Дэлхийн хамгийн их бохирдолтой ба цэвэр хотууд

1. ДЭЛХИЙН ХАМГИЙН ЦЭВЭР БА БОХИР ХОТУУД
Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага (ДЭМБ) болон бусад байгууллагын холбогдох
мэдээлэлд үндэслэн Дэлхийн хамгийн цэвэр ба бохир хотуудын жагсаалтыг Pollution
Index буюу бохирдлын индекс ба Exp Pollution Index буюу экспоненциал индекс
гэсэн үзүүлэлтүүдээр гаргажээ.
Pollution Index буюу бохирдлын индексийг тооцохдоо олон улсын JAVA
програмыг ашигладаг ба индексийн тооцоолол нь байнга автоматаар хийгддэг,
бохирдлын индексийн үзүүлэлт өдөр бүр өөрчлөгдөж байдаг.
Pollution Index буюу бохирдлын индексэд тухайн хотын нийт бохирдлын хэмжээ
буюу агаар, ус, хөрсний болон бусад бохирдлууд багтдаг байна.
Pollution Index буюу бохирдлын индексийн утгын интервалыг 0-100 ийн хооронд авч
үздэг ба хэлбэлзэл нь -2 ба +2 байдаг.
Дэлхийн хамгийн бага бохирдолтой хотууд (2016 он)
Дэлхийн хамгийн их бохирдолтой хотууд (2016 он)
Бохирдолын индексээс харахад:
хамгийн бага бохирдолтой дэлхийн 10 хотын бохирдлын индекс - 10.21 -17.06
хамгийн их бохирдолтой дэлхийн 10 хотын бохирдлын индекс нь 99.51-94.05
Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хот 2016 оны байдлаар Дэлхийн хэмжээнд
хамгийн их бохирдолтой хотуудын жагсаалтын наймд орж байна.

2. Азийн хамгийн их бохирдолтой хотууд (2016 он)
Харин Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хот 2016 оны байдлаар Азийн
хотуудын хэмжээнд бохирдлын индексийн үзүүлэлтээр тавд орж байна.
Зүүн Азийн хамгийн их бохирдолтой хотууд (2016 он)
Түүнчлэн Зүүн Азийн хотуудын хэмжээнд Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хот
нь 2016 оны 4 сарын байдлаар бохирдлын индексийн үзүүлэлтээр хоёрт орж байна.
Дэлхийн хамгийн бохир хотуудын бохирдолын гол эх үүсвэрүүд нь Монгол улсын
нийслэл Улаанбаатар хотын хүрээлэн буй орчны бохирдлын эх үүсвэрийн нэгэн адил:
1. Хүн амын төвлөрөл
2. Үйлдвэрийн болон ахуй хог хаягдал, үйлдвэрийн утаа тортог
3. Автомашины түгжрэл, автомашинаас үүдэлтэй хорт хий
4. Хотдоо хөдөө ахуйн болон бусад жижиг үйлдвэрлэл явуулах
5. Хотын газарзүйн байршил зэрэг байна.
Харин дэлхийн хамгийн бага бохирдолтой хотуудын хувьд:
1. Төрийн зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа нь тогвортой сайн учир эдийн засаг,
технологи, соёлын хувьд өндөр хөгжилтэй.
2. Хот төлөвлөлт дэд бүтэц нь сайн
3. Хотын төвдөө автомашин багатай, хуучин автомашин бараг хэрэглэдэггүй
4. Хувь хүний соёл, ухамсар гэх мэт.

3. Тухайлбал: Шинэ Зеланд улсад хог хаягдлаа төрөл зүйлээр ялгадаг, нийт гарч байгаа
хог хаягдлын заримыг төрөл зүйлээс хамааруулан булах ба дахин боловсруулдаг.
Жишээ нь: Электрон буюу цахилгаан тоног төхөөрөмжийн хог хаягдал нь Дэлхий
нийтэд сүүлийн жилүүдэд хамгийн их гарч байгаа хог хаягдал юм. Шинэ Зеландад
нийт хаягдаж буй электрон хог хаягдлын 20-иос багагүй хувийг дахин боловсруулж
шинэ бүтээгдэхүүн гаргаж авдаг байна. Хаягдал цахилгаан тоног төхөөрөмжийг орон
нутгийн болон олон улсад итгэмжлэгдсэн үйлдвэрт дахин боловсруулахад Засгийн
газар буюу Байгаль орчны Яамнаас дэмжиж санхүүжүүлдэг.
Мэдээллийн эх сурвалж:
1. http://english.albeu.com/news/news/tetovo-and-skopje-the-most-polluted-cities-in-macedonia/185425/
2. http://www.natureasia.com/en/nmiddleeast/article/10.1038/nmiddleeast.2011.6
3. http://www.numbeo.com/pollution/rankings_current.jsp
4. gridnairobi.unep.org/chm/roa/Country%20Profiles/Egypt.doc
5. http://enews.toxicslink.org/news-view.php?id=51
6. http://www.theafricareport.com/West-Africa/ghana-e-waste-pollution-plagues-accras-agbloboshie.html
7. http://www.vancouverobserver.com/blogs/publishersplatform/2011/06/04/air-pollution-
kathmandu-charts
8. http://www.theatlantic.com/china/archive/2013/05/half-of-the-rice-in-guangzhou-is-polluted/276098/
9. https://www.sciencedaily.com/releases/2009/08/090814165303.htm
10. http://www.archives.gov.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=978:2015-04-28-08-
13-36&catid=1:latest-news&Itemid=1
11. http://www.besta.mn/mn_MN/content/id/146#.VxR56zGLpkg
12. http://www.zerowaste.co.nz/what-can-you-do/home/
13. http://www.zerowaste.co.nz/types-of-waste/e-waste-recycling/
14. http://www.zerowaste.co.nz/what-is-waste/whats-in-our-waste/
15. http://www.dosed.in/lists/top-9-least-polluted-cities-in-the-world-to-live-in-peacefully