O ile na początku 2014 roku ożywienie w gospodarce nie przekładało się jeszcze na wyraźny optymizm Polaków, to w ostatnim kwartale nastroje były już zdecydowanie lepsze. Wiele wskazuje na to, że w kolejnych miesiącach optymizm ten będzie nadal rósł, a Polacy będą więcej oszczędzać, inwestować, a także korzystać z kredytów. Takie wnioski przynosi „Portret finansowy Polaków 2014. Plany na rok 2015”, stworzony przez Deutsche Bank na podstawie badań opinii, analizujących preferencje Polaków dotyczące wielu kwestii finansowych - sposobów pomnażania i odkładania oszczędności, zaciągania zobowiązań i niektórych zachowań konsumenckich.

1. Deutsche Bank
Raport: Portret finansowy Polaków 2014. Plany na 2015 rok.
Warszawa, 16 grudnia 2014 r.

2. Deutsche Bank
W 2014 r. gospodarka Polski weszła w okres bardziej zrównoważonego wzrostu, wspieranego głównie przez popyt krajowy, a nie eksport netto, jak to miało miejsce w roku 2013.
To przyspieszenie było głównie wynikiem wzrostów w dwóch obszarach: spożycia gospodarstw domowych oraz inwestycji w środki trwałe.
Dynamika PKB prawdopodobnie wzrośnie w 2014 r. do 3,3 proc. z 1,7 proc. w 2013 r., a w 2015 r. wyniesie 3,2 proc.
W bieżącym roku inflacja zaczęła w szybkim tempie spadać. Średnioroczna inflacja w 2014 r. wyniesie zaledwie 0,1 proc., a w 2015 r. umiarkowanie wzrośnie do 0,8 proc.
Spadek inflacji oraz przejściowe osłabienie gospodarki w lipcu i sierpniu br., wynikające głównie z konfliktu pomiędzy Rosją i Ukrainą, skłoniły RPP do obniżenia stopy referencyjnej o 50 pb (do 2,0 proc.), a stopy lombardowej o 100 pb (do 3,0 proc.) w październiku br.
W 2014 r. złoty był relatywnie stabilny wobec euro, poruszając się w stosunkowo wąskim przedziale 4,10-4,25 PLN za EUR.
Sytuacja makroekonomiczna

3. Deutsche Bank
Portret finansowy Polaków 2014
Na opinie i zachowania dotyczące takich obszarów jak: konsumpcja, oszczędzanie, inwestycje czy kredyty z jednej strony wpływało coraz wyraźniejsze ożywienie koniunktury i rosnące zatrudnienie.
Nie bez znaczenia były też decyzje Rady Polityki Pieniężnej, która obniżyła stopy procentowe do rekordowo niskich poziomów.
Ważnym aspektem, który należy wziąć również pod uwagę, była niestabilna sytuacja geopolityczna.
Na początku roku ożywienie w gospodarce nie przekładało się jeszcze na wyraźny optymizm Polaków. Sytuacja zaczęła ulegać zmianie w drugiej połowie roku.
Wiele wskazuje na to, że w 2015 r. optymizm Polaków będzie nadal rósł.

4. Deutsche Bank
Oszczędzanie – coraz większy optymizm
Odkładanie z myślą o emeryturze deklarowało 13 proc. badanych – co oznaczało wyraźny spadek na przestrzeni ostatnich dwóch lat.
Respondenci, którzy nie potrafili wskazać takiego celu w naszym sondażu, to zaledwie 3,7 proc. badanych.
W badaniu przeprowadzonym na początku 2014 r. prawie 34 proc. badanych deklarowało oszczędzanie na „czarną godzinę”.
Jedna czwarta respondentów deklarowała, że odkłada pieniądze na wykształcenie swoich dzieci.
Na cele mieszkaniowe odkładało 16 proc. ankietowanych.

5. Deutsche Bank
Zdecydowana większość Polaków (59 proc.) nie miała jednak zamiaru w ten sposób inwestować, a 10 proc. respondentów w ogóle nie wiedziało, czym są fundusze.
Wśród osób posiadających jednostki funduszy przeważali mężczyźni (12,5 proc. wobec 8 proc. kobiet). Kobiety zdecydowanie częściej deklarowały, że nie posiadają i nie zamierzają kupować jednostek funduszy – na taką odpowiedź wskazało aż 65 proc. z nich.
Badanie przeprowadzone w połowie roku pokazuje, że jeden na dziesięciu Polaków posiadał w tamtym momencie jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, a kolejne 16,2 proc. posiadało je w przeszłości.
Plany zakupu jednostek w ciągu następnych 12 miesięcy zadeklarowało 4 proc. badanych.
Inwestycje – w poszukiwaniu alternatywy dla lokat

6. Deutsche Bank
Dla 29 proc. badanych jedną z najbardziej istotnych przesłanek do inwestycji w fundusze była potrzeba powierzenia swojego kapitału doświadczonym osobom.
Mężczyźni częściej wskazywali na chęć zarobienia większych pieniędzy niż na lokacie (64 proc. do 44 proc.).
Dla kobiet natomiast jedną z najbardziej istotnych przesłanek do inwestycji w fundusze była potrzeba powierzenia swojego kapitału doświadczonym osobom (39 proc. do 19 proc.).
Inwestycje – w poszukiwaniu alternatywy dla lokat
Ponad połowa badanych (53 proc.) uważała, że podstawową motywacją do inwestowania w fundusze jest chęć osiągnięcia większego zysku, niż na lokacie w banku.
Niemal co trzeci (31 proc.) respondent wskazywał, że fundusze mogą być idealnym narzędziem służącym dywersyfikacji, dobrze uzupełniając się z innymi sposobami pomnażania kapitału.

7. Deutsche Bank
Z czym najbardziej kojarzył się termin fundusze inwestycyjne?
Dla jednej trzeciej ankietowanych (33 proc.) fundusze kojarzą się przede wszystkim z długoterminowym charakterem inwestycji.
Drugim, najchętniej wybieranym skojarzeniem (13 proc.), był skomplikowany mechanizm tego typu produktów.
Niemal tyle samo osób (11 proc.), jako termin kojarzący się w największym stopniu z funduszami, wybrało „duże zyski”, natomiast 9 proc. twierdziło, że fundusze to przede wszystkim „duże straty”.

8. Deutsche Bank
Jakiego typu fundusze preferują Polacy?
Blisko jedna trzecia badanych (31,5 proc.) wybrałaby taki fundusz, który osiągnął najlepsze wyniki w ciągu poprzedniego kwartału, półrocza lub roku.
Niewiele mniej Polaków (31 proc.) preferowało fundusz, dla którego potencjalne ryzyko będzie na akceptowalnym poziomie.
24 proc. ankietowanych preferowało fundusze, na które zwrócił im uwagę doradca finansowy, a 19 proc. wolała polegać na opinii znajomego.
Niespełna 16 proc. przy wyborze funduszu kierowałoby się głównie poziomem opłat pobieranych za zarządzanie, a co dziesiąty zainteresowałby się tym, czy fundusz zarządzany jest przez stały zespół.

9. Deutsche Bank
Co czwarta osoba (27 proc.) nabyła swoje udziały jednorazowo, bezpośrednio w towarzystwie. Drugą najchętniej wybieraną opcją (19 proc. ), był jednorazowy zakup jednostek w banku.
Wśród osób, które regularnie inwestują w fundusze, sytuacja była odwrotna – nieco częściej kupowali oni udziały za pośrednictwem banku (17 proc.), niż bezpośrednio w TFI (14 proc.).
Ponad 11 proc. badanych inwestowało regularnie w fundusze w ramach inwestycyjnego lub inwestycyjno-ubezpieczeniowego programu długofalowego oszczędzania
Doświadczeni inwestorzy jednostki TFI nabywają w banku

10. Deutsche Bank
Najwięcej, bo aż 39 proc. badanych przeznaczyło na zakup funduszy ponad 10 tys. zł., a kolejne 13 proc. między 5 a 10 tys. zł.
Mniejsze kwoty – do 1 tys. zł zainwestowało 12 proc. badanych.
W fundusze inwestują głównie osoby mające duże oszczędności

11. Deutsche Bank
3 powody, dla których warto inwestować w TFI
Osoby posiadające jednostki funduszy najczęściej wskazywały, że chciały w ten sposób zacząć regularne inwestowanie z myślą o przyszłości, np. emeryturze, edukacji dzieci, etc. (38 proc.).
Jedna trzecia (33 proc.) podzieliła swoje oszczędności pomiędzy różne produkty finansowe, w tym fundusze, a 30 proc. szukało alternatywy dla lokat i kont oszczędnościowych, ponieważ ich oprocentowanie – a co za tym idzie zyski – były niezadowalające.

12. Deutsche Bank
Polski inwestor indywidualny nadal w formie
W tegorocznym Ogólnopolskim Badaniu Inwestorów, przeprowadzonym przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych (SII) we współpracy z Deutsche Bank, aż 92 proc. inwestorów indywidualnych w Polsce zadeklarowało, że swoim portfelem zarządzają samodzielnie, poprzez rachunek maklerski.
Do pośrednictwa funduszy inwestycyjnych przyznawało się 35 proc. badanych.
Aż 66,4 proc. inwestorów podejmowało decyzje w oparciu o własne analizy lub o własne wyczucie (54,2 proc.).
Ważnym źródłem wiedzy o rynku kapitałowym były również raporty spółek giełdowych (44,3 proc.).

13. Deutsche Bank
Jak wygląda idealny rachunek maklerski?
Zdaniem ankietowanych przez SII, idealny rachunek maklerski musi:
być tani (do 50 zł rocznie, a najlepiej bezpłatny)
oferować niskie prowizje (jako kluczowy czynnik wskazało je 73 proc. badanych)
zapewniać dostęp do notowań w czasie rzeczywistym (najważniejszy czynnik dla 58 proc. odpowiadających).

14. Deutsche Bank
Debata na temat kształtu systemu emerytalnego i roli, jaką mają pełnić w nim Otwarte Fundusze Emerytalne, wzbudziła olbrzymie zainteresowanie mediów i spore emocje. Ostatecznie, jak podał ZUS, 15,4 proc. ubezpieczonych zdecydowało się zaufać OFE.
Badanie Deutsche Bank przeprowadzone w marcu tego roku wskazało, że w ujęciu ogółu populacji, poza obowiązkowym systemem na swoją emeryturę odkłada 27,1 proc. ankietowanych.
Emerytura – debata mobilizuje do aktywności

15. Deutsche Bank
O swoją emeryturę częściej dbają mężczyźni
Z myślą o emeryturze oszczędza jedna trzecia mężczyzn (33,9 proc.) i zaledwie 19,3 proc. kobiet.
Można również zauważyć korelację skłonności do samodzielnego zabezpieczania się na emeryturę z wiekiem.
Najwięcej odkładających było w grupie między 35 a 44 lat – aż 44 proc. badanych.
W przedziałach 45-54, 25-34 i 55-64 to odpowiednio 31,1 proc, 27,6 proc. oraz 21,8 proc.
Najrzadziej o emeryturze myślą najmłodsi.

16. Deutsche Bank
Mocny trend wzrostowy można było zaobserwować przede wszystkim na rynku pożyczek konsumpcyjnych.
Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy tego roku wartość udzielonych przez banki kredytów zwiększyła się o niemal 33 mld złotych.
Ogólna wartość umów na kredyty konsumpcyjne, zawartych w pierwszych trzech kwartałach 2014 roku, to według Biura Informacji Kredytowej 57,72 mld zł, co oznacza aż 13 proc. wzrost w porównaniu z analogicznym okresem roku 2013 (50,99 mld zł).
W tym roku pożyczamy wyjątkowo chętnie

17. Deutsche Bank
Większe wydatki…
Najwięcej, bo 13,8 proc. ankietowanych miało zamiar pojechać na wakacje.
Niewiele mniej, 13,4 proc. deklarowało cel bardziej praktyczny – remont mieszkania lub domu.
Inne, takie jak zakup samochodu (6,2 proc.), prywatne leczenie (5,4 proc.), organizacja wesela, komunii albo chrzcin (2,1 proc.) czy wysłanie dziecka na studia (1,7 proc.) były wskazywane rzadziej.

18. Deutsche Bank
W pierwszych miesiącach roku, kiedy przeprowadzane było badanie, symptomy ożywienia gospodarczego nie były jeszcze wyraźnie odczuwalne, dlatego też większość respondentów wolała posiłkować się własnymi oszczędnościami (prawie 51 proc.) lub pieniędzmi otrzymywanymi na bieżąco – w ramach wypłaty, emerytury czy renty (30,7 proc.).
Niemal 11 proc. w momencie realizacji badania miało zamiar sfinansować większy wydatek za pomocą kredytu, a tylko 5,4 proc. postarać się o pożyczkę u kogoś z rodziny.
…finansujemy z oszczędności i kredytów

19. Deutsche Bank
Najważniejsze parametry kredytu gotówkowego
Znaczna większość, bo ponad dwie trzecie Polaków (69 proc.), wzięłaby pod uwagę przede wszystkim jego oprocentowanie.
Dla 30 proc. badanych kluczowy był niski poziom comiesięcznych rat.
Kolejne 28 proc. pytanych wskazało na niewielką prowizję.
Dla co piątego badanego (21 proc.) znaczenie miała również odpowiednio niska marża banku udzielającego kredytu.

20. Deutsche Bank
Najważniejsze parametry kredytu mieszkaniowego
Analogicznie do kredytów gotówkowych, wysokość oprocentowania to kluczowe kryterium wyboru dla ponad 2/3 respondentów (69 proc.), a ponad połowa (53 proc.) wskazała na wysokość comiesięcznej raty.
Z kolei 51 proc. deklarowało, że zwraca uwagę przede wszystkim na wysokość prowizji banku.
Dla co trzeciej osoby (34 proc.) ważnym kryterium wyboru kredytu mieszkaniowego jest możliwość skorzystania z ubezpieczenia, np. od utraty pracy.

21. Deutsche Bank
Większość respondentów zapytana o to, na co wydałaby dodatkowe, otrzymane 5 tys. zł, w pierwszej kolejności zdecydowałaby się poprawić swoje warunki mieszkaniowe, kupując nowe meble, sprzęt AGD lub remontując – taką odpowiedź zaznaczyła blisko 1/3 badanych (30,7 proc.).
Co czwarta osoba (25,4 proc.) przeznaczyłaby niespodziewany zastrzyk gotówki na bieżące wydatki.
Niewiele mniej uczestników badania na liście życzeń umieściło wakacje (23,3 proc.) .
18,8 proc. to odsetek osób, które w pierwszej kolejności uregulowałyby zaległe zobowiązania, jak np. raty kredytu.
Liczba ankietowanych, którzy odłożyliby te pieniądze w domu na „czarną godzinę”, wyniosła 21,5 proc.
Na co najchętniej wydają Polacy?

22. Deutsche Bank
Badanie „Zwyczaje zakupowe Polaków”, przeprowadzone na zlecenie Deutsche Bank w lutym 2014 r., wskazało, że kobiety częściej od mężczyzn szukają okazji na wyprzedażach (zadeklarowało to 46 proc. kobiet i 37 proc. mężczyzn).
Mężczyźni chętniej wykorzystują do tego celu Internet. Z porównywarek cen korzystało 29 proc. z nich (i 20 proc. kobiet), a z aukcji online 24 proc. (16 proc. kobiet).
Okazji zakupowych nie szukało w ogóle 34 proc. kobiet i 43 proc. mężczyzn.
Strategie zakupowe Polaków i Polek

23. Deutsche Bank
W czasie wakacji coraz chętniej płacimy kartą
Z badań Deutsche Bank przeprowadzonych w czerwcu wynika, że podczas wyjazdu za granicę najchętniej płacimy gotówką kupioną w polskim kantorze (29,3 proc. wskazań)
Często używamy również kart kredytowych (23,1 proc.) lub korzystamy z miejscowych bankomatów, jeśli bank nie pobiera za to prowizji (20,6 proc.).

24. Deutsche Bank
Nowy rok napawa optymizmem
Choć wciąż wygrywa odkładanie oszczędności na lokatach, to odsetek takich odpowiedzi nie jest już tak dominujący jak kilka lat temu. Już tylko 19,9 proc. badanych skłonnych jest założyć lokatę w banku. Natomiast rachunek bankowy - jedynie 4,2 proc. respondentów.
Od ostatniego badania dwukrotnie wzrosła liczba osób, które chcą samodzielnie oszczędzać na emeryturę w ramach planów długoterminowego oszczędzania.
Chętnych do inwestowania w akcje spółek giełdowych jest mniej więcej tyle samo co w roku ubiegłym. Podobnie, jeśli chodzi o osoby planujące zakup jednostek uczestnictwa TFI, czy skorzystanie z inwestycji alternatywnych (wino, grunty, sztuka).

25. Deutsche Bank
Dane zawarte w raporcie pochodzą z badań Deutsche Bank przeprowadzonych przez Instytut Homo Homini w znacznej części między styczniem a grudniem 2014 r.
Badania ogólnopolskie, na losowej lub losowo-kwotowej próbie stanowiącej liczebną reprezentację cech demograficznych dla ogółu pełnoletnich mieszkańców Polski z zachowaniem rozkładów terytorialnych (dane wg GUS).
Badania zrealizowane metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI).
Informacja dotycząca badań Deutsche Bank
Sabina Salamon Rzecznik Prasowy Grupy Deutsche Bank w Polsce al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa +48(22) 579-9505 |+48 510001100 sabina.salamon@db.com www.deutschebank.pl www.deutschebank.pl/biuro-prasowe