1. Дүүжин хучлага
/хоёр бүстэй/
Түлхүүр үг: Suspended (suspension) roof structure, cable
roof structure, cable structure, tensile structure, висячие
покрытия (двухпоясные), вантовые покрытия
A.SC16E012 Ц. Гантулга
магистрант
3. 1. Хэрэглэх хүрээ
Дүүжин хучлагыг төрөл бүрийн хэт хол
алслалтай барилга байгууламжуудыг
хучхад хэрэглэнэ. Дүүжин хучлага гэдэг
нь тулгуураас трос, кабель, гинж
цувимал ган болон fiber материалыг
зөвхөн сунгах үйлчлэлд ажиллах уян
татлага болгон татаж түүнээс хучилтын
элементүүдийг дүүжлэх болон бүтээх
хэлбэрээр хучих бүтээц юм. Тулгуур нь
хавтгайн болон орон зайн татанга, арк,
хавтан, дам нуруу, багана, рам зэрэг
өндөр хөшүүнтэй элементүүд байна. Хэт
хол алслалуудыг хучхад дүүжин хучлага
хэрэглэх нь олон давуу талуудтай байдаг.
4. 1. Хэрэглэх хүрээ
Дүүжин хучлагын алслал барилга
байгууламжийн төрлөөс хамааран янз бүр
байх бөгөөд иргэний барилга
байгууламжид ихэвчлэн 200м хүртэл.
Дүүжин хучлагыг дараах төрлийн барилга
байгууламжуудад өргөн хэргэлдэг.
• Төрөл бүрийн спорт зал, стадион
• Үзэсгэлэнгийн танхим
• Театр, цирк
• Худалдааны заал, зах
• Нисэх буудал, Ангар (онгоцны байр)
• Автограж
• Үйлдвэрийн цех
• Зам, гүүрийн байгууламжууд г.м
7. Дүүжин хучлагын давуу тал
Орон зайн болон архитектур
төлөвлөлтийн хувьд ямар ч хэлбэр
загвараар хийх боломжтой
Материал хэмнэлт: ижил талбайг
хучихад төмөр бетон каркас бүтээцтэй
харьцуулхад 1/6-р бага материал
зарцуулна.
Барилга байгууламжийн бүтээцийн
жинг хөнгөлөх
Тээвэрлэлт хялбар
Угсралтын хугацааг багасгана
Хэт ачаалалын магадлал бага
8. Дүүжин хучлагын дутагдал
Жийлтийн хүч их
Салхины болон динамик ачаалалд
мэдрэмтгий (Tacoma Bridge 1940/11/7)
Вант буюу уян татлага тулгуурын
хөшүүн элементээс чөлөөтэй
дүүжлэгдсэн учир хэв гажих нь хялбар,
геометрийн хэлбэр дүрсээ амархан
өөрчилж болох сул талтай.
10. 2. Бүтээцлэлийн онцлог
Дүүжин хучлагын хэлбэр нь тулгуурын
хөшүүн элементийн хэлбэр, тэдний
байршил, төлөвлөлтийн онцлог, алслалд
байх элементүүдийн хэлбэр зэрэг олон
зүйлээс шалтгаалах ба байгуулалтаар нь
дараах хэлбэрүүдэд хувааж болно.
1. Тэгш өнцөгт хэлбэрийн
2. Дугуй хэлбэрийн
3. Зууван буюу эллипс хэлбэрийн
4. Нийлмэл, төвөгтэй хэлбэрийн
11. Тэгш өнцөгт байгуулалттай театрын
дүүжин хучлага
Дугуй болон зууван байгуулалттай 2 бүстэй
дүүжин хучлага
Нийлмэл хэлбэрийн байгуулалттай
дүүжин хучлага
12. Cable suspended roof
Высячие покрытия
Дүүжин хучлага
Cable stayed roof
Подвесные покрытия
***Дүүжин хучлага
Cable supported structure
Поддержал вантамыя...
***Дүүжин хучлага
Бодит амьдрал дээр дүүжин хучлагыг
үр ашигтай байлгахын тулд дангаар
нь хэрэглэхээс гадна хосолмол
байдлаар болон урьдчилан хүчитгэж
түгээмэл хэргэлдэг. Жнь: Дүүжин
хучлага+арк /дам нуруу, татанга/ гм
13. 2.1 Дүүжин хучлагын хэлбэр
Татлагын зохион байгуулалтаар нь
А) Параллель Б) Радиал
В) Ортогональ Г) Полигональ
14. 2.1 Дүүжин хучлагын хэлбэр
Татлагын бүтээцийн хийцлэлээр нь
А) Нэг бүстэй систем
/Однапоясных/
Б) Хоёр бүстэй систем
/Двухпоясных/
Дээр өгүүлсэн дутагдлуудыг багасгахын
тулд дүүжин хучлагыг 2 бүстэй буюу cable
truss хэлбэрээр хийцэллэдэг.
16. Нэг бүстэй дүүжин хучлага нь алслал ихсэх тусам
хотойлт тэр хэмжээгээр нэмэгдэх бөгөөд, дээврийн
бүтээцийн битүүмжлэл муу бол салхины ачаалалд
аюултай байдаг. Мөн төвлөрсөн ачааллын үед орчины
хөшүүн муугаас амархан геометрийн хэлбэрээ
өөрчилдөг учир эдгээрээс сэргийлж 2 бүстэй дүүжин
хучилт хэргэлдэг.
17. Дүүжин хучлагын үндсэн бүтээц болох уян
татлагад хамгийн түгээмэл хэргэлдэг
материал нь (steel wire rope, трос)
багцалж эрчилсэн ган утас /цаашид ган
татлага гэе/ юм. Түгээмэл хэрэглэгдэх ган
татлага 100 мм хүртэл диаметртэй байна.
Мөн ган татлага сайжруулсан болон
тусгай зориулалтын байж болно.
18. Ган татлага нь дараах 3 төрлийн цөмтэй байна.
Ган татлагыг зангилаанд дараах 2 аргаар бэхэлдэг.
1-рт Хавчих аргаар (төрөл бүрийн боолт хавчаараар)
2-рт Хайлмал металаар үүрэнд цутгаж
21. Ердийн 50мм диаметртэй ган татлаганы
тасрах ачаа хамгийн багадаа 240т
(minimum breaking load) 75 мм диаметртэй
ган татлаганд 530т байдаг. Бүтээцэд ган
татлагын даацыг хамгийн бага тасрах
ачааны 45% (60% ОХУ) хүртэлх ачаагаар
тооцдог. Хол алслалтай хучилтын ган
татлаганд хэвтээ жийлтийн хүч үлэмж
үүснэ. Параллель байрлалтай татлаганы
реакциуд
23. 4. Ашигласан эх сурвалжууд
[1] В.К. Федулов, М.Д. Суладзе, Л.Ю. Артемова
“Вантовые покрытия” МАДИ 2014
[2] С.Н. Кривошапко “Висячие тросовые конструкции и
покрытия сооружений” Строительство уникальных зданий и
сооружений, 2015, №7 (34)
[3] А.Г. Трущев “Пространственные металлические
конструкции” Москва строииздат 1983г
[4] “Cable structure” submitted to: AR KARAMJIT S.
presentation
[5] “Steel wire rope” KISWIRE www.kiswire.com
[6] “The cable in structure including SAP2000” prof
Wolfgang Schuiller
[7] “Орон зайн нимгэн ханатай бүтээц” Г.Базар PhD УБ
ШУТИС 2009
[8] БНбД 53-03-07 Ган бүтээц УБ 2010
[9] http//lib4all.ru
[10] !“Cable suspended roofs” second edition Prem
Krishna 2013 amazon.com $79.75
