ข่าวภัยแล้ง

1. ข่าวการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก ผลกระทบและการปรับตัวของอาเซียน
การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกเป็นปรากฏการณ์จากภาวะโลกร้อน
มีสาเหตุจากการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกอย่างต่อเนื่องมานับตั้งแต่ยุคปฏิวัติ
อุตสาหกรรมและทวีจานวนมากขึ้นจนถึงปัจจุบัน
ซึ่งในขณะนี้ยังไม่เห็นแนวทางที่ชัดเจนว่าจะหยุดยั้งลงได้อย่างไร
ตราบใดที่มนุษย์ยังไม่สามารถเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตลดการบริโภคพลังงานฟอสซิลลงได้
แม้ว่าจะมีความพยายามในการใช้กลไกระเบียบโลกที่มีอยู่ตามข้อตกลงนานาชาติ
เพื่อที่จะควบคุมการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งข้อตกลงที่สาคัญ ได้แก่
พิธีสารเกียวโตก็เพียงแต่มีผลในการชะลอภาวะโลกร้อนออกไปได้บ้างเท่านั้นยัง
ไม่มีวี่แววว่าจะบรรลุผลได้ตามเป้าหมาย
ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ของอา
เซียนเพราะผลกระทบที่นับวันทวีความรุนแรงมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพ เกษตรกรรม
ความมั่นคงและเศรษฐกิจ นอกเหนือไปที่ทาให้คนจนต้องจนลงไปอีก
โลกร้อนทาให้ช่องว่างทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศในภูมิภาคกว้างขึ้นกว่าเดิม
และนั่นเป็นอุปสรรคสาคัญต่อการก้าวสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนในปี พ.ศ.2558
กระทรวงการต่างประเทศสหราชอาณาจักร กรมอุตุนิยมวิทยา สหราชอาณาจักร และ ฮาร์ดลีย์
เซ็นเตอร์ จัดทาแผนที่ 4 องศาเซลเซียสแบบอินเตอร์แอ็กทีฟ เพื่อแสดงผลกระทบซึ่งจะเกิดขึ้นบนโลก
หากอุณหภูมิเฉลี่ยโลกสูงขึ้นอีก 4องศาเซลเซียส
เกินค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิช่วงก่อนยุคอุตสาหกรรม โดยเน้นเจาะลึกถึงความ
เปลี่ยนแปลงในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

2. ในฐานะที่อาเซียนเป็นแหล่งผลิตอาหารระดับครัวโลก ถ้าหากอุณหภูมิสูงขึ้น ถึง 4องศา
จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อการเพาะปลูก การประมง
แหล่งน้าและการใช้ชีวิตของชาวอาเซียนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศและปริมาณน้าฝน รวมถึงพายุฤดูร้อน พายุไซโคลนและไต้ฝุ่น
ที่จะมีความรุนแรงเพิ่มขึ้นเป็นเท่าตัว โดยฟิลิปปินส์มีความเสี่ยงสูงสุดที่
จะถูกพายุพัดกระหน่าแบบทั่วถึงทั้งเกาะตลอดปี แถมด้วยปรากฏการณ์ "เอลนิโญ่" และ "ลานิญ่า"
ที่จะเป็นปัจจัยสาคัญในการกาหนดทิศทางของพายุหลงฤดู
ซึ่งจะเกิดขึ้นบ่อยครั้งและทวีความรุนแรงไปตามสภาพอากาศที่ปรวนแปร
ส่งผลให้บางประเทศมีฝนตกชุกและพายุเข้า ขณะที่อีกประเทศแทบจะไม่มีฝนและร้อน แห้งแล้ง
กลายเป็นภาวะน้าท่วมน้าขาดแบบไม่รู้จบ ผลลัพธ์ที่ตามมาติดๆ
เมื่ออุณหภูมิโซนอาเซียนพุ่งสูงขึ้นก็คือข้อจากัดในการประกอบอาชีพ โดยเฉพาะ
พืชผลทางการเกษตรที่ไม่สามารถทนต่ออุณหภูมิของ "น้า"
ซึ่งร้อนขึ้น ประกอบกับความเป็นไปได้ของอุณหภูมิโดยรวมที่จะสูงเกินกว่า 35 องศาเซลเซียส
ในช่วงฤดูร้อนและปลายฝน ทาให้ผลผลิตแห้งตายและไม่เพียงพอต่อการบริโภค
นั่นยังไม่รวมถึงปัญหาขาดแคลน "ที่ทากิน"
เนื่องจากพื้นที่ราบลุ่มบางส่วนมีโอกาสถูกน้าท่วมจนมิด ตัวอย่างเช่น กรุงเทพฯ ถ้าดูจาก "แผนที่ 4 องศา"
จะพบว่า ในปี 2654 จะกลายสภาพเป็นเมืองบาดาล เพราะถูกน้าทะเลซึ่งสูงขึ้นราว 65 เซนติเมตร
ไหลเข้าท่วมทั่วทั้งกรุงที่ความสูงเหนือระดับน้าทะเลถึง 2 เมตร เช่นเดียวกับชะตากรรมของกรุงมะนิลา
จาการ์ตา โฮจิมินห์ซิตี้และชายฝั่งติดทะเลของสิงคโปร์
ขณะที่ผลกระทบด้าน "การประมง" ก็มีปัญหาไม่ได้ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เพราะน้าทะเล
น้าจืดและน้ากร่อย ต่างก็มีจุดเดือดและความเป็นกรดเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ จนทาให้สัตว์น้าและพืช
ซึ่งไวต่อการเปลี่ยนแปลง ส่อเค้าล้มตายและเสี่ยงสูญพันธุ์เป็นวงกว้าง กลายเป็นวิกฤตล้มละลายของการ
ประมง ซึ่งยากจะแก้ให้กลับมาเหมือนเดิม
นอกจากนี้ สุขภาพของมนุษย์ก็จะย่าแย่ลง
เพราะอุณหภูมิที่ร้อนขึ้นมีผลต่อคุณภาพของอากาศ โดยเฉพาะเมืองใหญ่ๆ อย่างกรุงเทพฯ
จาการ์ตาและมะนิลา ที่มีมลพิษมากอยู่แล้ว
จะยิ่งเข้าขั้นอันตรายจนมนุษย์ไม่สามารถใช้ชีวิตในเมืองได้อีก สภาพอากาศ ร้อนผิดธรรมชาติ
ยังเป็นต้นเหตุก่อโรคภัยไข้เจ็บ ทั้งลมแดด ความเครียด

3. ระบบไหลเวียนเลือดบกพร่องและโรคที่มีแมลงเป็นพาหะ เนื่องจากความร้อนเอื้อ
ประโยชน์ต่อการขยายพันธุ์ของแมลง
ทาให้โรคมาลาเรียและไข้เลือดออกมีโอกาสแพร่กระจายไปทั่วภูมิภาค
ปัญหาโลกร้อนจะทาให้เป้าหมายของอาเซียนที่จะนาพาภูมิภาคให้พ้นจากความยากจน
และการพัฒนาที่ยั่งยืนเป็นเรื่องที่ยากมาก เราจึงต้องแก้ไขเรื่องนี้อย่างเร่งด่วน
แม้ว่าจะมีความยากลาบากและไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ในทันที
แต่การเจรจาของสหประชาชาติและพิธีสารเกียวโตก็เป็นแนวทางระหว่างประเทศเพียง
แนวทางหนึ่งเดียวในขณะนี้ที่เกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศที่ครอบคลุมทั้งโลก ดังนั้นจึงจาเป็นอย่างยิ่งที่จะผลักดันกระบวนการนี้ต่อไป
เพราะเราไม่สามารถแก้ปัญหาขนาดใหญ่อย่างนี้ได้ด้วยการกระทาในระดับรัฐหรือ ปัจเจกเท่านั้น
การประชุมโลกร้อนที่แคนคูน ประเทศเม็กซิโก ปี พ.ศ.2553
แม้ว่าอาเซียนจะแสดงจุดยืนร่วมกันต่อกรณีการเรียกร้องให้ประเทศที่พัฒนาแล้ว
ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้ได้ 40% ภายในปี พ.ศ.2563
แต่ผลการประชุมที่เมืองแคนคูนยังไม่สามารถบ่งชี้ได้ว่าประเทศที่พัฒนาแล้ว
จะต้องลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้ได้ในปริมาณดังกล่าว
รวมถึงขาดการกาหนดเป้าหมายที่ชัดเจนของแต่ละประเทศที่จะมีส่วนร่วมในการควบ
คุมอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกไม่ให้ร้อนเกิน 2 องศา ตามที่เคยกาหนดไว้ในพิธีสารเกียวโตซึ่งจะหมดอายุลงในปี
พ.ศ.2555

4. สรุปประเด็นสาคัญที่อาเซียนจะต้องตระหนักคือ
การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกเนื่องจากภาวะโลกร้อนนั้นเป็นสิ่งที่ไม่สามารถ หลีกเลี่ยงพ้นได้
การเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตอาจผิดแผกแตกต่างไปจากการเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นและพบเห็นในปัจจุบัน อาเซียนต้องเตรียมตัวให้สามารถอยู่ได้ภายใต้สถานการณ์ในอนาคต
หรือมีขีดความสามารถในการบริหารจัดการกับความเสี่ยงได้มากขึ้น
การคิดถึงภาวะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกโดยเน้นประเด็นเรื่องลดโลกร้อน นั้น
แม้ว่าจะเป็นสิ่งที่ดีและควรช่วยกันทาแต่ก็ไม่อาจเพียงพอต่อการแก้ปัญหา การช่วยกันคนละเล็กละน้อย
(ถือถุงผ้า-ดับไฟ) นั้นอาจจะยังไม่เพียงพอ เราต้องปรับทัศนคติสังคมโดยต้องสร้างความเข้าใจร่วมกัน
ปรับวิถีชีวิต ปรับยุทธศาสตร์ประเทศ ชุมชน และธุรกิจ
ให้สอดคล้องกับทิศทางการเปลี่ยนแปลงในอนาคตที่อาจจะเกิดขึ้น
หรือมีขีดความสามารถในการรับมือกับสถานการณ์ในอนาคตได้ดียิ่งขึ้น
การวิเคราะห์ผลกระทบต่อประเทศไทย
สาหรับประเทศไทยซึ่งเป็นผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ของโลก
อุณหภูมิโลกที่สูงขึ้นจะมีผลกระทบต่อการปลูกข้าวในไทยเมื่อมีความเสี่ยง เพิ่มขึ้นเรื่องความแห้งแล้ง
หากไม่มีมาตรการปรับตัวใดๆ รองรับ
ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในช่วงตั้งแต่การเพาะปลูกจนถึงการเก็บเกี่ยวช่วงเพาะ ปลูกนั้น
ต้นข้าวค่อนข้างเปราะบางต่ออุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรง ผลผลิตข้าวอาจจะไม่เติบโต

5. หากอุณหภูมิสูงขึ้นเกิน 35องศาเซลเซียสในช่วงข้าวออกรวง ทาให้ผลผลิตลดลง
การที่ผลผลิตข้าวลดปริมาณลงอย่างมากนอกจากการบั่นทอนเศรษฐกิจของประเทศแล้ว
อาจนาไปสู่ปัญหาเรื่องความมั่นคงด้านอาหารของโลกได้
ผลกระทบต่อครอบครัว
- ทาให้ครอบครัวชาวนา ชาวประมงและชาวสวนมีรายได้น้อยลง ส่งผลกระทบต่อการเป็นอยู่
การใช้ชีวิตประจา
- ทาให้ขาดแคลนอาหาร ขาดแคลนน้าอุปโภคและบริโภค
- ทาให้คนในครอบครัวเกิดความเครียดส่งต่อสุขภาพร่างกาย
- ทาให้เศรษฐกิจตกต่า