Information about goat diseases

1. बाख्रामा लाग्ने रोगहरु, कारक तत्व , रोगको लक्षण रोग
ननदान, पहहचान तथा उपचार
JIREH GOAT FARMING
GORKHA

2. रोग : रोग भनेको सामान्य भन्दा फरक
ननरोगी बाख्राको लक्षण रोगी बाख्रा को लक्ष्ण
फु नतिलो र जिउ हीष्टपुष्ट हुन्छ झोक्राउने भएको
आँखा चजककलो र कान चनाखो छाला खस्रो, र रुखो हुने, आखा रातो
समयमा उग्राउने गछि नउग्राउने तथा अलगै बस्न रुचाउने
हदशा बडकौला परेको र पपसाब
समन्य हुन्छ
हदशा पातलो रगत मममशएको र
पपशाव बढी पहेलो र कहहले बन्द हुने
दानापानी रुचाएर खान्छ दानापानी नखाने वा काम खाने
थुतुनो रमसलो हुन्छ मुख बाट रयाल आउँने
शरीरको तापक्रम सामान्य शरीर को तापक्रम फरक हुने

3. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : पवषाणु हुने खतरनाक रोग हो /
• रोगको लक्षण: अकस्मात १०४ देखख १०६ फे रेनहाईट ज्वरो, आखा
रातो हुने, नाक बाट पानी आउने, पपप बगाउने, कालो छेने,
िलपवयोिन हुने/
रोकथाम र उपचार : रोकथामको ननजकत 2/2 वषिको अबधिमा
खोप लगाउनु िरुरी हुन्छ /
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
पप. पप. आर.

4. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : पवषाणु, िीवाणु, ढुमश, फोक्सोको िुका आहद ले
रोग हुने /
• रोगको लक्षण: शुरुमा चाांडो चाडो श्वास फे ने, खोकी लाग्ने, ज्वरो
आउने, नाकबाट मसांगान बग्ने, खाना मन नगने,
रोकथाम र उपचार : रोधग पशु लाई न्यानो र ओभानो ठाउँमा राख्ने,
Antibiotic सुई ३-५ हदन सकम हदने, /
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
न्यूमोननया

5. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : िीवाणु (Bacteria) हुने खतरनाक रोग हो /
• रोगको लक्षण: िेरै ज्वरो आउने, झोक्राउने, खाना नखाने, रगत
मममशएको छेने, शरीर कमाउने र सुनतरहने , 2-३ हदन लक्षण हदखाएर
मने गछि /
रोकथाम र उपचार : बाख्राको आहारा अचानक नबदल्ने, िेरै
दाना एकै पटक नहदने, Antibiotic हदने, 6-6 महहनामा खोप
लगाउनु िरुरी हुन्छ /
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
छ मासे रोग (Enterotoxamia)

6. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : िीवाणु (Bacteria) हुने खतरनाक रोग हो /
• रोगको लक्षण: थुन क्ल्चौउडा सुननने थुन बाट रगत वा पपप
आउने, दुि सुक्ने, र उपचार नपाएमा थुन बन्द हुने /
रोकथाम र उपचार : Antibiotic सुइ वा मल्हम मासु वा थुनमा
लगाउने /
Teat Dipping गने : १ भाग जग्लमसररन र ९ भाग पोभीडीन
घोलमा थुनलाई दैननक रुपमा चोप्नु पने /
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
थुनेलो

7. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : पवषाणु िन्य सरुवा रोग हो /
• रोगको लक्षण: १०४ देखख १०५ फे रेनहाईट ज्वरो, रयाल काड्ने, खान
मन नगने, मुख च्याप च्याप गने, जिब्रो सुननने, खुको बीचमा रातो
घाउ /
रोकथाम र उपचार : फफटफकरी पानी वा पोटास पानी प्रयोग गरी मुखको
घाउ सफा गने, खुट्टाको घाउलाई antiseptic झोलले सफा गरर हहमेक्स
चममिल लगाउने Secondary infection हुन ् नहदन Antibiotic सुइ हदने,
प्रत्येक वषि खोप लगाउने /
खोरेत

8. बाख्रा लाग्ने प्रमुख रोगहरु
• कारक तत्व : बाख्राको सांक्रामक रोग हो /
• रोगको लक्षण: छालामा स –साना दाना देखापने, ज्वरो बढ्ने,
घाउहरु ३-४ हप्तामा आफै ननको हुने,बाख्रा नछट्टै दुब्लाउने, नखाने
आहद हुन्छ /
रोकथाम र उपचार : घुउमा Antibiotic मल्हम लगाउने, खझांगाबाट
बचाउन चममिल वा हहमेक्स मलम लगाउने/
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
मोहोला (Orf)

9. बाख्राको रोगहरु पवरुि लगाइने खोपहरु
समय
(महहना)
रोगको नाम खोपको मात्रा
वयस्क पाठापाठी
पौष / माघ सि. सि. पप. पप 0.२ ml छालामुनी 0.२ ml छालामुनी
फागुन/ चैत्र पप. पप. आर १ ml मािु / छालामुनी १ ml मािु / छालामुनी
वैशाख /जेष्ठ Enterotoxamia ५ ml छालामुनी 2.५ ml छालामुनी
वैशाख /जेष्ठ खोरेत २ ml छालामुनी १ ml छालामुनी

10. बाख्रा लाग्ने परिीबबहरु
• रोगको लक्षण:
• मन लगाएर नखाने, घाँसपात छानीछानी खाने, छाला फु स्रो भएर
िाने /
रोकथाम र उपचार : Albendazole 10 mg/kg body wt
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
नाकले/माटे

11. बाख्रा लाग्ने परिीबबहरु
यो िुका लाई आन्रा को नाकले पनी भन्न सफकन्छ /
• रोगको लक्षण
बाख्रा छेनि थाल्ने, दुब्लाउदैिाने, घाँसपात खाने मन नगने , बढी
नतखािउने /
रोकथाम र उपचार : Albendazole 10 mg/kg body wt
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
पाराफफष्टोम

12. बाख्रा लाग्ने परिीबबहरु
• रोगको लक्षण
बाख्रा छेनि थाल्ने र दुब्लाउदै िाने, रगतको कमी हुने, कहहले
छेने, कहहले कजब्ियत हुने /
रोकथाम र उपचार : Albendazole 10 mg/kg body wt
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
फफत्ते िुका

13. बाख्रा लाग्ने परिीबबहरु
१ बषि मुननको पाठापाठीमा गोलो िुका बढी देखखने भए पनी कहहले काही वयस्क
िनावरलाई पनन लाग्न सक्छ /
• रोगको लक्षण
पेट फु ल्ने, बढी नतखािउने, दुब्लाउदै िाने, छाकदा पेट साहो हुने,
कहहले छेने, हदशा बढी गन्ि आउने /
रोकथाम र उपचार : Albendazole 10 mg/kg body wt
• रोग ननदान : लक्षण तथा प्रयोगशालाको नानतिा को आिारमा
गोलो िुका

14. बाख्रा लाग्ने वाहय परिीबबहरु
माइट नाम गरेको एक प्रकारको ममसनो फकराको करणबाट लुतो रोग लाग्छ /
• रोगको लक्षण
बढी धचलाउने, रगत आउने, िनावर दुब्लाउदै िाने, छाला फु ट्ने,
रौ झने, /
रोकथाम र उपचार : १-2 वटा लाई मात्रै लुतो आएको अवस्था
स्क्यावेल झोल वा हहमेक्स मलम लगाउन सफकन्छ / परजिबबको
ननयन्त्रण गनुि पने /
लुतो

15. धन्यबाद