Theory of Profit

1. सुक्ष्म अर्थशास्त्राचे ससद्ाांत
डॉ. रक्षित बागडे
सहामक प्राध्माऩक/वलबाग प्रभुख
स्ल.भन्सायाभजी ऩडोऱे आर्टस ् कॉरेज गणेळऩूय बंडाया
Email ID- rakshitbagde@gmail.com
युनिट 4 – 11-5. िफ्याचे ससद्ाांत

2. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
नफ्माचे ससद्ांत
नफ्माचा अननश्चचततेचा ससद्ांत -
प्रो. एप.एच. नाईर् मांनी १९२१ भध्मे Risk Uncertainty & Profit मा ग्रंथाभध्मे नफ्माचा
अननश्चचततेचा ससद्ांत भांडरा. तमांच्मा भते, "अननश्चचतता स्लीकायण्माफाफद संमोजकारा
सभऱणाय भोफदरा म्हणजे नपा होम."
ससद्ांत - "संमोजकारा अनेक प्रकायच्मा जोखखभी सांबाऱाव्मा रागतात. तमाऩैकी काही जोखखभी
ननश्चचत असतात तय काही अननश्चचत असतात. ह्मा अननश्चचत जोखखभी स्लीकायण्माफाफद
संमोजकारा नपा सभऱतो."
प्रो. एप.एच. नाईर् मांनी जोखीभीचे दोन बागात वलबाजन क
े रे आहे. १) वलभामोग्म
जोखीभ २) वलभा अमोग्म जोखीभ.
१) वलभामोग्म जोखीभ -
१. ननसगटननसभटत जोखीभ
२. भानलननसभटत जोखीभ
२) वलभा अमोग्म जोखीभ -
१. स्ऩधाटतभक जोखीभ
२. तांत्रिक जोखीभ
३. सयकाय हस्तऺेऩाची जोखीभ
४. भंदीभुऱे आरेरी जोखीभ
नफ्माची ननसभटती - अनऩेक्षऺत जोखभीचा वलभा काढता मेत नाही. ह्मा जोखभीभुऱे उद्मोगात
अननश्चचतता ननभाटण होते आखण तमातून नपा ननभाटण होतो.
र्ीका -
१. संमोजकांच्मा वलवलध कामाटकडे दुरटऺ
२. हानीचे स्ऩष्र्ीकयण नाही
३. एकाधधकायी नफ्माचे स्ऩष्र्ीकयण नाही
४. अननश्चचतता हा उतऩादनाचा घर्क नाही
५. लस्तुश्स्थतीकडे दुरटऺ
६. अऩूणट ससद्ांत

3. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
नफ्माचा गनतभानतेचा ससद्ांत -
नफ्माचा गनतभानतेचा ससद्ांत अभेरयकन अथटळास्िऻ जे.फी.क्राक
ट मांनी भांडरा आहे.
व्माख्मा- "लास्तूच्मा ककभतीचे लास्तूच्मा उतऩादन खचाटलयीर आधधक्म म्हणजे नपा होम."
ससद्ांत -"गनतभान अथटव्मलस्थेत नपा ननभाटण होतो, अथटव्मलस्था श्स्थय असेर तय नपा
ननभाटण होत नाही."
अ) श्स्थय अथटव्मलस्था - श्स्थय अथटव्मलस्थेत रोकसंख्मा, बांडलर ऩरयणाभ, उतऩादन
ऩद्ती, उऩबोक्तमाचे उतऩन्न, आलडीननलडी, प
ॅ ळन, याहणीभान मात फदर घडून मेत नाही.
तमाभुऱे श्स्थय अथटव्मलस्थेत फदर घडून मेत नाही.
फ) गनतभान अथटव्मलस्था- गनतभान अथटव्मलस्थेत भागणी-ऩुयलठ्मात फदर होऊन लास्तूच्मा
ककभतीत फदर होत असतो. मात रोकसंख्मा, बांडलर ऩरयणाभ, उतऩादन ऩद्ती,
उऩबोक्तमाचे उतऩन्न, आलडीननलडी, प
ॅ ळन, याहणीभान मात फदर घडून मेतो.
नफ्माची ननसभटती - गनतभान अथटव्मलस्थेत वलवलध फदर होत असल्माने नपाही ननसभटती
होत असते.
र्ीका -
१. ऩूणट स्ऩधाट अलास्तल
२. श्स्थय अथटव्मलस्थेतही नपा सभऱतो
३. पक्त अनऩेक्षऺत फदराभुऱे नपा सभऱतो
४. संधीच्मा उऩमोगाभुऱे नपा सभऱतो
५. नपा हा धोका ऩतकयण्माचा भोफदरा
६. नपा हा साहसाचा भोफदरा

4. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
The End
संदबट - प्रा. फी. एर. श्जबकार्े
नफ्माचा नलप्रलतटन ससद्ांत -
प्रो. जोसेप ए. ळुम्ऩीर्य मांनी नफ्माचा नलप्रलतटन ससद्ांत भांडरा. तमांच्मा भते, उतऩादन
ऩद्तीत होणाऱ्मा नलप्रलतटनाभुऱे नपा ननभाटण होतो.
नलप्रलतटन म्हणजे काम - "लस्तूचा उतऩादन खचट कभी कयण्मासाठी उतऩादन प्रकिमेत जे फदर
क
े रे जातात तमांना नलप्रलतटन असे म्हणतात."
नफ्माची ननसभटती - "नलप्रलतटनाभुऱे लस्तूचा उतऩादन खचट कभी मेतो तमातून नपा ननभाटण
होतो."
र्ीका -
१. इतय घर्काकडे दुरटक्ष्म
२. लास्तवलक ऩरयश्स्थतीची उऩेऺा
३. संमोजकांच्मा कामाटचा संक
ु धचत वलचाय
४. अननश्चचततेचा वलचाय क
े रा नाही