1. भारतीय अथथव्यवस्था
डॉ. रक्षित बागडे
वशामक प्राध्माऩक/वलबाग प्रभुख
स्ल.भन्वायाभजी ऩडोऱे आर्टव ् कॉरेज गणेळऩूय बंडाया
Email ID- rakshitbagde@gmail.com
युनिट १ - 4. िागरीकरण आणण स्थऱाांतरण
2. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
िागरीकरण आणण स्थऱाांतरण
ळशयीकयण -
"ज्मा प्रक्रिमेअंतगटत देळातीर रोकवंख्मा लेगाने ळशयात मेऊन लास्तव्म कयते ततरा नागयीकयण
म्शणतात." - प्रो.थॉभव ल रेवलव
बायतातीर नागयीकयणाची कायणे -
१. औद्मोगगक वलकाव
२. योजगाय वंधी
३. लाशतूक वोमीत लाढ
४. दुष्काऱाची स्स्थती
५. ळशयाचे आकऴटण
६. ळेतीचे मांत्रिकीकयण
७. तनमोजनाचा राब
८. जीलन वुयषा
९. वाभास्जक लातालयण
१०. उत्तभ वोमी-वुवलधा
नागयीकयणाचे पामदे -
१. आगथटक वलकाव
२. वांस्कृ ततक वलकाव
३. व्मालवातमक यचनेत फदर
४. श्रमभक ऩुयलठा
५. इतय पामदे
नागयीकयणाचे तोर्े-
१. झोऩडऩट्ट्मात लाढ
२. तनलावाची वभस्मा
३. लाशतूक वभस्मा
४. प्रदूऴण
५. गुन्शेगायीत लाढ
६. वुवलधांची कभतयता
नागयीकयणाच्मा वभस्मेलयीर उऩाम -
१. औद्मोगगक षेिाची तनस्चचती
२. तनमोजन
३. तनलाव व्मलस्था
४. उऩ-नगयाचा वलकाव
५. वोमीचा वलस्ताय
६. खेड्मात वोमीची ऩूती
3. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
स्थरांतयण -
"व्मक्तीचे आऩल्मा भूऱच्मा ठठकाणाऩावून दूय शोऊन अन्म ठठकाणी स्थामी शोणे म्शणजे
स्थरांतयण शोम." - डेस्व्शड ठशय
स्थरांतयणाची कायणे -
अ) तनष्कावन घर्क -
१. योजगायाचा अबाल
२. बाली प्रगती
३. मळषण ल आयोग्म वोमी
४. अन्म घर्क
फ) आकऴटण घर्क -
१. औद्मोगगकयण
२. व्माऩाय ल व्मलवाम
३. योजगाय
४. आलचमक वोमी
५. ऩरयलशन ल वंदेळलशन
६. वुयक्षषतता
स्थरांतयणाचे ऩरयणाभ -
अ) अनुक
ू र ऩरयणाभ -
१. ळेतीलय कभी बाय
२. आगथटक प्रगती
३. वाभास्जक ऐक्मात लाढ
४. ग्राभीण घनतेत घर्
५. ळशयांचा वलकाव
फ) प्रततक
ू र ऩरयणाभ -
१. ओवाड खेडी
२. वुवलधांलय ताण
३. झोऩडऩट्टीत लाढ
४. प्रदूऴण
५. ऩरयलशन वभस्मा
The End
वंदबट - प्रा. फी. एर. स्जबकार्े ल ळास्िी