Artykuł Grzegorza Barana - Starszego Specjalisty ds. wdrożeń w BPSC SA - opublikowany w listopadowym wydaniu magazynu "Personel Plus".

1. HRM
76 Personelplus | listopad2016
Zarządzanie zespołem
P
1
Patrz: http://sport.tvp.pl/1141424/
nawalka-nie-jestem-zbawca,
dostęp: 5 października 2016 r.
„Polacy, nic się nie stało, Polacy, nic się nie sta-
łooo…” – ta kibicowska przyśpiewka stała się już
niemalnaszympiłkarskimhymnemiznakiemroz-
poznawczym na europejskich stadionach. Pamię-
tają państwo rok 2002, kiedy przed mundialem
wKoreiiJaponiiJerzyEngelzapowiadał,żejedzie-
my walczyć o mistrzostwo świata? Nie udało nam
się wtedy nawet wyjść z grupy. Ogromne nadzie-
jewiązaliśmyteżkolejnozreprezentacjamiPawła
Janasa, Leo Benhakkera i Franciszka Smudy. Za-
wszezaczynałosięikończyłotaksamo–najpierw
towarzyszyła nam ogromna nadzieja, potem jesz-
cze większe rozczarowanie. W ciągu trzech ostat-
nich lat nagle udało się stworzyć zespół, którego
efektów pracy nie tylko nie musimy się wstydzić,
ale który nawiązuje równorzędną walkę z najlep-
szymi drużynami Europy. Jak to możliwe?
Oczywiście można powiedzieć, że to przede
wszystkimefekttego,żemamycorazlepszychpił-
karzy. Ale przecież cztery lata temu w polskiej ka-
drzebyłiLewandowski,iPiszczek,iBłaszczykow-
ski, mieliśmy też tych samych bramkarzy, a mimo
to nie odnosiliśmy sukcesów. Nietrudno tu o ana-
logię z tym, co dzieje się w polskich irmach. Tam
także nie brakuje przecież talentów na miarę Mi-
lika, Krychowiaka, Boruca czy Fabiańskiego, ale
– niestety – nie zawsze udaje się je dostrzec. A jeś-
li już, to ci indywidualiści bardzo rzadko tworzą
doskonały zespół. Adam Nawałka nie dość, że nie
pogrzebał ambicji poszczególnych członków ze-
społu, to sprawił, że ci zaczęli doskonale się rozu-
mieć i ze sobą współdziałać, osiągając coś, co jesz-
czekilkalattemuleżałowsferzemarzeń.Historia
tego sukcesu to bardzo cenna lekcja dla wszyst-
kich. Oto najważniejsze wnioski z niej płynące.
Lekcjanr1:Talentysąwkażdymznas
„Lubię pracować z ludźmi, którzy mają marzenia,
bo nigdy nie brakuje im gotowości do poświęceń
i ciężkiego wysiłku. (…) Nie pominę nikogo, kto
jest przydatny”1
.
ZanimAdamNawałkarozpocząłpracęwGórniku
Zabrze, niewielu dostrzegało jakikolwiek poten-
cjałwpiłkarzachśląskiegoklubu.Okazałosięjed-
nak,żewieluszkolonychprzezniegozawodników
w krótkim czasie rozwinęło skrzydła. To przeko-
nanie obecnego selekcjonera, że talenty są w dru-
żynie,aletrzebajedostrzecirozwinąć,byłowidać
doskonale także w pracy z reprezentacją. Nawał-
ka nie ustalił listy 15, 17 czy 19 swoich murowa-
nych faworytów. Przed jego ostateczną decyzją
pod ścisłą obserwacją pozostawało co najmniej
30 piłkarzy, zaś meczowy monitoring obejmował
komplet 72 nazwisk wyselekcjonowanych przez
ponad dwa lata kadencji.
Nawałka story,
czyli jak budować zespół
Powściągliwy w wyrażaniu emocji, skromny, ale wyjątkowo
pracowity. Lider, który z indywidualistów zbudował doskonale
rozumiejący się i przede wszystkim skuteczny zespół. Składniki
sukcesu trenera Nawałki to świetny drogowskaz dla HR-owców
i zarządzających firmami, ponieważ stworzenie zespołu w czasach
dominacji Y-greków staje się coraz większym wyzwaniem.
Grzegorz Baran

2. 77listopad2016 | Personelplus
2
Patrz: http://www.polskieradio.
pl/43/265/Artykul/966836,Adam-
Nawalka-polacze-mlodosc-z-
doswiadczeniem, dostęp: 5 paź-
dziernika 2016 r.
3
Patrz: http://pilkanozna.pl/index.
php/Wydarzenia/Reprezentacja-
Polski/792912-kadra-kluczowe-
daty-i-liczby-z-notatnika-nawaki.
html, dostęp: 5 października 2016 r.
4
Patrz: http://www.polskieradio.
pl/43/265/Artykul/966963,Adam-
Nawalka-z-wotum-zaufania-od-
dziennikarzy-i-dzialaczy-PZPN,
dostęp: 5 października 2016 r.
5
Patrz: http://www.sport.pl/eu
ro2016/1,136510,18986488,sz
kocja-polska-adam-nawalka-
lewa ndowsk i-to -najlepszy-
napastnik.html, dostęp: 5 paź-
dziernika 2016 r.
Mało kto wierzył w Arkadiusza Milika, Krzysztofa
MączyńskiegoczyMichałaPazdana,ajednaktona
nichpostawiłtrener.Toważnawskazówkadlame-
nedżerów:mogąbyćoniniemalpewni,żeich irma
nieosiągnęłajeszcze100-procentowejwydajności.
Rezerwytkwiącewludziachsąogromne.Pytanie,
czy jesteśmy je w stanie monitorować, zidenty i-
kowaćiwjakikolwieksposóbzmierzyć.Wdużych
irmach, jeśli nie dysponujemy narzędziami infor-
matycznymi, jest to zadanie karkołomne, żeby nie
powiedzieć niemożliwe do realizacji. Systemy in-
formatyczne pozwalają nam na podstawie wyni-
ków ocen określić poziom posiadanych przez or-
ganizację talentów oraz wyłuskać pracowników
o określonych talentach zgodnie z kryteriami oce-
ny (kompetencyjne, kwali ikacyjne, efektywnoś-
ciowe). Natomiast na podstawie testów psycholo-
gicznych możemy odnaleźć w organizacji pracow-
nikówocechachosobowościowychpozwalających
na efektywne rozwijanie talentów.
Lekcja nr 2: Postaw na różnorodność
„Zamierzam wykorzystać obecny potencjał
i wprowadzić do kadry młode wilki. Jedno nie
wyklucza drugiego. Najlepszy jest mikst, czy-
li połączenie doświadczonych graczy z młodymi
gniewnymi”2
.
Choć Adam Nawałka buduje zespół na mocnym
istabilnymfundamencie,toniewahasięteżsięgać
po młodych zawodników. Najlepszym tego przy-
kładem jest chociażby Bartosz Kapustka. Ta stra-
tegiadoskonalesięsprawdza.Choćkomentatorzy
nie kryli zdziwienia co do składu polskiej kadry
przed meczem z Irlandią Północną, to selekcjoner
po raz kolejny udowodnił, że dobrze wie, co robi.
Chcesz zwiększyć wydajność zespołu – twórz ze-
społywielopokoleniowe.Tobardzoważnezwłasz-
czadziś,gdynarynkupracyjestpięćpokoleńikaż-
deznichmożenatensamproblemzapatrywaćsię
w zupełnie inny sposób. Na bazie różnorodnego
spojrzenia zespół potra i znaleźć najefektywniej-
szy sposób rozwiązania danego wyzwania.
Lekcja nr 3: Zadbaj
o wszechstronność
„Średniaków na mistrzostwach Europy nie
potrzebuję”3
.
Różnorodność jest cechą, która była dla Nawał-
ki ważna jeszcze w czasach, gdy grał na boisku.
To on, aby zadbać o ogólny rozwój, wymyślił tre-
ningi z judokami, zaglądał do gimnastyków, ćwi-
czyłzkoszykarzami.Ambicjaoraznieustępliwość
były jego znakami rozpoznawczymi. Na wszech-
stronność postawił też w reprezentacji. O powo-
łaniu do niej decydowała nie tylko forma, jaką pił-
karze reprezentowali na zgrupowaniach, ale tak-
że to, jak radzili sobie na różnych pozycjach.
Wskazówka dla HR-owców? Finansista może
być świetnym marketingowcem, a ten niezłym
HR-owcem. Nie ograniczaj ról w irmie, dbaj
o wszechstronny rozwój pracownika, sprawdź go
na różnych polach.
Lekcja nr 4: Dbaj o rozwój
„Środkowi obrońcy powinni występować ze sobą
dłużej, aby wytworzyć między nimi pewien auto-
matyzm. Powołam 4–5 zawodników na tę pozy-
cję, żeby się systematycznie zgrywali ze sobą”4
.
Przygotowującdrużynę,AdamNawałkaniechciał
ujawniać pomysłów taktycznych, ale wiele miej-
sca poświęcił defensywie, która była wielką bo-
lączką drużyny w eliminacjach Mistrzostw Świa-
ta 2014. Trenował umiejętności i zgranie zawod-
ników na tyle długo, że nie przegraliśmy żadnego
meczu,pozatym,któryzdecydowałowyelimino-
waniu naszej drużyny z rozgrywek.
RadadlaHR-u:zdiagnozowanenapodstawieocen
okresowych luki kompetencyjne, kwali ikacyjne,
efektywnościowe pracowników pozwalają na
zaplanowanie działań rozwojowych. Realizacja
działań rozwojowych uzupełniających luki wpły-
wanapoprawęfunkcjonowanianietylkoposzcze-
gólnych obszarów, ale i całej organizacji.
Lekcja nr 5: Nie bój się
odważnych decyzji
„Robert Lewandowski jest dla nas bardzo waż-
ny. To najlepszy napastnik na świecie. Mówię to
z pełnym przekonaniem. Ciągnie drużynę, doda-
je energii”5
.
To, że dziś Robert Lewandowski jest kapitanem
drużyny, nikogo nie dziwi, ale nie stałoby się tak,
gdyby nie decyzja Adama Nawałki. Wcześniej ki-
bice gwizdali na Lewandowskiego, zarzucali mu,
że strzela gole tylko w klubie, gdzie zarabia duże
pieniądze. Nawałka tych opinii się nie przestra-
szył. Nietrudno tu o historyczne analogie: 30 lat
temu w eliminacjach do mundialu Antoni

3. HRM
78 Personelplus | listopad2016
Zarządzanie zespołem
6
Patrz: http://www.polskieradio.
pl/43/265/Artykul/966836,Adam-
Nawalka-polacze-mlodosc-z-
doswiadczeniem, dostęp: 5 paź-
dziernika 2016 r.
7
Patrz: http://www.sport.pl/euro
2016/1,136510,20304125,euro-
2016-szwajcaria-polska-adam-
nawalka-czy-wygladam-na.html,
dostęp: 5 października 2016 r.
8
Patrz: http://www.sportslaski.
pl/info/selekcjoner-pocieszal-
z abr z a n-n ajwa z n iejsz e -z e -
jestescie-w-osemce.html, dostęp:
5 października 2016 r.
9
Patrz: http://www.rmf24.pl/sport/
news-prezes-gornika-nawalka-
ma-wa rsztat-i-autor y tet-to-
dobry-wybo,nId,1049139, dostęp:
5 października 2016 r.
Piechniczek oddał opaskę kapitańską Bońkowi.
Nagle zobaczyliśmy zupełnie inny zespół.
Rada dla HR-u: nie bój się podejmowania kon-
trowersyjnych decyzji. Lider to spoiwo zespołu
i to Ty musisz go znaleźć. Wykorzystaj system
informatyczny, aby odnaleźć liderów w orga-
nizacji – analizuj wyniki ocen i na ich podsta-
wie zaproponuj wybranym pracownikom ścież-
ki kariery.
Pamiętajmy, że Zbigniew Boniek, stawiając na
AdamaNawałkę,postawiłnatreneraniedoświad-
czonegonaareniemiędzynarodowejiwmeczach,
które rozgrywa się pod olbrzymią presją. Ale
w ten sposób wygrał.
Lekcja nr 6: Zbuduj morale
„Moim zadaniem jest, żeby ten zespół zaczął
funkcjonować jako drużyna na boisku i poza nim.
Chcę, żeby jeden walczył za drugiego. To ma być
prawdziwy team, również jeśli chodzi o morale
zawodników”6
.
Adam Nawałka doskonale wie, że tym, co wyróż-
nia zespoły osiągające sukces, jest – obok talentu
i ciężkiej pracy – przekonanie o własnej wartoś-
ci i posiadanych umiejętnościach. Praca lidera to
umiejętnośćkierowanialudźmi,wpłynięcianaich
morale i wyzwolenia determinacji. Nie da się zbu-
dować silnego zespołu – zarówno na boisku, jak
i w irmie – bez stałego motywowania i doskona-
leniajegoczłonków.Towymagaaktualnejwiedzy
natematpotencjałukażdegoznichiprzekazywa-
nia natychmiastowej informacji zwrotnej.
Lekcja 7: Nie dziel, łącz
„Czywyglądamnaczłowieka,którymógłbyćchoć
przez chwilę przestraszony wynikiem? Czy wy-
glądam na zaniepokojonego? Nie. Nie było takie-
gomomentuwmeczu.Mieliśmyswójplanigowy-
konaliśmy.Wiarajestzawszebardzomocnawna-
szej drużynie”7
.
Warto zauważyć, że Adam Nawałka ani nie kom-
plementował powoływanych zawodników, ani
tym bardziej ich nie krytykował. Zamiast za-
chwytów nad udanym powrotem Pawła Wszoł-
ka do kadry od selekcjonera można było usły-
szeć, iż pomocnik Hellas Werona zaprezentował
się pozytywnie. O Piotrze Zielińskim, który sła-
bo spisywał się w meczu z Ukrainą, powiedział,
że to bardzo doświadczony i ważny dla drużyny
zawodnik,żePiotrekZielińskiwidoczniepotrze-
bujejeszczewięcejczasuibędziemygowspierać,
nieustannie.
Rada dla HR-u: zespoły mają różne fazy dojrzało-
ści. W trakcie ich budowania najważniejsze jest
częste przekazywanie informacji zwrotnej o re-
alizowanych przez członków zespołu zadaniach.
Następnie należy skupić się na rozwoju komuni-
kacji pomiędzy nimi i rozwiązywaniu pojawia-
jących się kon liktów. Po osiągnięciu dojrzałości
zespół może odpowiadać za realizację danego za-
dania. Należy pamiętać, by lider zespołu posiadał
odpowiednie kompetencje i cechy pozwalające
mu ten zespół zbudować. Istotne są tu kompeten-
cjeprzywódcze,tj.wspieranierozwoju,wywiera-
niewpływu,kierowanieludźmiorazorientacjana
cel. Do budowania zespołu można również wyko-
rzystać imprezy integracyjne z odpowiednio za-
planowanymi atrakcjami.
Lekcja 8: Wymagaj, ale nie ponad siły
„Pamiętajcie, liczy się praca, praca i jeszcze raz
praca. Musicie skrupulatnie i bez nerwów budo-
wać nowy zespół”8
.
To, że zespół Adama Nawałki osiągnął sukces, nie
jest przypadkiem. Zanim Nawałka został trene-
rem reprezentacji, uratował GKS Katowice przed
degradacją do drugiej ligi i tchnął w niego nowe
życie.PodjegowodząGórnikZabrzepotrzebował
tylko jednego sezonu, aby ponownie awansować
do najwyższej klasy rozgrywkowej. To efekt żela-
znej konsekwencji, ciężkiej pracy i wysokich wy-
magań stawianych członkom zespołu.
– Możemy być pewni, że nikt nie będzie się w re-
prezentacji oszczędzał. Trener Adam Nawał-
ka preferuje taką pracę, że musisz dać z siebie
150 proc., żeby wejść na boisko – komentował po-
wołanie nowego selekcjonera prezes Górnika Za-
brze Artur Jankowski9
.
Jeśli chcemy stworzyć wydajną organizację, mu-
simywnajwiększymstopniuwykorzystaćpoten-
cjał pracowników. Nie oznacza to wcale pracy po
godzinach czy w weekendy, ale takie dopasowa-
nie do stanowiska i zadań, by odpowiadały one
kompetencjom i kwali ikacjom pracownika. Pra-
ca,którajestdopasowanadonaszychumiejętnoś-
ci, nie męczy, ale rozwija. Wykorzystajmy system
informatyczny, aby dostosować pracowników na
podstawie wyników ocen okresowych do najbar-
dziej dla nich odpowiednich stanowisk.

4. 79listopad2016 | Personelplus
10
Patrz: http://www.przeglad
sportowy.pl/pilka-nozna/i-liga,
nawalka-zbawca-gks-katowice,
artykul,63738,1,359.html, dostęp:
5 października 2016 r.
11
Patrz: http://www.newsweek.
pl/sport/adam-nawalka-sylwetka-
nowego-trenera-reprezentacji-polski-
newsweek,artykuly,273523,1.html,
dostęp: 5 października 2016 r.
Lekcja 9: Daj sobie czas
„Trener jest jak lekarz albo naukowiec – o swój
rozwój powinien dbać przez całe życie. Dlate-
go non stop musi być koło mnie ten twórczy
niepokój”10
.
Adam Nawałka nie zbudował reprezentacji Pol-
ski w ciągu miesiąca ani roku. Dzisiejszy sukces
toefektkonsekwentnychdecyzjipodejmowanych
na przestrzeni ostatnich lat. Jak powiedział o Na-
wałce red. Szczepłek: „Nie słyszałem, by ktoś mó-
wił o Nawałce źle. Nawet jeśli go nie lubią, to cho-
ciaż szanują. Nie wywalczył tego krzykiem, ale
pracą,uporemiszacunkiemdlacudzegozdania”11
.
Skutecznewdrożenienarzędzizarządzaniazaso-
bami ludzkimi wymaga czasu. Rozpocznijmy od
pilotażu w wybranym obszarze. Przeanalizujmy
przeprowadzony pilotaż, dokonajmy odpowied-
nichzmian.Przeprowadźmypierwszewdrożenia
na poziomie organizacji. Ponownie przeanalizuj-
my wyniki i dokonajmy kolejnych korekt. Wyko-
rzystajmy również ankiety, aby zapytać pracow-
nikówozdanie.Pozakończeniurealizacjiprocesu
możemy uznać, że wdrożenie zakończy się suk-
cesem, ale nie spoczywajmy na laurach. Narzę-
dzia z czasem będą wymagały kolejnych zmian.
Ważne, żeby nie poprzestawać w ich doskonale-
niu. Na bazie kolejnych doświadczeń oraz zmie-
niającego się otoczenia zewnętrznego oraz or-
ganizacji wyciągajmy wnioski i wprowadzajmy
ulepszenia.■
Grzegorz Baran
jest specjalistą ds. wdrożeń
mHR EVO w BPSC SA.
Dziesiąte wydanie komentarza uwzględnia wszystkie zmiany, które miały miejsce od czasu ostatniej edycji w 2014 r. W szczególności
omówiono nowe przepisy dotyczące: umów terminowych o pracę, zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wy-
powiedzenia, ochrony rodzicielstwa, obowiązkowej formy pisemnej umowy o pracę przed dopuszczeniem pracownika do pracy, zasad
delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Ponadto zwrócono uwagę na nowelizacje kodeksu cywilnego odnoszące się
do zmienionego pojęcia odsetek ustawowych, a także do formy czynności prawnej.
Tom I dotyczy ustawy – Kodeks pracy. Poszczególne przepisy są komentowane przystępnie, bez nadmiernych rozważań teoretycznych,
i ilustrowane orzecznictwem Sądu Najwyższego (także niepublikowanym), Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej. Na potrzeby praktyki zamieszczone zostały wzory podstawowych oświadczeń stron stosunku pracy oraz informacje
o opodatkowaniu świadczeń pracowniczych. W drugiej części tomu pierwszego znajdują się wybrane akty prawne niezbędne do sto-
sowania przepisów prawa pracy.
Tom II – opracowany w polskiej i angielskiej wersji językowej – przygotowany został w wersji elektronicznej [www.kodeks-pracy-
komentarz-wyd-10.wolterskluwer.pl] i jest dostępny po wpisaniu zamieszczonego w tomie pierwszym kodu aktywacyjnego. Obejmuje
najważniejsze regulacje obowiązującego w Polsce europejskiego prawa pracy. Są to zarówno akty ponadkodeksowe – Traktat o funk-
cjonowaniu Unii Europejskiej i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 – jak i dyrektywy, które były wzorcem
zmian w polskim prawie pracy. Zbiór przepisów zawiera ponadto bogaty wybór orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.
www.profinfo.pl
Kodeks pracy. Komentarz
Ustawy towarzyszące z orzecznictwem Europejskie prawo pracy z orzecznictwem
Kazimierz Jaśkowski, Eliza Maniewska
Książka dostępna w księgarni internetowej
REKLAMA