“Armenian youth worldview issues in the context of strategic development problems” survey was conducted in November 2011 by IPSC. The sample size of the survey is 1,196. 18-30 aged youth.

1. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
Հայաստանի երիտասարդության
աշխարհայացքային համալիրները՝
ՀՀ ռազմավարական զարգացման
խնդիրների համատեքստում
êáóÇáÉá·Ç³Ï³Ý ѻﳽáïáõÃÛáõÝ
ì»ñçÝ³Ï³Ý Ñ³ßí»ïíáõÃÛáõÝ
Հեղինակ`
ëáó. ·.Ã. ê³Ùí»É سÝáõÏÛ³Ý, IPSC
30 ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ, 2011Ã.

2. Դիտարկվող թեմաներ
1. Ազգային ինքնություն
2. Լեզվա-մշակութային կողմնորոշում
և հաղորդակցական
ունակություններ
3. Հանրակրթական դպրոց և բուհ
4. Կրոն և եկեղեցի
5. Ընտանիք` վերարտադրողական
վարք
6. Ընտանիք` էմանսիպացում
7. Վարքագիծ և ենթամշակութային
տիպեր
8. Զբաղվածություն
9. Քաղաքական մասնակցություն
10. Քաղաքական դիրքորոշումներ
11. Քաղաքացիական մասնակցություն
12. Միգրացիա
13. Բանակ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
2

3. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
3
0. Մեթոդաբանություն

4. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
4
Մեթոդաբանություն
 Հետազոտության ընդհանուր համակցությունը ՀՀ 18-30 տարեկան քաղաքացիներն են:
 Ընտրանքի ծավալը` 1,196, որից`
 506 հարցվող` մայրաքաղաքում,
 339 հարցվող` քաղաքներում,
 351 հարցվող` գյուղերում:
 Իրականացվել է ուսանողների հավելյալ ընտրանք` երիտասարդության այդ շերտի
բնութագրերի հավաստիության բարձրացման նպատակով: Ուսանողների քանակն
ընտրանքում` 336:
 Տվյալները համակշռվել են ՀՀ ԱՎԾ տվյալների հիման վրա ըստ հետևյալ բնութագրերի
(ձախ սյունում ՀՀ ԱՎԾ տվյալներն են, իսկ աջ սյունում` ընտրանքային տվյալները`
համակշռումից հետո).
 Բնակչության բաշխումն ըստ բնակավայրի տիպի`
 Երևան` 33.57%, 33.32%
 Քաղաքներ` 31.02% , 31.05%
 Գյուղեր` 35.41% 35.62%
 Սեռ`
 Տղամարդ` 50.05% 50.23%
 Կին` 49.95% 49.77%
 Տարիքային խումբ
 18-19 տարեկան 16.80% 16.80%
 20-24 տարեկան 41.49% 41.49%
 25-30 տարեկան 41.71% 41.71%
 18-30 տարեկան անձանց թվում ուսանողների հարաբերակցություն.
 Ուսանողներ 14.50% 14.72%
 Այլ 85.50% 85.28%

5. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
5
Մեթոդաբանություն
Հետազոտությունն անցկացվել է բազմաստիճան
քվոտային ընտրանքի, մարզային/համայնքային
բաշխման հաշվարկով` տվյալների α=95%
ճշտությամբ:
Սահմանային սխալի գործակիցը` Δ=2.83%
Անկեղծության մակարդակ` 85.8%
Դաշտային փուլ` 13-17 նոյեմբերի, 2011թ.
Որակի ստուգում` 48.0%

6. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
6
1. Ազգային ինքնություն

7. Հիմնական դրույթներ
 Հայ հանրությունը Հայաստանի երիտասարդության դիրքորոշումներում բավական
«փակ» հանրույթ է: Այն խստապահանջ է անձին հայ համարելու հարցում: Հայ
համարվելու համար անհրաժեշտ է բավարարել խիստ պահանջների:
 Մյուս կողմից, Հայաստանի երիտասարդության ընկալումներում հայերի տարբեր
էթնոմշակութային խմբերն ընկալվում են շատ մեծ սոցիալական տարածության
վրա` երբեմն ավելի մեծ` քան այլ ազգերի նկատմամբ, ինչը խնդիրներ է ստեղծում
համահայկական համախմբման ոլորտում:
 Այնուամենայնիվ, հայերի և այլ ազգերի նկատմամբ սոցիալական
տարածությունները Հայաստանի երիտասարդության աշխարհայացքում
ձևավորվում են տարբեր աշխարհայացքային համակարգերում, բացառությամբ`
Թուրքիայի իսլամադավան հայերից, որոնց նկատմամբ սոցիալական
տարածությունները ձևավորվում են նույն աշխարհայացքային համակարգում, ինչ`
ընդհանրապես մահմեդականների նկատմամբ:
 Հայ հանրության «էքսքլյուզիվությունը» նվազեցնելու պոտենցիալը հայ կանանց
շրջանում է:
 Հայոց լեզուն պաշտպանված չէ. մենք` հայերս չենք պահպանում լեզվի
մաքրությունը, իսկ առավել հզոր լրատվամիջոցը` հեռուստատեսությունը
փչացնում է այն:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
7

8. Երիտասարդների կողմից անձին որպես հայ
նույնականացնելու համար անհրաժեշտ պարտադիր
պայմանները (կամ` «ո՞վ է հայը»)
 Հայ համարվելու համար առավել
տարածված պայմանն է` անձի
ինքնանույնականացումը որպես
հայ (առաջին շերտ):
 Հայ համարվելու համար
անհրաժեշտ երկրորդ շերտն է`
«արյունը» և «մշակույթը» (լեզուն
և կրոնը):
 Երրորդ շերտն է` «մաքուր
արյունը» և «հողը»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
8
96.0%
88.6%
86.6%
86.6%
79.9%
72.2%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Իրեն հայ համարելը
Հայ առաքելական
եկեղեցուն պատկանելը
Հոր հայ լինելը
Հայերեն խոսել
իմանալը
Հայաստանը իր միակ
հայրենիք համարելը
Մոր հայ լինելը
«Հետևյալ հատկանիշներից որո՞նք են
պարտադիր հայ համարվելու համար»

9. Հայերը որպես «բաց» կամ «փակ» հանրույթ
48.7%
26.9%
13.8%
7.2%
2.4% 0.9%
75.7%
89.5%
96.7%
99.1% 100.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
6 5 4 3 2 1
Հայ համարվելու համար անհրաժեշտ
պայմանների քանակը
Հայ համարվելու համար անհրաժեշտ
պայմանների քանակի բաշխումը
 Երիտասարդների
դիրքորոշումները վկայում են, որ
նրանց դիրքորոշումներում
հայերը բավական «փակ»
հանրույթ են:
 Երիտասարդների մոտ 90%-ը
անձին հայ համարելու համար
պահանջում են առնվազն չորս
պարտադիր պայման, իսկ 96.7%-
ը` առնվազն երեք պայման:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
9

10. Արդյո՞ք պաշտպանված է հայոց լեզուն
27.8%
10.8%
82.5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Հարց 1 Հարց 2 Հարց 3
Հայոց լեզվի պաշտպանվածության
բնութագրերը
Հարց 1. «Ընդհանրապես մենք` հայերս,
պահպանո՞ւմ ենք մաքուր և ճիշտ
հայերենը»:
Հարց 2. «Ի՞նչ եք կարծում,
հեռուստատեսությամբ ցուցադրվող
հայերեն սերիալները և
երիտասարդական շոուները մաքուր և
ճի՞շտ հայերենով են ներկայացնում»:
Հարց 3. «Համաձա՞յն եք արդյոք, որ
հեռուստաալիքները փչացնում են հայոց
լեզուն»:
Տրված են «Այո» և «Ավելի շուտ այո»
պատասխանների գումարները:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
10

11. Սոցիալական կոնտակտների թույլատրելիությունը հայ էթնոմշակութային
խմբերի և այլ ազգերի նկատմամբ (տրված է տվյալ կոնտակտը տվյալ խմբի
ներկայացուցչի հետ թույլատրելի համարող անձանց քանակը)
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
11
Ազգ/հայերի
էթնոմշակութային
խումբ
Սոցիալական կոնտակտներ
Ամուսնություն
Մոտ ընկերու-
թյուն
Աշխատանք`
նույն խմբում
Քաղաքա-
ցիության
շնորհում
Սփյուռքահայ 75.3% 88.1% 89.0% 88.3%
Ռուս 61.8% 90.4% 92.7% 79.2%
Կաթոլիկ հայ 60.7% 77.3% 79.3% 78.9%
Ղարաբաղցի 58.8% 77.7% 78.8% 74.9%
Գերմանացի 51.0% 73.2% 79.1% 59.5%
Պարսկահայ 40.5% 65.7% 73.1% 66.7%
Ադրբեջանից ներգաղթած հայ 32.5% 51.9% 59.1% 55.8%
Սևամորթ 24.8% 64.6% 70.2% 53.5%
Աղանդավոր հայ 13.8% 26.4% 42.9% 40.9%
Թուրքիայում ապրող իսլամ
դավանող հայ
7.3% 24.9% 36.2% 22.4%
Թուրք 6.2% 23.4% 35.7% 10.9%
Մահմեդական 5.0% 25.7% 38.5% 18.3%

12. Ամուսնության թույլատրելիությունը տարբեր ազգերի և
հայերի էթնոմշակութային խմբերի հետ` ըստ սեռի
64.2%
55.2%
52.2%
50.6%
40.1%
32.5%
28.9%
14.5%
11.9%
5.7%
4.7%
4.1%
86.5%
66.3%
65.4%
73.1%
62.0%
48.6%
36.2%
35.2%
15.7%
8.9%
7.7%
5.9%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Սփյուռքահայ
Կաթոլիկ հայ
Ղարաբաղցի հայ
Ռուս
Գերմանացի
Պարսկահայ
Ադրբեջանից ներգաղթած հայ
Սևամորթ
Աղանդավոր հայ
Թուրքիայում ապրող իսլամ դավանող հայ
Թուրք
Մահմեդական
Կոնտակտը ընդունելի են համարում
«Կընդունեի՞ք, եթե Ձեր եղբայրը/քույրը, տղան/աղջիկը ամուսնանար …»
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
12

13. Երիտասարդության կողմից սոցիալական տարածությունների
ընկալումները հայերի էթնոմշակութային խմբերի և այլ
ազգերի նկատմամբ
Կառուցված է Բոգարդուսի
սանդակ: Սանդղակի
միջակայքն է` [0; 4]:
0 – նվազագույն
տարածություն` նշանակում է,
որ ընդունելի են դիտարկված
բոլոր 4 կոնտակները:
4 – առավելագույն
տարածություն` անընդունելի
են բոլոր 4 կոնտակտները:
Սոցիալական
տարածությունները հայերի
էթնոմշակութային խմբերի
նկատմամբ ընդմիջվում են այլ
ազգերի նկատմամբ
տարածություններով:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
13
0.59
0.76
1.04
1.10
1.37
1.54
1.87
2.01
2.76
3.09
3.13
3.24
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
Սփյուռքահայ
Ռուս
Կաթոլիկ հայ
Ղարաբաղցի
Գերմանացի
Պարսկահայ
Սևամորթ
Ադրբեջանից ներգաղթած հայ
Աղանդավոր հայ
Թուրքիայի իսլամ դավանող հայ
Մահմեդական
Թուրք
Սոցիալական տարածություն
Երիտասարդների կողմից ընկալվող սոցիալական
տարածությունները

14. Ազգերի և հայերի էթնոմշակութային խմբերի նկատմամբ
երիտասարդների կողմից ընկալվող սոցիալական
տարածությունները
Սփյուռք.
Կաթոլիկ
Պարսկահայ
Ադրբեջան.
Ղարաբաղ.
Մահմեդ.
Իսլամ հայ
Թուրք
Աղանդավոր
Ռուս
Գերմանացի
Սևամորթ
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0
Գ2.Իսլամականգործոն
Գ1. Ազգային պատկանելության գործոն
§Ազգային պատկանելություն¦ x
§Իսլամական գործոն¦
ենթատարածությունը
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
14
Սփյուռք.
Կաթոլիկ
Պարսկահայ
Ադրբեջան.
Ղարաբաղ.
Մահմեդակ.
Իսլամ հայ
Թուրք
Աղանդավոր
Ռուս
Գերմանացի
Սևամորթ
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0
Գ3.Այլազգերիգործոն
Գ2. Իսլամական գործոն
«Ազգային պատկանելություն» x
«Այլ ազգերի գործոն»
ենթատարածությունը

15. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
15
2. Լեզվա-մշակութային
կողմնորոշում և ինֆորմացիոն
ունակություններ

16. Հիմնական դրույթներ
 Երիտասարդների լեզվական կողմնորոշումներում ռուսերենը, որպես առաջին
գերակայություն, դեռևս գերակշռում է անգլերենի նկատմամբ: Սակայն,
ուսանողների դիրքորոշումներում անգլերենն արդեն առաջին կարևոր օտար լեզուն
է:
 Երիտասարդության շրջանում առկա համակարգիչների, ինտերնետի և
ինտերնետին միացված բջջային հեռախոսղների քանակից, ինչպես նաև
ինտերնետային սոցիալական ցանցերում երիտասարդության ընդգրկվածությունան
մակարդակից և այդ ցանցերում նրանց ինֆորմացիոն վարքի բնույթից բխում է, որ
ինտերնետային/ինֆորմացիոն հաղորդակցությունն անհրաժեշտ է դիտել որպես
սոցիալական վարքի կառավարման բարձր ներուժ ունեցող գործոն:
 Երիտասարդների վարքն ինտերնետում կարելի է դասակարգել որպես.
 զուտ «շփումային/ժամանցային վարք»` 50%,
 «շփումային – ինտելեկտուալ» անցումային վարք` 40%,
 «զուտ ինտելեկտուալ» վարք` 10%:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
16

17. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
17
Լեզվական կողմնորոշումներ
Որպես առաջին լեզու ռուսերենը 1.4 անգամ
գերազանցում է անգլերենին:
Որպես երկրորդ լեզու անգլերենը 1.54 անգամ
գերազանցում է ռուսերենին:
Որպես կարևոր լեզու նշումների ընդհանուր
քանակով անգլերենը հավասարվել է
ռուսերենին:
Տրված է տվյալ լեզվի նշումների տոկոսը բոլոր
նշումների (2369) նկատմամբ:
48.1%
46.6%
2.7%
0.8%
0.7%
0.3%
0.2%
0.2%
0.1%
0.1%
0.1%
0.1%
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Անգլերենն
Ռուսերեն
Ֆրանսերեն
Իսպաներեն
Գերմաներեն
Թուրքերեն
Չինարեն
Իտալերեն
Եզդիերեն
Հնդկերեն
Պորտուգալերեն
Ճապոներեն
Հունարեն
Պարսկերեն
Լատիներեն
Արաբերեն
«Հայերենից բացի ո՞ր լեզուներին պետք է
տիրապետի հայ երիտասարդը»:
«Հայերենից բացի ո՞ր լեզուներին պետք է
տիրապետի հայ երիտասարդը»:
Կարևո-
րությամբ
առաջին
լեզու
Կարևորությամբ երկրորդ
լեզու
Ընդա-
մենը
Ռուսերեն Անգլերեն Այլ
Ռուսերեն - 53.4% 3.9% 57.4%
Անգլերեն 34.7% - 6.8% 41.5%
Այլ 0.3% 0.4% 0.4% 1.2%
Ընդամենը 35.0% 53.8% 11.1% 100.0%

18. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
18
Լեզվական կողմնորոշումներն ըստ բնակավայրի
տիպի և լեզվական կողմնորոշումներն ուսանողների
խմբում
57.5% 58.9%
64.0%
39.9%
57.4%
41.6% 40.3%
34.7%
58.9%
41.5%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Երևան Քաղաք Գյուղ Ուսանող Ընդ.
«Հայերենից բացի ո՞ր լեզուներին պետք է
տիրապետի հայ երիտասարդը»:
1-ին ընտրություն
Ռուսերեն Անգլերեն
35.4%
33.0% 32.2%
47.8%
35.0%
54.7%
56.7%
60.3%
38.9%
53.8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Երևան Քաղաք Գյուղ Ուսանող Ընդ.
«Հայերենից բացի ո՞ր լեզուներին պետք է
տիրապետի հայ երիտասարդը»:
2-րդ ընտրություն
Ռուսերեն Անգլերեն

19. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
19
Ինֆորմացիոն ռեսուրսներ - 1
45.4% 46.9%
6.5%
1.2%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
0 1 2 3 կամ
ավելի
Համակարգիչների քանակը տանը
Համակարգիչների քանակը տանը
54.6%
47.1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Ունեն համակարգիչ Համակարգիչը
միացված է
ինտերնետին
Ինտերնետին միացված
համակարգիչ ունեցողների քանակը

20. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
20
Ինֆորմացիոն ռեսուրսներ - 2
95.9% 99.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Բջջային հեռախոսը տեխնիկապես
միանում է ինտեևետին
Ունեն բջջային հեռախոս
Բջջային հեռախոսով ինտերնետի
հասանելիությունը
26.6%
36.9%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Ունեն կաբելային
հեռուստատեսություն
Ունեն արբանյակային ալեհավաք
Կաբելային և արբանյականյին
հեռուստատեսության առկայությունը

21. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
21
Հաղորդակցական ունակություններ
2.1% 2.3%
4.3%
44.4%
34.0%
12.9%
37.7%
9.1% 9.6%
26.0%
13.0%
4.6%
0.1% 0.2% 0.3%
9.9%
49.5%
39.9%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Չգիտի Սկասնակ Վատ Բավ. Լավ Գեր.
Հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն
լեզուների իմացության մակարդակը
Ռուսերեն Անգլերեն Հայերեն
15.1%
4.2% 3.5%
35.5%
32.2%
9.4%
26.0%
34.6%
15.6%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Չգիտի Սկասնակ Վատ Բավ. Լավ Գեր.
Համսակարգչին և ինտերնետին
տիրապետելու մակարդակը
Համակարգիչ Ինտերնետ

22. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
22
Ինֆորմացիոն վարք - 1
Երիտասարդների քանակը, ովքեր `
1. օգտվում են համակարգչային ինտերնետից
2. կարդում են մասնագիտական գիրք կամ ամսագիր, այդ թվում` էլեկտրոնային/ինտերնետով
3. կարդում են ժամանցային լրագիր կամ ամսագիր, այդ թվում` էլեկտրոնային/ինտերնետով
4. կարդում են քաղաքական – հասարակական լրագիր կամ ամսագիր, այդ թվում`
էլեկտրոնային/ինտերնետով
5. կարդում են գեղարվեստական գիրք, այդ թվում` էլեկտրոնային/ինտերնետով
65.4%
29.0% 27.8%
18.8%
14.1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
1 2 3 4 5
Վարքագծային բաղադրիչի համարը
… ամեն օր կամ շաբաթը մի քանի
անգամ
24.5%
53.3%
49.0%
70.3% 69.9%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
1 2 3 4 5
Վարքագծային բաղադրիչի համարը
… տարին մեկ անգամ, ավելի
հազվադեպ կամ` չեն օգտվում

23. Ինֆորմացիոն վարք - 2
0.4%
1.3%
4.1%
41.2%
53.1%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Բջջային հեռախոս չունեն
Չգիտեն, թե ինչպես
օգտվել
Հեռախոսը տեխնիկապես
չի միանում ինտերնետին
Հնարավորություն ունեն,
սակայն չեն օգտվում
Օգտվում են
Բջջային հեռախոսից օգտվելու
ունակությունները
74.9%
72.1%
37.2%
18.5%
6.2%
3.7%
2.3%
62.0%
59.7%
30.8%
15.3%
3.6%
3.1%
1.9%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Օդնոկլասնիկի
Սկայպ
Ֆեյսբուք
Վկոնտակտե
Մեյլ ռու
Թվիտեր
Լինքդին
Ընդգրկվածությունը սոցիալական
ցանցերում
Տոկոս` ինտերնետից օգտվողներից
Տոկոս` ամբողջ ընտրանքից
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
23

24. Ինֆորմացիոն վարք - 3
17.8%
35.9%
8.8%
1.1%
34.5%
1.8%
Երիտասարդական լսարանի բաշխումը սոցիալական
ցանցերում և Սկայպում
Facebook
Одноклассники
Вконтакте
Linkedin
Skype
Twitter
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
24

25. Ինֆորմացիոն վարք - 4
11.2%
39.9%
49.0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Զուտ ինտելեկտուալ
կիրառություն
Ինտելեկտուալ և
շփումային/ ժամանցային
կիրառություն
Զուտ
շփումային/ժամանցային
կիրառություն
Ինտերնետի կիրառության տիպերը
(ըստ 1-ին և 2-րդ գերակայություններ)
Ինտերնետից օգտվողների 68%-ն այն
օգտագործում է շփման և ժամանցի
նպատակով
26.4%
24.0%
17.5%
14.6%
9.2%
6.9%
1.4%
0% 10% 20% 30% 40%
Շփվում եմ ընկերնեիս հետ այդ
թվում սոցիալական ցանցերում
Շփվում եմ հարազատների
հետ
Ժամանցի նպատակով
Կարդում եմ լուրեր և
վերլուծական հոդվածներ
Կարդում եմ ուսումնական
նյութեր և գրքեր
Օգտագործում եմ
աշխատանքում
Կարդում եմ գեղարվեստական
գրքեր
Ինտերնետից օգտվելու
նպատակները
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
25

26. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
26
3. Դպրոց և բուհ

27. Հիմնական դրույթներ
 Հայաստանի կրթական համակարգի գործունեությունը չի
համապատասխանում Հայաստանի տնտեսության զարգացման
պահանջներին և, միաժամանակ, շարունակում է վերարտադրել
սոցիալական լարվածությունը:
 Բարձրագույն կրթությամբ անորակ մասնագետների գերարտադրությունը
տեղի է ունենում որակյալ բանվորական աշխատուժի թերարտադրության
հաշվին:
 Մյուս կողմից`արտադրվում է ցածր գիտելիքներով և բարձր ամբիցիաներով
դիպլոմավորված մասնագետներ, ովքեր պահանջված չլինելով
տնտեսության կողմից իրենց մեջ դժգոհության պոտենցիալ են կուտակում:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
27

28. Հումանիտար առարկաները հանրակրթական
դպրոցում
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
28
44.8%
30.6%
54.0%
43.5%
49.2%
34.2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Հայոց
պատմություն
Ընդհանուր
պատմություն
Հայ
գրականություն
«Որքանո՞վ էին դպրոցում Ձեզ
հետաքևրքրում հետևյալ
առարկաները»:
Շատ է հետաքրքրել Ավելի շուտ հետաքրքրել է
22.2%
45.0%
32.8%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Չէի կարդում Երբեմն
կարդում էի
Հաճախ էի
կարդում
«Դպրոցում սովորելիս, բացի
հանձնարարվածից, հաճա՞խ էիք
կարդում գեղարվեստական
գրականություն»:

29. Հանրակրթական դպրոցի ֆունկցիոնալությունը
«Դպրոցում ստացված
գիտելիքները բավարա՞ր են
որպեսզի մարդը
կողմնորոշվի կյանքում»
«Դպրոցում ստացված գիտելիքները բավարա՞ր են
բուհ ընդունվելու համար ` առանց կրկնուսույցի
մոտ պարապելու կամ` ծանոթի»
Ոչ Այո Ընդամենը
Ոչ 41.2% 9.4% 50.6%
Այո 33.6% 15.8% 49.4%
Ընդամենը 74.8% 25.2% 100.0%
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
29
 Երիտասարդների միայն 15.8%-ն է կարծում, որ դպրոցը լիովին կատարում է իր
հիմնական ֆունկցիաները:

30. Բարձրագույն կրթության պահանջարկը
64.2%
35.8%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Պարտադիր է Պարտադիր չէ
«Կյանքում իր տեղը գտնելու համար
բարձրագույն կրթության կամ թեկուզ
դրա դիպլոմ ունենալը պարտադի՞ր է,
թե՞ պարտադիր չէ»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
30
 Բուհի դիպլոմի պահանջարկը
մնում է շատ բարձր:

31. Բավարարվածությունը բուհում ստացվող գիտելիքներից
և արտասահմանում սովորելու ցանկությունը
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
31
6.3%
12.6%
43.0%
38.1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Միանշանակ
ոչ
Ավելի շուտ
ոչ
Ավելի շուտ
այո
Այո
«Բավարարվա՞ծ եք արդյոք Ձեր
բուհում ստացվող գիտելիքներից»:
4.9%
7.9%
22.3%
64.4%
0.5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
«Հնարավորության դեպքում
կգերադասեի՞ք արդյոք սովորել
արտասահմանյան բուհում»:

32. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
32
4. Կրոն և եկեղեցի

33. Հիմնական դրույթներ
 Հայ Առաքելական Եկեղեցին երիտասարդության շրջանում ամենաբարձր
վստահությունն ունեցող սոցիալական ինստիտուտն է:
 Հայ Առաքելական Եկեղեցուն պատկանելը երիտասարդության ազգային
ինքնանույնականացման ոլորտում իր կարևորությամբ երկրորդ բաղադրիչն է:
 Եկեղեցին ունի երիտասարդության վրա ազդելու շատ բարձր ներուժ:
 Այնուամենայնիվ, անհրաժեշտ է ճշգրիտ գնահատել Հայ Առաքելական Եկեղեցում
հանրային գործունեության ընկալումը հասարակության կողմից:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
33

34. Կրոնական պատկանելություն
93.2%
4.1%
0.9%
0.7%
0.3%
0.3%
0.2%
0.1%
0.1%
0.0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Հայ առաքելական
Հավատում է Աստծուն, սակայն կրոնի հետևորդ չի
Աթեիստ
Ավետարանչական եկեղեցի
Արևապաշտ
ԴՊ
Կաթոլիկ
Եհովայի վկա
Սուրբ երրորդություն
Հոգագալստական
«Դուք ո՞ր կրոնի կամ եկեղեցու անդամ կամ հետևորդ եք Ձեզ համարում»
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
34
 Հայ երիտասարդների միայն 1.7%-ն է այլ եկեղեցիների հետևորդ:

35. Կրոնական գիտակցության բաղադրիչներ
60.3%
51.3%
50.7%
46.1%
45.8%
35.0%
33.1%
28.7%
26.6%
8.8%
24.4%
29.7%
25.7%
26.4%
25.8%
35.0%
9.2%
12.0%
14.9%
5.0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Երազներին
Չար աչքի ազդեցությանը
Աղոթքով բուժմանը
Որ կա դժոխք
Քրիստոսի երկրորդ գալստյանը
Երբևէ եղել է բախտագուշակի մոտ
Աստղագուշակությանը
Թուղթ ու գրի ազդեցությանը
Քրիստ. և մահմեդ. նույն Աստծուն են…
Հոգեկանչությանը
«Ավելի շուտ հավատում են» կամ «Հավատում են» Միանշանակ հավատում են
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
35

36. Երիտասարդների վստահությունը Հայ Առաքելական
Եկեղեցու և եկեղեցաշինական քաղաքականության
նկատմամբ
88.2%
9.9%
1.8%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Գերադասելի է հին
եկեղեցիների
վերականգնումը
Գերադսելի է նոր
եկեղեցիների
կառուցումը
Դժվարացել են
պատասխանել
«Ըստ Ձեզ, ֆինանսական սուղ
միջոցների պայմաններում,
գերադասելի է վերականգնե՞լ
Հայաստանի հին եկեղեցիները, թե՞
կառուցել նորերը»:
69.8%
21.1%
4.6% 4.5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Վստահում է Ավելի շուտ
վստահում է
Ավելի շուտ չի
վստահում
Չի վստահում
«Որքանո՞վ եք վստահում Հայ
Առաքելական Եկեղեցուն»
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
36

37. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
37
5. Ընտանիք.
վերարտադրողական վարք

38. Հիմնական դրույթներ
 Երիտասարդների վերարտադրողական վարքը համարյա նույնությամբ կրկնում է
իրենց ծնողներինը:
 Բնակարանով և նյութապես ապահովվածության դեպքում երիտասարդ
ընտանիքները կարող են ունենալ միջինը 2.92 երեխա (համարժեք է կնոջ
պտղաբերության գործակցին):
 Հետևաբար, ռազմավարական հեռանկարում ապահովել Հայաստանի բնակչության
ընդլայնված վերարտադրությունը: Պտղաբերության գործակիցը` երեխաների այն
քանակն է, որը կունենա կինը իր ամբողջ կյանքի ընթացքում տվյալ պահին
ծնելիության մակարդակի պահպանման դեպքում:
 Հարցվածների ծնողների համախմբությունում պտղաբերության գործակիցը եղել է
2.78:
 ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով 1975թ. Հայաստանում այն
հավասար էր 2.79 -ի:
 2009թ. Հայաստանում պտղաբերության գործակիցը եղել է 1.55,
 Բնակչության վերարտադրության համար գործակցի նվազագույն արժեքը պետք է
լինի 2.15:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
38

39. Երիտասարդների ամուսնական կարգավիճակը - 1
40.1%
10.2%
28.7%
63.5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ընդամենը 18-19 20-24 25-30
Ամուսնացած երիտասարդներն ըստ
տարիքային խմբերի
34.6%
36.5%
12.3%
16.6%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ամուսնացած միայն
ԶԱԳՍ-ով
Ամուսնացած և´ ԶԱԳՍ-
ով, և´ եկեղեցով
Ամուսնացած միայն
եկեղեցով
Քաղաքացիական/չգրանց
ված ամուսնություն
Ամուսնությունների տիպերը
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
39

40. Երիտասարդների ամուսնական կարգավիճակը - 2
5.5%
15.5%
14.4%
8.8%
27.8%
45.3%
45.8%
47.2%
55.3%
68.1%
72.3%
72.4%
76.3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Տարիք
Ամուսնացածների բաշխումն ըստ
տարիքի
1.7%
15.2%
52.5%
28.9%
17.1%
43.4%
74.7%
51.4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18-19 20-24 25-30 Ընդամենը
Ամուսնացածների սեռա-տարիքային
բաշխումը
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
40

41. Ամուսնանալու դիրքորոշումը չամուսնացածների մոտ -1
5.4%
45.5%
73.5%
45.2%
21.5%
45.8%
60.5%
40.7%
13.3%
45.6%
69.5%
43.5%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
18-19 20-24 25-30 Ընդամենը
Չամուսնացած երիտասարդները, ովքեր պատրաստվում են ամուսնանալ
մոտակա 2 տարիների ընթացքում
Արական Իգական Ընդ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
41

42. Ամուսնանալու դիրքորոշումը չամուսնացածների մոտ -2
9.7%
18.0%
37.2%
39.6%
45.3%
52.8%
62.8%
67.4%
64.1%
70.3%
78.3% 76.8%
69.5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Տարիք
Չամուսնացած երիտասարդները, ովքեր պատրաստվում են ամուսնանալ
մոտակա 2 տարիների ընթացքում
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
42

43. Երեխաներ ունենալու դիրքորոշումը ամուսնացածների
մոտ -1
0.0%
61.4%
64.5% 63.2%
59.6%
44.0%
28.3%
35.7%
55.2%
48.8%
43.7%
45.7%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
18-19 20-24 25-30 Ընդամենը
Ամուսնացած երիտասարդները, ովքեր պատրաստվում են երեխաներ ունենալ
մոտական 2 տարիների ընթացքում
Արական Իգական Ընդ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
43

44. Մոտակա 2 տարիների ընթացքում ամուսնության
չպլանավորման պատճառներն ըստ տարիքի
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
44
Չամուսնանալու պատճառները 18-19 20-24 25-30
1. Տարիքի պատճառով, դեռ շուտ է 24.9% 15.7% 16.4%
2. Սովորում է/մտածում է ուսման մասին 22.3% 10.0% 2.7%
3. Ծառայում է/ բանակ է գնալու 14.9% 1.0% -
4. Աշխատանք չունի/նորմալ աշխատանք չունի 12.0% 14.8% 5.5%
5. Ֆինանսական/սոցիալական խնդիրներ 5.7% 10.8% 13.8%
6. Ընտրյալ չունի 6.7% 14.9% 18.6%
7. Ուզում է ազատ ապրել 5.8% 13.5% 22.5%
8. Պատրաստ չի/դեռ մտադրություն չունի 2.3% 4.0% 4.7%
9. Առանձին/սեփական տուն չունի/տունը փոքր է 1.5% 2.1% 1.9%
10. Ժամանակ չունի 1.3% 0.9% 4.7%
11. Ինքնահաստատված չէ/ կայացած չէ 0.9% 4.2% -
12. Մտածում է կարիերայի/գործի մասին 0.7% 1.2% 0.9%
13. Պատրաստվում է Հայաստանից մեկնել 0.3% 1.0% 2.3%
14. Իրենից առաջ ամուսնացող կա - 1.3% -
15. Կախված է քաղաքական իրավիճակից - - 2.3%

45. Մոտակա 2 տարիների ընթացքում ամուսնության
չպլանավորման պատճառներն ըստ սեռի
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
45
Չամուսնանալու պատճառը Արական Իգական
1.Տարիքի պատճառով /դեռ վաղ է 17.8% 23.0%
2.Աշխատանք չունի /նորմալ աշխատանք չկա 16.3% -
3.Ֆինանսական / սոցիալական խնդիրներ 14.3% 1.0%
4.Ծառայում է / բանակ է գնալու 11.4% -
5.Չի ցանկանում 11.2% 10.9%
6.Սովորում է / մտածում է ուսման մասին 7.8% 25.4%
7.Չունի ընտրյալ / հարմար թեկնածու չկա 6.8% 19.5%
8.Ինքնահաստտաված չէ/ կայացած չէ 3.3% 1.8%
9.Պատրաստ չի / դեռ մտադրություն չունի 2.8% 4.1%
10.Առանձին/սեփական տուն չունի/ տունը փոքր է 2.7% 6.6%
11.Ժամանակ չունի 1.6% 1.3%
12.Իրենից առաջ ամուսնացողներ կան 1.0% -
13.Գործի վրա է կենտրոնացված, կարիերայի մասի 0.4% 1.9%
14.Տունը փոքր է 0.3% -
15.Պատրաստվում է Հայաստանից դուրս գնալ 0.2% 1.9%

46. Ամուսնացածների` մոտակա 2 տարվա ընթացքում երեխա
չպլանավորելու պատճառներն ըստ տարիքի
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
46
Երեխա չպլանավորելու պատճառները 20-24 25-30
1.Ֆինանսական խնդիրներ, սոցիալական խնդիրներ 30.8% 24.3%
2Արդեն երկու երեխա ունի 18.0% 30.9%
3.Երեխաները դեռ փոքր են 15.1% 16.3%
4.Արդեն մեկ երեխա ունի 13.7% 14.8%
5.Առողջական խնդիրների պատճառով 8.6% 1.7%
6.Առանձին/սեփական տուն չունի, փոքր է 3.1% 2.7%
7.Կենտրոնացած է աշխատանքի / կարիերայի վրա 1.8% 2.3%
8.Աշխատանք չունի/նորմալ աշխատանք չկա 1.6% 1.7%
9.Արդեն 4 երեխա ունի 1.2%

47. Ամուսնացածների` մոտակա 2 տարվա ընթացքում երեխա
չպլանավորելու պատճառներն ըստ սեռի
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
47
Երեխա չպլանավորելու պատճառները Արական Իգական
1.Արդեն 2 երեխա ունի 22.5% 28.0%
2.Ֆինանսական խնդիրներ, սոցիալական խնդիրներ 37.8% 21.9%
3.Երեխաները դեռ փոքր են 15.8% 18.6%
4.Արդեն 1 երեխա ունի 12.7% 14.4%
5.Առողջական խնդիրներ 2.0% 4.2%
6.Առանձին/սեփական տուն չունի, փոքր է - 3.5%
7.Կենտրոնացած է աշխատանքի / կարիերայի վրա 0.7% 2.5%
8.Աշխատանք չունի/նորմալ աշխատանք չկա 2.0% 1.5%
9.Արդեն 4 երեխա ունի - 1.1%

48. Վերարտադրողական վարքի բնութագրերը
 Հարցվածների ծնողների
համախմբությունում
պտղաբերության գործակիցը
եղել է 2.78 (1975թ. ՀՀ-ում
այն հավասար էր 2.79-ի):
 Հարցվածների
դիրքորոշումների հիման
վրա հաշվարկվախ
գործակիցը հավասար է
2.92-ի:
 ՀՀ-ում 2009թ.
պտղաբերության գործակիցը
եղել է 1.55-ի:
 Բնակչության
վերարտադրության համար
գործակցի նվազագույն
արժեքը պետք է լինի 2.15:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
48
3.8%
38.5% 39.9%
12.1%
5.9%
0.4%
2.5%
33.6%
39.4%
16.4%
7.7%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0 1 2 3 4 5
Երեխաների քանակը
Հարցվածների և նրանց ծնողների վերարտադրողական
վարքը և դիրքորոշումները
Երեխաների քանակը հարցվածների ծնողների ընտանքիներում
Հարցվածների համար երեխաների ցանկալի քանակը

49. Վերարտադրողական վարքի բնութագրերը
19.6%
39.2%
34.1%
6.3%
0.7% 0.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0 1 2 3 4 5
Երեխաների քանակը
Երեխաների քանակն ամուսնացած
հարցվածների ընտանիքներում
 18-30 տարեկան ամուսնացած
երիտասարդների ընտանիքներում
երեխաների միջին քանակն է` 1.29:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
49

50. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
50
6. Ընտանիք`
էմանսիպացում

51. Հիմնական դրույթներ
 Նոմինալ տեսակետից` որպես ընդհանուր դիրքորոշում, ընտանեկան
հարաբերություններում ավանդականությունը (մասնավորապես, տղամարդու`
որպես ընտանիքի գլխավորի դերը) մնում է գերիշխող և ժամանակի ընթացքում
էապես չի փոփոխվել:
 Այնուամենայնիվ, ընտանեկան հարաբերությունների կոնկրետ իրավիճակներում
ավանդական դիրքորոշումները շատ ավելի քիչ են տարածված:
 Ընտանեկան հարաբերությունների բոլոր բաղադրիչներում, ինչպես նաև
ամուսնալուծության հիմքերի գնահատականներում կնոջ էմանսիպացիայի
դիրքորոշումները նշանակալի ավելի բարձր են կանանց մոտ:
 Ավանդականությունը ավելի բարձր է մնում գյուղերում և գավառական
քաղաքներում:
 Էմանսիպացիոն դիրքորոշումներն ամենաբարձր են ուսանողության շրջանում:
 Կանանց մոտ էմանսիպացիոն դիրքորոշումները հատկապես գերազանցում են
տղամարդկանց դիրքորոշումներին աշխատնքի և կարիերայի հարցերում:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
51

52. Էմանսիպացիան ընտանիքում - 1
80.9%
10.8%
3.9% 3.7%
0.5% 0.2%
77.8%
6.9%
11.1%
3.1% 0.1% 1.0%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ամուսինը Տարիքով
մեծերը
Կինը և
ամուսինը
հավասար են
Այլ Կինը Էական չէ`
ինչպես իրենց
է հարամար
«Ո՞վ պետք է լինի ընտանիքի գլխավորը»
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
52

53. Էմանսիպացիան ընտանիքում - 2
60%
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Տարիք
«Ո՞վ պետք է լինի ընտանիքի գլխավորը»:
Տրված է «Ամուսինը», «Տարիքով մեծերը»,
«Տղամարդը» պատասխանների գումարը:
 Երիտասարդների մոտ
ավանդականությունն ընտանեկան
հարաբերություններում բարձր է և`
ըստ էության, տարիքի հետ չի
փոխվում:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
53

54. Էմանսիպացիան ընտանիքում – 3
95.3%
87.5%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Արական Իգական
«Ո՞վ պետք է լինի ընտանիքի
գլխավորը», ըստ սեռի
Տրված է «Ամուսինը», «Տարիքով մեծերը»,
«Տղամարդը» պատասխանների գումարը:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
54
82.7%
88.1% 91.8%
97.3%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Ուսանողներ Երևան Քաղաք Գյուղ
«Ո՞վ պետք է լինի ընտանիքի
գլխավորը», ըստ բնակավայրի տիպի
և ուսանողների
Տրված է «Ամուսինը», «Տարիքով մեծերը»,
«Տղամարդը» պատասխանների գումարը:

55. Դիրքորոշումներն ընտանեկան հարցերի վերաբերյալ
68.5%
56.2%
51.7%
44.3%
39.1%
30.4%
28.2%
23.2%
20.2%
35.9%
42.5%
86.2%
65.5%
71.5%
54.4%
21.8%
27.8%
34.9%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Տղամարդը կնոջից ավելի խելացի է:
Ժառանգության հարցում ծնողը պետք է առավելություն
տա որդուն` դստեր փոխարեն:
Եթե նույնիսկ ամուսնու աշխատավարձը բարձր է, ապա
գերադասելի է, որ կինն աշխատի:
Ամուսինները պետք է ձգտեն ծնողներից առանձին
ապրել:
Ես կաշխատեի կնոջ ղեկավարությամբ:
Եթե ընտանիքը բնակարան չունի, ապա կարելի է ապրել
կնոջ ծնողների տանը:
Եթե չամուսնացած աղջիկը հղիացել է, ապա աբորտը
թույլատրելի է:
Եթե ամուսինները չեն ուզում տվյալ պահին երեխա
ունենալ, ապա աբորտը թույլատրելի է:
Եթե երիտասարդ աղջիկն ունի կարյերայի լավ
հնարավորություն, ապա իր ամուսնությունն արժե…
Համաձայն են կամ ավելի շուտ համաձայն են
Համաձա՞յն եք, թե՞ համաձայն չեք հետևյալ դրույթների հետ
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
55

56. «Որքանո՞վ լուրջ կարելի է համարել հետևյալ դեպքերը
ամուսնալուծության համար»
95.8%
91.4%
83.7%
81.3%
69.6%
67.6%
67.5%
65.6%
62.9%
61.1%
41.8%
39.9%
26.4%
94.7%
96.6%
92.2%
88.9%
61.6%
75.4%
86.0%
86.0%
58.9%
79.0%
40.9%
40.4%
34.1%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Կնոջ անհավատարմությունը
Ամուսնու կողմից թմրանյութեր օգտագործելը
Ամուսնու կողմից կնոջը պարբերաբար ծեծելը
Ամուսնու խաղամոլությունը
Կնոջ շարունակական անհնազանդությունը կենցաղային հարցերում
Ամուսնու ալկոհոլիզմը
Ամուսնու 5 տարի անհայտ բացակայելը
Ամուսնու անհավատարմությունը
Բնավորություննրի լուրջ անհամապատասխանությունը
Ամուսիններից մեկի հոգեկան կամ ժառանգական հիվանդությունը
Զույգից մեկի ծնողների անընհատ խառնվելն ընտանեկան հարցերին
Երեխաներ ունենալու ապացուցված անհնարինությունը
Տնտեսական խիստ անբարենպաստ պայմանները
Բավական լուրջ կամ շատ լուրջ հիմք է
Որքա՞ն լուրջ հիմք կարելի է համարել հետևյալ դեպքերը ամուսնալուծության
համար
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
56

57. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
57
7. Վարքագիծ և ենթամշակութային
տիպեր

58. Հիմնական դրույթներ
 Հայաստանի երիտասարդության աշխարհայացքն ունի ավանդականության բարձր
աստիճան նաև կնոջ վարքագծի սահմանափակումների տեսակետից: Այդ
բնութագիրչ չափելու համար կառուցված «ավանդականության ինդեքի»
տեսակետից երիտասարդների 80%-ը գտնվում է ավանդականության բարձր
արժեքների տիրույթում, իսկ 20%-ը` ցածր արժեքների (կամ կնոջ «լիբերալ»
վարքի) տիրույթում :
 Ամենալիբերալ երիտասարդական շերտ կազմում է երիտասարդների ընդհանուր
քանակի մոտ 5%-ը, առավել ավանդականը` մոտ 11%-ը:
 Կնոջ վարքի ազատականացումը նույնպես ընթանում է կանանց
«նախաձեռնությամբ»: Լիբերալության ամենաբարձր արժեքներն ունեն
տղամարդկանց 3.8%-ը, իսկ կանանց` 7.1%-ը: Ավանդականության ամենաբարձր
արժեքներն ունեն տղամարդկանց 13.8%-ը, իսկ կանանց` 8.0%-ը:
 Ենթամշակութային պատկանելության միաչափ սանդղակում («ավանդական»,
«ժամանակակից», «ավանգարդ» և «դասական») երիտասարդության 10%-ը
պատկանում է «զուտ ավանդական», իսկ 4.4%-ը` «զուտ դասական»
ենթամշակութային տիպին:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
58

59. Հիմնական դրույթներ
 Եթե ժամանցի նկատմամբ երիտասարդների վարքագծային դիրքորոշումները
դասակարգվեն «Մտավորական ժամանց– սպառողական ժամանց» սանդղակում,
որտեղ.
 «մտավորական ժամանցը» բնութագրվում է` գեղարվեստական կամ
մասնագիտական գրքերի ինտենսիվ ընթերցանությամբ և ինտենսիվ
հաճախումներով թատրոն, օպերա կամ պատկերասրահ,
իսկ
 «սպառողական ժամանցը» բնութագրվում է` ժամանցային ամսագրերի
ինտենսիվ ընթերցանությամբ կամ ինտենսիվ հաճախումներով սրճարաններ,
եկեղեցի կամ համերգասրագներներ,
ապա երիտասարդների ժամանցն առավելապես սպառողական է:
 Կանանց 40%-ը, իսկ տղամարդկանց 25%-ը չունեն սպառողական ժամանցի
ինտենսիվ արտահայտված դիրքորոշումներ:
 Մտավորական ժամանցի ինտենսիվ դիրքորոշումներ չունեն տղամարդկանց 6.5%
և կանանց 10.1%-ը:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
59

60. Վարքագծային բաղադրիչների թույլատրելիությունը
կանանց համար
13.6%
16.3%
24.6%
29.0%
80.3%
15.8%
17.2%
19.5%
36.4%
89.5%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ծխել
Երեխա ունենալ առանց
ամուսնանալու
Ապրել տղամարդու հետ
նախքան ամուսնանալը
Ապրել ծնողներից
առանձին
Օգտագործել թույլ
ալկոհոլ
Որոշակի տարիքից կնոջ համար տվյալ
վարքային բաղադրիչը թույլատրելի համարող
երիտասարդների քանակը
Արական Իգական
Տղամարդկանց և կանանց
դիրքորոշումները
վիճակագրորեն նշանակալի
տարբերվում են հետևյալ
բաղադրիչների համար.
 «Ապրել տղամարդու հետ
նախքան ամուսնանալը»
 «Ապրել ծնողներից
առանձին»,
 «Օգտագործել թույլ
ալկոհոլ»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
60

61. Որոշակի տարիքից կնոջ համար ծխելը թույլատրելի
համարողներն ըստ ժողովրդագրական բնութագրերի
13.6%
15.8%
17.7%
15.7%
12.5%
19.4%
20.3%
13.0%
9.7%
11.5%
9.8%
19.5%19.3%
24.9%
11.6%
16.6%
18.8%
20.8%
9.9%
18.3%
9.3%
15.2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Արական
Իգական
18-19
20-24
25-30
Ուսանող
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Միջնակարգ
միջինմասն.
Թերիբարձրագույն
Բարձր.
Մագիստրոս
մինչև100.000
101.000-200.000
201.000-360.000
361.000-500.000
501.000ևավելի
Չամուսնացած
Ամուսնացած
Ընդամենը
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
61

62. Վարքային բաղադրիչի թույլատրելիության միջին
տարիքը
(հաշվարկված է այն անձանց հաշվառմամբ, ովքեր տվյալ բաղադրիչը համարել են
թույլատրելի որոշակի տարիքից:
25
20 21
23 23
22
19
22
24
27
0
5
10
15
20
25
30
Ծխել Օգտագործել
թույլ ալկոհոլ
Ապրել ծնողներից
առանձին
Ապրել
տղամարդու հետ
նախքան
ամուսնանալը
Երեխա ունենալ
առանց
ամուսնանալու
Տարիք
Ո՞ր տարիքից է աղջկա/կնոջ համար ընդունելի …
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
62

63. Ավանդականության ինդեքս - 1
7.0%
9.0%
21.4%
46.3%
10.9%
5.5%
12.4%
21.4%
42.8%
89.1%
100.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0 1 2 3 4 5
Ավանդականության ինդեքսի արժեքները
Ավանդականության ինդեքսի
բաշխումը երիտասարդների
շրջանում
Ինդեքսի տվյալ արժեքով երիտասարդները
Կուտակային տոկոս
Հարցվողի ավանդականության ինդեքսը
հավասար է նրա կողմից կնոջ համար
որոշակի տարիքից թույլատրելի վարքային
բաղադրիչների քանակին:
 0 – որոշակի տարիքից թույլատրելի են
դիտարկված բոլոր վարքայգծային
բաղադրիչները (առավել ազատական
դիրքորոշում),
 5 – անթույլատրելի են բոլոր վարքագծային
բաղադրիչներն անկախ տարիքից (առավել
ավանդական դիրքորոշում):
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
63

64. Ավանդականության ինդեքս - 2
3.8%
6.9%
9.9%
21.6%
43.9%
13.8%
7.1% 7.0%
8.0%
21.1%
48.8%
8.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0 1 2 3 4 5
Ավանդականության ինդեքսի արժեքները
Ավանդականության ինդեքսի
բաշխումը կանանց և տղամարդկանց
շրջանում
Արական Իգական
 Կանանց մոտ հարաբերականորեն ավելի
մեծ է լիբերալ դիրքորոշումներ կրողների
քանակը:
 Տղամարդկանց մոտ հարաբերականորեն
ավելի մեծ է ավանդական դիրքորոշումներ
կրողների քանակը:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
64

65. Ավանդականության ինդեքսը
երիտասարդության տարբեր շերտերում
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
0 1 2 3 4 5
Ավանդականության ինդեքսի արժեքները
Երևանի ուսանող Ուսանող Երևան Քաղաք Գյուղ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
65

66. Ենթամշակութային պատկանելություն
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
66
10.1%
29.4%
36.0%
20.2%
4.4%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
1-1.33 1.50-2.00 2.33-2.67 3.00-3.50 3.67-4.00
Ենթամշակութային
պատկանելության ինդեքսի
հիստոգրամը
Երիտասարդների երաժշտական
նախապատվությունների հիման վրա
կառուցվել է ենթամշակութային
պատկանելության միաչափ ինդեքս, որը
փոխվում է [1; 4] միջակայքում, որտեղ.
1 - «Զուտ ավանդական» տիպ
2 - «Ժամանակակից» տիպ
3 - «Ավանգարդային» տիպ
4 - «Զուտ դասական» տիպ
Կոտորակային արժեքները սահմանում
են անցումային (խառը) տիպեր:

67. Ենթամշակութային տիպերի ինդեքսն ըստ
բնակավայրի տիպերի և ուսանողական խմբում
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
67
 Ուսանողության շրջանում «զուտ
դասական» եմթամշակությաին տիպը
կազմում է 7.5%, իսկ «զուտ
ավանդական» տիպը` 4.5%:
 Գյուղերում` «զուտ ավանդական»
տիպը կազմում է 14.2%:
4.5% 7.7% 10.4% 14.2%
22.7%
26.4%
28.2%
35.7%
42.3%
37.9%
35.2%
32.1%
23.0%
22.1% 21.8%
16.0%
7.5% 5.9% 4.4% 1.8%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ուսանող Երևան Քաղաք Գյուղ
Ենթամշակութային տիպերի ինդեքսի
բաշխումն ըստ բնակավայրի տիպի
3.67-4.00
3.00-3.50
2.33-2.67
1.50-2.00
1.00-1.33

68. Կենսաոճ -1
44.8%
23.7%
20.7%
19.5%
17.5%
10.9%
9.4%
3.9%
3.9%
3.1%
2.2%
1.8%
1.2%
0.7%
11.5%
34.3%
17.1%
36.3%
18.5%
1.0%
18.9%
0.2%
0.8%
0.5%
1.0%
0.5%
0.4%
0.0%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
Այցելում են բար/սրճարան
Կարդում են մասնագիտական գրականության
Կարդում են հաս.-քաղ. կամ վերլուծական նյութեր
Կարդում են ժամանցային ամսագիր/լրագիր
Այցելում են եկեղեցի
Այցելում են ռեստորան
Կարդում գեղարվեստական գիրք
Այցելում են դիկոտեկ
Այցելում են ակումբ` երաժշտություն լսելու
Այցելում են համերգասրահներ
Այցելում են թանգարան, պատկերասրահ, ցուցահանդես
Լոտո են գնում
Այցելում են օպերա, բալետ, սիմֆոնիկ կամ կամերային…
Այցելում են խաղատուն
… ամեն օր կամ շաբաթական մի քանի անգամ
«Որքա՞ն հաճախ եք լինում [տվյալ հաստատությունում] /կատարում
գործողությունը
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
68

69. Կենսաոճ -2
74.0%
60.4%
48.3%
42.7%
29.1%
28.2%
27.0%
25.1%
22.2%
17.6%
13.5%
11.3%
7.1%
2.1%
76.2%
1.0%
0.5%
11.5%
0.8%
1.0%
18.9%
0.2%
36.3%
34.3%
17.1%
0.4%
0.5%
0.0%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Այցելում են եկեղեցի
Այցելում են ռեստորան
Այցելում են համերգասրահներ
Այցելում են բար/սրճարան
Այցելում են ակումբ` երաժշտություն լսելու
Այցելում են թանգարան, պատկերասրահ, ցուցահանդես
Կարդում գեղարվեստական գիրք
Այցելում են դիկոտեկ
Կարդում են ժամանցային ամսագիր/լրագիր
Կարդում են մասնագիտական գրականության
Կարդում են հաս.-քաղ. կամ վերլուծական նյութեր
Այցելում են օպերա, բալետ, սիմֆոնիկ կամ կամերային…
Լոտո են գնում
Այցելում են խաղատուն
… ամիսը կամ տարին մի քանի անգամ
«Որքա՞ն հաճախ եք լինում [տվյալ հաստատությունում] /կատարում
գործողությունը
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
69

70. Կենսաոճ -3
97.1%
91.2%
87.6%
71.1%
69.7%
67.0%
65.9%
63.6%
58.7%
58.2%
48.6%
28.7%
12.5%
8.4%
99.9%
92.5%
84.2%
93.5%
65.3%
77.3%
65.2%
36.4%
38.4%
25.6%
53.0%
51.0%
41.5%
5.2%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Այցելում են խաղատուն
Լոտո են գնում
Այցելում են օպերա, բալետ, սիմֆոնիկ կամ կամերային…
Այցելում են դիկոտեկ
Այցելում են թանգարան, պատկերասրահ, ցուցահանդես
Այցելում են ակումբ` երաժշտություն լսելու
Կարդում են հաս.-քաղ. կամ վերլուծական նյութեր
Կարդում գեղարվեստական գիրք
Կարդում են մասնագիտական գրականության
Կարդում են ժամանցային ամսագիր/լրագիր
Այցելում են համերգասրահներ
Այցելում են ռեստորան
Այցելում են բար/սրճարան
Այցելում են եկեղեցի
… ավելի հազվադեպ քան տարին մի քանի անգամ կամ երբեք
«Որքա՞ն հաճախ եք լինում [տվյալ հաստատությունում] /կատարում
գործողությունը»:
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
70

71. «Մտավորական» և «սպառողական» ժամանցի ինդեքսներ - 1
Վարքագծային բաղադրիչ
1. Մասնագիտական գրականության
ընթերցանություն
2. Հասարակական-քաղաքական և վերլուծական
նյութերի ընթերցանություն
3. Գեղարվեստական գրքի ընթերցանություն
4. Այցելում են ակումբ` երաժշտություն լսելու
5. Այցելում են թանգարան, պատկերասրահ,
ցուցահանդես
6. Այցելում են օպերա, բալետ, սիմֆոնիկ կամ
կամերային համերգ
7. Այցելում են բար/սրճարան
8. Ժամանցային ամսագրի/լրագրի
ընթերցանություն
9. Այցելում են եկեղեցի
10. Այցելում են դիկոտեկ
11. Այցելում են համերգասրահներ
12. Այցելում են ռեստորան
 Մտավորական ժամանցի ինդեքսը
հավասար է 1-6 տիպի ժամանցների
քանակին, պայմանով, որ դրանք
գործածվում են «Ամեն օր», կամ
«Շաբաթական մի քանի անգամ» կամ
«Ամսական մի քանի անգամ»:
 Սպառողական ժամանցի ինդեքսը
հավասար է 7-12 տիպի ժամանցների
քանակին, պայմանով, որ դրանք
գործածվում են «Ամեն օր», կամ
«Շաբաթական մի քանի անգամ» կամ
«Ամսական մի քանի անգամ»:
 Ինդեքսների արժեքները փոխվում են [0; 6]
միջակայքում, որտեղ
0-ն նշանակում է, որ տվյալ ժամանցի
տիպերից ոչ մեկն ինտենսիվ
արտահատված չէ
6 - նշանակում է, որ տվյալ ժամանցի բոլոր
6 տիպերը ինտենսիվ արտահայտված են:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
71

72. «Մտավորական» և «սպառողական» ժամանցի ինդեքսներ - 2
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
72
0.2% 1.3%
4.4%
10.3%
22.6%
28.7%
32.5%
0.2%
1.5% 5.9%
16.2%
38.8%
67.5%
100.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
6 5 4 3 2 1 0
Մտավորական ժամանցի ինդեքսի
արժեքներ
Մտավորական ժամանցի ինդեքսի
բաշխումը
1.0%
5.7%
15.2%
23.1%
27.3%
19.4%
8.3%1.0%
6.7%
21.9%
45.0%
72.3%
91.7%
100.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
6 5 4 3 2 1 0
Սպառողական ժամանցի ինդեքսի
արժեքներ
Սպառողական ժամանցի ինդեքսի
բաշխումը

73. Մտավորական և սպառողական ժամանցի ինդեքսներ - 3
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
73
38.6%
19.5%
7.2%
26.1%
29.4%
25.8%
13.4%
4.2%
0.7% 0.3%0%
10%
20%
30%
40%
50%
0 1 2 3 4 5 6 7
Մտավորական ժամանցի ինդեքսի
արժեքները
Մտավորական ժամանցի ինդեքսի
բաշխումներն ըստ սեռի
Արական Իգական
6.5%
16.3%
24.0%
24.3%
19.5%
7.9%
1.6%
10.1%
22.6%
30.7%
22.0%
10.7%
3.5%
0.4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
0 1 2 3 4 5 6 7
Սպառողական ժամանցի ինդեքսի
արժեքները
Սպառողական ժամանցի ինդեքսի
բաշխումներն ըստ սեռի
Արական Իգական

74. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
74
8. Զբաղվածություն

75. Հիմնական դրույթներ - 1
 Հայաստանում 18-30 տարեկան երիտասարդների շրջանում.
 Զբաղված են` 48.7%
 Գործազուրկ են 18.7%
 Տնտեսապես ոչ ակտիվ են` 32.6%
 Համաձայն հանրապետական մասշտաբով IPSC իրականացրած հետազոտության
2011թ. սեպտեմբերին գործազուրկների քանակը 15.1% էր:
 Գործազրկության մակարդակը (հաշվարկված` ըստ Աշխատանքի միջազգային
կազմակերպության մեթոդաբանության` գործազուրների քանակը բաժանած
գործազուրկների և զբաղվածների գումարին) երիտասարդության շրջանում կազմել
է 27.8%, այն դեպքում, երբ համահանրապետական մասշտաբով` 2011թ.
սեպտեմբերին այն հավասար էր 20.7%-ի:
 Գործազրկության մակարդակն ամենաբարձրն է 18-19 տարեկանների շրջանում
(42.4%):
 Զբաղվածների ամենամեծ խումբն են կազմում «երկարատև պայմանագրով վարձու
աշխատողները» (այդ կատեգորիայի անձանց` 32%-ը):
 Այնուամենայնիվ, շատ մեծ խումբ են «բանավոր համաձայնությամբ վարձու
աշխատողները» (22.4%) կամ` ստվերում զբաղվածները:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
75

76. Հիմնական դրույթներ - 2
 Իրենց աշխատավարձից կամ եկամուտներից «հիմնականում» կամ «լիովին»
բավարարված են զբաղված երիտասարդների 54%-ը, իսկ դժգոհները կազմում են
46%:
 Իրենց եկամուտներից առավել դժգոհ են գյուղատնտեսության մեջ զբաղվածները,
որոնցից` «ընդհանրապես գոհ չեն» մոտ 30%-ը, «ընդհանրապես» կամ
«հիմնականում գոհ չեն» մոտ 57%-ը:
 Երիտասարդների 64%-ը 8-ժամյա ախատանքի դիմաց ակնկալում է 150,000 դրամ`
կամ ավելի աշխատավարձ, իսկ 16%-ը` 200,000 դրամ` կամ ավելի:
 Ակնկալվող միջին աշխատավարձը (դրամով)`
 Տղամարդիկ` 183,000,
 Կանայք ` 135,000,
 25-30 տարեկաններ` 172,000
 Բարձրագույն կրթությամբ անձինք 172,000
 Մագիստրոսական կրթությամբ անձինք` 232,000
 Երևանի բնակիչներ` 179,000
 Ուսանողներ` 161,000:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
76

77. Հիմնական դրույթներ - 3
Երկու չափահասից և երկու անչափահասից կազմված ընտանիքի համար ակնկալվող
ընտանեկան միջին եկամուտները (դրամով)`
 Լավ ապրելու համար`
 Երևանում` 515,000,
 Քաղաքներում` 404,000,
 Գյուղերւմ` 350,000
 Նորմալ ապրելու համար`
 Երևանում` 317,000,
 Քաղաքներում` 252,000,
 Գյուղերում 221,000
 Աղքատ չհամարվելու համար`
 Երևանում` 191,000,
 Քաղաքներում` 144,000,
 Գյուղերում` 123,000
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
77

78. Հիմնական դրույթներ - 4
 Երիտասարդների 68%-ը հնարավորության դեպքում ավելի շուտ կգերադասեր
զբաղվել բիզնեսով, քան` վարձու աշխատանքով:
 Սակայն նրանց միայն 29%-ն է համարում, որ «Հայաստանում ստեղծված են
հարմար պայմաններ բիզնեսով զբաղվելու համար»:
 Հայաստանի տնտեսության վերաբերյալ առավել տարածված դիրքորոշումներն են.
 «Հայաստանում խոշոր գործարարները, բանկիրներն ու օլիգարխներն ավելի ու
ավելի մեծ ազդեցություն են ձեռք բերում» (88.4%):
 «Պետք է պետականացնել Հայաստանի խոշոր ձեռնարկությունները» (79%):
 «Հայաստանի տնտեսությունը զարգացնելու համար անհրաժեշտ է զարգացնել
խոշոր բիզնեսը» (86%):
 Երիտասարդության շրջանում շատ ցածր մակարդակի վրա է վստահությունը
մարդկանց նկատմամբ:
 Բիզնես նախաձեռնելու հարցում գերիշխում է բիզնեսը հարազատների հետ կամ`
մենակ սկսել ռազմավարությունը : «Համագործակցությունը բիզնեսի ոլորտում
կոմպետենտ անձնավորության հետ» հանդիսանում է օժանդակ ռազմավարություն:
Տարիքի աճի հետ այդ դիրքորոշումների տարածվածությունն աճում է:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
78

79. Աշխատանքային կարգավիճակները - 1
27.3%
46.9%
59.1%
48.7%
20.1%
23.4%
13.6%
18.7%
52.6%
29.7% 27.3% 32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18-19 20-24 25-30 Ընդամենը
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ տարիքի
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
79
66.7%
30.5%
48.7%
17.4%
20.1%
18.7%
15.9%
49.3%
32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Արական Իգական Ընդամենը
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ սեռի
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ

80. Աշխատանքային կարգավիճակները - 2
44.7% 47.7%
53.3% 48.7%
22.8% 20.9% 13.1% 18.7%
32.5% 31.4% 33.6% 32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Երևան Քաղաք Գյուղ Ընդամենը
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ բնակավայրի տիպի
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
80
45.2% 49.5% 52.9%
57.9% 62.5%
48.7%
21.3% 16.9%
18.2%
13.2%
10.6%
18.7%
33.6% 33.6% 28.9% 28.9% 26.9%
32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ բարեկեցության
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ

81. Աշխատանքային կարգավիճակները - 3
50.8%
41.2%
33.7%
53.7%
77.1%
100.0%
48.7%
12.9%
23.7%
20.8%
25.8%
14.2%
0.0%
18.7%
36.3% 35.1%
45.5%
20.5%
8.8%
0.0%
32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Միջ. Միջ.
Մաս.
Թերի
բար.
Բար. Մագ. Գիտ.
Կոչ.
Ընդ.
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ կրթության
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
81
43.6% 47.6%
57.1%
48.7%
22.2%
19.5%
24.7%
18.7%
34.2% 32.9%
18.2%
32.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Հուման. Բնագ. Տեխն. Ընդ.
Զբաղվածության կարգավիճակների
բաշխումն ըստ մասնագիտության
Զբաղված
Գործազուրկ
Տնտեսապես ոչ ակտիվ

82. Գործազրկության մակարդակը
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
82
42.4%
33.3%
18.7%
20.7%
39.7%
33.8%
30.5%
19.7%
27.8%
0% 20% 40% 60%
18-19
20-24
25-30
Արական
Իգական
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Ընդամենը
Գործազրկության մակարդակը
Գործազրկության մակարդակն ըստ
տարիքի, սեռի և բնակավայրի տիպի
32.0%
25.5%
25.6%
18.6%
14.5%
20.3%
36.5%
38.2%
32.5%
15.6%
33.7%
29.1%
30.2%
25.5%
27.8%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
մինչև 100.000
101.000-200.000
201.000-360.000
361.000-500.000
501.000 և ավելի
Միջնակարգ
Միջին մասնագ.
Թերի բարձրագույն
Բարձրագ.
Մագիստրոս
Հումանիտար
Բնագիտական
Տեխնիկական
Այլ
Ընդամենը
Գործազրկության մակարդակը
Գործազրկության մակարդակն ըստ
բարեկեցության, կրթության,
մասնագիտության

83. Չաշխատելու (տնտեսական ոչ ակտիվության)
առավել տարածված պատճառները
Պատճառ
18-19 20-24 25-30
Ընդ.
Ար. Իգ. Ար. Իգ. Ար. Իգ.
1.Աշխատանք չունեն 11.2% 14.2% 46.4% 28.5% 57.1% 22.4% 26.2%
2.Տնային տնտեսուհի/
տնտեսություն վարող
- 11.6% - 34.9% - 47.7% 25.5%
3.Սովորող 54.6% 58.5% 32.7% 14.3% 2.2% 1.5% 23.8%
4.Երեխային են խնամում - 5.1% - 12.8% 5.5% 12.9% 8.5%
5.Ֆիզարձակուրդում են - 2.6% - 1.0% - 5.0% 2.2%
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
83

84. Զբաղվածների աշխատանքային կարգավիճակները
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
84
Կարգավիճակ
18-19 20-24 25-30
Ընդ.
Ար. Իգ. Ար. Իգ. Ար. Իգ.
1.Վարձու աշխատող երկարատև
պայմանագրով
14.6% 15.6% 25.3% 20.6% 42.7% 42.6% 32.6%
2.Վարձու աշխատող բանավոր
համաձայնությամբ
46.4% 15.6% 26.8% 28.6% 19.8% 7.4% 22.4%
3.Ինքնազբաղված
գյուղատնտեսությունում
19.3% 12.4% 18.2% 15.9% 11.0% 24.3% 16.4%
4.Ինքնազբաղված այլ գործունեությամբ 10.7% 40.3% 12.5% 10.7% 11.7% 9.4% 12.1%
5.Վարձու աշխ. կարճատև պայմանագրով 7.0% 11.2% 11.5% 16.1% 5.8% 12.6% 9.9%
6.Գործատու - - 1.7% 0.6% 5.1% - 2.3%
7.Առանց վարձատրության աշխատող
ընտանիքի անդամ
2.0% - 2.7% 3.5% 1.2% 2.5% 2.1%
8.Արտադրական կամ սպառողական
կոոպերատիվի անդամ
- - 0.3% 1.9% 1.2% - 0.7%
9.Պատահական բնույթի աշխատանք - - 1.5% 0.6% - 0.4%
10.Սեփական բիզնես - - 0.3% - 0.2% 1.2% 0.3%
11.Արտագնա աշխատող - - - - 0.6% - 0.2%
12.Կամավոր 4.9% 0.6% - - 0.2%

85. Անբավարարվածությունը աշխատանքից/զբաղմունից
ստացվող եկամուտներից - 1
56.7%
52.3%
49.5%
46.1%
45.5%
40.0%
26.6%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Ինքնազբաղված…
Ինքնազբաղված այլ գործունեությմաբ
Վարձու աշխատող կարճատև…
Ընդամենը
Վարձու աշխատող բանավոր…
Վարձու աշխատող երկարատև…
Գործատու
Ընդհանրապես կամ հիմնականում անբավարարվածների քանակը
«Որքանո՞վ եք բավարարված Ձեր զբաղմունքից ստացվող
աշխատավարաձի/եկամտի չափից»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
85

86. Բավարարվածությունը աշխատանքից/զբաղմունքից
ստացվող եկամուտներից - 2
Աշխատանքային կարգավիճակ
Ընդհան-
րապես
բավա-
րարված
չեմ
Հիմնա-
կանում
բավա-
րարված
չեմ
Հիմնա-
կանում
բավա-
րարված
եմ
Լիովին
բավա-
րարված
եմ
Վարձու աշխատող կարճատև պայմանագրով`
մինչև մեկ տարի
17.5% 32.0% 41.3% 9.2%
Վարձու աշխատող երկարատև պայմանագրով`
մեկ տարի և ավելի
10.3% 29.7% 51.5% 8.5%
Վարձու աշխատող բանավոր
համաձայնությամբ
16.6% 28.9% 49.1% 5.5%
Գործատու 8.0% 18.6% 57.0% 16.4%
Ինքնազբաղված գյուղատնտեսությունում 29.9% 26.8% 34.6% 8.6%
Ինքնաղբաղված այլ գործունեությամբ 21.8% 30.5% 42.5% 5.2%
Ընդամենը 17.3% 28.8% 46.4% 7.5%
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
86

87. Բարոյական բավարարվածությունը
աշխատանքից/զբաղմունքից
Աշխատանքային կարգավիճակ
Ընդհան-
րապես
բավա-
րարված
չեմ
Հիմնա-
կանում
բավա-
րարված
չեմ
Հիմնա-
կանում
բավա-
րարված
եմ
Լիովին
բավա-
րարված եմ
Վարձու աշխատող կարճատև
պայմանագրով` մինչև մեկ տարի
6.8% 19.6% 46.8% 26.8%
Վարձու աշխատող երկարատև
պայմանագրով` մեկ տարի և ավելի
8.3% 13.0% 45.9% 32.7%
Վարձու աշխատող բանավոր
համաձայնությամբ
19.2% 16.4% 40.5% 23.9%
Գործատու 8.0% 18.6% 47.5% 25.8%
Ինքնազբաղված գյուղատնտեսությունում 20.2% 21.0% 50.6% 8.3%
Ինքնաղբաղված այլ գործունեությամբ 21.3% 19.0% 37.0% 22.7%
Ընդամենը 14.9% 16.8% 44.2% 24.1%
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
87

88. Աշխատավարձային ակնկալիքներ - 1
4.4%
31.4%
28.2%
19.5%
4.9% 5.9%
1.3% 1.7% 0.2% 1.6% 0.8%
35.8%
64.1%
83.6%
88.5%
94.4% 95.7% 97.4% 97.5% 99.2% 100.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
50,000 100,000 150,000 200,000 250,000 300,000 350,000 400,000 450,000 500,000 500,000 <
Ակնկալվող աշխատավրձի չափը (դրամ)
8-ժամյա աշխատանքի դեպքում (միայն իր համար) ակնկալվելիք
աշխատավարձի չափի հիստոգրամը`
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
88

89. Աշխատավարձային ակնկալիքներ - 2
183
135 141
155
172 179
147 154 161 153
139
158
172
232
266
143
154
179
199
235
0
50
100
150
200
250
300
Արական
Իգական
18-19
20-24
25-30
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Ուսանող
Միջնակարգ
Միջն.Մասն.
Թերիբարձր.
Բարձր.
Մագիստրոս
Գիտ.կոչում
մինչև100.000
101.000-200.000
201.000-360.000
361.000-500.000
501.000ևավելի
Ակնկալվողմիջինաշխատավարձը1000դրամ
Ժողովրդագրական բնութագրեր
8-ժամյա վարձու աշխատանքի դեպքում (միայն իր համար) ակնկալվող
միջին աշխատավարձն ըստ ժողովրդագրական բնութագրերի
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
89

90. Երկու չափահասներից և երկու անչափահասներից կազմված
ընտանիքի «լավ ապրելու», «նորմալ ապրելու» և «աղքատ
չհամարվելու» համար անհրաժեշտ ամսական միջին եկամուտը
515
317
191
404
252
144
350
221
123
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
550
Լավ ապրել Նորմալ ապրել Աղքատ չլինել
Հազարդրամ
Տրված են 5% հատված միջինները
Երևան Քաղաք Գյուղ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
90

91. Երկու չափահասներից և երկու անչափահասներից կազմված
ընտանիքի «լավ ապրելու», «նորմալ ապրելու» և «աղքատ
չհամարվելու» համար անհրաժեշտ ամսական միջին եկամուտը
375
232
135
375
236
137
448
286
164
485
298
171
578
372
218
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
550
600
Երևան Քաղաք Գյուղ
Հազարդրամ
5% հատված միջիններ
Միջնակարգ Միջին մասնագիտական Թերի բարձրագոււյն Բարձրագույն Մագիստրոս
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
91

92. Հակվածությունը բիզնեսին
76.4%
68.3% 65.2% 68.4%
23.6%
31.7% 34.8% 31.6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18-19 20-24 25-30 Ընդ.
Տարիքային խումբ
«Եթե ունենայիք ընտրելու հնարավորություն,
ապա ավելի շուտ կգերադասեիք հիմնել
սեփակա՞ն բիզնես, թե՞ գտնել լավ
վարձատրվող աշխատանք»:
Հակված են բիզնեսի
Հակված են վարձու աշխատանքի
85.3%
76.5%
69.5%
74.9%
69.2%
59.5% 60.9% 61.9%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
18-19 20-24 25-30 Ընդ.
Հակվածենբիզնեսի
Տարիքային խումբ
«Եթե ունենայիք ընտրելու հնարավորություն,
ապա ավելի շուտ կգերադասեիք հիմնել
սեփական բիզնե՞ս, թե՞ գտնել լավ
վարձատրվող աշխատանք»:
Տղամարդիկ Կանայք
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
92

93. Բիզնես նախաձեռնելու ռազմավարությունները
51.4%
34.1%
14.3%
0.2%
7.5%
0.4%
15.4%
76.7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Հարազատների հետ
Մենակ
Ընկերների հետ
Բիզնեսից լավ
հասկացող անձի հետ
Կգերադասեին բիզնեսը հիմնադրել
«Եթե մասնավոր բիզնես ձեռնարկեիք, ապա
ու՞մ հետ կգերադասեիք այն հիմնադրել»:
1-ին գերակայություն 2-րդ գերակայություն
Երիտասարդները
գերադասում են բիզնեսը
նախաձեռնել
հարազատների հետ կամ
մենակ:
Բիզնեսից հասակցող
անձը երկրորդ
գերակայությունն է:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
93

94. Աշխատատեղերի տիպերի գերակայությունները
17.9%
16.3%
15.4%
14.6%
14.3%
13.5%
5.1%
2.9%
9.7%
16.3%
10.2%
19.9%
14.3%
15.2%
8.8%
5.7%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
Պետական կառավարման մարմիններում
Հայկական խոշոր բիզնեսում
Պետական գործարաններում
Միջազգային կազմակերպություոնւմ
Պետական այլ հաստատություններում
Հայաստանում գտնվող արտասահմանյան…
Հասարակական կազմակերպությունում
Հայկական փոքր բիզնեսում/ ուրիշին պատկանող
Կցանկանային աշխատել
Եթե ունենայիք ընտրելու հնարավորություն, ապա Ձեզ
բավարարող աշխատավարձով որտե՞ղ կգերադասեիք աշխատել»:
1-ին գերակայություն 2-րդ գերակայություն
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
94

95. Դիրքորոշումները Հայաստանի տնտեսության, բիզնեսի և բիզնես
միջավայրի վերաբերյալ
88.4%
86.8%
85.4%
79.2%
75.6%
71.0%
61.2%
50.4%
36.5%
31.6%
29.4%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Հայաստանում խոշոր գործարարները, բանկիրները և
օլիգարխներն ավելի ու ավելի մեծ ազդեցություն և…
Հայաստանի տնտեսությունը զարգացնելու համար պետք
է ավելի հզորացնել խոշոր բիզնեսը:
Հայաստանում պակասում է վստահությունը մարդկանց
միջև:
Պետք է պետականացնել Հայաստանի խոշոր
ձեռնարկությունները:
Հայաստանում մարդիկ չկամ (չուզող) են միմյանց
նկատմամբ:
Եթե աչքդ աշխատողի վրա չպահես, ապա նա ինչ-որ բան
կթռցնի
Բիզնեսում հայ գործընկերնրը անազնիվ են:
Ես կարողանում եմ այնպես պլանավորել իմ ծախսերը, որ
գումարն ինձ բավականացում է մինչև ամսվա վերջ:
Հայաստանում ամեն մարդ հնարավորություն ունի
ստեղծել իր բիզնեսը:
Հայաստանում մարդիկ ճշմարտախոս են:
Երիտասարդների համար Հայաստանում առկա են
բարենպաստ պայմաններ բիզնեսով զբաղվելու համար:
Համաձայն են կամ ավելի շուտ համաձայն են
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
95

96. Դիրքորոշումները Հայաստանի տնտեսության, բիզնեսի և
բիզնես միջավայրի վերաբերյալ` ըստ տարիքի
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Հայաստանում պակասում է վստահությունը
մարդկանց միջև:
Պետք է պետականացնել Հայաստանի խոշոր
ձեռնարկությունները:
Եթե աչքդ աշխատողի վրա չպահես, ապա նա
ինչ-որ բան կթռցնի
Երիտասարդների համար Հայաստանում
առկա են բարենպաստ պայմաններ բիզնեսով
զբաղվելու համար:
Հայաստանում մարդիկ ճշմարտախոս են:
Համաձայն են կամ ավելի շուտ համաձայն են
18-19 20-24 25-30
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
96

97. Դիրքորոշումները Հայաստանի տնտեսության, բիզնեսի և
բիզնես միջավայրի վերաբերյալ` ըստ բնակավայրի տիպի
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Հայաստանում խոշոր գործարարները, բանկիրները և
օլիգարխներն ավելի ու ավելի մեծ ազդեցություն և…
Հայաստանում պակասում է վստահությունը մարդկանց
միջև:
Հայաստանի տնտեսությունը զարգացնելու համար պետք
է ավելի հզորացնել խոշոր բիզնեսը:
Հայաստանում մարդիկ չկամ (չուզող) են միմյանց
նկատմամբ:
Պետք է պետականացնել Հայաստանի խոշոր
ձեռնարկությունները:
Բիզնեսում հայ գործընկերնրը անազնիվ են:
Հայաստանում մարդիկ ճշմարտախոս են:
Հայաստանում ամեն մարդ հնարավորություն ունի
ստեղծել իր բիզնեսը:
Երիտասարդների համար Հայաստանում առկա են
բարենպաստ պայմաններª բիզնեսով զբաղվելու համար:
Համաձայն են կամ ավելի շուտ համաձայն են
Ուսանող Երևան Քաղաք Գյուղ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
97

98. Դիրքորոշումները Հայաստանի տնտեսության, բիզնեսի և
բիզնես միջավայրի վերաբերյալ` ըստ սեռի
0% 20% 40% 60% 80% 100%
PQ43. Պետք է պետականացնել Հայաստանի խոշոր
ձեռնարկությունները:
PQ31.Հայաստանում խոշոր գործարարները,
բանկիրները և օլիգարխներն ավելի ու ավելի մեծ…
PQ46. Հայաստանի տնտեսությունը զարգացնելու
համար պետք է ավելի հզորացնել խոշոր բիզնեսը:
PQ52. Երիտասարդների համար Հայաստանում առկա
են բարենպաստ պայմաններª բիզնեսով զբաղվելու…
PQ18. Բիզնեսում հայ գործընկերնրը անազնիվ են:
PQ33. Եթե աչքդ աշխատողի վրա չպահես, ապա նա
ինչ-որ բան կթռցնի
PQ50. Ես կարողանում եմ այնպես պլանավորել իմ
ծախսերը, որ գումարն ինձ բավականացում է մինչև…
PQ28. Հայաստանում մարդիկ ճշմարտախոս են:
PQ34. Հայաստանում մարդիկ չկամ (չուզող) են
միմյանց նկատմամբ:
Համաձայն են կամ ավելի շուտ համաձայն են
Արական Իգական
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
98

99. Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
99
9. Քաղաքական մշակույթ

100. Հիմնական դրույթներ – 1
 Հայաստանի երիտասարդությունը հիմնականում օտարված է
քաղաքական համակարգից:
 Նրանց քաղաքական մշակույթի հիմնական բնութագրիչներն են.
1. Ընտրությունների մասնակցությունը հիմնականում հպատակային է,
2. Քաղաքական գիտակցությունը` թերզարգացած է,
3. Նրանք հակված են ենթարկվելու պոպուլիստական քարոզչությանը,
4. Երիտասարդները այլ անձանց քաղաքական մասնակցության
դրդապատճառները մեծամասամբ համարում են եսասիրական:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
100

101. Հիմնական դրույթներ – 2
 Երիտասարդության քաղաքական մշակույթի հիմնական բնութագրերը.
 Հետաքրքրվածությունը ներքաղաքական հարցերով 53.1%:
 Քաղաքական կոմպետենտության ինքնագնահատականը 60.1%
 Քաղաքական ազդեցիկության ինքնագնահատականը` 57.9%
 Մասնակցությունը 2007թ. ԱԺ ընտրություններին` 60.6%
 Մասնակցության դիրքորոշւմը 2012թ. ընտրություններին` 78.8%
 Որևէ կուսակցության անդամ են` 11.6%
 Քաղաքական քարոզչության ինտենսիվ ազդեցության տակ են 75%-ը:
Համեմատաբար ավելի ինտենսիվ քարոզչական ազդեցություն են կրում.
 25-30 տարեկանները 80.3%
 Գյուղական բնակիչները 80.5%
 Բարձրագույն և մագիստրոսական կրթությամբ անձինք 79.5%
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
101

102. Հիմնական դրույթներ – 3
 Կուսակցությունների նկատմամբ ընդհանուր վստահությունը (համարում են, որ
կա այնպիսի կուսակցություն, որն արտահայտում է իրենց շահերը) 23.9%
 Այն համեմատաբար ավելի բարձր է գյուղերում 29.4%
 Համեմատաբար ցածր է Երևանում` 16.6%
 Կուսակցական որևէ նախընտրություն ունեցող երիտասարդների 97%-ը չգիտի, թե
ինչ գաղափարախոսություն ունի իր շահերն արտահայտող կուսակցությունը :
 Երիտասարդների 60%-ը համարում է, որ մարդիկ անդամագրվում են
կուսակցությունների զուտ էգոիստական նպատակներով:
 Ազգային Ժողովի 2012թ. ընտրություններին մասնակցելու դիրքորոշում ունեցող
երիտասարդների 60%-ի մասնակցության դրդապատճառները հատկանշական են
հպատակային քաղաքական մշակույթին:
 Ազգային Ժողովի 2012թ. ընտրություններին մասնակցել չցանկացողների 25%-ի
դրդապատճառները քաղաքական սուբյեկտության զգացողության
բացակայությունն է, 10%-ինը` ընտրություններն «անարդար» համարելու
դիրքորոշումը:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
102

103. Քաղաքական մշակույթի բաղադրիչները - 1
25.9%
21.0%
43.3%
9.8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Ընդհանրապես
հետաքրքրված
չեն
Ավելի շուտ
հետաքրքրված
չեն
Ավելի շուտ
հետաքրքրված են
Շատ
ետաքրքրված են
Քաղաքական հետաքրքրվածություն`
«Որքանո՞վ եք հետաքրքրված Հայաստանում
քաղաքական անցուդարձով»:
46.8%
28.1%
13.0%
2.0% 2.2%
8.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Ամեն օր Շաբաթը մի
քանի
անգամ
Ամիսը մի
քանի
անգամ
Տարին մի
քանի
անգամ
Ավելի
հազվադեպ
Երբեք
Քաղաքական լուրերի ստացման
ինտենսիվությունը (բոլոր աղբյուրներից)`
«Որքա՞ն հաճախ եք քաղաքական լուրեր
կարդում լրագրերում, ամսագրերում,
ինտերնետով, լսում ռադիոյով, դիտում
հեռուստատեսությամբ»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
103

104. Քաղաքական մշակույթի բաղադրիչները - 2
21.1%
18.8%
52.2%
7.9%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Ընդհանրապես
չեն
կողմնորոշվում
Վատ են
կողմնորոշվում
Կողմնորոշվում
են բավարար
չափով
Լավ են
կողմնորոշվում
Քաղաքական կոմպետենտություն`
«Որքանո՞վ եք կողմնորոշվում Հայաստանի
ներքաղաքական հարցերում»:
28.5%
13.6%
20.9%
37.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Միանշանակ
ոչ
Ավելի շուտ ոչ Ավելի շուտ
այո
Միանշանակ
այո
Քաղաքական սուբյեկտություն`
«Համաձա՞յն եք արդյոք, որ Ձեր ձայնը
կարևոր է ընտրությունների ժամանակ»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
104

105. Քաղաքական մշակույթի բաղադրիչները - 3
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
105
58.6%
20.3%
12.0%
9.1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Միանշանակ
ոչ
Ավելի շուտ ոչ Ավելի շուտ
այո
Միանշանակ
այո
Կուսակցականների քանակի պոտենցիալ
աճը :
«Կցանկանայի՞ք դառնալ որևէ
կուսակցության անդամ» (այն անձանց թվից,
ովքեր որևէ կուսակցության անդամ չեն)
60.6%
78.8%
11.6%
39.4%
21.2%
88.4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Մասնակցությունը
2007թ. ԱԺ
ընտրություն.
Մասնակցությունը
2012թ. ԱԺ
ընտրություն.
Որևէ
կուսակցության
անդամ են
Քաղաքական մասնակցություն
Մասնակցել են /կմասնակցեն
Չեն մասնակցել /չեն մասնակցի

106. Քաղաքական հետաքրքրվածությունն ըստ տարբեր
բնութագրերի
54.7%
51.4% 50.3%
53.6% 53.6%
49.9%
54.5%
48.7%
59.6% 58.8%
48.9%
52.4%
56.8%
53.2% 53.1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Արական
Իգական
18-19
20-24
25-30
Միջնակարգ
Միջինմասնագ.
Թերիբարձր.
Բարձրագույն
Մագիստրոս
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Ուսանող
Ընդամենը
Հետաքրքրվածենկամավելիշուտհետաքրքրվածեն
Ժողովրդագրական բնութագրեր
«Որքանո՞վ եք հետաքրքրված Հայաստանի ներքաղաքական անցուդարձով»:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
106

107. Քաղաքական լուրերի ստացման ինտենսիվությունը
(բոլոր աղբյուրներից) ըստ տարբեր բնութագրերի
74.2% 75.6%
69.5% 71.6%
80.3%
73.3%
80.7%
64.3%
79.0% 79.5%
73.9% 73.3%
80.5%
66.9%
74.9%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Արական
Իգական
18-19
20-24
25-30
Միջնակարգ
Միջինմասնագ.
Թերիբարձր.
Բարձրագույն
Մագիստրոս
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Ուսանող
Ընդամենը
Կարդումեն/դիտումենքաղաքականլուրերամենօրկամ
շաբաթըմիքանիանգամ
Ժողովրդագրական բնութագրեր
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
107

108. Քաղաքական քարոզչության արդյունավետությունը
0.74
0.68
0.72 0.75
0.67 0.68 0.68
0.76 0.75 0.74
0.66
0.71 0.71
0.80
0.71
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
Արական
Իգական
18-19
20-24
25-30
Միջնակարգ
Միջինմասնագ.
Թերիբարձր.
Բարձրագույն
Մագիստրոս
Երևան
Քաղաք
Գյուղ
Ուսանող
Ընդամենը
Ժողովրդագրական բնութագրեր
Քաղաքական քարոզչության
արդյունավետությունը
Քաղաքական
քարոզչության
արդյունավետությունը
հաշվարկված է որպես
քաղաքականությամբ
հետաքրքրված կամ
ավեկլի շուտ
հետաքրքրված անձանց
քանակի
հարաբերությունը`
քաղաքական լուրերը
բոլոր աղբյուրներից ամեն
օր կամ շաբաթական մի
քանի անգամ լսող/ստացող
անձանց քանակին:
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
108

109. Կուսակցական համակարգի և հասարակության
շաղկապվածության մակարդակը - 1
53.0%
23.2%
14.4%
9.5%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Միանշանակ
ոչ
Ավելի շուտ ոչ Ավելի շուտ
այո
Միանշանակ
այո
Կա՞ արդյոք կուսակցություն, որն
արտահայտում է Ձեր շահերը:
16.6% 22.2%
29.4% 26.8% 23.9%
83.4% 77.8%
70.6% 73.2% 76.1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Երևան Գյուղ Ընդամնեը
«Կա՞ արդյոք որևէ կուսակցություն,
որն արտահայտում է Ձեր շահերը»:
Այո Ոչ
Copyright © 2011, IPSC LLC. All rights reserved.
109