Γεώργιος Α. Γεωργιάδης, Το πρακτικό θέμα Αστικού Δικαίου και η μέθοδος επίλυσής του, Παρουσίαση στην Ημερίδα του Νομικού Παλμού στην αίθουσα ΕΥΡΩΠΗ της ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ στις 13 Νοεμβρίου 2012

1. Πώς αντιμετωπίζω μια γραπτή ή
προφορική εξέταση
Το πρακτικό θέμα Αστικού Δικαίου και
η μέθοδος επίλυσής του
Γεώργιος Α. Γεωργιάδης
Λέκτορας Αστικού Δικαίου

2. © Γ. Γεωργιάδης 2012

3. Τα 3 στάδια επεξεργασίας του πρακτικού
1. Μελέτη και κατανόηση πραγματικού &
σύλληψη προβληματικής
– Πρόκριμα για ερμηνευτική προσέγγιση
2. Νομικός χαρακτηρισμός διαγραφόμενων
σχέσεων & επίλυση ζητημάτων
– Iura novit curia
3. Ανάπτυξη & διατύπωση νομικών αξιολογήσεων
– Δομική, υφολογική & γλωσσολογική ταυτότητα
© Γ. Γεωργιάδης 2012

4. 1. Κατανόηση των δεδομένων & ζητουμένων
• Τα πραγματικά περιστατικά θεωρούνται
δεδομένα & αποδεδειγμένα
– Επιτρέπεται η συναγωγή και άλλων με λογική
ερμηνεία∙ π.χ.:
• Ο Α αγόρασε ακίνητο από τον Β (= δικαιοπρακτικά ικανοί,
με συμβολαιογραφικό έγγραφο & μεταγραφή)
• Ο δεκαεπτάχρονος Γ αγόρασε ακίνητο
• Ο πνευματικά ασθενής Δ πώλησε ακίνητο
έλεγχος
προϋποθέσεων
© Γ. Γεωργιάδης 2012

5. 1. Κατανόηση των δεδομένων & ζητουμένων
• Ιστορικό ανεπίδεκτο διαγραφών, προσθηκών &
αλλοιώσεων
• Ο οδηγός Ε τραυμάτισε τον πεζό Ζ καθώς διέσχιζε
τη λεωφόρο στο ύψος του φωτεινού σηματοδότη
• Προσοχή σε κάθε λέξη που επηρεάζει
– Π.χ. ο Η αγοράζει από τον πλανόδιο ρακένδυτο Θ ένα
ρολόι ROLEX σε πολύ χαμηλή τιμή
ΑΚ 1037
ΑΚ 1039
© Γ. Γεωργιάδης 2012
– Διάκριση του σημαντικού από το ασήμαντο
– Αναγνώριση κενού στην άσκηση∙ π.χ.:

6. 2. Νομικός χαρακτηρισμός & επίλυση
• Νομικός χαρακτηρισμός σχέσεων
(iura novit curia)
– Κριτική θεώρηση τυχόν υφιστάμενων χαρακτηρισμών
ΑΚ 810
• Ο Α «δάνεισε» το βιβλίο στον Χ
• Ο Β έδωσε «εντολή» στο συνεργείο να επισκευάσει το ΙΧ
• Ο Γ «πώλησε» τον Η/Υ στον Φ και του τον παρέδωσε
– Δικανικός (ή υπαγωγικός συλλογισμός)
• Ο Π είχε «δώσει» με προφορική συμφωνία στους
νεόνυμφους Γ & Δ ένα διαμέρισμα και τώρα το διεκδικεί:
– Δωρεά: άκυρη (ΑΚ 1033, 1192, 1198) → βάσιμη αγωγή
– Χρησιδάνειο: έγκυρο (ΑΚ 810, 158) → αβάσιμη αγωγή
ΑΚ 681
ΑΚ 513
+ 1034
© Γ. Γεωργιάδης 2012

7. 2. Νομικός χαρακτηρισμός & επίλυση
– , 158) → αβάσιμη αγωγή
• Επίλυση των τιθέμενων ζητημάτων
– ποιες αξιώσεις απορρέουν από εξέλιξη σχέσης
• Αξίωση= το δικαίωμα να απαιτήσει κάποιος από άλλον μια
πράξη ή μια παράλειψη (ΑΚ 247)
• Δικαίωμα > αξίωση
• Νομική βάση της αξίωσης= διάταξη κατάλληλη να στηρίξει το
αίτημα που προκύπτει από τα πραγματικά περιστατικά
– ΑΚ 145, 197-198, 335 επ., 343 επ., 383, 513, 904, 914, 919,
987, 998, 1094 κ.ά.
© Γ. Γεωργιάδης 2012
– Πραγματικό (προϋποθέσεις) + έννομη συνέπεια
• Εάν Χ, τότε Ψ
– Έργο του εφαρμοστή: Αντικατοπτρίζονται στο Χ τα
πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης;

8. 2. Νομικός χαρακτηρισμός & επίλυση
– Πώς βρίσκω όμως τον προσήκοντα κανόνα δικαίου;
• Καλή γνώση της νομικής ύλης
• Καλλιεργημένη διαίσθηση (προκατανόηση)
– Υπαγωγή ιστορικού στο πραγματικό κανόνα δικαίου
• Σύγκριση των γεγονότων του ιστορικού με όλα τα επιμέρους
στοιχεία του πραγματικού του κανόνα
• Αν βρεθεί θεμελιωτική διάταξη: υπάρχει αξίωση
• Αν δεν βρεθεί: δεν υπάρχει αξίωση (νόμω αβάσιμη)
• Αν βρεθούν περισσότερες: να εξετάζονται όλες∙ π.χ. :
– Η οικιακή βοηθός κλέβει ζωγραφικό πίνακα: ΑΚ 652 + 335, 914,
904, 739 + 734 + 719
© Γ. Γεωργιάδης 2012

9. 3. Διατύπωση απαντήσεως
• Αρχιτεκτονική αναπτύξεως
– Ποτέ δεν ξεκινάμε από τη λύση!
– Εντοπίζουμε το πρόβλημα («η αξίωση του Α κατά του Β για
καταβολή μισθώματος θα μπορούσε να θεμελιώνεται στην ΑΚ
574»
– Αναπτύσσουμε τους υπαγωγικούς συλλογισμούς («προϋποθέσεις
εφαρμογής της ΑΚ 574 είναι… Στην προκείμενη περίπτωση…»)
– Καταλήγουμε στη συμπερασματική λύση («συνεπώς…»)
• Αδόκιμο: «ο Α είναι αγοραστής γιατί την 1.11.2012 αποδέχθηκε την
πρόταση του Β να πωλήσει»
• Ορθό: «ο Α αποδέχθηκε την 1.11.2012 την πρόταση του Β∙ μεταξύ
αυτού και του Β καταρτίσθηκε σύμβαση πώλησης∙ συνεπώς ο Α είναι
αγοραστής»
© Γ. Γεωργιάδης 2012

10. 3. Διατύπωση απαντήσεως
• Προτίμηση νομικών όρων αντί καθομιλουμένης
– π.χ.: «ο Α εκμίσθωσε την οικία» αντί «ο Α νοίκιασε την
οικία»)
• Λογική συνέπεια, σαφήνεια & πληρότητα
– Καλύτερα με συνέπεια ως το τέλος μια μη ορθή άποψη
παρά συγχρόνως κατηγορηματικώς την ορθή & την
αντίθετη
– Εναλλακτική λύση: επικουρική ανάπτυξη
– Πληρότητα αλλά όχι μακρηγορία
© Γ. Γεωργιάδης 2012

11. Επίμετρο: Προφορική ανάπτυξη εργασίας
• Αφαίρεση, αφαίρεση, αφαίρεση !
– Je n'ai fait celle-ci plus longue que parce que je n'ai pas eu le loisir
de la faire plus courte.
• Πρώτα γράφουμε το πλήρες κείμενο της παραδοτέας
γραπτής εργασίας
• Μετατρέπουμε τις επικεφαλίδες από το διάγραμμα σε
σκελετό της προφορικής ανάπτυξης
• «Γεμίζουμε» τον σκελετό με τα ελάχιστα απολύτως
αναγκαία, επιλέγοντας τα σημαντικότερα από κάθε τμήμα
• Διανθίζουμε με παραδείγματα που ελκύουν την προσοχή
και ενδεχομένως «προκαλούν» τον ακροατή
Blaise Pascal (1623-1662)
© Γ. Γεωργιάδης 2012