Deprem Teminatını da İçeren İşyeri Sigorta Poliçesi Kapsamında Tazminat Talebi
Deprem tarihi itibariyle, sigortalı işyeri için geçerli zorunlu deprem sigortası teminat limitinin olay tarihine göre doğru biçimde tespiti gerekir.
Deprem nedeniyle oluşan gerçek zarar miktarının belirlenmesi için konusunda uzman inşaat mühendisleri ve sigorta hukukçusundan oluşan bir bilirkişi heyetinden, deprem tarihindeki serbest piyasa rayiçlerine göre sigortalı işyerindeki hasarın giderilmesi için gerekli olan yeniden yapım- onarım maliyetinin ne kadar olacağı hususunda, denetime elverişli bir rapor alınması gerekir.
Oluşan gerçek zararın DASK teminatı içinde kalıp kalmadığı belirlenmesi ve saptanacak teminat limitini aşan gerçek zarar için sigorta şirketinin sorumluluğuna karar verilmesi gerekir.
Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığı'nca yayımlanan Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'nda belirlenen m2 bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır.
Zorunlu Deprem Sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, her halde Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz.
Zorunlu deprem sigortası sigorta bedelinin tespitinde, taşınmazın yüzölçümü- yapı tarzı gibi unsurlar etkili olup, bu unsurlar dahilinde belirlenecek sigorta bedelinin tarife ve talimatta belirlenen azami limiti aşması halinde en fazla azami limit üzerinden teminatın geçerli olması ilkesi benimsenmiştir.
Deprem Teminatını da İçeren İşyeri Sigorta Poliçesi Kapsamında Tazminat Talebi .pdf
1.
Deprem Teminatını da İçeren İşyeri
Sigorta Poliçesi Kapsamında Tazminat
Talebi
Deprem tarihi itibariyle, sigortalı işyeri için geçerli zorunlu deprem sigortası
teminat limitinin olay tarihine göre doğru biçimde tespiti gerekir.
Deprem nedeniyle oluşan gerçek zarar miktarının belirlenmesi için konusunda
uzman inşaat mühendisleri ve sigorta hukukçusundan oluşan bir bilirkişi
heyetinden, deprem tarihindeki serbest piyasa rayiçlerine göre sigortalı
işyerindeki hasarın giderilmesi için gerekli olan yeniden yapım- onarım
maliyetinin ne kadar olacağı hususunda, denetime elverişli bir rapor alınması
gerekir.
Oluşan gerçek zararın DASK teminatı içinde kalıp kalmadığı belirlenmesi ve
saptanacak teminat limitini aşan gerçek zarar için sigorta şirketinin
sorumluluğuna karar verilmesi gerekir.
Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine
Müsteşarlığı'nca yayımlanan Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'nda
belirlenen m2 bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık
yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır.
Zorunlu Deprem Sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, her halde
Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'nda belirlenen azami teminat
tutarından çok olamaz.
Zorunlu deprem sigortası sigorta bedelinin tespitinde, taşınmazın yüzölçümü-
yapı tarzı gibi unsurlar etkili olup, bu unsurlar dahilinde belirlenecek sigorta
bedelinin tarife ve talimatta belirlenen azami limiti aşması halinde en fazla
azami limit üzerinden teminatın geçerli olması ilkesi benimsenmiştir.
T.C. YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ E. 2020/537 K. 2021/1688 T. 22.2.2021
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı
nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili tarafından süresi içinde
temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
2. KARAR : Davacı vekili, davacıya ait işyerinin "Ticari Risk Sigorta Poliçesi" ile davalı tarafından
sigortalandığını, 23.10.2011'de meydana gelen depremde işyerinin hasar gördüğünü ve orta
hasarlı yapı olarak tespit edildiğini, işyerinin güçlendirme bedelinin 177.790,18 TL. olarak
saptandığını, davalıya yapılan başvuru üzerine DASK teminat limitleri ile poliçedeki deprem
muafiyeti gözetilerek 535,00 TL. hasar bedeli hesap edilip ödendiğini, davalının gerçek zararı
karşılamadığını, davacının en az 76.670,00 TL. talep hakkı olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin
hakları saklı kalmak kaydıyla 70.000,00 TL. tazminatın deprem tarihinden işleyecek yasal faiziyle
birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 06.03.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 112.715,00
TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, poliçede bina için 151.000,00 TL. teminat verildiğini ve % 5 deprem muafiyeti
bulunduğunu, açılan dosyada hesaplanan 565,00 TL. hasar bedelini davacıya ödediklerini,
davacının işyerinde oluşan hasarın DASK teminatı kapsamında kaldığını ve bu limiti aşan
hasardan davalının sorumlu tutulabileceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen
kabulüyle 2.115,00 TL. tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan
tahsiline, fazla isteğin reddine dair verilen hükmün, davacı vekili tarafından temyizi üzerine,
Dairemizin
24.12.2018 tarih, 2018/1547 Esas ve 2018/12611 Karar sayılı ilamı ile; "davaya konu deprem tarihi
olan 2011 yılı itibariyle, davacı işyeri için geçerli zorunlu deprem sigortası teminat limitinin olay
tarihine göre doğru biçimde tespiti için yeniden araştırma yapılması; daha sonra, deprem nedeniyle
oluşan gerçek zarar miktarının belirlenmesi için konusunda uzman inşaat mühendisleri ve sigorta
hukukçusundan oluşan başka bir bilirkişi heyetinden, deprem tarihindeki serbest piyasa rayiçlerine
göre davacının işyerindeki hasarın giderilmesi için gerekli olan yeniden yapım- onarım maliyetinin
ne kadar olacağı hususunda, denetime elverişli bir rapor alınması; davalı ... şirketi tarafından
düzenlenen ihtiyari deprem teminatını içeren poliçedeki özel şarta göre, oluşan gerçek zararın
DASK teminatı içinde kalıp kalmadığının belirlenmesiyle, oluşacak sonuca göre (davacının usuli
kazanılmış hakkı da dikkate alınarak) karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle hüküm tesisinin
doğru görülmediği" gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davanın kısmen
kabulüyle 134,64 TL'nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazla
isteğin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, deprem teminatını da içeren işyeri sigorta poliçesi kapsamında tazminat istemine ilişkindir.
Dairemizin önceki bozma ilamında; davaya konu deprem tarihinin 2011 yılı olduğu da gözetilerek,
davacıya ait 3 ve 4 bağımsız bölüm numaralı işyeri için DASK teminat limitinin ne kadar olacağının
doğru biçimde araştırılması ve saptanacak teminat limitini aşan gerçek zarar için davalının
sorumluluğuna karar verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Mahkemece, bozma ilamına uyulmuş
olmasına rağmen, anılan konuda hiçbir araştırma yapılmamış; 04.09.2019 tarihli bilirkişi heyeti
raporu benimsenerek karar verilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise; 01.01.2011
tarihinden itibaren DASK teminat limitinin tüm yapı tipleri için 150.000,00 TL. olduğu ve bu bedeli
aşan davacı zararının 669,64 TL. + KDV olduğu şeklinde görüş bildirildiği görülmektedir.
Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartları'nın "Sigorta Bedelinin Tespiti" başlıklı A.4. maddesi
"Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığı'nca
yayımlanan Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı'nda belirlenen m2 bedeli ile aynı meskenin
brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır.
3. Zorunlu Deprem Sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, her halde Zorunlu Deprem Sigortası
Tarife ve Talimatı'nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz" düzenlemesini yapmıştır.
Görüldüğü üzere, zorunlu deprem sigortası sigorta bedelinin tespitinde, taşınmazın yüzölçümü-
yapı tarzı gibi unsurlar etkili olup, bu unsurlar dahilinde belirlenecek sigorta bedelinin tarife ve
talimatta belirlenen azami limiti (somut olayda 150.000,00 TL) aşması halinde en fazla azami limit
üzerinden teminatın geçerli olması ilkesi benimsenmiştir. Bu itibarla; davacıya ait 3 ve 4 numaralı
bağımsız bölümlerin metrekaresi ile yapı tarzına göre ZDS sigorta bedelinin ne kadar olduğunun
hesap edilmesi gereklidir. Sadece, 2011 yılındaki azami teminat limiti olan 150.000,00 TL'nin baz
alınmasını içeren rapor yetersiz olduğu gibi, yetersiz rapora göre karar verilmesi de eksik inceleme
mahiyetindedir.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; Dairemizin önceki bozma ilamında detaylı biçimde
vurgulanan hususlar ile davaya konu deprem tarihinin 2011 yılı olduğu dikkate alınmak suretiyle;
davacıya ait işyerinin 2011 yılı DASK poliçesinin düzenlenmesi halinde geçerli olacak ZDS sigorta
bedelinin tespiti için araştırma yapılması (ilk karara esas alınan 22.01.2014 tarihli yazıdaki ZDS
sigorta bedellerinin 2014 yılına ilişkin olduğu belirtilip, bu yazı ilgi tutulmak suretiyle, 2011 yılı için
ZDS sigorta bedeli tespitinin istenmesi); bozmadan sonra alınan 04.09.2019 tarihli bilirkişi heyeti
raporunda, davacının gerçek zararı 150.669,64 TL. olarak saptandığından, doğru biçimde tespit
edilecek 2011 yılı ZDS sigorta bedeli ile gerçek zarar olan 150.669,64 TL. arasındaki farktan
davalının sorumlu olacağı dikkate alınarak, davalının daha önce ödediği 535,00 TL. de düşülerek
belirlenecek tazminatın hüküm altına alınması gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı
değerlendirmeyle, yazılı şeklide hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
Kabule göre de; 22.01.2014 tarihli yazıda bildirilen ZDS sigorta bedellerinin (110.600,00TL.)
benimsendiği belirtildikten sonra, bilirkişi raporundaki limiti (150.000,00 TL.) aşan zarar kısmından
davalının sorumlu olduğunun kabul edildiği şeklindeki gerekçe de kendi içinde çelişkili olmuştur.
Yine kabule göre; Dairemizin önceki bozma ilamında, davacı lehine oluşan usuli kazanılmış hakkın
(2.115,00 TL'lik miktar için) dikkate alınması gerektiği açıkça vurgulanmış olmasına rağmen,
bozmadan sonra verilen kararda 134,64 TL'ye hükmedilmesi, usuli kazanılmış hakkın ihlali
niteliğinde olup, kurulan hüküm bu yönüyle de doğru olmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün
BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine,
22/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.