Worksen project.romania.1.eng

11
WORKSEN PROJECTWORKSEN PROJECT
ROMANIA MEETINGROMANIA MEETING
OPPORTUNITIES IN LABOUR MARKETOPPORTUNITIES IN LABOUR MARKET
28.March.201228.March.2012
BUCHAREST/ROMANIABUCHAREST/ROMANIA

22
WORKSEN PROJECTWORKSEN PROJECT
ROMANIA MEETINGROMANIA MEETING
““The United Nations ConventionThe United Nations Convention
on the Rights of Persons withon the Rights of Persons with
DisabilitiesDisabilities””

33
THE UNITED NATIONSTHE UNITED NATIONS
““The United Nations Convention on the Rights ofThe United Nations Convention on the Rights of
Persons with DisabilitiesPersons with Disabilities””
GENERAL PRINCIPLES;GENERAL PRINCIPLES;
Respect for differencesRespect for differences,,
Equality of opportunityEquality of opportunity,,
Non-discriminationNon-discrimination,,
Full and effective participation and inclusion in societyFull and effective participation and inclusion in society
Respect for inherent dignityRespect for inherent dignity,,individual autonomyindividual autonomy

44
GENERAL PRINCIPLES;GENERAL PRINCIPLES;
Accessibility,Accessibility,
Equality between men and womenEquality between men and women,,
Respect for the evolving capacities of children withRespect for the evolving capacities of children with
disabilities and respect for the right of children withdisabilities and respect for the right of children with
disabilities to preserve their identities.disabilities to preserve their identities.

55
ARTICLE-27 WORK AND EMPLOYMENT;ARTICLE-27 WORK AND EMPLOYMENT;
States Parties recognize the right of persons withStates Parties recognize the right of persons with
disabilities to work, on an equal basis with others; thisdisabilities to work, on an equal basis with others; this
includes the right to the opportunity to gain a living byincludes the right to the opportunity to gain a living by
work freely chosen or accepted in a labour market andwork freely chosen or accepted in a labour market and
work environment that is open, inclusive and accessiblework environment that is open, inclusive and accessible
to persons with disabilities.to persons with disabilities.

66
ARTICLE-27 WORK AND EMPLOYMENT;ARTICLE-27 WORK AND EMPLOYMENT;
Prohibition of discrimination, equality of opportunity, including equalProhibition of discrimination, equality of opportunity, including equal
opportunities and equal remuneration for work of equal value,opportunities and equal remuneration for work of equal value,
protection from harassment, union rights, technical and vocationalprotection from harassment, union rights, technical and vocational
guidance programmes, vocational rehabilitation, promotion ofguidance programmes, vocational rehabilitation, promotion of
employment opportunities and career advancement for persons withemployment opportunities and career advancement for persons with
disabilities in the labour market, opportunities for self-employment,disabilities in the labour market, opportunities for self-employment,
employing persons with disabilities in the public sector, promotingemploying persons with disabilities in the public sector, promoting
the employment of persons with disabilities in the private sectorthe employment of persons with disabilities in the private sector
through appropriate policies and measures, which may includethrough appropriate policies and measures, which may include
affirmative action programmesaffirmative action programmes

77
ILOILO
INTERNATIONAL LABOUR ORGANISATIONINTERNATIONAL LABOUR ORGANISATION
In R99 Vocational Rehabilitation (Disabled)In R99 Vocational Rehabilitation (Disabled)
Recommendation, 1955 of International LabourRecommendation, 1955 of International Labour
Organisation (ILO), it is part of the continuous and co-Organisation (ILO), it is part of the continuous and co-
ordinated process of rehabilitation which is performed byordinated process of rehabilitation which is performed by
preparations of some professional organisations whichpreparations of some professional organisations which
are formed in order to provide vocational services, e. g.are formed in order to provide vocational services, e. g.
vocational guidance, vocational training and temporaryvocational guidance, vocational training and temporary
placement, designed to enable a disabled person toplacement, designed to enable a disabled person to
secure and retain suitable employment.secure and retain suitable employment.

88
ILOILO
INTERNATIONAL LABOUR ORGANISATIONINTERNATIONAL LABOUR ORGANISATION
ILO Vocational Rehabilitation and EmploymentILO Vocational Rehabilitation and Employment
(Disabled Persons) Convention (No. 159) was(Disabled Persons) Convention (No. 159) was
adopted in 01.06.1983.adopted in 01.06.1983.
Turkey adopted this convention in 08.07Turkey adopted this convention in 08.07..19991999
Law No. 4407; it was put into effect after itsLaw No. 4407; it was put into effect after its
publication in the Official Gazette No. 23751,publication in the Official Gazette No. 23751,
dated 10.07.1999.dated 10.07.1999.

99
ILOILO
LAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTIONLAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTION
Article 2Article 2 Each Member shall, in accordance withEach Member shall, in accordance with
national conditions, practice and possibilities, formulate,national conditions, practice and possibilities, formulate,
implement and periodically review a national policy onimplement and periodically review a national policy on
vocational rehabilitation and employment of disabledvocational rehabilitation and employment of disabled
persons.persons.
Article 3Article 3 The said policy shall aim at ensuring thatThe said policy shall aim at ensuring that
appropriate vocational rehabilitation measures are madeappropriate vocational rehabilitation measures are made
available to all categories of disabled persons, and atavailable to all categories of disabled persons, and at
promoting employment opportunities for disabledpromoting employment opportunities for disabled
persons in the open labour market.persons in the open labour market.

1010
ILOILO
LAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTIONLAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTION
Article 4Article 4 The said policy shall be based on the principleThe said policy shall be based on the principle
of equal opportunity between disabled workers andof equal opportunity between disabled workers and
workers generally. Equality of opportunity and treatmentworkers generally. Equality of opportunity and treatment
for disabled men and women workers shall befor disabled men and women workers shall be
respected.respected.
Special positive measures aimed at effective equality ofSpecial positive measures aimed at effective equality of
opportunity and treatment between disabled workers andopportunity and treatment between disabled workers and
other workers shall not be regarded as discriminatingother workers shall not be regarded as discriminating
against other workers.against other workers.

1111
ILOILO
LAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTIONLAW ON APPROVAL OF ILO CONVENTION;;
Article 5Article 5 The representative organisations of employersThe representative organisations of employers
and workers shall be consulted on the implementation ofand workers shall be consulted on the implementation of
the said policy, including the measures to be taken tothe said policy, including the measures to be taken to
promote co-operation and co-ordination between thepromote co-operation and co-ordination between the
public and private bodies engaged in vocationalpublic and private bodies engaged in vocational
rehabilitation activities. The representative organisationsrehabilitation activities. The representative organisations
of and for disabled persons shall also be consulted.of and for disabled persons shall also be consulted.

1212
EUROPEAN UNIONEUROPEAN UNION
2003 was determined to be the European Year2003 was determined to be the European Year of Peopleof People
with Disabilities and throughout the year activities werewith Disabilities and throughout the year activities were
held about awareness and consciousness. In the sameheld about awareness and consciousness. In the same
year, by announcing “The Equalization of Opportunitiesyear, by announcing “The Equalization of Opportunities
for Persons with Disabilities” COM (2003), Europeanfor Persons with Disabilities” COM (2003), European
Commission stressed that the barriers that disabledCommission stressed that the barriers that disabled
people encounter in all the areas of life be identified andpeople encounter in all the areas of life be identified and
the barriers to benefitting from equal opportunities forthe barriers to benefitting from equal opportunities for
disabled be eliminateddisabled be eliminated

1313
In the period until 2010, the most prominent frameworkIn the period until 2010, the most prominent framework
document is thedocument is the “Disability Action Plan”“Disability Action Plan” of Europeanof European
Commission. The approach of European Union on theCommission. The approach of European Union on the
subject of disability to rights was shaped around thesubject of disability to rights was shaped around the
centre of disability policies of United Nations and thecentre of disability policies of United Nations and the
demands of their disabled citizens on this issue. EUdemands of their disabled citizens on this issue. EU
Disability Strategy 2010-2020, legalised in DecemberDisability Strategy 2010-2020, legalised in December
2010, presents actions and application mechanisms to2010, presents actions and application mechanisms to
improve the applicability of Declaration of the Rights ofimprove the applicability of Declaration of the Rights of
Disabled Persons in member countries of EU.Disabled Persons in member countries of EU.

1414
European Union Employment StrategyEuropean Union Employment Strategy
European Union is an integration of various standardsEuropean Union is an integration of various standards
and common policies. There are four major policies inand common policies. There are four major policies in
European Union. These are: common agricultural policy,European Union. These are: common agricultural policy,
common competition policy, common transportation andcommon competition policy, common transportation and
trade policy, common social policy.trade policy, common social policy.
..

1515
AVRUPA BİRLİĞİAVRUPA BİRLİĞİ
The objectives of EU Employment StrategyThe objectives of EU Employment Strategy
Europe Employment Strategy was restructured betweenEurope Employment Strategy was restructured between
the years of 2003 and 2006 and three factors werethe years of 2003 and 2006 and three factors were
brought forward consisting of full employment, qualitybrought forward consisting of full employment, quality
and efficiency at work, social integration. In theand efficiency at work, social integration. In the
framework of these factors, 10 objectives wereframework of these factors, 10 objectives were
determined for member countries to act towards an end.determined for member countries to act towards an end.
These are:These are:
1.1.Active and preventive measures for the unemployedActive and preventive measures for the unemployed
and inactive,and inactive,
2.2.Job-creation and entrepreneurship,Job-creation and entrepreneurship,

1616
AVRUPA BİRLİĞİAVRUPA BİRLİĞİ
The objectives of EU Employment StrategyThe objectives of EU Employment Strategy;;
3.3. Address change and promote adaptability and mobility in the labourAddress change and promote adaptability and mobility in the labour
market,market,
4.4. Promote development of human capital and lifelong learning,Promote development of human capital and lifelong learning,
5.5. Increase labour supply and promote active ageing,Increase labour supply and promote active ageing,
6.6. Gender equality,Gender equality,
7.7. Promote the integration of and combat the discriminationPromote the integration of and combat the discrimination
against people at a disadvantage in the labour market,against people at a disadvantage in the labour market,
8.8. Make work pay through incentives to enhance work attractivenessMake work pay through incentives to enhance work attractiveness
9.9. Transform undeclared work into regular employment,Transform undeclared work into regular employment,
10.10. Address regional employment disparities.Address regional employment disparities.

1717
TURKEYTURKEY
““ There is no single individual to beThere is no single individual to be
sacrificed in education!”sacrificed in education!”
M.Kemal ATATÜRKM.Kemal ATATÜRK

1919
TURKEYTURKEY
““OPPORTUNITIES IN LABOUR MARKETOPPORTUNITIES IN LABOUR MARKET.”.”
THE CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OFTHE CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF
TURKEYTURKEY::
The disabled people’s right to education is guaranteedThe disabled people’s right to education is guaranteed
under the Constitution of the Republic of Turkey. Thereunder the Constitution of the Republic of Turkey. There
are various laws and legislative regulations concerningare various laws and legislative regulations concerning
the education of disabled people.the education of disabled people.
According to the article 49 titled “Right and Duty toAccording to the article 49 titled “Right and Duty to
Work” in “Social and Economic Right and Duties” inWork” in “Social and Economic Right and Duties” in
Chapter Three of the Second Section of the Constitution,Chapter Three of the Second Section of the Constitution,
“Everyone has the right and duty to work”.“Everyone has the right and duty to work”.

2121
TURKEYTURKEY
THE CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OFTHE CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF
TURKEYTURKEY::
According to second clause of the article 50 under the title ofAccording to second clause of the article 50 under the title of
“Working Conditions and Right to Rest and Leisure”, “Minors,“Working Conditions and Right to Rest and Leisure”, “Minors,
women and persons with physical or mental disabilities, shall enjoywomen and persons with physical or mental disabilities, shall enjoy
special protection with regard to working conditions”.special protection with regard to working conditions”.
According to the second clause of the article 61 under the title ofAccording to the second clause of the article 61 under the title of
“Persons Requiring Special Protection in the Field of Social“Persons Requiring Special Protection in the Field of Social
Security”, it is stated thatSecurity”, it is stated that “The State shall take measures to protect“The State shall take measures to protect
the disabled and secure their integration into community lifethe disabled and secure their integration into community life..””
..

2323
TURKEYTURKEY
LAW ON DISABLED PEOPLE, NO. 5378LAW ON DISABLED PEOPLE, NO. 5378
Turkish Law on Disabled PeopleTurkish Law on Disabled People was put into effect inwas put into effect in
July, 2005. The main objectives of this law are to preventJuly, 2005. The main objectives of this law are to prevent
disability, to enable the disabled people to join thedisability, to enable the disabled people to join the
society by taking measures which will provide thesociety by taking measures which will provide the
solution of their problems regarding health, education,solution of their problems regarding health, education,
rehabilitation, employment, care and social security andrehabilitation, employment, care and social security and
the removal of the obstacles they face and to make thethe removal of the obstacles they face and to make the
necessary arrangements for the coordination of thesenecessary arrangements for the coordination of these
services.services.

2424
TURKEYTURKEY
LAW ON DISABLED PEOPLE, NO. 5378LAW ON DISABLED PEOPLE, NO. 5378 ::
This law has two sections. In the first section, there areThis law has two sections. In the first section, there are
objectives, scope, definitions about disability and generalobjectives, scope, definitions about disability and general
principles about people with disabilities. In section two;principles about people with disabilities. In section two;
with classification, care, rehabilitation, employment,with classification, care, rehabilitation, employment,
education/training, occupation and profession analysis;education/training, occupation and profession analysis;
new regulations which will resolve the problems ofnew regulations which will resolve the problems of
existing laws regarding disabled people are statedexisting laws regarding disabled people are stated
..

2525
TURKEYTURKEY
This law constitutes the articles issuing directives and forming aThis law constitutes the articles issuing directives and forming a
frame regarding the following: the classification of disability, types offrame regarding the following: the classification of disability, types of
care services, types of rehabilitation, early diagnosis of disability, jobcare services, types of rehabilitation, early diagnosis of disability, job
and profession analysis, employment and sheltered employment,and profession analysis, employment and sheltered employment,
education and training. In this law, “sheltered workshop” term iseducation and training. In this law, “sheltered workshop” term is
used for the first time and sheltered workshops are adoptedused for the first time and sheltered workshops are adopted
especially for the employment of severely mentally handicapped.especially for the employment of severely mentally handicapped.
With this law, vocational responsibilities of disabled people areWith this law, vocational responsibilities of disabled people are
given to related associations and organisations and localgiven to related associations and organisations and local
governments.governments.
..

2626
TURKEYTURKEY
This law is helpful in getting fines taken from employersThis law is helpful in getting fines taken from employers
who do not comply with the requirements of quota. Therewho do not comply with the requirements of quota. There
are some articles on public employment in the law.are some articles on public employment in the law.
In aforementioned law, care, types of care and careIn aforementioned law, care, types of care and care
requirements are defined. Those who do not have socialrequirements are defined. Those who do not have social
security but need care are also included in financialsecurity but need care are also included in financial
support system.support system.

2727
TURKEYTURKEY
Again with this law, all children who are found to be inAgain with this law, all children who are found to be in
need of special education by evaluation boards areneed of special education by evaluation boards are
included in the scope of support. It is anticipated that inincluded in the scope of support. It is anticipated that in
every university campus providing higher education,every university campus providing higher education,
Disabled Students Advice and Coordination CentresDisabled Students Advice and Coordination Centres
should be established. These centres will supportshould be established. These centres will support
disabled university students attending university duringdisabled university students attending university during
their education.their education.
....

2828
TURKEYTURKEY
This law addresses accessibility as well. All public buildings, roads,This law addresses accessibility as well. All public buildings, roads,
pavements, pedestrian crossings, recreation areas and similarpavements, pedestrian crossings, recreation areas and similar
social and cultural infrastructure areas should be accessible forsocial and cultural infrastructure areas should be accessible for
disabled people. This law assigns metropolitan municipalities anddisabled people. This law assigns metropolitan municipalities and
municipalities some responsibilities. Municipalities are responsiblemunicipalities some responsibilities. Municipalities are responsible
for taking necessary measures to enable disabled people to usefor taking necessary measures to enable disabled people to use
public transport vehicles and raising awareness regarding disabledpublic transport vehicles and raising awareness regarding disabled
people, establishingpeople, establishing “Disabled People Services”“Disabled People Services” which will providewhich will provide
guidance and counsellingguidance and counselling

2929
TURKEYTURKEY
““İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ FIRSATLAR.”İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ FIRSATLAR.”
ÖZÜRLÜLERİN EĞİTİMİ:ÖZÜRLÜLERİN EĞİTİMİ:
Özel eğitimle ilgili olarakÖzel eğitimle ilgili olarak 573 Sayılı Kanun Hükmünde573 Sayılı Kanun Hükmünde
KararnameKararname 1997'de yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme1997'de yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme
özürlü bireylere sunulacak doğrudan ve dolaylı eğitimözürlü bireylere sunulacak doğrudan ve dolaylı eğitim
hizmetlerini tanımlamakta ve bu hizmetleri sunacak olanhizmetlerini tanımlamakta ve bu hizmetleri sunacak olan
program, okul ve kurumları belirlemektedir. KHK’daprogram, okul ve kurumları belirlemektedir. KHK’da
belirtildiği gibi özürlü bireylerin erken müdahale, okulbelirtildiği gibi özürlü bireylerin erken müdahale, okul
öncesi, ilköğretim, orta ve lise eğitim kurumları veöncesi, ilköğretim, orta ve lise eğitim kurumları ve
kaynaştırma eğitimi garanti altına alınmıştır.kaynaştırma eğitimi garanti altına alınmıştır.
..

3030
TURKEYTURKEY
Zihinsel Özürlülere Yönelik Mesleki Eğitim Kurumları,Zihinsel Özürlülere Yönelik Mesleki Eğitim Kurumları,
temel yaşam becerilerini geliştirmek, özürlüleri toplumatemel yaşam becerilerini geliştirmek, özürlüleri topluma
kazandırılması, iş hayatına ilişkin bilgi ve becerilerinkazandırılması, iş hayatına ilişkin bilgi ve becerilerin
toplanması amacını taşıyantoplanması amacını taşıyan iş okullarıdıriş okullarıdır.. İş eğitimİş eğitim
merkezleri temel yaşam becerilerini ve çeşitli işmerkezleri temel yaşam becerilerini ve çeşitli iş
becerilerini kazandırma amacı taşıyan örgün meslekibecerilerini kazandırma amacı taşıyan örgün mesleki
eğitim kurumlarıdır. Marangozluk, galoş ve poşet gibieğitim kurumlarıdır. Marangozluk, galoş ve poşet gibi
plastik üretimi, el sanatları, işyeri hizmetleri, tarımsal işlerplastik üretimi, el sanatları, işyeri hizmetleri, tarımsal işler
gibi çeşitli alanlarda iş eğitimi sunmaktadırlar.gibi çeşitli alanlarda iş eğitimi sunmaktadırlar.

3131
TURKEYTURKEY
İşitme Özürlüler Meslek Liseleriİşitme Özürlüler Meslek Liseleri’nin’nin temel yaklaşımı butemel yaklaşımı bu
insanların normal okullarda normal akranlarıylainsanların normal okullarda normal akranlarıyla
kaynaştırmalı eğitim görmelerini sağlamaktır.kaynaştırmalı eğitim görmelerini sağlamaktır.
Kaynaştırmalı eğitimden yararlanamayanlar için çokKaynaştırmalı eğitimden yararlanamayanlar için çok
programlı mesleki eğitim liseleri bulunmaktadır. Buprogramlı mesleki eğitim liseleri bulunmaktadır. Bu
liselerde bilgisayar işlemleri, mobilya dekorasyonu,liselerde bilgisayar işlemleri, mobilya dekorasyonu,
tesisat teknolojileri, inşaat, boyama, metal işleri, elektrik,tesisat teknolojileri, inşaat, boyama, metal işleri, elektrik,
muhasebe, tekstil-giyim dersleri sunulmaktadır.muhasebe, tekstil-giyim dersleri sunulmaktadır.

3232
TURKEYTURKEY
Ortopedik Özürlüler Mesleki Eğitim Liseleri,Ortopedik Özürlüler Mesleki Eğitim Liseleri, ortopedikortopedik
engeli olan çocuklar genelde normal eğitim verenengeli olan çocuklar genelde normal eğitim veren
okullara devam etmektedirler. Kaynaştırmalı eğitimdenokullara devam etmektedirler. Kaynaştırmalı eğitimden
yararlanabilen ortopedik özürlü öğrenciler için muhasebeyararlanabilen ortopedik özürlü öğrenciler için muhasebe
ve giyim bölümleri olan meslek liseleri bulunmaktadır.ve giyim bölümleri olan meslek liseleri bulunmaktadır.
Piyasada rağbet gören bilgisayar, elektronik,Piyasada rağbet gören bilgisayar, elektronik,
telekomünikasyon gibi yeni bölümlerin açılma ihtimali detelekomünikasyon gibi yeni bölümlerin açılma ihtimali de
bu okullarda bulunmaktadır.bu okullarda bulunmaktadır.

3333
TURKEYTURKEY
Görme Özürlülerin Mesleki Eğitimi,Görme Özürlülerin Mesleki Eğitimi, görme özürlügörme özürlü
öğrenciler genellikle normal liseye devam etmektedirleröğrenciler genellikle normal liseye devam etmektedirler
(%90). Görme kaybı olan ve mesleki ve teknik liselere(%90). Görme kaybı olan ve mesleki ve teknik liselere
devam eden öğrenciler de vardır. Bu öğrenciler endüstridevam eden öğrenciler de vardır. Bu öğrenciler endüstri
meslek liseleri, kız meslek liseleri (toplamı %6'sı), ticaretmeslek liseleri, kız meslek liseleri (toplamı %6'sı), ticaret
meslek liseleri (%3), sanat okulları (%1) gibi liseleremeslek liseleri (%3), sanat okulları (%1) gibi liselere
devam etmektedirler. Lisans ve yüksek lisansdevam etmektedirler. Lisans ve yüksek lisans
derecelerinde görme özürlü öğrencilerin diğer özürlüderecelerinde görme özürlü öğrencilerin diğer özürlü
gruplarına oranı daha fazladır.gruplarına oranı daha fazladır.

3434
TURKEYTURKEY
Otistik Çocuklar Eğitim MerkezleriOtistik Çocuklar Eğitim Merkezleri ilköğretim düzeyindeilköğretim düzeyinde
olup, normal ilköğretim okullarında otistik çocuklar içinolup, normal ilköğretim okullarında otistik çocuklar için
özel sınıflar bulunmaktadır. Otistik çocuklar konusundaözel sınıflar bulunmaktadır. Otistik çocuklar konusunda
uzmanlaşmış özel merkezler de vardır. Daha yüksekuzmanlaşmış özel merkezler de vardır. Daha yüksek
eğitim düzeylerinde otistik çocuklar için yeni kurulmuş işeğitim düzeylerinde otistik çocuklar için yeni kurulmuş iş
eğitimi okulları/merkezleri vardır.eğitimi okulları/merkezleri vardır.

3535
TURKEYTURKEY
ÖZÜRLÜLERİN İSTİHDAMI:ÖZÜRLÜLERİN İSTİHDAMI:
Özürlülerin istihdamı esas olarak kota/ceza sistemiyleÖzürlülerin istihdamı esas olarak kota/ceza sistemiyle
sağlanır. Ayrıca özürlülerin istihdamıyla ilgili özelsağlanır. Ayrıca özürlülerin istihdamıyla ilgili özel
mevzuatlar vardır. 4857 Sayılı İş Kanunu, İş Kanununamevzuatlar vardır. 4857 Sayılı İş Kanunu, İş Kanununa
dayalı olarak çıkarılan yönetmelik, Devlet Memurlarıdayalı olarak çıkarılan yönetmelik, Devlet Memurları
Kanunu (657) ve Memurlar Kanununa dayalı olarakKanunu (657) ve Memurlar Kanununa dayalı olarak
çıkarılan yönetmelikte hükümler ve maddeler vardır.çıkarılan yönetmelikte hükümler ve maddeler vardır.

3636
TURKEYTURKEY
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İşÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş
Kurumu Genel Müdürlüğü, Devlet Personel BaşkanlığıKurumu Genel Müdürlüğü, Devlet Personel Başkanlığı
özürlülerin istihdamından sorumlu başlıca kurumlardır.özürlülerin istihdamından sorumlu başlıca kurumlardır.
4857 sayılı İş Kanununa dayanılarak çıkartılan4857 sayılı İş Kanununa dayanılarak çıkartılan
Özürlülerin İstihdamıyla İlgili yönetmelikte işyerinde 50Özürlülerin İstihdamıyla İlgili yönetmelikte işyerinde 50
ya da daha fazla kişi çalıştıran işverenlerin toplamya da daha fazla kişi çalıştıran işverenlerin toplam
çalışan sayısınınçalışan sayısının kamu sektöründe %4’ükamu sektöründe %4’ü,, özel sektördeözel sektörde
%3’ü%3’ü oranında özürlü istihdam etme zorunluluğuoranında özürlü istihdam etme zorunluluğu
vardır.Bu kotayı yerine getirmeyen işverenlerin aylık birvardır.Bu kotayı yerine getirmeyen işverenlerin aylık bir
ceza ödemeleri gerekmektedir.ceza ödemeleri gerekmektedir.

3737
TURKEYTURKEY
İstihdam sisteminde yüzde üç oranındaki yasalİstihdam sisteminde yüzde üç oranındaki yasal
zorunluluktan fazla sayıda özürlüyü istihdam eden,zorunluluktan fazla sayıda özürlüyü istihdam eden,
kanunen zorunlu olmadığı halde özürlüleri istihdam edenkanunen zorunlu olmadığı halde özürlüleri istihdam eden
ve çalışma gücü kaybı %80’in üstünde olan özürlülerive çalışma gücü kaybı %80’in üstünde olan özürlüleri
istihdam eden işverenlere yönelik sübvansiyonlaristihdam eden işverenlere yönelik sübvansiyonlar
bulunmaktadır.bulunmaktadır. Bu tür işverenler istihdam ettikleri herBu tür işverenler istihdam ettikleri her
özürlü için sosyal sigorta primlerinde %50 oranındaözürlü için sosyal sigorta primlerinde %50 oranında
indirimle sübvanse edilirler. Aradaki fark Devletindirimle sübvanse edilirler. Aradaki fark Devlet
Hazinesi'nce ödenmektedir.Hazinesi'nce ödenmektedir.

3838
TURKEYTURKEY
Özürlü insanlara yönelik sübvansiyonlar da vardır. İşÖzürlü insanlara yönelik sübvansiyonlar da vardır. İş
gücü piyasasında aktif olan özürlüler vergigücü piyasasında aktif olan özürlüler vergi
indirimlerinden yararlanırlar. İndirim oranı özrünindirimlerinden yararlanırlar. İndirim oranı özrün
derecesine göre değişmektedir.derecesine göre değişmektedir.
Kota/ceza temelinde işleyen sisteme ek olarakKota/ceza temelinde işleyen sisteme ek olarak
özürlülerin eğitimi ve istihdamıyla ilgili yeni sistemler deözürlülerin eğitimi ve istihdamıyla ilgili yeni sistemler de
getirilmiştir.getirilmiştir.

3939
TURKEYTURKEY
Özel Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri YönetmeliğiÖzel Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği
(02.05.2006 tarih ve 26156 sayılı RG);(02.05.2006 tarih ve 26156 sayılı RG); Türkiye’deTürkiye’de
mesleki rehabilitasyon merkezlerinin açılması konusundamesleki rehabilitasyon merkezlerinin açılması konusunda
ilk düzenlemenin yapıldığı yönetmeliktir. Bu merkezlerinilk düzenlemenin yapıldığı yönetmeliktir. Bu merkezlerin
kurulmasındaki amaç, yeterliliklerini ve dolayısıyla işekurulmasındaki amaç, yeterliliklerini ve dolayısıyla işe
alınma imkanlarını arttırarak özürlülerin ekonomik vealınma imkanlarını arttırarak özürlülerin ekonomik ve
sosyal refahlarını geliştirecek hizmetler sağlamaktır.sosyal refahlarını geliştirecek hizmetler sağlamaktır.

4040
TURKEYTURKEY
Adı geçen YönetmeliğeAdı geçen Yönetmeliğe göre mesleki rehabilitasyonugöre mesleki rehabilitasyonu
oluşturan bileşenler; tıbbi rehabilitasyon, meslekioluşturan bileşenler; tıbbi rehabilitasyon, mesleki
rehberlik, işe hazırlama, bir işe alınma ve iş değiştirmerehberlik, işe hazırlama, bir işe alınma ve iş değiştirme
öncesi ya da mesleki gelişim eğitimi, işe yerleştirme veöncesi ya da mesleki gelişim eğitimi, işe yerleştirme ve
istihdamın kolaylaştırılması ve özürlülerin iş gücüistihdamın kolaylaştırılması ve özürlülerin iş gücü
piyasasında aranan, ilgi ve becerilerine uygun işlerdekipiyasasında aranan, ilgi ve becerilerine uygun işlerdeki
sayılarının arttırılması amacıyla sürekli ve koordinasyonsayılarının arttırılması amacıyla sürekli ve koordinasyon
içinde gerçekleştirilecek takiptir.içinde gerçekleştirilecek takiptir.

4141
TURKEYTURKEY
Geçmişte,yeterli ölçüde dikkat gösterilmemiş olan sosyalGeçmişte,yeterli ölçüde dikkat gösterilmemiş olan sosyal
rehabilitasyon uygulamaları da yönetmelikteki yerlerinirehabilitasyon uygulamaları da yönetmelikteki yerlerini
almıştır. Buna göre sosyal rehabilitasyon özürlülerin eve,almıştır. Buna göre sosyal rehabilitasyon özürlülerin eve,
merkeze ve sosyal çevrelerine adaptasyonunumerkeze ve sosyal çevrelerine adaptasyonunu
desteklemek ve resmi/özel kurumlarla etkin iletişimdesteklemek ve resmi/özel kurumlarla etkin iletişim
içerisinde bulunmalarını sağlamak amacıylaiçerisinde bulunmalarını sağlamak amacıyla
gerçekleştirilecektir.gerçekleştirilecektir.

4242
TURKEYTURKEY
Korumalı İşyerleri Yönetmeliği (30.05.2006 tarih veKorumalı İşyerleri Yönetmeliği (30.05.2006 tarih ve
26183 sayılı RG);26183 sayılı RG); ile normal iş gücü piyasasına girmesiile normal iş gücü piyasasına girmesi
zor olan özürlülere yönelik mesleki rehabilitasyon vezor olan özürlülere yönelik mesleki rehabilitasyon ve
istihdam hizmetlerinin yapılandırılmasının yasal temeliistihdam hizmetlerinin yapılandırılmasının yasal temeli
oluşturulmuştur. Korumalı bir işyeri kurmanın şartlarıoluşturulmuştur. Korumalı bir işyeri kurmanın şartları
şöyledir.şöyledir.

4343
TURKEYTURKEY
İşyeri bir büyükşehir belediyesinin sınırları içerisindeİşyeri bir büyükşehir belediyesinin sınırları içerisinde
faaliyet gösteriyorsa çalışan sayısının en az 30, birfaaliyet gösteriyorsa çalışan sayısının en az 30, bir
belediyenin sınırları içerisinde faaliyet gösteriyorsa en azbelediyenin sınırları içerisinde faaliyet gösteriyorsa en az
15 olması; çalışanların %75'inin özürlü olması; zihinsel,15 olması; çalışanların %75'inin özürlü olması; zihinsel,
ruhsal-duygusal ve davranışsal özürlülerde %40 çalışmaruhsal-duygusal ve davranışsal özürlülerde %40 çalışma
gücü kaybı, diğer özür gruplarında ise %60 çalışma gücügücü kaybı, diğer özür gruplarında ise %60 çalışma gücü
kaybı olması; çalışanların 15 yaşından büyük olmalarıkaybı olması; çalışanların 15 yaşından büyük olmaları
gerekmektedir.gerekmektedir.

4444
TURKEYTURKEY
Adı geçenAdı geçen yönetmeliklerle resmi kurumlarca teminyönetmeliklerle resmi kurumlarca temin
edilen mesleki rehabilitasyon hizmetlerini belediyelerinedilen mesleki rehabilitasyon hizmetlerini belediyelerin
sağlaması zorunlu hale gelmiştir. Bu çerçevede meslekisağlaması zorunlu hale gelmiştir. Bu çerçevede mesleki
rehabilitasyondan yararlanmak isteyen özürlülerrehabilitasyondan yararlanmak isteyen özürlüler
belediyelere başvurabilecek ve ilgili belediyenin yapacağıbelediyelere başvurabilecek ve ilgili belediyenin yapacağı
ödemeler sayesinde bu hizmetlerdenödemeler sayesinde bu hizmetlerden
yararlanabileceklerdir.yararlanabileceklerdir.

4545
TURKEYTURKEY
Mesleki eğitim,Rehabilitasyon ve İstihdamMesleki eğitim,Rehabilitasyon ve İstihdam
sistemindeki sorunlar:sistemindeki sorunlar:
İstihdam öncesi aşamada tecrübe edilen sorunlar; iş veİstihdam öncesi aşamada tecrübe edilen sorunlar; iş ve
meslek analizlerinin her meslek dalı için olmaması,meslek analizlerinin her meslek dalı için olmaması,
mesleki rehabilitasyon yetersizliği, çalışma koşullarınınmesleki rehabilitasyon yetersizliği, çalışma koşullarının
özürlüler için uygun olmaması, politika ve inisiyatiflerinözürlüler için uygun olmaması, politika ve inisiyatiflerin
yetersizliği, mesleki beceri ve deneyimlerin yetersizliği.yetersizliği, mesleki beceri ve deneyimlerin yetersizliği.
Zaman,zaman yaşanan ekonomik sorunlar ile yüksekZaman,zaman yaşanan ekonomik sorunlar ile yüksek
işsizlik oranlarıdır.işsizlik oranlarıdır.

4646
TURKEYTURKEY
Çoğu ülkede olduğu gibi, Türkiye’deki mesleki eğitimÇoğu ülkede olduğu gibi, Türkiye’deki mesleki eğitim
sistemi her şeyden önce özürlü olmayanlar için planlanırsistemi her şeyden önce özürlü olmayanlar için planlanır
ve uygulanır. Bu nedenle, mesleki eğitim sistemi, ilkve uygulanır. Bu nedenle, mesleki eğitim sistemi, ilk
aşamadan özürlüleri dışlamaktadır. Özürlü olmayanaşamadan özürlüleri dışlamaktadır. Özürlü olmayan
bireylerin ihtiyaçlarına göre düzenlenen sisteme özürlülerbireylerin ihtiyaçlarına göre düzenlenen sisteme özürlüler
daha sonradan entegre edilmeye çalışılmaktadır.daha sonradan entegre edilmeye çalışılmaktadır.

4747
TURKEYTURKEY
Ancak, daha sonra geliştirilen yöntemler özürlülerinAncak, daha sonra geliştirilen yöntemler özürlülerin
özelliklerini ve ihtiyaçlarını yeterince kapsamadığı için,özelliklerini ve ihtiyaçlarını yeterince kapsamadığı için,
bu insanlar mesleki eğitimden amaçlanan düzeydebu insanlar mesleki eğitimden amaçlanan düzeyde
yararlanamamaktadır.yararlanamamaktadır.
Türkiye’deki eğitim programları genel olup insanlarınTürkiye’deki eğitim programları genel olup insanların
özelliklerine göre tasarlanmamıştır.özelliklerine göre tasarlanmamıştır.

4848
TURKEYTURKEY
Özürlülerin mesleki eğitimi ve rehabilitasyonu alanında,Özürlülerin mesleki eğitimi ve rehabilitasyonu alanında,
karar mekanizmaları, uygulayıcılar / okullar vekarar mekanizmaları, uygulayıcılar / okullar ve işiş piyasasıpiyasası
arasındaki koordinasyon yeterli düzeyde değildir.arasındaki koordinasyon yeterli düzeyde değildir.
Ailelerden bazıları özürlü çocuklarının mesleki eğitim veAilelerden bazıları özürlü çocuklarının mesleki eğitim ve
rehabilitasyonda başarılı olacağına inanmamaktadır.rehabilitasyonda başarılı olacağına inanmamaktadır.

4949
TURKEYTURKEY
Mesleki eğitim ve rehabilitasyon merkezlerindeki uygunMesleki eğitim ve rehabilitasyon merkezlerindeki uygun
olamayan ve erişilebilirliği olmayan fiziksel koşullarolamayan ve erişilebilirliği olmayan fiziksel koşullar
özürlülerin bu programlara katılmasını daha da güç haleözürlülerin bu programlara katılmasını daha da güç hale
getirmekte. Tüm halka açık alanlar, özellikle de eğitim vegetirmekte. Tüm halka açık alanlar, özellikle de eğitim ve
rehabilitasyon merkezleri için kullanılan yerler ve ulaşımrehabilitasyon merkezleri için kullanılan yerler ve ulaşım
araçları “normal” kişiler için tasarlanmış ve hareketaraçları “normal” kişiler için tasarlanmış ve hareket
kabiliyeti düşük insanlar göz önünde tutulmamıştır.kabiliyeti düşük insanlar göz önünde tutulmamıştır.

5050
TURKEYTURKEY
Özürlülerin fiziksel ve zihinsel seviyesi, çalışmaÖzürlülerin fiziksel ve zihinsel seviyesi, çalışma
kapasitesi, sağlık sorunları, ilgi ve becerilerikapasitesi, sağlık sorunları, ilgi ve becerileri
değerlendirilmemekte, mesleki eğitimden vedeğerlendirilmemekte, mesleki eğitimden ve
rehabilitasyondan önce tıbbi, fiziksel ve meslekirehabilitasyondan önce tıbbi, fiziksel ve mesleki
değerlendirmeler yapılmamaktadır. Mesleki rehberlik,değerlendirmeler yapılmamaktadır. Mesleki rehberlik,
eğitimsel-mesleki gelişim ve yönlendirme, iş ve meslekieğitimsel-mesleki gelişim ve yönlendirme, iş ve mesleki
danışmanlık uygulamaları yeterli değildir.danışmanlık uygulamaları yeterli değildir.

5151
TURKEYTURKEY
Türkiye’de mesleki rehabilitasyon, çeşitli kurumlarTürkiye’de mesleki rehabilitasyon, çeşitli kurumlar
tarafından yapılmaktadır. Ancak, bu kurumlar arasındatarafından yapılmaktadır. Ancak, bu kurumlar arasında
işbirliği ve koordinasyon yeterli değildir. Sunulan meslekiişbirliği ve koordinasyon yeterli değildir. Sunulan mesleki
eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri, işgücü piyasasındaeğitim ve rehabilitasyon hizmetleri, işgücü piyasasında
herhangi bir araştırma yapılmadan belirlenmektedir. Buherhangi bir araştırma yapılmadan belirlenmektedir. Bu
nedenle, özürlüler mesleki eğitim ve rehabilitasyon alsanedenle, özürlüler mesleki eğitim ve rehabilitasyon alsa
bile iş bulmada güçlükler yaşamaktadır.bile iş bulmada güçlükler yaşamaktadır.

5252
TURKEYTURKEY
Mesleki eğitim ve rehabilitasyon sadece bir mesleğinMesleki eğitim ve rehabilitasyon sadece bir mesleğin
öğretilmesiyle sınırlı tutulmaktadır. Özürlülerin aileleri veöğretilmesiyle sınırlı tutulmaktadır. Özürlülerin aileleri ve
sosyal ortamlarına fiziksel ve sosyal adaptasyonunusosyal ortamlarına fiziksel ve sosyal adaptasyonunu
destekleyecek etkili bir sosyal rehabilitasyondestekleyecek etkili bir sosyal rehabilitasyon
yapılmamaktadır. Mesleki eğitim ve rehabilitasyon, farklıyapılmamaktadır. Mesleki eğitim ve rehabilitasyon, farklı
alanlardan profesyonellerin işbirliğini gerektirmekte;alanlardan profesyonellerin işbirliğini gerektirmekte;
ancak özürlülerin mesleki eğitim ve rehabilitasyonundaancak özürlülerin mesleki eğitim ve rehabilitasyonunda
eğitilen profesyonellerin sayısı yetersiz kalmaktadır.eğitilen profesyonellerin sayısı yetersiz kalmaktadır.

5353
TURKEYTURKEY
İşe yerleştirme, işe alma ve işi devam ettirmeyle ilgiliİşe yerleştirme, işe alma ve işi devam ettirmeyle ilgili
mesleki eğitim ve rehabilitasyon sırasında başkamesleki eğitim ve rehabilitasyon sırasında başka
sorunlar vardır. Öncelikle, özürlülerin bir iş bulamamasısorunlar vardır. Öncelikle, özürlülerin bir iş bulamaması
sadece iş piyasasındaki olumsuz koşullardansadece iş piyasasındaki olumsuz koşullardan
kaynaklanmamaktadır. Çalışabilen özürlülerin önündekikaynaklanmamaktadır. Çalışabilen özürlülerin önündeki
en büyük engel fiziksel veya zihinsel özürleri değil,en büyük engel fiziksel veya zihinsel özürleri değil,
yeterince nitelikli olamamalarıdır. Eğitim ve meslekiyeterince nitelikli olamamalarıdır. Eğitim ve mesleki
rehabilitasyon hizmetlerinin yetersizliği ve mesleki bilgirehabilitasyon hizmetlerinin yetersizliği ve mesleki bilgi
ve beceri eksikliği işgücü piyasasına tam katılımlarınıve beceri eksikliği işgücü piyasasına tam katılımlarını
engellemektedir.engellemektedir.

5454
TURKEYTURKEY
İstihdam aşamasında mesleki eğitim ve rehabilitasyonİstihdam aşamasında mesleki eğitim ve rehabilitasyon
hizmetlerine katılan özürlülerin takibi yapılmamaktadır.hizmetlerine katılan özürlülerin takibi yapılmamaktadır.
Mesleki rehabilitasyon programlarından sonra işe alınanMesleki rehabilitasyon programlarından sonra işe alınan
özürlüler iş ortamlarında takip edilmemekte, işe veözürlüler iş ortamlarında takip edilmemekte, işe ve
işyerine uyumları için destek hizmeti verilmemektedir.işyerine uyumları için destek hizmeti verilmemektedir.
Özürlülerin işe uyumu için gerekli olabilecek işveren veÖzürlülerin işe uyumu için gerekli olabilecek işveren ve
diğer çalışanlar için iş koçluğu, danışmanlık ve rehberlikdiğer çalışanlar için iş koçluğu, danışmanlık ve rehberlik
hizmetleri gibi sistemler uygulanmamaktadır.hizmetleri gibi sistemler uygulanmamaktadır.

5555
TURKEYTURKEY
İstihdam sonrası aşamada tecrübe edilen sorunlar,İstihdam sonrası aşamada tecrübe edilen sorunlar,
özürlülerin verimliliğinin düşük seviyede olması, işözürlülerin verimliliğinin düşük seviyede olması, iş
yerlerinde gerekli düzenlemelerin yetersiz yapılması,yerlerinde gerekli düzenlemelerin yetersiz yapılması,
uygun olmayan işlerde istihdam, erken işten çıkarmauygun olmayan işlerde istihdam, erken işten çıkarma
oranlarının yüksek olması, uygunsuz işe yerleştirme,oranlarının yüksek olması, uygunsuz işe yerleştirme,
ulaşımda zorluk, hastaneye gitme oranının yüksekulaşımda zorluk, hastaneye gitme oranının yüksek
olması, işyerinde ayrımcılık ve kötü muameledir.olması, işyerinde ayrımcılık ve kötü muameledir.

5656
TURKEYTURKEY
Bu konuda yapılan bir araştırmada İşverenlere göre;Bu konuda yapılan bir araştırmada İşverenlere göre;
işverenlerin zorunlu olduklarından daha az özürlüişverenlerin zorunlu olduklarından daha az özürlü
çalıştırmalarının nedenleri özürlülerin verimsizliği veçalıştırmalarının nedenleri özürlülerin verimsizliği ve
düşük beceri seviyeleridirdüşük beceri seviyeleridir. İşverenlerin %53’ü özürlülerin. İşverenlerin %53’ü özürlülerin
etkin çalışmadığını, %11,3’ü özürlülerin kapasitesininetkin çalışmadığını, %11,3’ü özürlülerin kapasitesinin
yetersiz olduğunu, %8,5’i ise işyerlerinde yapılan işinyetersiz olduğunu, %8,5’i ise işyerlerinde yapılan işin
özürlüler için uygun olmadığını belirtmişlerdir.özürlüler için uygun olmadığını belirtmişlerdir.

5757
TURKEYTURKEY
Mesleki eğitim,Rehabilitasyon ve İstihdam sistemi:Mesleki eğitim,Rehabilitasyon ve İstihdam sistemi:
İşverenler, özürlülerin istihdam seviyelerini artırmak içinİşverenler, özürlülerin istihdam seviyelerini artırmak için
bazı önerilerde yapmıştır.bazı önerilerde yapmıştır.
Özürlülere genel eğitim, mesleki eğitim ve meslekiÖzürlülere genel eğitim, mesleki eğitim ve mesleki
rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi.rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi.
İş ve meslek analizlerinin yapılması,İş ve meslek analizlerinin yapılması,
Özürlülerin ilgi, beceri ve kapasitelerine göre istihdamÖzürlülerin ilgi, beceri ve kapasitelerine göre istihdam
edilmesi,edilmesi,
İşgücü piyasasında tercihli mesleklerin uygulanması,İşgücü piyasasında tercihli mesleklerin uygulanması,
İstihdam edilen özürlünün takip edilmesi.İstihdam edilen özürlünün takip edilmesi.

5858
TURKEYTURKEY
Ülkemiz İşgücü Piyasası;Ülkemiz İşgücü Piyasası;
Ulusal Özürlüler Veri Tabanına kayıtlı özürlülerin %Ulusal Özürlüler Veri Tabanına kayıtlı özürlülerin %
29,2’si zihinsel özürlüler, % 25,6’sı süreğen hastalığı29,2’si zihinsel özürlüler, % 25,6’sı süreğen hastalığı
olan özürlüler, % 8,8’i ortopedik özürlüler, % 8,4’ü görmeolan özürlüler, % 8,8’i ortopedik özürlüler, % 8,4’ü görme
özürlüler, % 5,9’u işitme özürlüler, % 3,9’u ruhsal veözürlüler, % 5,9’u işitme özürlüler, % 3,9’u ruhsal ve
duygusal özürlüler, % 0,2’si dil ve konuşma özürlüler veduygusal özürlüler, % 0,2’si dil ve konuşma özürlüler ve
% 18’i birden fazla özre sahip olanlardır. Kayıtlı% 18’i birden fazla özre sahip olanlardır. Kayıtlı
özürlülerin, % 58,6’sı erkek, % 41,4’ü kadındır. (TÜİKözürlülerin, % 58,6’sı erkek, % 41,4’ü kadındır. (TÜİK
Özürlülerin sorun ve beklentileri araştırması.2010)Özürlülerin sorun ve beklentileri araştırması.2010)

5959
TURKEYTURKEY
Ülkemizde işgücü piyasasına yönelik özellikle beklentilerÜlkemizde işgücü piyasasına yönelik özellikle beklentiler
konusundaki veri eksikliği özürlülerin istihdamınınkonusundaki veri eksikliği özürlülerin istihdamının
artırılmasına yönelik çalışmaların yapılmasınıartırılmasına yönelik çalışmaların yapılmasını
zorlaştırmaktadır. Bu konuda sağlıklı bir araştırmanınzorlaştırmaktadır. Bu konuda sağlıklı bir araştırmanın
yapılması işgücü açığının tespiti konusunda doğruyapılması işgücü açığının tespiti konusunda doğru
verilere ulaşılması için gereklidir.verilere ulaşılması için gereklidir.

6060
TURKEYTURKEY
Özürlüler bakımından erişebilirlik ve istihdam sorunununÖzürlüler bakımından erişebilirlik ve istihdam sorununun
artık ertelenemez temel sorunlardan biri olduğununartık ertelenemez temel sorunlardan biri olduğunun
kabulüyle, bu konudaki mevcut düzenlemelerin vekabulüyle, bu konudaki mevcut düzenlemelerin ve
söylenenlerin mutlaka uygulamaya geçirilmesisöylenenlerin mutlaka uygulamaya geçirilmesi

6161
TURKEYTURKEY
Şurası unutulmamalıdır ki, bir toplumun yaşam kalitesiniŞurası unutulmamalıdır ki, bir toplumun yaşam kalitesini
en zayıf üyelerinin yaşam kalitesiyle ölçmek gerekir.en zayıf üyelerinin yaşam kalitesiyle ölçmek gerekir.
Toplumun etik standardı ve refah ölçütü özürlüToplumun etik standardı ve refah ölçütü özürlü
yurttaşlarının yaşam kalitesidir. Özürlü haklarının sorunyurttaşlarının yaşam kalitesidir. Özürlü haklarının sorun
edinilmesi temel etik değerlerden biri olduğu kadar,edinilmesi temel etik değerlerden biri olduğu kadar,
toplumun her bireyi için bir görevdir ve sorumluluktur.toplumun her bireyi için bir görevdir ve sorumluluktur.

6262
TURKEYTURKEY
Bir diğer önemli husus, Özürlü işgücünün istihdamınıBir diğer önemli husus, Özürlü işgücünün istihdamını
nicel ve nitel bakımlardan iyileştirmeyi amaçlayan birnicel ve nitel bakımlardan iyileştirmeyi amaçlayan bir
kamu yönetimi, işletme yönetiminde aldıkları günlükkamu yönetimi, işletme yönetiminde aldıkları günlük
kararlarla işgücü talebine etkide bulunan aktörlerinkararlarla işgücü talebine etkide bulunan aktörlerin
günümüzde ve gelecek on yılda ihtiyaç duyulacakgünümüzde ve gelecek on yılda ihtiyaç duyulacak
meslekler hakkındaki görüşlerini kavramakmeslekler hakkındaki görüşlerini kavramak
durumundadır. Mesleklerin gelecek vizyonu içinde özürlüdurumundadır. Mesleklerin gelecek vizyonu içinde özürlü
işgücüne tanınan yerin çözümlemesi de bu açıdanişgücüne tanınan yerin çözümlemesi de bu açıdan
tamamlayıcı olacaktır.tamamlayıcı olacaktır.

6363
TURKEYTURKEY
Yürütülen Çalışmalar ve Yapılması Gerekenler;Yürütülen Çalışmalar ve Yapılması Gerekenler;
Özürlülerin istihdamını daha sistemli bir şekildeÖzürlülerin istihdamını daha sistemli bir şekilde
yönetmek için 2005 ve 2010 yılları arasında Özürlülerinyönetmek için 2005 ve 2010 yılları arasında Özürlülerin
İstihdamıyla ilgili bir Eylem Planı hazırlanmıştır. Hazırlıkİstihdamıyla ilgili bir Eylem Planı hazırlanmıştır. Hazırlık
sürecinde, tüm ilgili tarafların görüşleri (bakanlıklar,sürecinde, tüm ilgili tarafların görüşleri (bakanlıklar,
kamu kurumları, özürlü dernekleri, sosyal ortaklar)kamu kurumları, özürlü dernekleri, sosyal ortaklar)
dikkate alınmış ve böylelikle özürlülerin istihdamıyla ilgilidikkate alınmış ve böylelikle özürlülerin istihdamıyla ilgili
yeni tedbirlerin alınmasında geniş bir mutabakatyeni tedbirlerin alınmasında geniş bir mutabakat
gerçekleştirilmiştir.gerçekleştirilmiştir.

6464
TURKEYTURKEY
Adı geçen eylem planı işe alma, işe adaptasyon, işAdı geçen eylem planı işe alma, işe adaptasyon, iş
devamlılığı ve işle ilgili konuların iyileştirilmesidevamlılığı ve işle ilgili konuların iyileştirilmesi
hükümlerini içermiştir.hükümlerini içermiştir.
Bu hükümler 10 başlık altında toplanmaktadır:Bu hükümler 10 başlık altında toplanmaktadır:
1-1- Özürlülerin istihdamıyla ilgili politikalar planlanırkenÖzürlülerin istihdamıyla ilgili politikalar planlanırken
insan hakları göz önüne alınmalıdır. Özürlülerininsan hakları göz önüne alınmalıdır. Özürlülerin
istihdamının hiçbir aşamada ayrımcılık yapılamaz.istihdamının hiçbir aşamada ayrımcılık yapılamaz.
2-2- Özürlülere yönelik İstihdam Politikaları Ulusal İstihdamÖzürlülere yönelik İstihdam Politikaları Ulusal İstihdam
Politikasıyla paralel olmalı ve tüm ilgili taraflarınPolitikasıyla paralel olmalı ve tüm ilgili tarafların
işbirliğiyle hazırlanmalıdır.işbirliğiyle hazırlanmalıdır.

6565
TURKEYTURKEY
3-3- Özürlülerin istihdam politikaları, yerel yönetimleriÖzürlülerin istihdam politikaları, yerel yönetimleri
kapsayan kamu yönetiminin yeniden yapılanmasıkapsayan kamu yönetiminin yeniden yapılanması
doğrultusunda uyarlanmalı ve bölgesel farklılıklarıdoğrultusunda uyarlanmalı ve bölgesel farklılıkları
dikkate almalıdır.dikkate almalıdır.
4-4- Ulusal ve uluslararası finans ve insan kaynakları etkiliUlusal ve uluslararası finans ve insan kaynakları etkili
bir şekilde kullanılmalıdır.bir şekilde kullanılmalıdır.
5-5- Özürlüler arasında istihdam oranını artırmak için kamuÖzürlüler arasında istihdam oranını artırmak için kamu
bilinci artırılmalıdır.bilinci artırılmalıdır.
6-6- Ulusal ihtiyaca göre model uygulamalarUlusal ihtiyaca göre model uygulamalar
geliştirilmelidir.geliştirilmelidir.

6666
TURKEYTURKEY
7-7- Çalışanlar için desteği artıracak şekilde Kota SistemiÇalışanlar için desteği artıracak şekilde Kota Sistemi
ve Ceza Sistemi revize edilmelidir.ve Ceza Sistemi revize edilmelidir.
8-8- Endüstriyel üretim faaliyetlerindeki gelişmeler takipEndüstriyel üretim faaliyetlerindeki gelişmeler takip
edilmeli ve bu doğrultuda yeni düzenlemeler yapılmalıdır.edilmeli ve bu doğrultuda yeni düzenlemeler yapılmalıdır.
9-9- Alternatif istihdam sistemleri geliştirilmeli ve kendi işiniAlternatif istihdam sistemleri geliştirilmeli ve kendi işini
kurma özendirilmelidir.kurma özendirilmelidir.
10-10- Özürlülerin yeterlilikleri, işgücü piyasasınaÖzürlülerin yeterlilikleri, işgücü piyasasına
katılımlarını yükseltecek şekilde artırılmalıdır.katılımlarını yükseltecek şekilde artırılmalıdır.
Ayrıca,2005 yılı Özürlüler YılıAyrıca,2005 yılı Özürlüler Yılı olarak ilan edilmiştir.olarak ilan edilmiştir.

6767
TURKEYTURKEY
““ÖZÜRLÜLERE YÖNELİK.”ÖZÜRLÜLERE YÖNELİK.”
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı,Özürlü ve YaşlıAile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı,Özürlü ve Yaşlı
Hizmetler Genel Müdürlüğünce hazırlananHizmetler Genel Müdürlüğünce hazırlanan “2011-2013“2011-2013
Bakım Hizmetleri Stratejisi ve Eylem Planı”Bakım Hizmetleri Stratejisi ve Eylem Planı” göre de degöre de de
(19.01.2011 tarih ve 27820 sayılı RG)(19.01.2011 tarih ve 27820 sayılı RG), Türkiye'de sosyal, Türkiye'de sosyal
hizmetler sisteminin, bakıma muhtaç bireylere planlı vehizmetler sisteminin, bakıma muhtaç bireylere planlı ve
programlı bir bakım hizmet modeli sunulamadığı,programlı bir bakım hizmet modeli sunulamadığı,
engellinin bakım ve korunma ihtiyacını karşılayanengellinin bakım ve korunma ihtiyacını karşılayan
ailesinin desteklenmesinde yetersiz kalındığına dikkatailesinin desteklenmesinde yetersiz kalındığına dikkat
çekilmiştir.çekilmiştir.

6868
TURKEYTURKEY
Türkiye'de sosyal hizmetler sisteminin genel olarakTürkiye'de sosyal hizmetler sisteminin genel olarak
kurum bakımı olarak adlandırılan bir örgütlenmekurum bakımı olarak adlandırılan bir örgütlenme
içerisinde bulunmasından dolayı evde bakım veiçerisinde bulunmasından dolayı evde bakım ve
gündüzlü hizmetler yeterince gelişmediği, bu nedenlegündüzlü hizmetler yeterince gelişmediği, bu nedenle
çağdaş bakım modellerinin uygulamayaçağdaş bakım modellerinin uygulamaya
aktarılamadığına işaret edilen planda, evde bakımaktarılamadığına işaret edilen planda, evde bakım
uygulamalarının uluslararası normlar da dikkate alınarakuygulamalarının uluslararası normlar da dikkate alınarak
yapılandırılması gerektiği ifade edilmiştir.yapılandırılması gerektiği ifade edilmiştir.

6969
TURKEYTURKEY
Ruh sağlığı bozulan bireyler için tıbbi tedavi sonrasındaRuh sağlığı bozulan bireyler için tıbbi tedavi sonrasında
rehabilitasyon ve bakımlarının sağlanması hususundarehabilitasyon ve bakımlarının sağlanması hususunda
hizmet sunacak yatılı veya gündüzlü resmi ya da özelhizmet sunacak yatılı veya gündüzlü resmi ya da özel
yüksek güvenlikli merkezlerle sağlık kurumlarının dayüksek güvenlikli merkezlerle sağlık kurumlarının da
bulunmadığına işaret edilen planda, bakım hizmetlerininbulunmadığına işaret edilen planda, bakım hizmetlerinin
daha etkili, ihtiyaca cevap verir ve kaliteli bir şekildedaha etkili, ihtiyaca cevap verir ve kaliteli bir şekilde
sunulabilmesi için bakım hizmeti sunan özel bakımsunulabilmesi için bakım hizmeti sunan özel bakım
merkezlerinin niteliğinin artırılması gerektiğimerkezlerinin niteliğinin artırılması gerektiği
vurgulanmıştır.vurgulanmıştır.

7070
TURKEYTURKEY
Planda, Türkiye'de bazı sınırlı sayıda kurumların verdiğiPlanda, Türkiye'de bazı sınırlı sayıda kurumların verdiği
sertifika programları dışında bakım hizmetlerini sunansertifika programları dışında bakım hizmetlerini sunan
bakım personeline yönelik mesleki eğitim ve psikolojikbakım personeline yönelik mesleki eğitim ve psikolojik
destek hususlarının da bugüne kadar düzenlenmediğidestek hususlarının da bugüne kadar düzenlenmediği
hatırlatılarak, bu durumun bakım hizmetlerinin niteliğini,hatırlatılarak, bu durumun bakım hizmetlerinin niteliğini,
etkinliğini, verimliliğini ve sürekliliğini engellediğietkinliğini, verimliliğini ve sürekliliğini engellediği
kaydedilmiştir.kaydedilmiştir.

7171
TURKEYTURKEY
Her engel grubuna ve yaşa göre kullanıcının yetenek veHer engel grubuna ve yaşa göre kullanıcının yetenek ve
kapasitesini en üst düzeye çıkaracak, güvenli, emniyetli,kapasitesini en üst düzeye çıkaracak, güvenli, emniyetli,
rahat ve etkin kullanılacak şekilde destek teknolojilerininrahat ve etkin kullanılacak şekilde destek teknolojilerinin
geliştirilmesi ve üretilmesinin önemine işaret edilengeliştirilmesi ve üretilmesinin önemine işaret edilen
planda, bu alanda yurt dışında yaşanan gelişmelerinplanda, bu alanda yurt dışında yaşanan gelişmelerin
takip edilmesi ve Türkiye şartlarına uyarlanaraktakip edilmesi ve Türkiye şartlarına uyarlanarak
yaygınlaştırılmasına ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.yaygınlaştırılmasına ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.

7272
TURKEYTURKEY
2011-2013 Bakım eylem planının en büyük faydası ise2011-2013 Bakım eylem planının en büyük faydası ise
özürlülerin hep beklediği, talep ettiği, dünyadaözürlülerin hep beklediği, talep ettiği, dünyada
uygulamaları olan bakım sigortasını kapsayan sistemeuygulamaları olan bakım sigortasını kapsayan sisteme
geçilecek olmasıdır.geçilecek olmasıdır.
Herkesin bir gün özürlü olabileceği gerçeğindenHerkesin bir gün özürlü olabileceği gerçeğinden
hareketle, toplumun özürlülere bakış açısını değiştirecekhareketle, toplumun özürlülere bakış açısını değiştirecek
kamuoyu çalışmalarına ağırlık verilmelidir.kamuoyu çalışmalarına ağırlık verilmelidir.

7373
TURKEYTURKEY
ÖNERİLER;ÖNERİLER;
Özürlülere yönelik istihdam politikası, ülkenin temelÖzürlülere yönelik istihdam politikası, ülkenin temel
sorunlarından biri olan işsizlik sorununa paralel, ulusalsorunlarından biri olan işsizlik sorununa paralel, ulusal
istihdam politikasına uygun, insan hakları gözetilerek veistihdam politikasına uygun, insan hakları gözetilerek ve
her türlü ayrımcılıktan uzak bir şekilde oluşturulmalıdır.her türlü ayrımcılıktan uzak bir şekilde oluşturulmalıdır.
Çalışma hayatında yer alan başarılı özürlülerin toplumaÇalışma hayatında yer alan başarılı özürlülerin topluma
tanıtılması yoluyla işverenler özürlü istihdamı konusundatanıtılması yoluyla işverenler özürlü istihdamı konusunda
istekli hale getirilmelidir. Özürlülerin aldıkları eğitimeistekli hale getirilmelidir. Özürlülerin aldıkları eğitime
uygun işlere yerleştirilmelerini sağlamak için özeluygun işlere yerleştirilmelerini sağlamak için özel
istihdam bürolarından daha etkin bir şekildeistihdam bürolarından daha etkin bir şekilde
yararlanılmalıdır.yararlanılmalıdır.

7474
TURKEYTURKEY
İşverenlere yönelik özürlü işgücünün geliştirilmesininİşverenlere yönelik özürlü işgücünün geliştirilmesinin
sosyal politika açısından nedenli önemli olduğuna dairsosyal politika açısından nedenli önemli olduğuna dair
toplumsal farkındalık ve duyarlılık yaratma çalışmalarınatoplumsal farkındalık ve duyarlılık yaratma çalışmalarına
başlanmalıdır.başlanmalıdır.
Yapılacak çalışmalarda, özürlülerin yetersizliklerini değil,Yapılacak çalışmalarda, özürlülerin yetersizliklerini değil,
mevcut kapasitelerini öne çıkaracak yöntemlermevcut kapasitelerini öne çıkaracak yöntemler
izlenmelidir.izlenmelidir.

7575
TURKEYTURKEY
Özürlülere yönelik meslek edindirme programlarının ilgiliÖzürlülere yönelik meslek edindirme programlarının ilgili
kurum ve kuruluşlar ve yerel yönetimlerce etkin vekurum ve kuruluşlar ve yerel yönetimlerce etkin ve
yaygın ve sürekli olarak verilmesi sağlanmalıdır. Buyaygın ve sürekli olarak verilmesi sağlanmalıdır. Bu
eğitim programlarında yaş ve eğitim düzeyi seviyesieğitim programlarında yaş ve eğitim düzeyi seviyesi
sınırı konmamalıdır. Mesleki eğitim kursları, illerin işgücüsınırı konmamalıdır. Mesleki eğitim kursları, illerin işgücü
piyasası ihtiyaçlarına göre düzenlenmelidir. Bu konudapiyasası ihtiyaçlarına göre düzenlenmelidir. Bu konuda
ileriye dönük olarak, teknolojik gelişmelerde göz önüneileriye dönük olarak, teknolojik gelişmelerde göz önüne
alınarak, kurs programları hazırlanmalıdır (bilgisayaralınarak, kurs programları hazırlanmalıdır (bilgisayar
destekli gibi ).destekli gibi ).

7676
TURKEYTURKEY
Günümüzde özürlü istihdamında bilişim sektörü de en önGünümüzde özürlü istihdamında bilişim sektörü de en ön
planda yer almaktadır. Bilişim sektörü yoluyla ekonomikplanda yer almaktadır. Bilişim sektörü yoluyla ekonomik
ve sosyal yaşama katılım, sektördeki esneklik ve mobiliteve sosyal yaşama katılım, sektördeki esneklik ve mobilite
imkânı nedeniyle daha kolay olmaktadır. İnternet, telefonimkânı nedeniyle daha kolay olmaktadır. İnternet, telefon
ve bilgisayarın olduğu her ortamda çalışma imkânıve bilgisayarın olduğu her ortamda çalışma imkânı
sağlamaktadır. Belli bir işyerine bağımlısağlamaktadır. Belli bir işyerine bağımlı
kalınmamaktadır. Bilgiye hızlı erişim imkanı,özürlükalınmamaktadır. Bilgiye hızlı erişim imkanı,özürlü
ihtiyacına yönelik yardımcı teknoloji bu sektörde özürlülerihtiyacına yönelik yardımcı teknoloji bu sektörde özürlüler
için iş fırsatlarını bugün ve yarınlar için artırmaktadır.için iş fırsatlarını bugün ve yarınlar için artırmaktadır.

7777
TURKEYTURKEY
Özürlülerin işgücü piyasasına katılımları için İl MeslekiÖzürlülerin işgücü piyasasına katılımları için İl Mesleki
Eğitim İstihdam ve Kurulları il koşullarına uygun kararlarEğitim İstihdam ve Kurulları il koşullarına uygun kararlar
almalı ve bu kararları takip etmelidir.almalı ve bu kararları takip etmelidir.
Zorunlu istihdam uygulamasına tabi olan işverenlereZorunlu istihdam uygulamasına tabi olan işverenlere
öngörülen cezaların karşılığında bir ödüllendirme sistemiöngörülen cezaların karşılığında bir ödüllendirme sistemi
de getirilmelidir. Zorunlu istihdamı yerine getirmeyende getirilmelidir. Zorunlu istihdamı yerine getirmeyen
işverene nasıl ceza uygulanıyorsa, zorunlu istihdamişverene nasıl ceza uygulanıyorsa, zorunlu istihdam
yükümlülüğünü yerine getiren işverene de ödülyükümlülüğünü yerine getiren işverene de ödül
verilmelidir.verilmelidir.

7878
TURKEYTURKEY
İşyerlerindeki çalışma ortamının özürlülere uygun haleİşyerlerindeki çalışma ortamının özürlülere uygun hale
getirilmesi sağlanmalıdır. Üretim yapısı ve işgetirilmesi sağlanmalıdır. Üretim yapısı ve iş
organizasyonu süreçlerindeki gelişmeler dikkate alınarakorganizasyonu süreçlerindeki gelişmeler dikkate alınarak
esnek çalışma biçimleri özürlü çalışanların sosyalesnek çalışma biçimleri özürlü çalışanların sosyal
güvenlik ve iş güvencesi şartları dikkate alınarakgüvenlik ve iş güvencesi şartları dikkate alınarak
uygulanmalıdır.uygulanmalıdır.
Özürlülerin verim seviyelerini yükseltmek amacıylaÖzürlülerin verim seviyelerini yükseltmek amacıyla
yapılacak çalışmalar ve gelişim programları, işeyapılacak çalışmalar ve gelişim programları, işe
yerleştirme sonrasında da devam etmelidir.yerleştirme sonrasında da devam etmelidir.

7979
TURKEYTURKEY
Ağır derecede özürlü olanların yanında ruhsal-zihinselAğır derecede özürlü olanların yanında ruhsal-zihinsel
özürlülere istihdam imkânı sağlama konusunda dünyadaözürlülere istihdam imkânı sağlama konusunda dünyada
en çok kabul edilen ve sayıları gittikçe artan korumalıen çok kabul edilen ve sayıları gittikçe artan korumalı
işyerleri 30.05.2006 tarih ve 26183 sayılı resmi gazetedeişyerleri 30.05.2006 tarih ve 26183 sayılı resmi gazetede
yayımlanan “Korumalı İşyerleri Hakkında Yönetmelikle”yayımlanan “Korumalı İşyerleri Hakkında Yönetmelikle”
uygulamaya geçirilmiştir. Ancak, adı geçen yönetmeliğinuygulamaya geçirilmiştir. Ancak, adı geçen yönetmeliğin
günün şartlarına uygun hale getirilmesi açısından,günün şartlarına uygun hale getirilmesi açısından,
korumalı işyeri kurulurken ve hayatını devamkorumalı işyeri kurulurken ve hayatını devam
ettirebilmesi için bazı destek ve teşviklerin verilmesiettirebilmesi için bazı destek ve teşviklerin verilmesi
sağlanmalıdır.sağlanmalıdır.

8080
TURKEYTURKEY
Özürlülerin istihdamı konusunda özel sektöre önemliÖzürlülerin istihdamı konusunda özel sektöre önemli
görevler düşmekte olup, özürlü istihdamı konusunda özelgörevler düşmekte olup, özürlü istihdamı konusunda özel
sektör çalışma ve çabalarını artırmalı, iş alanlarısektör çalışma ve çabalarını artırmalı, iş alanları
geliştirilmelidir. Özürlülerin farklı özellikleriningeliştirilmelidir. Özürlülerin farklı özelliklerinin
geliştirilerek özel sektörde farklı istihdam imkânlarının ABgeliştirilerek özel sektörde farklı istihdam imkânlarının AB
üyesi ülkelerin iyi uygulamalarından faydalanarak,üyesi ülkelerin iyi uygulamalarından faydalanarak,
ülkemiz koşullarına uygun biçimde oluşturulmasıülkemiz koşullarına uygun biçimde oluşturulması

8181
TURKEYTURKEY
Özürlülerin istihdamı bir sosyal sorumluluk projesi olarakÖzürlülerin istihdamı bir sosyal sorumluluk projesi olarak
görülmemeli, onlarında iş hayatında katma değergörülmemeli, onlarında iş hayatında katma değer
yaratarak, üretici konumuna gelebileceği, ulusalyaratarak, üretici konumuna gelebileceği, ulusal
ekonomiye katkı sağlayacağı göz önüne alınmalıdır.ekonomiye katkı sağlayacağı göz önüne alınmalıdır.
Devlet ve yerel yönetimler tarafından teknik ve maliDevlet ve yerel yönetimler tarafından teknik ve mali
yönden desteklenen korumalı ve yarı korumalıyönden desteklenen korumalı ve yarı korumalı
işyerlerinde özürlülerin aldıkları eğitime uygun işlerleişyerlerinde özürlülerin aldıkları eğitime uygun işlerle
bütünleşmeleri sağlanmalı, buralarda üretilen ürünlerinbütünleşmeleri sağlanmalı, buralarda üretilen ürünlerin
pazarlaması planlanmalıdır.pazarlaması planlanmalıdır.

8282
TURKEYTURKEY
Özetle;Özetle;
Özürlü bireylere şans tanımak, başarmaları için fırsatÖzürlü bireylere şans tanımak, başarmaları için fırsat
vermek, hayatlarını değiştirmek, Ülkemiz ekonomisininvermek, hayatlarını değiştirmek, Ülkemiz ekonomisinin
bir parçası olarak, onları tüketici konumundan, üretici,bir parçası olarak, onları tüketici konumundan, üretici,
katma değer yaratan konuma getirmek hepimizin görevikatma değer yaratan konuma getirmek hepimizin görevi
olup,olup, WORKSEN projesi de bu konuda atılmışprojesi de bu konuda atılmış
adımlardan birisidir.adımlardan birisidir.

8585
TURKEYTURKEY
SABRINIZ ve İLGİNİZ İÇİNSABRINIZ ve İLGİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER.TEŞEKKÜRLER.
ERDOĞAN ÖZENERDOĞAN ÖZEN

Worksen project.romania.1.eng

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Worksen project.romania.1.eng