การนันทนาการ
- 2. การนันทนาการ คำว่า “นันทนาการ” ในภาษาไทย เดิมใช้คำว่า “สันทนาการ” ซึ่งหมายถึง การพูด การสนทนา พบปะสังสันทน์ ซึ่งอาจจะมาจากคำว่า “สนทนา” กับ “อาการ” แต่เมื่อแปลความหมายแล้ว มีความหมายแคบ ศาสตราจารย์เจ้าพระยาอนุมานราชธน หรือ เสถียรโกเศศ จึงได้บัญญัติคำศัพท์ เพื่อเรียกคำนี้ว่า “นันทนาการ” ซึ่งมาจากคำว่า “นันทน” หมายถึง สนุกสนานร่าเริง สนธิกับคำว่า “อาการ” (นันทน + อาการ) หมายถึง อาการแห่งความสนุกสนาน ร่าเริง ซึ่งเป็นคำที่ใช้มาจนถึงปัจจุบัน และเป็นคำที่มีความหมายใกล้เคียงกับคำว่า recreation ในภาษาอังกฤษมากที่สุด(จรินทร์ ธานีรัตน์ , 2528, หน้า 17)
- 3. ความหมายของนันทนาการ ความหมายของนันทนาการได้มีผู้ให้ความหมายไว้หลายท่าน ดังนี้ ดนู จีระเดชากุล (2538, หน้า 10) กล่าวถึง นันทนาการ ว่า เป็นสถานการณ์ หรือ กิจกรรมที่มนุษย์ปรารถนาที่จะเข้าไปสัมผัสหรือมีส่วนร่วมเพื่อให้ตนเองเกิดความสุข มีความพึงพอใจ และเกิดความซาบซึ้ง ซึ่งสถานการณ์เหล่านี้จะช่วยผ่อนคลายภาวะความตึงเครียดของร่างกายและจิตใจ ช่วยลดความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า ทำให้ร่างกายสดชื่น กระปรี้กระเปร่า มีพลังเตรียมพร้อมที่จะเผชิญกับปัญหาและภารกิจต่างๆ ในชีวิตประจำวัน สมบัติ กาญจนกิจ (2535 , หน้า 24) กล่าวถึง นันทนาการ หมายถึง กิจกรรมที่ก่อให้เกิดความสนุกสนานพึงพอใจและผ่อนคลายความตึงเครียด หลังจากการทำงานที่เหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า เพื่อจะเรียกพลังงานหรือความรู้สึกสดชื่นกลับคืนมา
- 4. ความหมายของนันทนาการ คณิต เขียววิชัย (2534, หน้า 26) กล่าวถึง กิจกรรมนันทนาการ คือ กิจกรรมยามว่างที่ทุกคนเข้าร่วมด้วยความสมัครใจและต้องไม่ขัดต่อวัฒนธรรมที่ดีงามของสังคมนั้นๆ สเตอริงค์เอสไวแนนส์ (Sterling S. Winans, อ้างถึงใน เชิดชัย โชครัตนชัย, 2540, หน้า 4) ผู้เชี่ยวชาญด้านนันทนาการของ สหรัฐอเมริกาได้สรุปความหมายของนันทนาการว่า หมายถึง การแสดงออกตามธรรมชาติของมนุษย์ ในด้านความต้องการและความสนใจเพื่อแสวงหาความพึงพอใจในยามว่าง โดยมิได้หวังผลตอบแทน ดังนั้นจะเห็นว่า นันทนาการ หมายถึง กิจกรรมที่สนุกสนานช่วยผ่อนคลายและทำในเวลาว่างจากงานประจำ ทำโดยความสมัครใจมีความพึงพอใจที่ได้ทำ และก่อให้เกิดประโยชน์
- 5. ประเภทของนันทนาการ นันทนาการในโรงเรียน (school recreation) หมายถึง กิจกรรมนันทนาการที่โรงเรียน หรือสถานศึกษาจัดขึ้นเพื่อบริการเด็กนักเรียน นักศึกษา ให้มีโอกาสเข้าร่วมอย่างทั่วถึง เพื่อการส่งเสริม การออกกำลังกาย การฝึกทักษะกีฬา การเรียนรู้ และการพักผ่อนอย่างอิสระ อาจจะจัดในชั่วโมง การเรียนการสอนหรือนอกเวลาเรียน ในสถานที่ใดที่หนึ่ง หรือภายในขอบเขตของโรงเรียน เช่น สนามกีฬา ห้องสมุด ห้องเรียน หรือจัดในรูปของชมรมหรือกิจกรรมเสริมทักษะต่างๆ เป็นต้น
- 6. ประเภทของนันทนาการ นันทนาการในสถานพยาบาล (hospital recreation) หมายถึง นันทนาการที่จัดเป็นกิจกรรมเฉพาะเพื่อการผ่อนคลาย พักฟื้นหรือเพื่อผลทางกายภาพบำบัด จิตบำบัด ให้กับผู้เจ็บป่วย ผู้พักฟื้นในสถานพยาบาลต่างๆ เพื่อช่วยเหลือบำบัดทางจิตใจ เพื่อการผ่อนคลายและเพื่อพัฒนากลไก การเคลื่อนไหว ให้มีสมรรถภาพดีขึ้น อาจจะจัดกิจกรรมการบริหารกาย การฟังดนตรี การเต้นกิจกรรมเข้าจังหวะ การแสดงต่างๆ เพื่อให้ผู้ป่วยได้แสดงออกตามความสามารถและความพึงพอใจของตน
- 7. ประเภทของนันทนาการ นันทนาการเกี่ยวกับการค้า (commercial recreation) หมายถึง นันทนาการที่จัดบริการให้กับบุคคลทั่วๆ ไปที่มีความสนใจอยากเข้าร่วมโดยมีค่าตอบแทนเป็นผลได้จากการบริการ เพื่อส่งเสริมให้ความบันเทิง เพลิดเพลิน พักผ่อนหย่อนใจ หรือมีจุดมุ่งหมายเฉพาะกลุ่ม ได้แก่ กิจกรรมการจัดบริการท่องเที่ยว การจัดฉายภาพยนต์ ดนตรี เป็นต้น
- 8. ประเภทของนันทนาการ นันทนาการอาสาสมัคร (voluntary recreation) หมายถึง กิจกรรมนันทนาการ ที่มุ่งหมายเพื่อการช่วยเหลือสังคม โดยมีการเสียสละทั้งเวลาแรงกาย และทุนทรัพย์ เพื่อให้การช่วยเหลือบริการ แก่สังคม โดยมิได้มุ่งหวังสิ่งตอบแทน กิจกรรมที่จัดส่วนใหญ่จะเป็นกิจกรรมที่ให้ความรู้ ทักษะ และความสนุกสนานเพลิดเพลิน เช่น การท่องเที่ยว การอยู่ค่ายพักแรม งานศิลปะ ดนตรี เกมกีฬา โดยส่งเสริมให้สมาชิกเข้าร่วมโดยไม่จำกัดลัทธิเชื้อชาติ ศาสนา
- 9. ประเภทของนันทนาการ นันทนาการในโรงงานอุตสาหกรรม (industrial recreation) หมายถึง นันทนาการที่เป็นกิจกรรมเพื่อจัดบริการกับบุคลากรในโรงงานหรือเจ้าหน้าที่ต่างๆ ที่ปฏิบัติงานอยู่ในโรงงาน ในสถานที่ทำงาน สำนักงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอุตสาหกรรม ตลอดจนบริษัทห้างร้านใหญ่ๆ เพื่อเป็น การผ่อนคลายความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าจากการทำงาน ให้ได้รับความสนุกสนาน พักผ่อนหย่อนใจ เช่น การจัดการแข่งขันกีฬาภายใน จัดดนตรี เพื่อส่งเสริมจูงใจในการทำงาน
