3. PARADOKSY KULTURY PÓŹNEGO KAPITALIZMU
1. poddani jesteśmy zalewowi rzeczy, informacji,
wiedzy
2. monotonność, homogenizacja, brak możliwości
wyboru, swoista kapitalistyczna „urawniłowka”
4.
5.
6.
7.
8. SPIĘTRZENIE CZASU
Istnieją granice podziału czasu
na coraz mniejsze kawałki –
po ich przekroczeniu
przestanie on istnieć jako coś
ciągłego, a jedynym rodzajem
czasu jaki nam pozostanie,
będzie już tylko jedna,
histeryczna chwila, która wciąż
się zmienia, ale nie prowadzi
w przyszłość dalej niż tylko do
następnej chwili.
9. SPIĘTRZENIE CZASU
• Kres czasu liniowego/nowoczesnego
• Wieczna teraźniejszość – timeless time
(Castells)
• Niemożność akumulacji (np. doświadczenia)
• Kres narracji nowoczesnej o linearnym i
kumulatywnym postępie (np. wiedzy,
tożsamości)
10. MODA NA SUKCES – 6412 ODCINKÓW (STAN NA
21 WRZEŚNIA 2012) – KRES KREATYWNOŚCI
• „Nie ma prawdziwej
twórczości, jest tylko
nieprzerwany nurt
nowych kombinacji (...).
charakterystyczne dla
tyranii chwili
wypełnianie wszelkich
wolnych przestrzeni
ujemnie wpływa na
kreatywność.” (s. 159)
„Zanika kreatywność.”
(s. 184).
11. ZALANI WIEDZĄ
W obliczu oceanu informacji wcale nie
uczy się pływać. Wprost przeciwnie, nie
spocznie, póki nie wypije go całego
(Eriksen 2003: 34)
14. KONSEKWENCJE
• Zalew informacji, przesyt wiedzą jest pozorny.
• Owszem możemy wybierać w ofercie tysięcy powieści czy filmów ale
większość z nich dotyczyć będzie białego anglosaskiego świata i jego
problemów.
• Możemy czuć się zalani wiedzą, ale większość z niej (wciąż)
wyprodukowana została na amerykańskich uniwersytetach.
• Ilu z nas czytało ostatnio socjologów, filozofów z Burundi, Węgier czy
Paragwaju?
• Procesy te dotyczą także kultury materialnej, pozorna mnogość rzeczy
sprowadzona jest do kilku globalnych graczy, którzy narzucają wzory
projektowe.
16. FILTRY SIĘ JEDNAK ZNALAZŁY
• Wbrew Eriksenowi (i częsciowo K. Abriszewskiemu)
zarówno filtry i eksperci się znaleźli,
• Balon jest przekłuwany, złożoność świata redukowana
• Nie dzieje się tak jednak na drodze OŚWIECENIA,
ingerencji podmiotowej ale poprzez
SAMOORGANIZACJĘ BYTU i poprzez korzystających
z tego beneficjentów
19. ATENCJONALIZM
„ … najbardziej poszukiwaną, a zatem
najcenniejszą informacją w sieci będzie ta,
która dotyczy jej samej:
jak stworzyć sieć i zarządzać nią w
najbardziej sensowny sposób”
/Netokracja… s. 201/
22. WALKA O UWAGĘ JAKO FILTR I EKSPERT
• Publish or perish
• #upadekprasypapierowej,
• #portaloza, #klikalność
• Czy ktoś pamięta jeszcze altavistę?
23. NIEDEMOKRATYCZNA SAMOORGANIZACJA
SIECI BEZSKALOWYCH
• sieci bezskalowe – Alfred-LaszloBarabasi,
Duncan Watts,
• prawo silniejszego – power law
• reguła Pareto – 80 /20
• efekt św. Mateusza - „Każdemu bowiem kto ma,
będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie.”(Mt
25, 29; Biblia Tysiąclecia).
24. SIECIOWE PIRAMIDY WŁADZY
• Mit transparentności sieci
• „ w sieci, która ma sprostać twardym wymogom efektywności
panującej na rynku kuratorów, każdy, kto jest uważany za osobę
nie wnoszącą niczego cennego lub za zagrożenie wspólnych
interesów jej członków, bezwzględnie musi zostać zatrzymany
na zewnątrz”
• „im bardziej atrakcyjna sieć, tym więcej osób będzie chciało
zostać jej członkami, a im wyżej znajdzie się w hierarchii, tym
trudniejsze będą wymagania wobec jej przyszłych członków i
tym bardziej niedostępne muszą być jej zapory.” /Netokracja…s:
198/
25. NETOKRACI A KONSUMTARIAT
• „Żyjemy w dwóch epokach jednocześnie, choć mało kto
ma tego świadomość. Jedna, przemijająca to
kapitalizm. Druga, związana z rewolucją informatyczną,
to epoka Internetu. W tamtej na samym czubku
społecznej piramidy mieliśmy fabrykantów i bankierów,
a na samym dole - proletariat. W epoce, która
nadchodzi, na szczytach władzy znajduje się mała
liczebnie, ale bajecznie bogata sieciowa netokracja.
Podnóże społecznej piramidy zajmuje konsumtariat”
/Alexander Bard/
27. POLITYKA - NR 39 (2622) Z DNIA 2007-09-29;
POLITYKA. NIEZBĘDNIK INTELIGENTA. WYDANIE
13; S. 3-8
• Pana zdaniem to kontenery zniszczyły demokrację?
• Od nich zaczęła się spirala coraz bardziej globalizującej się
konkurencji, która zmusiła firmy do bardziej radykalnego
zaangażowania się w politykę. Niech pan sobie wyobrazi, jakim
szokiem dla amerykańskiej gospodarki był fakt, że w latach 70.
proporcja między importem a produkcją krajową zmieniła się z
1:7 do 1:3. A bez kontenerów to by się nie stało. Oczywiście,
gdy ruszyła inwazja azjatyckich produktów, w Ameryce
podniosło się larum.
28. PRZEMOC STRUKTURALNA A TYRANIA CHWILII
Asymetria racjonalności, czyli wektor władzy, którą
logika globalna sprawuje nad peryferiami i
półperyferiami ma moc strukturotwórczą. Czasem
można wręcz mówić o „przemocy
strukturalnej”(Staniszkis 2003a: 76).
29. TYRANIA CHWILII – „HYPE” -REALIA PRODUKCJI
•
By wyprodukować 8 mln iPhonów 5, Foxconn musi w najbliższym czasie zatrudnić w Chinach 200 tys.
nowych robotników.
• Nawet jak na chiński masowy rynek pracy to karkołomne wyzwanie. O pomoc Foxconn zwrócił się do władz
Henanu, w Chinach Środkowych. Tam wszystkie szczeble biurokracji zostały postawione w stan pogotowia.
Kwotę dodatkowej siły roboczej władze prowincji rozdzieliły między 18 dużych miast, które rozłożyły ją niżej
na okręgi, powiaty i wsie. Miasta muszą zwerbować do 10 tys. ludzi, wsie po 20 do 30 pracowników.
Zachętą dla prowadzących rekrutację jest subwencja od prowincji w wysokości 32 dol. miesięcznie za
każdego zwerbowanego robotnika. Będzie ona wypłacana do końca roku. Rząd Henanu przeznaczył na nią
15,8 mln dolarów.
Zakłady w Zhengzhou zatrudniają obecnie 150-tysięczną załogę i produkują 200 tys. iPhone'ów Apple'a
różnego typu dziennie. Do końca miesiąca przy taśmach stanąć ma 50 tys. nowych pracowników, a w
następnych tygodniach trzy razy tyle - pisze tajwańska gazeta ekonomiczna "Commercial Times".
/http://wyborcza.biz/biznes/1,101558,12545874,Robotnicy_kontra_policja__Burzliwa_noc_u_producenta.htm/
30.
31. ZYSK TECHNOLOGICZNY?
•
Apple iPhone 5 jest o 18 proc. cieńszy i o 20 proc. lżejszy od swojego poprzednika, a jego
ekran jest dłuższy, choć wciąż nie tak duży jak w konkurencyjnych smartfonach z serii
Samsung Galaxy. Ma dwa razy szybszy procesor oraz ulepszoną wersję systemu
operacyjnego iOS6 z ponad 200 nowymi funkcjami.
pytanie
jaki jest koszt społeczny "nowych funkcji„?
33. WYKLUCZENIE A KOMUNIKACJA W
NOWOCZESNYM SYSTEMIE – ŚWIECIE
• społeczeństwa sieciowe poddane są dynamice sieci bezskalowych
• państwa najlepiej rozwinięte – centrum są zarazem najbardziej
usieciowione
• oznacza to, iż państwa rdzenia/ centrum akcelerować będą swe
przewagi dzięki narzuceniu sieciowej dynamiki komunikacyjnej
• „tyrania chwilii”, „spiętrzenie czasu” nakładają się na globalny,
osiowy podział pracy, zwiększając wyzysk
• Strukturalna przemoc oddziałuję poprzez ONTOLOGIZACJĘ
CZASU
36. KEEN VS. LESSIG Nadzieja na nową
Lęk przed wspólnotę i nowe
samoorganizacją Oświecenie
37. FAB-LABY – PŁONNE(?) NADZIEJE ODDOLNEJ,
LOKALNEJ DEINDUSTRIALIZACJI
• Czy nadziei można upatrywać w ruchach
wolnego oprogramowania (albo w ich
bardziej materialnych odpowiednikach fab-
labach)? Czy hackowanie rzeczywistości
złamie z jednej strony dyktat formatu a z
drugiej nie przyczyni się do zwiększenia
zalewu?
