A great article on LifeVac by Dr. Krystyna Knypl. It is in Polish unfortunately so will have to be translated to English via google translate.

1. Niedrożność dróg oddechowych spowodowana
ciałem obcym jest stanem zagrożenia życia.
W Stanach Zjednoczonych każdego roku około
4 tys. osób umiera z powodu zadławienia się,
a około 100 tys. zgłasza się z tej przyczyny do
szpitalnych izb przyjęć. Powodem zakrztuszenia
się jest spożywany pokarm lub ciało obce, takie
jak bateria, moneta, cukierek, guma do żucia,
balonik do nadmuchiwania, część zabawki itp.
O
fiarami zakrztuszenia są najczęściej dzieci do trze-
ciego roku życia. American Academy of Pediatrics
wydała w 2010 r. dokument zatytułowany „Policy
Statement – Prevention of Choking Among Children”,
w którym omówiono zapobieganie zakrztuszeniu się u dzie-
ci. Podkreślono, że są one bardziej narażone na zakrztusze-
nie niż dorośli nie tylko z powodu niedojrzałości odruchów
fizjologicznych i zachowań, ale także ze względu na małe
wymiary dróg oddechowych. Według danych z 2001 r.
na 17 537 dzieci hospitalizowanych w trybie nagłym u 59,5
proc. przyczyną zakrztuszenia był pokarm (winogrona, ka-
wałki parówek, cukierki, guma do żucia).
Także osoby w starszym wieku, szczególnie cierpiące na
schorzenia neurologiczne, takie jak udar mózgu czy choro-
ba Parkinsona, oraz inne schorzenia powodujące zaburze-
nia połykania, są narażone na zakrztuszenie.
Celebryta dr Heimlich v. fakty naukowe
Dr Henry J. Heimlich, amerykański torakochirurg pracujący
w Cincinnati, w 1974 r. opublikował na łamach „JAMA” ar-
tykuł „A Life-Saving Maneuver to Prevent Food-Choking”,
w którym opisał metodę udzielania pierwszej pomocy
Zakrztuszenie
– przyczyny
i pierwsza pomoc
Krystyna Knypl
Fot.archiwum
NA CZASIE
w przypadku zakrztuszenia. Metoda jest znana jako ma-
newr Heimlicha, do 2006 r. rekomendowany przez Ame-
rykański Czerwony Krzyż i American Heart Association.
Duża w tym była zasługa samego dr. Heimlicha, znanego
ze skutecznego promowania swojego pomysłu.
Jednakże medycyna to nauka oparta na faktach, a tych bra-
kowało, jeśli chodzi o realną skuteczność manewru Heimli-
cha. W zasobach PubMed są natomiast opisy powikłań po
nieumiejętnym jego zastosowaniu, takich jak złamanie żeber,
pęknięcie żołądka lub przełyku, uraz krezki, pneumomedia-
stinum, pneumopericardium, a nawet nasilenie zakrzepicy
w tętniaku aorty brzusznej czy pęknięcie śledziony. Dr He-
imlich odrzucał te informacje, co więcej, energicznie kryty-
kował zasadę pięciu uderzeń w plecy, jako pierwszego kro-
ku w udzielaniu pomocy osobie z zakrztuszeniem, sugerując,
że uderzenia takie mogą zagrażać życiu.
Jednakże fakty spowodowały, że w 2006 r. zmieniono wy-
tyczne Amerykańskiego Czerwonego Krzyża dotyczące
udzielania pierwszej pomocy ofiarom zakrztuszenia i obec-
nie zaleca się rozpoczynanie pomocy od pięciu uderzeń
w plecy, a następnie wykonanie pięciu skierowanych ku gó-
rze ucisków w okolicy nadbrzusza. Pojawiły się też nowe
sposoby.
Na scenę wkracza LifeVac
Niedawno dopuszczono do użytku ssawkę reanimacyjną
o nazwie LifeVac. Ma rejestrację amerykańskiej agencji FDA,
czyli Food and Drug Administration (U.S. FDA Registration
No.: 3011053282), przeszła testy laboratoryjne skuteczno-
ści ewakuacji z dróg oddechowych ciał obcych o różnych
kształtach i rozmiarach. Pomiary przeprowadzone w Retlif
Testing Laboratories wykazały siłę ssania do 300 mmHg.
Podczas kongresu American College of Emergency Physi-
cians (w listopadzie 2017) dr Lih-Brody i wsp. w doniesieniu
Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich
Oddział Mazowiecki bł. dr Ewy Noiszewskiej
Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich
organizuje spotkania środowiska medycznego gromadzące lekarzy i wszystkich posługujących chorym.
Zapraszamy na spotkanie 27.03.2018 r. z okazji Dnia Świętości Życia.
18.00 – msza święta w kościele św. Zygmunta w Warszawie, pl. Konfederacji 55.
19.00 – wykład prof. Andrzeja Kochańskiego, specjalisty genetyki klinicznej,
na temat leczenia wrodzonych wad genetycznych. Po wykładzie dyskusja.
32 www.miesiecznik-puls.org.pl nr 3/2018 (275) marzec 2018

2. „Lifevac: A Novel Device for the Resuscitation of the Adolescent Choking Victim” przed-
stawili podsumowanie wyników testów i symulacji na modelu człowieka poddanego
zadławieniu kawałkiem parówki. W pierwszych testach ssawki LifeVac udało się usunąć
kawałek parówki blokujący drogi oddechowe w 472 z 500 przypadków, a w drugiej serii
testów blokadę dróg oddechowych usunięto we wszystkich przypadkach. Konstrukto-
rzy podają, że dzięki zastosowaniu ssawki reanimacyjnej LifeVac uratowano już dzie-
więć osób.
Podczas kongresu World Congress of Gastroenterology w Orlando (w październiku 2017)
prezentacja o LifeVac otrzymała wyróżnienie (http://www.annemergmed.com/article/
S0196-0644(17)31252-0/fulltext).
Przeprowadzono szczegółowe testy symulacyjne oceniające skuteczność siły ssącej
LifeVac w wypadku ciał obcych o różnej konsystencji, kształcie i położeniu w drogach
oddechowych. Testy z użyciem kawałka parówki wykazały 100-proc. skuteczność ssa-
nia, gdy ciało obce było ułożone wzdłużnie w drogach oddechowych. Gdy kawałek pa-
rówki przylegał do ściany modelu, skuteczność wynosiła 80 proc. Pojedyncze winogro-
no skutecznie usunięto z dróg oddechowych w 79 proc. prób, tj. w 15 na 19.
Od czego zależy skuteczność zabiegów odblokowania
dróg oddechowych?
Czynników, od których zależy skuteczność przywrócenia drożności, jest kilka – wiel-
kość i kształt ciała obcego, jego konsystencja, położenie w drogach oddechowych, umie-
jętności ratownika, a także siła ssąca lub tłocząca zastosowanej metody udrażniania.
Doniesienie „Airway pressure with chest compressions versus Heimlich manoeuvre in
recently dead adults with complete airway obstruction” autorstwa A. Langhelle i wsp.
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10767497) zawiera szczegółowe dane dotyczą-
ce siły ssącej przy zastosowaniu różnych metod udrażniania dróg oddechowych. Po-
równano manewr Heimlicha, standardowe uciśnięcia klatki piersiowej wykonywane
podczas symulacji reanimacji oraz LifeVac. Oto wyniki:
średnie ciśnienie uzyskiwane przy zastosowaniu manewru Heimlicha wynosiło
26,4 ± 19,8 cm H2O,
średnie ciśnienie przy zastosowaniu ucisku na klatkę piersiową wynosiło
40,8 ± 16,4 cm H2O,
średnia siła ssania przy zastosowaniu LifeVac wynosiła 233,2 cm H2O
(testowano 12 ssawek, wykonując po pięć testów każdej).
Wyniki świadczą, że największą skuteczność wykazuje ssawka reanimacyjna.
Zasada stosowania LifeVac
Instrukcja posługiwania się LifeVac sprowadza się do trzech P: po angielsku PLACE
– PUSH – PULL, po polsku PRZYŁÓŻ – PRZYCIŚNIJ – POCIĄGNIJ. Czyli przyłóż maskę
do twarzy osoby ratowanej, tak aby szczelnie obejmowała usta i nos, przyciśnij ssaw-
kę (kulkowy zawór zwrotny zapobiegnie wpompowaniu powietrza do dróg oddecho-
wych), po czym przytrzymując maskę przylegającą do twarzy, pociągnij uchwyt ssawki
ku górze.
Długofalowym celem konstruktorów ssawki reanimacyjnej LifeVac jest wprowadzenie
tego bardzo przydatnego akcesorium do protokołów podstawowych zabiegów reani-
macyjnych, czyli BLS (ang. Basic Life Support).
Zapobieganie zakrztuszeniu
W zapobieganie zakrztuszeniu powinni być zaangażowani nie tylko pracownicy ochro-
ny zdrowia, ale także rodzice małych dzieci i opiekunowie przewlekle chorych.
Ważną rolę do odegrania ma też przemysł spożywczy, który powinien produkować bez-
pieczną żywność (chodzi o kształt i konsystencję produktów, zamieszczanie na etykie-
tach czytelnej informacji o zagrożeniu zakrztuszeniem) i pracownicy gastronomii, któ-
rzy powinni być szkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy osobom, które uległy
zakrztuszeniu.
Słynna z filmów „Lepiej późno niż później” oraz „Za jakie grzechy, dobry Boże?” paryska
restauracja Le Grand Colbert po tragicznym w skutkach zakrztuszeniu jednego z gości
podjęła decyzję o przeszkoleniu wszystkich kelnerów w zakresie udzielania pomocy.
Pierwszej pomocy przy zakrztuszeniu powinien umieć udzielić każdy człowiek.
PRZYŁÓŻ
PRZYCIŚNIJ
POCIĄGNIJ
33www.miesiecznik-puls.org.pl nr 3/2018 (275) marzec 2018