1. SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW 7
WST:ĘP 11
ROZDZIALI
POCZĄ.TKI WARSZAWSKIEGO GARNIZONU
W OKRESIE ODRADZANIA SI.Ę PAŃSTWA POLSKIEGO . 17
l. Tradycje wojskowo-garnizonowe Warszawy. 17
2. Rozbrajanie Niemców w listopadzie 1918 r.
i powstanie garnizonu 30
3. Gubernatorstwo Wojskowe Warszawy w okresie ofensywy
wojsk sowieckich w 1920 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
RozDziALII
MIEJSCE WARSZAWY W STRUKTURZE TERYTORIALNYCH
WŁADZ WOJSKOWYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
4. Utworzenie lokalnych władz wojskowych.
Dowództwo Okręgu Generalnego Warszawskiego (1918-1921) 53
5. Reorganizacja władz administracyjnych Wojska Polskiego.
Okręg Korpus nr I Warszawa (1921-1939) i jego służby. 69
6. Struktura organizacyjna i zadania Komendy Miasta
stołecznego garnizonu 85
RozDZIAŁ III
fORMACJE WOJSKOWE STACJONUJĄ-CE W WARSZAWIE. 101
7. Pułki piechoty (21 pułk piechoty"Dzieci Warszawy", 30 pułk
Strzelców Kaniowskich i 36 pułk piechoty Legii Akademickiej). 101
8. Oddziały artylerii (l pułk artylerii przeciwlotniczej
im. Edwarda Śmigłego-Rydza, l dywizjon artrlerii konnej
im. Józefa Bema i l pułk artylerii najcięższej). . . . . . . . . 113
9. Oddziały kawaleńi (l pułk szwoleżerówJózefa Piłsudskiego
i 3 batalion pancerny) 123
1O.lnne formacje (l pułk lotniczy, l pułk radiotelegraficzny,
1 dywizjon żandarmerii, Batalion Stołeczny, Oddział Zamkowy) . 131
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
2. SPIS TREŚCI
ROZDZIAŁ IV
WŁADZE WOJSKOWE, DOWÓDZTWA, INSTYTUCJE
I SŁUŻBY NA TERENIE GARNIZONU 145
11. Centralne władze wojskowe (Sztab GeneralnylGłówny,
Ministerstwo Spraw Wojskowych, Generalny Inspektorat
Sił Zbrojnych) . 145
12. Dowództwa wojskowe (Okręgu Korpusu, Kierownictwo
Marynarki Wojennej, Korpusu Ochrony Pogranicza,
28 Dywizji Piechoty, 2 Dywizji Kawalerii i inne) 157
13. Instytucje wojskowe (instytuty, szkoły i inne) 165
14. Służby garnizonowe . 184
ROZDZIAŁ V
ŻYCIE CODZIENNE ŻOŁNIERZY
W STOŁECZNYM GARNIZONIE . 193
15. Działania o charakterze oświatowym i kulturalnym. 193
16. Garnizonowe praktyki religijne. 203
17. Rywalizacja sportowa żołnierzy. 209
18. Problemy zdrowotne 220
RozDZIAŁ VI
RELACJE DOWÓDZTWA GARNIZONU Z WŁADZAMI
PAŃSTWOWYMI I SAMORZ4J>OWYMI 229
19. Udział wojska w uroczystościach państwowych i wojskowych 229
20. Współpraca z warszawskimi organizacjami społecznymi 24i
21. Rola komendanturygarnironuwprzewrocie majowym 1926 r. 258
22. Asystencja wojskowa jednostek garnizonu .. 272
ROZDZIAŁ VII
WARSZAWSKI GARNIZON W OBLICZU ZAGROŻENIA WOJNĄ. 285
23. Formowanie jednostek Obrony Narodowej
i działalność LOPP w stolicy .
24. Sierpniowa mobilizacja i jej przebieg .
ZAKOŃCZENIE
ANEKSY.
WYKAZ ŹRÓDEŁ I OPRACOWAŃ .
WYKAZTABEL
ILUSTRACJE .............. .
285
305
315
319
340
356
358
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
3. WYKAZ SKRÓTÓlV
AAN - Archiwum Akt Nowych
AO - Armia Ochotnicza
AON -Akademia Obrony Narodowej
ASG -Akademia Sztabu Generalnego
BA - Brygada Artylerii
BJ - Brygada Jazdy
BP - Brygada Piechoty
BK - Brygada Kawalerii
BP - Brygada Piechoty
bpanc. - batalion pancerny
bs - batalion strzelców
bsap - batalion saperów
BZ - batalion zapasowy
CAW- Centralne Archiwum Wojskowe
CBW- Centralna Biblioteka Wojskowa
CIWF - Centralny Instytut Wychowania Fizycznego
COSS - Centralny Ośrodek Sportu Spadochronowego
CSOP- Cywilna Szkoła Obrony Przeciwgazowej
CSP- l. Centralna Szkoła Podkuwnicza; 2. Centralna Szkoła Puszkarska
CSR- Centralna Szkoła Rusznikarska
CSS - Centralna Skladnica Sanitarna
CSWF- Centralna Szkoła Wychowania Fizycznego
CSZ - Centralna Szkoła Zbrojmistrzów
CSZP - Centralna Szkoła Zbrojmistrzów-Pirotechników
CUG- Centralny Urząd Gospodarczy
CWBP - Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych
CWL - Centralne Warsztaty Lotnicze
CWPiech. -Centrum Wyszkolenia Piechoty
CWSan. - Centrum Wyszkolenia Sanitarnego
CWSGiS - Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów
CWSW- Centrum Wyższych Studiów Wojskowych
dac - dywizjon artylerii ciężkiej
dak - dywizjon artylerii konnej
dal - dywizjon artylerii lekkiej
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
4. WYKAZ SKRÓTÓW
dap - dywizjon artylerii pomiarów
DGW - Dowództwo Garnizonu Warszawa
OJ- DywizjaJazdy
DOG - Dowództwo Okręgu Generalnego
DOGW- Dowództwo Okręgu Generalnego Warszawskiego
DOK- Dowództwo Okręgu Korpusu
DOP- Dowództwo Obrony Przeciwlotniczej
DP- Dywizja Piechoty
OS - Dywizja Strzelców
DWL- Doświadczalne Warsztaty Lotnicze
FKW - Fundusz Kwaterunku Wojskowego
FON- Fundusz Obrony Narodowej
FPZOO - Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny
GGW- Generalne Gubernatorstwo Warszawy
GIAO - Generalny Inspektorat Armii Ochotniczej
GICh- Garnizonowa Izba Chorych
GISZ- Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych
GSU - Główna Składnica Uzbrojenia
GUZA- Główny Urząd Zaopatrzenia Armii
GWW- Gubernatorstwo Wojskowe Warszawy
IBMU-Instytut Badania Materiałów Obronnych
IBBCh -Instytut Badawczy Broni Chemicznej
IBTL -Instytut Badań Technicznych Lotnictwa
ITL - Instytut Techniczny Lotnictwa
kkol.- kompania kolarzy
KMW- Kierownictwo Marynarki Wojennej
KNP - Komitet Narodowy Polski
KOP- Korpus Ochrony Pogranicza
KRU- Komenda Rejonu Uzupełnień
KUK- Komenda Uzupełnień Koni
LOPP - l. Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej; 2. Liga Obrony Po-
wietrznej Państwa
LWP - Ludowe Wojsko Polskie
MON- Ministerstwo Obrony Narodowej
MSWojsk. - Ministerstwo Spraw Wojskowych
MW- Muzeum Wojska wWarszawie
MWRiOP- Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
NIK- Najwyższa Izba Kontroli
NSW- Najwyższy Sąd Wojskowy
OBOW- Ochotnicze Bataliony Obrony Warszawy
OG - Okręg Generalny
OGW- Okręg Generalny nr IWarszawa
OK- Okręg Korpusu
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
5. WYKAZ SKRÓTÓW
OKOP- Obywatelski Komitet Obrony Państwa
OKOPgaz. -Obywatelski Komitet Obrony Przeciwgazowej
01.'VV- Obywatelski Komitet Wykonawczy
ON -Obrona Narodowa
OPG- obrona przeciwgazowa
OPL- obrona przeciwlotnicza
OPLG- obrona przeciwlotnicza iprzeciwgazowa
OSH - Oficerskie Sądy Honorowe
OSW- Okręgowa Szkoła Weterynaryjna
OW- Okręg Wojskowy
OZ - ośrodek zapasowy
OZN - Obóz Zjednoczenia Narodowego
pac - pułk artylerii ciężkiej
pak - pułk artylerii konnej
pal - pułk artylerii lekkiej
pan - pułk artylerii najcięższej
pap - pułk artylerii polowej
paplot. - pułk artylerii przeciwlotniczej
PBK- Polski Biały Krzyż
PHW- "Przegląd Historyczno-Wojskowy"
PKU - Powiatowa Komenda Uzupełnień
PNSW- Prokuratura przy Naczelnym Sądzie Wojskowym
POP- Pożyczka Odrodzenia Polski
POW- Polska Organizacja Wojskowa
plotn. - pułk lotniczy
pp - pułk piechoty
ppL -pułk piechoty Legionów
ppLA- pułk piechoty Legii Akademickiej
psk - pułk strzelców konnych
pSK- pułk Strzelców Kaniowskich
PSZ - Polskie Siły Zbrojne
pp rez. - pułk piechoty rezerwowy
PSZ - Polska Siła Zbrojna
pszwol. - pułk szwoleżerów
pul.- pułk ułanów
PUWFiPW - Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia
Wojskowego
PWSO - Prokuratura przy Wojskowym Sądzie Okręgowym
PZinż. - Państwowe Zakłady Inżynieryjne
PZL - Państwowe Zakłady Lotnicze
PZO - Państwowe Zakłady Optyczne
RON _Rząd Obrony Narodowej
ROP _Rada Obrony Państwa
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
6. ROS - Rada Obrony Stolicy
RP- Rzeczpospolita Polska
SG- Sztab Generalny/Główny
WYKAZ SKRÓTÓW
SGO - Samodzielna Grupa Operacyjna
SMHW- 11 Studia i Materiały do Historii Wojskowości"
SMI - składnica materiałów intendenckich
SO - Straż Obywatelska
TOPgaz.- Towarzystwo Obrony Przeciwgazowej
TRS - Tymczasowa Rada Stanu
TWW- Towarzystwo Wiedzy Wojskowej
UKSW- Uniwersytet Kardynala Stefana Wyszyńskiego
WBH - Wojskowe Biuro Historyczne
WCBL - Wojskowa Centrala Badań Lotniczych
WIG -Wojskowy Instytut Geograficzny
WINO- Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy
WINW- Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy
WIP - Wojskowy Instytut Przeciwgazowy
WKS -Wojskowy Klub Sportowy
WOW- Warszawski Okręg Wojskowy
WP -Wojsko Polskie
WPH- "Wojskowy Przegląd Historyczny"
WSI -Wyższa Szkoła Intendentury
WSO -Wojskowy Sąd Okręgov.'Y
WSW- Wyższa Szkoła Wojenna
w. z. - w zastępstwie
ZLP - l. Związek Legionistek Polskich; 2. Związek Legionistów Polskich
ZOR- Związek Oficerów Rezerwy
zWC - Związek Walki Czynnej
zWZ/AK- Związek Walki Zbrojnej/Armia Krajowa
żW- żandarmeria Wojskowa
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl
7. Badania nad organizacją terytorialną WP w okresie II Rzeczypospolitej
(1918-1939) były jeszcze do niedawna poza głównym nurtem rozważań
historyków wojskowości. Od końca lat 90-tych ubiegłego stulecia do dziś sytu-
acja ta uległa ilościowej, choć nie zawsze jakościowej zmianie. Pojawiły się licz-
ne monografie odnoszące się do szeroko pojętej historii wojskowości okresu
międzywojnia. Większość znich dotyczy jednak organizacji centralnych władz
wojskowych lub organizacji społecznych działających na rzecz wojska. Znacz-
na część wspomnianych opracowań historyczno-wojskowych odnosi się do
działań ocharakterze militarnym. Osobną grupę stanowią publikacje zaliczane
do biografistyki wojskowej, ze szczególnym uwzględnieniem generalicji. Nie-
wątpliwie brak jednak pełnego opracowania poświęconego w całości teryto-
rialnym władzom wojskowym w okresie międzywojennym. Problemom tery-
torialnych władz wojskowych centralnej Polski poświęcona została zaledwie
jedna monografia, lecz nie oddaje ona wpełni złożoności problemu 1• Szczegó-
łowo zbadane zostały jedynie struktury terytorialne OK nr IV Łódź 2•
Znamienne, że jak dotychczas nie powstała naukowa monografia stołeczne
go garnizonu, omawiająca jego rolę w okresie II Rzeczypospolitej (1918-
1939) 3• Problematyce tej poświęcone zostały jedynie opracowania o charakte-
rze przyczynkarskim, odnoszące się zazwyczaj do tradycji garnizonowych sto-
licy4. Więcej szczęścia miały inne ośrodki miejskie pełniące w omawianym
okresie funkcje garnizonowe. Choć nie wszystkie poświęcone im opracowania
' Warszawski Okręg Wojskowy. Tradycja i współczesność, Warszawa 1997.
' 11/. Kozłowski, Purws1 dowódcy Okręgu Generalnego Łódź. Listopad 1918-sierpini 1919, [w:] Osuwe-
renność państwową i narodową. W80 rocznicę odzyskania 11icpodlcglości przez Polskę, pod red. S. Pytla-
sa, i H. Siemińskiego, Łódź 1999, s. 107-123; W. Jamo, Okręg Korpusu Wojska Folskiego nr 1V Łódź
1918-1939, Łódź 2001; W.Jarno, Okręg Generalny Wojska Folskiego nr Ill Kiclee wlatach 1918-1921,
Łódź 2003.
' W. Grudziński, P. Stawecki, Kilka refleksjiogumizonie warszuwskim 1918-1921, [w:] w,mzawa
wpierwszych dniach Niepodległości, pod red. M.M. Drozdowskiego i H. Szwankowskiej, Warszawa
1998, s. 143-147. Wswoim artykule zwracają słusznie uwagę na fakt koncentrowania się historyków
na dz1ejach politycznych, kulturalnych igospodarczych ijednoczesnej tendencji do pomijania spraw
życia wojskowego stolicy II Rzeczpospolitej.
' A. Stasiński, Garnizon z tradycjami, "Wojska Lądowe" 2005, nr Hl, s. 20; A. Stasiński, Dowództwo
Garnizonu Warszawa- tradycje i dzień dzisiejszy,"Wiedza Obronna" 2008, nr l, s. 146-162; T. Kowalik,
Tradycja warszawskiego garniZOIJU, "Barbakan Warszawski" 1988, nr l, s. 10-11; Niezwykły gamizon:
rozmowa z gen. bryg. Kazimierzem Gilarskim, dowódcą Garnizonu Warszawa rozmawia A. Bartkie-
wicz,"Polska Zbrojna" 2008, nr 2, s. 14-15; Próbę syntetycznego ukazania historii garnizonu warszaw-
skiego na tle historii Polski podjąłJ. R. Krzyżewski, który okres jego funkcjonowania w11 Rzeczpospo-
litej pnedstawil wsposób ogólny iwyrywkowy (Garnizon m.st. Warszawy i jego komendanci, Warszawa
201l,s. 171-216).
Przykładowy rozdział książki: Garnizon Warszawa 1918-1939 http://grzbiet.pl/sklep/garnizon-warszawa-1918-1939
Książki historyczne
Uwaga!
Próbka wygenerowana automatycznie na podstawie tekstu źródłowego, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historii i faktu Grzbiet.pl