WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku

3W i a d o m o s c i
,
nr 12 (287)
SPIS TREŚCI
Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW
Z DZIAŁAŃ IZBY
AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU
PRAWO W PROJEKTOWANIU
ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
25 LECIE IZBY PROJEKTOWANIA BUDOWLANEGO
OPRACOWANIA STAŁE
INDEKS ARTYKUŁÓW 2014
Aleksander Krupa, Kazimierz Staśkiewicz
– Kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj”
Jan Zambrzycki - Reminiscencje na 25-lecie Izby Projektowania Budowlanego
Z prasy
5
33
34
Tadeusz Biliński – Wspomnienia
Program obchodów 25-lecia Izby Projektowania Budowlanego
10
12
13
Działamy na rzecz środowiska budowlanego
Małgorzata Rutkowska - II Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości 2015
Dariusz Ziembiński - Gdy wykonawca nie może uzyskać referencji
Dariusz Ziembiński - Warunki przetargu nie mogą być automatyczne
Informacja dotycząca obowiązujących przepisów z zakresu ochrony środowiska
Kamil Stolarski, Konrad Majewski
- BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański
Kamil Stolarski, Konrad Majewski
- Świat zamówień publicznych się zmienia
14
16
18
20
22
23
24
27
30
Wiadomości nr 12 (287) – grudzień 2014 r.
Nowe przepisy prawa

4 W i a d o m o s c i
,
nr 12 (287)
OD REDAKCJI
Drodzy czytelnicy,
W dziale Z życia Izby i jej członków Aleksander Krupa i Kazimierz Staśkiewicz
opisali kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj”.
Kontynuując tematykę obchodów jubileuszu 25-lecia Izby Projektowania Budowlanego
publikujemy wspomnienia członka honorowego IPB oraz przewodniczącego rady programowej Wiadomości
- prof. Tadeusza Bilińskiego oraz członka zespołu redakcyjnego Wiadomości – Jana Zambrzyckiego.
Z okazji jubileuszu rozpoczynamy także działania promocyjne,
mające na celu zachęcenie do członkostwa nowe firmy i szerzenie informacji dotyczących
przedmiotu działalności Izby – stąd publikacja materiału opisującego zakres działalności IPB.
Od grudniowego wydania Wiadomości prezentujemy nową rubrykę tematyczną Świat BIM i zamówień Publicznych.
IPB od dawna zajmuje się tematyką BIM i na stałe zawitała ona na łamy miesięcznika.
Autorami tekstów w nowej rubryce są eksperci z grupy doradczej M&S Doradcy Strategiczni,
właściciele portalu Budujwprawie.pl. Ich celem jest przybliżeniem uczestnikom procesu budowlanego
jego prawnych aspektów, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki umów o roboty budowlane,
prawa zamówień publicznych i prawa budowlanego.
Szczególną uwagę poświęcają prawnym aspektom wdrażania technologii BIM.
Zaczynamy od dwóch artykułów – BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański
oraz Świat zamówień publicznych się zmienia.
Pozostając w tematyce prezentujemy nadchodzącą drugą edycję konferencji,
której patronat honorowy już objęła IPB – Projektowanie Przyszłości.
Przypominamy informacje o pierwszej edycji oraz informujemy o planach nadchodzącej edycji.
Specjalna stawka dla członków IPB daje możliwość
na uczestniczenie w tym międzynarodowym wydarzeniu na bardzo atrakcyjnych warunkach.
Stała rubryka Dariusza Ziembińskiego w bieżącym numerze informacjami o sytuacji,
gdy wykonawca nie może uzyskać referencji oraz o Warunkach przetargu.
Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia w imieniu całego zespołu redakcyjnego i pracowników IPB
życzę Państwu, aby ten wspaniały czas upływał w rodzinnej atmosferze
i przyniósł wiele radości oraz optymizmu.
Małgorzata Rutkowska, Redaktor Naczelna - m.rutkowska@ipb.org.pl

,
nr 12 (287)
1. CHARAKTERYSTYKA PROCEDURY
„ZAPROJEKTUJ I BUDUJ”
Procedura ta była wymieniona w ustawie o zamówieniach
publicznych już od 1997 r. Nie mogła ona być w praktyce
stosowana ponieważ nie było wskazania jak zamawiający
ma opisać przedmiot zamówienia. Dopiero w 2004 r., na
podstawie delegacji ustawowej zawartej w ustawie Prawo
zamówień publicznych, Minister Infrastruktury w rozporzą-
dzeniach:
n z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego
zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji
technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych
oraz programu funkcjonalno-użytkowego – Dz. U. Nr
202, poz. 2072, oraz
n z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod
i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, ob-
liczania planowanych kosztów prac projektowych oraz
planowanych kosztów robót budowlanych określonych
w programie funkcjonalno-użytkowym – Dz. U. Nr 130,
poz. 1389,
określił, że przedmiot zamówienia w procedurze „zapro-
jektuj i buduj” zamawiający opisuje w programie funkcjo-
nalno-użytkowym (PFU), który również stanowi podstawę
obliczenia planowanych kosztów prac projektowych oraz
planowanych kosztów robót budowlanych.
Procedura ta z zadowoleniem została przyjęta przez polskich
zamawiających. W ich ocenie podstawową zaletą tej proce-
dury jest wymóg przeprowadzenia tylko jednego zamiast
dwóch postępowań, które są konieczne w procedurze kla-
sycznej, uregulowanej w art. 647 (i dalszych) Kodeksu cy-
wilnego.
Rozporządzenie z dnia 2 września 2004 r. określa, co ma
zawierać program funkcjonalno-użytkowy, ale nie wskazuje
na podstawie jakich opracowań i dokumentów ten program
powinien być sporządzony. W konsekwencji powyższego
niektórzy zamawiający opracowują program funkcjonalno-
-użytkowy na podstawie opracowanej (wcześniej lub rów-
nolegle) koncepcji projektowej zamierzonej inwestycji. Inni
opracowują ten program na podstawie swoich wyobrażeń
o inwestycji nie konfrontując ich z praktycznymi możliwo-
ściami rozwiązań w realnych uwarunkowaniach lokalizacyj-
nych. W następstwie powyższego opis przedmiotu zamó-
wienia w procedurze „zaprojektuj i buduj”, w porównaniu
z procedurą klasyczną, uregulowaną w art. 647 Kodeksu
cywilnego, jest bardziej ogólny i mniej szczegółowy od opi-
su w procedurze klasycznej. Ta zmniejszona precyzyjność
opisu przedmiotu zamówienia w procedurze „zaprojektuj
i buduj” znacząco zwiększa ryzyko zarówno dla zamawia-
jącego jak i wykonawcy. Ryzyko zamawiającego polega na
tym, że może on uzyskać przedmiot zamówienia znacząco
Kryteria oceny ofert w zamówieniach
„zaprojektuj i buduj”
dr inż. Aleksander Krupa, dr inż. Kazimierz Staśkiewicz, Izba Projektowania Budowlanego
inny niż oczekiwał w odniesieniu do gatunku zastosowanych
wyrobów, trwałości użytkowania itp. W trakcie budowy
mogą wystąpić trudności w egzekwowaniu od wykonawcy
jakości robót oczekiwanej przez zamawiającego. Po prostu
brakuje odniesienia do wymagań zawartych w dokumen-
tach przetargowych.
Ryzyko wykonawcy może wynikać głównie z faktu niedo-
szacowania faktycznej ilości i skomplikowania robót oraz
ich nieuwzględnienia w ofercie cenowej, a także przyjęcia
zbyt optymistycznych terminów uzyskiwania uzgodnień
i pozwoleń opracowanych projektów lub wykonania robót
budowlanych. Może to skutkować naruszeniem terminów
wykonania całości przedmiotu zamówienia i obowiązkiem
zapłacenia kar umownych. Może również zaistnieć potrzeba
wykonania prac dodatkowych nie ujętych w ofercie, co przy
wynagrodzeniu ryczałtowym wykonawcy, może wpłynąć
negatywnie na wynik ekonomiczny całego kontraktu.
W inwestycjach infrastrukturalnych, szczególnie o charak-
terze liniowym, poważne ryzyko dla obydwu stron umowy
może powstać w następstwie zaistniałych różnych trudno-
ści w uzyskaniu prawa do terenu – w przypadku koniecz-
ności dokonywania zmian w istniejących podziałach nieru-
chomości lub z tytułu natrafienia na obiekty archeologiczne,
albo inne przeszkody.
Procedura „zaprojektuj i buduj” występuje również w za-
sadach FIDIC. Jej zasady zawiera publikacja tzw. żółty FI-
DIC pt. „Warunki kontraktu na urządzenia i budowę z pro-
jektowaniem – dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych
oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych
przez wykonawcę”.
Tytuł „Warunków FIDIC” wskazuje, że są one przeznaczone
głównie na wprowadzanie do istniejących obiektów nowych
urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz związane
z tym roboty budowlane. Podobne założenie funkcjonowało
w 2004 r. przy wprowadzaniu tej nowej procedury w Pol-
sce. Sądzono, że służyć ona będzie głównie do zamawiania
„projektowania i budowy” prostych obiektów budowlanych
o ściśle sprecyzowanych funkcjach i określonych standar-
dach oraz wymaganiach, np. socjalne budownictwo miesz-
kaniowe, odcinki dróg lokalnych lub sieci uzbrojenia terenu
o ustalonej lokalizacji lub przyłącza, albo obiekty budowla-
ne kubaturowe, w których istotna jest nowa technologia
produkcji lub usług oraz dostawa urządzeń i wyposażenia
technologicznego dla tych funkcji, a wykonawca dostarcza
know-how i przejmuje odpowiedzialność za uzyskanie pla-
nowanych zdolności produkcyjnych lub usługowych, zaś ro-
boty budowlane są tu elementem drugoplanowym.

,
nr 12 (287)
Niestety polska praktyka poszła w innym kierunku. W pro-
cedurze „zaprojektuj i buduj” zaczęto zlecać skomplikowa-
ne infrastrukturalne inwestycje liniowe – bez ustalonych wa-
runków lokalizacyjnych i środowiskowych, w zasadzie przy
stosowaniu wynagrodzenia ryczałtowego dla wykonawcy
i wyborze oferty najkorzystniejszej na podstawie kryterium
wyłącznie najniższej ceny. Oznacza to w efekcie przenie-
sienie prawie wszystkich ryzyk związanych z taką inwesty-
cją na tak wybranego wykonawcę. Działania takie niestety
przyniosły więcej negatywnych niż pozytywnych następstw,
ale zamawiający może wskazać jako winnego wykonawcę,
który nie dotrzymał warunków umowy.
Ponadto w procedurze tej, pomimo małej dokładności opisu
przedmiotu zamówienia, ustawodawca nie nałożył na zama-
wiających obowiązku dodatkowej kontroli poszczególnych
etapów kształtowania się i rozwoju planowanej inwestycji
na etapie jej projektowania i przygotowania oraz realizacji
robót budowlanych. Kontrola inwestorska wykonywania ro-
bót budowlanych na ich finiszu nie jest w stanie zapewnić
oczekiwanego poziomu ich jakości.
Dodatkowo zauważyć należy, że jakość i nowoczesność
realizowanych obiektów w dużym stopniu zależy od pozio-
mu jakościowego dokumentacji projektowej, która stanowi
podstawę realizacji tych obiektów. Zdaniem autora, także
w zamówieniach typu „zaprojektuj i buduj”, o efekcie koń-
cowym realizacji w znacznym stopniu rozstrzyga dobry pro-
jekt. Z powyższego wynika wniosek, że także w tej proce-
durze zamawiający, w ramach oceny spełniania warunków
przez wykonawców, powinien oceniać także doświadczenie
i kwalifikacje zespołu projektowego. Ponadto w kryteriach
oceny ofert powinny znaleźć się i uzyskać odpowiednią
wagę kryteria dotyczące oceny koncepcji projektowej za-
wartej w ofercie. Koncepcja ta powinna przedstawiać pro-
pozycję obiektu lub obiektów spełniających wymagania pro-
gramu funkcjonalno-użytkowego. Zwrócenie szczególnej
uwagi zamawiającego na poziom jakości propozycji projek-
towych zawartych w ofercie jest istotne, bo w nakładach
finansowych zdecydowaną przewagę ma wykonawca robót
budowlanych. W warunkach polskich w zamówieniach tego
typu, liderem oferty, a potem umowy, jest zazwyczaj wy-
konawca robót budowlanych, zaś wykonawca projektów
jest tylko współuczestnikiem postępowania. Z tego wynika
określone podporządkowanie firmy projektowej wykonawcy
budowlanemu, którego interesy często są inne niż intere-
sy projektantów. Zamawiający powinien być świadom, że
w procedurze „zaprojektuj i buduj” projektant jest poddany
presji generalnego wykonawcy. W konsekwencji uzależnień
hierarchicznych i finansowych organizacji projektowej od
lidera kontraktu wynika uzależnienie wynagrodzenia wyko-
nawcy projektów od oceny stopnia spełnienia oczekiwań
wykonawcy robót budowlanych w zakresie „różnych uła-
twień” w wykonaniu przedmiotu zamówienia. W ocenie au-
tora w polskich warunkach jest to poważny czynnik wpływa-
jący na obniżenie poziomu jakości rozwiązań projektowych,
a w efekcie całej inwestycji.
W procedurze klasycznej, definiowanej w Kodeksie cywil-
nym projektant, otrzymując wynagrodzenie od inwestora,
ma większą swobodę w prezentowaniu rozwiązań projek-
towych, które są w wyższym stopniu zoptymalizowane niż
w procedurze „zaprojektuj i buduj”.
Podsumowując, w procedurze „zaprojektuj i buduj” wmon-
towane są mechanizmy osłabiające twórczą działalność pro-
jektanta oraz wdrażania rozwiązań nowoczesnych i innowa-
cyjnych. Dla przeciwdziałania powyższemu autor wnioskuje
w tych zamówieniach:
n stosowanie przetargu ograniczonego, lub dialogu konku-
rencyjnego albo negocjacji z ogłoszeniem i kwalifikowa-
nie na krótką listę 5 do 7 potencjalnych wykonawców,
a nowa dyrektywa UE dopuszcza nawet 3 wykonawców,
n wymaganie od zakwalifikowanych wykonawców,
w ramach oferty opracowania i przedłożenia do oceny
wstępnej koncepcji projektowej zamierzenia budow-
lanego, która będzie przedstawiać oferowany zakres
i sposób spełnienia wymagań zamawiającego zawartych
w programie funkcjonalno-użytkowym,
n przewidywanie przez zamawiającego zwrotu kosztów
opracowania wstępnej koncepcji projektowej w równej
wysokości dla uczestników tego postępowania. Zwrot
kosztów opracowania wstępnej koncepcji powinien
równocześnie skutkować udzieleniem zamawiającemu
licencji na wykorzystanie, w trakcie realizacji przedmiotu
zamówienia, pomysłów zawartych w koncepcjach wyko-
nawców uczestniczących w postępowaniu,
n przyjęcie jako podstawy wyboru oferty najkorzystniej-
szej zasady oceny wielokryteryjnej, tzn. proponowanej
ceny i pozacenowych kryteriów dotyczących oceny
przedłożonej wstępnej koncepcji projektowej,
n przewidywanie w trakcie realizacji zamówienia, w ra-
mach kontroli zgodności realizacji z programem funkcjo-
nalno-użytkowym, wymagania przedłożenia przez wyko-
nawcę do oceny:
- proponowanych rozwiązań zawartych w projekcie bu-
dowlanym – przed złożeniem wniosku o pozwolenie na
budowę,
- rysunków wykonawczych (projektu wykonawczego)
i specyfikacji technicznych – przed ich skierowaniem na
budowę,
- zapewnienie w trakcie wykonywania robót funkcjono-
wania nadzoru inwestorskiego, który będzie pilnował
ich wykonywania zgodnie z zaakceptowaną dokumen-
tacją projektową oraz je odbierał.
2. KRYTERIA OCENY OFERT W ZAMÓWIENIACH
„ZAPROJEKTUJ I BUDUJ”
Ogólne zasady oceny ofert w zamówieniach obejmujących
„zaprojektowanie i wykonanie” są analogiczne jak dotyczą-
ce zamówień o prace projektowe (omówionych w części
pierwszej). Także w tych zamówieniach występują kryteria
wymierne i niewymierne. Do kryteriów wymiernych mogą
być stosowane zaproponowane reguły arytmetyczne. Nato-
miast przy kryteriach niewymiernych muszą być stosowane
oceny indywidualne osób dokonujących oceny przez stop-
niowanie zakresu spełnienia przez ofertę stopnia spełnienia
oczekiwań zamawiającego wyrażonego przez kryterium lub
podkryterium.
Kryteria wymierne to: cena, koszty eksploatacji, ilość odpa-
dów, ilość wydalanych do atmosfery gazów lub substancji,
albo hałasu, ilość zużywanej energii, albo wody, czynników

,
nr 12 (287)
produkcji, wydajność, alboo zdolność wytwórcza lub usłu-
gowa, terminu wykonania, okres odpowiedzialności wyko-
nawcy – długość okresu gwarancji, trwałość okresu użytko-
wania, inne.
Kryteria niewymierne to jakość, funkcjonalność itp.
Dysponowanie wstępną koncepcją projektową przedmio-
tu zamówienia daje szansę zamawiającemu jej oceny czyli
oceny oferty pod względem wartości technicznych i funk-
cjonalnych i ekonomicznych, czyli oceny jej jakości. Jakość
koncepcji projektowej ma kluczowe znaczenie ponieważ
wady koncepcji projektu po jego wykonaniu są w zasadzie
nieusuwalne.
W ramach oceny wstępnej koncepcji projektowej, która po-
winna potwierdzać możliwość spełnienia wymagań progra-
mu funkcjonalno-użytkowego, zamawiający ma możliwość
oceny:
n koncepcji projektowej zagospodarowania działki lub te-
renu,
n koncepcji projektowej przewidywanych obiektów bu-
dowlanych,
n koncepcyjnego projektu technologicznego – jeżeli tech-
nologia występuje w przedsięwzięciu lub obiekcie,
n oszacowania kosztów realizacji projektowanych obiek-
tów tworzących przedsięwzięcie, a w bliskiej przyszłości
także kosztów eksploatacji i likwidacji, jeżeli zamawiają-
cy tego wymaga.
Ponadto dysponowanie wstępną koncepcją projektową
daje szansę uwzględnienia w ocenie oferty elementów in-
nowacyjnych i nowatorskich, w szczególności gdy w przed-
sięwzięciu przewidywane są obiekty pełniące funkcje tech-
nologiczne. Stwarza to szansę uwzględnienia kryterium
innowacyjności, funkcjonalności oraz kryteriów środowisko-
wych i ekonomicznych.
W metodologii oceny zaproponowanej przez autora, jeżeli
w ofertach nie będzie elementów innowacyjnych, to wszyst-
kie oferty otrzymają ocenę po 1 pkt., a jeżeli wystąpi ofer-
ta zawierająca pomysł innowacyjny lub poprawiający funk-
cjonalność to otrzyma dobrą (wyższą) punktację, co przy
uwzględnieniu wagi stanie się wyróżnikiem dla tej oferty w
stosunku do innych ofert. Byłby to mechanizm mobilizujący
wykonawców do składania w ofertach pomysłów innowa-
cyjnych lub poprawiających funkcjonalność, albo zmniejsza-
jących oddziaływanie na środowisko; wówczas ich oferty nie
przegrywałyby tak łatwo z innymi ofertami przewidującymi
rozwiązania tradycyjne.
I. Z powyższego wynika, że podstawowym kryterium oceny
w zamówieniach obejmujących „zaprojektowanie i wykona-
nie” powinna być ocena wstępnej koncepcji projektowej,
całego przedsięwzięcia inwestycyjnego lub koncepcji naj-
bardziej skomplikowanego obiektu w przedsięwzięciu wie-
loobiektowym przedłużonej przez wykonawcę w ramach
oferty, w aspekcie spełnienia wymagań zawartych w pro-
gramie funkcjonalno-użytkowym pod względem wartości
technicznych i funkcjonalnych oraz innowacyjności, aspek-
tów środowiskowych i ekonomicznych.
Zamawiający ustalając w dokumentach przetargowych
zwrot kosztów dla wykonawców za opracowanie tej kon-
cepcji projektowej – z uwarunkowaniem że w ramach tego
wynagrodzenia, przewiduje nabycie licencji na zastosowa-
nie w przedsięwzięciu pomysłów innowacyjnych i funkcjo-
nalnych lub technologicznych w niej zawartych – otwiera
sobie szansę podwyższenia poziomu jakościowego przed-
miotu zamówienia,
Podkryteriami dla oceny propozycji zawartych w opracowa-
nej wstępnej koncepcji projektowej, mogą być:
n dla wstępnej koncepcji zagospodarowania działki lub te-
renu:
a) rozmieszczenie obiektów budowlanych na terenie lub
działce oraz zachowanie właściwych powiązań i relacji
między nimi oraz otoczeniem,
b) uwzględnienie wymagań wynikających z dokumen-
tów planowania przestrzennego i ograniczeń związanych
z otoczeniem,
n dla wstępnej koncepcji projektowej przewidywanych
obiektów budowlanych:
a) wielkość obiektów, ich wymiary, wysokość, kształt
i inne,
b) propozycje materiałowe dotyczące obiektów budow-
lanych,
c) rozmieszczenie programu szczegółowego w obiek-
tach,
n dla proponowanej technologii, jeżeli technologia wystę-
puje, tj. dobór technologii w aspekcie:
a) oczekiwań zamawiającego,
b) wymagań ochrony środowiska,
c) minimalizacji zużycia energii, wody i wytwarzania od-
padów, emisji do atmosfery szkodliwych substancji,
n dla oszacowania kosztów realizacji projektowanych
obiektów tworzących inwestycję oraz w niedalekiej przy-
szłości także kosztów eksploatacji i likwidacji:
a) kompletność szacunków,
b) prawidłowość szacunków,
przez ich porównanie (odniesienie) do cen rynkowych
lub danych kosztowych zamawiającego,
n dla zawartych w ofercie pomysłów innowacyjnych lub
poprawiających funkcjonalność:
a) bonus za przydatność i wartość merytoryczną po-
mysłu innowacyjnego lub funkcjonalnego zawartego
w ofercie oraz za jego wpływ na poziom jakości i uno-
wocześnienie przedmiotu zamówienia (skala ocen 5 do
1 pkt),
b) procentowy udział każdego pomysłu w wadze przypi-
sanej do kryterium innowacyjności lub funkcjonalność.
II. Kolejnym kryterium mogą być propozycje zmian w pro-
jektach budynków lub obiektów (podane opisowo), które
zapewniałyby uzyskanie korzystniejszych wskaźników za-
potrzebowania na energię, zużycie wody, ilości odpadów,
emisji do atmosfery szkodliwych substancji itp. np. 20%,
50% itd. w stosunku do wielkości w budynku (obiekcie)
referencyjnym, spełniającym aktualne warunki techniczne –
wraz z określeniem kosztów ich realizacji i odniesieniem do
kosztów budynku (obiektu) referencyjnego.
Byłoby to tzw. kryterium środowiskowe. Zamawiający
dysponowałby przesłanką, czy w ramach zmiany umowy
(ze spełnieniem warunków art. 144 ust. 1 ustawy Pzp) lub

,
nr 12 (287)
ewentualnej dogrywki nie zapewnić spełnienia ostrzejszych
wymagań dla budynków aby uniknąć przebudowy w nieda-
lekiej przyszłości, wynikającej z zapowiadanej zmiany wy-
magań dla budynków (obiektów).
Podkryteriami dla oceny tego zespołu kryteriów mogą być
propozycje dodatkowych działań i urządzeń albo technologii,
które zapewniają:
a) zmniejszenie zapotrzebowania na energię,
b) zmniejszenie zużycia wody,
c) zmniejszenie ilości wytwarzanych lub pozostających bez-
użytecznych odpadów,
d) zmniejszenie emisji do atmosfery szkodliwych substancji,
z określeniem wzrostu kosztów (w kwotach lub w procen-
tach) w stosunku do obiektu spełniającego aktualne przepi-
sy.
III. Kryterium oceny ofert może być również metodolo-
gia wykonywania przedmiotu zamówienia, zawierająca
w szczególności opis przewidywanych działań kontrolnych
oraz koordynacyjnych, zapewniających wymagany poziom
jakości wykonywanych opracowań projektowych i robót bu-
dowlanych, z kontrolą postępu prac oraz dotrzymywania pla-
nowanego harmonogramu generalnego oraz przekazywania
zamawiającemu opracowanych projektów dla ich oceny
w aspekcie zgodności z programem funkcjonalno-użytko-
wym i realizacji robót budowlanych w terminach określo-
nych w harmonogramie, w szczególności w zasadniczych
punktach traktowanych jako kamienie milowe.
Podkryteriami dla tego kryterium mogą być:
a) kompletność opisu przewidywanych działań koordynacyj-
nych, kontrolnych lub sprawdzających w trakcie wykony-
wania projektów i robót budowlanych,
b) kontrola terminów określonych w harmonogramie wyko-
nywania projektów i robót budowlanych, w szczególności
ich dotrzymywania w zasadniczych punktach, traktowa-
nych jako kamienie milowe,
c) organizacja kierowania i nadzoru nad zespołem projekto-
wym i wykonywaniem robót budowlanych w szczególno-
ści w aspekcie ich koordynacji i jakości.
Zdaniem autora w zamówieniach obejmujących „zaprojek-
towanie i wykonanie” kryterium cenowe powinno ważyć 70
do 50%, a kryteria pozacenowe łącznie powinny ważyć 30
do 50%.
IV. Możliwość przewidywania dogrywki w przypadku gdy za-
mawiający jest zainteresowany w ramach umowy realizacją
pomysłów innowacyjnych lub środowiskowych zgłoszonych
w ofertach, które wykraczają poza przedmiot zamówienia
określony w programie funkcjonalno-użytkowym.
Możliwość takiej dogrywki warunkowana jest zamieszcze-
niem w ogłoszeniu o zamówieniu i w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (SIWZ) informacji o zamiarze do-
grywki z uwzględnieniem prawa opcji1
) oraz z określeniem
reguł tej dogrywki, przewidywanej liczby zaproszonych
uczestników oraz zasad kwalifikowania uczestników i kryte-
riów wyboru oferty najkorzystniejszej w ramach dogrywki.
Zamawiający może również w dokumentach przetargo-
wych, zastrzec, iż w przypadku gdy w wyniku rozstrzygnięć
przetargu lub dogrywki okaże się, że zwycięzcą został inny
wykonawca niż autor(rzy) korzystnych pomysłów to zama-
wiający w umowie będzie uprawniony do wskazania jako
podwykonawcy tego fragmentu przedmiotu zamówienia
oferenta-autora(ów) pomysłu innowacyjnego, funkcjonalne-
go lub zmniejszającego oddziaływanie na środowisko chyba,
że oferent – autor pomysłu nie zgłosi w odpowiednim czasie
takiego zainteresowania.
Dogrywka może być korzystna wówczas gdy w ofertach
w wyniku ich oceny zostały ujawnione korzystne pomysły,
głównie związane z nowoczesną technologią lub ochroną
środowiska, które wykraczają poza przedmiot zamówienia
określony w programie funkcjonalno-użytkowym. Zamawia-
jący zaś ocenił, że korzystnie byłoby te propozycje uwzględ-
nić już w ramach umowy z wykonawcą wyłonionym w pro-
cedurze konkurencyjnej, a nie w ramach zmiany umowy
(art. 144 ust. 1 Pzp) z wyłonionym wykonawcą w wyniku
postępowania na podstawie pierwotnego postępowania.
Zdaniem autora do udziału w dogrywce zamawiający po-
winien zaprosić co najmniej trzech wykonawców, których
oferty uzyskały najwyższe lokaty w dotychczasowym postę-
powaniu z uzupełnieniem o wykonawców, którzy zgłosili in-
nowacyjne lub nowatorskie pomysły, ocenione pozytywnie
przez zamawiającego, a nie znaleźli się na czołowych miej-
scach listy rankingowej.
Kryteriami oceny ofert w ramach dogrywki powinny być:
n najniższa cena z wagą 90-95%,
n bonus za zgłoszony innowacyjny lub funkcjonalny po-
mysł, który polepsza przedmiot zamówienia i podnosi
jego poziom jakości, a zamawiający podjął decyzję o jego
wdrożenie – punkty uzyskane w trakcie oceny oferty
w postępowaniu poprzednim, a waga 2,5÷5,0%,
n bonus za pomysły związane z ochroną środowiska –
punkty uzyskane w trakcie oceny oferty w postępowa-
niu poprzednim, a waga 2,5÷5,0%.
Wnioskowane przyznanie bonusów ofertom, w których
zgłoszono pomysły innowacyjne, funkcjonalne lub środowi-
skowe, ma podbudowę w decyzjach zamawiającego o ich
wdrożeniu jako podnoszących poziom jakości przedmiotu
zamówienia.
3. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
Dla zapewnienia właściwego poziomu jakości realizacji
przedmiotu zamówienia w procedurze „zaprojektuj i buduj”
zamawiający powinien stosować następujące działania:
1) Tryb przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłosze-
niem albo dialog konkurencyjny jako najbardziej właściwe
dla wyboru wykonawcy w postępowaniu: „zaprojektuj
i buduj”.
2) Zamawiający, od zakwalifikowanych wykonawców, w dru-
gim etapie postępowania, tj. w ramach oferty, powinien
wymagać przedłożenia wstępnej koncepcji projektowej
zamierzenia budowlanego, która będzie przedstawiać
oferowany zakres i sposób spełnienia wymagań zama-
1
Prawo opcji (art. 34 ust. 5 ustawy Pzp) dotyczy zamówień, które zama-
wiający przewiduje, że udzieli, ale może także z nich zrezygnować, ale
uwzględnia ich możliwy zakres przy ustalaniu wartości zamówienia.

,
nr 12 (287)
wiającego, zawartych w programie funkcjonalno-użytko-
wym i precyzować, co obejmuje oferta wykonawcy.
3) Zamawiający powinien przewidywać zwrot kosztów opra-
cowania wstępnej koncepcji projektowej, w równej wy-
sokości dla uczestników tego etapu postępowania. Zwrot
kosztów opracowania wstępnej koncepcji powinien rów-
nocześnie skutkować udzieleniem zamawiającemu li-
cencji na wykorzystanie, w trakcie realizacji przedmiotu
zamówienia, pomysłów zawartych w koncepcjach wyko-
nawców uczestniczących w postępowaniu.
4) Zamawiający przy ocenie ofert i wyborze najkorzystniej-
szej powinien oceniać co najmniej wstępną koncepcję
projektową i ofertę cenową wykonawcy.
5) Zamawiający powinien zastrzec sobie możliwość wpro-
wadzenia do wybranej oferty korzystnych pomysłów
zawartych w ofertach innych wykonawców, korzystając
z licencji, o której mowa w pkt. 2, przewidując w doku-
mentach przetargowych przeprowadzenie dogrywki na
zasadach konkurencji o realizację tych pomysłów lub
w procedurze zmiany umowy z wybranym wykonawcą ze
spełnieniem wymagań art. 144 ust. 1 ustawy Pzp.
6) W przypadku gdy w ramach przygotowania postępowa-
nia, o którym mowa w pkt. 2, zamawiający nie zapewnił
sobie dysponowania wstępną koncepcją projektową to po
rozstrzygnięciu przetargu powinien wymagać w umowie
od wybranego wykonawcy przedłożenia do oceny dwóch
wariantów koncepcji projektowej lub projektu wstępnego
rozwiązania zadania inwestycyjnego.
7) Zamawiający powinien dokonać oceny merytorycznej wa-
riantów, o których mowa w pkt. poprzednim i wskazać do
dalszych prac wariant, który najpełniej spełnia wymagania
zamawiającego zawarte w programie funkcjonalno-użyt-
kowym.
8) W trakcie realizacji zamówienia, w ramach kontroli zgod-
ności z programem funkcjonalno-użytkowym, zamawiają-
cy powinien wymagać przedłożenia do oceny:
a) proponowanych rozwiązań zawartych w projekcie bu-
dowlanym, przed złożeniem wniosku o pozwolenie na
budowę,
b) rysunków wykonawczych (projektu wykonawczego)
i specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót bu-
dowlanych, przed ich skierowaniem na budowę,
9) W ramach wykonywania robót budowlanych zamawiający
powinien zapewnić funkcjonowanie nadzoru inwestor-
skiego, który będzie pilnował wykonywania robót budow-
lanych pod względem ich zgodności z zaakceptowaną do-
kumentacją projektową oraz odbierał wykonane roboty
budowlane.
10) W procedurze „zaprojektuj i buduj” istotne jest zabezpie-
czenie interesów ekonomicznych podwykonawców, któ-
rych działalność może wpływać na poziom jakości przed-
miotu zamówienia, a w szczególności wykonawców
prac projektowych. Są oni zainteresowani jego realizacją
na właściwym poziomie jakościowym, a w procedurze
tej zostali organizacyjnie i finansowo podporządkowani
wykonawcy budowlanemu, który jest zainteresowany
zrealizowaniem przedmiotu umowy, ale nie zawsze na
odpowiednim poziomie jakościowym. W związku z po-
wyższym zamawiający powinien prowadzić monitoring
zmian w umowach o wynagrodzeniach w szczególności
projektantów oraz innych podwykonawców w stosunku
do deklarowanych w ofercie generalnego wykonawcy.
11) Powinno się rozważyć wprowadzenie w przepisach za-
sady, że wynagrodzenie niewypłacone podwykonaw-
cy, mimo należytego wykonania przez podwykonawcę
przedmiotu umowy, podlega zwrotowi do zamawiające-
go, a nie może stanowić nadzwyczajnej korzyści lidera
kontraktu lub generalnego wykonawcy.

,
nr 12 (287)
25-LECIE IPB
Nie ulega wszelkim wątpliwościom, że technika projekto-
wania zrobiła milowy krok do przodu, a w naszych polskich
warunkach krok szczególny. Do projektowania weszły: tech-
nika cyfrowa, dostęp i informacja z Internetu, ogromna moż-
liwość stosowania nowoczesnych i bardzo zróżnicowanych
materiałów używanych w budownictwie, szalony postęp
w rozwoju technologii wykonania robót budowlanych i tak
bardzo wiele innych czynników. Czynniki te w sposób bar-
dzo zasadniczy rzutują na warsztat projektowy. Do szufla-
dy historii schowały się, modne niegdyś, takie techniki, jak:
projekty typowe, dokumentacja powtarzalna, wzorniki, pro-
jektowanie modelowe i wiele innych. Narzędzia projektowa-
nia to już rewolucja, dla przypomnienia przywołam zdjęcia
takich, którymi niegdyś powszechnie posługiwaliśmy się:
Kto dzisiaj pamięta o kreślarkach nie odłącznie związanych
z zespołami projektowymi. Dla chłopaków, jeśli one były
pięknymi kobietami, a to już zupełnie co innego i pamiętamy
o nich zawsze.
Mimo tak zasadniczych zmian w technice projektowania,
jedna cecha nie uległa zmianie, to twórczość. Każdy projek-
tant musi mieć w sobie talent twórczy, bez tego nic dobre-
go nie wyjdzie. Twórczość to już filozofia projektowania, a to
nie jest już zwykłym rzemiosłem. Każdy twórca, nie zależnie
Reminiscencje na 25-lecie
Izby Projektowania Budowlanego
Jan Zambrzycki
Dwadzieścia pięć lat – ćwierć wieku – działania Izby Projektowania Budowlanego to mało, czy dużo?
Czy trwamy w status quo, czy podlegamy licznym bodźcom warunków otaczającego nas świata?
Pytania trywialne, ale może warto zastanowić się nad odpowiedzią na nie.
od profesji – malarz, poeta, muzyk, rzeźbiarz i inżynier tak-
że, musi posiadać umiejętności warsztatowe i tego nabywa
się w szkołach, doświadczeniu w pracy, od kolegów współ-
pracujących, ale gdy zabraknie talentu, to efekt działania
nie będzie twórczością, będzie tylko zwykłym rzemiosłem.
W tym miejscu przywołam wypowiedź noblistki, pani Wi-
sławy Szymborskiej, która w którymś swoim wywiadzie
mówiła o stresie. Mówiła o swoich uczuciach, gdy siadała
przed czystą kartką papieru i czekała na natchnienie. Taki
stan oczekiwania uznała za bardzo ciężkie i złe psychicznie
przeżycia. Przystępując do projektowania, projektant także
siada przed czystą kartką i wtedy także podlega stresowi
podobnemu jak u pani Wisławy i jest mu źle i ciężko. Czy
otoczenie budowniczych docenia te stany psychiczne? Jak-
że często słyszy się – postawił pan/pani projektant kilka kre-
sek na kilku kartkach i to ma być wielka wartość? Tak często
mówią. Nic bardziej mylącego. A skutki bywają opłakane.
W tym miejscu Izba Projektowania Budowlanego wychodzi
projektantowi naprzeciw, w tym działaniu wyraża się wielka
rola Izby, a miesięcznik Wiadomości jest jednym z narzędzi
wypełniającym tę rolę. Przez 25 lat istnienia Izba dała realne
dowody, że swą rolę wypełniała skutecznie i szła za postę-
pem technicznym z pomocą w działaniach projektowych.

,
nr 12 (287)
25-LECIE IPB
Twórczość w wyrobach przemysłowych wiąże się z pew-
nym procesem tworzenia, na który składają się różne jako-
ściowo etapy realizacji: projektowanie, budowa prototypu,
seria pilotująca..., aż wreszcie finalny produkt. W budownic-
twie jest inaczej. Każda, bez wyjątków, budowa to prototyp
umiejscowiony w nie do końca rozpoznanym środowisku,
a projektant w swoim dziele jest zmuszony do przewidzenia
wszelkie okoliczności na jakie wykonawca robót budowla-
nych napotka w czasie realizacji. Ustawa o zamówieniach
publicznych w art. 29 – 31 wymaga wyczerpującego opisu
zamówienia. Projektant nigdy nie zna wszystkich okoliczno-
ści z jakimi powinien się liczyć – warunków terenowych, np.
geotechnicznych, warunków atmosferycznych, ekonomicz-
nych, organizacyjnych, prawnych, nowych rozwiązań tech-
nicznych itd, itd, a dokumentacja projektowa i specyfikacja
istotnych warunków zamówienia są podstawowymi doku-
mentami opisującymi ten przedmiot inwestycyjny. Nie moż-
na odnosić się do zwykłych odczuć ludzkich wynikających
z ogólnej wiedzy i spostrzeżeń. Przytoczę tu pewien przy-
kład: uczestniczyłem kiedyś przy robotach przesuwania wia-
duktów kolejowych. Zwykle pierwszym pytaniem zaintere-
sowanych osób, ale nie związanych z tą technologią, było
– to cały wiadukt jechał na kołach? – nie, nie było żadnych
kół, on ślizgał się po teflonie – odpowiadałem. To jest wła-
śnie postęp techniczny, kiedyś przesuwane obiekty budow-
lane jeździły na kołach ( w Warszawie – pałac Lubomirskich
na Osi Saskiej, kościół na ul. Solidarność, rogatki na ul, Gro-
chowskiej), a tu w latach dziesiątych XXI wieku odstąpiono
od tych kółek.
Projekt to nic innego jak tylko swego rodzaju prognoza
i w związku z tym ryzyko konkretnych następstw. Kto ma
to ryzyko ponosić? – zamawiający, wykonawca, projektant?
Decyzja w tych sprawach powinna być świadoma, gdyż wią-
że się ona z licznymi konsekwencjami dla wszystkich part-
nerów procesu inwestycyjnego w budownictwie. Nie moż-
na tu stosować przepychania podpartego siłą swej pozycji.
Tu trzeba zimnego, rozsądnego wyrachowania.
Każda inwestycja budowlana, a więc i każdy projekt musi
być przeznaczony dla spełnienia dobra dla ludzi oczekują-
cych na to dzieło. Takie zadanie stoi przed inżynierami, któ-
rzy w swym ścisłym technicznym działaniu powinni być hu-
manistami. Tak humanistami! Humaniści mają często różne
spojrzenie na zjawiska występujące w świecie i temu nie
należy się dziwić. Dla przykładu: prawnicy kwalifikują zwy-
kle wszelkie fakty i zdarzenia wywodzące się z oceny stanu
faktycznego, który już minął – spojrzenie wstecz, a inżynie-
rowie działają kreatywnie – do przodu. Stany faktyczne na-
leży przewidywać, oddziaływywać na nie twórczo, a prze-
cież życie i świat jest wielopłaszczyznowy i nie można go
traktować tylko w świetle spolaryzowanym. Ta polaryzacja
stawia zadania przed prawnikami i inżynierami i zderzenie
ich doświadczeń, to bardzo pożyteczne działanie, bo prawda
zawsze leży gdzieś na wielu płaszczyznach. Czy te dwa tak
różne zawody potrafią się porozumieć? W obecnym czasie
ulegamy często magii przepisów, skodyfikowania wszelkich
zjawisk i procedur działania, to pewna presja świata praw-
niczego, ale inżynierami niech kieruje zdrowy rozsądek,
wiedza opisaną w naukach podstawowych, doświadczenie
zdobyte na wielu placach budów... Wzywam was panowie/
panie inżynierowie do humanizmu, a wtedy spełnimy ocze-
kiwania ludzi i przyszłych pokoleń.

,
nr 12 (287)
25-LECIE IPB
Piękne mam wspomnienia z współpracy z Izbą Projektowania Budowlanego, ale nie tylko z instytucją,
z jej władzami ale także z licznym gronem jej Członków. Bardzo sobie ceniłem a dzisiaj mile wspominam,
spotkania z Prezesem Izby i Jego najbliższymi współpracownikami, dyskusje z wybitnymi projektantami,
propagatorami nowoczesnych metod projektowania, autorami cennych publikacji, książek szczególnie
z zakresu prawa budowlanego i organizacji procesu inwestycyjno-budowlanego. Często występowałem do
Izby o różne informacje, o pomoc w opracowaniu publikacji, opinii czy stanowisk dotyczących aktualnego
stanu budownictwa.
Moja współpraca z Izbą rozpoczęła się niemal z dniem jej powołania do życia, przy czym jej charakter
miał raczej, a może przede wszystkim, formę pomocy w wykonywaniu obowiązków posła. Pełnienie przeze
mnie funkcji przewodniczącego Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej zobowiązy-
wało mnie do poznawania rzeczywistych problemów budownictwa, szczególnie prawno-organizacyjnych
w procesie transformacji ustroju państwa. Wielokrotnie konsultowałem z członkami Izby, z jej Kierownic-
twem projekty dokumentów, projekty rządowe, unijne akty normatywne, a także niektóre projekty stano-
wisk Komisji Sejmowej. Szczególnie w pierwszym okresie pracy poselskiej brakowało mi wiedzy, doświad-
czenia i umiejętności taktycznego postępowania w realizacji uchwał Komisji. Miałem, i mam w dalszym
ciągu wielką przyjemność współpracować z wybitnymi organizatorami procesów inwestycyjno-budowla-
nych, doskonałymi projektantami a także z doświadczonymi działaczami gospodarczymi.
Spośród licznych przykładów wspólnych działań na przypomnienie zasługuje w szczególności opracowanie
dezyderatu nr 10 Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej (2000 r.) do Prezesa Rady
Ministrów w sprawie zapewnienia równych praw w dostępie do rynków budowlanych w trakcie i po zakoń-
czeniu negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską. Dzięki inicjatywie Izby i udziału Jej członków
w opracowaniu dokumentu. Niestety odpowiedź na dezyderat nie była wystarczająca a dalsze ponawianie
postulatów nie przyniosło oczekiwanych pozytywnych zmian. Jakkolwiek działania na rzecz ustanowie-
nia właściwej polityki budowlanej państwa nie przyniosły pożądanego efektu, to dzisiaj możemy z całą
pewnością stwierdzić, że działania Izby były słuszne i są nadal aktualne.
Mile wspominać o przyjemnych zdarzeniach, o konferencjach organizowanych przez Izbę, o wygłoszonych
referatach, prowadzonych dyskusjach, o posiedzeniach Rady Programowej Wiadomości Projektanta Budow-
Moje kontakty z Izbą Projektowania Budowlanego są ciągle żywe, choć nie tak już intensywne jak kiedyś.
Sądzę, że moja współpraca z Izbą będzie trwać nadal i będzie tak, jak dotychczas efektywna i serdeczna.
Stale pamiętam i ciągle czuję się wielce wyróżniony tytułem „Członek Honorowy Izby Projektowania
Budowlanego”.
Wspomnienia
Prof. Tadeusz Biliński, Członek Honorowy IPB
Zielona Góra 28.07.2014 r.

,
nr 12 (287)
25-LECIE IPB
Rada Izby dnia 16 kwietnia 2014 r. uznała za celowe pod-
kreślenie roli i znaczenia projektowania budowlanego
w budownictwie i miejsce Izby Projektowania Budowlanego
jako:
jedynego reprezentanta środowiska projektowego,
organizatora działań na rzecz integracji środowiska
budowlanego,
popularyzatora najnowocześniejszych i oszczędnych roz-
wiązań projektowych,
inicjatora zmian w regulacjach prawnych budowlanego
procesu inwestycyjnego, zmierzającego do ułatwienia
przygotowania i realizacji inwestycji,
organizatora działań zmierzających do podniesienia pozio-
mu wiedzy pracowników firm inżyniersko-projektowych,
propagowania etyki zawodowej projektanta.
Dla przedstawienia społeczeństwu i środowisku roli Izby Pro-
jektowania Budowlanego w ciągu 25 lat jej działań przewi-
duje się:
1. Wystąpienie o patronat wicepremiera i powołanie Komite-
tu Honorowego oraz Zespołu Organizacyjnego XXV lecia
IPB.
2. Zorganizowanie spotkań:
- organizatorów Izby,
- członków honorowych IPB,
- członków kierownictwa KIG i prezesów organizacji samo-
rządu gospodarczego współpracujących z IPB,
- przyjaciół i członków Izby w trakcie XVIII Konferencji
Problemowej organizowanej corocznie wspólnie z Krajową
Radą PIIB, a tym razem również z Krajową Izba Gospodarczą,
- w miastach-siedzibach Regionów Izby z przyjaciółmi
i byłymi kierownikami firm projektowych.
3. Podjęcie przez Walne Zgromadzenie w 2015 r.
(25 rocznica powołania Izby – 1990 r.) uchwały nadającej
osobom współpracującym z Izbą (w tym kierownictwo KIG)
i szefom niektórych firm projektowych godność Członka
Honorowego Izby Projektowania Budowlanego.
4. Spopularyzowanie działań Izby poprzez:
- zamieszczenie napisu „25-lecie IPB” na drukach firmo-
wych,
- wydanieokolicznościowegowydawnictwa,składającegosię
z dwóch części (działania Izby w 25-leciu oraz wspomnie-
nia organizatorów i pierwszych działaczy Izby – wypowiedzi
osobiste),
- w Wiadomościach Projektanta Budownictwa – zamieszcza-
nie cyklu artykułów poświeconych poszczególnym formom
działalności i wybranym firmom członkowskim (ich rola
w przebudowie kraju w ostatnich 25-latach),
- opracowaniereferatówokolicznościowychiichwygłoszenie
w części uroczystej XVIII Konferencji,
- wywiady udzielane przez członków kierownictwa Izby,
zamieszczane w zaprzyjaźnionych wydawnictwach,
- wystąpieniedowładzoodznaczeniapaństwowe;Ministerstwa
Infrastruktury i Rozwoju o wyróżnienia resortowe; organi-
zacji pozarządowych o ich tradycyjne wyróżnienia (w tym
KIG).
5. Zorganizowanie przez Izbę konkursów i innych wyróżnień
z okazji 25-lecia:
- Menadżer Projektowania,
- Najlepsza Firma Projektowo-Inżynierska,
- Najlepsza Firma współpracująca z projektantami,
- Najlepszy Projektant (konstrukcji, technologii, instalacji),
- Najlepszy Projekt (w 3-4 grupach).
6. Wyróżnienia (przyznawane przez Radę IPB) dla:
założycieli Izby (np. pierwszych władz); szefów (dyrektorów,
prezesów) firm nieprzerwanie kierujących swoimi firmami;
autorów artykułów najczęściej publikujących w Wiadomo-
ściach Projektanta Budownictwa.
7. Poświęcenie jednego z numerów Wiadomości Projektan-
ta Budownictwa Krajowej Izbie Gospodarczej i organizacjom
członkowskim tej Izby.
8. Zabezpieczenie finansowe: zaproponowanie sponsoro-
wania imprez i wydawnictw m. innymi firmom członkow-
skim Izby, przede wszystkim kierowanym przez szefów (wi-
ceszefów) zasiadających we władzach IPB.
Program obchodów 25-lecia
Izby Projektowania Budowlanego

,
nr 12 (287)
Z DZIAŁAŃ IZBY
Izba Projektowania Budowlanego jest organizacją samo-
rządu gospodarczego, zrzeszającą podmioty zajmujące się
projektowaniem budowlanym, organizowaniem procesów
inwestycyjnych oraz firmy działające na rzecz budownictwa.
Izba została powołana 18 czerwca 1990 r., zgodnie z ustawą
z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych. Jest jedynym
wyrazicielemśrodowiskaprojektowegoorazforumnaktórym
firmy projektowo-inżynierskie mogą dzielić się swoimi do-
świadczeniami i problemami, wyrażać opinie dotyczące
ich potrzeb i zagrożeń, wynikających ze zmian: prawnych
i gospodarczych.
Do głównych zadań, którymi Izba się zajmuje należą m.in.:
opiniowanie projektów aktów prawnych i wnioskowanie
o ich aktualizację. Np. z zakresu zamówień publicznych
– wprowadzenia pozacenowych kryteriów oceny ofert
i wzorcowych dokumentów w postępowaniach, zgłoszo-
nych w ramach uwag do zielonej księgi znajdujących się w
nowej dyrektywie unijnej i w Prawie Zamówień Publicznych
(Dz. U. 2014 poz. 1232); zmian w prawie budowlanym
i zagospodarowaniu przestrzennym – liczne uwagi
do projektu kodeksu urbanistyczno-budowlanego,
współdziałanie z izbami samorządu zawodowego,
szczególnie Polską Izbą Inżynierów Budownictwa, w któ-
rej władzach jest prezes IPB, stowarzyszeniami technicz-
nymi, Krajową Izbą Gospodarczą (członkiem Prezydium
jest prezes IPB) i Kongresem Budownictwa,
Izba wykorzystała do programu KIG – KIGNET izbowy
system wsparcia konkurencyjności polskich przedsię-
biorstw. Program był zrealizowany przy współudziale środ-
ków UE. Stworzona została pierwsza platforma świadczo-
nych usług przez izby gospodarcze oraz inne organizacje,
organizowanie seminariów i konferencji związanych
z procesem inwestycyjnym. Dotychczas zorganizowano
17 konferencji i 24 seminaria typu FORUM dyskusyjne.
Jedna z ważniejszych konferencji – XIV Konferencja po-
Działamy na rzecz środowiska budowlanego
święcona była inwestorom i projektantom, ich miejscu
w kształtowaniu przestrzeni. Kolejnym tematem cyklicz-
nych konferencji dot. inwestycji budowlanych w latach
2014-2020 (warunki, koszty, uwarunkowania prawne, no-
woczesność projektowania). Dyskutowano o procesie
wdrożenia BIM w Polsce i stosowaniu tej metody projek-
towania w innych krajach,
organizowanie spotkań typu FORUM w mniejszym gro-
nie specjalistów, gdzie podejmowano dyskusje na gorące
tematy nurtujące środowisko, zaangażowane w procesie
inwestycyjnym. Ostatnim tematem dyskusji były zmiany
w Prawie Zamówień Publicznych, efekty pracy Komisji
Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego,
organizowanie wyjazdów szkoleniowych „Eurorejsy”
do Belgii, Danii, Czech, Litwy i Włoch. Ich celem było
zapoznanie się ze wspólnotowymi przepisami w procesie
inwestycyjnym oraz z nowoczesnymi technikami
projektowania i wykonawstwa w budownictwie
prowadzenie działalności wydawniczej, obejmującej zwar-
te pozycje techniczne (52 tytuły), miesięcznik Wiadomości
Projektanta Budownictwa ukazujący się od 23 lat i rocznik
Prezentacje-Katalog IPB. W 2014 r. wydano go po raz 23.,
nadawanie Referencji Wiarygodności Technicznej IPB
firmom projektowo-inżynierskim (otrzymało je 25 firm).
IzbawykorzystującdoświadczeniewwydawaniuReferencji
wspólnie z KIG, przygotowała propozycje certyfikacji wy-
konawców zamówień publicznych wszystkich specjalno-
ści i przekazała ją prezesowi UZP. Inicjatywa nie została
podjęta,
podejmowanie różnorodnych działań nad wdrożeniem
właściwych stadiów dokumentacji projektowej, w tym:
prace przedprojektowe, koncepcja programowo-prze-
strzenna (lub projekt wstępny), projekt wykonawczy. Opra-
cowano ponad 350 uwag do różnych aktów prawnych.
Znalazły one odbicie w wydanych publikacjach np.:

,
nr 12 (287)
Z DZIAŁAŃ IZBY
Poradnik projektanta-inwestora budowlanego;
ABC inwestora budowlanego;
Umowy o prace projektowe;
Dokumentacja i specyfikacje w zamówieniach publicz-
nych; Środowiskowe zasady wyceny prac projektowych.
Izba współdziała w projekcie celowym pt. Krajowy System
Zarządzania Przedsięwzięciami Inwestycyjno-Budowlanymi
realizowanymi ze środków publicznych i pomocowych UE
w zakresie:
- studiów i dokumentacji projektowej,
- współpracy z resortem przy rozporządzeniach dotyczących
dokumentacji projektowej,
- specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych,
- kosztorysu inwestorskiego i programu funkcjonalno-użyt-
kowego stanowiącego podstawę opisu zamówienia „zapro-
jektuj i buduj”.
opracowywaniaopiniidotyczącychdokumentacjiprojektowej
dlapotrzebsądów,KrajowejIzbyOdwoławczej,inwestorów
i członków Izby. Ostatnio dotyczyła zakresu wyboru oferty
z najniższą ceną dla:
- projektu Elektrowni Opole;
- modernizacji odcinka linii kolejowej Czyżew – Białystok;
- dokumentacji Szpitala MSWiA w Warszawie.
występowanie o odznaczenia państwowe i resortowe
dla pracowników firm członkowskich. Dotychczas dzięki
staraniom Izby odznaczenia otrzymało 510 osób, w tym
dziesięć orderów,
prace i działania nad uregulowaniem (unormowaniem)
wycen prac projektowych i usług inżynierskich, w tym
wydawanie materiałów informacyjnych i pomocniczych
pt. Środowiskowe Zasady Wycen Prac Projektowych. Uka-
zało się 9 wydań,
wdrażanie nowych technologii w projektowaniu, w tym
Building Information Modelling (BIM). Izba wystąpiła
zpropozycjamiorganizacyjnymiwewdrożeniutejtechnologii
do praktyki kraju, a ponadto poinformowała środowisko bu-
dowlane o nadchodzącej rewolucji obejmując honorowym
patronatem konferencję poświęconą technologii BIM –
Projektowanie Przyszłości.
Środowisko projektowe wymaga, jak nigdy dotąd,
wzmocnienia swojej pozycji w gronie inżynierów budownic-
twa, również silnej reprezentacji w negocjacjach i inicjaty-
wach ze światem polityki i gremiów rządzących.
Szczególnie jest istotne w obliczu zagrożeń, wynikających
z osłabienia roli planisty-urbanisty i projektanta, obniżenia
wymagań uzyskania uprawnień do samodzielnej pracy,
wszechobecnego kryterium najniższej ceny w zamówie-
niach publicznych, trudności z uzyskaniem gwarancji, kredy-
tów, ubezpieczeń oraz zaliczek dla wykonawców przy du-
żych umowach.
Tylko silna i liczna organizacja może skutecznie reprezento-
wać środowisko. Tych spraw nikt za nas nie załatwi.
Dlatego liczymy na udział w pracach Izby Projektowania Bu-
dowlanego, włączanie się we wspólne działania na rzecz za-
chowania prestiżu i godności projektanta.
W 2015 roku mija 25 lat pracy Izby Projektowania
Budowlanego na rzecz uczestnictwa budowlanego procesu
inwestycyjnego.
Więcej o IPB na stronie www. ipb.org.pl.
Adres:
02-001 Warszawa Al. Jerozolimskie 87
tel. 22 654 97 01, 620 13 99, fax 22 654 57 39
e-mail: ipb@ipb.org.pl

,
nr 12 (287)
i zamówien publicznych
Swiat BIM
Autorami tekstów rubryki Świat BIM i zamówień publicznych są eksperci
z grupy doradczej MS Doradcy Strategiczni, właścicela portalu Budujwprawie.pl.
Ich celem jest przybliżeniem uczestnikom procesu budowlanego jego prawnych aspektów,
ze szczególnym uwzględniem tematyki wzorów umów o roboty budowlane i prawa zamówień
publicznych. Jako pierwszy zwrócili oni uwagę na prawne aspekty wdrażania technologii BIM.
Mówi się, że w danej dziedzinie życia raz na jakiś czas na-
stępuje przewrót kopernikański. Zmiana paradygmatu, nie-
którym kojarząca się z rewolucją (w rzeczywistości jest to
raczej przyspieszenie, powiew świeżości, którego źródła
tkwią w okresie przed przewrotem i są w nim mocno za-
korzenione). Czy dzisiejszym „Kopernikiem” w branży bu-
dowlanej jest BIM (ang. Building Information Modeling)?
Nie nam to chyba jeszcze oceniać, choć szczerze w to wie-
rzymy. Jeżeli rzeczywiści tak będzie, to przed nami równie
istotny zwrot w kwestii umów o roboty budowlane, ich kon-
strukcji, kształtu, rozłożenia ryzyk oraz konstruowania wzor-
ców umownych. Zmiany technologiczne otwierają zupełnie
nowe, dotychczas niedostrzegane, możliwości, a prawo
musi za nimi nadążać.
BIM i Integrated Project Delivery,
czyli przewrót kopernikański1
Kamil Stolarski, doradca prawny z grupy doradczej MS Doradcy Stra-
tegiczni, redaktor naczelny budujwprawie.pl, doktorant na Wydzia-
le Prawa i Administracji UJ, kierownik projektu finansowanego przez
Narodowe Centrum Nauki, kamil.stolarski@msdoradcy.pl
Konrad Majewski, prawnik, ekspert z zakresu prawa zamówień pu-
blicznych, partnerstwa publiczno-prywatnego, prawa antymonopolo-
wego, warunków kontraktowych FIDIC, redaktor budujwprawie.pl,
konrad.majewski@budujwprawie.pl
Dotychczas większość znanych w Polsce wzorów kontrak-
tów opiera się na zobowiązaniach dwustronnych. Nawet je-
śli są to umowy wielopodmiotowe. Pamiętajmy bowiem,
że te pojęcia należy odróżniać. Umowę z konsorcjum wy-
konawców (wykonawcami wspólnie realizującymi zamówie-
nie) zakwalifikujemy jako umowę dwustronną, choć jest ona
niewątpliwie wielopodmiotowa, zawiera się ją bowiem po-
między stroną zamawiającą i stroną wykonawczą. To ile pod-
miotów występuje po jednej i po drugiej stronie nie wpływa
1
Artykuł przygotowany na podstawie tekstu dostępnego pod adresem:
http://budujwprawie.pl/index.php?option=com_contentview=articleid-
=78:bim-i-integrated-project-delivery-czyli-przewrot-kopernikanskicatid=1
1Itemid=191 [ostatnia wizyta: 24.11.2014, godz. 9:00]

,
nr 12 (287)
nam na to, że mamy do czynienia z umową dwustronną.
W tego rodzaju – tradycyjnych – kontraktach Zamawiający
występuje w nich z reguły jako podmiot mniej zaangażowa-
ny w realizację robót, działający bardziej na zasadzie „zle-
cam, a ty wykonaj i zgłoś odbiór”. Niejako z pozycji „siły”.
Zawiera się osobne umowy z generalnym wykonawcą,
z projektantem, architektem, inżynierem kontraktu.
Tymczasem w wielu miejscach na świecie podpisywane
są już kontrakty wielostronne, które w swoim zakresie łą-
czą wszystkie te dwustronne umowy w jedną całość. Wy-
chodzi się z założenia, że inwestycja budowlana to pewien
całokształt, a nie zbiór osobno realizowanych fragmentów.
Ciekawe, że w polskim systemie prawnym do takich poro-
zumień chyba najbliżej jest konstrukcyjnie spółce cywilnej
(oczywiście to bardzo daleka analogia). Zwróćmy uwagę na
jedną z podstawowych korzyści jakie płyną z takiego układu.
Otóż już do pracy nad projektem silnie wciąga się generalne-
go wykonawcę i inne podmioty, które mają realizować pra-
ce (architekta, inżyniera kontraktu, ewentualnie kluczowych
podwykonawców). Jest to udogodnienie nie do przecenie-
nia. W konsekwencji w sposób istotny można ograniczyć
niedociągnięcia w przygotowaniu dokumentacji technicznej,
które mają istotne znaczenie na etapie realizacji inwestycji.
Dochodzi też do wyeliminowania bardzo niekorzystnego dla
pomyślności wykonania obiektu zjawiska „alienacji” po-
szczególnych uczestników procesu budowlanego. Przeja-
wia się ono w poczuciu każdego z nich, że odpowiada on
wyłącznie za swoją część inwestycji, a pozostałe pozostają
poza jego zainteresowaniem.
Zadajmy sobie pytanie: jak to zrobić w praktyce? Realizacji
tego postulatu służą właśnie umowy multilateralne (wielo-
stronne), które pojawiły się wraz z wdrażaniem technologii
BIM. Technologia ta pozwala na wygenerowanie wirtual-
nego modelu „budynku”, po którym „poruszać” może się
każdy z uczestników procesu budowlanego, zaopatrzony
w odpowiednie protokoły dostępu. Z wygenerowanymi w
ten sposób danymi dużo łatwiej będzie się pracowało innym
niż architekci i projektanci uczestnikom procesu budowla-
nego. Można powiedzieć, że BIM jest „symulatorem”, który
jeszcze przed wszczęciem lotu (rozpoczęciem inwestycji)
pozwala na ograniczenie ryzyka katastrofy. Zaś w trakcie re-
alizacji inwestycji pozwala dynamicznie reagować na zmie-
niającą się rzeczywistość. Trzeba też na sprawę spojrzeć
od strony zarządzania projektem. Ważne, aby zrozumieć,
że cała inwestycja stanowi jeden wielki projekt, a nie kilka
mniej lub bardziej ze sobą powiązanych przedsięwzięć.
Najbardziej znanym dziś przykładem takich kontraktów są
umowy zawierane w ramach tzw. Integrated Project Delive-
ry. Historycznie rzecz biorąc, nie jest to pierwszy system re-
alizacji projektów inwestycyjnych znany w anglosaskim sys-
temie prawa. Poprzedzał go – zasadniczo dominujący dziś
w Polsce – model Design-Bid-Build, którego konstrukcja po-
lega na niezależnym od siebie zleceniu prac projektowych
architektowi i realizacji inwestycji generalnemu wykonawcy.
Obok IPD i Design-Bid-Build wyróżnia się takie rozwiązania
jak: multiple promises, construction management, Design-
-Build (model znany powszechnie jako “zaprojektuj i buduj”),
Engineer-Procure-Construction, Turnkey Construction, Fast-
-Track Construction, Public-Private Partnerships (znane
z naszego podwórka jako partnerstwo publiczno-prywatne).
Oczywiście konkretne rozwiązania mogą na siebie nacho-
dzić, a koncepcji realizacji inwestycji wypracowano znacznie
więcej.
Najbardziej znana dokumentacja dotycząca Integrated Pro-
ject Delivery opracowywana jest przez Amerykański In-
stytut Architektów (American Institute of Architects; AIA),
który można powiedzieć stworzył całą rodzinę kontraktów
opartych na tym modelu zarządzania projektami. Do wia-
domości osób zainteresowanych udostępniono dokument
pn.: AIA Document C191-2009, Standard Form Multi-Party
Agreement for Integrated Project Delivery.
Podstawowym założeniem, na jakim opiera się konstrukcja
takiej umowy jest współdziałanie - współtworzenie inwe-
stycji (collaboration). Umowa przewiduje konkretne instru-
menty, które mają sprawić, że realizacja tej reguły będzie
możliwie pełna. Omówimy tylko niektóre z nich.
1. Po pierwsze w skład zasadniczo wszystkich zespołów bio-
rących udział w projekcie inwestycyjnym wchodzą reprezen-
tanci każdej ze stron umowy. Wyróżnić można tutaj Zespół
Kierowniczy (Project Executive Team), Zespół Zarządzający
(Project Management Team) i Komitet Rozwiązywania Spo-
rów (Dispute Resolution Committee). Następnie istotne
jest, że Zespół Kierowniczy i Zespół Zarządzający co do za-
sady powinny podejmować decyzje jednomyślnie (§ 2.1.2.
i § 2.2.3 C191-2009). Zespół Zarządzający, jeśli decyzji takiej
nie może podjąć, kieruje sprawę do Zespołu Kierowniczego
(§ 2.2.3 C191-2009). Dopiero, gdy Zespół Kierowniczy nie
dojdzie do porozumienia, ostateczną decyzję podejmie in-
westor (owner), „ponieważ inwestor jest ostatecznym użyt-
kownikiem projektu i to on będzie zobowiązany do zapłaty
za zmiany dokonane w uzgodnionym zakresie projektu” (Ko-
mentarz AIA do § 2.1.2.1 C191-2009). Oba te zespoły zobli-
gowane są do prowadzenia regularnych spotkań, odpowied-
ników znanych nam z praktyki i innych wzorów kontraktów
narad koordynacyjnych.
Potrzeba współdziałania ma również wymuszać wręcz klu-
czowe rozwiązanie IPD dotyczące zapłaty wynagrodzenia.
Otóż została ona podzielona na dwie zasadnicze części: za-
płata kosztów pracy (Labor Costs) i wynagrodzenie za wy-
konanie celów („kamieni milowych”) (Goal Achievement
Compensation). To ostatnie jest płatne przez inwestora
w przypadku osiągnięcia konkretnych celów wszystkim (in-
nym niż inwestor) stronom kontraktu (Art. 5 C191-2009).
Wobec wspólnej realizacji tych „kamieni milowych” pono-
szą oni zatem łączną odpowiedzialność za ich wykonanie.
Wreszcie niezwykle ciekawym rozwiązaniem jest zasada
wzajemnego zrzeczenia się roszczeń i odpowiedzialności
określona w § 8.1. C191-2009. Zgodnie z nim, strony zrze-
kają się w stosunku do siebie wzajemnie roszczeń z tytu-
łu wykonywania umowy, z wyjątkiem tych szczegółowo
określonych w kontrakcie. Mamy zatem domniemanie bra-
ku odpowiedzialności stron względem siebie. Dodatkowo
przewidziano narzędzia mające skłonić strony do oszczęd-
ności kosztów, których tak często brakuje w kontraktach
zawieranych w Polsce. Zgodnie z § 4.4.1 C191-2009, jeśli

,
nr 12 (287)
w momencie zakończenia projektu aktualny koszt projektu
jest mniejszy niż koszt planowany (docelowy), Inwestor po-
winien zwrócić stronom różnicę, jako „bonusowe” wyna-
grodzenie (Incentive Compensation).
Liczymy, że zawarte powyżej ogólne przedstawienie kon-
strukcji multilateralnej umowy o zintegrowaną realizację
projektu ukazuje jej atrakcyjność. Niewątpliwie przeniesie-
nie tego modelu na polskie warunki gospodarcze i do pol-
skiego systemu prawnego nie będzie należało do rzeczy
prostych. Niemniej w naszym przeświadczeniu warto ten
wysiłek podjąć. Czas, żeby na poważnie rozważać nowocze-
sne rozwiązania również w Polsce. Zresztą, oparcie o nie
systemu zamówień publicznych może się okazać po pro-
stu koniecznością - jeśli chcemy w pełni realizować nowe,
bardziej ekonomiczne podejście do zamówień publicznych,
z wykorzystaniem narzędzi Lean Project Management.
Prawo zamówień publicznych podlega częstym zmianom.
Jak wyliczyli eksperci Urzędu Zamówień Publicznych
w ostatnich 10 latach (tj. w okresie od kiedy obowiązuje usta-
wa Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r.;
dalej: ustawa Pzp) zmian tych było przeszło 40. Oczywiście
część z tych zmian była bardzo szeroka i w sposób istot-
ny wpływało na system zamówień publicznych. Przykła-
dowo bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania systemu
zamówień publicznych miało przyjęcie do polskiego po-
rządku prawnego przepisów Unii Europejskiej dotyczących
zamówień publicznych. Inne z kolei zmiany miały charakter
punktowy, incydentalny i niejednokrotnie były wynikiem
doraźnych działań ustawodawcy. Faktem jednak jest, że od
dnia wejścia w życie ustawy Prawo zamówień publicznych
w 2004 r. doszło do licznych zmian tej ustawy. Co więcej
w najbliższych latach czeka nas całkowite przemodelowa-
nie przepisów regulujących zamówienia publiczne albowiem
doszło do uchwalenia nowych dyrektyw w sprawie zamó-
wień publicznych, które muszą zostać implementowane do
krajowego porządku prawnego najpóźniej w 2016 r.
Na pochylenie się nad nowymi dyrektywami w sprawie
zamówień publicznych zapewne jeszcze przyjdzie czas.
W tym artykule chcielibyśmy zwrócić uwagę na ostatnią no-
welizację ustawy Prawo zamówień publicznych, która we-
szła w życie 19 października 2014 r. Wśród wielu istotnych
zmian jakie ona wprowadza chcielibyśmy zwrócić szcze-
gólną uwagę na dwie z nich o bardzo dużym praktycznym
znaczeniu dla funkcjonowania rynku zamówień publicznych
w Polsce. Pierwsza dotyczy ograniczenia stosowania kryte-
rium ceny jako jedynego kryterium oceny ofert. Zmiana ta
jest wynikiem uwzględnienia przez ustawodawcę formuło-
wanego od wielu lat przez bardzo dużą liczbę uczestników
rynku zamówień publicznych postulatu, aby w zamówieniach
publicznych przykładać większą wagę do jakości, a mniej-
szą do ceny. Zwolennicy takiego podejścia argumentowali,
że opieranie się wyłącznie na kryterium ceny prowadzi do
spadku jakości oferowanych dostaw, usług i robót budow-
lanych, a jednocześnie przyczynia się do niepokojąco dużej
liczby upadłości wśród firm ofertujących do sektora admini-
stracji publicznej. Druga ze zmian jaką chcielibyśmy omówić
w tym artykule dotyczy modyfikacji reguł powoływania się
przez wykonawców na zasoby podmiotów trzecich. Dotych-
czas niejednokrotnie zdarzało się, że udostępnianie poten-
cjału przez podmiot trzeci miało charakter w istocie rzeczy
Świat zamówień publicznych się zmienia
pozorny i sprowadzało się tylko do udostępnienia referencji
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postę-
powaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Z tych też
względów zmodyfikowano art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Zgodnie z obowiązującym przed dniem 19 października
2014 r. artykułem 91 ust. 2 ustawy Pzp kryteriami oceny
ofert mogły być cena albo cena i inne kryteria odnoszące
się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość,
funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie naj-
lepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania
na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wy-
konania zamówienia. Zatem już na gruncie starego art. 91
ust. 2 ustawy Pzp w pełni dopuszczalne było stosowanie
obok kryterium ceny innych, tak zwanych pozacenowych,
kryteriów oceny ofert. W praktyce mimo tego, iż jak wynika
z przywołanego przepisu zamawiający mieli możliwość do-
konywania oceny ofert w oparciu o cenę i inne pozacenowe
kryteria oceny ofert, to w większości przypadków wybierali
oni wyłącznie cenę. Jak wynika ze sprawozdania Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu
zamówień publicznych w 2013 r. przy zamówieniach poni-
żej progów unijnych cena stanowiła jedyne kryterium oceny
ofert w 92% postępowań. W zamówieniach o wartości po-
wyżej progów unijnych odsetek ten był nieznacznie niższy
i wynosił 85%. Artykuł 91 ustawy Pzp znowelizowano więc
właśnie po to, aby wymusić na zamawiających odejście od
stosowania w ramach oceny ofert wyłącznie kryterium ceny
na rzecz bardziej powszechnego stosowania pozacenowych
kryteriów oceny ofert.
Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 91 ust. 2 ustawy
Pzp kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria
odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególno-
ści jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, aspekty
środowiskowe, społeczne, innowacyjne, serwis, termin wy-
konania zamówienia oraz koszty eksploatacji. Jak zatem wy-
raźnie widać w wyniku nowelizacji zachowano dotychczas
funkcjonujące rozwiązanie polegające na tym, że kryteriami
oceny ofert może być cena albo cena i inne kryteria odnoszą-
ce się do przedmiotu zamówienia. To co uległo zmianie to
dodanie przez ustawodawcę nowego art. 91 ust. 2a ustawy
Pzp. Stanowi on, że zamawiający może zastosować cenę
jako jedyne kryterium oceny ofert wyłącznie w sytuacji, gdy
przedmiot zamówienia będzie powszechnie dostępny oraz
będzie miał ustalone standardy jakościowe. Doszło zatem

,
nr 12 (287)
do pewnego rodzaju ograniczenia swobody zamawiającego
w wyborze kryteriów oceny ofert, albowiem zamawiający
będzie mógł zastosować cenę jako jedyne kryterium oce-
ny ofert wyłącznie w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia
będzie powszechnie dostępny oraz będzie miał ustalone
standardy jakościowe. W konsekwencji w zdecydowanej
większości przetargów dla oceny ofert konieczne będzie za-
stosowania połączenia ceny i innych kryteriów oceny ofert.
Druga ze zmian jaką chcielibyśmy przybliżyć czytelnikom do-
tyczy powoływania się na potencjał podmiotów trzecich. Na
gruncie ustawy Prawo zamówień publicznych korzystanie
z zasobów podmiotu trzeciego reguluje art. 26 ust. 2b. Prze-
pis ten pozwala wykonawcy, który nie dysponuje zasoba-
mi pozwalającymi na wykonanie danego zamówienia, na
skorzystanie z zasobów podmiotu trzeciego, który niejako
użycza mu swojego potencjału. Celem, jaki przyświecał
wprowadzeniu tej regulacji było szersze otwarcie zamówień
publicznych na małych i średnich przedsiębiorców. W zało-
żeniach autorów przepisu wykonawca, który samodzielnie
nie posiadał zasobów niezbędnych do wykonania dane-
go zamówienia miał mieć możliwość oparcia się na zaso-
bach podmiotu trzeciego. Autorom przepisu chodziło o re-
alne wsparcie wykonawcy odwołującego się do potencjału
podmiotu trzeciego przez ten podmiot na etapie realizacji
zamówienia. Praktyka zamówieniowa poszła jednak w in-
nym kierunku i sprowadza się niejednokrotnie do wsparcia
polegającego wyłącznie na udostępnieniu przez podmiot
trzeci referencji potrzebnych do wzięcia udziału w danym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W ta-
kim otoczeniu prawnym możliwe stało się zatem wygranie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przez
wykonawcę nie dysponującego pieniędzmi, doświadcze-
niem, czy też maszynami niezbędnymi do zrealizowania za-
mówienia, mającego za to „dostęp” do dobrych referencji.
Ustawodawca postanowił przeciwdziałać temu zjawisku po-
przez zmianę treści art. 26 ust. B ustawy Pzp. Nadał mu
on następujące brzmienie: „Wykonawca może polegać na
wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach
zdolnych do wykonania zamówienia, zdolnościach finanso-
wych lub ekonomicznych innych podmiotów, niezależnie od
charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wyko-
nawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić zama-
wiającemu, iż będzie dysponował tymi zasobami w trakcie
realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w
tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do odda-
nia mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wy-
konania zamówienia”.
Jak zatem wyraźnie widać obecna redakcja przepisu ma
na celu podkreślenie, że w dalszym ciągu jest możliwe ko-
rzystanie przez wykonawcę z zasobów podmiotu trzeciego
ale udostępnienie tychże zasobów musi być realne. Innymi
słowy, wykonawca, który powołuje się na zasoby podmiotu
trzeciego obowiązany jest wykazać, że będzie dysponował
tymi udostępnionymi zasobami w trakcie realizacji zamówie-
nia, a nie tylko na etapie postępowania o jego udzielenie.
Co więcej w wyniku ostatniej nowelizacji ustawy Pzp wpro-
wadzono przepis art. 25 ust. 2e, który stanowi, że podmiot,
który zobowiązał się do udostępnienia zasobów zgodnie
z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp odpowiada solidarnie z wyko-
nawcą za szkodę zamawiającego powstałą wskutek nie-
udostępnienia tych zasobów, chyba że za nieudostępnienie
zasobów nie ponosi winy. Przepisem tym wprowadzono
solidarną odpowiedzialność wykonawcy i podmiotu trzecie-
go za szkodę wyrządzoną zamawiającemu wskutek nieudo-
stępnienia przez podmiot trzeci wykonawcy zasobów, na
które powoływał się on w trakcie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Chodzi zatem o sytuację, gdy za-
istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy nieudo-
stępnieniem zasobów a szkodą. Podmiot trzeci nie będzie
natomiast ponosił solidarnej odpowiedzialności, jeśli szkoda
powstanie w wyniku wadliwej realizacji umowy przez wy-
konawcę, któremu udostępnił on swoje zasoby. Nie będzie
również odpowiadał solidarnie z wykonawcą za szkodę, je-
żeli nieudostępnienie przez niego zasobów będzie niezawi-
nione. Wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności pomię-
dzy wykonawcą a podmiotem trzecim (solidarność bierna)
oznacza, że zamawiający będzie mógł żądać naprawienia
całości lub części szkody zarówno od wykonawcy, jak i od
podmiotu trzeciego, a także od nich obydwu łącznie we-
dług swojego wyboru. Taka konstrukcja przepisu prowadzi
jednak do poważnego ryzyka powstania wielu sporów są-
dowych na gruncie tego czy potencjał został rzeczywiście
i w pełni udostępniony, a jeśli nie, to z czyjej winy. Warto
się również zastanowić czy konsekwencją wejścia w życie
nowego art. 91 ustawy Pzp nie będzie zamknięcie lub przy-
najmniej znaczne ograniczenie udziału w rynku zamówień
publicznych małych i średnich przedsiębiorców, którzy bez
korzystania z potencjału podmiotu trzeciego nie będą w sta-
nie spełnić warunków udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego? Wydaje się, że rozwiązaniem tego
problemu może być wspólne ubieganie się o udzielenie za-
mówienia publicznego przez kilku wykonawców tworzących
konsorcjum. W tym kierunku może pójść praktyka.
Tak jak świat nie stoi w miejscu, tak również świat zamó-
wień publicznych podlega ciągłym i dynamicznym zmianom.
Świadczy o tym duża liczba nowelizacji ustawy Pzp. Czę-
ste nowelizacje przepisów wymagają zarówno od zama-
wiających, jak i wykonawców dużej aktywności w kierun-
ku efektywnego organizowania postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w przypadku zamawiających oraz
ofertowania do sektora publicznego w przypadku wykonaw-
ców. Niejednokrotnie dla bardziej efektywnego ofertowania
korzystnym rozwiązaniem jest skorzystanie z doświadczo-
nego doradcy. Wydaje się jednak, że świat ten jest warty za-
interesowania albowiem każdego roku instytucje publiczne
wydatkują olbrzymie kwoty. Przykładowo w 2013 r. było to
przeszło 218 mld zł.

,
nr 12 (287)
Pierwsza edycja konferencji odbiła się szerokim echem
w środowisku okołobudowlanym. W konferencji wzię-
ło udział ponad stu uczestników z czołowych biur projek-
towych oraz firm wykonawczych. Organizatorzy wyszli
naprzeciw oczekiwaniom przyszłej kadry inżynierskiej i
umożliwili udział w konferencji kilku studentom z polskich
politechnik – „Konferencja Projektowanie Przyszłości wy-
warła na nas bardzo pozytywne wrażenie. Doskonała or-
ganizacja, międzynarodowi prelegenci, inspirujące wy-
stąpienia, to tylko niektóre z licznych zalet. Szeroki zakres
tematyczny wystąpień pozwolił spojrzeć nam na zagad-
nienie BIM globalnie. Dzięki temu mamy świadomość, iż
BIM może być nauczany na wszystkich specjalizacjach na
naszym wydziale Inżynierii Lądowej i nie tylko. Konferencja
była wartościowa nie tylko dla konstruktorów, architektów
i instalatorów, ale także dla: project managerów, zarządców
budynków, inwestorów. W klarowny sposób przedstawiono
zalety wykorzystania BIM przez poszczególnych uczestni-
ków procesu inwestycyjnego. Prelegenci podkreślali potrze-
bę przygotowania uczelni wyższych do nowych wymagań
rynku. Dzięki tej konferencji jesteśmy bardziej świadomi
kierunku rozwoju projektowania nie tylko w Polsce, ale i na
świecie.” – mówi Norbert Siwiec student Politechniki Po-
znańskiej.
Ideą przewodnią konferencji był BIM. O BIM mówiło się
dużo zarówno w kuluarach podczas przerw kawowych, jak
i podczas wizyt przy licznych stoiskach firm-wystawców,
II Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości 2015
Małgorzata Rutkowska
W dniach 4-5 marca 2015 r. w Hotelu Andel’s w Krakowie odbę-
dzie się druga edycja międzynarodowej konferencji Projektowanie
Przyszłości – rewolucja BIM nadchodzi.
biorących udział w targach, które towarzyszyły w konferen-
cji. Nie tylko w aspekcie technicznym, ale także prawnym
i organizacyjnym. Polska, tak jak pozostałe kraje unijne, stoi
wobec perspektywy wdrożenia w ustawodawstwie krajo-
wym osławionej unijnej dyrektywy sprzed kilku miesięcy,
dotyczącej odejścia od kryterium najniższej ceny w prze-
targach publicznych. „Dało się odczuć szereg obaw zwią-
zanych z przeforsowaniem dyrektywy w Polsce i przeku-
ciem jej na konkretne zapisy prawa (brak zainteresowania
ze strony urzędników państwowych i polityków – cisną się
pod palce na klawiaturze mocne słowa na ich temat, ale
dla dobra spawy zachowajmy się powściągliwie), z drugiej
strony wszyscy uczestnicy mają pełną świadomość, że
w interesie każdej ze stron: rządu, inwestorów, projektan-
tów i wykonawców jest to, by BIM w naszym kraju jak naj-
szybciej się upowszechnił. BIM nie jest już nowinką, okrzepł,
obrósł w szereg dojrzałych rozwiązań organizacyjnych, na-
rzędzi i know-how, ponieważ w ciągu ostatnich lat przebył
długą drogę w wielu państwach na świecie, bynajmniej nie
pod presją prawa, ale po to by stopniowo doprowadzić do
stworzenia odpowiednich przepisów prawnych i regulacji”
– ocenił Artur Doliński z BIM Klaster.
Konferencję otworzyła prezentacja Grzegorza Kobyłeckiego
z PROCHEM SA, który przywitał uczestników z ramienia
rady Izby Projektowania Budowlanego – honorowego patro-
na konferencji. Wprowadził także uczestników w zagadnie-
nia projektowania w technologii BIM. Prezentacja partnera
konferencji, firmy PROCAD SA, bardzo obrazowo nakreśliła
słuchaczom korzyści płynące z nowoczesnego oprogramo-
wania, zarówno dla projektanta, jak i inwestora, architekta,
oraz zarządcy.
Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja Tomiego
Henttinena reprezentującego Building Smart Alliance Fin-

,
nr 12 (287)
land, który opowiedział, jaką drogę od teorii do praktyczne-
go wdrożenia technologii BIM przebyła Finlandia. Prezenta-
cja ta wywołała burzliwą dyskusję sceptyków rewolucji jaka
wiąże się z wdrożeniem BIM oraz praktyków tej technologii.
Jak ocenił Tomi Henttinen –„w Polsce dyskusja skupia się
na tych samych obawach i jest równie emocjonująca, co
w Finlandii pięć lat temu”.
Kolejne prezentacje konferencyjne przybliżyły uczestnikom
zarówno aktualną ofertę rynkową producentów oprogramo-
wania, jak i doświadczenia firm polskich oraz międzynarodo-
wych koncernów z pracy, wdrażania oraz zarządzania projek-
tami najnowocześniejszą technologią BIM.
Sukces konferencji potwierdził potrzebę cyklicznego spoty-
kania się uczestników procesu inwestycyjnego, aby wymie-
niać doświadczenia z wdrażania technologii, która wywoła
rewolucję w pracy każdego z nich.Druga edycja konferencji
będzie także w całości poświęcona tematyce projektowa-
nia w technologii BIM (Building Information Modeling), i jest
pierwszym tego typu cyklicznym wydarzeniem na rynku
polskim.
Program nadchodzącej konferencji podzielony zostanie te-
matycznie: architektura i design, open BIM, projektowanie,
drogownictwo, BIM a polskie prawo, najciekawsze case
study oraz prezentacje praktyków dotyczące implementacji
BIM w przedsiębiorstwach w Polsce i Europie.
W roli prelegentów swoje uczestnictwo potwierdzili:
Sander Boogers, ARUP Holland – specjalista BIM, koordy-
nator działań BIM w regionie europejskim
Mitch Boryslawski USA - View By View, Founder - Inc. BIM
LifeCycle Integration.
Graham H Stewart – Ramboll, UK Head of BIM
David Miller – davidmillerarchitects, Director Principal
Architect.
Tym, co wyróżnia konferencję na tle innych tego typu przed-
sięwzięć, jest fakt, iż zorganizowana jest przez niezależną
firmę, dzięki czemu tworzy obiektywną platformę wymiany
doświadczeń między podmiotami – uczestnikami procesu
inwestycyjnego.
Konferencja Projektowanie Przyszłości została objęta hono-
rowym patronatem przez Izbę Projektowania Budowlanego.
Głównym patronem medialnym jest BUILDER.
Organizator zapewnia tłumaczenie symultaniczne. Rejestra-
cja oraz szczegóły dotyczące wydarzenia:
www.projektowanieprzyszlosci.pl

,
nr 12 (287)
Czasem wykonawca nie jest w stanie uzyskać referencji
czy to od zamawiającego, czy od prywatnego kontrahenta,
który uchyla się od takiej grzeczności, lub na co dzień jest
po prostu przedsiębiorcą konkurencyjnym. Zaniechanie pod-
miotów trzecich nie może jednak uniemożliwiać wykonawcy
wylegitymowania się swoim doświadczeniem dla uzyskania
zamówienia publicznego.
Jednak najpierw wykonawca musi dołożyć należytej staran-
ności w celu uzyskania poświadczenia, gdyż w świetle prze-
pisów dopiero gdy nie jest możliwe pozyskanie stosownego
dokumentu, wykonawca może złożyć własne oświadczenie
o należytym wykonaniu zadania, jednocześnie wykazując
okoliczności, jakie uniemożliwiły mu pozyskanie poświad-
czenia od podmiotu trzeciego.
Gdy nie można się wylegitymować referencją za należy-
te wykonanie dostawy lub usługi, wykonawca musi prze-
strzegać obowiązków wynikających z treści Rozporządzenia
z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzaju dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumentny mogą być składane (dalej „Rozpo-
rządzenie”), zgodnie z którym wykonawca na potwierdzenie
należytego wykonania usług powinien przedłożyć poświad-
czenia podmiotu trzeciego albo oświadczenie własne, że
dostawy lub usługi zostały wykonane należycie, jeżeli z uza-
sadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze nie miał
możliwości przedłożyć poświadczeń podmiotu trzeciego.
Zamawiający, jeżeli ma wątpliwości co do prawdziwości
oświadczenia wykonawcy, nie jest bezradny, gdyż w § 1
ust 5 Rozporządzenia, ustawodawca wskazał, iż „w razie
konieczności, szczególnie gdy wykaz lub dowody, o których
mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2, budzą
wątpliwości zamawiającego lub gdy z poświadczenia albo
z innego dokumentu wynika, że zamówienie nie zostało
wykonane lub zostało wykonane nienależycie, zamawiający
może zwrócić się bezpośrednio do właściwego podmiotu,
na rzecz którego roboty budowlane, dostawy lub usługi były
lub miały zostać wykonane, o przedłożenie dodatkowych
informacji lub dokumentów bezpośrednio zamawiającemu”.
Słabością takiego rozwiązania jest to, że ów „właściwy pod-
miot” wcale nie musi współpracować z zamawiającym i nie
ma narzędzi aby go do takiej współpracy zmusić.
Ustawa Pzp i Rozporządzenie nie definiuje dokumentów,
jakie należy złożyć na potwierdzenie należytego wykona-
nia dostaw lub usług. Rozporządzenie, w porównaniu do
poprzednich aktów wykonawczych dotyczących rodzajów
dokumentów, wzmacnia jednak zamawiającego w skutecz-
nej weryfikacji wykonawców pod kątem zapewnienia przez
nich właściwej realizacji zamówienia.
Z tego też względu naturalnym zachowaniem wykonawcy
powinno być przygotowanie prawidłowych oświadczeń i
przedstawienie dokumentów, jakie są możliwe do uzyska-
nia w danych okolicznościach. Przede wszystkim trzeba za-
Gdy wykonawca nie może uzyskać referencji
Dariusz Ziembiński, Grupa Doradcza KZP Sp. z .o.
mawiającemu wyjaśnić okoliczności, jak i wskazać powody
wskazujące na niemożność przedstawienia wymaganych
poświadczeń, dalej zobrazować pełny zakres prac, oczywi-
ście wraz z oświadczeniem własnym o należytym wykona-
niu usług. Rzetelna informacja dla zamawiającego o braku
możliwości uzyskania odpowiednich poświadczeń jest klu-
czowa choć niewystarczająca. Jednocześnie mocnym do-
wodem na poparcie takich twierdzeń jest przekazanie za-
mawiającemu odpowiednich faktur VAT, wraz z dowodami
ich pełnego opłacenia. Ww. dokumentom nie można odmó-
wić wiarygodności. Przecież zleceniodawca gdy przyjmuje
fakturę VAT, a następnie płaci za nią w całości, to czyni tak
wyłącznie w przypadku, gdy powierzony zakres zadania zo-
stał wykonany należycie. Kolejnym dowodem, który można
złożyć niejako obok faktur, jest protokół odbioru przedmio-
tu umowy, czy też sama umowa o realizację zadania lub o
podwykonawstwo, przy czym w tym ostatnim wypadku
koniecznie wraz z dowodem zapłaty wynagrodzenia wyko-
nawcy. W każdym wypadku należy pamiętać, że treść wy-
kazu powinny być kompatybilna z oświadczeniami i doku-
mentami jakie są przekazane zamawiającemu.
Z tych też powodów wykaz usług wraz z przedstawionymi
oświadczeniami i fakturami VAT oraz dowodami zapłaty, czy
innymi dokumentami, powinien stanowić wystarczający
dowód legitymowania się przez wykonawcę wymaganym
doświadczeniem.
Ponadto, dodać należy iż zamawiający zawsze zgodnie z art.
26 ust 4 Ustawy Pzp może wezwać w wyznaczonym przez
siebie terminie do złożenia wyjaśnień dotyczących oświad-
czeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1.
Przepis ten jest kategoryczny dla zamawiającego, dlatego
też w przypadku wątpliwości, zamawiający nie może się
uchylić od jego zastosowania, czyli musi wezwać wykonaw-
cę do wyjaśnień w danym zakresie. W pewnych przypad-
kach konsekwencją wezwania będzie konieczność wezwa-
nia wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów.
I tylko na marginesie przypomnieć w tym miejscu należy,
że takie wezwanie do wyjaśnień, czy uzupełnień musi być
bardzo precyzyjne, za jego niejednoznaczność wykonawca
nie może ponosić odpowiedzialności.
Powyższa argumentacja jak także zgodna z normą art. 48
(Kwalifikacje techniczne i/lub zawodowe) ust.2 a) ii) aka-
pit drugi Dyrektywy klasycznej, zgodnie z którym dowody
dostaw lub usług należy przedstawić: w przypadku gdy
odbiorca był nabywca prywatny- w postaci zaświadczenia
wystawionego przez nabywcę, a w razie braku takiego za-
świadczenia – w postaci oświadczenia wykonawcy. Z kolei
akapit pierwszy w sytuacji odbiorcy publicznego wskazuje
na obowiązek przedstawienia dowodu w przypadku gdy od-
biorca była instytucją zamawiająca – w formie zaświadczeń
wydanych lub poświadczonych przez właściwy organ.

,
nr 12 (287)
Podsumowując, faktury VAT wraz z dowodami ich przyjęcia
i pełną zapłatą wynagrodzenia potwierdzają należyte wyko-
nanie zamówienia. Jeżeli zamawiający w takiej sytuacji kwe-
stionuje doświadczenie wykonawcy, to musi być tego abso-
lutnie pewny, a więc mieć poważne argumenty przeciwne
twierdzeniom wykonawcy, iż dokumenty potwierdzają, że
umowa została całkowicie rozliczona, a zatem zrealizowana
należycie.
Warunki udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i do-
świadczenia formułowane są w taki sposób aby uzyskać
pewność, że wykonawca w swej przeszłości zawodowej w
sposób należyty wykonywał zadania odpowiednie do zakre-
su danego przedmiotu zamówienia. Najczęściej też warunki
są ustalane tak aby były proporcjonalne i odpowiednie do
przedmiotu zamówienia, co oznacza że nie mogą przewyż-
szać tego co zamawiający zamawia. Dlatego też nie mogą
być nie tylko przewyższające ale i tożsame, czy identyczne
z przedmiotem zamówienia. Jednak proporcjonalne sfor-
mułowanie warunku udziału nie wyklucza indywidualnego
podejścia, np. poprzez odniesienie warunku wyłącznie do
istotnych elementów przedmiotu zamówienia.
Ciekawy pogląd wyraził Sąd Okręgowy we Wrocławiu, gdzie
w wyroku sygn. akt X Ga 123/10 wskazał, iż przy określeniu
warunków udziału w postępowaniu zamawiający winien
mieć na uwadze również cechy rynku, na którym będzie
udzielać zamówienia.
Z powyższego wynika, że przy kształtowaniu warunków
udziału w postępowaniu można i trzeba odejść od automa-
tyzmu. Ważne jest bowiem aby wybrać wykonawcę rzetel-
nego, a nie takiego który ma jedynie adekwatne doświad-
czenie. Ustawodawca wymaga proporcjonalności, co nie
oznacza wcale proporcjonalności matematycznej.
Oczywiście w przypadku dostaw lub usług o nieskompli-
kowanym charakterze nie ma potrzeby na siłę doszukiwać
się jakiś cech, które trzeba uwypuklać w stawianych warun-
kach. Sytuacja zmienia się jeśli przedmiot zamówienia jest
skomplikowany, tutaj doświadczenie możne być, a nawet
powinno być, określane bardzo indywidualnie. Proporcjonal-
ność w tym przypadku może odnosić się nie tylko do cha-
rakteru przedmiotu zamówienia, ale i do tych elementów
i jego cech, które pozwalają uznać, że wykonawca posiada-
jący jakieś istotne doświadczenie, a nie tylko o zbliżonym
zakresie, będzie w stanie wykonać sprawnie ten przedmiot
zamówienia.
Ponadto wykonawca może jeszcze apelować do zamawia-
jącego o ukształtowanie warunków na wyższym poziomie
wskazanego doświadczenia, o ile będzie potrafił w sposób
rzeczowy wykazać, iż dotychczasowe warunki są na niewy-
starczającym poziomie posiadania wiedzy i doświadczenia.
Oczywiście takie żądanie musi pozostawać również w pro-
porcji do przedmiotu zamówienia, jak i do celu postępowa-
nia. Pamiętać zatem trzeba, że warunki udziału w postępo-
waniu zawsze powinny być kontrolowane z punktu widzenia
po pierwsze: zagwarantowania zamawiającemu osiągnięcie
Warunki przetargu nie mogą być automatyczne
Dariusz Ziembiński, Grupa Doradcza KZP Sp. z .o.
pełnego celu prowadzonego postępowania, a po drugie:
konkurencyjności postępowania, czyli aby nie wykluczały ta-
kich wykonawców, którzy posiadają niezbędną wiedzę i do-
świadczenie do należytej realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający ma prawo i obowiązek wypośrodkować wa-
runek wiedzy i doświadczenia, tak by uwzględniał on po-
trzeby zamawiającego, ale i nie ograniczał w sposób nieuza-
sadniony dostępu do postępowania wykonawcom, którzy
posiadają zdolność do wykonania przedmiotu zamówienia
w sposób oczekiwany przez zamawiającego. Powyższe nie
oznacza jednak równania w dół. Bowiem na gruncie Pzp ko-
nieczne jest zachowanie równowagi pomiędzy interesem
zamawiającego w uzyskaniu rękojmi należytego wykona-
nia zamówienia a interesem wykonawców, którzy poprzez
sformułowanie nadmiernych wymagań mogą zostać wyeli-
minowani z postępowania. Jednak zawsze prymat powinna
mieć gwarancja dla zamawiającego, że na etapie realizacji
zamówienia będzie miał do czynienia z wykonawcą, który
w każdym obszarze objętym zadaniem ma wystarczającą
wiedzę i doświadczenie, nawet jeśli miałoby to oznaczać
doświadczenie w jakimś charakterystycznym obszarze ob-
jętym zamówieniem. Tym samym zamawiający nie powi-
nien być zainteresowany ustalaniem zbyt niskich warunków,
bo odpowiada za sprawną realizację zamówienia, a do-
świadczenie wykonawcy jest pierwszym elementem tego
sukcesu.
W podsumowaniu warto wspomnieć, że każdorazowo wa-
runki udziału w postępowaniu nie mogą być zaporowe, tzn.
nie znajdujące uzasadnienia czy to w potrzebach zamawia-
jącego, czy to w opisie przedmiotu zamówienia. Opisanie
warunków udziału w postępowaniu w sposób odbiegający
od zasad wynikających z art. 22 ust. 4 Pzp będzie mieć istot-
ny wpływ na wynik postępowania, co uprawnia wykonawcę
do żądania stosownej modyfikacji treści ogłoszenia i SIWZ.

,
nr 12 (287)
Zgodnie z lp. 285 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochro-
ny gatunkowej zwierząt (Dz. U. Nr 237, poz. 1419), zwane-
go dalej „rozporządzeniem”, ochroną gatunkową ścisłą jest
w szczególności objęty jerzyk (Apus apus), ptak z rzędu
wróblowych, którego siedliskiem są m.in. wysokie budyn-
ki mieszkalne. W § 7 rozporządzenia, Minister Środowiska
określił obowiązujące zakazy, w tym: umyślnego niszczenia
jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych, niszczenia
siedlisk, ostoi i gniazd. Spośród tych zakazów, jedynie w
przypadku braku rozwiązań alternatywnych i jeżeli nie jest
to szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie ochrony
populacji tego gatunku i jego siedlisk, w okresie od 16 paź-
dziernika do końca lutego nie obowiązuje zakaz usuwania
gniazd z budek dla ptaków i ssaków, oraz usuwania gniazd
ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, jeżeli wy-
magają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne.
Zgodnie z art. 75 ustawy - Prawo ochrony środowiska,
w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsię-
wzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na
obszarze prowadzenia prac. Przy prowadzeniu tych prac do-
puszcza się wykorzystywanie i przekształcanie elementów
przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest
to konieczne w związku z realizacją konkretnej inwestycji.
Jeżeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa,
należy podejmować działania mające na celu naprawienie
wyrządzonych szkód, w szczególności przez kompensację
przyrodniczą.
W art. 56 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2014 r.
o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, 628 i 842),
zwanej dalej „ustawą”, ustawodawca upoważnił regionalne-
go dyrektora ochrony środowiska, na obszarze jego działa-
nia, do wydawania zezwoleń na czynności podlegające za-
kazom wymienionym w § 7 rozporządzenia, w przypadku
braku rozwiązań alternatywnych, jeżeli nie spowoduje to
zagrożenia dla dziko występujących populacji chronionych.
Organ nadzoru budowlanego wstrzymuje prowadzenie ro-
bót budowlanych wykonywanych w sposób mogący spo-
wodować zagrożenie środowiska (art. 50 ust. 1 pkt 2 usta-
wy - Prawo budowlane). Ponadto, zgodnie z art. 181 § 22
Kodeksu karnego ten, kto niszczy albo uszkadza zwierzę-
ta pozostające pod ochroną gatunkową powodując istotną
Informacja dotycząca obowiązujących przepisów
z zakresu ochrony środowiska
szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do lat 2.
Biorąc powyższe pod uwagę, zgodnie ze stanowiskiem
Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 2 lipca
2010 r., znak GDOŚ/DOPozgiz-4200/III-272/2484/10/ls/dł,
w sprawie niszczenia siedlisk jerzyka:
1) Przed rozpoczęciem prac remontowych lub termomoder-
nizacyjnych, powinna zostać sporządzona inwentaryzacja
przyrodnicza w zakresie występowania ptaków gatunków
chronionych, w celu uniknięcia nieumyślnego zniszczenia
schronień tych ptaków podczas prac budowlanych.
2) W przypadku konieczności zniszczenia schronień ptaków
gatunków chronionych należy zwrócić się do regionalne-
go dyrektora ochrony środowiska o wydanie stosowne-
go zezwolenia, a także zapewnić tym ptakom zastępcze
miejsca lęgowe.
3) Podczas prowadzenia prac wskazane jest zawieszenie bu-
dek lęgowych w miejscach, w których dotychczas miały
swoje lęgi ptaki gatunków chronionych. Termin i sposoby
wykonywania tych prac powinien uwzględniać okres lę-
gów, rozrodu i hibernacji gatunków chronionych.
4) W przypadku konieczności zamontowania kratek w otwo-
rach wentylacyjnych budynków, uniemożliwiających pta-
kom powrót do miejsc lęgowych, z których korzystały
w poprzednich latach, inwestor winien zapewnić stosow-
ne budki lęgowe.
Obowiązek uwzględnienia ochrony środowiska, w trakcie prowadzenia robót budowlanych przez inwe-
stora realizującego przedsięwzięcie remontowe lub przedsięwzięcie termomodernizacyjne, wynika z
art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.)
oraz z art. 75 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz.
1232, z późn. zm.).

,
nr 12 (287)
AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU
RUCH BUDOWLANY W I PÓŁROCZU 2014 ROKU
W I połowie 2014 roku, w odniesieniu do analogicznych
okresów lat 2008-2013, odnotowano zmiany ogólnej liczby
pozwoleń na budowę wydanych przez organy administracji
architektoniczno-budowlanej, w tym zmiany liczby pozwo-
leń na budowę budynków mieszkalnych.
W I półroczu 2014 roku wydano ogółem 87 134 pozwolenia
dla 97 724 obiektów budowlanych, podczas gdy w I półroczu:
n 2013 r. wydano ogółem 85 885 pozwoleń dla 95 175
obiektów budowlanych,
n 2011 r. wydano ogółem 98 684 pozwolenia dla 108 730
obiektów budowlanych.
W pierwszym półroczu 2014 r. odnotowany został 1,5%
wzrost liczby wydanych pozwoleń na budowę w stosunku
do pierwszego półrocza 2013 r. Natomiast w stosunku do
lat wcześniejszych ogólna liczba pozwoleń na budowę wy-
danych w I połowie 2014 r. jest mniejsza o 6,6-17,4% .
W latach 2008-2013 r. w ogólnej liczbie wydanych pozwoleń
na budowę dominowały pozwolenia dotyczące budynków
mieszkalnych. Stanowiły ponad 40% ogólnej liczby wyda-
nych pozwoleń i wynosiły odpowiednio 40,8% w 2013 r.,
43,6% w 2012 r., 47,5% w 2011 r., 47,9% w 2010 r., 48,8%
w 2009 r. i 50,5 % w 2008 r. W pierwszej połowie 2014 r.
Tendencja ta uległa niewielkiemu załamaniu. Pozwolenia na
budowę budynków mieszkalnych stanowią bowiem 39,9%
w stosunku do ogólnej liczby wydanych pozwoleń na budo-
wę w pierwszym półroczu bieżącego roku.
Jednocześnie należy odnotować, że ogólna liczba wydanych
pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych w pierw-
szym półroczu 2014 r. była mniejsza o 0,9% w odniesieniu
do liczby pozwoleń dla budynków mieszkalnych wydanych
w pierwszym półroczu 2013 r. Liczba ta jest także mniejsza
od liczby takich pozwoleń wydanych w analogicznych okre-
sach lat wcześniejszych o13,9-34,2% (por. tab. 2.2). Zatem
spadek w stosunku do I pół. 2013 r. jest znacznie niższy od
spadków odnotowanych w stosunku do lat wcześniejszych.
Spadek liczby pozwoleń na budowę budynków mieszkal-
nych, rejestrowany w I połowie 2014 r. w odniesieniu do ana-
logicznych okresów lat 2008-2013 wynika przede wszystkim
ze spadku liczby wydanych pozwoleń na budowę budynków
jednorodzinnych, który w wartościach bezwzględnych wy-
nosi odpowiednio:
n w stosunku do 2013 r. o 482 pozwolenia (spadek o 1,5%)
n w stosunku do 2012 r. o 6031 pozwoleń (spadek o 15%),
n w stosunku do 2011 r. o 12 186 pozwoleń (spadek
o 27%),
Ruch Budowlany I półroczu 2014 roku
w porównaniu z I półroczami lat 2008-2013
o 27%) ,
o 26%),
o 35%) .
W I półroczu 2014 r. w badanych kategoriach budownictwa
w porównaniu do:
n I pół. 2013 r.: w 6 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-
danych pozwoleń na budowę, a w 5 – spadek;
danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 5 - spadek;
danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 6 – spadek.
POZWOLENIA NA BUDOWĘ W UKŁADZIE REGIONALNYM
W I półroczu 2014 roku w stosunku do analogicznych okre-
sów lat 2008 - 2013 w liczbie wydanych decyzji o pozwole-
niu na budowę w układzie regionalnym zaszły zmiany, któ-
re zilustrowano w tabeli 2.5. W stosunku do I poł. 2013 r.
w I poł. 2014 r. w większości regionów nastąpił wzrost ogól-
nej liczby wydanych pozwoleń na budowę. O 5% wzrosła
liczba wydanych pozwoleń w regionach: Południowym, Po-
łudniowo-Zachodnim i Północnym. W regionie Północno-Za-
chodnim wzrost wyniósł 1%. Tylko w regionach Centralnym
i Wschodnim odnotowano niewielki 2% spadek liczby wy-
danych pozwoleń na budowę w stosunku do I poł. ubiegłego
roku. Należy przy tym zauważyć, że tych regionach spadki
zarejestrowane zostały w odniesieniu do wszystkich bada-
nych okresów.
Pozwolenia na budowę w układzie I i II półrocza w latach
2008 - 2013 z prognozą liczby pozwoleń na budowę w II
półroczu roku 2014
W latach 2008-2013 odnotowano, że w II półroczu każdego
z tych lat wydawanych było więcej pozwoleń na budowę I
półroczu 2014 roku w stosunku do I półroczy lat 2008-2013
odnotowano utrzymujący się wzrost w całym badanym
okresie w czterech regionach: Centralnym, Południowym,
Wschodnim i Północno-Zachodnim. Natomiast w regionach
Północnym i Południowo-Zachodnim zarejestrowano wzrost
w stosunku do I półroczy lat 2009-2011 i spadek w stosunku
do I półrocza 2008 r. i lat 2012 oraz 2013.
Ogólna liczba obiektów oddanych do ubytkowania w I poł.
2014 r. wzrosła o 4% w stosunku do liczby obiektów odda-
nych do użytkowania w pierwszym półroczu 2013 r. niż w I
półroczu 2013 r.
Źródło: www.gunb.gov.pl

WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku

WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku

Similar to WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku (20)

WIADOMOSCI_grudzien 2014_calosc do druku