2. •युद्धको वैधत्ता (Legality of war)
• प्रारम्भमा अन्तरााष्ट्रि य कानूनले शक्तिको प्रयोगलाई अन्तरााष्ट्रि य ष्ट्ववाद
गने महत्त्वपूर्ा उपायको रुपमा ष्ट्लइन्थ्यो। वर्ामान अवस्थामा आइपुग्दा
सम्म अन्तरााष्ट्रि य ष्ट्ववाद समाधान गने अस्त्रको रुपमा संयुि रारि संघको
सुरक्षा पररषदले कारवाहीको रुपमा शक्तिको प्रयोग गदै आएको पाइन्छ
।
3. • संयुिरारि संघको स्थापना पश्चार् पष्ट्न क
े ही युद्ध नभएका होइन । र्र पष्ट्न
संयुि रारि संघको सुरक्षा पररषदले पष्ट्न कारवाहीको नाममा बहुराष्ट्रि य
सेनाहरूको सहयोगमा युद्धरुपी कारवाही सम्पन्न गरेको छ। अन्तरााष्ट्रि य कानून
अनुसार युद्धलाई न्यायपूर्ा युद्ध, अन्यायपूर्ा युद्ध, धमायुद्ध आष्ट्दको नामबाट
ष्ट्िष्ट्नन्थ्यो । वर्ामानको कानून अन्तरााष्ट्रि य कानून अनुसार युद्ध र शक्तिको
प्रयोगलाई पूर्ारुपमा अवैध घोषर्ा गरेपष्ट्छ आत्मरक्षाको लाष्ट्ग गररने युद्ध,
राष्ट्रि य स्वर्न्त्रर्ाको लाष्ट्ग गररने युद्ध भन्ने बुष्ट्िन्छ ।
4. • आधुष्ट्नक अन्तरााष्ट्रि य कानूनले समेर् कष्ट्र्पय अवस्थाहरूमा युद्ध वा
शक्तिको प्रयोग गनुालाई वैध नै माष्ट्नएको पाइन्छ जसलाई बुुँदागर् रुपमा
यस प्रकार व्यि गना सष्ट्कन्छ ।
5. •आत्मरक्षा (Self Defence )
• आफ्नो जीवन र सम्पष्ट्त्त, संरक्षर् गना
पाउने नैसष्ट्गाक अष्ट्धकार जस्तै रारि को
पष्ट्न आफ्नो नैसष्ट्गाक अष्ट्धकार हुन्छ।
UNO को धारा ५१ व्यवस्था छ।
6. •उपष्ट्नदेशबाट मुक्ति
(Decolonization)
• उपष्ट्नदेशमा रहेका जनर्ालाई स्वर्न्त्र
बनाउनको लाष्ट्ग अत्मष्ट्नर्ायको अष्ट्धकार
प्रयोग गना पाउने अष्ट्धकार हो। जस्तै
वेलायर्को उपष्ट्नवेशबाट भारर्, श्रीलंका,
वमाा आष्ट्द मुलुक मुि भएको अवस्था
ष्ट्वद्मान गरेको छ ।
7. • गुमाएको क्षेत्र प्राक्ति (Recovery of
lost Territory)
• क
ु नै राज्यको आफ्नो गुमेको राज्य पुनः
प्राक्ति गने कायाको लाष्ट्ग शक्तिको प्रयोग
गना पाउने गदाछ भष्ट्नन्छ ।
8. • जस्तैः इराकले क
ु वेर्को सावैभौमसत्ता र राष्ट्रि य अखण्डर्ा खररद गरेको
आक्रमर्बाट मुक्ति ष्ट्दलाउने उद्देश्यले सन् १९९१ मा इराक ष्ट्वरुद्ध
गररएको आक्रमर्बाट मुक्ति ष्ट्दलाउने उद्देश्यले सन् १९९१ मा इशक
ष्ट्वरुद्ध गररएको शक्तिको प्रयोगलाई ष्ट्लन सष्ट्कन्छ ।
9. •वडापत्र अन्तरगर् (Under charter)
• संयुिरारि वडापत्रले पष्ट्न ष्ट्वष्ट्भन्न अवस्थामा
शक्तिको प्रयोग गना सष्ट्कने क
ु रालाई स्वीकार
गरेको छ । जस्तै : धारा ४१, ४२ र धारा ५१
ले रारि हरूको आत्मरक्षाको नैसष्ट्गाक
अष्ट्धकारलाई मान्यर्ा ष्ट्दएको छ। जसको
आधारमा गररएका लडाईहरू यथाथा
वैधाष्ट्नक नै भन्ने गररएको पाइन्छ।