A new you is coming! ตอน การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ในครอบครัว
•
0 likes•41 views
E-book "A new you is coming!" ตอน การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ในครอบครัว โครงการ Art of Living 101 ออกแบบรูปเล่มโดย บริษัท อินฟลูเอนเซอร์ จำกัด
Recommended
More Related Content
Similar to A new you is coming! ตอน การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ในครอบครัว
Similar to A new you is coming! ตอน การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ในครอบครัว (8)
More from Influencer TH
More from Influencer TH (20)
A new you is coming! ตอน การสื่อสารเพื่อความสัมพันธ์ในครอบครัว
- 1. A new you is coming ! ตอน กลับมาสังเกตความสัมพันธ์ของคุณกับคนในครอบครัว และเรียนรู้เครืองมือทีจะช่วยให้เราอยู่กับคนรอบตัวได้ดีขึน
- 2. สนับสนุนการสร้างสรรค์หลักสูตร กองทุนพัฒนาสือปลอดภัยและสร้างสรรค์ สร้างสรรค์หลักสูตร ชรรินชร เสถียร เรียบเรียงเนือหา มนัสวี ศุระศรางค์ อนุสรณ์ หนองบัว ศิลปกรรม Art of Living 101 บริษัท อินฟลูเอนเซอร์ จํากัด Facebook Art of Living 101 Email hello@artofliving101.me Website www.artofliving101.me A new you is coming! ตอน การสือสารเพือความสัมพันธ์ในครอบครัว พิมพ์ครังแรก พ.ศ. 2564 ณิชกานต์ ธรมธัช ภัทรพร กุลมาโนชวงศ์ ธเนศ ศิรินุมาศ จัดพิมพ์โดย บริษัท อินฟลูเอนเซอร์ จํากัด พิมพ์ที โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสํานักงานหอสมุดแห่งชาติ A new you is coming! ตอน การสือสารเพือความสัมพันธ์ในครอบครัว.-- กรุงเทพฯ : อินฟลูเอนเซอร์, 2564. 24 หน้า. 1. การสือสารในครอบครัว. 2. ครอบครัว -- แง่จิตวิทยา. I. มนัสวี ศุระศรางค์. II. ชือเรือง. 649.1 ISBN 978-616-93714-2-7
- 3. ทางทีมงาน Art of Living 101 เชือว่า ความสัมพันธ์ในครอบครัวทีดี สามารถเริมได้จากเพียงคน ๆ หนึงทีตระหนัก และอยากพัฒนา โดยเริมจาก การสังเกตตนเอง E-book เล่มนีเหมาะสําหรับคนทีต้องการสร้างการเปลียนแปลงทีดีเพือ ตัวคุณเองและครอบครัว ด้วยการกลับมาสังเกตความสัมพันธ์ของตัวเรา กับคนในครอบครัว โดยมาชวนเริมจากการทบทวนอารมณ์ความรู้สึก ทีนํา ไปสู่พฤติกรรมต่าง ๆ ทีเกิดขึนกับการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างตนเองกับ คนรอบข้าง เมือเราเกิดการ "ตระหนัก" และ "เข้าใจ" ในตัวเราเองมากขึนจะเปนสิงสําคัญ ทีนําไปสู่การสือสารอย่างเหมาะสมและการเชือมโยงความสัมพันธ์ทีดีกับ คนในครอบครัวและคนรอบข้างต่อไป เพราะความสัมพันธ์ในครอบครัว ถือเปนปจจัยทีจะส่งผลต่อการใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าของแต่ละคน E-book เล่มนีจัดทําภายใต้การสนับสนุนจากกองทุนสือปลอดภัยและสร้างสรรค์ A new you is coming! ตอน การสือสารเพือความสัมพันธ์ในครอบครัว
- 4. สารบัญ การสื อสารเพื อความสั ม พั น ธ์ ใ นครอบครั ว A NEW YOU IS COMING ตอนที 1 ฟงอย่างไรให้เข้าใจกัน ตอนที 2 การสังเกตอารมณ์ ความรู้สึกของตัวเอง ตอนที 3 ท่าทีในการสือสาร ของตัวเอง วีดิโอเพิมเติมในการเรียนรู้ 6 10 15 20
- 5. พูดกันอย่างไร ให้เข้าใจกัน "การสือสารเพือความสัมพันธ์ในครอบครัว" พูดไปแต่เหมือนไม่เข้าใจ... ฟงแล้วทําไมเหมือนไม่ได้ยิน... อยากให้บ้านเปนพืนทีปลอดภัย แต่ทําไมยิงอยู่ใกล้กันแล้วยิงอึดอัด สารพันปญหาทีเราต่างพบเจอในความสัมพันธ์...ในครอบครัว แม้ทีผ่านมาเราอาจเคยอยู่ด้วยความรู้สึกจํายอม หรือใช้วิธีหลบเลียง แต่ในสถานการณ์วิกฤติทีมาสร้างการเปลียนแปลงอย่างไม่คาดคิด จาก COVID-19 นี สําหรับหลาย ๆ ครอบครัว อาจกลายเปนตัวเร่งเร้า หรือบีบบังคับให้ต้องตกอยู่ในสถานการณ์ทีอึดอัด บีบคัน และทวีความขัดแย้งให้รุนแรงมากยิงขึน ความเปลียนแปลงแบบไม่คาดคิดของปจจัยภายนอกนันเกิดขึน อยู่เปนปกติธรรมดา แต่ก็อย่าลืมว่า การเปลียนแปลงที เราสร้างขึนด้วยตัวเอง ก็สามารถทําได้เสมอเช่นกัน 5
- 7. ตอนที 1 ฟงอย่างไรให้เข้าใจกัน ออตโต้ ชาร์เมอร์ ผู้นําการเปลียนแปลงสังคมด้วยการสร้างพืนทีการพูดคุยกันอย่างลึกซึง ได้ตกผลึกลักษณะการฟงโดยแบ่งออกเปน 4 ระดับ และด้วยความเข้าใจในการฟงแต่ละระดับนี จะช่วยให้เรากลับมาใส่ใจสังเกตเห็นตัวเองว่า ณ แต่ละขณะเรากําลังใช้คุณภาพการฟงในระดับใด ระดับที 1 ฟงแบบเน้นตนเอง (I-in-Me) เปนการฟงด้วยนิสัยและความเคยชินเดิมของตัวเรา เหมือนกับเราเปนเครืองคอมพิวเตอร์ที ดาวน์โหลดข้อมูลเดิมไว้แล้ว และเราก็ใส่ใจฟงข้อมูลเดิมทีดาวน์โหลดไว้นัน ขณะทีฟงจึงมักมี เสียงพูดในหัวของเราเองทีดังกลบเสียงของผู้พูด และเราก็จะตอบสนองกับผู้พูดด้วยข้อมูล เดิมแบบนัน เช่น “นันไง แม่บอกตังกีครังแล้ว” “ลูกก็เปนอย่างนีทุกทีนันแหละ” ฯลฯ หรือบางที ก็เปนการตอบด้วยมารยาทตามสังคม โดยไม่ได้ใส่ใจจะสํารวจความรู้สึกทีแท้จริงทังของตัวเรา และของผู้พูด ณ ขณะนัน ระดับที 2 ฟงแบบเน้นผลลัพธ์ (In-in-It) เปนการฟงด้วยการใส่ใจกับข้อเท็จจริง เปนการฟงด้วยการคิดวิเคราะห์ข้อมูลทีเปนเรืองราว ภายนอกและอาจเกิดการรับรู้ข้อมูลบางอย่างทีเราไม่เคยรู้มาก่อน และในบางครังก็อาจทําให้ เกิดการถกเถียงกันบนข้อมูลทีแตกต่างเหล่านัน คล้าย ๆ กับเปนการแลกเปลียนความคิดกัน ในที ซึงแม้จะดีกว่าแบบแรกแต่ก็ยังมีทีดีกว่านีอยู่ ระดับที 3 ฟงแบบเน้นผู้พูด (I-in-You) เปนการฟงด้วยการใส่ใจในสารทีผู้พูดกําลังสือออกมา เมือเราใส่ใจ เราจะเกิดความเข้าอกเข้าใจ เสมือนว่าเราได้เปดหัวใจของเราให้รับรู้ถึงความรู้สึกของผู้พูด แม้เขาไม่จําเปนต้องเอ่ยเปน คําพูดออกมา เพราะเราสามารถสัมผัสรับรู้ได้มากกว่าเสียงทีได้ยิน การฟงอย่างลึกซึง หรือ การฟงด้วยหัวใจ หรือการฟงด้วยความกรุณา จะเริมต้นทีการฟงระดับนีนีเอง ระดับที 4 ฟงแบบเน้นปจจุบันขณะ (I-in-NOW) เปนการฟงทีเปดพืนทีให้กับทุกสิงทีกําลังจะผุดบังเกิดขึน โดยการเปดกว้างอย่างทีสุดทัง ต่อตัวเรา ต่อผู้อืน และต่อความเปนไปได้ทีอาจเกิดขึนด้วยการรังสรรค์จากจักรวาล วลีเช่นนี อาจดูแปลกสําหรับผู้คนทีคุ้นเคยกับวิถีของโลกสมัยใหม่ทีให้คุณค่าและเชือมันกับสิงทีจับต้องได้ เท่านัน แต่หากจะอธิบายการฟงระดับนีในอีกความหมายหนึง นันก็คือการฟงด้วยการใส่ใจสังเกต โดยไม่มีตัวตนของผู้สังเกต แต่เปนการสังเกตสภาวะทีเกิดขึนด้วยความเปนกลาง ไม่ว่าคุณภาพการฟงของเราจะเปนระดับใดก็ตาม สิงสําคัญทีอยากชักชวนให้ผู้อ่านได้ทดลองทํา คือ การกลับมาสังเกต สังเกต และสังเกตท่าทีในการฟงของตนเองว่าเปนอย่างไรบ้าง 7
- 8. ตอนที 1 ฟงอย่างไรให้เข้าใจกัน การฟงอย่างลึกซึง : ฝกการรับฟงคนในครอบครัว โดยทียังไม่ด่วนสรุป หรือ ตีความ ตัดสิน จุดประสงค์ : เพือให้ผู้เข้าร่วม เรียนรู้คุณสมบัติการรับฟง ผู้อืนด้วยหัวใจ https://youtu.be/NLrvJmC73wY สแกน QR code เพือ รับชมวิดีโอการเรียนรู้
- 11. “สิงทีฉันต้องการในชีวิตนีคือ ความเมตตากรุณา ความเมตตากรุณานันคือ การเชือมโยงเปนอันเดียวกันระหว่าง ฉันกับคนอืน บนพืนฐานของ การให้ซึงกันและกันจากหัวใจ ของแต่ละคน” —ดร. มาร์แชล บี. โรเซนเบิร์ก 11
- 12. ตอนที 2 การสังเกตอารมณ์ ความรู้สึกของตัวเอง ดร. มาร์แชล บี. โรเซนเบิร์กคือผู้ก่อตัง The Center for Nonviolent Communication หรือองค์กรกลางเพือการสือสารอย่างสันติซึงเปนองค์กรทีจัดอบรมและทํางานเกียวกับ การสือสารอย่างสันติ (Nonviolent communication หรือ NVC) หรือบางทีเราอาจรู้จักกัน ในชือ การสือสารเพือสานสัมพันธ์ หรือการสือสารด้วยความกรุณา ซึงเปนแนวทางการสือสาร ทีให้ความสําคัญกับความสัมพันธ์ก่อนการแก้ไขปญหา รวมทังใส่ใจกับความต้องการของแต่ละคน โดยแนวทาง NVC นีถือว่าความกรุณาเปนคุณสมบัติทีมนุษย์ทุกคนมีอยู่ในตัวเองอยู่แล้ว Self-connection หรือการเชือมโยงกับตัวเองเปนหลักการเบืองต้นทีเปนพืนฐานสําคัญของ การสือสาร และเปนกุญแจสําคัญทีเปนรากฐานของทุก ๆ ความสัมพันธ์ เพราะอะไรจึงเปนเช่นนัน ทําไมการเชือมโยงกับตัวเองจึงสําคัญสําหรับการสือสารและความสัมพันธ์ในชีวิตเรา NVC เปรียบเทียบว่าการเชือมโยงกับตนเองนีเปนเสมือนรากของต้นไม้ โดยรูปแบบทางเลือก อืน ๆ ในการสือสารหรือในความสัมพันธ์เปนกิงก้านของต้นไม้ รากช่วยหล่อเลียงอาหารให้ ต้นไม้ฉันใด การเชือมโยงกับตนเองก็ช่วยหล่อเลียงการสือสารและความสัมพันธ์ฉันนัน อ่านมาถึงตรงนี ผู้อ่านอาจยังไม่เข้าใจว่าการเชือมโยงกับตนเองนีคืออะไร มันดูเปนคําฝรัง ๆ ทีอาจเข้าใจความหมายยากสักเล็กน้อย แต่หากบอกเพิมเติมอีกนิดว่าการเชือมโยงกับตนเองก็คือ การกลับมารับรู้และทําความเข้าใจในตัวเราคนนีว่าเรามีความรู้สึกอะไรอยู่ เรามีความคาดหวังอะไร เรามีความต้องการส่วนลึกอะไร สองประเด็นแรกน่าจะเปนสิงทีเข้าใจได้ไม่ยาก สําหรับประเด็นหลัง คือความต้องการส่วนลึกนัน แม้จะเปนคําทีผู้อ่านอาจไม่คุ้นเคยบ้าง แต่มันก็เปนส่วนหนึงทีอยู่ ในโลกภายในของเรานีแหละ ความต้องการส่วนลึก คือคุณค่าในส่วนลึกทีมนุษย์ทุกคนล้วนมีความต้องการไม่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะคนชาติใด ภาษาใด หรืออยู่ในบทบาทใด ก็ล้วนถูกขับเคลือนให้ดําเนินชีวิตด้วย ความต้องการส่วนลึกนี โดยมนุษย์เรามีกลไกจากความคิด ความเชือ ทีจะแปลความต้องการ ส่วนลึกของตนออกมาเปนวิธีการทีเฉพาะเจาะจง เราจึงคาดหวังให้ตัวเราและผู้อืนทําตามวิธีการ นัน ๆ จนอาจลืมไปว่าคนอืนก็อาจมีวิธีการอืน ๆ ในการตอบสนองความต้องการส่วนลึก เช่น เดียวกันกับเรา การเข้าใจและรับรู้ความต้องการส่วนลึกของตัวเราเองนีช่วยพัฒนาความสัมพันธ์ ทีเรามีกับตัวเราเอง รวมทังช่วยหล่อเลียงความสัมพันธ์และความเข้าใจในตัวผู้อืนด้วยเช่นกัน ถึงตรงนี ก็เลยอยากจะเน้นยําอีกครังหนึงว่า การให้เวลากับตัวเองในการสํารวจ สืบค้น เพือ เชือมโยงและทําความเข้าใจตัวเองเปนรากฐานทีสําคัญสําหรับการดูแลความสัมพันธ์ใด ๆ รวมถึงสําหรับการสือสารเพือการสานสัมพันธ์ทีเราต้องการทําให้เกิดขึนในชีวิตของเราด้วย 12
- 13. ตอนที 2 การสังเกตอารมณ์ ความรู้สึกของตัวเอง การสังเกตอารมณ์ความรู้สึกของตัวเอง โดยการฝกสนทนากับ คู่สนทนา โดยใช้รูปแบบประโยคเปนฉัน ยกตัวอย่างเช่น ฉันรู้สึกว่า ฉันได้รับแรง กดดันจากเธอมากเกินไป แทนทีประโยค ฉันว่า เธอจู้จีเกินไป เพือเปนการลดความ ขัดแย้งทีจะเกิดขึนในครอบครัว https://youtu.be/nEzopjPcZ8M สแกน QR code เพือ รับชมวิดีโอการเรียนรู้
- 16. ตอนที 3 ท่าทีในการสือสารของตัวเอง คนเราสือสารกันเพืออะไร? หลายคนอาจนึกหัวเราะและตอบอย่างง่าย ๆ ว่าก็เพือให้อีกฝายรู้และ เข้าใจว่าเราต้องการอะไรน่ะสิ แต่นันไม่ใช่ความหมายทังหมดของการสือสารทีแท้จริง หากว่ากัน โดยรากศัพท์ของคําในภาษาอังกฤษ คําว่าการสือสารหรือ communication มาจากคําในภาษา ละตินคือ communicare ซึงมีความหมายถึงการแลกเปลียน แบ่งปน หรือการร่วมกัน ดังนัน คนเราจึงน่าจะสือสารเพือการมีความเข้าใจบางอย่างร่วมกัน ไม่ใช่เพียงการต้องการความเข้าใจ จากอีกฝายเท่านัน ภาษาหมาปา-ภาษายีราฟ แนวทางการสือสารอย่างสันติ หรือ Non-violent communication (NVC) ที ดร. มาร์แชล โรเซนเบิร์ก พัฒนาขึนนี แบ่งการใช้ภาษาในการสือสารออกเปน 2 รูปแบบ โดยเปรียบเทียบกับ สัตว์ 2 ชนิด นันคือ ‘ภาษาแบบหมาปา’ ซึงเปนภาษาทีมุ่งโจมตีและทําร้ายกัน คล้ายกับลักษณะ ตามธรรมชาติของหมาปาทีดุร้าย เปนนักล่า และมีนิสัยของการจู่โจมทําร้ายเหยือ ภาษาหมาปา เช่นนีมีทังแบบทีทําร้ายผู้อืน และทําร้ายตัวเราเอง ส่วนภาษาอีกรูปแบบหนึงคือ ‘ภาษายีราฟ’ ซึงเปรียบได้กับภาษาแห่งความกรุณา เนืองจากยีราฟ เปนสัตว์บกทีมีหัวใจขนาดใหญ่ซึงมีนําหนักมากถึง 10 กิโลกรัม นันจึงทําให้หัวใจของยีราฟ สามารถสูบฉีดเลือดไปเลียงสมองทีอยู่สูง ๆ ได้ หัวใจยีราฟมีความสามารถในการสูบฉีดเลือด มากกว่ามนุษย์ถึง 3 เท่า นอกจากนัน ยีราฟยังมีนําลายทีสามารถย่อยสลายพืชบางชนิดทีมี หนามแหลม เพือให้หนามแหลมนันไม่เปนอันตรายต่อร่างกาย แต่กลับถูกย่อยเปนสารอาหาร เพือการเติบโตของตัวยีราฟเอง นีเปนลักษณะสําคัญทียีราฟถูกนํามาเปรียบเทียบให้เปน สัญลักษณ์ของภาษาในการสือสารด้วยหัวใจหรือการสือสารด้วยความกรุณา คนทีฝกฝนตนเองด้วยแนวทางการสือสารอย่างสันตินี จะมีความสามารถในการพัฒนาทักษะ ทีรับรู้ภาษาและคําพูดทีทําร้ายกันจากผู้อืน โดยสามารถแปรเปลียนคําพูดว่าร้ายเหล่านันให้เปน สารอาหารสําหรับการเติบโตภายในของตนเองเช่นเดียวกับยีราฟทีย่อยหนามแหลม ๆ ได้ การฝกฝนการใช้ภาษายีราฟนี เริมด้วยการกลับมาทําความเข้าใจในตัวเองว่า ตัวเราคนนีกําลัง มีความรู้สึกอะไร และเรากําลังต้องการอะไร จากนันเราจะสามารถขยับไปทําความเข้าใจในอีกฝาย ด้วยเช่นกัน ว่าเขากําลังมีความรู้สึกอะไร และเขากําลังต้องการอะไร 16
- 17. ตอนที 3 ท่าทีในการสือสารของตัวเอง การฟงอย่างลึกซึง : ฝกการรับฟงคนในครอบครัว โดยทียังไม่ด่วนสรุป หรือ ตีความ ตัดสิน https://youtu.be/F4XqXo7c9ng สแกน QR code เพือ รับชมวิดีโอการเรียนรู้ จุดประสงค์ : เพือให้ผู้เข้าร่วม เรียนรู้ คุณสมบัติการรับฟง ผู้อืนด้วยหัวใจ
- 21. Family EP.1 เมือปญหา ข้ามผ่านด้วยความเข้าใจ การฟงอย่างลึกซึง : ฝกการรับฟงคนในครอบครัว โดยทียังไม่ด่วนสรุป หรือ ตีความ ตัดสิน https://youtu.be/xsHk7KZmQ2s สแกน QR code เพือ รับชมวิดีโอการเรียนรู้ จุดประสงค์ : เพือให้ผู้เข้าร่วม เรียนรู้ คุณสมบัติการรับฟง ผู้อืนด้วยหัวใจ
- 22. Family EP.2 4 คนสําคัญ ในครอบครัวก็อตจิ https://youtu.be/hvbClAVmkzA สแกน QR code เพือ รับชมวิดีโอการเรียนรู้
- 23. จัดทําโดย A new you is coming! โครงการ Art of Living 101 : ศิลปะการอยู่กับตัวเอง ตอน การสือสารเพือความสัมพันธ์ในครอบครัว สนับสนุนโดย กองทุนพัฒนาสือปลอดภัยและสร้างสรรค์
- 24. A new you is coming ! ตอน กลับมาสังเกตความสัมพันธ์ ของคุณกับคนในครอบครัว และเรียนรู้เครืองมือทีจะช่วยให้ เราอยู่กับคนรอบตัวได้ดีขึน