1. ĐẠI NGÔN
Lúc còn đi học, tôi may mắn gặp được một ông đại tá Hải Quân, ông tên Thạch làm
ở Bason. Ông dạy cho tôi đừng bao giờ làm bọn Ngũ Đại, bọn đó hội đủ các điều kiện
con Đại Nhân, học hành thì Đại Cương, làm việc thì Đại Khái, ăn nói thì Đại Ngôn và
cuối cùng thì Đại tiện trên đầu người khác.
Ngày tôi khởi nghiệp, tôi được mời tham gia vô các Chapter của một tổ chức, háo
hức lắm nhưng được 2 buổi sinh hoạt là không bao giờ quay lại. Các thành viên lúc đó là
các lĩnh vực khác nhau, họ phù phép tung hê nhau mà bản thân tôi thấy phát ngượng. Một
cửa hàng hoa trở thành một công ty hoa, cửa hàng Vật Liệu Xây Dựng trở thành công ty
Xây Dựng... một nhân viên sale Bảo Hiểm trở thành Tư vấn tài chánh... Sự tung hê lẫn
nhau, tự sướng để rồi sau này ai cũng thấy sai sai.
Một lần tôi được kéo đi dự một hội nghị một công ty đa cấp, nhìn các bạn trẻ điên
cuồng trong ánh hào quang do đường hướng công ty này tạo ra tôi cảm thấy sợ hãi thật
sự, nhìn các bạn trẻ trong vòng xoáy mà tôi đau lòng. Nhà bạn tôi không mong muốn
nhưng kề vách một sếp công ty đa cấp, hàng ngày nghe họ huấn luyện nhân viên chiêu
trò bằng cách Đại Ngôn một cách không biết thẹn. Đa phần tham gia đa cấp nghe họ nói
chuyện đều đang khó khăn trong cuộc sống.
Tôi tham gia nhiều G xã hội, các G với rất nhiều mục đích cao cả nhưng rồi hầu hết
tôi tự out ra vì thấy đâu đó sự Đại Ngôn mang tính trục lợi, ít nhất trục lợi qua sự đánh
bóng đến mức độ dối trá. Tôi ví dụ một G có 60 ngàn thành viên tham gia họ hô hào đó là
60 ngàn doanh nhân, Quản lý, Start up dù ai cũng biết thực chất thế nào. Cứ đi học lớp
CEO đều là doanh nhân hết dù rằng thành phần thế nào thì ai cũng biết. Giấc mơ doanh
nhân, CEO kéo theo nhiều hệ lụy, ánh hào nhoáng đẩy nhiều bạn trẻ vào ngõ cụt.
Hoạt động thiện nguyện cũng được mị đi, thổi phồng sự việc quá mức, ví dụ cứu
được 100 con heo được hê lên 400 con, chia sẻ, diễn rồi sô ra tạo nên dàn đồng ca thành
những phong trào rối loạn luôn xã hội. Nhiều bạn trẻ không đủ nội lực nhìn vấn đề bị
cuống theo để rồi sau đó khi nhìn ra thấy mình khóc thầm. Có những sự việc họ thổi
phồng dẫn dắt không loại trừ trục lợi.
Ngày tôi viết báo đầu tiên, tôi được nhà báo Thủy Cúc Trịnh Hồng Thọ Báo Tuổi
Trẻ hướng dẫn, viết cái gì cũng cần sự minh bạch 5 W: What, Why, Where, When, Who
and How. Một bài viết Đại Ngôn thường được đánh lận 5 yêu cầu này bằng những chiêu
trò. Họ sẽ dùng các mục đích cao cả, che đậy đi những sự không minh bạch mà các bạn
trẻ rất dễ bị cuốn nếu không đủ nội lực nhìn nhận.
Trong Chứng khoán thủ thuật tạo sóng để kiếm ăn được rất nhiều con sói dùng tới
và nhiều con cừu chết theo không thương sót. Những con sóng này tạo lợi ích cho con sói
nhưng không tạo lợi ích cho xã hội. Mạng xã hội cũng vậy, nhiều cái bẫy được giăng ra
chờ đợi những con mồi khờ khạo. Ngay cả để đánh bóng tên tuổi thuận lợi kiếm ăn họ
còn dám tạo ra những sự việc giả mạo để nhận lậu sự tung hô.
2. Sự chính trực, chữ tín, cam kết bị vứt bỏ, giờ đây các bạn trẻ xé bỏ, chạy theo
những phong trào. Những người lớn đang dẫn dắt chỉ dạy bọn trẻ tạo nên thế hệ mất gốc,
mất luôn phương hướng.
Nhân nào quả đó.
Cao Xuan Minh