España no mundo. Relacións internacionais. Globalización.

1. España no mundo

2. Esquema (tema 12)
 1. MUNDIALIZACIÓN ECONÓMICA OU GLOBALIZACIÓN (páx.
455) (459 NE)
1. Causas (páx. 455-456) (459 NE)
 2. MUNDIALIZACIÓN POLÍTICA, SOCIAL, CULTURAL E
AMBIENTAL (páx. 458) (460 NE)
 3. AS CONSECUENCIAS DA MUNDIALIZACIÓN: VANTAXES E
INCONVENIENTES.
 4. OS MOVEMENTOS ANTIGLOBALIZACIÓN (páx. 458-459)
 5. A DESIGUALDADE TERRITORIAL NO MUNDO (páx. 460)
 5.1. Os países desenvolvidos do Centro e do Norte. (páx. 461-462)
 5.2. Os países subdesenvolvidos da periferia ou do Sur. (páx. 463-
464)
 5.3. A axuda ó desenvolvemento. (páx. 466-467)
 6. ESPAÑA NO MUNDO (páx. 468-474)
 6.1. Posición de España no mundo.(páx. 468)
 6.2. España nas áreas xeoeconómicas.
 6.3. España nas áreas xeopolíticas.
 6.4. A presenza cultural de España e de Galicia no mundo.

3. Globalización (páx. 455)
Proceso fundamentalmente económico
consistente na crecente integración das
distintas economías estatais nun único
mercado capitalista mundial.
A globalización é defendida polo
neoliberalismo representado por
organismos internacionais como
Organización Mundial de Comercio
(OMC), o Fondo Monetario Internacional
(FMI) e o Banco Mundial (BM) e é
rexeitada polos grupos antiglobalización.

4. Globalización(páx. 455)
A globalización da actividade económica e
das relacións políticas, sociais, culturais e
de cuestións ambientais fan que este
proceso non sexa só económico, senón
que teña varias dimensións.
O avance da globalización débese á
mellora nos transportes (autoestradas,
ferrocarrís de alta velocidade, transporte
aéreo), no progreso das telecomunicacións
(satélites, televisión, telefonía móbil,
internet...) pero sobre todo pola xeralización
do sistema capitalista no mundo.

5. A implantación do sistema capitalista
Entender en que consiste o capitalismo é
esencial para entender as noticias que
recibimos a través da televisión, dos
xornais... A alteración do prezo das fontes
de enerxía, das materias primas ou as
crises económicas, son elementos deste
sistema que afecta non só a España senón
tamén aos países da Unión Europea,
EE_UU, Xapón e a maioría dos países do
mundo.

6. O sistema económico liberal ou capitalista caracterízase
por
 Predominio da propiedade privada dos medios de
produción.
 Liberdade de empresa ou libre competencia.
 Obtención do máximo beneficio e dirixir parte deste a
reinvestir na propia empresa crecendo en tamaño,
diversificando actividades ou expandíndose
espacialmente.
 Liberdade de competencia ou mercado que se
practica a través da chamada lei da oferta e da
demanda. Esta lei, aínda que pareza paradoxal, pode
caer en casos extremos en situacións de monopolio ou
oligopolio. As empresas multinacionais son clave para
entender isto.
 Crecente división do traballo: técnico (especialización
de tarefas); social (propietarios e non propietarios dos
bens de produción ou segundo o nivel de cualificación);
espacial (localización empresarial ou das diferentes
fases de produción nos espacios máis vantaxosos.
Véxase o fenómeno de deslocalización empresarial ou
empresas enclave.

7. Organismos internacionais que favorecen
o desenvolvemento do sistema
OMC (supresión dos aranceis)
FMI (control da estabilidade
monetaria),
BM (axuda ao desenvolvemento
establecendo condicións).
G-8. (EE_UU, Xapón, Canadá, Rusia,
Gran Bretaña, Francia, Alemaña e
Italia)

8. O capitalismo xera desigualdades territoriais
· División internacional do traballo:
sistema centro-periferia e fluxos de
intercambios desigual. Entre ambos
desenvólvense as semiperiferias ou
áreas cara ás que se difunden
algunhas funcións e actividades dos
centros ou son capaces de xerar
iniciativas propias.

9. PERIFERIA
SEMIPERIFERIA
CENTRO
Materias primas,
manufacturas
simples
Decisións
estratéxicas
Dependencia
das decisións
Investimento,
Capital, préstamos,
patentes
Intereses, débeda, pago de patentes
Movementos de poboación
Comerciais
Políticas e militares
Financeiras e tecnolóxicas
Traballadores non
cualificados
Cadros técnicos, turistas
Manufacturas
de alto valor
Ver esquema páx. 465

10. Movementos antiglobalización
Conxunto de organizacións moi diversas que
critican a forma en que se levou o proceso de
globalización.
Realizouse á marxe da participación da cidadanía
porque os estados nacionais que a representan se
pregan ante os intereses das grandes
organizacións internacionais ao servizo dos países
ricos.
Beneficia só a uns poucos, dado que os países
ricos favorecen un comercio mundial inxusto, a
flexibilidade laboral e o descenso salarial.
Supón a perda de identidade cultural e o deterioro
medioambiental.

11. 100 EMPRESAS MÁIS GRANDES
DO MUNDO (2015)
Sectores
Banca 19
Petróleo e química 17
Automóbil 11
Electrónica 7
Telecomunicacións 7
Aseguradoras 6
Seguros vida/médicos 6
Alimentación 4
Inversores de bolsa 3
Venda de farmacia 3
Cadeas comerciais 2
Mensaxería 2
Distribución enerxética 4
Equipos de oficina 2
Minorista 2
Tabaqueiras 2
Aeroespacial e armamento 1
Cosmética 1
Metalúrxica 1
TOTAL 100
LOCALIZACIÓN DAS 100 PRIMEIRAS EMPRESAS
Países 2005 2015
EE_UU 33 55
UNIÓN EUROPEA 46 24
China 3 10
Reino Unido 10 9
Alemaña 14 5
Francia 11 4
Xapón 9 4
Suiza 4 3
Países Baixos 4 1
Corea do Sur 3 1
España 2 1
Dinamarca 2 1
Irlanda 1
Taiwan 1
Hong Kong 1
Canadá 1
Bélxica 1
Australia 1
Italia 3
Brasil 1
México 1
TOTAL 100 100

12. Consecuencias (páx. 458)
ASPECTOS POSITIVOS NEGATIVOS
ECONÓMICO
POLÍTICO
SOCIAL
CULTURAL
AMBIENTAL
INTERNACIO-
NAL

13. Consecuencias (páx. 458)
División internacional do traballo.
Desigualdade entre espazos e rexións xeográficas (rexións dinámicas que se
converten en rexións centrais dominantes) e periféricas.
Integración mundial.INTERNACIO-NAL
Crise ecolóxica ou medioambiental .Sensibilidade de conciencia global
ante os problemas ecolóxicos.
Aproveitamento sostible.
AMBIENTAL
Perda da identidade cultural de certos pobos.
Improsición da cultura occidental anglosaxona.
Difusión da ciencia, tecnoloxía, da
cultura.
CULTURAL
Flexibilidade laboral.
Inestabilidade laboral.
Descenso do salario.
Grandes movementos migratorios entre países pobres e ricos.
Difusión das grandes pandemias.
Difusión das grandes redes de delincuencia internacional (mafias,
narcotráfico, terrorismo)
Mellora no nivel de vida.
Oportunidades de emprego.
Facilita a mobilidade.
Difusión dos avances médicos e
sanitarios.
SOCIAL
Perda de soberanía dos Estados a favor das Institucións Supranacionais.
Das grandes potencias.
Empresas multinacionais.
Inestabilidade política nalgunhas rexións onde aparecen gobernos
extremistas como reacción á forma occidental de facer política.
Difusión da liberdade.
Da democracia.
Igualdade de xénero
POLÍTICO
Máis peso das empresas multinacionais
Fronte as empresas nacionais e pequenas e medianas empresas.
Tendencia á creación de oligopolios e monopolios.
Máis mercados.
Máis comercio.
Máis competencia.
Posibilidades de negocio
ECONÓMICO
NEGATIVOSPOSITIVOSASPECTOS

14. A industria do calzado
ESPAÑA 2004 2005 2006 2007 2008 04/08%
Empresas 2.584 2.341 2.283 2.073 1.832 -29,1%
Emprego 40.771 35.935 33.521 30.715 29.056 -28,7%
Produción
pares de
millóns 147,4 126,3 118,3 108,4 105,9 -27,2%
Valor (millóns
de euros) 2.435,4 2.151,4 2.059,0 1.905,5 1.765,6 -27,5%
IMPORTACIÓNS
(millóns de
euros) 2005 2006 2007 2008 05/08%
UE-27 5.770 6169 6.106 6.242 8,2%
VIETNAM 2.085 2.067 1.798 1.766 -15,3%
CHINA 1.253 1.119 968 1.085 -13,3%
Fte: Eurostat e federación de industrias do calzado español.

17. Características ETIOPÍA BOLIVIA ESPAÑA
Superficie (Km2
) 1.127.127 1.098.591 505.000
Poboación (habitantes) 73.053.286 10.027.644 46.157.822
Taxa de natalidade (%0
) 44 32 10
Taxa de mortalidade (%0
) 15 9 9
Crecemento vexetativo (%0
) 19 23 1
Mortalidade infantil (%0
) 97 63 5
Esperanza de vida (anos) 46 60 79
Poboación menor de 14 anos (%) 47 40 14,4
PIB por habitante ($) 1.370 1.656 31.471
Posto no Índice do
Desenvolvemento Humano (IDH) 169º 103º 15º
As desigualdades territoriais no mundo

18. Causas das desigualdades
Explicacións tradicionais.
Explicacións actuais.
(factores internos e externos)
Factores económicos:
descolonización, neocolonialismo e
globalización.
(páx. 460-461) (458 NE)

19. Que é o terceiro mundo?
 O termo terceiro mundo foi utilizado polo economista
francés Alfred Sauvy (1952), facendo un paralelismo co
termo político terceiro estado, designando aos países
que non pertencían a ningún dos dous bloques que
estaban enfrontados na Guerra Fría, o bloque occidental
(Estados Unidos e os seus aliados) e o bloque comunista
(Unión Soviética, Europa Oriental, China).
 Actualmente, o Segundo Mundo ou bloque socialista
desapareceu practicamente.
 o termo terceiro mundo utilízase, de maneira pouco
precisa, para referirse aos países periféricos
subdesenvolvidos ou "en vías de desenvolvemento",
en contraste aos países desenvolvidos; neste último
sentido actual, o termo é utilizado ás veces para referirse
en bloque a todos os países non desenvolvidos, e ás
veces, para referirse só aos que rexistran os peores
índices de desenvolvemento humano e económico.

20. Primeiro
Segundo (extinción)
Terceiro mundo.

21. Que é o terceiro estado?
Que é o terceiro mundo?
 O plan deste escrito é moi
simple.
 Expoñémos tres preguntas:
Que é o Terceiro Estado?
Todo.
Que foi ata o presente na
orde política? Nada.
Que pide? Chegar a ser
algo.
 Sièyes, E. J. Que é o estado cha?
 O plan deste escrito é
moi simple.
 Expoñémos tres
preguntas:
Que é o Terceiro Mundo?
Todo.
Que foi ata o presente na
orde política? Nada.
Que pide? Chegar a ser
algo.
 Relaboración propia a partir da reflexión
do exposto polo xeógrafo Alfred Sauvy

22. A xerarquía do poder mundial
Xa indicamos anteriormente que no
ámbito mundial establécese unha
xerarquía dentro das súas rexións:
centro, semiperiferias e periferias.
A orde xeopolítica mundial está en
profunda transformación: orde unipolar,
orde bipolar e multipolar.
1945-1990: bipolarismo (EEUU-URSS)
1990-2006: unipolarismo (EEUU)
2006 á actualidade camiñase cara o
multipolarismo.

23. Orde bipolar
1945-1990
Orde unipolar
1990-2006
Multipolaridade
Desde 2006, camíñase cara esta
orde no político e económico

24. A xerarquía do poder mundial
A orde mundial actual iniciouse cando
a desintegración do bloque comunista en
1990 puxo fin á orde bipolar da guerra
fría, marcada pola división do mundo en
dous bloques políticos e económicos
antagónicos liderados por EEUU e a
URSS; e un movemento de non aliñados
de América Latina, Asia Meridional e
África, que constituíron o chamado
Terceiro Mundo identificado coa
pobreza se subdesenvolvemento.

25. A xerarquía do poder mundial
 A caída do bloque comunista deu paso a unha orde
unipolar no político e multipolar no económico.
 No político, EEUU converteuse na única superpotencia
capaz de exercer un liderado mundial pola súa
preeminencia militar, económica, social e cultural.
 Pretendeu dirixir a orde política mundial á defensa do
seus propios intereses, buscando as alianzas máis
convenientes e o apoio das organizacións internacionais;
como a ONU; aínda que non dubidou en actuar contra os
seus criterios para alcanzar os seus obxectivos.
 No económico, compartíu primacía coa UE e Xapón cos
cales conformou a Tríade económica. Estas potencias
controlan as institucións económicas mundiais como o
FMI ou a OMC, para impoñer os seus intereses
económicos.

26. A xerarquía do poder mundial
 Transición cara unha nova orde mundial desde principios
do XXI iniciouse acelerado pola crise económica de 2008.
 O sistema político camiña cara un sistema multipolar de
liderado colectivo. Razóns:
 Recorte da distancia militar de EEUU ante o crecente peso
militar de países como China, Irán, Corea do Norte e Rusia.
 Oposición de moitos cidadáns e estado á política exterior
estadounidense e á súa falta de respecto á legalidade
internacional.
 Crecente tendencia a medir a presenza exterior dos países,
menos polo seu poder duro ou predominio militar, e máis polo
seu poder brando ou capacidade de persuasión e do atractivo
para que outros ambicionen o que un quere, utilizando a
diplomancia; a proxección científica, tecnolóxica, cultural e
deportiva; intercambios persoais a través do turismo e das
migracións; e a axuda ao desenvolvemento.

27. A xerarquía do poder mundial
 No terreo económico, o liderado da Tríade debilítase ante o auxe
dos países emerxentes. Iniciada hai varias décadas pero que se
acelerou no 2008.
 As manifestacións destes cambios cara a un maior equilibrio no
poder global son a conformación de bloques políticos e económicos
por diversos países de Asia e América Latina; e unha maior
participación dos países emerxentes nas institucións internacionais.
 Aparece o G-20 Formado en 1999 polos 20 países do mundo que
reunen aos estados que acaparan o 90% do PIB global e o 80% do
comercio exterior. España está representada pola UE pero tamén
asiste na categoría de invitado permanente.
 Por outro lado o grupo dos BRICS (Brasil, Rusia, India, China e
Sudáfrica) mete presión nas organizacións internacionais, a raíz da
crise do 2008, para conseguir máis representación na toma de
decisións.
 O papel dos emerxentes é destacado no plano económico pero aínda
é débil no militar, científico, social e cultural. Pretenden que se vaia
configurando un novo orde multipolar cara o 2040.

28. Porcentaxe no PIB mundial
% 2005 2010 2050*
Tríade 74,3% 54,5% 26,5%
BRICS 13,3% 28,0% 43,0%
Resto de países 15,4% 17,5% 30,5%
Fte. Banco Mundial
*Previsión

29. Alto
desenvolvemento
Países
emerxentes
Baixo
desenvolvemento

30. Países de alto desenvolvemento (455)
 EEUU, Canadá, Europa Occidental, Xapón, Australia
e Nova Zelandia.
 Sistema político democracias consolidadas.
 Economía produción e intercambio de
manufacturas de maior contido tecnolóxico e nos
servizos avanzados.
 Poboación crecemento natural reducido
 Urbanización alta.
 Sociedade ampla clase media cun alto nivel de vida.
 Actualmente crise do 2008 retarda o crecemento
económico e demográfico. Desemprego, recortes
en benestar social.

31. Países emerxentes (456)
 Combinan trazos de atraso e modernidade. Rusia, algúns
países de Europa do Este, países asiáticos, latinoamericanos,
África do mediterráneo, Nixeria e Sudáfrica. Crecemento
espectacular de China, India ou Brasil.
 Sistema político democracias recentes ou só formais
(anocracias).
 Economía produción e explotación de recursos naturais e
nunha rápida industrialización (baixos salarios)
 Poboación reduce o crecemento polo recente control de
natalidade.
 Urbanización acelerada. Barrios periféricos de chabolas.
 Sociedade dual. Fortes desigualdades.
 Actualmente China, India e Brasil crecen pola integración no
mercado mundial. Crise do 2008 descenso nos países
demandantes.

32. Países baixo desenvolvemento (456)
 África Subsahariana, sur de Asia e certas zonas de
América Latina.
 Sistema político autoritarios e corruptos.
 Economía produción e explotación de materias primas.
Pouca industria e servizos.
 Poboación crece rápido ao reducirse a mortalidade e
natalidade alta.
 Urbanización baixa pero de crecemento acelerado.
Extensas periferias de chabolas.
 Sociedade dual. Fortes desigualdades.
 Actualmente Grazas a súa menor implicación na
economía global, melloraron o seu desenvolvemento e
víronse menos afectados pola crise.

33. Países de alto e baixo desenvolvemento
Características e comparacións odiosas (páx. 461-464)
Alto desenvolvemento Baixo desenvolvemento
Situación: Principalmente na zona temperá do hemisferio
norte (EE_UU, Europa, Xapón, Rusia) e Australia e Nova
Zelandia
Situación:
Trazos: Trazos:
Economía: Economía:
Poboación: Poboación:
Urbanización: Urbanización:
Sociedade: Sociedade:
Desenvolvemento territorial: Desenvolvemento territorial:
Situación política: Situación política:

34. Poboación mundial: 7.124.500 millóns
18,3%
69,8%
11,9%
Alto desenvolvemento Emerxentes Baixo desenvolvemento
PIB
68,2%
31,2%
0,7%
Alto desenvolvemento Emerxentes Baixo desenvolvemento
2013

35. Medición do desenvolvemento (IDH)
(páx. 474) (458 NE)
O índice de desenvolvemento humano (IDH) é
unha medición por país, elaborada polo
Programa das Naciones Unidas para o
Desenvolvemento (PNUD). Baséase nun
indicador social estatístico composto por tres
parámetros:
* Vida longa e saudable (medida segundo a esperanza de
vida ao nacer).
* Educación (medida pola taxa de alfabetización de
adultos e a taxa bruta combinada de matriculación en
educación primaria, secundaria e superior, así como os
anos de duracíón da educación obrigatoria).
* Nivel de vida digna (medido polo PIB per cápita PPA en
dólares).

36. Posto País 2015 Posto País 2015
1 Noruega 0.949 162 Senegal 0.494
2 Australia 0.939 163 Haití 0.493
3 Suiza 0.939 163 Uganda 0.493
4 Alemaña 0.926 165 Sudán 0.490
5 Dinamarca 0.925 166 Togo 0.487
6 Singapur 0.925 167 Benin 0.485
7 Países Baixos 0.924 168 Iemen 0.482
8 Irlanda 0.923 169 Afganistán 0.479
9 Islandia 0.921 170 Malawi 0.476
10 Canadá 0.920 171 Côte d'Ivoire 0.474
11 EEUU 0.920 172 Djibouti 0.473
12 Hong Kong 0.917 173 Gambia 0.452
13 Nova Zelandia 0.915 174 Etiopía 0.448
14 Suecia 0.913 175 Malí 0.442
15 Liechtenstein 0.912 176 Congo 0.435
16 Reino Unido 0.910 177 Liberia 0.427
17 Xapón 0.903 178 Guinea-Bissau 0.424
18 Corea do Sur 0.901 179 Eritrea 0.420
19 Israel 0.899 179 Serra Leona 0.420
20 Luxemburgo 0.898 181 Mozambique 0.418
21 Francia 0.897 181 Sudán do Sur 0.418
22 Bélxica 0.896 183 Guinea 0.414
23 Finlandia 0.895 184 Burundi 0.404
24 Austria 0.893 185 Burkina Faso 0.402
25 Eslovenia 0.890 186 Chad 0.396
26 Italia 0.887 187 Níxer 0.353
27 España 0.884 188 República Centroafricana 0.352

37. ÍNDICE DO DESENVOLVEMENTO HUMANO 2015
Non dispoñible
Baixo < 0,500
Medio 0,500-0,799
Alto > 0,800

38. Axuda ao desenvolvemento
(páx. 466)
Nace tras a 2ª guerra mundial: axuda ao
desenvolvemento por razóns éticas,
políticas e económicas.
1º Conferencia de Bandung (1955)
(países non aliñados) manifestan a
necesidade.
Actualmente distinguimos as axudas
oficiais (organismos internacionais e
estados) e as axudas non
gubernamentais (ONG)

39. Axuda ao desenvolvemento
AXUDAS DE ORGANISMOS OFICIAIS E DOS ESTADOS
(páx. 466-467)
 ONU: Programa de Nacións Unidas para o
Desenvolvemento (PNUD). Nace en 1966.
 Conferencias internacionais.
 Fondo Monetario Internacional e Banco Mundial
(reciben moitas críticas pola dureza da súa política e
porque están ao servizo dos intereses dos países
ricos, polo que non favorecen o desenvolvemento).
 Axuda oficial ao desenvolvemento. Valoración:
insuficiente (non chega ao 0,7% do PIB dos países
doadores. España aporta actualmente o 0,37% do PIB),
a súa distribución non sempre afecta aos máis
necesitados, parte da axuda retorna aos países
desenvolvidos.
 Os países que máis aportan son Noruega (0,95%), Suecia (0,93%), Luxemburgo
(0,91%), Dinamarca (0,81%), Países Baixos (0,81%). Estados Unidos aporta un
0,16%.

40. Axuda oficial ao desenvolvemento 2014 (% PIB)
1,10%
1,07%
0,99%
0,85%
0,71%
0,60%
0,49%
0,45%
0,41%
0,36%
0,27%0,27% 0,26%0,24%
0,21%0,19% 0,19%0,19%
0,16%0,14%
0,64%
0,38%
0,00%
0,10%
0,20%
0,30%
0,40%
0,50%
0,60%
0,70%
0,80%
0,90%
1,00%
1,10%
1,20%
Suecia
Luxem
burgoN
oruega
D
inam
arca
R
eino
U
nido
Países
BaixosFinlandia
SuizaBélxicaAlem
aña
IrlandaFranciaAustralia
Nova
ZelandiaAustriaC
anadáIslandia
EE
_U
U
XapónPortugal
ItaliaEspaña

41. AXUDA AO DESENVOLVEMENTO
AXUDAS DE ORGANISMOS NON OFICIAIS (ONGs)
(páx. 467)
INTERMON-OXFAM
MANOS UNIDAS
MÉDICOS SEN
FRONTEIRAS

42. España no mundo
Superficie e poboación (páx. 468)
PAÍS SUPERFICIE (KM2
) PAÍS POBOACIÓN
Rusia 17.098.000 (1) China 1.381.491.000 (1)
Canadá 9.984.670 (2) India 1.331.793.000 (2)
China 9.596.960 (3) EE_UU 325.318.000 (3)
EEUU 9.161.966 (4) Indonesia 260.238.000 (4)
Brasil 8.514.877 (5) Brasil 207.012.000 (5)
Australia 7.741.220 (6) Pakistán 201.576.000 (6)
India 3.287.263 (7) Alemaña 82.605.000 (16)
Arxentina 2.780.400 (8) España 46.468.000 (29)
México 1.964.375 (13) Kenia 45.958.000 (30)
Francia 551.695 (50) Arxentina 43.823.000 (31)
Tailandia 513.120 (51) Ucraína 42.594.000 (32)
España 505.370 (52) Alxeria 41.323.000 (33)
Cal é a posición de España?

43. España no mundo
Posición sociocultural (páx. 468)
Considerable volume demográfico (29º) país en
poboación.
Importantes contactos persoais con outros
países (actividade turística)
Notable difusión da cultura exterior (máis de
450 millóns de hispanoablantes) (cuarta lingua
máis falada no mundo despois do inglés,
chinés e francés). Papel relevante do Instituto
Cervantes.
Conta con 115 embaixadas no estranxeiro.
Aporta o 0,14% do PIB (2014) ás axudas ao
desenvolvemento (moi afastada do 0,7%. O ano
que máis se aproximou foi no 2009: 0,46%)

44. España no mundo
Posición económica (páx. 469)
 Importancia no contexto mundial. PIB (14ª posición
mundial no 2015).
 Forte presenza de empresas multinacionais en España e
incremento das españolas no estranxeiro (Inditex,
Telefónica, Iberdrola, Repsol YPF, Banco Santander,
BBVA).
 Crecemento das relacións financeiras co exterior.
 Alto grao de liberalización da economía.
 España ocupa o posto 18º en exportacións e 16º en
importancións. En servizos (turismo) 10º en exportacións
e 20º en importacións. 10º país en recibir investimentos.
12º en investimentos realizados datos do 2014.
 Sigue presente o déficit comercial e a acusada
dependencia enerxética.

45. PIB 2014 (miles millóns $)
EEUU 18.125
China 11.212
Xapón 4.210
Alemaña 3.413
Reino Unido 2.853
Francia 2.470
India 2.308
Brasil 1.904
Italia 1.843
Canadá 1.615
Corea do Sur 1.435
Australia 1.252
México 1.232
España 1.230
Fonte: FMI

46. Grupo dos oito (G-8)
 O Grupo dos Oito (G8) agrupa aos sete países países
máis industrializados do mundo e máis a Rusia.
 O G8 ten a súa orixe na crise do petróleo de 1973 e na
posterior recesión mundial, cando a petición do
secretario do tesouro nortemaricano, George Shultz,
reuníronse os ministros de facenda dos cinco países
máis industrializados, aínda que non se formou
oficialmente ata 1975 na xuntanza de Rambouillet cando
o presidente francés Valéry Giscard d'Estaing convidou a
participar nun cumio aos seis países máis
industrializados: Francia, Alemaña, Italia, Xapón, Reino
Unido e os Estados Unidos (G6). En 1976 uníuselles
Canadá (G7) e en 1998 Rusia.
 Os representantes destes oitos países xúntanse
anualmente para analizar o estado da política e a
economía internacionais e coordinar as súas políticas
económicas.

47. O G-20

48. España no mundo
Posición xeopolítica. A ONU e os seus organismos
(páx. 470)
 Participación nas grandes organizacións internacionais. Prodúcese, sobre
todo, a partir de 1975.
 ONU (fundación 1945) (España ingresa en1955)
 Obxectivos: manter a paz e a seguridade mundial; defender os dereitos humanos e a
libre determinación dos pobos e promover a cooperación internacional nos sectores
económico social e cultural.
 Os órganos fundamentais son: Secretaría Xeral, Asemblea Xeral e Consello de
Seguridade.
 Na ONU existen organizacións con funcionamento propio que se ocupan de diversos
asuntos:
 Organizacións de carácter económico: FAO (Organización para a Alimentación e a
 Agricultura) persegue o incremento na produción de alimentos. Banco Mundial
asistencia técnica e financeira ós países en vías de desenvolvemento; FMI
mantemento da estabilidade monetaria internacional e concédelles fondos ós países
subdesenvolvidos a cambio de duras políticas de axuste económico; OMC
(Organización Mundial do Comercio) busca a liberalización do mercado internacional.
 Organizacións de carácter social: OIT (Organización Internacional do Traballo)
aspira a lograr a xustiza social no emprego; OMS (Organización Mundial da Saúde)
reducir a mortalidade e incrementar a esperanza de vida.
 Organización de carácter cultural: UNESCO (Organización das Nacións Unidas para
a Educación, a Ciencia e a Cultura)
 Organizacións con fins pacifistas: “cascos azuis”

49. España no mundo
Posición xeopolítica. Organizacións económicas (páx. 470)
OCDE (Organización de Cooperación
e desenvolvemento económico)
Creada en 1961. España forma parte
dende as súas orixes. Está formada
por países que contan cun amplo
nivel de desenvolvemento e
pretenden expandir a actividade
económica e o comercio mundial.
Na actualidade está formada por 30
países.

50. España no mundo
Posición xeopolítica. Organizacións militares (páx. 470)
Organizacións defensivas
A OTAN (fundación 1949) (1982).
Integrada por 27 países de ambos lados do
Atlántico Norte.
A UEO pertence dende a súa integración
na Unión Europea. Está formada polos
países da Unión Europea e os membros
europeos da OTAN.
OSCE dentro da UE e no Foro Global
contra o Terrorismo.

51. España no mundo
Relacións con Iberoamérica (páx. 472-473)
Fomentado das relacións.
Mellora das condicións de traballo e
estancia dos imigrantes.
Reforzamento do papel internacional
de Iberoamérica.
Política de cooperación da Xunta de
Galicia (delegacións en Arxentina e
Brasil). Fundación Galicia Emigración.

52. España no mundo
Relacións co exterior (páx. 473)
Ademais das relacións con
Europa.
EE_UU e Canadá.
Próximo Oriente.
Asia e Pacífico.
África subsahariana.
BRICS (países emerxentes)

53. España no mundo
Relacións co exterior fortalezas e debilidades
 Sitúase nos países de altodesenvolvemento.
 Perdeu posicións crise de 2008.
 Fortalezas: no denominado poder brando: calidade
institucional, participación en organismos e acordos
internacionais, fluxos de persoas (turismo, inmigración),
incremento na presenza deportiva, boa reputación en
canto a ocio e entretenemento e de xente amable e
simpática.
 Debilidades: poder duro (reducida capacidade militar),
baixa proxección tecnolóxica, ciencia e educación,
descenso á axuda ao desenvolvemento, dependencia
enerxética e bens tecnolóxicos, modesta reputación en
canto calidade dos seus produtos e servizos.
 Preténdese mellorar a imaxe do país: MARCA
ESPAÑA

54. España no mundo
Indicadores
IDH: 26º no 2014. Posto 13º no 2007. En relación a
188 países.
Índice de Globalización (KOF) (Instituto de
Investigación Económica de Zúrich). Grao de
globalización de 207 países. Ocupa o posto 14º
(datos de 2012). Política: 5º, Económica: 32º,
Social: 18º.
Índice Elcano de Presenza Global (IEPG) 2010:
11º. Militar 15º (nº de tropas no estranxeiro e
equipamento militar), Económica 18º
(exportacións), presenza branda 8º (inmigración,
turismo, rendemento deportivo, cultura,
información, tecnoloxía, ciencia, educación,
cooperación para o desenvolvemento.

55. A presenza cultural de España e de Galicia no mundo
 Antecedentes históricos. O idioma: español ou
castellano falado por 400 millóns de persoas no mundo.
 Terceira lingua tralo chino mandarín 885 millóns e inglés 600
millóns. Lingua oficial en tódolos
 países latinoamericanos agás en Puerto Rico (cooficial) e
Belice. Cooficial en Filipinas, Nuevo México (EE_UU). En
EE_UU o falan máis de 38 millóns de persoas 12% da
poboación. Lingua oficial en Guinea Ecuatorial e cooficial no
Sahara Occidental.
 Instituto Cervantes labor de divulgación mundial da cultura
española.
 Galicia. fenómeno emigratorio: Máis de 2.500.000 de
galegos emigraron nos últimos 150 anos.
 Presenza en América e Europa moi importante. Noutras
áreas tamén. Galego-portugués: fálano máis de 210 millóns
de persoas no mundo (Portugal, Angola, Mozambique,
Guinea, Bissau, San Tomé, Príncipe, Cabo Verde e Brasil).

56. Hispano falantes en EEUU
Estado % falantes Hispano falantes 2015
California 29,10% 10.661.095
Texas 29,50% 7.518.215
Florida 21,30% 4.083.253
Puerto Rico 94,50% 3.474.182
Nueva York 15,20% 2.828.933
Illinois 13,50% 1.630.305
Nueva Jersey 15,90% 1.340.032
Arizona 20,60% 1.318.157
Georgia 8,00% 764.385
Washington 8,70% 584.851
Nevada 21,20% 575.416
Pensilvania 4,60% 556.028
Massachusetts 8,60% 552.795
Nuevo México 27,20% 530.423
Resto de Estados 3.627.725
EE. UU. 13,30% 40.045.795

57. Galiza o berce do galego-portugués
Lusofonía