1. 13
Boerderij 100 — no. 49 (1 september 2015)
Monovergisting (vergisting van pure mest)
is lastiger rendabel te krijgen dan cover-
gisting (vergisting met coproducten).
Een monovergister oogt niet echt anders
dan een covergister. Er draaien nu zes van
deze installaties in Nederland.
thaanreductie levert klimaatwinst op. Als
je die winst op waarde kunt zetten, dan
wordt vergisten al veel meer rendabel”,
stelt Auke Jan Veenstra, programmama-
nager klimaat en energie bij LTO Noord.
Hetzelfde geldt voor reductie van am-
moniakuitstoot. Wanneer verse mest de
vergister ingaat, vindt een flinke reductie
van ammoniak- en methaanuitstoot
plaats. Daar is volgens onderzoeker Nico
Verdoes van Wageningen UR Livestock
Research dan ook de grootste winst te
halen. “Met verse mest verdubbelt ook
nog eens het energierendement van de
monovergistingsinstallatie. Daar staat te-
genover dat wel stalaanpassingen nodig
zijn om de verse mest te verzamelen.”
Een andere manier om de potentie van
monovergisting beter te benutten, is de
vraag te bundelen en zo tot een lagere
aanschafprijs te komen. Of je schaft een
goedkoper systeem aan. Warringa van
Es: “Je kunt ook kiezen voor een goedko-
pere mestzakvergister. Daarbij liggen de
investeringskosten lager, maar heb je ook
minder gasopbrengst.” In België zijn al
zestig van dit soort vergisters van Biolec-
tric geplaatst. Het systeem is vergelijk-
baar met het Ecobag-systeem bij melk-
veehouder Arjan Prinsen in Haarlo
(Gld.). Methaangas dat vrijkomt uit mest
wordt in een grote mestzak opgevangen.
Varkens- en pluimveemest
Varkenshouderijen zonder eigen grond
moeten mest afzetten of laten verwer-
ken. Op dit moment wordt varkensmest
vooral op grotere, centrale locaties ver-
werkt tot exportwaardige meststof. Ver-
does deed met VIC Sterksel onderzoek
naar monovergisting van varkensmest.
“Technisch werkt het goed, maar op klei-
ne schaal varkensmest vergisten is nog te
duur. Het wordt rendabel als je drie of
vier bedrijven clustert die bij elkaar zit-
ten.” Door varkensmest voor te behande-
len, kan het biogasrendement omhoog.
De techniek is echter nog duur. Verdoes:
“En je blijft met de afvoer van de vergiste
mest zitten. Een melkveebedrijf heeft
vaak voldoende grasland. Je kunt het
fosfaat scheiden en de bewerkte mest uit-
rijden. Varkenshouders hebben minder
mogelijkheden om hiermee te sturen.”
Nederland telt enkele kleinschalige in-
stallaties voor vergisten van kippenmest
en installaties waarin kippenmest co-pro-
duct is. Veel kippenmest wordt nu ver-
brand, gecomposteerd of geëxporteerd.
De mestsoort heeft een veel hogere ener-
getische waarde dan runder- en varkens-
mest. Een ton vleeskuikenmest kan tot
zo’n 250 kuub biogas opleveren. Dat is
ongeveer acht keer zoveel als varkens- of
rundermest. Veenstra: “Kippenmest be-
vat echter een hoog gehalte stikstof en
ammonium, dat remt het vergistingspro-
ces. Je moet de mest voorbehandelen.
Dat maakt het complex.”
Eric Boekel
Foto’s:JanZandee
15boe049z013 13 28-08-15 16:28
