
3
Bạn có bao giờ nghĩ rằng cần phải lập kế hoạch để cho hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp mình không bị gián đoạn bởi thiên tai?
Có Không Không chắc
4
Doanh nghiệp bạn có kế hoạch ứng phó với thiên tai để đảm bảo người lao động trong doanh
nghiệp bạn được an toàn và tự chăm sóc bản thân cho đến khi có ứng cứu?
Có Không Không chắc
5
Bạn có thể liên lạc được với người lao động của doanh nghiệp mình khi thiên tai xảy ra trong
giờ làm việc hoặc sau giờ làm việc?
Có Không Không chắc
6 Trụ sở doanh nghiệp của bạn có chịu được tác động của thiên tai? Có Không Không chắc
7
Các tài sản, thiết bị của doanh nghiệp bạn có được bảo vệ và sẽ không bị thiệt hại khi thiên tai
xảy ra?
Có Không Không chắc
8
Các hồ sơ lưu, dữ liệu quan trọng của doanh nghiệp có được bảo vệ để không bị ảnh hưởng
khi thiên tai xảy ra?
Có Không Không chắc
9
Doanh nghiệp của bạn có thể vận hành nếu không có nhà cung cấp, không tiếp cận được với
thị trường hay các dịch vụ thiết yếu khác (ví dụ: nước, đường dẫn nước thải, điện, giao
thông)?
Có Không Không chắc
10
Doanh nghiệp của bạn có vận hành được khi thiên tai xảy ra mà nhân viên không thể đến
được doanh nghiệp không?
Có Không Không chắc
11
Doanh nghiệp của bạn có làm việc với cộng đồng gần trụ sở doanh nghiệp (hay với chính
quyền địa phương và các doanh nghiệp khác) để thúc đẩy việc chuẩn bị, lập kế hoạch cũng
như hỗ trợ cộng đồng khôi phục hậu quả thiên tai không?
Có Không Không chắc
12
Doanh nghiệp bạn có tham khảo cơ quan bảo hiểm để xác định và đóng bảo hiểm cơ bản của
doanh nghiệp nhằm giúp doanh nghiệp hoạt động lại bình thường sau thiên tai?
Có Không Không chắc

3. Loại
hiểm họa
Khả
năng có
thể xảy
ra
Cao –
thấp
(5-1)
Ảnh
hưởng
đến con
người
Ảnh
hưởng
đến tài
sản
Ảnh
hưởng
đến hoạt
động
SXKD
Nguồn
lực bên
trong
Nguồn
lực bên
ngoài
Tổng
điểm
Ảnh hưởng mạnh - ít ảnh
hưởng (5-1)
NL kém - NL
mạnh
(5-1)
Bão
Lũ, lụt
Lốc, gió xoáy
Lở đất
Nhiệt độ tăng
Nước biển dâng
Các hiện tượng
khí hậu cực
đoan khác
2. Đánh giá hiểm họa thiên tai (Bài tập 2)

4. TT Yếu tố Điểm mạnh Điểm yếu Giải pháp khắc phục
1 Về nhân lực, cơ chế tổ chức
-Con người (NLĐ)
-Cơ chế tổ chức
2 Về tài sản:
-Nhà xưởng, kho tàng
-Máy móc, thiết bị
-Nguyên liệu
-Hàng hóa
-Dịch vụ
-Tài chính.
3 Về đối tác:
-Kháchhàng
-Nhà cung cấp.
-Thị trường
3. Đánh giá điểm yếu/mạnh, phân tích
mức độ rủi ro và giải pháp khắc phục
(bài tập 3)

5. 4.1. Mẫu phương án di dời và bảo vệ tài sản tại chỗ
4. Lập kế hoạch chuẩn bị ứng phó trong tình
huống thiên tai
Số TT
Đối tượng
cần di dời/bảo vệ
Điều kiện
giả định
Vị trí
hiện tại
Vị trí
chuyển
đến
Thời
điểm TH
Cách thức
di dời/bảo
vệ
Các yêu cầu,
điều kiện để
thực hiện
Bộ phận
thực
hiện
Dự kiến
kinh phí (đ)
I Di dời
Loại hình
thiên tai,
cấp độ, thời
gian kéo dài
1 Máy móc
2 Thiết bị
3 Hàng hóa
4 Nguyên liệu
5 Hồ sơ tài liệu
II Bảo vệ
1 Nhà xưởng, kho tàng
Loại hình
thiên tai,
cấp độ, thời
gian kéo dài
2 Máy móc
3 Thiết bị
4 Hàng hóa
5 Nguyên liệu
6 Hồ sơ tài liệu

6. 4.2. Mẫu phương án sơ tán
TT
Đối tượng/số
lượng
Địa điểm
hiện tại
Địa điểm sơ tán đến
Phương tiện di
chuyển
Người/bộ phận
chịu trách nhiệm
Kinh phí
1
2
3
TT
Hậu cần cho nhân
viên tại nơi sơ tán
Số lượng Địa điểm cung cấp
Phương tiện vận
chuyển
Người/bộ phận
chịu trách nhiệm
Kinh phí
1 Lương thực
2 Nước uống
3 Túi cứu thương
4 Chăn màn
5 …………….

7. 4.3. Phương án đảm bảo cung ứng vật tư sản
xuất và thực hiện nghĩa vụ khách hàng
1. Lập danh sách nhà cung cấp và
khách hàng chủ yếu có liên quan
mật thiết đến hoạt động sản xuất
kinh doanh. Dự trù các tình huống
gián đoạn và khó khăn khi thiên tai
diễn ra trong việc cung cấp đầu vào
và giao hàng đầu ra, bảo đảm hoạt
động bình thường khi thiên tai kết
thúc
2. Nếu tình huống thiên tai diễn ra có
khả năng ảnh hưởng nguồn cung
ứng chính thì phải tìm nguồn cung
ứng dự phòng
Cân nhắc
• Khả năng có thể cung cấp dịch
vụ của các nhà cung cấp trong
tình huống thiên tai
• Mức độ có thể bị ảnh hưởng
của các nhà cung cấp khi thiên
tai xảy ra
• Mức độ tác động đối với hoạt
động SXKD của DN
• Dự kiến kinh phí nếu ảnh
hưởng

8. Mẫu phương án khách hàng & nhà
cung cấp
TT Tên nhà cung cấp Địa điểm, và
chi tiết liên hệ
Khả năng cung
ứng (trong tình
huống thiên
tai)
Nhà cung cấp
dự phòng
(thông tin chi
tiết)
Mức độ tác
động tới SXKD
của DN (nếu
nhà cung cấp
ảnh hưởng)
Dự kiến
kinh phí
(đ)
I Nhà cung cấp 1
1
2
3
…
…..

9. 4.4. Mẫu phương án hậu cần
TT Nhu cầu/nội
dung
ĐVT Số
lượng
Thành
tiền
Thời gian
thực hiện
Trách nhiệm
thực hiện
Bộ phận/cá nhân
phối hợp thực hiện
1
2
3
4
5

10. Thế nào là bản kế hoạch chuẩn bị ứng
phó với thiên tai tốt?
Một số điểm cần lưu ý:
• Bản kế hoạch phải ngắn gọn, rõ ràng và dễ hiểu
• Bản kế hoạch phải có tính linh hoạt: có thể điều chỉnh
một cách nhanh chóng và dễ dàng
• Phải kiểm tra lại bản kế hoạch và điều chỉnh, cập nhật
thường xuyên (nếu cần)
• Các hoạt động này cần lồng ghép vào các hoạt động
thường ngày của DN
• Tất cả các nhân viên trong DN cần nắm rõ các hoạt động
cụ thể trong bản kế hoạch

11. Ví dụ
Phương án phòng ngừa & ứng phó bão
Những hoạt động cần chuẩn bị trước khi xảy ra bão từ 4
– 5 ngày:
Trước bão 3 ngày nếu cấp gió <=4; cấp gió từ 5-7 thì cần
làm gì và cấp gió trên cấp 8 thì cần làm gì?
Trong khi xảy ra bão:
 Chủ yếu tuần tra, bảo vệ tòa nhà, thiết bị, cơ sở vật chất
và báo cáo tình hình diễn biến đến các bên liên quan
 Ứng cứu những hư hỏng trong điều kiện cho phép, đảm
bảo an toàn tính mạng của các thành viên trong nhóm ứng
trực.

12. Ví dụ kế hoạch phục hồi sau bão
Sau khi bão tan:
• Các hoạt động cụ thể cần tiến hành
• Dọn dẹp, sửa chữa …
• Chuẩn bị điều kiện phục hồi sản xuất kinh doanh
• Yêu cầu: tất cả những cá nhân liên quan cần nắm chi tiết
những việc cần làm và biết cách thực hiện trong thời gian
nhanh nhất. Cần thường xuyên rà soát và điều chỉnh, bổ
sung nếu cần thiết

13. Một số điểm khác cần lưu ý khi xây
dựng kế hoạch
• Đảm bảo là mọi người đều đang sử dụng bản kế hoạch
mới nhất với đầy đủ thông tin được cập nhật (ghi ngày
tháng cập nhật)
• Sao chụp và phân phát bản bản kế hoạch cho những
người có trách nhiệm liên quan trong bản kế hoạch.
• Những thông tin mật (nếu có) cần đánh dấu và lưu giữ
riêng
• Giao cho một số cán bộ chịu trách nhiệm ghi chép lại các
hoạt động xảy ra trong tình huống khẩn cấp (cung cấp
thông tin và các quyết định cần thiết) để rút kinh nghiệm
và điều chỉnh kế hoạch cho các đợt sau

14. Một số vấn đề cần lưu ý
• DN có người lao động khuyết tật
• Vấn đề giới (có sự tham gia của cả nam và nữ trong
quá trình lập kế hoạch, khi tính đến các phương án
hậu cần và dự phòng trong các tính huống khẩn cấp,
tính đến cả nhu cầu của nam và nữ - rất quan trngj với
DN sử dụng nhiều lao động nữ)

15. Những việc cần làm ngay của DN để ứng
phó tốt với thiên tai
1. Lập ban chỉ đạo chỉ huy phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp rủi ro thiên tai
2. Lập phương án phòng ngừa, ứng phó khẩn cấp với rủi ro thiên tai
3. Thành lập các đội ứng phó khẩn cấp làm nhiệm vụ trực phòng chống
trong tình huống thiên tai diễn ra
4. Triển khai các hoạt động gia cố, chèn chống nhà xưởng, kê dọn, sắp xếp
bố trí lại vật tư hàng hóa
5. Diễn tập và tập huấn, tuyên truyền phổ biến và huấn luyện các kỹ năng
ứng phó khẩn cấp
6. Chuẩn bị đủ các điều kiện nhân lực vật lực cho phòng ngừa ứng phó khi
thiên tai diễn ra. Sử dụng phương châm 4 tại chỗ trong phòng ngừa ứng
phó khẩn cấp rủi ro thiên tai
Tham khảo website http://ungphothientai.com

16. Hai nhóm giải pháp
• Giải pháp phi công trình là toàn bộ những biện pháp làm phát
huy các khả năng và hạn chế các biểu hiện dễ bị tổn thương
của DN trong các lĩnh vực: nhân lực, cơ chế tổ chức, tài chính,
nguyên nhiên liệu, sản phẩm, đối tác, mạng lưới, thị trường
• Giải pháp kỹ thuật và công trình tập trung vào việc tạo một
môi trường vật lý an toàn nhất cho con người và các tài sản
của DN. Nhóm giải pháp này bao gồm tất cả các biện pháp
nhằm giảm thiểu các yếu tố dễ bị tổn thương và tăng cường
khả năng của DN về cơ sở vật chất, nhà xưởng, kỹ thuật, công
nghệ,…

17. Một số giải pháp phi công trình
trong QLRRTT
• Nâng cao kiến thức, nhận thức và kỹ năng của công nhân viên trong DN về
phòng ngừa và giảm nhẹ và khắc phục rủi ro thiên tai;
• Bố trí nhân lực đầy đủ với cơ chế tổ chức phù hợp, trách nhiệm rõ ràng để
đảm nhận nhiệm vụ ứng phó thiên tai;
• Bố trí nguồn tài chính đầy đủ và ổn định để đảm bảo các hoạt động quản lý
rủi ro thiên tai được thực hiện tốt;
• Đa dạng hóa nguồn cung cấp, bố trí nguồn nguyên, nhiên liệu dự phòng để
đảm bảo không bị gián đoạn khi có thiên tai xảy ra;
• Bố trí mùa vụ thích hợp, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kế hoạch dự trữ/bảo
quản sản phẩm để có nguồn cung ổn định;
• Đa dạng hóa các đối tác, chia sẻ rủi ro, hình thành mạng lưới tương trợ,
hợp tác khi có thiên tai xảy ra;
• Có tính đến yếu tố thiên tai khi lập kế hoạch phát triển thị trường nhằm
đảm bảo tiêu thụ ổn định.

18. Một số giải pháp kỹ thuật
và công trình
• Lựa chọn vị trí, địa hình an toàn cho các công trình xây dựng như nhà
xưởng, của hàng, kho bãi, văn phòng điều hành, trạm y tế, trạm điện và khu
ký túc xá công nhân....
• Thiết kế các hệ thống sản xuất, các công nghệ hiện đại để làm tăng độ an
toàn và bảo dưỡng cho các công trình xây dựng: văn phòng, nhà xưởng, kho
tàng...
• Có hệ thống cảnh báo với thiết kế phù hợp và được bảo dưỡng thường xuyên
• Hệ thống thông tin liên lạc có thể vận hành thông suốt trước, trong và sau
thiên tai
• Hệ thống bảo quản, tạm trữ nguyên liệu, bảo quản, dự trữ sản phẩm
• Hệ thống phương tiện vận chuyển đồng bộ và có phương tiện dự phòng
• Chuẩn bị sẵn sàng các trang thiết bị cứu trợ, cứu nạn
• Áp dụng những nguyên tắc xây dựng phòng chống thiên tai
• Có quy hoạch về sử dụng đất và tài nguyên hợp lý.
• Tránh những nơi tập trung các yếu tố chịu rủi ro cao.

19. Mẫu Phương án phòng chống bão lụt

22. Mẫu sơ đồ tổ chức phòng chống bão

23. TRUNG TÂM GIÁO DỤC VÀ PHÁT TRIỂN
Website: http://ced.edu.vn/
Tel: (84-4) 3562 7494
Fax: (84-4) 3540 1991
E-mail: cedhanoi@ced.edu.vn
Website ứng phó thiên tai:
http://ungphothientai.com/