DEVELOPMENT OF YOGA IN INDIA

1. CHANNAVEERAGOUDA
PATIL

3. DzÁåwäPÀ ªÀiÁUÀð,±ÀjÃgÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£À¸ÀÄì JgÉqÀÄ
£ÀªÀÄäªÉÃ,DzÀgÉ EªÉgÀqÀÄ
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁV
¸ÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæ
¸ÉÆÃfUÀzÀ
¸ÀAUÀw.PÉ®ªÉÇêÉÄä
±ÀjÃgÀ §AiÀĹzÀºÁUÉ
ªÀÄ£À¸ÀÄì EgÀĪÀÅ
¢®è.CxÀªÁ ªÀÄ£À¸ÀÄì
§AiÀĹzÀºÁUÉ ±ÀjÃgÀ

4. AiÉÆÃUÀzÀ CxÀð :-
±ÀjÃgÀªÀ£ÉÆßAzÀÄ
C£ÀıÁ¸À£ÀPÉÆ̼À¥Àr¸ÀĪÀÅzÉ
à AiÉÆÃUÀ. EzÀÄ §zÀÄQ£À
PÀæªÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÉÆAzÀÄ
DzsÁåwäPÀ ªÀiÁUÀð.
AiÉÆÃUÀªÉAzÀgÉ ¸ÉÃgÀĪÀÅzÀÄ
CxÀªÁ MUÀÆÎqÀĪÀÅzÀÄ
JAzÀxÀð.
MUÀÆÎr¸ÀĪÀÅzÀÄ JAzÀgÉ “
zÉúÀ ªÀÄvÀÄÛ

5. AiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®
:-AiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß
ºÀÄqÀÄQPÉÆAqÀÄ ¸ÁVzÁUÀ
¨sÀUÀªÁ£ï ²ªÀ£À°è §AzÀÄ
¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. ²ªÀ zÉêÀgÀÄ D
¢üAiÉÆÃV CxÀªÁ AiÉÆÃUÀzÀ
ªÉÆzÀ® UÀÄgÀÄ JA§
£ÀA©PÉAiÀiÁVzÀÄÝ,
¥Àæ¥ÀAZÀzÀ J¯Áè
AiÉÆÃVUÀ½UÉ ²PÀëPÀ£ÉAzÀÄ
ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ
G¥À¤µÀvÀÄÛUÀ½AzÀ
ºÀÄnÖPÉÆArzÉ. zÉÊ»PÀ,

6. AiÉÆÃUÀzÀ
ªÁåSÉåUÀ¼ÀIJæà PÀȵÀÚ :
“ AiÉÆÃUÀ PÀªÀÄð¸ÀÄ P˱À®åA”
²æà PÀȵÀÚ£ÀÄ ¨sÀUÀªÀ
¢ÎÃvÉAiÀÄ°è ºÉýgÀĪÀAvÉ
PÉ®¸ÀzÀ°è PÀıÀ®vÉ
¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÉà AiÉÆÃUÀ
J¤¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ.
ªÀĺÀ¶ð :
AiÉÆÃUÀ: avÀÛ ªÀåQÛ
¤gÉÆÃzsÀ: ªÀÄ£À¹ì£À°è K¼ÀĪÀ

7. AiÉÆÃUÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ
EwºÁ¸ÀAiÉÆÃUÀ JA§
¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄÄ ªÉÆzÀ®Ä
DgÀA¨sÀªÁVzÉÝà ¨sÁgÀvÀzÀ°è
JA§ÄªÀÅzÀÄ ºÉªÉÄäAiÀÄ «µÀAiÀÄ
AiÉÆÃUÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÁæaãÀ
¸ÁA¥ÀæzÁAiÀÄzÀ CªÀÄÆ®å
PÉÆqÀÄUÉAiÀiÁVzÉ.
AiÉÆÃUÀªÀÅ ¥ÀæPÀÈw ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄ£ÀĵÀå£À £ÀqÀĪÉ

8. ¨sÁgÀvÀªÀÅ MAzÀÄ
¸ÁA¥ÀæzÁAiÀħzÀÞ gÁlÖçªÁVzÉ.
£ÀªÀÄä ¸ÁA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ½AzÀ¯ÉÃ
dUÀwÛ£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß
¸É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. »A¢¤AzÀ C£ÉÃPÀ
I䶪ÀÄĤUÀ¼ÀÄ F AiÉÆÃUÀzÀ
¸ÁA¥ÀæzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆAqÉÃ
§A¢zÁÝgÉ. F AiÉÆÃUÀzÀ C¨sÁå¸À
¢AzÀ¯Éà ¸ÁzsÀÄ, ¸ÀvÀÄàgÀĵÀgÀÄ,
IĶªÀÄĤUÀ¼ÀÄ DºÁgÀ, £ÀzÉæ,
¨ÁAiÀiÁjPÉ J£ÀßzÉà AiÉÆÃUÀ
¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆAqÀÄ

9. ¹AzsÀÆ PÀt廃 £ÁUÀjPÀvÉAiÀÄ
( 3300-1700)
¥ÁQ¸ÁÛ£ÀzÀ°è£À ¸ÀܼÀUÀ¼À°è
¥ÀvÉÛAiÀiÁzÀ ªÉƺÀgÀÄUÀ¼À°è
¸ÁªÀÄ£ÀåªÁV AiÉÆÃUÀ CxÀªÁ
zsÁå£ÀzÀ ¨sÀAVAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆîĪÀ
avÀæUÀ½zÀݪÀÅ. ±Á¹ÛçÃAiÀÄ
ZÀAiÀÄðUÀ¼À MAzÀÄ «zsÀ.
AiÉÆÃUÀzÀ ¥ÁæaãÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß
vÉÆÃj¸ÀĪÀAvÀºÀzÀÄ JA§ÄªÀÅzÀÄ
¥ÀÄgÁvÀvÀé±Á¸ÀÛçdÕ UÉæUÉÆÃj

10. »AzÀÆ UÀæAxÀUÀ¼À°è AiÉÆÃUÀ
JA§ ¥ÀzÀªÀÅ ªÉÆzÀ°UÉ
PÀoÉÆÃ¥À¤µÀvÀß°è ªÉÆzÀ°UÉ PÀAqÀÄ
§gÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ°è EA¢æAiÀÄUÀ¼À
¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÜVvÀUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
AiÉÆÃUÀzÀ PÀ®à£ÉAiÀÄÄ «PÁ¸ÀzÀ
§UÉV£À ¥ÀæªÀÄÄR
UÀæAxÀªÀÄÆ®UÀ¼ÉAzÀgÉ
ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À G¥À¤µÀvÀÛUÀ¼ÀÄ,
¨sÀUÀªÀ¢ÎÃvÉAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ

11. ¨sÁgÀvÀzÀ°è AiÉÆÃUÀzÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ ºÀAvÀ
ºÀAvÀªÁVzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ CzÀPÉÆÌAzÀÄ
ZËPÀlÄÖ zÉÆgÉvÀzÀÄÝ ªÀiÁvÀæ
2014 gÀ°è. ¸É, 2014 gÀAzÀÄ AiÉÆÃUÀ ¢
£ÁZÀgÀuÉ DZÀj¸ÀĪÀ
PÀÄjvÀÄ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆâ
¥Àæ¸ÁÛ¦¹zÀÝgÀÄ. CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ
AiÉÆÃUÀ ¢£ÁZÀgÀuÉ PÀgÀqÀ£ÀÄß
2014 r¸ÉA§gï£À°è «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁgÀvÀzÀ
SÁAiÀÄA ¥Àæw¤¢üAiÀiÁVgÀĪÀ

12. CAzÀÄ «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
MlÄÖ 193 gÁµÀÖçUÀ¼À ¥ÉÊQ
177 zÉñÀUÀ¼ÀÄ
C£ÀĪÉÆÃzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃrzÀݪÀÅ. «±Àé¸ÀA¸ÉܬÄAzÀ
CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ AiÉÆÃUÀ ¢
£ÁZÀgÀuÉAiÀÄ
CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÉßÃ
ºÀ®ªÁgÀÄ ¨ÉA§°¹zÀgÀÄ.

13. dÆ£ï 21 £Éà ¢£ÀªÀ£ÀÄß
AiÉÆÃUÀ ¢£ÁZÀgÀ£ÉAiÀÄ ¢
£ÀªÉAzÀÄ DZÀj¸À¯ÁVzÉ.

14. G¥À¸ÀAºÁgÀ
AiÉÆÃUÀ PÉêÀ® ±ÁjÃjPÀ ²¸ÀÄÛ
ªÀiÁvÀæªÀ®è, CzÀÄ fêÀ£ÀzÀ
PÀæªÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. CzÉÆAzÀÄ
¸ÀA¥ÀÆtð,DzsÁåwäPÀ
¥ÀxÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
AiÉÆÃUÀªÉAzÀgÉ “ªÀÄ£À¸ÀÄì
ªÀÄvÀÄÛ zÉúÀUÀ¼À «Ä®£À”.
dUÀwÛUÉ AiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß
¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀ QÃwð ¨sÁgÀvÀPÉÌ

15. DzsÁgÀ
UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ:1) ¥ÉÆæ . f. ZÀAzÀæ±ÉÃRgï
“AiÉÆÃUÀ, zsÁå£À,
¥ÁæuÁAiÀiÁªÀÄ”.
(2016)«¸ÀäAiÀÄ
¥ÀæPÁ±À£À ªÀiË£À
£À«®Ä gÀ¸ÉÛ
PÀĪÉÃA¥ÀÄ£ÀUÀgÀ.
2) CAvÀeÁð® ªÉåªÀ¸ÉÜ.