Prezentacja na temat bezpiecznego korzystania z Internetu przez dzieci i młodzież, wykorzystana podczas kongresu „Biblioteka: więcej niż myślisz!” (13-14 października 2011).

1. Bezpieczeństwo i ochrona prywatności
dzieci i młodzieży w Internecie
Katarzyna Lorecka
Nie trzeba być profesjonalistą IT, by zadbać
o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w Internecie
1) Zagrożenia w Sieci są zdefiniowane i można je
rozpoznać.
2) Istnieje wsparcie instytucji pomocowych.
3) Bezpłatne materiały pomogą wpoić dzieciom zasady
bezpiecznego korzystania z Internetu.
Internet jest doskonałym narzędziem wsparcia w nauce, pracy,
rozwijaniu pasji i kontaktów społecznych, jeżeli wiemy jak z niego
umiejętnie korzystać.

2. Bezpieczeństwo i ochrona prywatności
dzieci i młodzieży w Internecie
Katarzyna Lorecka
Nie trzeba być profesjonalistą IT, by zadbać
o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w Internecie
•Szkodliwe treści
•Niebezpieczne kontakty online
•Cyberprzemoc
•Cyberprzestępstwa
•Uzależnienie
Należy znać potencjalne zagrożenia dla dzieci
i młodzieży w sieci:

3. • Pornografia i erotyka
• Przemoc
• Używki
• Hazard
• Sekty
• Samobójstwa
• Rasizm i ksenofobia
Szkodliwe treści
Zagrożenia w Sieci są zdefiniowane
i można je rozpoznać

4. • dziecko nie rozumie treści, które ogląda
• postrzega fikcję jako realną sytuację
• przeżywa emocje tak, jakby było ich świadkiem
• generalizuje, uczy się, że świat jest
zagrażający
• czuje się winne, że ogląda trudne i zakazane
treści
Szkodliwe treści - Aspekty psychologiczne
PORNOGRAFIA – przedstawia nieprawidłowe znaczenie seksualności człowieka,
wulgaryzuje kontakt seksualny, wyklucza kontekst emocjonalny relacji seksualnej
PRZEMOC – wywołuje silne emocje, promuje złe wzorce zachowania

5. Pornografia dziecięca
Zagrożenia dla dzieci:
dostęp dzieci do pornografii dziecięcej
wykorzystywanie dzieci do produkcji materiałów
pornograficznych
•Ważne kwestie:
•Nielegalne: produkcja, dystrybucja, posiadanie
•Globalny problem, olbrzymia skala
•Zorganizowany przemysł vs. indywidualni dostawcy
•Dzieci, jako „dostawcy” materiałów

6. www.dyzurnet.pl
„Zespół Dyżurnet.pl jest działającym przy Naukowej
i Akademickiej Sieci Komputerowej punktem kontaktowym, który
przyjmuje zgłoszenia dotyczące nielegalnych treści w Internecie.
Do jego zadań należy m.in. analiza treści wskazanych przez
użytkowników, wykonanie dokumentacji technicznych, przesłanie
informacji do policji, prokuratury, administratorów serwisów
internetowych czy też zagranicznych punktów kontaktowych
zrzeszonych w INHOPE.
Zespół Dyżurnet.pl jest częścią Polskiego Centrum Programu
„Safer Internet”, realizowanego w ramach programu Komisji
Europejskiej „Safer Internet”, który ma za zadanie promowanie
bezpiecznego korzystania z nowych technologii przez dzieci
i młodzież, a także walkę z treściami nielegalnymi.
W ramach programu Safer Internet współpracuje ściśle
z Helpline.org.pl - wspólnym projektem Fundacji Dzieci Niczyje
i Fundacji Orange.”
Istnieje wsparcie instytucji pomocowych

7. www.helpline.org.pl
Komu pomagają konsultanci Helpline.org.pl?
Konsultanci pomagają nie tylko do dzieciom i młodzieży. Mogą
się z nimi skontaktować również rodzice i profesjonaliści.
Kiedy mogą się kontaktować rodzice?
◦ gdy nie wiedzą, jak rozmawiać z dzieckiem o bezpieczeństwie
w Internecie;
◦ gdy są zaniepokojeni tym, czym ich dzieci zajmują się w
Internecie;
◦ gdy ich dzieci miały kontakt z niebezpiecznymi treściami
(prezentującymi pornografię, przemoc, propagującymi narkotyki,
faszyzm, sekty, inne ryzykowne zachowania);
◦ gdy niepokoją ich znajomości, jakie ich dzieci zawierają w
Internecie;
◦ gdy dostrzegają u swoich dzieci objawy uzależnienia o
Internetu.
Kiedy mogą się kontaktować profesjonaliści?
◦gdy dzieci lub ich rodzice zgłaszają się do nich po pomoc w
sprawach związanych z zagrożeniami w Internecie.
W jakich sytuacjach pomagają konsultanci
Helpline.org.pl?
◦gdy ktoś Was ośmiesza, szantażuje, wysyła wulgarne
wiadomości;
◦gdy ktoś na czacie czy komunikatorze zadaje Wam
krępujące pytania, prosi o zdjęcie; namawia na spotkanie,
◦gdy ktoś włamie się Wam na konto w grze czy na portalu
społecznościowym;
◦gdy ktoś wysyła lub prezentuje Wam treści, zawierające
pornografię lub przemoc.

8. • Uwodzenie, nakłanianie do spotkania
• Cyberseks
• Pozyskiwane materiałów
pornograficznych
• Kontakt z sektami, itp.
• Nakłanianie do samobójstwa
• Wywiad przestępczy
• Wyłudzenia
Niebezpieczne kontakty

9. Przemoc (rówieśnicza) z użyciem technologii
informacyjnych i komunikacyjnych.
Formy:
•Nękanie, straszenie,
szantażowanie
•Rejestrowanie i dystrybucja
niechcianych zdjęć i filmów
•Dystrybucja,
ośmieszających,
upokarzających materiałów
•Podszywanie się pod kogoś
Cyberprzemoc
Podstawa: młodzież (12-17 lat),
o której publikowano materiały wbrew woli; N = 93
14
33
12
6
2
66
37
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Bez większego
wrażenia
Było mi przykro
Zdenerwowałem(am)
się
Wstydziłem(am) się
Przestraszyłem(am)
się
Inaczej
Trudno powiedzieć
Publikacja kompromitujących materiałów - odczucia
FDN, Gemius, styczeń 2007 r.

10. Nielegalna działalność realizowana z użyciem
komputera i Internetu, której obiektem są dane lub
systemy komputerowe
•włamania do systemów komputerowych (hacking)
•nielegalne kopiowanie i rozpowszechnianie programów
komputerowych (piractwo)
•Nieuprawnione niszczenie danych komputerowych.
Cyberprzestępczość

11. •Rośnie liczba zdiagnozowanych przypadków uzależnień dzieci od mediów
elektronicznych
Uzależnienie od sieci
CBOS 2008, Gemius 2007, Gemius 2009 .
Skutki psychologiczne
unikanie osobistych kontaktów z ludźmi
depresja/agresja związana z brakiem dostępu do
sieci
zaburzenie struktur poznawczych
Skutki społeczne
zaburzenie więzi z rówieśnikami i rodziną
kłopoty szkolne
Skutki zdrowotne
kłopoty ze wzrokiem, kręgosłupem, nadgarstkami

12. Bezpłatne materiały pomogą wpoić dzieciom
zasady bezpiecznego korzystania z Internetu
• www.321internet.pl
• www.wsieci.tv
• www.dzieckowsieci.fdn.pl
• www.sieciaki.pl
Przydatne informacje:
• www.fdn.pl
• www.szkolabezpiecznegointernetu.pl
• www.naszedzieciwsieci.org
• www.klikajzglowa.pl
• www.zyjbezpiecznie.policja.pl
• www.stoppedofilom.pl
• www.allegro.pl/country_pages/1/0/sc/ (Centrum bezpieczeństwa)

13. www.321internet.pl
Prezentacja materiałów edukacyjnych dla uczniów klas IV-VI
– bezpieczeństwo dzieci w Internecie

14. Materiały dla prowadzących zajęcia
Scenariusz i DVD
Scenariusze lekcji
Prezentacje multimedialne na
DVD

15. 1. Dobry żart? 3. Małe zdjęcie – duży
problem
2. Znajomi -
nieznajomi
4. Moja praca
domowa
5.Komputeromania
Materiały udostępnione bezpłatnie:
• www.321internet.pl
•www.dzieckowsieci.fdn.pl

16. Schemat zajęć:
1. Wprowadzenie w tematy
bezpieczeństwa dzieci
w Internecie
2. Prezentacja kreskówek i ćwiczenia
z dziećmi
• wspólne oglądanie kreskówki
• ćwiczenie indywidualne
• prezentacja dwóch wersji zakończenia
kreskówki
• ćwiczenie grupowe
3. Podsumowanie zajęć

17. Materiały dla dzieci
komiks

18. Serwis internetowy

19. E-learning …2…1…Internet!”
Czas trwania: 41 min

20. W Sieci –propozycja edukacyjna programu dla
uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

21. uwrażliwienie młodzieży na zagrożenia związane z
cyberprzemocą i uwodzeniem w sieci
Talk-show

23. Zajęcia lekcyjne „W Sieci
Cel:
uwrażliwienie młodzieży na zagrożenia związane z
cyberprzemocą i uwodzeniem w sieci
promocja pozytywnych zastosowań sieci
Adresaci:
uczniowie klas II-III szkół gimnazjalnych
uczniowie klas I-II szkół ponadgimnazjalnych
Czas realizacji:
45 min lub 2x45 min.
Dostępność:
Zastawy DVD, wersja do pobrania na: www.dzieckowsieci.fdn.pl

24. Materiały edukacyjne:
www.wsieci.tv
www.dzieckowsieci.fdn.pl
Kurs e-learning:
www.dzieckowsieci.fdn.pl

25. Bezpieczeństwo i ochrona prywatności
dzieci i młodzieży w Internecie
Katarzyna Lorecka
Nie trzeba być profesjonalistą IT, by zadbać
o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w Internecie
1) Zagrożenia w Sieci są zdefiniowane i można je
rozpoznać.
2) Istnieje wsparcie instytucji pomocowych.
3) Bezpłatne materiały pomogą wpoić dzieciom zasady
bezpiecznego korzystania z Internetu.
Internet jest doskonałym narzędziem wsparcia w nauce, pracy,
rozwijaniu pasji i kontaktów społecznych, jeżeli wiemy jak z niego
umiejętnie korzystać.