Proefschrift van Harm Jan Korthals Altes met de titel "Tuinsteden tussen utopie en realiteit".

1. Tuinsteden tussen Utopie en Realiteit
7 oktober 2008

2. Promoveren in vrije tijd
• 13,5 jaar ploeteren (1990-2004)
• 600 werkdagen
• 5 jaar gegevens verzamelen
• 8 jaar schrijven
Wat beweegt een mens om te promoveren?

3. Opzet
• Onderwerpkeuze: kruispunt sociale geografie en
stedenbouwkunde
• Promomotoren:
Rob van Engelsdorp Gastelaars, UvA
Dirk Frieling, TUD

4. Methoden
• Literatuurstudie
• Observaties ter plekke
• Interviews sleutelpersonen
• Schriftelijke enquete

6. Rotterdam, 1900

9. Heampstead Garden Suburb

10. Siedlung Freihof, Wenen

11. Stedelijk aan de straatkant, ruraal aan
de achterkant

12. Tuindorpmodel door fabrikanten

13. Tuindorpmodel door w.b.v-en en
gemeenten

14. Tuindorp ‘t Lansink, Hengelo

16. Betondorp, Amsterdam

17. Betondorp, Amsterdam

18. Tuindorp Vreewijk, Rotterdam

19. Tuindorp Vreewijk, Rotterdam

20. Tuinwijk Zuid, Haarlem

21. Tuinwijk Zuid, Haarlem

22. Sociale kwaliteiten

23. Ruimtelijke kwaliteiten

24. Tuindorp Maarn

25. Maarn

26. Tuindorp Kolkakker, Ede

27. Ede

28. Kolonie Treebeek, Brunssum

29. Brunssum

30. Sociale cohesie
100
80
60
40
tuindorp
20 vergelijkingscomplex
0
n
te
.
n
m
ge
ite
m
e
in
ng
i
ite
ru
en
oo
tiv
ve
zi
w
ac
tie
or
e
vo
ht
ec

31. Ruimtegevoel
100
80
60
40
tuindorp
20
vergelijkingscomplex
0
e
ijk
p.
jd
op
el
zi
in
kk
er
tu
ov
re
nt
en
aa
ed
te
vr
m
te
ui

32. Groene vingers
100
80
60
40
tuindorp
20
vergelijkingscomplex
0
g
in
g
en
in
in
zi
tu
u
er
be
id
st
di
n
oe
he
ge
n
ite
m
c
ei
fs
bu
er
e
en
ro

33. on
tw
0
20
40
60
80
er
p
al
g.
st
ed
en
bo
rte uw
hu
iz
en
bl
o kk
en
pl
e in
en
ar
ch
ite
ct
ar
ia u ur
tie
w
on
in
rs gt
pr yp
in e
ge
nd
e
da
ke
n
Intieme vormgeving
tuindorp
vergelijkingscomplex

34. Woonsatisfactie
• Uitspraken van verhuurders (“We kunnen er nog
wel een half dorp bijbouwen…”)
• Grote terugkeerwens na renovatie (> 96%)
• Geringe verhuisgeneigdheid

35. vergelijkingswijken

36. Verhuiswens
45 Tuindorp Maarn
40
Tuindorp Ede
35
30 Treebeek
25 VROM tuindorp
20
wijken 1930
15
10 wijken 1900
5
gemiddeld
0 vooroorlogs

37. Meerwaarde
• Sociale cohesie, veiligheid
• Woonsatisfactie: vastgoedwaarde, beheerkosten
• Zelfontplooiing bewoners (< participatie)

38. Toepasbaarheid tuinstadmodel nu
• Gebiedsontwikkeling
• Gebouwontwikkeling: wijkvoorzieningen
• CPOG

39. Inspiratie voor nieuwbouw (Deventer)

40. CPOG (Culemborg)

41. Wijkvoorzieningenprogramma:
buurthuis, Zutphen

42. Tuinsteden & DHV
Gebiedsontwikkeling, planinhoudelijk:
• Wijk op eigen benen
• Aansluiting op omringend groen
• Produktief groen
• Menging leefstijlen
• Stedenbouwkundige uitgangspunten tuinstadmodel

43. Gebiedsontwikkeling, procesinrichting
• Betrokkenheid (toekomstige) bewoners
• Voortrekkersrol corporaties

44. Type produkten, gebiedsontwikkeling
• Woonvisie
• Woningbouwlokatieonderzoek
• Gebiedsvisie
• Structuurvisie
• SpvE
• Herstructureringsplan
• Verkavelingsplan
• Voorzieningenonderzoek

45. Toekomst
• 1000 nieuwe tuindorpen?

46. Dank voor jullie aandacht en graag tot ziens!