Filipino 3 lm full

DRAFT
April 10, 2014
1
Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas

DRAFT
April 10, 2014
2
Filipino
Kagamitan ng Mag-aaral
UNIT 1
PAG-AARI NG PAMAHALAAN
HINDI IPINAGBIBILI
INILAAN PARA SA
Distrito/Paaralan: ____________________________
Dibisyon: ____________________________________
Unang Taon ng Paggamit: ___________________
Pinagkukunan ng Pondo (pati Taon):________
3
Baitang
Batang Pinoy Ako

DRAFT
April 10, 2014
3
BATANG PINOY AKO – Ikatlong Baitang
Filipino – Kagamitan ng Mag-aaral
Unang Edisyon, 2014
ISBN :
Paunawa hinggil sa Karapatang-Sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa
Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng
Pamhalalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan
o tanggapang naghanda at/o naglathala ng akda bago at upang magamait sa layuning
komersiyal.
Nagtataglay ng karapatang-ari ang mga akda/materyales (mga kuwento,
seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks,
atbp.) na ginamit sa aklat na ito. Pinagsikapang hanapin at hilingin ang pahintulot ng mga
karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng
mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon.
Inilalathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim : Br. Armin A. Luistro, FSC
Pangalawang Kalihim : Dina S. Ocampo
Punong Tagapangasiwa: Angelika D. Jabines; Pangalawang Tagapangasiwa:
Marilou Martha E. Benisano; Manunulat: Florenda Cardinoza, Jenny-Lyn Trapane,
Amaflor Alde, Agnes G. Rolle, Josenette Brana, Ronald Ramilo, Louiegrace
Margallo, Mercelita Salazar, Aireen Ambat, Lea Agustin, Natasha Rae Natividad,
Cynthia Reyroso, Dolorosa Castro, Modesta Jaurigue.
Tagapag-ambag: Maria Hazel J. Derla, Gratcielo Chiara D. Badillo, Elgie Ariniego,
Ma. Cristina C. Garcia; Evelyn de Castro, Malou M. de Ramos, Maria Castillo-David
Konsultant: Dr. Lydia Liwanag, Ani Rosa Almario; Editor: Benilda Santos, Jomar Empaynado
Tagapagtala: Jasmin Bangisan, Aprilyn Montilla Tagaguhit : Kristel de Guzman, Kenneth
Cubol ,Michael Cajis, Jefrrey V. Cambronero, Reynaldo A. Simple Taga-anyo: Ferdinand
Bergado.
Inilimbag sa Pilipinas ng __________
Department of Education – Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)
Office Address : 5th Floor Mabini, Bldg.
Meralco Avenue, Pasig City
Philippines 1600
Telefax : 02 – 634- 1054 o 634- 1072
E-mail Address : imcsetd@yahoo.com

DRAFT
April 10, 2014
4
PAUNANG SALITA
Kumusta mga bata?
Sadyang isinulat at inihanda para sa iyo ang Kagamitan ng
Mag-aaral na ito. Ito ang magiging kaibigan mo sa pag-aaral ng
Filipino at magiging kasama mo at ng iyong mga
kaibigan sa pagtuklas ng mga bagong konsepto at kaalaman sa
pamamagitan ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa, pagsulat, at
pagtanaw. Ang lahat ng mga gawain na inilagay dito ay
gagawin mo sa paggabay ng iyong guro. Basahin at unawain
ang mga panuto na mababasa dito upang maging
matagumpay ka sa mga gawaing sadyang inihanda para sa iyo.
Ang mga aralin dito ay nahahati sa apat na yunit.
- Pamilya Ko, Mamahalin Ko
- Pamayanan Ko, Pagyayamanin Ko
- Bansa Ko, Ikararangal Ko
- Kakayahan Ko, Ipagmamalaki Ko
Ang bawat aralin naman ay may mga gawain
tulad ng :
Alamin Natin. Dito mo mababasa ang mga kuwento, tula, at
talata na magiging daan sa pagtalakay ng mga kasanayang
lilinangin sa bawat aralin.
Linangin Natin. Ito ay pagsasanay ng mga kakayahan
o kaalaman na tinalakay sa klase. Maaari itong isagawa nang
ikaw lamang o kasama ang iyong pangkat.
Tandaan Natin. May mababasa ka dito na mga
pangungusap na hindi kumpleto. Pupunanmo lamang ang mga

DRAFT
April 10, 2014
5
ito ng mga salita upang maipakita ang natutuhan mo sa isang
aralin.
Pagyamanin Natin. Karagdagang pagsasanay ito hinggil sa
mga natutuhan mo.
Sa paggamit ng kagamitang ito, upang ikaw ay maging
matagumpay, tandaan mo lamang na laging hintayin ang
hudyat o mga panuto na sasabihin ng iyong guro.
Sana sa paggamit mo nito, maging isa kang tunay na
Batang Pinoy na maka Diyos, makatao, makabayan at
makakalikasan.
Maligayang pag-aaral sa iyo!
MGA MAY-AKDA

DRAFT
April 10, 2014
6
TALAAN NG NILALAMAN
Yunit I – Pamilya Ko Mamahalin Ko
Aralin I – Ako Ito 7
 Paggamit ng Pangngalan sa Pagsasalaysay
Aralin 2 – Pamilya Ko 12
 Pagkilala sa Iba’t ibang Bahagi ng Aklat
Aralin 3 – Pag-uugali Ko 14
Aralin 4 – Libangan Ko 17
 Paggamit ng Diksiyunaryo
Aralin 5 – Pangarap Ko 20
 Pagbibigay ng Tauhan, Tagpuan
at Banghay ng Kuwento
 Paggamit ng Panghalip
(Ako, Ikaw, Siya)
Aralin 6 – Kakayahan Ko 24
(Kami, Tayo, Kayo, Sila)
 Pagbibigay-kahulugan sa Pictograph
Aralin 7 – Paniniwala Ko 27
 Pagbuo ng Bagong Salita
(Kami, Tayo, kayo, Sila)
Aralin 8 – Karapatan Ko 31
 Pagbibigay ng Wakas sa Binasang Kuwento
 Paggamit ng Panghalip Pamatlig
(Ito, Iyan, Iyon)
 Paggamit ng Iba’t Ibang Bahagi ng Aklat
sa Pagkalap ng Impormasyon
Aralin 9 – Tungkulin Ko 34
(Ito, Iyan, Iyon)
 Paggamit ng mga Kasalungat na Salita
Aralin 10 – Kaibigan Ko 38
 Pagtukoy ng mga Bahagi ng Kuwento
(Ito, Iyan, Iyon)

DRAFT
April 10, 2014
7
Nakapunta ka na ba sa isang pista? Ano-ano ang
natatandaan mo rito? Babalik ka ba rito? Bakit?
Basahin nang tahimik ang kuwento upang malaman kung
bakit babalik ang ating bida sa pistang kaniyang napuntahan.
Ang Pistang Babalikan Ko
Araw ng Sabado noon. Isinama ako ni Nanay
sa Lucban, Quezon upang dumalo sa Pahiyas Festival. Malugod
kaming tinanggap ng aming mga kamag-anak. Maraming tao
ang bumibisita sa kanilang lugar sa ganitong araw. Bigla akong
napalabas ng bahay nang marinig ko ang sigawan.
“Hayan na! Hayan na! Magsisimula na ang parada!”
ang sigawan ng mga tao. Ang daming tao sa kalsada! Lahat sila
gustong makapanood. Dahil ako ay maliit, wala akong
masyadong makita. Natuwa ako sa isang dayuhan nang yayain
niya akong lumipat sa kaniyang puwesto sa unahan. Agad akong
nagpasalamat sa kaniya.
Naging kapana-panabik sa bawat isa ang panonood
ng parada ng makukulay na karosa na may palamuting
mga produkto ng bayan. Bawat karosa ay talagang
napakaganda.
“Wow! Nakakatuwa talaga dito. Sana ay isama uli ako
ni Nanay sa susunod na taon,” ang sabi ni Rodel.
“Naku! Lalo kang malilibang kapag nakita mo
ang maririkit nilang palamuti sa kanilang mga bahay. Talagang
malikhain ang mga taga-Lucban,” sambit naman ni Nanay.
Hinding- hindi ko malilimutan ang pistang ito. Babalik ako.

DRAFT
April 10, 2014
8
Punan ng angkop na salita ang mga pangungusap ayon
sa iyong sariling karanasan. Isulat ang sagot sa iyong notebook.
1. Dumalo ako sa kaarawan ng aking kaklase. Marami akong
kinain tulad ng______, ______, _______, at _______. Nagkaroon
din ng mga palaro.
2. Tuwing buwan ng ________, nagdiriwang ang aming baryo
ng kapistahan. Dito masaya ang mga _____at _________.
Maraming handang pagkain tulad ng ______, _______, at
_______ sa halos lahat ng bahay.
3. Tuwing araw ng Pasko, masaya kami sa aming________.
Naghahanda ng aking ina ng masasarap na_______. Sabay-sabay
kaming nagtutungo sa _______upang magpasalamat
sa Dakilang Lumikha. Nagpupunta rin kami sa aming ______,
______, _______, ______, ________, at _______ upang humalik sa
kanilang kamay.
Tingnan kung paano ginawa ng iyong guro ang isang kiping.
Ngayon, ikaw naman ang gagawa nito .
Matapos gawain ang iyong kiping, sipiin sa loob nito at
kumpletuhin ang sumusunod na pangungusap:
Natutuhan ko sa araling ito na ______________________
_______________. Kaya _______________.
Basahin ang kuwento. Kung tapos na, sumulat ng isang
talata na may tatlong pangungusap tungkol sa katulad na
karanasan. Isulat ang kuwento sa iyong notebook.
Ang Pamamasyal sa Parke
Tuwing araw ng Linggo pagkatapos magsimba,
kaming magkakapatid ay ipinapasyal ng aming
mga magulang sa parke. Masaya kaming naglalaro dito
ng habulan, taguan, pagpapalipad ng saranggola, at kung ano-

DRAFT
April 10, 2014
9
ano pang laro na aming maisip. Tapos, kakain kami
ng masasarap na pagkaing niluto ni Nanay. Samantala si Tatay
naman ay abala sa pagkuha sa amin ng mga larawan.
Ano-anong paghahanda ang isinasagawa sa inyo bago
ang araw ng kapistahan? Tingnan kung pareho ng ginagawa ng
mag-anak sa ating kuwento.
Pista sa Aming Bayan
Bata’t matanda ay abalang-abala. Lahat ay tumutulong sa
paghahanda sa nalalapit na kapistahan. May kabataan
na nagtutulong-tulong sa paggawa at paglalagay
ng mga banderitas .
May ilang kababaihan naman ang nag-aayos
ng bulaklak sa mga sasakyan na gagamitin sa prusisyon.
Ang mga lalaki naman ay nag-aayos ng mga ilaw.
Ang mga Nanay naman ay abala na sa paghahanda
ng mga pagkain tulad ng suman, halaya, atsara at iba pang
kakanin. Ang mga Tatay naman ay nag-aayos ng kanilang mga
bakuran.
Ang mga batang tulad ko ay hindi rin pahuhuli. Kami
ay katulong sa paglilinis ng aming bahay.
Ano-ano ang pangngalan na ginamit sa binasa mong
kuwento? Isulat ang mga ito ayon sa kanilang kategorya. Gawin
ito sa isang malinis na papel.

DRAFT
April 10, 2014
10
Batay sa iyong napag-aralan, kaya mo nang kumpletuhin
ang pangungusap na:
Ang pangngalan ay ________ ng ________, _________,
________, __________ at ___________.
Pumili ng isa o dalawang salita mula sa listahan. Gamitin
ang mga ito sa sariling pangungusap na magsasabi ng iyong
karanasan.
bagyo bulaklak palengke pusa
Gusto mo bang makaipon ng pera? Alkansiya ang
kailangan mo. Kung may mga lumang botelya o lata
sa inyong bahay, maaari mo itong gamitin.
Tingnan natin sa kuwento kung paanong napakinggan
ang alkansiya ng isang pamilya.
Ang Aking Alkansiya
Araw-araw, maagang akong gumigising upang ihanda ang
sarili sa pagpasok. Naliligo. Nagbibihis ng damit pampaaralan.
Araw-araw, paglabas ko sa aking silid, dumidiretso ako
sa aming kusina. Sa hapag-kainan, doon ko makikita
ang masarap na almusal na luto ng aking Nanay.
Matapos kumain, sasabay na ako kay Tatay sa
pagpasok sa paaralan.
Isang araw, paglabas ko sa aming silid-kainan.
Wala si Nanay. Wala ring masarap na almusal. Kaya’t hinanap ko
si Nanay.
Nakita ko siya sa kanilang silid-tulugan.
Umiiyak. May sakit pala si Tatay at kailangang dalhin
sa ospital. Bumalik ako sa aking kuwarto. Pinahid ko ang aking
luha at kinuha ang aking alkansiya.
Iniabot ko ito kay Nanay. At isang mahigpit na yakap ang
kaniyang ibinigay sa akin.

DRAFT
April 10, 2014
11
Kunin mo ang iyong notebook. Gawin ang sinasabi
sa bawat panuto.
1. Basahin ang talaan ng ngalan ng mga kaklase mo na
ipakikita ng guro.
Sipiin ang ngalan ng sampung kaklase na nais mong
imbitahan sa iyong kaarawan.
2. Narito naman ang talaan ng mga pagkain. Sipiin ang limang
nais mong kainin.
- cake candy pritong manok
- atis bayabas lansones
- karne isda itlog
- cheese gatas tinapay
- carrot kalabasa sibuya
Kumpletuhin ang pangungusap.
Sa pagsipi ng ngalan ng tao at lugar dapat tandaan
na ito ay laging nagsisimula sa __________ o _________ letra.
Sipiin ang mga salita ng ________ at ______ upang hindi
magkamali sa pagbasa nito.
Basahin mong muli ang kuwentong “Ang Alkansiya.”
Sa iyong notebook, sipiin at ipangkat ayon sa kategorya
ang mga pangngalan na ginamit dito.

DRAFT
April 10, 2014
12
Paano kayo nagtutulungan sa inyong mag-anak? Katulad
din ba ng mag-anak sa tula?
Ang Aming Mag-anak
(www.takdangaralin.com)
Ang aming mag-anak ay laging masaya
Maligaya kami nina Ate at Kuya.
Mahal kaming lahat nina Ama’t Ina
Mayroon ba kayong ganitong pamilya?
Kahit sa paggawa’y pagod ang katawan,
Tulong ni Ama ay laging nakaabang.
Suliranin ni Ate ay nalulunasan
Sa tulong ni Inang laging nakalaan.
Pag-aralan ang mga salita na mababasa sa Puno
ng mga Salita na ginawa ng iyong guro. Pumili at gamitin sa
pangungusap ang isang pares ng salitang magkatugma .
Magkakatugma ang mga salita kung _____________.
Mula sa mga binasa ng guro, sumipi ng isang maikling
tugma. Bilugan ang mga salitang magkakatugma na ginamit
dito.

DRAFT
April 10, 2014
13
Natatandaan mo ba ang tula na “Ang Aming Mag-anak?”
Basahin mo itong upang masagot ang mga tanong na ibibigay
ng iyong guro.
Pumili ng isang ngalan na binanggit sa tulang binasa.
Sumulat ng isang pangungusap tungkol sa napiling ngalan.
Kumpletuhin ang pangungusap.
Nagagamit ang _________ sa pagsasabi ng ngalan
ng tao, lugar, at bagay.
Pag-aralan ang larawang ipakikita ng guro. Sumulat
ng dalawang pangungusap tungkol dito. Guhitan ang mga
pangngalan na ginamit.
Sino-sino ang kasapi ng iyong pamilya? Ano ang tungkulin
ng bawat isa? Tulad ng isang pamilya , ang aklat ay may kaniya
ring bahagi. At ang bawat isa ay may ginagampanang tungkulin
, tulad mo sa iyong sariling pamilya.
Alamin natin sa tulang babasahin mo ang bawat bahagi ng
aklat at ang ginagampanan ng bawat isa.
Mga Bahagi ng Aklat
ni RCJ
Bahaging pabalat
laman ay ngalan ng aklat
Ang paunang salita
mula sa may-akda.

DRAFT
April 10, 2014
14
Ang talahuluganan
nagbibigay ng kahulugan
Talaan ng nilalaman
pagkakasunod-sunod naman.
Kung nais makita’y kabuuan
sumangguni ka sa katawan
At sa karapatang–ari naman
malalaman limbag kung saan at kailan.
Kumuha ng isang aklat. Sabihin at ipakita sa klase
ang bawat bahagi nito.
Ang mga bahagi ng aklat ay ________, ________________,
________________, _______________ at _______________.
Kunin ang gamit sa Art. Gumawa ng isang dummy
ng aklat upang maipakita ang mga bahagi nito. Isulat ang
ngalan ng bawat bahagi ng aklat.
Ano-ano ang ginagawa mo tuwing araw ng Sabado?
Katulad din ba ng kay Ian? Tingnan natin sa kuwento.
Ang Sarap Talaga!
Ako si Ian. Ang tawag nila sa akin ay Ian Masipag.
Sa umaga, pagkagising ko agad kong inaayos ang aking higaan
at mag-isa na akong maglilinis ng aking katawan.

DRAFT
April 10, 2014
15
Habang naghihintay ako na maluto ang aming almusal,
tinutulungan ko si Kuya sa pagdidilig ng mga halaman sa aming
hardin.
Kapag si Ate naman ay nakikita kong naglilinis sa loob
ng aming bahay, tinutulungan ko siya sa pagpupunas ng mga
mesa.
Si Tatay naman ay tinutulungan ko sa pagpapakain
ng kaniyang mga alagang manok.
Pagkatapos naming kumain ng almusal, ako lagi
ang tagalinis ng mesa.
Matapos kong tulungan ang aking pamilya, lalabas
na ako ng aming munting bahay upang makipaglaro sa aking
mga kaibigan. Ang sarap talaga kapag araw ng Sabado!
Pumili at pumunta sa isang learning center na inihanda ng
iyong guro. Gawin ang mga panuto na mababasa sa learning
center.
Natutuhan ko na mahalaga ang pagsunod sa nakasulat na
panuto upang __________________________.
Basahin at sundin ang mga nakasulat na panuto
sa loob ng silid-aralan .
Ano-ano ang pangngalan na ginamit sa kuwento ni Ian?
Basahin muli ang kuwento niya upang makatiyak.
Mula sa Kahon ng mga Larawan na inihanda ng iyong guro,
kumuha ng isang larawan. Sabihin ang ngalan nito at
magbigay ng isang pangungusap tungkol dito.

DRAFT
April 10, 2014
16
Natutuhan ko sa araling ito na ginagamit ang _______ sa
pagsasalaysay tungkol sa tao, lugar, at bagay sa paligid.
Hintayin ang hudyat ng iyong guro upang lumabas
ng silid. Mula sa hardin, kumuha ng isang bagay na nakapukaw
ng iyong pansin. Idikit ito sa iyong notebook at sumulat ng
pangungusap tungkol dito.
Basahin muli ang kuwento ni Ian. Tukuyin
ang mga salitang ginamit dito na may dalawa at tatlong pantig.
Sa iyong notebook sipiin ang parirala sa kuwentong
“Ang Sarap Talaga” na sumasagot sa sumusunod na tanong.
1. Ano ang ginagawa ni Ian pagkagising niya?
2. Ano ang ginagawa niya habang naghihintay na maluto ang
almusal?
3. Paano niya tinutulungan ang kaniyang Ate?
4. Ano ang ginagawa ni Ian at ng kaniyang Tatay?
5. Saan pumupunta si Ian matapos ang kumain ng agahan?
Sa pagsipi ng parirala, dapat kong tandaan na ________.
Mula sa kuwentong “Ang Aking Alkansiya,” sipiin sa iyong
notebook ang dalawang pariralang binubuo ng mga salitang
may dalawa hanggang tatlong pantig.

DRAFT
April 10, 2014
17
May alam ka bang laro ng lahi? Alamin ito sa tekstong
babasahin.
Tara na, Laro Tayo!
Anong laro ang alam mo? Sigurado ako- tulad ko-ang
nasa isip mo agad ay online games na lagi mong nilalaro sa
harap ng computer. Tama?
Pero alam mo ba marami pala tayong mga laro
na sadyang sariling atin. Ang tawag dito ay laro ng lahi.
Ito ang isa sa mga sumisimbolo ng ating pagiging Pilipino. Ito rin
ay tumutulong sa paghubog sa pagkakaisa natin,
ang pagiging isport. Ginagawa din nitong alisto ang ating isip
at malakas ang ating pangangatawan. Higit sa lahat binibigyan
nito ng isang makulay na karanasan ang bawat batang Pilipino.
Sino sa atin ang hindi nakakaalam ng Jack en Poy?
Ito ay isa sa mga laro ng lahi na kinagigiliwan ng lahat, bata man
o matanda. Nariyan din ang patintero na ang kailangan
lamang ay pamato na puwede ang isang maliit na bato
na nasa tabi-tabi lamang. Kung marami namang goma
o rubber band, pagdugtung-dugtungin lamang ang mga ito.
Tawagin ang mga kaibigan at lumukso habang umiikot
nang pabilis nang pabilis ang nilubid na goma. Kapag nasabit
ang paa mo, taya ka na. Ito ang luksong lubid.
Kung maliwanag naman ang buwan, yakagin mo
ang iyong mga kaibigan at kayo ay magtagu-taguan sa labas ng
bahay. Mag-ingat lamang sa pagtatago at baka mahuli ka
kaagad. Kung ayaw mo naman ng tagu-taguan, puwede rin
naman na maglaro tayo ng bahay-bahayan sa loob o labas man
ng bahay.
Ito ay ilan lang sa mga laro ng ating lahi na talagang
napakasayang laruin. Kung iisa-isahin natin lahat hindi tayo
matatapos. Kaya, tara na, laro na tayo!

DRAFT
April 10, 2014
18
Sumama sa iyong pangkat. Sagutin ang mga tanong
na mababasa sa papel na ibibigay ng iyong guro.
Upang masagot ko ang mga tanong sa tekstong aking
binasa, kailangan kong _____________________________.
Sa mga laro ng lahi na binanggit sa talata, ano ang nais
mong laruin? Ipaliwanag kung bakit ito ang pinili mo.
Habang binabasa ang “Tara na , Laro Tayo” subukang
sagutin ang sumusunod na tanong:
- Sino ang puwedeng maglaro ng bawat larong binanggit?
- Kailan ito nilalaro?
- Saan ito nilalaro?
Kasama ang iyong pangkat, umisip ng isang bago
at orihinal na laro. Isulat ang kagamitan para dito at kung paano
ito lalaruin. Matapos ito, subuking ipalaro sa mga kaklase.
Natutuhan ko na binubuo ang mga salita ng mga __________
at________. Mahalagang malaman ang tamang __________ ng
isang salita upang mabasa o maisulat ito nang tama.
Maghanda upang isalaysay sa klase ang isang laro
na naibigan mo.

DRAFT
April 10, 2014
19
Pag-aralan mo ang isang pahina na hinango sa isang
diksiyunaryo.
prototipo pukawin
prototipo – orihinal; modelo;
huwaran
publiko – taong- bayan
proyekto – binalak na
gawain
publisidad –anunsyo;
pagsasabi sa madla
prunes – pinatuyong uri
ng ubas
pukaw – hindi tulog
prutera – lalagyan ng
prutas
pukawin – gisingin
Gamit ang isang diksiyunaryo, ibigay ang kahulugan
ng sumusunod na salita.
1. bahaghari 4. sagisag
2. haligi 5. sira
3. parusa
Natutuhan ko na sa paggamit ng diksiyunaryo, kailangan kong
___________________________.
Basahin muli ang “Tara na, Laro Tayo.” Sipiin sa diksiyunaryo
ang kahulugan ng mga salitang hindi mo maunawaan
sa talatang ito.

DRAFT
April 10, 2014
20
Sino-sino ang iyong kaibigan? Ano ang pangarap ninyong
magkakaibigan? Tingnan natin ang pangarap ng magkakaibigan
sa kuwento at kung paano nila ito naabot.
Pulang Watawat
ni Maria Hazel J. Derla
“Unahan tayo!” At sabay-sabay na nagtakbuhan ang
magkakaibigan na sina Bobie, Anna, Jacko at Mark. Mag-uunahan
silang makarating at makuha ang pulang watawat na
nasa dulo ng kalsadang ginawa nilang laruan nang hapong iyon.
Si Eva ang nagbabantay ng watawat na ito.
“Sige, takbo. Bilisan niyo,” ang sigaw ni Eva sa kaniyang mga
kaibigan.
Nang biglang matapilok si Anna. Sinubukan niya muling
tumakbo ngunit hindi na niya talaga makaya ang sakit. Tuluyan
na siyang napaupo. Hindi na niya makukuha ang pulang
watawat. Siya pa naman ang nangunguna sa kanilang
takbuhan. Napaiyak si Anna, talo na siya. Ipinangako pa naman
niya ito sa bunso niyang kapatid na si Celia.
Walong kamay ang sa kaniya ay bumuhat.
“Sama-sama nating kunin ang pulang watawat,”
ang sabi ng kaniyang mga kaibigan.
Mula sa usapang mababasa, tukuyin ang (1)tauhan,
(2)tagpuan, at (3) mga pangyayari dito.
Pangarap Ko
Nagkuwentuhan na lamang ang magkakaibigan habang
nagpapahinga si Anna sa kaniyang silid.

DRAFT
April 10, 2014
21
Jacko : Wow! Ang galing mo naman. Samakatuwid
gusto mong maging artista. Ikaw, Bobie, ano
ang gusto mo paglaki?
Bobie : Nais kong maging guro. Gusto kong turuan
ang mga bata na magbasa, magsulat
at magbilang tulad ni Tiya Liling. Siya
ang naghikayat sa akin na maging guro balang
araw.
Maryan : Ako gusto kong maging doktor. Gusto kong
tumulong sa mga maysakit lalo na
ang mga walang pera sa pagpapagamot tulad
ni Anna.
Ang mga elemento ng kuwento ay _________, _________, at
__________.
Kumpletuhin ang hinihingi ng organizer matapos basahin
ang kuwento. Gawin ito sa iyong notebook.
Paglalakbay sa Baguio
ni Maria Hazel J. Derla
Isa si Ruth sa mga batang babaeng iskawt na napili upang
magtungo sa Baguio. Natuwa siya nang payagan siyang
sumama ng kaniyang mga magulang.
Agad niyang inihanda ang kaniyang mga dadalhin.
Naghanda na siya ng listahan kaya madali na niya itong
matatapos. Ngunit nawawala ang kaniyang alampay. Hindi
puwedeng wala ito. Hinanap niya ito sa kaniyang kabinet ngunit
Pamagat ng
Kuwento
Tauhan
Tagpuan
Pangyayari

DRAFT
April 10, 2014
22
talagang wala. Napaiyak si Ruth. Hindi na siya makakasama kung
bakit ba naman iyong pinakaimportante ang nawawala.
Pumasok ang kaniyang Nanay, dala-dala ang bagong
plantsang alampay. Napalundag sa tuwa si Ruth na ipinagtaka
ng kaniyang Nanay.
Basahing muli ang usapan ng magkakaibigang sina Jacko
sa pahina 17. Alamin kung ano-ano ang pangarap ng
magkakaibigan.
Sa iyong pangkat, pag-usapan ninyo ang pangarap
ng bawat isa. Maghanda ng isang usapan na iparirinig sa klase
gamit ang mga natutuhang panghalip panao.
Ginagamit ang ako kapag ___________.
Ginagamit ang ikaw naman kapag _________ samantalang
ginagamita ang siya kapag _________.
Sumulat ng isang script na nagpapakita ng usapan ninyong
magkakaibigan tungkol sa inyong pangarap. Gamitin ang ako,
ikaw at siya.
Bawat isa sa atin ay may pangarap sa buhay. Ano nga ba
ang ginagawa natin upang maabot ito?
Pag-abot sa Pangarap
Bawat bata ay may pangarap. Bawat bata ay may
karapatang magkaroon ng edukasyon. Ibig sabihin dapat lahat

DRAFT
April 10, 2014
23
ng mag-aaral ay nasa loob ng paaralan. Sa ganitong paraan,
tiyak na maaabot nila ang kanilang pangarap sa buhay.
May mga batang nais maging doktor, pulis, nars, o dili
naman kaya ay guro. Pero tingnan mo ang upuan sa silid-aralan.
Kumpleto ba kayo sa klase?
Bakit may mga batang laging wala sa klase? May sakit ba?
Tinatamad kaya? Ano ang dahilan?
Ayon sa ilang mag-aaral, hindi sila pumapasok dahil hindi
nila gusto ang kanilang pinag-aaralan. Minsan din naman ayaw
nila sa kanilang teacher. Ang iba naman walang baon, pera man
o pagkain, kaya hindi na lang sila pumapasok. Iyong iba
naman, tinatanghali ng gising dahil sa napuyat sa
paglalaro sa computer.
Kung laging ganito paano nila maaabot ang kanilang
pangarap? Paano na sila??
Sang-ayon ka ba sa sinabi ng talatang iyong nabasa?
Sumulat ng isang talata na may tatlo hanggang limang
pangungusap na sasagot dito. Isulat ito sa notebook.
Dapat kong tandaan na sa pagsulat ng isang talata,
kailangan kong gawin ang sumusunod: _____________________,
_________________, ____________________ at _________________.
Isulat muli ang talata. Isaalang-alang ang iyong
mga sagot sa katanungan na ibinigay ng guro sa pagsusuri nito.

DRAFT
April 10, 2014
24
Natatandaan mo ba ang kuwentong “Ang Aking
Alkansiya?” Paano nakatulong sa kaniyang magulang
ang batang bida sa kuwento? Gusto mo rin bang makaipon tulad
niya?
Pag-aralan kung paano makagagawa ng isang simpleng
alkansiya.
Paggawa ng Alkansiya
Kagamitan:
pandikit, gunting, makulay na magazine, basyo
ng pulbos o alkohol
Mga hakbang:
1. Kumuha ng basyo ng polbos, alkohol o iba pang bagay
na maaaring paglagyan ng pera.
2. Butasan ang gitna gamit ang matulis na bagay,tulad
ng kutsilyo ( Maaaring magpatulong sa nakatatanda.)
3. Kunin ang iba’t ibang makukulay na magazine at gupitin
ito sa nais na disenyo. Mas maraming kulay,
mas maganda.
4. Lagyan ng pandikit ang ginupit-gupit na magazine
at idikit ito sa basyong binutasan.
5. Patuyuin.
Saan mo inilalagay ang iyong mga lapis, ballpen
at krayola sa ibabaw ng mesa mo? Basahin kung paano
gumawa ng isang penholder at sagutin ang mga tanong tungkol
dito.
1. Kumuha ng latang walang laman.
2. Linisin ito.
3. Gumupit ng diyaryo at idikit sa labas ng lata.
4. Idikit ang mga ginupit na papel upang maging disenyo.

DRAFT
April 10, 2014
25
Sagutin sa notebook ang sumusunod na tanong:
1. Ano ang unang hakbang sa paggawa ng penholder?
2. Ano ang gagawin sa diyaryo?
Upang masagot ang mga tanong tungkol sa binasa ko,
kailangan kong ______________.
Basahin ang nakapaskil na paraan sa paggawa ng isang
pinwheel. Sagutan ang mga tanong tungkol dito.
Likas sa mga Pilipino ang pagiging matulungin. Bata,
matanda, mahirap man o mayaman, kapag oras ng
pangangailangan, lahat ay bukas-palad sa kapwa. Alamin natin
kung paano nakatulong ang magkakaibigan sa paghahanda ng
relief goods na dadalhin sa mga biktima ng kalamidad.
Maliit Man ay Malaki Rin
Nagkayayaan ang magkakaibigan na pumunta sa relief
center upang tumulong sa pag-aayos ng mga damit
at pagkain na dadalhin sa evacuation center.
Janet : Magandang umaga po. Ako po si
Janet at sila ang aking mga kaibigan. Tutulong
po kami sa inyo.
Bb. Luz : Naku, salamat naman. Sige doon kayo
pumuwesto sa may bandang dulo sa kanan.
Paki-ayos ang mga damit at mga pagkain.
Lea : Jenny, tayo na lamang ang maglagay
ng dalawang noodles sa lahat ng plastic bag.
Rosa : Lino, Eldy. Kayo naman ang bahala sa pagkikilo
ng sampung kilo ng bigas. Sila naman nina
Ferdie at Fina ang bahala sa mga damit.
Janet : E ako, ano ang gagawin ko?
Myrna : Janet, tayo na lamang ang bahalang

DRAFT
April 10, 2014
26
magtali ng mga supot na kanilang gagawin.
Nang matapos ang kanilang gawain.
Rosa : Bb. Luz, lalakad na po kami. Natapos na po
naming iempake ang damit at pagkain na
ibinigay po ninyo sa amin.
Bb. Luz: Maraming salamat sa inyo ha. Maliliit man kayo
ay malaking tulong naman ang ibinigay ninyo
para mapadali ang aming gawain.
Lino : Sige po.
Sa tulong ng larawan, piliin ang angkop na pamalit sa
ngalan ng tao sa bawat pangungusap.
“Lahat (kami, tayo) ay maglilinis
ng bahay,” wika ni Miguel.
“Nautusan (kayong, kaming) magpunas
ng sahig.
“(Sila, Kayo) naman ang magtatanggal ng agiw
sa kisame.
“Kayo naman ang magpupunas ng kagamitan sa bahay
samantalang ( sila, kami) ang magwawalis ng
bakuran.”
Ginagamit ang sila sa _____________________.
Ang kayo naman ay para sa ________ at ang tayo ay sa _____.
Kasama ang iyong pangkat, sumulat ng isang usapan
tungkol sa pagtulong sa kapwa. Gamitin ang kami, tayo at sila.

DRAFT
April 10, 2014
27
Pag-aralan ang graph na bubuuin mo kasama ang iyong
mga kaklase at guro.
Itanong sa mga kaklase kung ilan ang babae at lalaki
sa kanilang pamilya. Gumawa ng isang graph upang ipakita ang
impormasyong nakuha.
Natutuhan ko sa aralin na ito na ang __________
ay ________________________________.
Ipakita sa isang graph ang mga impormasyon na tungkol sa
pangarap naming magkakaibigan.
Sina Aian, Vans, at Ryan pangarap nilang maging artista.
Sina Tina at Ryzel, ay nangangarap na maging doktor.
Pangarap ni Rachelle na maging dentista.
Ako at si Martin naman nais naming maging guro.
Alamin sa kuwento kung paano ipinakita ng mag-anak
ang kanilang pagkakaisa sa gitna ng suliranin.
Huwag Mawalan ng Pag-asa
ni Jenny-Lyn U. Trapane
Isang araw, masayang nagkukuwentuhan ang mag-iina
habang hinihintay nila si Mang Lando buhat sa kaniyang
pinagtatrabahuhan. Maya-maya ay humahangos na dumating

DRAFT
April 10, 2014
28
si Mang Ador. Ibinalita niya na si Mang Lando ay dinala sa
ospital.
Noon din ay nagtungo ang mag-iina sa ospital
na pinagdalhan kay Mang Lando. Kasalukuyang nagpapahinga
na siya nang dumating ang kaniyang pamilya.
“Salamat sa Panginoon at buhay pa ako. Nag-alala ako
masyado kasi naisip ko kayong lahat. Paano na tayo ngayon na
wala na akong trabaho?” ang malungkot na sabi ni Mang Lando.
“Huwag kang magsalita ng ganyan. Ang mahalaga
ay ligtas ka na,” nakangiting wika ni Aling Elena.
Halos magkakasunod namang nagsalita ang kanilang mga
anak. “Opo nga, Itay.Hayaan po ninyo at lalo pa naming
pagbubutihin ang aming pag-aaral. Magtitipid na rin po kami sa
aming mga kagamitan.”
“Salamat mga anak. Hayaan ninyo, kapag malakas
na ako ay maghahanap agad ako ng bagong trabaho,” masigla
nang sambit ni Mang Lando.
“Alam kong hindi tayo pababayaan ng Panginoon. Halina
kayo. Sama-sama tayong magdasal. Huwag tayong mawalan ng
pag-asa,” yaya ni Aling Elena.
Naniniwala ang Pamilya Reyes na malalampasan nila
ang anumang pagsubok sa kanilang pamilya basta’t sila
ay sama-samang nanalig sa Panginoon.
Palitan at dagdagan sa una o huling pantig ng mga
nakalistang salita upang makabuo ng bagong salita.
Isulat ang iyong sagot sa notebook.
Pinalitan Dinagdagan
laso
lawa
mali
papaya

DRAFT
April 10, 2014
29
Makabubuo ako ng mga bagong salita kung __________.
Sa isang malinis na papel, sumulat ng isang salita na may
tatlong pantig. Pumili ng isang kaklase na magdadagdag
o magpapalit ng pantig ng naisulat mo upang makabuo
ng bagong salita.
Suriin ang mga pangungusap. Subuking ilagay
ang angkop na panghalip sa bawat patlang.
1. Si Marco, Gab at ako ay magsasanay sa badminton.
_____ ay lalahok sa paligsahan sa badminton.
2. Sina Peter, Gary, ikaw at ako ay nakakuha ng mataas na
marka sa pagsusulit.
_____ ay nag-aral na mabuti.
3. Sina Mang Carding, Aling Perla at ikaw ay modelong
hinahangaan ng karamihan.
_____ ay tumutulong sa mga taong nangangailangan.
4. Sina Carlos, Jenny at Edward ang nanalo sa palaro.
_____ ay pinarangalan sa aming barangay.
Sumulat ng pangungusap na gagamit ng sila, kayo, tayo at
kami tungkol sa pagtutulungan sa pamilya.
Ang ______________ ay inihahalili sa ngalan ng tao.
_______ ang ginagamit sa halip na ngalan ng taong
nagsasalita at mga kasama.
_______ ang ginagamit sa halip na ngalan ng taong kausap
at mga kasama.
_______ ang ginagamit sa halip na ngalan ng taong pinag-uusapan
at mga kasama.

DRAFT
April 10, 2014
30
_______ ang ginagamit sa halip na ngalan ng taong
nagsasalita at kaniyang mga kasama.
Kasama ang iyong kapangkat, gumawa ng isang dula-dulaan
na ipakikita sa buong klase. Gamitin ang mga panghalip
na natutuhan sa aralin ngayon.
Natatandaan mo ba kung paano gamitin
ang diksiyunaryo?
Balikan at pag-aralan mo ang pahina ng diksiyunaryo
sa pahina 14.
Gamit ang iyong diksiyunaryo, ibigay ang hinihingi
ng talaan.
Salita Kahulugan Dictionary Entry
mabait
mahalaga
malinis
mayaman
Ang _______________ ay makatutulong sa akin upang
mapadali ang paghahanap ng _________.
Itala ang tatlong salitang hindi mo naunawaan sa mga
nagdaang aralin. Isulat ang hinihingi ng talaan.
Salita Kahulugan

DRAFT
April 10, 2014
31
Bakit kaya excited si Flor?
Limang Tulog
ni Florenda B. Cardinoza
Limang tulog na lang. Excited na ako. Mamamasyal kami
sa Maynila. Naisip ko tuloy ang mga naglalakihang gusali.
Ang maiingay na busina ng mga sasakyan at ang mga taong
parang langgam sa dami at sa bilis ng lakad.
Naisip ko rin ang mga bibilihin kong gamit sa paaralan.
Kailangan ko ng ruler, lapis, notebook, bag, at sapatos. Hindi ko
namalayan na nakatulog na pala ako.
Kinabukasan maaga akong nagising . Ang sakit ng ulo ko.
Giniginaw rin ako. Paano na ako makasasama sa Maynila?
Pagpasok ni Nanay, may dala siyang isang basang bimpo at
gamot.
Kasama ang iyong pangkat, ipakita sa isang dula-dulaan
ang maaaring maging wakas ng isang sitwasyon na mapipili ng
inyong pangkat.
1. May sakit si Celia. Dinala siya sa doktor.
2. May pagsusulit sina Peachy. Napuyat siya dahil
sa computer games.
3. Maraming basura sa paligid ng bahay nina Kenneth.
4. Sa umaga ay nagtitinda muna ng diyaryo si Jayson bago
pumasok sa paaralan.

DRAFT
April 10, 2014
32
Larawan ng batang babae
na nakatingin sa kuya na
may hawak na pencil case.
Sa aralin ngayon, natutuhan ko na _________________.
Sipiin ang isang sitwasyon at tapusin ito sa pamamagitan ng
pagbibigay ng sariling wakas.
1. Namasyal ang magkaibigang Rino at Lito. Nagpasya silang
manood ng sine. Papasok na sila sa sinehan
nang mapansin ni Lito na nawawala ang kaniyang pitaka.
2. Sumama si Anna sa kanilang field trip sa Maynila. Nawili siya
sa panonood ng iba’t ibang hayop. Hindi niya namalayan na
napahiwalay na siya sa kaniyang grupo.
3. Lahat ng barya ay inihuhulog ni Buboy sa kaniyang maliit na
alkansiya. Minsan, kailangan niyang makabili ng gamit sa
kaniyang proyekto at kulang ang ibinigay ng kaniyang Tatay.
Ano ang sinasabi mo sa kapatid mo kung may nais kang
hiramin sa kaniya? Tingnan natin sa usapan kung paano ito
isinagawa ng ating bida.
“Ate, puwede ko
bang mahiram itong
bag mo?”
“Kuya,maaari ko ba
iyang mahiram sa iyo?”

DRAFT
April 10, 2014
33
Humanap ng kapareha. Gumawa ng usapan tungkol sa
panghihiram ng gamit.
Ang ito ay ginagamit kung _________________, ang iyon
naman ay kung ____________ at ang iyan ay kung __________.
Humanap ng isang bagay na nakikita sa paligid mo.
Ituro ito sa klase gamit ang ito, iyon o iyan.
Buksan ang Talaan ng Nilalaman ng Kagamitan ng Mag-aaral.
Hanapin at isulat sa notebook ang pahina ng Aralin 8 -
Karapatan Ko.
Mula sa kuwentong “Limang Tulog,” sumipi ng dalawang
salita na may tatlo o apat na pantig. Isulat ang kahulugan
ng mga ito mula sa diksiyunaryo.
“Salamat Ate.
Salamat Kuya”
“Iyon ang mga gamit
na maaari mong
hiramin.”

DRAFT
April 10, 2014
34
Buksan ang Talaan ng Nilalaman. Sumipi ng dalawang aralin
at ang pahina nito.
Sumipi ng isang salita na nabasa mo sa mga nagdaang
aralin. Isulat ang kahulugan nito mula sa diksiyunaryo.
Sipiin ang isang pangalan ng sumulat ng aklat na ito.
Natutuhan ko sa aralin na ito na _______________________
_____________________________________.
Kunin muli ang ginawang dummy ng isang aklat
sa naunang aralin. Isulat sa bawat bahagi nito ang mga
makikitang impormasyon dito.
Mahilig ka bang kumain ng tsokolate? Masama ba ito
o mabuti sa iyong kalusugan? Basahin ang talata upang
malaman ang kasagutan sa tanong na ito.
Benepisyo ng Tsokolate
http://www.philstar.com/para-malibang/2013/01/26/901204/benepisyo-ng-chocolAte
Isa sa mga karapatan ko bilang isang bata ay mabigyan ng
sapat at masusustansiyang pagkain. Tungkulin ko naman na
panatilihing malusog ang aking pangangatawan. Kailangang
piliin ko ang aking mga pagkain. Pero hindi naman ibig sabihin
nito, hindi na ako kakain ng mga pagkaing talagang gusto ko
tulad ng tsokolate. Sabi nila masama ito sa aking
kalusugan lalo na sa aking mga ngipin.

DRAFT
April 10, 2014
35
May nabasa ako na hindi naman pala sa lahat
ng pagkakataon ay masama ang epekto ng ilang pagkain
sa ating katawan, lalo na ang mga matatamis gaya
ng tsokolate. Sa totoo lang may ilang benepisyo rin ang nakukuha
dito. Ilan sa mga ito ay:
Nakakapayat – Tama ang pagkakabasa mo,
nakakapagpapayat ang tsokolate, kabaliktaran sa pag-aakala
ng marami na ito ay nakakataba. Sa ginawang pag-aaral ng
mga eksperto sa University of California, natuklasan na
nakakapagpabilis ng metabolismo ang tsokolate. Dahil dito,
agad na natutunaw sa ating katawan ang calories
na nagiging sanhi ng pagtaba.
Nakapagpapatalino – Kukuha ka ba ng pagsusulit? Bakit hindi
muna kumain ng ilang bar ng tsokolate para mas gumana ang
iyong IQ? Ang dark chocolAte ay mayaman sa kemikal
na nakapagpapaalerto sa utak ng tao. Ito ay ang
flavonoids. Nagpapabilis ang kemikal na ito ng daloy ng dugo na
patungo sa utak.
Nakapagpapalakas – Mahusay itong baunin kung ikaw
ay namamasyal. Bakit? Tumutulong kasi ang theobromine
na taglay nito para mas lalo kang lumakas. Ang kemikal na ito
ay matatagpuan din sa kape at ilang energy drink. Maganda din
itong pagkunan ng magnesium at chromium na kilala bilang
energy producer.
Nakakaalis ng kulubot sa mukha/balat – Kung ang mga prutas at
gulay ay nagtataglay ng antioxidants, gayundin ang
tsokolate na siyang nagbibigay ng makinis na mukha o kutis
sa iyo.
Sa isang talaan katulad ng nasa ibaba, isulat ang mga dati
mong kaalaman tungkol sa pagkain ng tsokolate. Sa tapat nito,
isulat naman ang bago mong nalaman tungkol
sa pagkain na ito.

DRAFT
April 10, 2014
36
Natutuhan ko sa araling ito na ___________________
__________________________.
Ipakita sa pamamagitan ng paggawa ng isang poster ang
natutuhan mo sa aralin ngayon.
Suriin ang mga larawan. Ano kaya ang sinasabi ng bawat
tauhan? Gumawa ng pangungusap gamit ang ito, iyon, at iyan.
Tumayo at bumuo ng isang malaking bilog. Ipasa
ang bola habang may tugtog. Kapag tumigil ang tugtog
ang batang may hawak ng bola ang magbibigay ng isang
pangungusap gamit ang ito, iyan, at iyon.
Natutuhan ko sa araling ito na ang salitang ito, iyan,
at iyon ay mga panghalip na ipinapalit o inihahalili
sa pangngalang bagay o lugar na itinuturo.
Noon Ngayon
Masama sa katawan Mabuti sa katawan

DRAFT
April 10, 2014
37
Ginagamit ang ______ kung hawak o malapit
sa nagsasalita ang bagay na itinuturo.
Ginagamit ang ______kung hawak o malapit
sa kinakausap ang bagay na itinuturo.
Ginagamit ang _______kung ang itinuturong bagay
ay malayo sa nag-uusap.
Gamit ang mga larawan, sumulat ng isang usapan gamit
ang ito, iyon, at iyan.
Balikan ang mga larawan sa naunang aralin. Sumulat
ng isang pangungusap tungkol dito.
Sa iyong sagutang papel, isulat nang wasto
ang sumusunod na pangungusap.
1. naku Maraming namatay sa lindol
2. bakit ayaw niyang sumama
3. nakita ko silang namamasyal sa luneta
4. wow ang ganda nang babae na nanalo sa miss world.
5. saan ka nakatira ngayon

DRAFT
April 10, 2014
38
Ang mga malalaking letra ay ginagamit sa _________.
Ang tuldok ay ginagamit sa ___________________.
Ang tandang padamdam ay ginagamit sa ____________.
Ang tandang pananong ay ginagamit sa _______________.
Ang kuwit naman ay ginagamit sa ____________________.
Isulat sa iyong notebook ang “Panatang Makabayan.”
Alamin sa kuwento kung sino ang mga naging bagong
kaibigan ng ating bida.
Bagong Kaibigan
ni Bernard G. Umali
May napulot akong papel. Nakasulat doon na may
matatagpuan daw akong isang kaibigan. Kinakailangan ko raw
na sumakay upang matagpuan ito. Umuwi ako agad sa amin
dahil baka naroon na ang kaibigang tinutukoy ng papel.
Sumakay ako sa likod ng kabayo pero wala doon
ang bagong kaibigan. Binuksan ko ang bintana at nakita ko doon
ang aming hardin. Maraming halaman at insekto doon. Masaya
silang naglalaro pero hindi ko sila maintindihan. Lumabas ako sa
likod-bahay at nagpunta sa dagat. Sumakay ako ng bangka
upang hanapin ang aking kaibigan pero walang ibang tao sa
dagat. Ah, alam ko na. Sumisid ako sa ilalim ng dagat, sumakay
ako sa likod ng dolphin at doon, nakita ko ang iba’t ibang hayop

DRAFT
April 10, 2014
39
at halaman, pero hindi ako mabubuhay doon. Kaya bumalik na
lamang ako sa amin.
Gabi na nang makauwi ako. Mula sa aking silid ay may
natanaw akong maliwanag sa langit. May isang bituin
na ubod ng laki. Aha! Pupuntahan ko ang bituin. Kumapit ako sa
lobo at pinuntahan ko ito. Pero walang tao roon.
Mula sa itaas ay tanaw na tanaw ko ang daigdig na bilog
at nagliliwanag. Ang ganda ng kulay. Para itong bolang umiilaw.
May kulay bughaw, luntian at kulay lupa. Naisip kong bumalik na,
mula sa itaas ay nagpalundag-lundag ako sa mga ulap. Ang
sarap! Parang mga bulak! Nagpadulas ako sa bahaghari! Subalit
wala pa rin akong kalaro kaya gumamit ako ng isang malaking
payong at ginawa kong parachute. Napunta ako sa kagubatan.
Doon ay nagpupulong ang mga hayop. Hindi ko sila
maintindihan kaya bumalik ako sa amin sakay-sakay ng isang
elepante. Mayamaya ay kinalabit na ako ni Inay.
“Gising na anak, may pasok ka ngayon.”
“’Nay, nanaginiip ako na may makikilala akong bagong
kaibigan!”
“Oo. Meron nga, doon sa inyong paaralan kaya gumising ka
na at darating na ang school bus.”
Basahin mo ang kuwento at ibigay ang hinihiling sa ibaba.
Gawin ito sa iyong notebook.
Ang Robot ni Elmer
Malakas ang ulan kaya nawalan ng pasok. Naisip
ng magkakaibigan na sina Elmer, Cire, at Dustin na maglaro na
lamang sa loob ng bahay nina Elmer.
Pagpasok sa bahay, nag-una-unahan sila sa pagkuha
ng bagong robot na padala ng Tatay ni Elmer. Nang bigla itong
bumagsak sa sahig.
Natigilan ang lahat. Nang damputin ito ni Elmer, nakahinga
siya nang maluwag nang makitang hindi naman pala ito nasira.
Isulat sa notebook ang iyong sagot sa sumusunod na tanong.
1. Ano ang pamagat ng kuwento na iyong binasa?
2. Sino-sino ang tauhan?
3. Saan ito naganap?

DRAFT
April 10, 2014
40
Pamagat
Tagpuan
Unang
Pangyayari
Gitnang
Pangyayari
Huling
Pangyayari
Tauhan
4. Kailan ito naganap?
5. Ano ang suliranin?
6. Ano ang wakas ng kuwento?
Ang isang kuwento ay may mga elemento tulad
ng _________, ___________, at __________________.
Matapos basahin ang isang kuwentong napili mo,
kumpletuhin ang balangkas na ito.
Iguhit si Bernard at ang isang bagay na nakita niya
sa kaniyang panaginip. Sumulat ng isang pangungusap tungkol
dito gamit ang ito, iyon, o iyan.
Ano kaya ang sinasabi ng tauhan sa bawat larawan?
Isulat ito sa iyong notebook.

DRAFT
April 10, 2014
41
Ang ito ay ginagamit sa ___________. Ang iyon naman
ay sa _____________ at ang iyan ay sa _________________.
Gumawa ng isang komik istrip upang maipakita mo
ang wastong gamit ng ito, iyan at iyon.
Anong pangyayari ang iyong napakinggan?
Ibahagi ito sa iyong mga kapangkat.
Basahin at suriin ang naisulat na talata ng iyong pangkat.
Isulat mo ito nang wasto sa iyong notebook.
Sa pagsulat ng isang talata dapat kong tandaan
na __________.
Sumulat sa iyong notebook ng isang talata na may tatlo
hanggang limang pangungusap tungkol sa isang pangyayaring
iyong napakinggan.

DRAFT
April 10, 2014
2
Filipino
UNIT 2
HINDI IPINAGBIBILI
INILAAN PARA SA
Dibisyon: ____________________________________
3
Baitang
Batang Pinoy Ako

DRAFT
April 10, 2014
6
TALAAN NG NILALAMAN
Yunit II – Pamayanan Ko, Pagyayamanin Ko
Aralin 11 – Magbakasyon Tayo 7
Aralin 12 – Mamasyal Tayo 10
 Pagtukoy sa Salitang Magkakatugma
Aralin 13 – Alagaan Natin 12
 Salitang may Klaster
Aralin 14 – Magkaibigan Tayo! 17
 Paggamit ng Iba’t ibang Bahagi ng Aklat
Aralin 15 – Maglaro Tayo 20
 Paglalarawan/Paghahambing
ng mga Bahagi ng Kuwento
Aralin 16 – Magsama-sama Tayo 23
 Pagbibigay-Kahulugan sa mga Salita
Aralin 17 – Magtulungan Tayo 27
 Pagkukumpara ng mga Kuwento
Batay sa Tauhan
Aralin 18 – Damdamin, Igalang Natin 33
 Pagbibigay ng Kasingkahulugan
at Kasalungat
Aralin 19 – Magkuwentuhan Tayo 38
 Paggamit ng Panghalip Bilang Pamalit
sa Pangngalan (Nito, Niyan, Noon, Niyon)
 Pagbuo ng Bagong Salita
Aralin 20 – Magmahalan Tayo 42
 Salitang Iisa ang Baybay
Ngunit Magkaiba ang Bigkas
 Paggamit ng Nito, Niyan, Noon, Niyon

DRAFT
April 10, 2014
7
Maraming nangyayari tuwing bakasyon. Isa rito
ay ang paglipat ng tirahan na naranasan ng ating bida
sa kuwento. Tingnan natin kung paano nabago
ang pagtingin niya sa kaniyang bagong pamayanan.
Maling Akala
Bakasyon. Bagong lipat kami sa Barangay Asisan. Noong
una, kinabahan ako. Baka wala akong maging kaibigan. Baka
hindi mabait ang mga tao dito.
Pagdating namin, binati na agad kami ng pinuno
ng barangay, si Kapitan Joel. Mayamaya lang kasunod
na niya agad si Konsehal Steve, na opisyal din ng
barangay. May kasama siyang ilang kalalakihan upang tumulong
sa aming paghahakot ng mga gamit.
Oras na ng miryenda. Sinamahan ako ni Precy,
ang aking bagong kaibigang bumili ng mainit na tinapay
sa tindahan ng panaderong si Mang Elias. Sabi niya,
siya raw ang pinakamasarap gumawa ng tinapay sa lugar.
Dumaan din sa aming bahay si Mang Ruben, isang tubero,
dala-dala ang kaniyang liyabe at tubo upang tiyakin na maayos
na dadaloy ang tubig sa amin.
At dahil sa maghapong pagtatrabaho, napagod
si Nanay, sumakit ang kaniyang ulo. Agad namang pumunta si
Doktor Hingan para tingnan kung ano ang
kalagayan niya. Buti na lang okay siya.
Salamat sa mababait naming bagong kaibigan.
Mali pala lahat ng aking akala.

DRAFT
April 10, 2014
8
Kunin ang kagamitan mo sa Art. Gumawa ng isang kard ng
pasasalamat para sa katulong sa inyong pamayanan.
Natutuhan ko sa aralin ngayon na __________________.
Iguhit mo ang iyong sarili sampung taon mula ngayon bilang
isa na ring katulong sa pamayanan.
Basahin mo muli ang “Maling Akala.” Tukuyin ang mga
pangngalan na ginamit dito.
Sa unang hanay, isulat ang mga katulong
sa pamayanan na binanggit sa kuwento.
Sa ikalawang hanay, mag-isip at sumulat ng isang
pangngalang pantangi para sa pangngalan sa unang hanay.
Sa ikatlong hanay, sumulat ng dalawang pangungusap
gamit ang mga isinulat sa dalawang hanay.
Gawin mo ito sa iyong notebook. Sundan ang ibinigay na
halimbawa.
Pambalana Pantangi Pangungusap
panadero Theo Si Theo ay isang panadero.
Masarap siyang gumawa
ng tinapay.
Ang pangngalang pambalana ay _________.
Ang pangngalang pantangi ay _________.

DRAFT
April 10, 2014
9
Makipanayam sa isa sa mga katulong sa paaralan. Sumulat
ng dalawang pangungusap tungkol sa mga gawain niya araw-araw
sa paaralan.
Balikan muli ang kuwento tungkol sa mga katulong
sa pamayanan. Umisip ng isang salitang maglalarawan
sa bawat isa.
Balikan mo ang karanasan mo nang nagdaang bakasyon.
Isipin mo ang mga nakilala mong katulong sa
pamayanan. Sumulat ng dalawang salitang magkasalungat na
maaaring gamitin para sa kanila.
Magkasalungat ang mga salita kung ____________.
Pakinggan ang kuwento nina Nerry at Trining
na babasahin ng iyong guro. Iguhit ang magkaiba nilang mundo.

DRAFT
April 10, 2014
10
Ang lalawigan ng Laguna sa Rehiyon IV-A ay isa
sa magagandang lugar na maaari nating pasyalan.
Ano nga kaya ang kagandahan ng lugar na ito?
Biglaang Lakad
Araw ng Sabado. Nakakainip sa bahay.
“Magbihis kayo,” ang sabi ni Tatay.
Kaya lahat kami ay simbilis ng kidlat na gumayak.
“Brrrmm…. Brrmm”
“Saan kaya tayo pupunta?” ang tanong ko kay Kuya. Pero
umiling lang siya sa akin.
“Maligayang Pagdating sa Bayan ng Laguna.”
Hindi nagtagal, nakarating kami sa isang lugar na may
kakaibang mga bahay at gusali. Akala ko tuloy wala na kami sa
Pilipinas. Ang mga nakikita raw namin na mga bahay at gusali
dito ay itinayo pa noong panahon ng mga Kastila. Matagal na
iyon, hindi ba? Ang galing talaga ng mga Pilipino sa paggawa ng
mga kahanga-hangang bagay na ito. May nakita rin kami na
mga banga at palayok na nahukay sa Pinagbayanan noong
1967. Makasaysayan pala ang bayan na ito ng Pila.
Binisita rin namin ang mudspring sa Los Baños.
Ayon sa kuwento ni Ate, ito raw ang pinakagitna ng bulkan
na mas kilala natin ngayon na Bundok Makiling. Ibig sabihin, ito ay
dating bulkan.
Lumangoy rin kami sa isang hot spring sa Los Baños. Ang
sarap! Ang init ng tubig! Maganda ito sa kalusugan.
Gabi na kami nakauwi at dahil sa pagod wala
nang maingay sa biyahe. Tanging sina Tatay at Nanay
na lamang ang gising.

DRAFT
April 10, 2014
11
Mamasyal sa Pilipinas sa pamamagitan
ng mga larawan ng magagandang lugar na nakadikit
sa loob ng silid-aralan. Hanapin sa bawat lugar ang isang pares
ng magkatugmang salita na nakasulat dito.
Magkatugma ang mga salita kung ___________________.
Bumunot ng isang papel na may nakasulat na isang tugma.
Basahin ito nang malakas sa klase at tukuyin ang
mga salitang magkakatugma.
Basahing muli ang kuwentong, “Biglaang Lakad.” Gusto mo
rin bang makarating sa mga lugar na pinasyalan ng pamilya?
Bakit?
Kasama ang iyong pangkat, gumawa ng isang patalastas
kung bakit kailangang piliin ng ibang Pilipino na
pumasyal sa isang magandang lugar sa Pilipinas na
tutukuyin ninyo.
Sa pagbibigay ng paliwanag, kailangang ________.
Sumulat ng dalawang pangungusap upang maipahayag
ang pagmamalaki sa pamayanang kinabibilangan.

DRAFT
April 10, 2014
12
Muling basahin ang “Biglaang Lakad.” Sumipi ng dalawang
pangungusap mula dito.
Gawin ang sumusunod sa iyong notebook matapos basahin
ang “Limang Tulog” sa p. 28.
Sipiin ang mga ngalan ng tao.
Sipiin ang ngalan ng araw.
Sipiin ang tanong ni Ate.
Sipiin ang sinabi ni Nanay.
Sa pagsipi ng parirala at pangungusap, dapat kong
tandaan na ___________.
Alin-alin sa lugar na ito ang nais mong pasyalan?
Sipiin mula sa talaan ang limang ngalan ng lugar sa iyong
notebook.
Bulkang Mayon Bulkan ng Taal
Underground River Talon ng Pagsanjan
Mines View Park Isangdaang Pulo
Ayon sa kasabihan, ang kalusugan ay kayamanan.
At upang maging malusog tayo, kailangan naman natin ng isang
malinis na pamayanan. Paano natin magiging kayamanan ang
ating pamayanan?

DRAFT
April 10, 2014
13
Ang Pamayanan ay Kayamanan
Natasha B. Natividad
Ako ay mahilig mamasyal
Sa pamayanan na aking mahal
Tuwing Sabado ako’y naglalaro
Sa palaruan, kasama ang kalaro.
Minsan ako’y nagulat sa ‘king nakita
Aking kaibigan nag-iwan ng basura
Mabilis ko siyang tinawag
Kaibigan, huwag mong gawin ‘yan
Dapat alagaan at ingatan
Ang ating pamayanan
Kung ito ay pababayaan
Tayo rin ang mahihirapan.
Huwag nating hintayin
Kapaligiran ay dumumi
Kumilos at isaisip
Na ito ay pagyamanin.
Sumama sa iyong pangkat sa paglalakbay sa isang
pamayanan sa pamamagitan ng isang mapa. Gawin ang mga
panutong mababasa sa kapaligiran.
Upang makasunod ako nang maayos at wasto
sa mga nakalimbag na panuto, kailangan kong __________.
Ano ang gagawin mo?
Nasa parke ka. Nagandahan ka sa isa sa mga bulaklak na
nakatanim dito. Nais mo sanang makita rin ito ng iyong nanay

DRAFT
April 10, 2014
14
pero may nakasulat na “Bawal Pumitas ng Bulaklak.” Ano ang
gagawin mo?
Pag-aralan ang larawan. Sumulat ng pangungusap tungkol
dito.
Pumili ng isang bagay na makikita sa loob ng silid-aralan.
Pahulaan ito sa mga kaklase mo sa pamamagitan ng pagbibigay
ng isang pangungusap tungkol dito.
Ang pangngalan ay __________.
Sumulat ng isang talata tungkol sa isang larawan
na iyong napili. Bilugan ang ngalan ng tao. Guhitan ang ngalan
ng bagay. Ikahon ang ngalan ng lugar.
IMCS Image Bank

DRAFT
April 10, 2014
15
Ano-ano ang ginagawa sa inyong barangay upang maging
malinis ito? Katulad din ba ng ginagawa sa Purok 7?
Purok 7
Nagkaroon ng pagpupulong ang mga mamamayan.
Nagplano sila ng mga gagawin nila upang maging malinis ang
kanilang kapaligiran.
Ang mga babae ay mag-iipon ng mga plastik
at mga diyaryo upang mai-recycle sa kanilang barangay center.
Ang kalalakihan naman ay gagawa ng mga basurahan na
may iba’t ibang kulay upang ilagay sa bawat tapat ng bahay sa
kanilang lugar.
Ang mga batang iskawt ay maglalagay ng mga paalala sa
tabing kalsada tungkol sa pagpapanatiling malinis ng kanilang
kapaligiran.
Ang lahat ay nangako na maglalabas ng basura
sa takdang oras para hakutin ng trak ng basura. At ibigay ang
kanilang suporta sa mga proyekto at programa ng barangay.
Kumpletuhin ang crossword puzzle sa pamamagitan ng
pagsulat ng mga ngalan ng mga larawan sa tamang kahon nito.
IMCS Image Bank

DRAFT
April 10, 2014
16
1 2 3 4 5
Ang mga salitang may klaster ay _________________.
Isulat sa iyong notebook ang mga salitang may klaster na
makikita sa loob ng kahon.
1 2
3
4
5
p l o r e r a k t o r
l a k t a w b o l a i
a l a k d a n l u i s
t a p r i t o i u b e
o a l a m b r e w s s
i s k w a t e r i t a
p l a n e t a t i s e

DRAFT
April 10, 2014
17
Paano dadami ang iyong kaibigan?
Basahin ang tula ng tungkol sa mga tagubilin. Sigurado
akong dadami ang iyong kaibigan kung susundin mo
ang mga ito.
Ang Bilin sa Akin
Malou M. De Ramos
Ang bilin sa akin nina Tatay at Nanay
Maging magalang, sumunod sa magulang
Ang batang ganito ay kinatutuwaan
Ng lahat ng tao sa pamayanan.
Ang bilin naman nina Lolo at Lola
Ibigay ang kay Bunso, ang kina Ate at Kuya
Huwag mag-aangkin ng pag-aari ng iba
Sinoman at saanman ay katutuwaan ka.
Ang guro kong mahal may bilin din sa akin
Alituntunin sa paaralan dapat laging sundin
Simbahan at anumang lugar ay igalang natin
Ang pamayanan ay alagaan at mahalin.
Ang bilin sa akin ay laging susundin
Gagawin ang makakaya upang ito ay tuparin
Ipamamalas kabutihan, kanino man at saan man
Upang maging modelo ng mga mamamayan.

DRAFT
April 10, 2014
18
Basahin ang mga salita sa loob ng kahon.
Hintayin ang panuto ng guro sa susunod na gawain.
Magkakatugma ang mga salita kung ___________.
Pakinggan ang tulang babasahin ng guro.
Itaas ang pulang watawat na hawak kung makaririnig
ka ng pares ng mga salitang magkatugma.
Ano- anong katangian ng isang kaibigan ang nais mo?
Sumulat ng dalawang parirala bilang sagot dito.
Gumupit ng isang puso. Sa loob nito, sumulat ng isang
pangungusap kung paano ka magiging tunay na kaibigan.
Sa pagsulat ng parirala at pangungusap, __________.
kulay tulungan kuhanan ampalaya
labanos hitsura gulay kanila
kaharian kilos Pedro pareho
sala kultura kaloob suklob

DRAFT
April 10, 2014
19
Isulat ang pangalan ng tatlong kaibigan mo.
Sa tapat nito, sumulat ng isang parirala o pangungusap tungkol
sa kaniya.
Ang aklat ay isa raw sa mga kaibigan natin. Sa bawat
pagbuklat natin ng pahina nito, dinadala tayo sa iba’t ibang
lugar at ipinakikilala tayo sa iba’t ibang tao. Kilalanin natin ang
ating kaibigang ito. Basahing muli ang “ Mga Bahagi ng Aklat” sa
p. 8.
Kasama ang iyong pangkat, buklatin ang mga aklat na
ibibigay ng guro. Pumili ng aklat na may paksa o
kuwento tungkol sa magkaibigan.
Tukuyin ang mga bahagi ng aklat na napili.
Ang mga bahagi ng aklat ay _____________.
Pumunta sa silid-aklatan. Humanap ng isang aklat
na puwede mong basahin tungkol sa mga kaibigan natin sa
bansang Asya.

DRAFT
April 10, 2014
20
Ang larong taguan ay isang popular na larong pambata sa
Pilipinas. Tingnan natin kung ano ang nangyari sa paglalaro nito
ng mga bago nating kaibigan.
Tagu-taguan
Bilog ang buwan. Maliwanag ang paligid. Tapos nang
maghapunan ang mag-anak. Tapos na rin ang mga takdang-aralin.
“Von! Von! Magtaguan muna tayo sa labas,” yaya
ni Aiah sa kaniyang nakababatang kapatid. Isinama na rin nila
ang kanilang kambal na kapatid na sina Chacha at
Cheche.
Kasunod na rin nila ang kanilang kambal na pinsan
na sina Theo at Sid.
“Tagu-taguan. Maliwanag ang buwan. Isa, dalawa, tatlo,” si
Aiah ang taya.
“Pung, Cheche.”
“Pung, Theo.”
“Pung, Sid.”
Isa na lang ang hindi niya talaga makita.
“Ang galing talagang magtago ni Von!”
Hanap dito. Hanap doon. Hindi siya talaga makita.
“Von, anong ginagawa mo diyan sa itaas ng puno. Baka
mahulog ka,” ang natatakot na sigaw ni Ate Nika.
Tawanan ang lahat.
Si Von naman ang taya.

DRAFT
April 10, 2014
21
Pamagat
Tauhan
Tagpuan
Banghay
Balikan at basahin muli ang isang kuwento mula
sa mga nagdaang aralin. Ibigay ang hinihingi ng story pie
sa ibaba. Gawin ito sa iyong notebook.
Ang isang kuwento ay may ________, _________, __________,
at __________.
Humanap ng kapareha. Ibahagi ang kuwentong binasa.
Matapos ito, pakinggan mo naman ang kuwentong ibabahagi
ng iyong kapareha. Paghambingin ang mga ito sa tulong ng
balangkas na nasa ibaba.
Kuwento
Tagpuan Tauhan
Banghay
Kuwento 1

DRAFT
April 10, 2014
22
Nais ninyong magkakaibigan na makipaglaro sa bago
ninyong kaklase na kararating lamang sa inyong paaralan. Ano
ang sasabihin mo upang ipakilala ang sarili at ang iyong mga
kaibigan.
Maghanda ng isang pangungusap gamit
ang alinman sa sila, kayo, tayo, at sila. Hintayin ang hudyat ng
guro kung ano ang susunod na gagawin.
Ang ______ ay ginagamit kapag ______.
Ang ______ ay ginagamit naman kung ________
Ang ________ sa ____________.
Ipakilala ang sarili at ang mga kapatid mo
at ang paborito nilang laro. Gamitin ang sila, kayo, tayo,
at sila.
Kuwento
Tagpuan Tauhan
Banghay
Kuwento 2

DRAFT
April 10, 2014
23
Sumulat ng isang pangungusap na sasagot
sa sumusunod na tanong.
Ano ang mararamdaman mo kung isang araw hindi ka
paglaruin sa inyong bahay? Sa paaralan?
Kasama ang iyong pangkat, gumawa ng talata na may
dalawa hanggang tatlong pangungusap na sasagot sa tanong
na :
Bakit kailangang maglaro ang batang katulad mo?
Sa pagsulat ng isang talata, _________________.
Sumulat ng isang talata na may tatlo hanggang apat na
pangungusap na sumasagot sa tanong na ito:
Ano ang laro na nais mong matutuhan?
May bakanteng lote ba na malapit sa inyong bahay?
Ano ang puwede nating gawin dito? Paano natin ito
mapapakinabangan?

DRAFT
April 10, 2014
24
Ang Mahika
Tingnan mo nga naman ang dating bakante, mabato at
damuhang lugar sa aming barangay ay isa nang magandang
hardin. Hindi rin biro ang pinagdaanan naming magkakaibigan
upang maging maganda ang lugar na ito.
Una, inalam muna kung talaga bang mainam pagtaniman
ang lugar na ito. Nang makasiguro kami, sinimulan na naming
bungkalin ang lupa. Sumunod ay inalis na namin ang mga bato
at lahat ng mga bagay na makasasagabal sa aming
pagtatanim. Matapos ito, itinanim na namin ang mga buto ng
petsay.
At ngayon , ito ay isa nang magandang hardin.
Sagutin ang mga tanong matapos basahin ang
kuwento.
Kakaibang Kaarawan
Kaarawan ni Tatay. Pero sa halip na maghanda
sa bahay, iba ang naisip niya.
Pinagbihis niya kami nina Ate, Kuya at Nanay ng puting t-shirt.
Binigyan din niya kami ng pare-parehong kulay
ng sombrero. At kami ay lumakad na.
Pagdating sa may labasan ng aming barangay.
Ang daming tao at lahat kami ay pare-pareho ng t-shirt
at sombrero.
Binigyan kami ng pala, tree guard at punla ng puno. Tapos,
sumunod kami sa lider ng aming pangkat sa lugar na
pagtataniman namin.
“Ito ang regalo ko sa inyo at sa mga magiging anak ninyo,”
ang sabi ni Tatay.
1. Saan nagpunta ang mag-anak?
2. Bakit kakaiba ang pagdiriwang ni Tatay ng kaniyang
kaarawan?

DRAFT
April 10, 2014
25
Masasagot ko ang mga tanong tungkol sa binasa kung
______________.
Basahin ang isa pang teksto upang masagot ang mga
tanong tungkol dito.
Ang Pamamasyal
Isang araw ng Biyernes, kami ng aking mga kaklase
ay namasyal sa isang Botanical Garden. Ito ay isang lugar na
kung saan ang iba’t ibang klase ng halaman ay inaalagaan
upang pag-aralan. Para itong silid-aklatan na ang nakalagay ay
mga halaman.
Dito namin natutuhan ang kahalagahan ng mga halaman
sa ating kapaligiran at kung paano dapat pangalagaan at
paramihin ang mga ito.
Pagod man ang lahat sa maghapong pamamasyal , may
ngiti pa rin sa aming mga labi dahil sa napakagandang
karanasan.
1. Saan nagpunta ang mga bata?
2. Ano-ano ang ginawa nila dito?
3. Bakit sinabing napakagandang karanasan ito ng mga
bata?
Halina at sama-sama tayong mamasyal sa bukid sa
pamamagitan ng tula sa ibaba. Tuklasin natin ang kagandahan
ng lugar na ito.
Sa Bukid
Ninanais ko’y simple lamang na buhay
Hindi man napakayaman basta’t matiwasay

DRAFT
April 10, 2014
26
Ibig kong tumira sa gitna ng bukid
Na pook na tahimik at may luntiang paligid.
Dito’y kay gandang pagmasdan ng palay
Na tinutukoy na simbolo ng buhay
Sariwang prutas iyong matitikman
Sariwang gulay, hatid ay kalusugan.
Malinis na tubig ang iyong makikita
Asul ang kulay na lubhang kay ganda.
Samyo ng hanging sariwa
Walang amoy ng basura.
Ibigay ang kahulugan ng mga salitang may
salungguhit sa bawat pangungusap.
1. Ang Barangay Silangan ay payapang lugar.
Walang kaguluhang nagaganap dito dahil ang lahat
ng tao ay magkakakilala at magkakasundo.
2. Anumang gawain, ang lahat nagtutulungan
kaya madali itong natatapos.
3. Ang nakatiwangwang na lupa ay tinataniman
ng gulay.
Natutuhan ko ang kahulugan ng isang salita sa
pamamagitan ng _________________.
Basahin ang talata at pansinin ang mga salitang
may salungguhit. Alamin ang kahulugan ng bawat isa batay sa
pagkakagamit nito sa pangungusap. Sa iyong notebook, gawin
ang talaan na nasa ibaba.
Mula sa kaniyang kubo sa itaas ng burol, tinanaw
ni Jannet ang mga nagsasayang kanayon na malapit sa

DRAFT
April 10, 2014
27
dalampasigan. Walang ano-ano, nakita niya ang papalapit na
mga dambuhalang alon sa dagat. Mabilis na kinuha ni Jannet
ang sulo at sinilaban ang nakaimbak na mga pinatuyong palay.
Nakita ng mga kanayon ni Jannet ang usok at apoy na
mula sa lugar na imbakan ng kanilang palay. Dali-dali ang lahat
na umakyat sa burol upang patayin ang sunog. Pagkaakyat ng
kahuli-hulihang kanayon, nakita nila ang malalaking alon na
tumangay sa lahat ng bahay, puno at hayop sa kanilang nayon.
Sa halos lahat ng mesa ng pamilyang Pilipino, hindi
mawawala ang pandesal. May nagtitinda ba nito sa inyong
lugar? Alamin kung paano tinutulungan si Arnold
ng kaniyang mga kabarangay sa pagtupad niya ng kaniyang
pangarap sa buhay.
Si Arnold na Magpapandesal
Maaga pa lamang ay gising na si Arnold.
Kinuha niya ang kaniyang bisikleta at ang maliit
na bayong. Handa na siya!
Salita Kahulugan

DRAFT
April 10, 2014
28
Agad niyang tinungo ang tindahan ni Ate Mely. Iniabot niya
ang kaniyang bayong. Pagbalik sa kaniya punong-puno ito ng
mainit na pandesal.
May bonus pa ito na pitong maliliit na pandesal para kay
Arnold.
Kailangang magmadali ni Arnold bago lumamig
ang kaniyang paninda. Kaya nagsimula na siyang pumadyak sa
kaniyang bisikleta.
Sa hindi kalayuan, naghihintay na sa kaniya si Mang Jose na
handa nang pumunta sa kaniyang palayan. Gayundin si Mang
Iking na dala-dala na ang kaniyang martilyo, lagare at kahon ng
mga pako. Hindi rin nagpahuli si Kuya Lino na naghahanda na ng
kaniyang mga kagamitan upang mabantayan at magabayan
ang mga batang patawid ng kalsada.
Umabot din siya sa papaalis na si Mang Berting, sakay sa
kaniyang jeep, handa na niyang sunduin ang mga bata sa kani-kanilang
tahanan upang ihatid sa paaralan.
At siyempre, may itinira siya para kay Gng. Derla
na kaniyang guro.
“O, Arnold, handa ka na ba sa eskuwela?”
wika ni Gng. Derla.
Hindi siya agad nakasagot.
“Hoy, Arnold ! Gising na tatanghaliin ka sa pagdadala mo
ng pandesal. Gising”
“Hay salamat, panaginip lang pala. Naku! Tanghali
na pala. Naghihintay na ang aking mga suki sa pandesal.
Papasok pa ako sa paaralan. ”
Tukuyin ang ngalan ng bawat larawan. Alin sa mga ito ang
angkop sa bawat pangungusap? Isulat ang letra ng sagot sa
iyong sagutang papel.
a. b. c.

DRAFT
April 10, 2014
29
d. e. f.
1. Nagtulungan ang magkakapitbahay sa pag-apula
ng malalaking ______ ng apoy na puwedeng pagsimulan ng
sunog sa kanilang barangay.
2. Ang malinis na kapailigiran ay mabuti sa ating _____.
3. Ang pamilya nina Mica ay sumama sa pagtatanim
ng _____ sa tabing-ilog.
4. Ang mga taga Water District ay naglalagay
ng malalaking _____ upang maging maayos ang daloy ng
tubig.
5. Si Ruel, ang ____ ng kabataan, ay nanguna
laban sa ipinagbabawal na gamot.
Natutuhan ko na may mga salita na ________
ang baybay ngunit _________ ang bigkas at kahulugan.
Kunin mo ang kagamitan mo sa Art. Gawin ang album na
“Iisa ngunit Magkaiba.” Narito ang mga gagawin mo.
1. Maglista ng limang pares ng mga salitang iisa
ang bigkas ngunit magkaiba ang kahulugan.
2. Iguhit ang bawat pares upang maipakita
ang kahulugan nito.
Masarap maglaro ng saranggola lalo na kung malakas ang
ihip ng hangin. Ang pagpapalipad nito ay isa sa
mga karaniwang eksena na makikita natin sa tuwing bakasyon.
Ito ay isang libangan na hindi mo magagawa nang
walang kasama. Sa larong ito, kitang-kita

DRAFT
April 10, 2014
30
ang pagtutulungan ng bawat isa, bata man o matanda, babae
man o lalaki.
Tingnan natin sa ating kuwento ang lihim
ng magandang saranggola ni Winson.
Ang Lihim sa Likod ng Saranggola
Caloy : Ang ganda ng saranggola mo Winson.
Sino ang gumawa niyan, ha?
Winson : Kami nina Enchong, Lino at kuya ko ang
gumawa nito.
Tinuruan kami ni Kuya. Madali nga
naming natapos ito, eh.
Caloy : Aba! Magaling pala kayong gumawa ng
saranggola.
Makagawa kaya tayo nang ganyang
kagandang saranggola?
Winson : Oo, naman. Hihingi tayo ng tulong
sa kuya ko.
Hayun sila ng kapatid kong bunso, nagpapalipad
ng saranggola.
Gamit ang kayo, sila, kami o tayo, gumawa ng isang rap
tungkol sa kahalagahan ng pagtutulungan sa anumang gawain.
Gawin ito kasama ng iyong pangkat.
Ang _______ ay ginagamit sa _________________.
Ang _______ naman ay ginagamit sa ____________.
Ang _______ ay ginagamit sa __________ at ang ______
naman ay para sa ________.
Tingnan ang susunod na pahina. Ano ang sinasabi ng
bawat tauhan sa larawan? Gamitin ang kayo, sila, kami o tayo.

DRAFT
April 10, 2014
31
A B
C
Ano ang pagkakatulad at pagkakaiba ng kuwento
ni Arnold Magpapandesal sa kuwento ng saranggola
ni Winson?
Balikan at basahin muli ang dalawang kuwento upang
masagot ang tanong.
Pumili at bumasa ng dalawang kuwento. Gamit ang Venn
Diagram paghambingin ang mga kuwento na iyong binasa.
Gumuhit ng dalawang bilog na katulad ng nasa ibaba.
Isulat sa tapat ng bawat isa ang pamagat ng iyong binasa. Isulat
sa bahagi ng dalawang bilog ang pagkakaiba ng mga ito. Sa
loob ng magkapatong na bahagi ng mga bilog, isulat ang
pagkakatulad ng mga kuwento. Gawin ito sa iyong notebook.

DRAFT
April 10, 2014
32
Gulong ng mga Kuwentong Aking Binasa
Natutuhan ko na _____________________________.
Humanap ng kapareha. Ibahagi sa kaniya ang isang
kuwento na iyong nabasa. Matapos ang iyong pagkakataon,
ikaw naman ang makikinig sa kaniyang ibabahagi sa iyo.
Matapos ang mga unang gawain, paghambingin
ang mga kuwentong inyong napag-usapan. Gamitin
ang Paruparo ng mga Kuwento na sadyang inihanda
para sa gawaing ito.
Isulat sa dalawang pakpak ang pamagat
at ang pagkakaiba ng mga kuwentong inyong napag-usapan.
Sa gitna naman ng paruparo, isulat ang pagkakatulad ng mga
ito. Gawin ito sa isang malinis na papel.
Paruparo ng mga Kuwento

DRAFT
April 10, 2014
33
Malulungkot ka ba kung may lakad kayo ng iyong pamilya
ngunit hindi kayo natuloy?
Ganito rin kaya ang mga bida natin sa ating kuwento?
Alamin.
Muntik nang Hindi Matuloy
Masayang ang magkakapatid na sina
Bryan, Glecy at Pritz.
Mayamaya, dumating ang kanilang Tatay na si Mang
Troy na isang . Sira pala ang kanilang
kaya maagang umuwi ang kanilang ama para kumpunihin
ito. Malulungkot na sana ang magkakapatid. Hindi yata sila
matutuloy sa kanilang lakad.
Pero napawi ang lungkot nila nang iabot ng Tatay
ang isang supot na punong-puno ng .
Dali-daling naghugas ng kamay ang magkakapatid
at inilabas ang laman ng supot.

DRAFT
April 10, 2014
34
“Wow! Matatamis at malalaking
Talagang katakamtakam. Hindi na namalayan
ng magkakapatid ang oras. Naputol ang kanilang kuwentuhan
nang marinig nila ang kanilang Tatay na tumatawag.
Yari na ang kanilang .
Dali-dalin nilang ipinasok ang pinagkainan sa supot
at nagtakbuhan sa loob ng bahay.
“Brrmm…. Brrmmm…” Sakay na silang lahat.
Dadanan na lang nila si Nanay Glenda sa
kaniyang pinagtitindahan.
Ano-ano ang nasa larawan? Alin kaya sa mga ito
ang angkop sa bawat pangungusap?
Isulat ang iyong sagot sa sariling notebook.
1. Magdadala si Glecy ng _______ dahil malamig
sa Tagaytay.
2. Iniayos ni Bryan ang mga biniyak na prutas sa isang ______.
3. Paborito ni Pritz ang _______ pero walang dala nito si Tatay.

DRAFT
April 10, 2014
35
4. Dahil sa pamamadali, nasugatan ang _____ ni Mang Troy.
5. Si Aling Glenda ay mahilig maglagay ng ____ sa buhok.
Tukuyin ang kasingkahulugan at kasalungat
ng mga salitang may salungguhit. Gawin ito sa iyong notebook.
Salita Kasing-kahulugan
Kasalungat
Maamo ang alagang pusa
ni Mang Troy.
Ipinaghanda ni Pritz
ng mainit na sopas ang
kanilang Tatay.
Inakyat ni Bryan
ang mataas na puno ng
mangga upang kunin ang
saranggola ng kaniyang
kapatid.
Mabango ang sampagita
na binili ni Aling Glenda
para sa kanilang dyip.
Ang mga salitang may klaster ________________.
Magkasingkahulugan ang mga salita kung __________ at
magkasalungat naman kung _____________.
Hanapin ang mga salitang may klaster sa loob ng kahon.
Isulat ang mga makikita mo sa iyong sagutang papel.

DRAFT
April 10, 2014
36
Basahin ang mga pangungusap na maaaring naging usapan
ng mag-anak sa “Muntik nang Hindi Matuloy.” Sino
ang nagsabi ng bawat isa?
“ Kumain na kayo habang kinukumpuni ko ang dyip.”
“ Umaandar na itong dyip. Aalis na tayo. ”
“Magbibihis lamang po kami.”
“Malungkot sila kanina nang umuwi akong sira ang dyip.”
Kumpletuhin ang usapan sa bawat larawan sa
pamamagitan ng pagpuno ng kayo, kami,tayo, at sila
sa bawat pangungusap.
a f p e l i k u l d a
b u l a k l a k a a p
k w a d e r n o s h o
c a n i j o i g o o l
d e t r a k n h b n a
p a s o k l i n y a r
a l a p a i n a l o k
i s a t i n a p a l y
t u t u b i a g i w e
k a n i n k w a g o s
s i s a l a m i n x o

DRAFT
April 10, 2014
37
Ang _____ ay pamalit sa ako at mga kasama.
Ang _____ ay pamalit sa ikaw at mga kasama.
Ang _____ ay pamalit sa akin at mga kasama.
Ang ____ ay pamalit sa siya at mga kasama.
Kasama ng iyong pangkat, maghanda ng isang dula-dulaan
tungkol sa isang paksang mapipili.
Gamitin ang kayo, kami, tayo, at sila.
- Ang Paaralan
- Ang Magkakapatid
- Ang Alagang Hayop
- Paboritong Pasyalan
Lisa, saan ___
pupunta?
Pupunta na
____ kina Lolo.
Sasama ka na
ba?
Mauna na
___ . May
tatapusin
pa ako.
A sige.
Hihintayin ka
namin doon.
Sabay na
tayo sa pag-uwi.

DRAFT
April 10, 2014
38
Basahin ang sumusunod na salita. Ano ang ibig sabihin ng bawat
isa? Iguhit ang mga ito.
bacon carrot computer
hotdog juice video
Makinig nang mabuti sa kuwentong babasahin ng iyong
guro. Isulat sa iyong notebook ang mga salitang hiram
na binanggit sa kuwento.
Ang mga salitang hiram ay binabaybay sa paraang
____________.
Umisip ng tatlong bagay sa inyong bahay
na ang ngalan ay salitang hiram. Iguhit ang mga ito at isulat ang
ngalan ng bawat isa.
Laging sinasabi na may pera sa basura. Tingnan natin kung
bakit para kay Sita ay kayamanan ang kaniyang kinokolekta at
hindi mga basura.

DRAFT
April 10, 2014
39
Hindi Basura
“Bata! Bata! Bakit mo ba kinuha ang mga basurang iyan?”
tanong ni Sita sa isang batang nagtutulak ng kariton.
“Hindi ito basura. Mga pira-pirasong papel ito,
mga bote at latang pipi,” sagot ng batang nagtutulak
ng kariton.
“Ano nga ang gagawin mo riyan?” tanong muli ni Sita.
“Hindi mo ba alam? Ipagbibili ko ito. Tutunawin ito ng bibili.
Gagawin nila uli itong papel, bote at lata.”
Humanga si Sita sa bata. Kumikita siya. Nakatutulong pa siya
sa pagtitipid sa likas na yaman ng bansa.
(Pagpapaunlad ng Kasanayan sa Pagbasa 2, Saint Mary’s Publishing Corporation)
Ano-ano ang mga nakita mong ginawa ng ibang bata sa
paaralan bago pa man magsimula ang klase?
Ikuwento mo ito sa klase.
Sa pagbabahagi ng isang pangyayaring
naobserbahan ko, dapat kong tandaan na _______.
Sa iyong notebook, sumulat ng isang maikling pag-uulat na
may dalawa hanggang tatlong pangungusap tungkol sa
ginagawa ng iyong pamilya upang makatulong sa
pagpapanatiling malinis ng inyong pamayanan.
Ang buko pie ay isang popular na kakanin
ng mga Pilipino. Ito ay gawa sa niyog na mura na inilagay
sa ibabaw ng isang pie. Paano nga ba ito nagagawang
masarap?

DRAFT
April 10, 2014
40
Ren : Cindy, masarap kaya ang buko pie?
Cindy : Oo, masarap iyon. Alam mo ba
ang mga sangkap nito?
Aling Tess : Naku, mga batang ire. Sa tagal ko nang
gumagawa ng buko pie e masasabi kong
pare-pareho lang ang lasa niyan.
Pare-parehas lang kasi ang mga sangkap dito.
Ang pinakasikreto upang maging masarap ito ay
ang paraan ng pagluluto.
Subukan nating bumuo ng mga bagong salita mula
sa mga nasa listahan. Dagdagan lamang ng pantig ang mga ito,
maaaring sa unahan, gitna o hulihan.
awit dasal isip sayaw walis
Ang ___, ____, at ____ ay panghalip na pamatlig.
Ang ___ ay ginagamit kung ang pinag-uusapan
ay malapit sa nagsasalita.
Ang ______ naman ay kung ang pinag-uusapan
ay malapit sa kinakausap.
At ang _____ ay ginagamit kung ang pinag-uusapan ay
malayo sa nag-uusap.
Gamitin ang nito, niyan at niyon sa pagtuturo
ng mga bagay sa loob ng silid-aralan.
Ang balete ay isang uri ng tuwid at makinis na puno.
Tumataas ito mula 13 hanggang 40 talampakan, at pakalat ang
tubo ng mga ugat. Ngunit, maraming natatakot sa punong ito.
Bakit kaya?

DRAFT
April 10, 2014
41
Sino ang Takot sa Puno ng Balete?
Ayaw na ayaw kong magbakasyon sa bahay ni Lola.
Nakatatakot kasi roon. Luma ang bahay na gawa sa kahoy.
Parang may mga multo, pero pinakanakatatakot ay ang puno
ng balete.
Malaki ang balete at maraming mala-galamay
na baging. Parang sa octopus ang mga galamay ng balete!
Sa gabi, kapag malakas ang hangin, parang gumagalaw ang
mga galamay na ito. Katapat pa naman ng bintana ko ang
balete.
Isang araw, paggising ko, pinapunta agad ako ni Lola sa
hardin. May sorpresa raw siya sa akin. Nagkabit sila ng duyan sa
mga baging ng balete. Sabik na sabik akong sumakay sa duyan.
Masarap palang sumakay sa mga galamay ng balete.
Sabihin sa klase ang iyong naisip na wakas sa bawat
sitwasyon na mababasa.
1. Nakatira sa kabilang ibayo ng ilog si Isagani.
Nang araw na iyon ay malakas ang ulan. Ngunit
kailangan niyang pumasok. May pagsusulit kasi
sila. Dalawa ang daan patungo sa paaralan.
Ang pagtawid sa ilog ang malapit na daan
at ang pagtawid sa tulay ay malayo. Lumakad
na si Isagani. Kaya ___________.
2. Matapat na bata si Evelyn.May nakaiwan
ng pitaka sa upuan na malapit sa kaniya.
Kilala niya kung sino ang may-ari.Kaya________.
Sa pagbibigay ng wakas ng isang kuwento, kailangan kong
_________.

DRAFT
April 10, 2014
42
Basahin kung ano ang plano ni Bitoy sa ating kuwento.
Bigyan mo ito ng sarili mong wakas.
Ang Plano ni Bitoy
Marami nang nakasabit na parol at makukulay na ilaw sa
bintana. Naririnig na rin ang mga awiting pamasko.
May plano si Bitoy at ang kaniyang mga kaibigan. Kumuha si
Imo ng lata ng gatas na walang laman. Binutasan niya ito sa
magkabilang dulo. Tinakpan niya ang butas gamit ang plastik na
inunat at ipinirmi ng goma.
Si Mario naman ay kumuha ng maraming tansan. Gamit ang
malaking bato, pinipi niya ito. Binutasan niya sa gitna
ang mga napiping tansan. Isinuot niya ang isang binilog na
alambre sa mga tansan.
Samantala, si Bitoy ay uminom ng mainit na salabat. Handa
na ang magkakaibigan.
Sino si Seli? Ano ang sili? Nakakatuwa! Halos pareho ng
tunog ang mga salitang ito. Basahin ang ating tula, marami pa
itong katulad.

DRAFT
April 10, 2014
43
Sili ni Seli
Florenda B. Cardinoza
Ang aking inang si Seli
Nagtanim sa bukid ng sili
Tubig pandilig mula sa poso
Kagalaka’y nadama ng puso.
Ayaw ng kaibigan kong iwan
Kaya sinabi ko sa kaniya’y ewan
Sili ni Nanay dapat mabenta
Isakay dapat ito sa vinta.
Binalot ni Nanay sa tela
Habang ang ulan ay tila
Kabayaran ni Nanay na pera
Pambaon sa eskwela ni Pira.
Kasama ng iyong kapangkat, gumawa ng “Banderitas ng
mga Salita.”
Sa unang dalawang magkakulay na banderitas, sumulat ng
isang pares ng mga salitang iisa ang baybay pero magkaiba
naman ng bigkas.
Pumili ng isang salita mula sa mga naisulat.
Sa pangatlong banderitas, isulat ang bagong salita
na mabubuo kung papalitan ang unang pantig nito.
Sa ikaapat na banderitas naman, isulat ang bagong salita
kung papalitan ang huling pantig ng napili pa ring salita.
Makakabuo ng bagong salita sa pamamagitan
ng _____________ mula sa isang salita.
Gawin ang sumusunod sa iyong notebook.
1. Umisip ng isang salita.

DRAFT
April 10, 2014
44
2. Isulat ang bagong salita na mabubuo kung pinalitan ang
huling pantig nito.
3. Isulat ang bagong salita na mabubuo kung pinalitan ang
unang pantig nito.
4. Gamitin ang mga bagong salita sa sariling pangungusap.
5. Gamitin ang format na makikita sa susunod na pahina.
Salita Unang
Pantig
Huling
Pantig
Pangungusap
Nakapaglaro ka na ba ng bangkang papel kasama ang
iyong mga kaibigan? Ano ang nangyari? Ganito rin ba?
Bangkang Papel
Matapos ang isang malakas na ulan, nagkayayaan ang
tatlong magkakaibigan na maglaro ng bangkang papel.
Yehey! Ang bilis talaga
nitong aking bangka.
Oo nga ano. Sana
bumilis din ang
aking bangka tulad
niyan.

DRAFT
April 10, 2014
45
Pumili ng isang magandang lugar sa Pilipinas mula
sa mga larawang ipakikita ng iyong guro.
Gumawa ng usapan gamit ang nito, niyan at niyon.
Natutuhan ko na _________________________________.
Gamit ang paksang iyong napili, gumawa ng sariling komik
istrip upang maipakita ang wastong gamit ng nito, niyon, at
niyan.
Ano ba ang mainam gawin kung nasa bakasyon ka
at naiinip ka na sa lugar na inyong pinuntahan?
Nakababagot na Araw
Isinama ako ni Tatay Luis sa bahay ng aking mga pinsan.
Noong una ay ayokong sumama dahil sila ay nakatira sa
malayong baryo. Pero wala akong nagawa.
Unang araw ko pa lamang ay inip na inip na ako
dahil wala akong malaro. Hindi pinadala ang PSP ko.
Tingnan ninyo o,
mas magaganda
ang kulay niyon
kaya lang
mabagal. Teka
kanino iyon?

DRAFT
April 10, 2014
46
Wala ring computer shop sa lugar na ito. Sana nadala ko ang
laruan kong robot at kotseng de-remote. Nakababagot talaga.
Kinahapunan, habang nakadungaw ako sa bintana,
nakita ko ang aking mga pinsan at iba pa nilang kaibigan na
masayang naghahabulan. Pero, nagtataka ako dahil nakita kong
may latang pinatumba gamit ang tsinelas, bago sila
nagtakbuhan. Kitang-kita ko ang kasiyahan sa mukha nila.
Mayamaya, kumaway ang isa kong pinsan at pinalabas
ako ng bahay. Hindi nagtagal, kasali na rin ako sa tawanan at
kulitan nila. Nalaman ko na tumbang preso pala ang tawag sa
larong iyon.
Isinali rin nila ako sa larong patintero, luksong-baka, pati na
rin sa piko. Nawala sa isip ko ang computer games, pati na rin
ang aking mga laruan.
Pag-aralan ang graph na ito upang mabuo ang
mga pangungusap.
Mga Laro Bilang ng Naglalaro
Luksong Tinik
Patintero
Piko
1. Mas maraming babae ang naglalaro ng _____
kaysa sa mga lalaki.
2. Kakaunting ______ ang naglalaro ng ______
kumpara sa mga ______.

DRAFT
April 10, 2014
47
Ang pictograph ay ______________________.
Sagutin ang mga tanong tungkol sa graph na ito.
Mga Bote ni Patrick
Mga araw Bilang ng bote
Lunes
Martes
Miyerkules
Huwebes
Biyernes
Legend: = 5
1. Ilang bote ang nakolekta ni Patrick noong Lunes?
2. Ilang bote naman noong Biyernes?
3. Anong araw ang may pinakamaraming bote
na nakolekta?
4. Ilang bote ang nakolekta ni Patrick sa limang araw?

DRAFT
April 10, 2014
2
Filipino
UNIT 3
HINDI IPINAGBIBILI
INILAAN PARA SA
Dibisyon: ____________________________________
Baitang
Batang Pinoy Ako
3

DRAFT
April 10, 2014
6
TALAAN NG NILALAMAN
Yunit III – Bansa Ko, Ikararangal Ko
Aralin 21 – Kilalanin Natin 8
 Paggamit ng Angkop na Salita sa
Pagtatanong Tungkol sa mga Tao, Bagay,
Lugar, at Pangyayari
 Paggamit ng mga Salitang Kasingkahulugan
at Kasalungat sa Pagbibigay Kahulugan sa Isang
Salita
Aralin 22 – Pangalagaan Natin 11
 Paggamit ng Angkop na Pagtatanong
Gamit ang Sino, Saan, Ilan, Kailan, Ano-ano,Sino-sino
 Pagsunod sa Panutong may 3-4 Hakbang
Aralin 23 – Pagyamanin Natin 13
 Paglalarawan ng mga Bagay, Tao, at
Lugar sa Pamayanan
 Pagbibigay-Kahulugan sa Graph
Aralin 24 – Tangkilikin Natin 15
 Paglalarawan ng mga Bagay, Tao at
Lugar sa Pamayanan
 Pagsasabi ng Paksa o Tema ng Binasang
Teksto
Aralin 25 – Ipagtatanggol Natin 19
 Paggamit ng Tamang Salitang Kilos sa
Pagsasalaysay ng mga Personal na
Karanasan
 Pagbibigay ng Paksa ng Kuwento o
Sanaysay na Napakinggan
Aralin 26 – Pahalagahan Natin 21
 Paggamit ng Tamang Salitang Kilos
(Pandiwa)sa Pagsasalaysay ng mga
Personal na Karanasan
 Pagbibigay ng Angkop na Pamagat sa Binasang
Teksto
Aralin 27 – Paunlarin Natin 25
 Paggamit nang Wasto ng mga Pang-abay na
Naglalarawan ng Kilos o Gawi
 Pagsusunod-sunod ng mga Pangyayari
sa Kuwentong Napakinggan

DRAFT
April 10, 2014
7
Aralin 28 – Mahalin Natin 29
 Paggamit nang Wasto ng mga Pang-abay na
Naglalarawan ng Kilos o Gawi
 Pagsasalaysay Muli ng Napakinggang
Teksto sa Tulong ng Timeline
Aralin 29 – Ipagmalaki Natin 34
 Paggamit nang Wasto ang Pang-ukol na –Laban sa,
-Ayon sa, at –Para sa
 Pagbibigay ng Sariling Wakas sa
napakinggang Kuwento
 Pagbasa ng mga Salitang may Klaster at Diptonggo
Aralin 30 – Ikarangal Natin 38
 Paggamit nang Wasto ang Pang-ukol
 Pagbibigay ng Lagom ng Binasang Teksto
 Pagsusulat ng Isang Talatang Nagsasalaysay

DRAFT
April 10, 2014
8
Isa sa mga katangian ng mga Pilipino ang pagiging
magalang lalo na sa mga nakatatanda sa atin. Isa rin ito
sa mga laging paalala ng ating mga magulang.
Alamin sa tula kung ito rin ang bilin ng mga magulang
ni Lino.
Si Linong Pilipino
Ako si Lino,
Na isang Pilipino.
Pagiging kayumanggi,
Hindi ko itinatanggi.
Laging bilin
Ng aking magulang,
Lahat ay igalang.
Lahat ay mahalin.
Saan man mapunta,
Sino man ang makasama,
Pagiging Pilipino,
Laging isasapuso.
Pumili ng isang salita sa binasang tula.
Sumulat ng limang salitang katugma nito.
Isulat sa loob ng ginuhit na b. hay ang iyong sagot.

DRAFT
April 10, 2014
9
Ang mga salitang magkakatugma ay ___________.
Gawin ang Bahaghari ng Magkakatugmang Salita.
Sa iyong papel, gumuhit ng isang bahaghari.
Gumupit ng limang metacard sa bawat kulay nito.
Sumulat ng magkakatugmang salita sa bawat kulay
ng papel. Idikit ito sa loob ng bahagharing ginawa.
Sino-sino ang Pilipino?
Pilipino Sila
Natatangi at naiiba talaga ang mga Pilipino. Hindi lamang
kilala sa magandang pag-uugali at kahanga-hangang kaayusan
sa iba’t ibang gawain kundi maging sa makukulay nilang kultura.
Isa sa mga tunay na maipagmamalaki ay ang mga
pangkat-etniko na matatagpuan sa iba’t ibang panig ng bansa.
Maaaring sila ay nasa kapatagan, tabing-dagat, o tabing-ilog.
Ang iba naman ay nasa kabundukan at kagubatan. Sila ay may
sariling wika, tradisyon, kaugalian, at paniniwala.
Ang mga Tagalog ang pinakamalaking pangkat-etniko sa
Pilipinas sa kasalukuyan. Sinusundan ito ng Bisaya. Pero hindi lang
sila ang pangkat-etniko ng bansa. Nariyan ang mga Igorot,
Kalinga, Kankanaey, Ibanag, Ifugao, Negrito at Aeta na
makikita sa Luzon. Sa Mindanao naman makikita ang mga
Manobo, T’boli, Higaonon at Tiruray.
Anuman ang tawag sa kanila, ano man ang kanilang
paniniwala, wika, kaugalian at tradisyon, sila ay mga Pilipino.
Pilipino sa isip, sa salita at sa gawa.

DRAFT
April 10, 2014
10
Sumulat ng tanong na nagsisimula sa ano, sino,at saan,
tungkol sa binasang sanaysay.
Ang ano, sino, saan, at kailan ay ginagamit
sa pagtatanong.
Ang ano ay para sa ngalan ng _____________.
Ang sino ay para sa ngalan ng _____________.
Ang saan ay para sa ngalan ng _____________.
Ang kailan ay para sa ngalan ng _____________.
Umisip ng isang taong nais mong makapanayam. Sumulat
sa isang malinis na papel ng isang tanong na sasagutin niya.
Sino nga ba ang mga pangkat-etniko?
Muling basahin nang tahimik ang “Pilipino Sila” sa p. 88.
Sipiin ang isang talata mula sa “Pilipino Sila” sa p. 88.
Sa pagsipi ng talata,kailangan kong tandaan na, _____.
Isulat muli ang talata na binigyang-puna ng iyong guro.

DRAFT
April 10, 2014
11
Malaki ang epekto ng klima sa ating bansa lalo na
sa pamumuhay ng bawat Pilipino na nasa iba’t ibang panig
nito. Ano ang klima?
Ang Klima at ang Aking Bansa
May mga bansa sa mundo na nakararanas ng apat
na klima hindi tulad ng ating bansa. Ang Pilipinas ay isang
bansang tropikal. Ito ay nasa tropiko ng Kanser na makikita
sa itaas ng ekuwador.
Kapag nasa malapit sa ekwador ang bansa, mayroon
lamang itong dalawang uri ng klima. Ito ay ang tag-araw
o tag-ulan. Mainit at maalinsangan tuwing tag-araw samantalang
mahalumigmig at malamig kung tag-ulan.
Iguhit ang dalawang klima sa mga bansa na malapit
sa ekwador.
Natutuhan ko sa araling ito na ________________________.
Sumulat ng ngalan ng apat na bansang makikita malapit
sa ekwador.

DRAFT
April 10, 2014
12
Muling basahin ang “Ang Klima at ang Aking Bansa”
sa p.90.
Sumulat ng isang tanong tungkol sa tekstong “Ang Klima at
ang Aking Bansa.”
Sa pagtatanong, gumagamit ng angkop na salita tulad ng
__________________________________.
Sumulat ng dalawang tanong na nais mong sagutin
ng Presidente ng Pilipinas tungkol sa programa ng pamahalaan
para sa pangangalaga ng kapaligiran. Isulat ang mga tanong sa
iyong notebook.
Ano-ano ang ginagawa sa inyong pamayanan upang
pangalagaan ang kalikasan?
Sumulat ng isang pangungusap tungkol dito.
Pag-aralan at pumili ng isang larawan.
Sumulat ng isang talata na may tatlo hanggang apat na
pangungusap tungkol dito.

DRAFT
April 10, 2014
13
C
Natutuhan ko sa aralin ngayon na ________________.
Isulat muli ang talatang binigyang-puna ng iyong guro.
Tayong mga Pilipino ay maraming tradisyon at kaugalian na
dapat nating pagyamanin. Isa na rito ang masayang
pagsalubong sa Bagong Taon. Paano nga ba natin ito dapat
salubungin? Paano natin ito mapagyayaman?
Kultura sa Pagsalubong sa Bagong Taon Palitan Na - DOH
ni Ludy Bermudo (Pilipino Star Ngayon)
January 3, 2013
Naniniwala si Health Secretary Enrique Ona na panahon na
para seryosong ikonsidera ang pagpapalit ng kultura o tradisyunal

DRAFT
April 10, 2014
14
na paggamit ng mga paputok sa pagsalubong sa Bagong Taon
dahil maaari namang lumikha ng iba’t ibang ingay sa ibang
paraan para sa pagtataboy ng ‘evil’ at ‘bad luck.’
Sabi ni Ona, karamihang nabibiktima ng paputok ay
kabataan kaya’t pinag-aaralan nilang i-ban ang kabataan sa
pagbili nito.
Inamin ng Kalihim na kahit pa masigasig ang Department of
Health o ang pamahalaan sa kampanya kontra sa
paputok, marami pa rin ang nabibiktima nito, at ang
nakalulungkot ay mga bata pa ang kadalasang napuputulan ng
daliri, kamay o maging paa kaya naman imumungkahi niya sa
stakeholders meeting, kasama ang Philippine National Police at
Bureau of Fire Protection na ibawal na sa kabataan ang
pagbebenta ng mga paputok.
Paano ipinagdiriwang ang Bagong Taon sa inyong lugar?
Ibahagi ito sa klase.
Natutuhan ko na ___________________________________.
Kunin ang kagamitan mo sa Art.
Gumawa ng isang poster tungkol sa pag-iingat na dapat
gawin sa pagdiriwang ng Bagong Taon.
Muling basahin ang “Kultura sa Pagsalubong sa Bagong
Taon Palitan Na – DOH.” Tukuyin ang mga salitang naglalarawan
sa mga tao, lugar, bagay, o pangyayari dito.

DRAFT
April 10, 2014
15
Sumulat ng pangungusap na naglalarawan ng tao, bagay,
hayop, pook, o pangyayari na makikita sa larawan. Bilugan ang
mga ginamit na pang-uri.
http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/modules_in_Tagalog/mga_pagdiriwang_sa_pilipinas.htm
Ang pang-uri ay ___________________.
Makinig nang mabuti sa babasahing balita ng guro. Itala sa
iyong notebook ang mga pang-uring napakinggan.

DRAFT
April 10, 2014
16
Ano ang tatak ng suot mo ngayon? Saan ito gawa?
Ano-ano ang produktong Pilipinong dapat nating tangkilikin?
Tatak-Pinoy
Gawa sa Pilipinas. Maraming bagay na gawa ng ating
kapwa Pilipino ang puwede nating ipagmalaki. Bukod
sa magaganda nitong disenyo, hindi rin pahuhuli ang tibay
ng mga ito. Bawat produkto ay butil ng pawis at buhay
ng bawat Pilipinong manggagawa.
Ilan sa mga “Only in the Philippines” na talagang puwede
nating ipagsabayan sa buong mundo ay ang mga makukulay at
air-conditioned na dyip. Hari ng daan, samu’t sari ang gayak na
talagang nakakaaliw. Ang mga matitibay na sapatos
na gawa sa Marikina at sa Liliw, Laguna na talaga namang world
class ang dating. Ang naggagandahang parol ng Pampanga na
talagang nakadaragdag ng saya ng Pasko. Ang mga kakaibang
disenyo ng mga barong na gawa sa Batangas.
Pagdating din sa pagkain, hindi tayo pahuhuli.
Ang napakasarap na mainit na kape na galing sa Batangas
na sasabayan mo pa ng suman na galing sa Mindoro.
Ang mga matatamis na pinya ng Davao at mangga na mula sa
Guimaras ay tunay na hindi mo pagsasawaan.
O halika na at ating libutin ang sarili nating bansa.
Kung saan ang mga produkto ay subok na matibay,
ang mga pagkain ay tunay na masarap.
Basta’t sarap at tibay ang gusto, hanapin lamang
ang tatak Pinoy.
Gumupit sa lumang diyaryo o magasin ng isang bagay
na dapat tangkilikin ng mga Pilipino. Sumulat ng isang
pangungusap tungkol sa napiling bagay.

DRAFT
April 10, 2014
17
Ang paksa ng isang talata ay ________________.
Pumili at bumasa ng isang sanaysay o kuwento mula
sa mga nagdaang aralin. Isulat ang pamagat at ang pahina nito.
Sumulat ng isang pangungusap tungkol sa paksa
ng binasang sanaysay o kuwento.
Basahin ang “Tatak-Pinoy” sa Alamin Natin, p.98.
Tukuyin ang mga pang-uri na ginamit.
Gamitin ang larawan na ginupit mo sa naunang gawain.
Sumulat ng mga pang-uri tungkol sa larawang ito.
Ang pang-uri ay ______________________.
Pumili ng isang paborito mong bagay, o lugar.
Gumawa ng isang flyer na naglalarawan nito at hihikayat sa
ibang Pilipino o dayuhan na tangkilikin ito.
Ang Child Friendly Barangay ay isang programa
ng pamahalaan upang mabigyan ng pagkilala
ang mga barangay na may natatanging programa para sa
karapatan ng kabataan sa kanilang nasasakupan.
Sa paraang ito, mabibigyan din ng pagkakataon na
makilala ang barangay at matangkilik ng ibang Pilipino ang mga
produkto nito.

Filipino 3 lm full

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (6)

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

Similar to Filipino 3 lm full

Similar to Filipino 3 lm full (20)

More from Era Lagco-Franco

More from Era Lagco-Franco (9)

Filipino 3 lm full