1. Biomassa: feiten en dogma’s
- naar een transparant debat-
Hans Langeveld (Biomass Research)
Debat biomassa
Nijmegen/Duiven 10 November, 2016
2. Inhoud
Bioenergie en de energietransitie
Het debat: toen en nu
De biomassa en land paradox
Discussie: feiten en dogma’s
Conclusie
3. Bioenergie en de energietransitie
Verdrag van Parijs (max 2 of 1.5 oC verhoging)
Rol van bioenergie verschil per sector, per decade
IPCC (5e Synthese rapport)
Grote variatie beschikbaarheid en toepassingen
100 EJ uit bioenergy (mondiale energieverbruik: 400 EJ)
Bio-CCS, CCU
Negatieve emissies: opname van CO2 uit de lucht
Vastlegging in grond, gewas of bodem
4. Bioenergie en de energietransitie
Bijdrage aan klimaatprobleem is omstreden
‘Draagt bij aan honger’ (‘Food vs fuel’)
‘Leidt tot ontbossing’ (Amazone, Indonesië)
‘Houtpellets van hele bomen’ (niet: reststromen)
‘Grotere CO2 emissies dan kolen’
Grote twijfel bij beleid, publiek
Terugtrekkende beweging overheid, bedrijven
5. Bioenergie en het debat: toén
‘Crime against humanity’ (VN)
Voedselprijzen en honger
‘Price spike’ in 2007-2008
Landgebruik en ontbossing
Vooralsnog vooral modeluitkomsten (scenarios)
Maar wel meer ‘landjepik’ (‘Land grab’)
Ethisch debat
6. Bioenergie en het debat: nú
VN: FAO (Voedsel- en landbouworganisatie)
‘Food crop feedstock always compete with food’: not true if
bioenergy from yield increase or implemented good practices
Energy crops can compete indirectly through competing land use
and reduced flexibility between food and energy markets
Land issues: The issue is often more about whose and what land
than how much land
Sustainable bioenergy is complex. Assessment of bioenergy
sustainability has to be evidence-based, contextualised and
integrated
7. Biomassa: een dubbele paradox
We produceren meer biomassa, van minder land
De waarde van land en voedsel ‘paradox’: intrinsiek
hoog, maar laag in de praktijk
Boeren streven naar inkomsten (Euro’s ipv kilos)
Meer biomassa voor energie, maar ook meer voedsel
De feiten op een rijtje. Sinds 2005:
Meer biomassa voor bioenergie
Maar ook méér voedsel
Afname ondervoeding
Ontbossing neemt af, land grab neemt toe
8. Debat: feiten en dogma’s
Intuïtie: innerlijke klok
Niet alles is wat het lijkt
Lokale vs mondiale effecten
Kritische analyse
Verwachtingsmanagement
Bioenergie is niet de bron van alle ellende
Verbieden of certificeren?
Reguleren: mogelijk (nuttig, betaalbaar?)
Onzekerheid blijft
Meer data, betere analyses, minder speculatie
9. Land: beschikbaar in 2050
Suitable arable land for rainfed cultivation
Not considering forest, protected, build-up land
Unused prime and good land of some 3.2 billion ha and a net
balance (i.e. excluding forests, strictly protected land and
built-up areas) of 1.4 billion ha
Land expansion mostly for oil crops
Bron: N. Alexandratos and J. Bruinsma (2012) World agriculture
towards 2030/2050: the 2012 revision. Rome: FAO
10. Land: beschikbaar in 2050
Suitable arable land for rainfed cultivation
Not considering forest, protected, build-up land
Unused prime and good land of some 3.2 billion ha and a net
balance (i.e. excluding forests, strictly protected land and
built-up areas) of 1.4 billion ha
Land expansion mostly for oil crops
Bron: H Langeveld et al. (2014) Biofuel cropping systems. Carbon,
land and food. Londen: Taylor and Francis.
11. Reststromen: IEA
Mondiaal enorme reststromen
6 miljard ton stedelijk afval,
waarvan 1 miljard bioverteerbaar
14 miljard ton verzamelbare mest,
2,4 miljard ton gewasresten
Totale beschikbaarheid equivalent
aan 49-62 Exajoules
In 2050, 90 Exajoules beschikbaar
voor 2-3$/GJ
Source: Smith et al. (2015) Mobilisation of sustainable bioenergy
supply chains. IEA Bioenergy, Paris
12. Yield gap:opbrengstkloof
Closing gap requires:
Seeds, labour, knowledge
Not just more water or nutrients
Analysis shows:
Different reasons for sub-optimal
yields
Role of labour, mechanization,
knowledge
Source: Hengsdijk and Langeveld (2009). Yield trends and yield
gap analysis of major crops in the world. Wageningen, WOT
