3. 3
Աշխարհ, որտեղ յٳրաքանչյٳր ոք
ٳնի պատշաճ տٳն
Աստծո սերն ի գործ դնելով՝ «Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի
Արﬔնիա» հիﬓադրամը ﬕավորٳմ է մարդկանց՝
կառٳցելٳ տներ ٳ համայնքներ և սերմանելٳ հٳյս
Ցٳյց տալ Հիսٳս Քրիստոսի սերը
Կենտրոնանալ կացարանների վրա
Իրականացնել քարոզարշավ մատչելի բնակարանների
կառٳցման ٳղղٳթյամբ
Խթանել արժանապատվٳթյٳնն ٳ հٳյսը
Աջակցել կայٳն և փոխակերպվող զարգացմանը
Մեր տեսլականը
Մեր
առաքելٳթյٳնը
Մեր առաքելٳթյան
սկզբٳնքները
4. «Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Արﬔնիա» հիﬓադրամը (Հաբի-
թաթ Արﬔնիա) «Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Ինթերնեշնլ»-ի ազ-
գային գրասենյակն է Հայաստանٳմ՝ հիﬓված այն համոզմٳն-
քի վրա, որ յٳրաքանչյٳր ոք պետք է ٳնենա պատշաճ տٳն։
2000 թվականից ի վեր ﬕնչև 2108 ՖՏ ավարտը, Հաբիթաթ Ար-
ﬔնիայի ջանքերի շնորհիվ, ավելի քան 7,700 ցածր եկամٳտ
ٳնեցող ընտանիքներ նոր հٳյս են գտել մատչելի բնակարաննե-
րի տեսքով։
Վերջին տարիներին Հաբիթաթ Արﬔնիան ﬔծացրել է իր դերը
բնակարանային պայմանների բարելավման գործٳմ՝ նպաստե-
լով երկրٳմ էներգախնայողٳթյան բարեփոխٳﬓերի իրակա-
նացմանը։ Համագործակցելով ֆինանսական հաստատٳթյٳն-
ների, տեղական ինքնակառավարման մարﬕնների, ինչպես
նաև ﬕջազգային կազմակերպٳթյٳնների, համատիրٳթյٳն-
ների և բազմաբնակարան շենքերի բնակիչների հետ՝ Հաբիթաթ
Արﬔնիան նախաձեռնٳմ է լայնածավալ, կայٳն էներգախնայո-
ղٳթյան ծրագրեր բազմաբնակարան շենքերٳմ։
Մատչելի բնակարանային պայմաններ ստեղծելٳն ٳղղված ջան-
քերին կարող է օգնել յٳրաքանչյٳր ոք՝ ֆինանսական աջակց-ٳ
թյան և կամավորٳթյան ﬕջոցով սատարելով ընտանիքներին
ٳնենալ ٳժ, կայٳնٳթյٳն ٳ ինքնավստահٳթյٳն և իրենց հա-
մար կերտել առավել բարեկեցիկ կյանք։
Ապաստան շնորհելով՝ ﬔնք հզորացնٳմ ենք։
Մանրամասն տեղեկٳթյٳնների համար կարող եք այցելել
www.habitat.am կայքէջ:
4
5. 5
Հարգելի ընթերցող,
Որպես միջազգային կազմակերպություն` մենք Հաբիթաթ ֆոր Հյումենի-
թիում ինքներս ենք տեսել, թե ինչ կենսական նշանակություն ունի տուն
ունենալը ընտանիքների և համայնքների համար։ Հետազոտությունը ցույց
է տալիս, որ պատշաճ կացարան ունենալը հանգեցնում է առողջության ու
կրթական արդյունքների բարելավմանը և աշխատանք ունենալուն։ Սա-
կայն կացարան ունենալու ազդեցությունն ավելին է, քան զուտ ֆիզիկական
ներգործությունը․ արժանապատվություն, հույս, ինչպես նաև արդյունք։
Ամեն նոր կամ բարեկարգված տուն նպաստում է արժանապատվության
զգացողությանը։ Ամեն անձնական շփում գործընկեր ընտանիքների,
կամավորների աշխատակազմի և դոնորների հետ կարող է ապագայի
հանդեպ հույսի զգացողություն արթնացնել, ինչպես նաև ամեն ռազմավա-
րություն, արտադրանք կամ ծառայություն, որը նպաստում է պատշաճ
կացարանի հասանելիությանը, կարող է հնարավորություններ ստեղծել
ընտանիքների և համայնքների զարգացման համար։
Այս տարեկան զեկույցում դուք կտեսնեք վերափոխման օրինակներ, որոնք
կյանքի են կոչվել Հաբիթաթ ֆոր Հյումենիթի Արմենիայի աշխատանքի ար-
դյունքում։
Շնորհակալություն եմ հայտնում մեր նվիրատուներին, կամավորներին և
գործընկերներին, որոնք օժանդակեցին ընտանիքներին և համայնքներին
ձեռք բերել ուժ, կայունություն և վստահություն սեփական ուժերի նկատ-
մամբ։ Մենք հպարտանում ենք այս աշխատանքով և ուրախ ենք հնարա-
վորություն ունենալ ապագայում շարունակելու աջակցել ընտանիքներին և
համայնքներին։ Մեր անցած ճանապարհի շնորհիվ մենք կարող ենք ավե-
լին անել։ Կարիքի պատճառով պետք է ավելին անենք։
Երախտագիտության զգացումով՝
Տորե Նելսոն
Հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ
6. Հարգելի ընթերցող,
Մեծ ուրախությամբ բոլորիդ ներկայացնում եմ Հաբիթաթ ֆոր Հյումենիթի
Արմենիայի 2018 ֆինանսական տարվա (ՖՏ2018) տարեկան զեկույցը։
Մեր տեսլականը մի այնպիսի աշխարհ է, որտեղ յուրաքանչյուր ոք ունի ար-
ժանապատիվ կացարան, և մենք լիովին գիտակցում և երախտագիտու-
թյամբ ենք գործում՝ նման Աշխարհ ունենալու նպատակով։ Հայաստանը
պետք է դառնա այն երկիրը, որտեղ յուրաքանչյուր ոք կունենա ապրելու
պատշաճ կացարան:
Մեր՝ 2018թ-ի տարեկան զեկույցն ընթերցելիս դուք կտեղեկանաք մեր
ծրագրերի և հիմնական ձեռքբերումների մասին՝ համեմված իրական ըն-
տանեկան և կամավորական պատմություններով։ Այսպիսով, ուրախու-
թյամբ տեղեկացնում եմ, որ 2018 ֆինանսական տարում մեր գործընկեր
ընտանիքները, միջազգային և տեղացի կամավորները, գործընկեր ֆինան-
սական կազմակերպությունները և այլ աջակիցներ միատեղեցին ջանքերը
և օգնեցին մեզ աջակցել 1,703 ցածր և միջին եկամուտ ունեցող ընտանիք-
ների, հյուրընկալել 5 Գլոբալ վիլիջ խմբի, 2,856 ընտանիքի տրամադրել
բնակարանային ոլորտի աջակից ծառայություններ, ինչպես նաև բազմա-
զանեցնել առկա ծրագրերը: Այնուհանդերձ, հիմնական ձեռքբերումը «Հա-
յաստանում կենսապայմանների բարելավում» ծրագրի մեկնարկն էր, որի
շրջանակում ստեղծվեց «Նորոգի» Ռեսուրսային Կենտրոնը, որի նպատակն
է ապահովել բնակարանների բարելավման ծառայություններ և ցածր եկա-
մուտ ունեցող ընտանիքներին հնարավորություն ընձեռել ոչ միայն բարելա-
վել կենսապայմանները, այլև իրենց հմտություններն ու գիտելիքները։ «Նո-
րոգի» կենտրոնը մատչելի լուծումներ է առաջարկում բնակարանային պայ-
մանների բարելավման համար և իր տեսակի մեջ միակն է Հայաստանում։
Ձեր անգնահատելի աջակցությամբ մենք կշարունակենք ներդնել մեր ջան-
քերը` հասնելու Հաբիթաթ Արմենիայի տեսլականին: Միասին կարող ենք
փոխել աշխարհը: Ամեն ձեռք կարող է փոխել աշխարհը։
Հարգանքով՝
Լուիզա Վարդանյան
Գործադիր տնօրեն
6
7. 2018 ֆինանսական տարվա ձեռքբերٳﬓերը՝ թվերով
7
425,570.22 ԱՄՆ դոլար
Ընդհանٳր գٳմարը, որը տրամադրվել է Հայաստանի
ընտանիքներին՝ բնակարանային ﬕկրովարկերի տեսքով:
69,300 ԱՄՆ դոլար Ընդհանٳր գٳմարը, որը վարկի և սٳբսիդիայի տեսքով
տրամադրվել է համատիրٳթյٳններին՝ բազմաբնակարան
շենքերի ընդհանٳր տարածքների վերանորոգման,
էներգաարդյٳնավետٳթյան և էներգախնայողٳթյան
բարձրացման նպատակով:
1,703 Աջակցٳթյٳն ստացած գործընկեր ընտանիքների թիվը։
30
Բազմաբնակարան շենքերի թիվը, որոնք վերանորոգվել են
կամ որտեղ իրականացվել են էներգաարդյٳնավետٳթյան
և էներգախնայողٳթյան ﬕջոցառٳﬓեր:
1,848
Կամավորական աշխատանքի ժաﬔրի քանակը «Գլոբալ վիլիջ»
ծրագրի և տեղական կամավորական աշխտանքների շրջանակٳմ:
2,856
Մարդկանց թիվը, ովքեր ստացել են բնակարանային
պայմանների բարելավման աջակից ծառայٳթյٳններ:
2001ՖՏ
2002ՖՏ
2003ՖՏ
2004ՖՏ
2005ՖՏ
2006ՖՏ
2007ՖՏ
2008ՖՏ
2009ՖՏ
2010ՖՏ
2011ՖՏ
2012ՖՏ
2013ՖՏ
2014ՖՏ
2015ՖՏ
2016ՖՏ
2017ՖՏ
2018ՖՏ1 14 50 82 122 209 329 396 482 596 751
1,315
2,728
3,470
4,160
5,184
6,054
7,757
Գործընկեր ընտանիքների
թիվը հիﬓադրման օրվանից ի վեր (կٳտակային)
8. Բնակարանային ﬕկրոֆինանսավորٳմ
Համագործակցելով ٳնիվերսալ վարկային կազմակերպٳթյٳնների հետ՝ Հաբիթաթ Արﬔնիան իրականացնٳմ է
բնակարանային ﬕկրոֆինանսավորման ծրագրեր, որոնց նպատակն է օժանդակել ցածր և ﬕջին եկամٳտ ٳնե-
ցող ընտանիքներին`
v վերանորոգելٳ և վերակառٳցելٳ իրենց կացարանները,
v բարելավելٳ ջրամատակարարման և սանիտարական պայմանները,
v բարձրացնելٳ էներգաարդյٳնավետٳթյٳնը,
v օգտագործելٳ վերականգնվող էներգիայի աղբյٳրներ:
2000թ-ից ﬕնչև 2018թ-ի հٳնիսի 30-ը Հաբիթաթ Արﬔնիան ﬕկրոֆինանսավորման ծրագրերի շրջանակներٳմ
օժանդակել է 4,648 ընտանիքի, 2018 ֆինանսական տարվա ընթացքٳմ` 195 ընտանիքի: Այս ծրագրերի շրջա-
նակٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան տրամադրٳմ է նաև տեխնիկական աջակցٳթյٳն՝
v կազմակերպելով դասընթացներ
v մշակելով և բաժանելով տեղեկատվական բٳկլետներ
v տրամադրելով շինարարٳթյան տեխնիկական խորհրդատվٳթյٳն:
2000-2009 ՖՏ 2010 ՖՏ 2011 ՖՏ 2012 ՖՏ 2013 ՖՏ 2014 ՖՏ 2015 ՖՏ 2016 ՖՏ 2017 ՖՏ 2018 ՖՏ
482 596 751
1,279
2,629
3,276
3,790
4,135
4,453
4,648Բնակարանային ֆինանսավորման
գծով գործընկեր ընտանիքների
թիվը (կٳտակային)
8
9. 9
Արսենը և Արﬕնեն՝ «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի
հյٳնընկալ ընտանիքի անդաﬓեր
Արարատի մարզից
10. «Վերականգնող Էներգիայի ֆինանսավորٳմ» ծրագիր
Հայաստանն ٳնի արևային էներգիայի ﬔծ ներٳժ. տարեկան կտրվածքով Հայաստանٳմ արևային ժաﬔրի ﬕ-
ջին քանակը կազմٳմ է 2500 ժամ, որը գերազանց հնարավորٳթյٳն է ստեղծٳմ արևային էներգիայի օգտագործ-
ման համար: 2016 թ-ին Հաբիթաթ Արﬔնիան ﬔկնարկեց «Վերականգնվող էներգիայի ֆինանսավորٳմ» ծրա-
գիրը, որի նպատակն էր ցածր և ﬕջին եկամٳտ ٳնեցող ընտանիքներին վարկերի ﬕջոցով հասանելի դարձնել
արևային սարքավորٳﬓերի ձեռքբերٳմը: Արևային էներգիայի կիրառٳմը ցածր և ﬕջին եկամٳտ ٳնեցող
ընտանիքներին հնարավորٳթյٳն է տալիս գրեթե ողջ տարի ٳնենալ տաք ջٳր և էլեկտրականٳթյٳն` կրճատելով
էներգակիրների ծախսերը: Ծրագրի շրջանակٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան համագործակցٳմ է ֆինանսական հաս-
տատٳթյٳնների հետ` մշակելով մատչելի վարկային պրոդٳկտներ: Ծրագրի շրջանակٳմ, 2018 ֆինանսական
տարվա ընթացքٳմ, աջակցٳթյٳն է ստացել 96 ընտանիք և 2000թ-ից ﬕնչև 2018թ-ի հٳնիսի 30-ը պլանավոր-
վٳմ է օժանդակել ևս 94 ընտանիքի:
Արևային էներգիայի օգտագործٳﬓ աստիճանաբար դٳրս կմղի շարٳնակաբար թանկացող էներգակիրների օգ-
տագործٳմը, ինչպիսին է բնական գազը, որի գինը վերջին տասնամյակٳմ գրեթե կրկնապատկվել է: Այսպիսով՝
ծրագրի հաջող իրականացٳմը զգալիորեն կﬔղմացնի էներգակիրների աճող գների ազդեցٳթյٳնը բնակչٳթյան
բարեկեցٳթյան վրա: Կազմակերպٳթյٳնը նաև բարձրացնٳմ է բնակչٳթյան իրազեկվածٳթյٳնն արևային տեխ-
նոլոգիաների և դրանց առավելٳթյٳնների վերաբերյալ՝ կազմակերպելով դասընթացներ ծրագրին մասնակից
ընտանիքների և գործընկեր ֆինանսական հաստատٳթյան վարկային մասնագետների համար:
10
11. Բազմաբնակարան շենքերի վերանորոգٳմ և
էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրացٳմ
Համատիրٳթյٳնների կարողٳթյٳնների զարգացٳմ
Ներկայٳմ բազմաբնակարան շենքերի կառավարٳմը և պահպանٳմը Հայաստանٳմ կարևոր խնդիր է հանդի-
սանٳմ: Բնակարանային ֆոնդի ﬔծ մասը գտնվٳմ է անﬗիթար վիճակٳմ, և բացակայٳմ են բնակարանային
ֆոնդի պատշաճ պահպանման և կառավարման համակարգեր: Բազմաբնակարան շենքերի (ԲԲՇ) սեփականա-
տերերի կողﬕց վճարվող պարտադիր վճարները բավարար չեն շենքերի վերանորոգման ծախսերը հոգալٳ հա-
մար: Միևնٳյն ժամանակ ԲԲՇ ոլորտը կառավարող օրենսդրական դաշտը թերի է. բացակայٳմ են բնակարա-
նային ֆոնդի պատշաճ սպասարկٳմը, պահպանٳմը և կառավարٳﬓ ապահովող օրենսդրական բազմաթիվ
դրٳյթների կիրարկման գործٳն ﬔխանիզﬓեր:
Սٳյն խնդիրը լٳծելٳ համար Հաբիթաթ Արﬔնիան 2011թ-ին ﬔկնարկեց «Բազմաբնակարան շենքերի ընդհա-
նٳր տարածքների վերանորոգٳմ» ծրագիրը, իսկ 2013թ.՝ «Բազմաբնակարան շենքերի էներգաարդյٳնավետ-ٳ
թյան բարձրացٳմ` ٳղղված ցածր եկամٳտ ٳնեցող ընտանիքներին» (ԲԲՇԷԱԲ) ծրագիրը՝ ԱՄՆ Միջազգային
Զարգացման Գործակալٳթյան հետ համագործակցٳթյամբ:
Եվրոպական Միٳթյան հետ համագործակցٳթյամբ 2014թ-ին Հաբիթաթ Արﬔնիան սկսել է իրականացնել «Վե-
րականգնվող էներգիայի և էներգիայի արդյٳնավետ օգտագործման հնարավորٳթյٳնը Վայք և Սպիտակ քա-
ղաքներٳմ» (ՎԱԷՀՔ) ծրագիրը, որն ٳղղված է Սպիտակ և Վայք քաղաքների բնակիչների համար էներգախնայո-
ղٳթյան կիրառելի և արդյٳնավետ մոդել մշակելٳն և փորձարկելٳն՝ կիրառելով էներգաարդյٳնավետٳթյան
կայٳն ﬕջոցառٳﬓեր և վերականգնվող էներգիայի աղբյٳրներ բազմաբնակարան և հանրային շենքերٳմ:
11
12. 12
Սٳյն ծրագրերը նպատակ ٳնեն ՝
Ÿ Մշակել և փորձարկել շենքերի վերանորոգման, էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրացման և պահպանման
կիրառելի և արդյٳնավետ մոդելներ
Ÿ Զարգացնել ԲԲՇ կառավարման մարﬕնների ինստիտٳցիոնալ կարողٳթյٳնները
Ÿ Նպաստել ԲԲՇ կառավարման, պահպանման և էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրամանն ٳղղված
օրենսդրական դաշտի բարելավմանը:
Վերոնշյալ նպատակներին հասնելٳ համար Հաբիթաթ Արﬔնիան համագործակցٳմ է տեղական ինքնակառա-
վարման մարﬕնների, ֆինանսական հաստատٳթյٳնների, համատիրٳթյٳնների, ﬕջազգային կազմակերպ-ٳ
թյٳնների, բնակիչների և այլ շահագրգիռ կողﬔրի հետ: Ծրագրերի ﬔկնարկից ﬕնչև 2018թ-ի հٳնիսի վերջ սٳյն
ծրագրերի շրջանակներٳմ 67 շենք է վերանորոգվել:
2012 ՖՏ 2013 ՖՏ 2014 ՖՏ 2015 ՖՏ 2016 ՖՏ 2017 ՖՏ
1
շենք
2
շենք
4
շենք
19
շենք
67
շենք
2018 ՖՏ
10
շենք
37
շենք
2012-2018 թվականների ընթացքٳմ
վերանորոգված շենքերի ընդհանٳր թիվը
Բազմաբնակարան շենքերի վերանորոգման
և էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրացման
ծրագրերից ﬔկնարկից ի վեր
14. «Բազմաբնակարան շենքերի ընդհանٳր տարածքների
վերանորոգٳմ» ծրագիր
Ծրագրի նպատակը կայٳն ֆինանսական ﬔխանիզﬓերի ﬕջոցով ԲԲՇ ընդհանٳր օգտագործման տարածքների
վերանորոգٳﬓ է: Սٳյն ծրագրի շրջանակٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան համագործակցٳթյٳն է ստեղծել Երևանի և
Վանաձորի քաղաքապետարանների հետ, որոնք տրամադրٳմ են ﬕնչև 40% սٳբսիդավորٳմ, և Ինեկոբանկ
ՓԲԸ հետ, որը տրամադրٳմ է վարկավորٳմ համատիրٳթյٳններին:
Հաբիթաթ Արﬔնիայի կողﬕց մշակված ֆինանսական մոդելը վարկավորման և սٳբսիդավորման ﬔխանիզﬓե-
րի ﬕջոցով համատիրٳթյٳնների համար հասանելի է դարձնٳմ անհրաժեշտ ֆինանսական ﬕջոցները բազմա-
բնակարան շեքների ընդհանٳր օգտագործման տարածքները վերանորոգելٳ և պահպանելٳ համար:
2018 ֆինանսական տարվա ընթացքٳմ վերանորոգվել է 13 շենք, աջակց-ٳ
թյٳն է տրամադրվել 1019 ընտանիքի: Հաբիթաթ Արﬔնիան նախատեսٳմ է ստեղծել
երաշխիքային ֆոնդ՝ վարկավորման գործընթացն ավելի դյٳրին դարձնելٳ նպա-
տակով: Վերջինս կնպաստի նաև ծրագրٳմ նոր ֆինանսական հաստատٳթյٳնների
ներգրավմանը: Միևնٳյն ժամանակ համատիրٳթյٳնները ձեռք կբերեն ֆինանսա-
կան հաստատٳթյٳնների հետ աշխատելٳ փորձ և կսկսեն ստեղծել վարկային պատ-
մٳթյٳն, որն իր հերթին կբերի կայٳն համագործակցٳթյան:
14
15. «Բազմաբնակարան շենքերի էներգաարդյٳնավետٳթյան
բարձրացٳմ` ٳղղված ցածր եկամٳտ ٳնեցող
ընտանիքներին» (ԲԲՇԷԱԲ) ծրագիր
Ծրագիրը նպատակ ٳնի բարելավել բազմաբնակարան շենքերի էներգաարդյٳնավետٳթյٳնը և նվազեցնել
ցածր եկամٳտ ٳնեցող ընտանիքների կողﬕց կատարված ծախսերը էներգակիրների վրա:
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Հայաստանٳմ էներգիայի ծախսի 45%-ը կազմٳմ է ջեռٳցٳմը՝ ԲԲՇԷԱԲ
ծրագիրն ի սկզբանե կենտրոնացել է հենց ջեռٳցման համար օգտագործվող էներգիայի ծախսի նվազեցման վրա:
Ծրագրի շրջանակٳմ իրականացվٳմ են հետևյալ աշխատանքները՝ ԲԲՇ էներգաարդյٳնավետٳթյան բարելավ-
մանն ٳղղված աշխատանքներ, համատիրٳթյٳնների կարողٳթյٳնների զարգացٳմ, բնակիչների և համա-
տիրٳթյٳնների իրազեկվածٳթյան բարձրացٳմ բազմաբնակարան շենքերٳմ էներգաարդյٳնավետ ﬕջոցա-
ռٳﬓերի իրականացման բազմակի օգٳտների վերաբերյալ, ինստիտٳցիոնալ և օրենսդրական բարեփոխٳﬓե-
րի իրականացման ջատագովٳմ՝ ٳղղված Հայաստանٳմ բնակարանային ֆոնդի արդյٳնավետ կառավարմանն
ٳ պահպանմանը և ԲԲՇ ոլորտٳմ ներդրٳմային դաշտի բարելավմանը:
15
45% Ջեռٳցٳմ
Կերակրի
պատրաստٳմ 14%
Տաք ջրամա-
տակարարٳմ 15%
Լٳսավորٳթյٳն
և կենցաղային
տեխնիկա 25% 1% Հովացٳմ
Էներգիայի
սպառٳմը
ընտանիքի
կողﬕց
16. Ծրագրի ﬔկնարկից ﬕնչև 2018թ-ի հٳնիսի վերջ
իրականացվել են հետևյալ աշխատանքերը.
13 բազմաբնակարան շենքٳմ իրականաց-
վել են էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրացման
աշխատանքներ, աջակցٳթյٳն է տրամադրվել 679
ընտանիքի:
Համաձայն էնեգաաٳդիտի տվյալների՝
ծրագրի շրջանակٳմ բազմաբնակարան շենքերٳմ
իրականացված մասնակի էներգաարդյٳնավետ-ٳ
թյան ﬕջոցառٳﬓերը բերել են ﬕնչև 6% էներգա-
խնայողٳթյան:
Անցկացվել է 19 դասընթաց համատիր-ٳ
թյٳնների ղեկավարների և ԲԲՇ բնակիչների հա-
մար, որի շնորհիվ շٳրջ 250 մասնակից ստացել է գի-
տելիքներ ԲԲՇ էներգաարդյٳնավետٳթյան և էներ-
գախնայողٳթյան ﬕջոցառٳﬓերի իրականացման
վերաբերյալ:
16
Բազմաբնակարան շենք Երևանٳմ
Տեսանյٳթ
ԲԲՇԷԱԲ
ծրագրի
վերաբերյալ
17. «Վերականգնվող էներգիայի և էներգիայի
արդյٳնավետ օգտագործման հնարավորٳթյٳնը
Վայք և Սպիտակ քաղաքներٳմ» (ՎԱԷՀՔ) ծրագիր
Ծրագրի հիﬓական նպատակն է աջակցել Սպիտակի և Վայքի քաղաքապետարաններին՝ մշակելٳ և փորձար-
կելٳ էներգիայի խնայողٳթյան կիրառելի և արդյٳնավետ մոդելներ՝ բազմաբնակարան և հանրային շենքերٳմ
էներգաարդյٳնավետٳթյան բարելավման ﬕջոցառٳﬓերի և վերականգնվող աղբյٳրների կիրառման ճա-
նապարհով: Ծրագիրը համահٳնչ է Եվրոպական ﬕٳթյան Քաղաքապետերի դաշնագրի ներքո քաղաքապետա-
րանների Կայٳն էներգետիկ զարգացման գործողٳթյٳնների և Համայնքային զարգացման պլանների պահանջ-
ներին:
2018 ֆինանսական տարٳմ ՎԱԷՀՔ ծրագրի ձեռքբերٳﬓերը.
Էներգաարդյٳնավետٳթյանն ٳղղված ﬕջոցառٳﬓերի (տանիքի փոխٳմ, ձեղնահարկի ջերմաﬔկ-ٳ
սացٳմ, մٳտքի դռների և աստիճանավանդակների պատٳհանների փոխٳմ) իրականացٳմ Սպիտակի 9 բազ-
մաբնակարան շենքերٳմ (աջակցٳթյٳն ստացած ընտանիքների թիվը՝ 108) և Վայքի 5 բազմաբնակարան շեն-
քերٳմ (աջակցٳթյٳն ստացած ընտանիքների թիվը՝ 190):
Էներգաարդյٳնավետٳթյանն ٳղղված ﬕջոցառٳﬓերի (պատٳհանների և դռների փոխٳմ, առաստա-
ղի, հատակի և պատերի ջերմաﬔկٳսացٳմ, լٳսատٳների փոխٳմ էներգախնայող լամպերով) իրականացٳմ
Վայքի մշակٳյթի տան գրադարանٳմ և Սպիտակի թիվ 2 մանկապարտեզٳմ (լٳսատٳների փոխٳմ էներգա-
խնայող լամպերով):
Ծրագրի վերաբերյալ իրազեկվածٳթյան ապահովٳմ 71,632 անձանց համար՝ գիտելիքների փոխանակ-
ման հանդիպٳﬓերի, ﬕջոցառٳﬓերի և հաղորդակցٳթյան նյٳթերի ﬕջոցով:
This project is funded
by the European Union
17
Անիմացիա
էներգախնայողٳթյան
վերաբերյալ
20. 20
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների
բարելավٳմ» ծրագիր
Ծրագրի հիﬓական նպատակն է բարելավել ցածր և ﬕջին եկամٳտ ٳնեցող ընտանիքների բնակարանային
պայմանները՝ նրանց հնարավորٳթյٳն տալով ձեռք բերել նոր և օգտագործված, ձևափոխված և վերանորոգված
կահٳյք, շինանյٳթ և տան պարագաներ: Բնակարանային աջակից ծառայٳթյٳնների ﬕջոցով հետաքրքված
անձանց գործնական խորհٳրդներ կտրամադրվեն բնակարանի կարգավիճակի և էներգարդյٳնավետٳթյան
բարելավման վերաբերյալ: Ծրագիրը հնարավորٳթյٳն կընձեռնի տարբեր կարողٳթյٳններ և զանազան մասնա-
գիտٳթյٳններ ٳնեցող կամավորներին մասնակցել կենտրոնի աշխատանքներին, ձեռք բերել գիտելիքներ և
հմտٳթյٳններ՝ ստանալով աշխատաշٳկա մٳտք գործելٳ հնարավորٳթյٳն։
2018 ՖՏ-ٳմ ծրագրի շրջանակٳմ գրանցվել են հետևյալ արդյٳնքները.
Կազմակերպվել է կենտրոնի պաշտոնական բացման արարողٳթյٳնը
Մշակվել է բրենդի անվանٳմը, հիﬓական բրենդինգի հատկանիշները, մարքեթինգի, ֆոնդերի հայթայթ-
ման և կամավորٳթյան մարտավարٳթյٳնները:
Տեղեկատվական նյٳթեր և հաղորդագրٳթյٳններ են տարածվել Հաբիթաթ Արﬔնիայի վեբկայքի և
ֆեյսբٳքյան էջերի, «Վերադարձ Հայաստան» հիﬓադրաﬕ ցանցի (մոտ 500 բաժանորդ), Աﬔրիկայի առևտրի
պալատի, (մոտ հարյٳր անդամ կազմակերպٳթյٳններ), Սոցիալական ձեռնարկٳթٳնների ասոցիացիայի ﬕջո-
ցով:
Նվիրաբերվել են 199 անٳն ապրանքներ՝ 29 անհատներից և ընկե-
րٳթյٳններից
Տեղադրվել է 7 կիլովատ հզորٳթյամբ արևային ֆոտովոլտայիկ կա-
յանը։
This project is funded
by the European Union
Անիմացիա
«Նորոգի»
ռեսٳրսային
կենտրոնի
վերաբերյալ
22. Տեխնիկական աջակցٳթյٳն
Բնակարանային աղքատٳթյٳնը նվազեցնելٳ և ցածր ٳ ﬕջին եկամٳտ ٳնեցող ընտանիքներին պատշաճ կա-
ցարանով ապահովել,ٳ ինչպես նաև վերջիններիս կողﬕց ֆինանսական ﬕջոցներ հայթայթելٳն աջակցٳթյٳն
տրամադրելٳ համար Հաբիթաթ Արﬔնիան նշված ընտանիքներին աջակցٳմ է բնակարանի վերանորոգման և
այդ աշխատանքների կազմակերպման հարցٳմ, տրամադրٳմ ֆինանսական ﬕջոցների կառավարման ٳս-ٳ
ցٳմ, շինարարٳթյան տեխնիկական աջակցٳթյٳն, էներգաարդյٳնավետٳթյան վերաբերյալ դասընթացներ և
խորհրդատվٳթյٳն:
Հաբիթաթ Արﬔնիան օժանդակٳմ է նաև ؤՎԿ-ներին՝ ինստիտٳցիոնալ մակարդակٳմ տեխնիկական աջակ-
ցٳթյٳն ցٳցաբերելٳ ﬕջոցով առավել զարգացնելٳ վերջիններիս կարողٳթյٳնները (վարկային գործակալների
ٳսٳցٳմ, շինարարٳթյան տեխնիկական աջակցٳթյան և էներգաարդյٳնավետٳթյան ٳ վերականգնվող էներ-
գիայի, ծրագրի մոնիթորինգի, շٳկայի հետազոտման, նոր բնակարանային պրոդٳկտների մշակٳմ, կրթական և
գովազդային նյٳթերի մշակٳմ)՝ հաջողٳթյամբ տրամադրելٳ բնակարանային ﬕկրոֆինանսավորման ծառայ-ٳ
թյٳններ թիրախային խմբերին:
Աղետների ռիսկի նվազեցٳմ և արձագանքٳմ (ԱՌՆԱ)
Հաբիթաթ Արﬔնիան ՀՀ աղետների կառավարման թիﬕ և Աղետների ռիսկի նվազեցման ազգային պլատֆորﬕ
անդամ է և արտակարգ իրավիճակների դեպքٳմ կներգրավվի համատեղ գործողٳթյٳններٳմ՝ աջակցելٳ ՀՀ
կառավարٳթյանը կյանքեր փրկելٳ և կորٳստները նվազեցնելٳ գործٳմ:
ԱՌՆԱ-ի հիﬓական գործողٳթյٳնները ներառٳմ են ռիսկերի նվազեցման պատրաստվածٳթյٳնը և արձագան-
քٳմը: Հաբիթաթ Արﬔնիայի Աղետների պատրաստվածٳթյան և արձագանքման ռազմավարٳթյամբ սահման-
վٳմ են Հաբիթաթ Արﬔնիայի աղետների արձագանքման ծրագրի սկզբٳնքները, չափանիշները, ինչպես նաև իր՝
աղետների արձագանքման ծրագրի գործողٳթյٳնների ٳ համագործակցٳթյան շրջանակը:
Հաբիթաթ Արﬔնիան մշակել է երկրին համապատասխանող Աղետների արձագանքման օպերատիվ պլան: Պլա-
նով նախատեսվٳմ է արձագանքման ժամանակացٳյցը՝ կից գնահատման ձևաթղթերով, հաղորդակցٳթյան
ստանդարտ նյٳթերով, օրինակելի բյٳջեներով և տեխնիկական լٳծٳﬓերով, որոնք կարող են կիրառվել աղետի
դեպքٳմ: Հաբիթաթ Արﬔնիան մշակել է նաև «Ինչպես դիմակայել երկրաշարժերին» ձեռնարկ, որն ٳղղված է
բնակիչների՝ երկրաշարժերին դիմակայելٳ կարողٳթյٳնների զարգացմանը: Հաբիթաթ Արﬔնիան 2018 ֆինան-
սական տարٳմ բաշխել է 228 ձեռնարկ:
22
2018 ֆինանսական տարٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան
բնակարանային աջակցٳթյան ծառայٳթյٳններ է տրամադրել
785 ընտանիքի:
24. Կամավորական աշխատանքը Հաբիթաթ Արﬔնիայի հետ
«Գլոբալ վիլիջ» ծրագիրը հնարավորٳթյٳն է ընձեռٳմ կամավորներին աշխարհի տարբեր անկյٳններից ճանա-
պարհորդել Հայաստան և անﬕջականորեն ներգրավվել Հաբիթաթ Արﬔնիայի աշխատանքներին՝ ﬕաժամա-
նակ ٳսٳﬓասիրելով նոր մշակٳյթ:
Հաբիթաթ Արﬔնիան համագործակցٳթյٳն է հաստատել Միավորված ﬔթոդիստների օգնٳթյան կոﬕտեի հետ
(ԱՄՔՈՐ Հայաստան), որը ֆոնդեր է հատկացրել Վայոց ձորի մարզٳմ 3 ընտրված ընտանիքների տների վերանո-
րոգման համար: Համագործակցٳթյան շրջանակٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան հյٳրընկալել է 4 կամավորական թիﬔ-
րի և աջակցել 3 ընտանիքի Վայոց ձորի 2 համայնքներٳմ:
Ընդհանٳր առմամբ Հաբիթաթ Արﬔﬕան հյٳրընկալել է 5 «Գլոբալ վիլիջ» թիﬔրի Միացյալ Նահագներից, Կա-
նադայից և Իռլանդիայից: Թիﬔրն աշխատել են Վայոց ձորի և Արարատի մարզերٳմ և աջակցել են 4 ընտանիքնե-
րի հասնելٳ ٳժին, կայٳնٳթյանն ٳ ինքնավստահٳթյանը, որն անհրաժեշտ է ավելի լավ ապագա կերտելٳ հա-
մար:
Հյٳրընկալված «Գլոբալ վիլիջ»
թիﬔրի քանակը՝
5
Միջազգային և տեղական
կամավորների թիվը՝
61
Կամավորների ներդրած
աշխատաժամանակը՝
1,848
Ծրագրի իրականացման
ﬕջին գնահատականը՝
93%
24
Տեսանյٳթ
«Գլոբալ
վիլիջ»
ծրագրի
վերաբերյալ
25. 25
Սիրٳշ տատիկը՝ «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի հյٳրընկալ ընտանիքի
անդամներից ﬔկը Վայոց ձորի մարզից և Վիտո Ռենդան՝ «Գլոբալ վիլիջ»
ծրագրի կամավոր Կանադայից
26. Կամավորի փորձառٳթյան ﬔջբերٳմ
Ողջٳյն, իմ անٳնը Վիտո Ռենդա է, և ես Հաբիթաթի «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի կամավոր եմ Կանադայից։
Ես գրٳմ եմ Հայաստանٳմ վերջերս իմ ٳնեցած կամավորական փորձառٳթյան մասին։ Նախ և առաջ, ﬔկի հա-
մար, ով շատ է ճանապարհորդել և շատ է առնչվել այլ մշակٳյթների հետ, Հայաստանն այն քիչ երկրներից է, որն
առանձնացավ մյٳսներից։ Այն իրապես հիանալի տպավորٳթյٳն թողեց ինձ վրա, որի մասին պետք է պատﬔլ այլ
մարդկանց։
Որտեղի՞ց սկսեմ։ Սկզբٳմ, երբ ես բացատրեցի իմ ընտանիքին, ընկերներին և ծանոթներին, որ ﬔկնելٳ եմ Հա-
յաստան իմ մարդասիրական աշխատանքը շարٳնակելٳ համար, նրանց ﬔծ մասին հարկ եղավ ցٳյց տալ Հա-
յաստանի տեղը քարտեզի վրա։ Բարեբախտաբար, ես դպրոց եմ հաճախել Կանադայի Տորոնտո քաղաքٳմ ապ-
րող հայկական սփյٳռքի որոշ ներկայացٳցիչների հետ և ինչ-որ չափով ծանոթ էի նրանց մշակٳյթին։ Ցավոք, իմ
համայնքٳմ ապրող հայերից շատերը երբեք փաստացի չէին ապրել Հայաստանٳմ կամ չէին այցելել Հայաստան,
այնպես որ նախքան ճամփորդելը ես իսկապես չգիտեի, թե ինչ սպասել։ Թեև Հայաստանն աշխարհի աﬔնահին
երկրներից է, որի մշակٳյթն ٳ պատմٳթյٳնը սկիզբ են առնٳմ դեռ բիբլիական ժամանակներից, մարդկանց ﬔծ
մասը դեռ պետք է բացահայտի և զգա Հայաստանը։ Հٳսով եմ, որ իմ կարճ պատմٳթյٳնը կարող է օգնել դեպի
լավը փոխել սա։
Երևան ժամանելٳն պես ես անﬕջապես նկատեցի մարդկանց բարյացկամٳթյٳնը և բավական լավ զգացի օդա-
նավակայանից դٳրս գալիս։ Հաճախ օդանավակայաններٳմ կարելի է աﬔն ինչ սպասել, բացի բարյացկամ-ٳ
թյٳնից և հանդարտٳթյٳնից։ Տաքսٳ վարորդը սպասٳմ էր ինձ Հաբիթաթի տարբերանշանով՝ պատրաստ
բերելٳ ինձ Երևանի Հանրապետٳթյան հրապարակի մոտ գտնվող ﬔր հյٳրանոցը, որը բոլորիս կարծիքով շատ
մաքٳր էր և հարմարավետ։ Հատٳկ շնորհակալٳթյٳն Հաբիթաթ Արﬔնիային ﬔր թիﬕն նման հիանալի կացա-
րանով ապահովելٳ համար։ Երևանի համայնապատկերից շٳնչներս պահեցինք․ պետք է իրականٳմ տեսնել այն՝
գեղեցկٳթյٳնը գնահատելٳ համար։
Երևանի շրջայցի էքսկٳրսավարին` Աստղիկին և «Գլոբալ Վիլիջ» ծրագրի համակարգողին՝ Նաիրային հանդիպե-
լիս ﬔր թիմը գիտեր, որ լավ ձեռքերٳմ է գտնվٳմ։ Երկٳսն էլ փորձٳմ էին հնարավորինս աﬔն ինչ բացատրել Հա-
յաստանի մասին և պատասխանել ﬔր բոլոր հարցերին ٳժերի ներածին չափով։ Մենք հասկանٳմ ենք, որ երբեﬓ
կարող է դժվար լինել, սակայն երբ Հաբիթաթի ներկայացٳցիչը մարդկանց գրավٳմ է լավ անգլերենով, այն կեն-
սական է գլոբալ կամավորների համար ﬕ քանի եղանակով։ Այսպես ﬔնք կարող ենք ավելի շատ սովորել ընթա-
ցիկ խնդիրների մասին և ըմբռնել նրանց սովորٳյթներն ավելի լավ, քան անգլերեն համարյա չխոսող կամ քիչ
խոսող ﬔկից։
26
«
27. Վայք ժամանելٳն պես ﬔնք հանդիպեցինք ﬔր շինարարٳթյան ղեկավարին՝ Վահրաﬕն և ավտոբٳսի վարոր-
դին՝ Ժիրայրին։ Երկٳսն էլ սկզբٳմ շատ հաﬔստ էին, հատկապես ավտոբٳսի վարորդը, սակայն շٳտով նրանք
բացվեցին։ Մենք նկատٳմ էինք, որ ﬔր վարորդը ավելի շատ էր ցանկանٳմ ներգրավվել ﬔր թիմٳմ, սակայն
անգլերեն չխոսելٳ պատճառով շփٳմը սահմանափակ էր։ Նաիրան և Վահրամը պատրաստակամ էին և հաճախ
հետաքրքվٳմ էին ﬔր թիﬕց՝ արդյո՞ք ﬔնք բավարարված և գոհ էինք շինարարٳթյանն առնչվող բոլոր հարցերից։
Շատ համոզիչ էր այն, որ նրանք ﬔզ հետ էին հյٳրանոցٳմ և շինարարٳթյան հրապարակٳմ և որ բոլոր ճաշերը
ﬕասին էինք ٳտٳմ։ Գլոբալ վիլիջ կամավորներին դٳր է գալիս իմանալ և տեսնել, որ հյٳրընկալ երկրի ներկա-
յացٳցիչները ﬕշտ իրենց մոտ են, եթե որևէ բանի կարիք լինի։ Հյٳրընկալող ընտանիքի հետ ծանոթٳթյٳնը հա-
ճելի էր, և անհամբեր սպասٳմ էի, թե երբ պետք է սկսենք օգնել վերանորոգել նրանց տٳնը՝ կենսապայմանները
բարելավելٳ նպատակով։ Սիրٳշ տատիկը, տանտիկին Անժելան և նրա ամٳսին Արսենը շատ հյٳրասեր էին։
Յٳրաքանչյٳրն անٳմ էր ձեռքից եկածը՝ ﬔր այնտեղ լինելը հիշարժան և հարմար դարձնելٳ համար։ Մեզ շատ էր
գոհացնٳմ այն ﬕտքը, որ իրենց ընտանիքը շٳտով պետք է ավելի լավ պայմաններٳմ ապրեր։
Վայոց ձոր մարզի բնապատկերն իրոք հրաշագեղ է և համարյա կٳսական և պահպանٳմ է իր բնական գեղեց-
կٳթյան ﬔծ մասը։ Մեր վարորդը թիﬕն շատ լٳսանկարներ անելٳ հնարավորٳթյٳն ընձեռեց ՝ ելնելով այն փաս-
տից, որ այդ մասերٳմ երթևեկٳթյٳնը քիչ է։ Մենք բոլորս հրապٳրված էինք տեսարանով, քանի որ ﬔզանից
քչերը կարող էին հաﬔմատել այն այլ վայրերի բնապատկերի հետ։ Ես եղել եմ 30-ից ավել երկրٳմ, և Հայաստանը
առավել գեղեցիկներից ﬔկն է՝ իր բնապատկերային տեսարաններով։
Մեր թիﬕն շատ էր դٳր գալիս, թե ինչպես էինք ընդﬕջٳﬓերը և ճաշերը ﬕասին անցկացնٳմ դրսٳմ, տարբեր
մրգերի ծառերով շրջապատված սեղանի շٳրջ, որտեղ ﬔնք բոլորս ծիծաղٳմ և պատմٳթյٳններ էինք պատմٳմ։
Մեզ համար աﬔնադժվար մասը բացատրելն էր, որ ﬔնք բոլորս Կանադայի տարբեր մասերից ենք, որոնցից
որոշներն իրար մոտ էին, բայց ﬔծ մասը ﬕմյանցից հեռٳ են։ Ինչպես շատերը չգիտեն Հայաստանի աշխարհա-
գրական դիրքը, այնպես էլ մյٳսները չգիտեն, թե իրականٳմ ինչքան ﬔծ է Կանադան։ Սնٳնդը իրոք հրաշալի էր և
համապատասխան տարբեր համային նախընտրٳթյٳն ٳնեցողների համար։ Նٳյնիսկ քմահաճ ٳտողներն ٳտե-
լٳ ինչ-որ բան կգտնեին։ Հայկական խոհանոցը իրոք հոյակապ է և թերագնահատված ٳ հաճախ ٳշադրٳթյան
չարժանացած։ Անժելան և տատիկը ﬔզ ցٳյց տվեցին, թե ինչպես լավաշ պատրաստել սիրով և խանդավառ-ٳ
թյամբ։
Մեր շինարարٳթյան պատասխանատٳն ﬕշտ այնպես էր անٳմ, որ ﬔզանից յٳրաքանչյٳրը հանձնարար-ٳ
թյٳն ٳնենա և տեղեկանٳմ էր, թե արդյոք ﬔնք կٳզենայինք ինչ-որ նոր բան փորձել։ Ես ինքս հյٳսն եմ մասնա-
գիտٳթյամբ, և Վահրամը փորձելٳ համար ինձ ﬕ այլ հանձնարարٳթյٳն տվեց, այն է՝ օգտագործել պատի հա-
մար նախատեսված ավելորդ գիպսաստվարաթٳղթը։ Այնտեղ քարի ﬔկ այլ երևացող պատ կար, որը տանտերե-
րը կٳզենային ծածկել, եթե ընդհանրապես հնարավոր լիներ։ Մի օր աշխատանքից հետո ﬔնք գնացինք տեղի
տնտեսական խանٳթ՝ գնելٳ անհրաժեշտ նյٳթերը։ Ես շատ ٳրախ եմ, որ Վահրամը թٳյլ տվեց կիրառել իմ
հմտٳթյٳները և ներդրٳմ ٳնենալ այլ մակարդակٳմ։
2927
28. Ծրագրի փակման արարողٳթյٳնը, որի ժամանակ ներկա
էր տեղի քահանան, շատ հٳզիչ և ոգեշնչող էր։ Իմ ٳնեցած
որևէ այլ «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի փորձառٳթյٳն չէր ներա-
ռել տնօրհնեքի արարողٳթյٳն։ Լավագٳյն կրթٳթյան ﬕ
մասը կարող ես ստանալ՝ հաղորդակցվելով այլ մշակٳյթնե-
րի։ Մեր՝ ﬕասին ٳնեցած վերջին ընթրիքը շատ հիշարժան
էր, և ցավոք աﬔնադժվար պահը ﬔր նոր ընկերներին ցտե-
սٳթյٳն ասելն էր։ Հայաստանը հիրավի ﬕնչ այժմ ٳնեցած
իմ կամավորական աﬔնահիշարժան փորձառٳթյٳնն էր, և
ես իրոք ցանկանٳմ եմ վերադառնալ և օգնել իրա-
կանացնելٳ Հաբիթաթի երազանքը։
Շատ շնորհակալ եմ Հաբիթաթ Արﬔնիային։
Վիտո Ռենդա՝ «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի կամավոր
Մեկօրյա շինարարٳթյٳն
Հաբիթաթ Արﬔնիան հրավիրٳմ է մասնավոր, ﬕջազգային և տեղական կազմակերպٳթյٳններին և խմբերին
կամավորական հիմٳնքներով ﬕանալٳ իր աշխատանքներին և բարելավելٳ ցածր եկամٳտ ٳնեցող ընտանիք-
ների բնակարանային պայմանները «Մեկօրյա շինարարٳթյٳն» ծրագրի շրջանակٳմ:
Անկախ շինարարական հմտٳթյٳններից` կամավորները կարող են հավաքագրել թիմ, դնել սաղավարտ և ﬔկ օր
անցկացնել շինհրապարակٳմ՝ օգնելով բնակարանային պայմանների բարելավման կարիք ٳնեցող որևէ ըն-
տանիքի:
28
«
30. Վերափոխելով կյանքեր…
Անٳնս Արսեն է, և ես 53 տարեկան եմ: Այժմ ապրٳմ եմ 51-ամյա կնոջս՝ Անժելայի և 88-ամյա մորս՝
Սիրٳշի հետ: Մեր փոքր համայքնը Վայքից ﬕ քիչ հեռٳ է և ﬔկٳսացած, այդ իսկ պատճառով տեղացիները
դժվարանٳմ են աշխատանք գտնել այստեղ: Ապրٳմ ենք ﬔր պապական տանը, որը կառٳցվել է 1950-
ականներին: Աշխատանքի սղٳթյան պատճառով էլ զբաղվٳմ ենք հողագործٳթյամբ. վաճառٳմ ենք ﬔր աճեց-
րած ﬕրգն ٳ բանջարեղենը: Դրան զٳգահեռ ﬔնք պահٳմ ենք նաև նաև կովեր, ոչխարներ, հավեր և ﬔղٳներ:
Ունեմ 3 դٳստր և 1 որդի: Դٳստրերից երկٳսն ամٳսնացած են և ապրٳմ են իրենց ամٳսինների ընտանիքների
հետ: Երրորդ դٳստրս այժմ աշխատٳմ է արտասահանٳմ, իսկ որդիս ապրٳմ և աշխատٳմ է Երևանٳմ:
Մենք շատ էինք ٳզٳմ, որ ﬔր երեխաները լավ կրթٳթյٳն ստանան: Մեր եկամٳտը հիﬓականٳմ հենց այդ նպա-
տակին էր ծառայٳմ: Դժբախտաբար ﬔնք ի վիճակի չէինք հոգալ ﬔր տան կարիքներն այդ ընթացքٳմ: Այժմ դրա
հետևանքների ականատեսն ենք:
Վերջերս նայٳմ էի, թե տանն ինչ վերանորոգման աշխատանքներ պետք է արվեին, որպեսզի այն ﬔզ ծառայեր
ﬕնչև խոր ծերٳթյٳն: Տարիներ առաջ ԱՄՔՈՐ Հայաստան կազմակերպٳթյٳնն ընտանի կենդանիներ բաժանեց
ﬔր համայնքٳմ, և ﬔնք ևս բախտ ٳնեցանք ստանալٳ նրանց աջակցٳթյٳնը: Անցյալ տարի ԱՄՔՈՐ Հայաս-
տանը համագործակցٳթյٳն սկսեց Հաբիթաթ Արﬔնիայի հետ և համատեղ ծրագրի շրջանակٳմ գյٳղի որոշ
տներ վերանորոգվեցին: Մեր տٳնը վերանորոգման ենթակա տների ցանկٳմ էր, բայց բավականաչափ ﬕջոցներ
չկային աշխատնանքներն իրականացնելٳ համար:
Անյքան բախտավոր ٳ երջանիկ եմ, որ այս տարի ևս իմ տٳնն ընտրվեց: ԱՄՔՈՐ Հայաստանը և Հաբիթաթ Արﬔ-
նիան տրամադրեցին շինանյٳթեր և Կանադայից ժամանած կամավորական թիմ, որն օգնեց ﬔզ կատարելٳ ան-
հրաժեշտ աշխատանքները:
Տան պատերը, առաստաղը և հատակը շատ հին էին և այնքան ճաքճքած, որ վատ եղանակային պայմաններն ան-
ﬕջապես ներս էին թափանցٳմ: Հաբիթաթ Արﬔնիան օգնեց ﬔզ վերանորոգելٳ պատերը և առաստաղը, ինչ-
պես նաև ջերմաﬔկٳսացնելٳ պատերից ﬔկը և ներկելٳ դրանք: Դժվար է հավատալ, որ սա իրականٳթյٳն է:
Մենք անչափ շնորհակալ ենք Հաբիաթ Արﬔնիայից և ԱՄՔԱՐ Հայաստանից և ﬔր հրաշալի կամավորներից,
ովքեր այդքան մտահոգված էին ﬔր բարօրٳթյամբ և կարճ ժամանակահատվածٳմ դարձան ﬔր ընտանիքի
անդաﬓերը:
Արսեն Գևորգյան՝ գործընկեր ընտանիքի անդամ
30
«
«
31. 31
Անժելան, Սիրٳշ տատիկը և Արսենը՝ «Գլոբալ վիլիջ»
ծրագրի հյٳրընկալ ընտանիքի անդաﬓեր
Վայոց ձորի մարզից
32. Հետևողականٳթյٳնը ֆինանսական կառավարման
գլոբալ պահանջներին
Հաբիթաթ Արﬔնիան լավագٳյնս կառավարٳմ է այն բոլոր ֆոնդերը, որոնք տրամադրվٳմ են բնակարանային
աղքատٳթյٳնը վերացնելٳ առաքելٳթյան համար։ Ֆոնդերն արդյٳնավետ կառավարելٳ հանգամանքը Հաբի-
թաթ Արﬔնիային թٳյլ է տալիս աջակցել Հայաստանٳմ առավել ﬔծ թվով ընտանիքների և համայնքների։
Հասٳյթ
Հաբիթաթ Արﬔնիան շահٳյթ չհետապնդող հիﬓադրամ է, որին աջակցٳմ են Հաբիթաթ Արﬔնիայի գործٳնե-ٳ
թյանը նվիրված մարդիկ։ Աջակցٳթյٳնը տրամադրվٳմ է անհատների (դրամային և այլ նվիրատվٳթյٳններ), կոր-
պորացիաների (դրամային նվիրատվٳթյٳնների ﬕջոցով ակտիﬖեր և ծառայٳթյٳններ), հիﬓադրաﬓերի, Հա-
բիթաթի այլ գրասենյակների և այլ կազմակերպٳթյٳնների կողﬕց ֆինանսական հատկացٳﬓերի ﬕջոցով։
2018 ֆինանսական տարٳմ ընդհանٳր եկամٳտը կազﬔլ է 199,1 մլն ՀՀ դրամ (412,564 ԱՄՆ դոլար)։ 2018 ֆինան-
սական տարٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիան hամաֆինանսավորٳմ/սٳբսիդիա է ստացել Երևանի, Սպիտակի, Վայքի
քաղաքապետարաններից։
Ծախսեր
Հաբիթաթ Արﬔնիան իր ծախսերը դասակարգٳմ է հետևյալ երեք հիﬓական ٳղղٳթյٳններով՝ ծրագրային,
ռեսٳրսների զարգացման և ﬕջոցների հայթայթման և կառավարման/ընդհանٳր ծախսեր: 2018 ֆինանսական
տարٳմ ընդհանٳր ծախսերը կազﬔլ են 366,9 մլն դրամ (760.143 ԱՄՆ դոլար)։
Ծրագրային ծախսեր
2018 ֆինանսական տարٳմ Հաբիթաթ Արﬔնիայի ծրագրային ծախսերը կազﬔլ են 337,6 մլն դրամ (699,488
ԱՄՆ դոլար), որը կազմٳմ է ընդհանٳր ծախսերի 92%–ը։
Ռեսٳրսների զարգացման և ﬕջոցների հայթայթման համար ծախսեր
2018 ֆինանսական տարٳմ ռեսٳրսների զարգացման և ﬕջոցների հայթայթման ծախսերը կազﬔլ են 12,8 մլն
դրամ (26,587 ԱՄՆ դոլար), որն ընդհանٳր ծախսերի 3%-ն է։ Ռեսٳրսների զարգացման և ﬕջոցների հայթայթ-
ման հիﬓական ծրագրերը ներառٳմ են ٳղղակի նամակագրٳթյٳնն ٳ անﬕջական կապը հիﬓական նվիրա-
տٳների, անհատ նվիրատٳների, տասանորդային նվիրատվٳթյٳն կատարող Հաբիթաթի գործընկեր մասնա-
ճյٳղերի, հիﬓադրաﬓերի և կորպորացիաների, հայկական սփյٳռքի և այլոց հետ։
32
33. Կառավարման և ընդհանٳր ծախսեր
2018 ֆինանսական տարٳմ կառավարման և ընդհանٳր ծախսերը կազﬔլ են 16,5 մլն դրամ (34,096 ԱՄՆ դոլար),
որն ընդհանٳր ծախսերի 4%-ն է։ Այս ծախսերը ներառٳմ են անձնակազﬕ վարձատրٳթյٳնը (բացի ծրագրային,
ռեսٳրսների զարգացման և ﬕջոցների հայթայթման հարցերով անձնակազﬕ), կոմٳնալ ծախսեր, գրասենյակի
վարձակալٳթյٳն և սպասարկٳմ և Հաբիթաթ Արﬔնիայի աﬔնօրյա աշխատանքներին առնչվող այլ ծախսեր։
Տարեկան աٳդիտ
Հաբիթաթ Արﬔնիայի ֆինանսական հաշվետվٳթյٳնները ենթակա են աﬔնամյա անկախ աٳդիտի։ 2017թ-ի
ֆինանսական հաշվետվٳթյանների աٳդիտն իրականացրել է «Գրանթ Թորնթոն» ՓԲԸ-ն։ Հաբիթաթ Արﬔնիան
մշտապես ստացել է դրական (չձևափոխված) աٳդիտորական եզրակացٳթյٳն։
Ֆինանսական վիճակի մասին հաշվետվٳթյٳն
Կանխիկ ﬕջոցներ և
դրանց համարժեքներ
432,730,154 897,334 634,481,480 1,322,483
Ներդրٳﬓեր 242,907,286 503,706 190,044,306 396,119
Դեբիտորական պարտքեր և
կանխավճարներ
26,770 56 749,220 1,562
Այլ ակտիﬖեր 8,841,082 18,333 10,409,478 21,697
Ակտիﬖեր, ընդաﬔնը 684,505,292 1,419,429 835,684,484 1,741,861
Պարտավորٳթյٳններ և զٳտ ակտիﬖեր
Պարտավորٳթյٳններ,
ընդաﬔնը
24,687,615 51,194 9,684,325 20,186
Զٳտ ակտիﬖեր 659,817,679 1,368,235 826,000,160 1,721,675
Ընդաﬔնը պարտավորٳթյٳն-
ներ և զٳտ ակտիﬖեր
684,505,294 1,419,429 835,684,484 1,741,861
Ակտիﬖեր
2018 ՖՏ 2017 ՖՏ
ՀՀ դրամ ԱՄՆ դոլար ՀՀ դրամ ԱՄՆ դոլար
1 ԱՄՆ դոլար = 482,24 ՀՀ դրամ 1 ԱՄՆ դոլար = ՀՀ դրամ479,76535
33
34. Զٳտ ակտիﬖերի փոփոխٳթյան մասին հաշվետվٳթյٳն
Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի
Ինթերնեշնլի կողﬕց փոխանցٳմ
87,201,439 180,682 111,224,707 231,831
«Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի շրջանա-
կٳմ կատարված նվիրատվٳթյٳն-
ներ
13,083,816 27,110 24,943,102 51,990
Տոկոսավճարներից ստացված
եկամٳտ
15,947,252 33,043 31,019,928 64,656
Տեղական նվիրատվٳթյٳններ 71,917,000 149,013 207,141,262 431,755
Այլ նվիրատվٳթյٳններ 10,962,938 22,715 18,879,928 39,352
Եկամٳտներ, ընդաﬔնը 199,112,445 412,564 393,208,927 819,586
Ծախսեր
Ծրագրային 337,588,694 699,488 211,922,795 441,722
Կառավարման և ընդհանٳր 16,455,341 34,096 17,476,411 36,427
Ռեսٳրսների զարգացٳմ 12,818,098 26,559 12,755,564 26,587
Այլ ծախսեր -16,285,424 -33,945
Ծախսեր, ընդաﬔնը 366,862,133 760,143 225,869,346 470,791
Զٳտ ակտիﬖերٳմ
փոփոխٳթյٳնը
-167,749,688 -347,580 167,339,581 348,795
Զٳտ ակտիﬖերը տարվա
սկզբٳմ
826,000,160 1,721,675 658,660,988 1,364,754
Զٳտ ակտիﬖերը տարվա
վերջٳմ
-167,749,688 347,580 826,000,160 1,721,675
Հասٳյթ
2018 ՖՏ 2017 ՖՏ
ՀՀ դրամ ԱՄՆ դոլար ՀՀ դրամ ԱՄՆ դոլար
34
35. 2018 ՖՏ | Միջոցների աղբյٳրները
199,1 mln $412,564
Տոկոսային եկամٳտ
15,9 մլն․ $33,043
Տեղական
նվիրատվٳթյٳններ
71,9 մլն․ $149,013
Նվիրատվٳթյٳններ
«Գլոբալ վիլիջ» ծրագրով
13,1 մլն․ $27,110
Հաբիթաթ ֆոր
Հյٳﬔնիթի Ինթերնեշնլից
փոխանցٳﬓեր
87,2 մլն․ $180,682
Այլ ծախսեր
10,9 մլն․ $22,715
44%
7%
8%
36%
6%
2018 ՖՏ | Միջոցների օգտագործٳմ
367,0 մլն․ $760,143
92%
5%
3%
Ծրագրային ծախսեր
337,6 մլն․ $699,488
Կառավարման և ընդհանٳր
16,5 մլն․ $34,096
Ռեսٳրսների զարգացման և
ﬕջոցների հայթայթման
12,8 մլն․ $26,559
35
37. Կազմակերպٳթյٳններ (հիﬓադրաﬓեր, մասնավոր ընկերٳթյٳններ, եկեղեցիներ)
«Սքٳաբ» բարեգործական ֆոնդ
Ջեյն Ուիլիամս
Լեոն Պալիան
Բարբարա Քաշիշիան
Լեոն Սարյան
Բենի Օ. Սեսպիդես
Ստեֆանի Բալինթ
Զարիկ Աբրամյան
Մարթա Բըրթն
Էնն Չոփٳրիան
Մայքլ Քեյսի
Էլլեն Էլ. Դեյվիս
Գլեդիս Շեգոիան
Մերի Օհանեսիան
Ռոբերթ Էլ. Դٳելշ
Ֆիլիս Վٳդ
Ռոզել Հարիս
Սթիվեն Գٳգասիան
Նաոﬕ Քրիսթենսեն
Թիմոթի Թիլսոն
Էլիզաբեթ և
Միհրան Քինոսիան
Մարգարեթ Ուոլշ
Գրեգ Ապկարիան
Քրիս Դրայեր
Աննի Սաֆոիան
Ռٳբեն Աﬕրբեկիան
Օնիկ Քեշիշիան և
Քրիսթինե Քեշիշիան
Վիվիեն Մٳթաֆիան
Էﬕլի Դել Գրեկո
1
2
3
4
37
Անհատ նվիրատٳներ
Մինչև 99 ԱՄՆ դոլար
նվիրատվٳթյٳն
կատարած անհատներ
100-499 ԱՄՆ դոլար
նվիրատվٳթյٳն
կատարած անհատներ
500-999 ԱՄՆ դոլար
նվիրատվٳթյٳն
կատարած անհատներ
1000 - 3,499 ԱՄՆ դոլար
նվիրատվٳթյٳն
կատարած անհատներ
38. 38
«Գլոբալ վիլիջ» թիմ, Հաբիթաթ Արﬔնիայի ներկայացٳցիչներ
և գործընկեր ընտանիքի անդաﬓեր Արարատի մարզից
39. 39
Կատարեք նվիրատվٳթյٳն
Հայաստանٳմ դեռևս կան բազմաթիվ խոցելի ընտանիքներ, որոնք ապրٳմ են վատ բնակարանային
պայմաններٳմ: Միացեք պատշաճ պայմաններ ստեղծելٳն և պայծառ ապագա կերտելٳն ٳղղված
ﬔր ջանքերին: Դٳք կարող եք ﬕանալ ﬔր առաքելٳթյանը դրամական ներդրٳﬓեր կամ կամավո-
րական աշխատանք կատարելٳ ﬕջոցով: Ցանկացած չափի նվիրատվٳթյٳն այսօր նշանակٳմ է, որ
շٳտով ևս ﬔկ ընտանիք կարող է ապրել ապահով, պատշաճ և մատչելի պայմաններٳմ: Ձեռք ձեռքի
ﬔնք կարող ենք պայքարել բնակարանային աղքատٳթյան դեմ:
Կատարեք նվիրատվٳթյٳն այսօր և փոխեք ﬕ ընտանիքի կյանք:
Եվս ﬔկ օր աղքատ բնակարանային պայմաններٳմ ապրելը կարող է
ճակատագրական լինել սերٳնդների համար:
Ձեր նվիրատվٳթյٳնը կամ ներդրٳմը կարող է օգնել.
Աջակցել 1 ընտանիքի՝ $3,100 Աջակցել 10 ընտանիքի՝ $31,000
Աջակցել 50 ընտանիքի՝ $155,000 Աջակցել 100 ընտանիքի՝ $310,000
Բարելավել 1 բազմաբնակարան շենքի ընդհանٳր օգտագործման տարածքները և բարձրացնել
շենքի էներգաարդյٳնավետٳթյٳնը՝ $8,000
Բարելավել 10 բազմաբնակարան շենքերի ընդհանٳր օգտագործման տարածքները և բարձրաց-
նել շենքերի էներգաարդյٳնավետٳթյٳնը՝ $80,000
ԲԲՇ վերանորոգման և էներգաարդյٳնավետٳթյան բարձրացման ծրագրերը խթանելٳ և առավել
լայնամասշտաբ դարձնելٳ նպատակով երաշխիքային ֆոնդ ստեղծելٳ համար` առնվազն
$50,000
Կատարեք նվիրատվٳթյٳն առցանց՝ ԱՄՆ դոլար - www.habitat.org/donate/armenia
Բանկային փոխանցٳմ՝ «Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Արﬔնիա» հիﬓադրամ, HSBC Բանկ
Հայաստան, ՀՀ՝ 001-174127-001
Շնորհակալٳթյٳն
40. 40
Հրայրը և Նարինեն՝ «Գլոբալ վիլիջ» ծրագրի
հյٳրընակալ ընտանիքի անդաﬓեր
Վայոց ձորի մարզից
41. Հաբիթաթ Արﬔնիայի
հոգաբարձٳների խորհٳրդ
Վալենտինա Պետրٳս
Հոգաբարձٳների խորհրդի անդամ
Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Ինթերնեշնլ,
Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի
տարածաշրջանային գրասենյակի
Գլխավոր խորհրդական
Թորե Նելսոն
Հոգաբարձٳների խորհրդի նախագահ
Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Ինթերնեշնլ,
Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և
Աֆրիկայի տարածաշրջանային
գրասենյակի փոխնախագահ
Յٳրայ Ստٳպկա
Հոգաբարձٳների խորհրդի անդամ
Հաբիթաթ ֆոր Հյٳﬔնիթի Ինթերնեշնլ,
Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի
տարածաշրջանային գրասենյակի
Ֆինանսների և ադﬕստրատիվ տնօրեն
Հաբիթաթ Արﬔնիայի անձնակազմ
41
ՆՈՐՈԳԻ ՌԵՍؤՐՍԱՅԻՆ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ԱՆՁՆԱԿԱԶՄ
Արտٳր Մեսրոպյան
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների բարելավٳմ» ծրագրի ղեկավար
Հովհաննես Ասատրյան
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների բարելավٳմ» ծրագրի
մարքեթինգի և հանրٳթյան հետ կապերի համակարգող
Կարինե Ղٳկասյան
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների բարելավٳմ» ծրագրի հաշվապահ
Էդٳրադ Աղեկյան
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների բարելավٳմ» ծրագրի
պահեստապետ
Աննա Փայտյան
«Հայաստանٳմ կենսապայմանների բարելավٳմ» ծրագրի
ադﬕնիստրատիվ օգնական
Գագիկ Ղազարյան Վարդգես Փայտյան
Վարպետ Վարպետ
Լٳիզա Վարդանյան
Գործադիր տնօրեն
Աննա Փարադյան
Ֆինանսկաան և ադﬕնիստրատիվ տնօրեն
Գայանե Բարխանաջյան
Բնակարանային ոլորտի ֆինանսական ղեկավար
Վարսենիկ Խլոյան
Բազմաբնակարան շենքերի ծրագրի ղեկավար
Սերգեյ Արզٳմանյան
ՎԱԷՀՔ ծրագրի ղեկավար
Վահրամ Կիրակոսյան
Շինարարٳթյան համակարգող
Նաիրա Աբրահամյան
«Գլոբալ վիլիջ»-ի և հանրٳթյան հետ կապերի համակարգող
Տաթև Ֆաթյան
Հաշվապահ
Հասﬕկ Փայտյան
ՎԱԷՀՔ ծրագրի օգնական, հաղորդակցٳթյան հարցերով
համակարգող
Աննա Հովակիմյան
Ադﬕնիստրատիվ օգնական