Międzynarodowe badanie ING na temat postaw i zachowań konsumentów wobec oszczędzania w Polsce i na świecie.

1. Finansowy Barometr ING
Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez IPSOS
Kwiecień 2016 r.
Międzynarodowe badanie ING na temat postaw i zachowań konsumentów wobec oszczędzania
w Polsce i na świecie.

2. O badaniu
Finansowy Barometr ING:
 cykliczne badanie Grupy ING
przeprowadzane w kilkunastu krajach
 bada zachowania i postawy
konsumentów wobec zagadnień
finansowych w Polsce i na świecie
 Każda edycja koncentruje się na
innym obszarze finansów
Kolejna edycja badania została
przeprowadzona w 13 krajach:
 Polska, Austria, Belgia, Czechy, Francja,
Hiszpania, Holandia, Luksemburg,
Niemcy, Rumunia, Turcja, Wielka
Brytania, Włochy
 Metodologia: CAWI
 12 646 respondentów, 1000 z Polski
 Czas realizacji: październik 2015 r.

3. Sytuacja finansowa

4. Sytuacja ekonomiczna konsumentów
We wszystkich badanych krajach występuje przewaga osób dostrzegających pogorszenie własnej
sytuacji finansowej nad tymi, którzy dostrzegają poprawę. Jeszcze w 2012 r. Polacy należeli do najmniej
pesymistycznych nacji w ocenie własnej sytuacji finansowej, obecnie znajdują się blisko średniej
europejskiej.
Jaki wpływ w ciągu ostatnich 3 miesięcy miała obecna sytuacja
gospodarcza na Pana/Pani finanse netto (poprawiła vs pogorszyła)
2% 2%
9% 10%
56% 53%
26%
26%
5% 7%
Polska Średnia
Znacznie je
pogorszyła
Pogorszyła
Nic nie
zmieniła
Poprawiła
Znacznie je
poprawiła
-60%
-50%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
I II III IV I II III IV I II III
2013 2014 2015
Polska Przeciętnie w Europie
Przeciętnie
w Europie

5. Wzorce oszczędzania

6. Polacy najrzadziej deklarują oszczędności…
Tylko 43% Polaków deklaruje posiadanie jakichkolwiek oszczędności. Jeszcze rok wcześniej był
deklarował tak co drugi z nas. Obecnie, Polacy zajmują ostatnie miejsce ze wszystkich badanych państw
pod względem odsetka osób posiadających oszczędności.
81%
75%
67%
65%
61% 60% 60%
58% 57% 57%
48%
44% 43%
Luksemburg Holandia Wielka
Brytania
Francja Austria Hiszpania Belgia Niemcy Czechy Włochy Turcja Rumunia Polska
Osoby deklarujące posiadanie oszczędności
Przeciętnie w Europie: 58%

7. …i są najmniej zadowoleni z ich poziomu
Odsetek Polaków odczuwających dyskomfort z wysokości posiadanych oszczędności wynosi 52% i o
40% przewyższa odsetek osób deklarujących poczucie komfortu. Jest to jeden z największych poziomów
niezadowolenia ze wszystkich badanych państw. Średnio w Europie różnica pomiędzy osobami
zadowolonymi i niezadowolonymi z poziomu oszczędności wynosi 14%.
* Osoby posiadające oszczędności
Jak komfortowo czuje się Pan/Pani, biorąc pod uwagę aktualny poziom swoich oszczędności?
netto *
19%
18%
9%
2%
-6%
-9%
-15%
-18%
-23% -24%
-28%
-34%
-40%
Przeciętnie w Europie: -14%
12%
52%
26%
40%
Komfortowo Niekomfortowo
Polska Przeciętny EuropejczykPrzeciętnie w Europie

8. Równowartość 6-miesięcznych dochodów netto, jako oszczędności zapewniłoby
poczucie bezpieczeństwa połowie Polaków
Co dziesiąty Polak deklaruje, że poziom bezpieczeństwa dałaby mu już 1-krotność
miesięcznego wynagrodzenia. Blisko co czwarty (22%) wskazał na 3-krotnie większą kwotę.
42% Polaków czułoby się bezpiecznie z co najmniej 6-krotnością swoich miesięcznych
dochodów.
Jaka minimalna kwota zgromadzonych oszczędności daje Ci poczucie bezpieczeństwa?
10%
22%
16%
5%
8%
13%
1-krotność
miesięcznych
dochodów netto
3-krotność
miesięcznych
dochodów netto
6-krotność
miesięcznych
dochodów netto
9-krotność
miesięcznych
dochodów netto
12-krotność
miesięcznych
dochodów netto
powyżej 12-
krotności
miesięcznych
dochodów
* Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; 19 - 21 lutego 2016. Metoda: CAWI

9. 43%
53%
63%
52%
66%
55%
39%
58%
54%
44%
57%
40% 41%
45%
33%
17%
27%
10%
19%
33%
14%
13%
20%
6%
15%
6%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Czechy Austria Polska Francja Rumunia Hiszpania Holandia Niemcy Wielka
Brytania
Luksemburg Turcja Belgia Włochy
Tak, od czasu do czasu Tak, regularnie
Wprawdzie osoby, które już posiadają oszczędności dążą do ich powiększania…
80% Polaków, którzy posiadają oszczędności, deklaruje, że odkłada obecnie dodatkowe
środki pieniężne. Jest to trzeci najwyższy odsetek wśród badanych państw UE, po Czechach
i Austrii. Zarazem tylko 17% z nas odkłada pieniądze w sposób regularny, który sprzyja
akumulacji oszczędności.
* Osoby posiadające oszczędności
Czy odkładasz obecnie dodatkowe środki pieniężne?*
Przeciętnie w Europie: 69%

10. Wielka
Brytania Czechy Niemcy Luksemburg Austria Rumunia Holandia Polska Turcja Hiszpania Francja Belgia Włochy
Nie zmieniły się Wzrosły Spadły
…ale w minionym roku, Polacy częściej deklarowali spadek posiadanych oszczędności, niż ich
wzrost
Choć dynamika oszczędności Polaków jest niekorzystna (33% posiadających oszczędności
zadeklarowało. ich spadek, a tylko 25% ich wzrost), to nie wyróżnia się negatywnie na tle
innych państw. Najmniej korzystną dynamiką oszczędności wykazują się Włosi, Belgowie i
Francuzi.
* Osoby posiadające oszczędności w ciągu ostatniego roku
Przez ostatni rok moje oszczędności …*
39% 35% 33% 34% 33% 27% 33% 25% 23% 23% 20% 21% 11%
36% 39% 36% 32% 30% 40% 28% 42% 40% 34% 35% 33% 43%
26% 26% 31% 34% 37% 33% 39% 33% 37% 43% 45% 46% 46%

11. Najczęstszą przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki
Najczęstszym powodem spadku oszczędności w Polsce, wymienianym przez blisko połowę
respondentów (49%), są nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont domu). Powód ten
jest przez Polaków wymieniany wyraźnie częściej niż w innych krajach, gdzie najczęściej wskazywano na
spadek dochodów.
* Procenty nie sumują się do 100%, gdyż respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź
37%
28%
6%
25%
36%
33%
19%
6%
18%
49%
Moje regularne dochody zmalały, w związku z czym musiałem(am) sięgnąć
po oszczędności
Moje regularne dochody nie uległy zmianie, ale skorzystałem(am) z
zaoszczędzonych środków
Nie uzyskałem(am) spodziewanych środków z inwestycji przynoszących
regularne dochody (np. dywidend z funduszy inwestycyjnych lub dochodów z
wynajmu nieruchomości)
Wykorzystałem(am) część lub całość oszczędności do pokrycia wydatków
(związanych np. z zakupem lub wpłatą zaliczki na poczet zakupu domu,
spłatą części zadłużenia bądź darowizną)
Miałem(am) nieprzewidziane wydatki (np. na cele zdrowotne lub remont
domu)
Polska Przeciętny Europejczyk
Jakie były główne powody, dla których Pana/Pani oszczędności
zmniejszyły się w ubiegłym roku?

12. Polska na końcu krajów, których mieszkańcy posiadają fundusz awaryjny
Tylko 56% Polaków, którzy posiadają oszczędności, ma odłożoną gotówkę na
nieprzewidziane wydatki, np. konieczność naprawy samochodu lub remont. To najniższy
odsetek spośród wszystkich państw biorących udział w badaniu. Przeciętnie w Europie ten
odsetek wyniósł 73%. Najbardziej przezorni są Austriacy (91%) oraz Niemcy (89%).
91%
89%
80%
78% 78% 78%
74% 72% 71% 70% 70%
67%
62%
60%
56%
Austria Niemcy Czechy Holandia Wielka
Brytania
USA Luksemburg Rumunia Australia Francja Włochy Belgia Hiszpania Turcja Polska
Osoby posiadające fundusz awaryjny na nieprzewidziane wydatki, wśród
osób posiadających oszczędności
Przeciętnie w Europie 73%

13. Nie odkładamy na fundusz awaryjny, więc mamy problemy z nieprzewidzianymi wydatkami
Im większy odsetek społeczeństwa stanowią osoby przezorne - posiadające fundusz awaryjny, tym
rzadziej deklarowaną przyczyną spadku oszczędności są nieprzewidziane wydatki. Sugeruje to, że
lepsze planowanie finansów sprzyja mniejszej liczbie zaskoczeń nieprzewidzianymi wydatkami.
Oś Y. Odsetek osób posiadających fundusz awaryjny wśród
posiadających oszczędności
Oś X. Odsetek osób, których oszczędności zmalały
w wyniku nieprzewidzianych wydatków w ostatnim roku
AUS
DEU
CZE
NLDUK
LUX
ROM
FRA IT
BEL
ESP
TUR
POL
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

14. Polska niezmiennie pozostaje w ogonie rankingu państw pod względem odsetka
oszczędzających.
Posiadanie oszczędności jest skorelowane z dochodem. Gdyby badane społeczeństwa ułożyć w ranking
pod względem odsetka populacji, jaki posiada oszczędności, to okazałoby się, że ich pozycje nie
zmieniają się istotnie w czasie. W takim rankingu niezmiennie przewodzą Holandia i Luksemburg, a
Polska, Rumunia i Turcja znajdują się stale na jego końcu.
2015 2014 2013
Luksemburg 1 2 1
Holandia 2 1 2
Wielka Brytania 3 3 5
Francja 4 5 4
Austria 5 6 3
Hiszpania 6 9 8
Belgia 7 4 9
Niemcy 8 7 7
Czechy 9 10 6
Włochy 10 9 10
Turcja 11 12 11
Rumunia 12 13 13
Polska 13 11 12
58% 58% 65%
* Kolorami zaznaczono miejsce danego kraju w rankingu w danym roku.
Średni odsetek

15. Szansą na wzrost liczby Polaków posiadających oszczędności jest program 500+
Tylko 53% polskich rodziców deklaruje, że większość środków z dopłat 500 zł na dziecko
będzie przeznaczać na bieżące wydatki na dzieci. Aż 31% wskazało chęć odkładania na
oszczędności lub inwestycje na przyszłość dzieci.
Wyobraź sobie, że będziesz co miesiąc otrzymywał 500 zł na dziecko. Na jaki cel będziesz w
większości przeznaczał te pieniądze?*
* Badanie Ariadna dla ING Banku Śląskiego, n=1008; 19 - 21 lutego 2016. Metoda: CAWI
Jeden ludzik reprezentuje 2% Polaków posiadających dzieci
Inna odpowiedź lub trudno powiedzieć
Na spłatę długów
Na inwestycje (np. fundusz inwestycyjny) na przyszłość dzieci
Na oszczędności na przyszłość dzieci
Na bieżące wydatki na dzieci
5%
53%
27%
4%
11%

16. Wzorce zadłużania się

17. Odsetek zadłużonych Polaków jest wysoki na tle innych państw
Stosunkowo niewielu Polaków deklaruje, że nie posiada długów (45%), choć odsetek ten
nie odbiega tak znacznie od średniej dla badanych państw, zaś jego wysokość nie zmieniła
się od zeszłego roku. Przeciętnie w Europie zadłużona jest co druga osoba. Badanie nie
uwzględnia kredytów hipotecznych.
69%
59%
56% 56% 55%
53%
52% 51% 51%
45% 45% 45%
25%
Holandia Włochy Hiszpania Francja Belgia Austria Niemcy Wielka
Brytania
Czechy Luksemburg Polska Rumunia Turcja
Odsetek osób deklarujących brak zadłużenia osobistego*
* Bez uwzględnienia kredytów hipotecznych
Przeciętnie w Europie: 50%

18. Z posiadanym długiem czujemy się bardzo niekomfortowo
Polacy odczuwają wyraźnie większy dyskomfort związany z poziomem swojego zadłużenia,
niż mieszkańcy innych państw. Aż 67% czuję się niekomfortowo lub bardzo niekomfortowo
z wysokością swoich długów. Dla porównania, podobne odczucia podziela tylko 50%
Europejczyków.
8%
-2%
-13%
-21%
-25% -26% -26%
-31% -32%
-40% -41% -42%
-59%
5%
1%
16%
6%
29%
26%
26%
28%
25%
39%
Przeciętny
Europejczyk
Polska
Bardzo
niekomfortowo
Niekomfortowo
Ani komfortowo,
ani
niekomfortowo
Komfortowo
Bardzo
komfortowo
Jak komfortowo czuje się Pan/Pani w odniesieniu do poziomu swojego zadłużenia?
Przeciętnie w Europie: -29%
Przeciętnie
w Europie

19. Dziękujemy za uwagę