1. Trưỡng Lão Thích Thông Lạc
TG NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO

2. LOØNG YEÂU THÖÔNG
L
TAÄP I
LÔØI NOÙI ÑAÀU
oøng yeâu thöông laø moät ñöùc tính cuûa muoân loaøi, khi môùi sinh ra laø ñaõ mang theo vôùi
ñöùc tính naøy, nhöng loøng yeâu thöông coù nhöõng caáp ñoä khaùc nhau.
Nhö moät ngoâi nhaø ñang bò chaùy moïi ngöôøi chaïy ñeán ñeàu ñöùng beân ngoaøi keâu cöùu, hay chæ laáy
maét nhìn tröôùc caûnh moät em beù ñang bò keït trong ngoâi nhaø löûa. Hoï khoâng daùm xoâng vaøo löûa chæ
bieát chôø ñôïi nhöõng ngöôøi lính cöùu hoûa, chöù khoâng coøn caùch naøo khaùc cöùu em beù thoaùt ra khoûi nôi
nguy hieåm.
Khoâng theå chôø ñôïi lính cöøu hoûa ñeán; khoâng theå nhìn caûnh keâu khoùc cuûa moät em beù trong côn
löûa ñoû chaùy aøo aït; khoâng theå nhìn caùi cheát cuûa moät em beù ñau thöông nhö vaäy ñöôïc. Moät ngöôøi
ñaøn oâng trong ñaùm ñoâng xoâng vaøo löûa ñoû cöùu chaùu beù thoaùt naïn.
Haønh ñoäng thaät laø kieân cöôøng anh duõng, tuy cô theå bò boûng nhöng ñaõ ñeå laïi moät hình aûnh
“Ngöôøi Huøng” trong moãi ngöôøi. Bôûi loøng yeâu thöông laø moät söùc maïnh duy nhaát khieán cho con
ngöôøi xem thöôøng caùi cheát, coi caùi cheát nheï tôï loâng hoàng.
Ñoïc caâu chuyeän Nôi Trôû Veà chuùng ta môùi thaáy “Loøng yeâu thöông duõng caûm” thaät laø cao
thöôïng tuyeät vôøi. Chæ coù loøng yeâu thöông thaät söï môùi daùm bieán mình trôû thaønh nhöõng con ngöôøi
duõng caûm, môùi laøm neân nhöõng kyø tích tinh thaàn yeâu thöông vó ñaïi cho ñôøi.
Loøng yeâu thöông vì ngöôøi., noùi thì ai noùi cuõng ñöôïc, nhöng ñeán khi laøm môùi thaáy khoù voâ
cuøng. Chuùng toâi chæ öôùc mong sao moïi ngöôøi vì thöông ngöôøi maø queân mình ñeå cho ñôøi ngaøy caøng toát
ñeïp hôn. Ñoïc nhöõng caâu chuyeän taâm hoàn cao thöôïng cuûa Haø Mai Anh dòch töø tieáng Phaùp sang
tieáng Vieät, tuy saùch do ngöôøi YÙ vieát, nhöng sao taâm hoàn cuûa hoï laïi gaàn guõi vôùi daân toäc Vieät
Nam ñeán theá.. Caùc chaùu beù tuy tuoåi coøn hoïc troø nhöng vì loøng thöông ngöôøi maø queân mình daùm hy
sinh mình cöùu ngöôøi, khieán chuùng toâi xuùc ñoäng töø trong saâu thaåm cuûa traùi tim neân khoâng theå caàm
ñöôïc nhöõng gioït nöôùc maét töï nhieân tuoân traøo.
-2-

3. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Loøng yeâu thöông laø moät caûm xuùc töï nhieân maø moãi ngöôøi ai cuõng coù. Treân ñôøi khoâng ai soáng
maø thieáu loøng yeâu thöông. Loøng yeâu thöông seõ coù yù nghóa hôn nhieàu khi chuùng ta bieát ban taëng cho
moïi ngöôøi khoâng phaân bieät thaân, sô ñeå laøm cho cuoäc soáng aám aùp, haïnh phuùc hôn; ñeå laøm cho moïi
ngöôøi gaàn guõi nhau hôn.
Thaät laø haïnh phuùc voâ cuøng khi moãi ngöôøi bieát taän duïng loøng yeâu thöông cuûa mình ban taëng
cho nhöõng ngöôøi gaëp hoaøn caûnh khoâng may; ban taëng cho nhöõng ngöôøi ñang caàn loøng yeâu thöông thì
ñôøi soáng loaøi ngöôøi seõ ñeïp bieát bao!.
Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
LÔØI CAÛM ÔN
Kính xin caùc taùc giaû trong caùc saùch, baùo cho pheùp chuùng toâi ñöôïc trích nhöõng baøi vieát veà ñaïo
ñöùc ñeå laøm saùng toû neàn ÑAÏO ÑÖÙC NHAÂN BAÛN – NHAÂN QUAÛ cuûa Phaät giaùo, xin chaân thaønh
caûm ôn quyù vò.
Saùch do HT. THÍCH THOÂNG LAÏC vieát khoâng ñöôïc baùn chæ kính bieáu cho moïi ngöôøi.
Kính ghi
HT. THÍCH THOÂNG LAÏC
-3-

4. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
NÔI TRÔÛ VEÀ
Trong cuoäc soáng haèng ngaøy con ngöôøi ñoái xöû vôùi con ngöôøi baèng LOØNG YEÂU
THÖÔNG thì theá gian naøy laø Thieân ñaøng, Cöïc laïc. Neáu treân theá giôùi moïi ngöôøi ñeàu bieát
yeâu thöông nhau thì theá giôùi ñaâu coøn chieán tranh, xaõ hoäi ñaâu coøn coù tranh chaáp vaø gia ñình
ñaâu coøn coù caõi coï hôn thua.
Cho neân LOØNG YEÂU THÖÔNG raát quan troïng ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa con ngöôøi hôn
ngaøn vaøng. Bôûi vaäy, LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng theå ñoåi baèng tieàn baïc, cuûa caûi taøi saûn maø
baèng caû traùi tim; baèng caû moät taâm hoàn chaân thaät.
Bôûi vaäy, “NÔI TRÔÛ VEÀ” cuûa moïi ngöôøi khoâng phaûi laø nôi giaøu sang, danh lôïi, tieàn
baïc, cuûa caûi, ruoäng ñaát nhieàu maø nôi LOØNG YEÂU THÖÔNG. Chæ coù loøng yeâu thöông chaân
thaät môùi laø nôi trôû veà cuûa moïi ngöôøi: “Moät coâ beù moà coâi cha meï soáng cuøng baø ngoaïi trong
moät caên phoøng nhoû treân gaùc.
Moät ñeâm caên nhaø boãng boác chaùy vaø ngöôøi baø ñaõ thieät maïng trong khi coá gaéng cöùu chaùu
gaùi cuûa mình, ngoïn löûa lan nhanh, vaø caû taàng treät cuûa caên nhaø nhanh choùng chìm vaøo bieån
löûa.
Nhöõng ngöôøi haøng xoùm goïi ñieän cho ñoäi cöùu hoûa, roài ñöùng ñoù nhìn trong voâ voïng, maø
khoâng theå xoâng vaøo nhaø bôûi ngoïn löûa ñaõ chaën kín moïi loái vaøo. Coâ beù tuyeät voïng keâu khoùc
caàu cöùu beân cöûa soå treân gaùc. Luùc aáy trong ñaùm ñoâng laïi coù tin ñoàn raèng: “löïc löôïng cöùu hoûa
seõ ñeán chaäm vaøi phuùt vì hoï ñang baän chöõa chaùy ôû nôi khaùc.”
Ñoät nhieân ngöôøi ñaøn oâng xuaát hieän cuøng vôùi chieác thang. OÂng döïng chieác thang töïa
vaøo chieác töôøng cuûa ngoâi nhaø, roài nhanh choùng tieán vaøo beân trong. Vaø oâng trôû ra vôùi coâ beù ôû
treân tay mình. OÂng trao coâ beù cho nhöõng ngöôøi ñang dang tay chôø beân döôùi roài maát huùt vaøo
maøn ñeâm.
Moïi ngöôøi ñieàu tra vaø thaáy raèng coâ beù chaúng coøn ngöôøi thaân naøo caû. Vaøi tuaàn sau, moät
cuoäc hoïp ñöôïc toå chöùc ñeå quyeát ñònh xem ai laø ngöôøi seõ chaêm soùc vaø nuoâi naáng coâ beù.
Moät coâ giaùo muoán nhaän nuoâi coâ beù. Coâ ñöa ra lyù do raèng mình coù theå baûo ñaûm cho
em moät neàn giaùo duïc toát. Moät ngöôøi noâng daân nhaän chaêm soùc coâ beù vì oâng cho raèng coâ beù seõ
khoûe maïnh vaø thoaûi maùi khi ñöôïc soáng ôû noâng traïi. Nhöõng ngöôøi khaùc cuõng ñöa ra nhöõng lyù
do thuaän lôïi ñeå ñöôïc nhaän nuoâi coâ beù. Cuoái cuøng moät ngöôøi daân giaøu coù nhaát thò traán ñöùng
daäy vaø noùi: “Toâi coù theå mang ñeán cho coâ beù naøy taát caû nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi maø moïi
ngöôøi vöøa ñeà caäp, coäng vôùi tieàn baïc vaø taát caû nhöõng gì maø tieàn coù theå mua ñöôï.c”
-4-

5. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Trong suoát buoåi thaûo luaän, coâ beù vaãn im laëng, maét nhìn xuoáng saøn nhaø.
“Coøn ai coù yù kieán gì khaùc nöõa khoâng?” OÂng chuû tòch leân tieáng.
Moät ngöôøi ñaøn oâng töø cuoái phoøng böôùc leân phía tröôùc. Böôùc ñi cuûa oâng chaäm chaïp vaø
coù veû ñau ñôùn. Khi ñaõ ñeán tröôùc maët moïi ngöôøi, oâng böôùc thaúng ñeán choã coâ beù vaø ñöa ñoâi
baøn tay ra. Moïi ngöôøi voâ cuøng kinh ngaïc. Baøn tay vaø caû hai caùnh tay cuûa oâng ñeàu bò phoûng
traàm troïng.
Coâ beù oøa khoùc:
“Ñaây chính laø ngöôøi ñaõ cöùu chaùu!”
Roài coâ beù quaøng tay quanh coå ngöôøi ñaøn oâng, nhö ñang giöõ chaët laáy cuoäc soáng thaân
thöông, nhö em ñaõ laøm trong caùi ñeâm ñònh meänh aáy. Roài coâ beù guïc ñaàu vaøo vai ngöôøi ñaøn
oâng vaø khoùc nöùc nôû trong giaây laùt. Sau ñoù em ngöôùc nhìn leân vaø mæm cöôøi vôùi oâng.
“Cuoäc hoïp ñeán ñaây laø keát thuùc”, ngöôøi chuû toïa tuyeân boá
Khuyeát Danh
Caâu chuyeän tuy ñôn sô nhöng baèng nhöõng gioït nöôùc maét yeâu thöông maø khoâng ai caàm
ñöôïc nhöõng xuùc ñoäng. Vì LOØNG YEÂU THÖÔNG oâng môùi xoâng vaøo nhaø löûa ñeå cöùu chaùu beù
thoaùt naïn, vì LOØNG YEÂU THÖÔNG maø chaùu beù chôø ngöôøi ñaõ cöùu mình trong löûa ñoû vaø
cuoái cuøng hoï laïi gaëp nhau trong LOØNG YEÂU THÖÔNG.
NÔI TRÔÛ VEÀ ñaõ khieán cho nhieàu ngöôøi phaûi rôi nöôùc maét tröôùc taám LOØNG YEÂU
THÖÔNG khoâng theå dieãn taû baèng lôøi maø baèng traùi tim cuûa con ngöôøi. Ñuùng vaäy, ngöôøi ñaøn
oâng cöùu chaùu beù baèng traùi tim YEÂU THÖÔNG, vaø chaùu beù chæ nhaän LOØNG YEÂU THÖÔNG
aáy baèng traùi tim YEÂU THÖÔNG cuûa mình. Chuùng ta ñöøng hieåu traùi tim yeâu thöông chæ coù
trai gaùi, môùi duøng danh töø naøy. Ñaáy laø hieåu moät caùch khoâng cao thöôïng, khoâng trong saïch,
coøn phaøm phu tuïc töû, taâm coøn bò chi phoái giöõa nam vaø nöõ, taâm khoâng coù loái thoaùt ra khoûi
tình nhuïc duïc thaáp heøn. Cho neân hieän giôø noùi ñeán loøng yeâu thöông töø traùi tim thì moïi ngöôøi
ñaõ hieåu loøng yeâu thöông töø traùi tim moät caùch sai laàm. Traùi tim yeâu thöông ôû ñaây laø LOØNG
YEÂU THÖÔNG chaân thaät töø trong taän ñaùy loøng saâu thaåm cuûa con ngöôøi.
Treân ñôøi khoâng coù moät vaät gì ñaùnh ñoåi LOØøNG YEÂU THÖÔNG ñöôïc, duø tieàn cuûa,
vaøng baïc, ngoïc ngaø, chaâu baùu nhö nuùi, nhö röøng cuõng khoâng ñaùnh ñoåi ñöôïc nhö treân ñaõ
noùi.
-5-

6. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Trong cuoäc ñôøi chuùng ta thöôøng thaáy, nhöõng ngöôøi giaû doái hay möôïn LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeå lôïi duïng nhau. Noùi YEÂU THÖÔNG laø ñeå lôïi duïng coâng söùc cuûa ngöôøi khaùc;
noùi YEÂU THÖÔNG laø ñeå chieám ñaït tieàn baïc, cuûa caûi, taøi saûn, ruoäng vöôøn, ñaát ñai; noùi YEÂU
THÖÔNG laø ñeå lôïi duïng tình duïc, noùi YEÂU THÖÔNG laø ñeå lôïi duïng baèng moïi thöù khaùc
nöõa. Khi lôïi duïng nhöõng ngöôøi khaùc ñöôïc nhö vaäy, ñeå roài hoï giöõ gìn ñöôïc nhöõng gì?
Taát caû nhöõng gì treân theá gian naøy ñeàu voâ thöôøng, ngay caû baûn thaân cuûa mình coøn giöõ
gìn khoâng ñöôïc thay, huoáng laø nhöõng vaät gì khaùc.
Hieän giôø chuùng ta toaøn laø nhöõng ngöôøi ñang soáng trong ñieân ñaûo töôûng neân chaïy theo
aûo aûnh, duïc voïng cuûa caùc phaùp theá gian, ñeå roài töï chuoát laáy toaøn nhöõng söï khoå ñau. Coù phaûi
vaäy khoâng quyù vò?
Ai cuõng bieát caùc phaùp ñeàu voâ thöôøng, ñoù laø moät söï thaät ñöông nhieân, khoâng ai daùm
phuû nhaän lôøi noùi naøy. Nhöng taïi sao chuùng ta ngu si ñeán ñoåi muø quaùng khoâng thaáy caùc phaùp
voâ thöôøng nhö thaät ñeå ñem söï soáng cao quyù cuûa mình chaïy theo aûo aûnh maø thoï laáy muoân
ngaøn söï khoå ñau.
Treân theá gian naøy caùc phaùp ñeàu voâ thöôøng, nhöng coù moät phaùp khoâng voâ thöôøng, noù
ñang ngöï trò trong loøng cuûa chuùng ta, noù maõi maõi khoâng bao giôø maát. Vaäy quyù vò coù bieát noù
laø phaùp gì khoâng?
Ñoù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa chuùng ta ñaáy quyù vò aï! LOØNG YEÂU THÖÔNG hôn
taát caû moïi thöù treân ñôøi, noù laø moät söùc maïnh voâ bieân maø cuoäc soáng cuûa con ngöôøi khoâng theå
thieáu ñöôïc. Neáu ai bieát trao taëng LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình laø bieát ñem laïi söï bình
an, yeân vui, haïnh phuùc cho mình, cho ngöôøi khaùc.
LOØNG YEÂU THÖÔNG CỦA CAROLYN
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa Carolyn ñaõ coi nheï taát caû taøi saûn, cuûa caûi, tieàn baïc cuûa
mình. Coâ ñaõ ñem moät ngoâi nhaø ñaõ söûa sang ñeïp maét nhaát, vöøa yù nhaát, nhöng bieát roõ ngoâi
nhaø naøy coù nhöõng kyõ nieäm töøng soáng cuûa chaùu Jenny ôû ñaây, neân coâ trao ngoâi nhaø aáy cho caû
gia ñình chaùu Jenny vôùi moät LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn töø traùi tim. Thaät laø cao thöôïng
thay!
-6-

7. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
“Carolyn laùi xe chaàm chaäm vaøo thò traán, trong tieát trôøi thu trong laønh, coâ thaáy loøng
mình thaät nheï nhoõm, quan saùt quanh caùnh cöûa thò traán nhoû beù naøy, coâ muoán tìm cho mình moät
khoâng gian lyù töôûng ñeå soáng vaø vieát nhöõng taùc phaåm maø coâ aáp uû töø laâu .
Caùch trung taâm thò traán khoaûng 7 caây soá coù moät khu röøng nhoû, thieân nhieân trong laønh
vaø yeân tónh, coâ chaïy xe ñeán ñoù vaø thaät baát ngôø döôùi caùc taùn caây coù moät caên nhaø baèng goã xinh
xaén naèm taùch bieät vôùi cuoäc soáng oàn aøo cuûa thò traán. Ngoâi nhaø ñang treo bieån rao baùn. Ñaây
ñuùng nhö laø ngoâi nhaø mô öôùc cuûa coâ töø bao naêm nay,
Coâ men theo loái moøn, ñeán tröôùc coång ngoâi nhaø. Laù caây traûi daøi treân loái ñi, khieán böôùc
chaân cuûa coâ giaäm leân ñaùm laù khoâ taïo ra nhöõng tieáng laïo xaïo. Ñi qua caùnh coång maøu traéng,
coâ böôùc leân haøng hieân baèng gaïch vaø nhìn vaøo ngoâi nhaø vaéng chuû qua lôùp kính trong suoát.
Caùch baøi trí trong caên nhaø Carolyn caûm thaáy thích thuù vaø môùi laï.
Sau ñoù coâ nhanh choùng tìm ñeán caên phoøng rao baùn ngoâi nhaø vaø coâ ñöôïc bieát raèng, ngoâi
nhaø bò tòch bieân vaø chuû nhaân cuûa noù khoâng coù khaû naêng traû nhöõng khoaûng tieàn vai möôïn cuûa
ngaân haøng.
Khi hoaøn taát caùc thuû tuïc mua baùn nhaø, caàm chieác chìa khoùa vaø giaáy chuû quyeàn nhaø vöøa
kyù treân tay Carolyn vaãn chöa tin noåi caên nhaø ñaõ thaät söï thuoäc veà mình. Ñöôïc ngöôøi baïn giôùi
thieäu moät ngöôøi thôï söûa chöûa nhaø gioûi trong vuøng teân laø Henry, Carolyn ñeán gaëp vaø nhôø anh
thôï söûa laïi caên nhaø.
Giöõa thaùng 12 moïi vieäc ñaõ hoaøn taát vôùi ngoâi nhaø xinh nhö coâ mong öôùc, maùi nhaø khoâng
coøn doät, caên nhaø khoaùc moät lôùp sôn maøu vaøng nhaït töôi taén, khung cöûa soå maøu xanh luïc baõi
coû ñöôïc caét tia caån thaän. Trong ngoâi nhaø thaät aám aùp, khaùc haúng vôùi veû hoang pheá khi Carolyn
tìm thaáy noù. Moät khung caûnh thaät tuyeät ñeå coâ coù theå ngoài saùng taùc tieáp nhöõng cuoán tieåu
thuyeát, nhöõng baûn thaûo ñang dang dôû, thöïc söï caên nhaø ñaõ ñem ñeán cho coâ nguoàn caûm xuùc daøo
daït, nhöõng yù töôûng saùng suûa xuaát hieän, meàm maïi uyeån chuyeån, vaø coâ ñaõ vieát baèng taát caû taâm
hoàn mình.
Vaøo moät buoåi chieàu trôøi laïnh, khi ñang luùi cuùi queùt saân, Carolyn baát chôï nghe tieáng
chaøo thaät nhoû: “Chaøo coâ”. Carolyn quay veà phía tieáng noùi vaø thaáy moät coâ beù coù maùi toùc ñoû
hoe ñang ñöùng thaäp thoø tröôùc coång.
Chaøo chaùu – Carolyn mæm cöôøi teân chaùu laø gì ?
- Jenny - theá coøn coâ?
- Coâ laø Carolyn
-7-

8. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
- Coâ thaáy ngoâi nhaø theá naøo? – Vò khaùch beù nhoû nhìn coâ vaø hoûi.
- Coâ raát thích noù, tröôùc ñaây coâ luoân mô mình seõ soáng trong moät ngoâi nhaø nhö theá naøy
chaùu a!
- Gia ñình chaùu cuõng raát yeâu noù – Jenny noùi - maøu sôn môùi laøm noù ñeïp quaù!
- Carolyn ngöøng queùt:
- Tröôùc ñaây chaùu ñaõ soáng ôû ñaây sao?
- Vaâng khi boá chaùu maát gia ñình chaùu phaûi chuyeån ñi!
- Theá baây giôø gia ñình chaùu soáng ôû ñaâu? Carolyn caûm thaáy ñoäng loøng traéc aån.
- Treân moät cabin trong thò traán coâ aï!
Carolyn ñaët choåi xuoáng, ñeán gaàn coâ beù vaø hoûi:
- Chuyeän gì ñaõ xaûy ra vôùi boá chaùu vaäy?
Boá chaùu bò beänh trong moät thôøi gian daøi vaø khoâng theå tieáp tuïc laøm vieäc ñöôïc. Meï chaùu
ñaõ vay möôïn tieàn ñeå chaïy chöõa cho boá nhöng baùc só baûo khoâng theå cöùu chöõa ñöôïc. Boá chaùu
ñaõ maát vaøo naêm ngoaùi, tröôùc leã giaùng sinh. Sau ñoù ngaân haøng noùi vôùi meï chaùu raèng gia ñình
chaùu phaûi chuyeån ñi. Meï chaùu ñaõ khoùc raát nhieàu!
- AØ! Ra laø vaäy sao? Jenny! Chaùu uoáng moät ly nöôùc chanh nheù?
-Caùm ôn coâ nhöng chaùu xin pheùp coâ veà. Meï chaùu seõ raát lo khi khoâng thaáy chaùu. Chaùu
coøn phaûi troâng em ñeå meï naáu böõa toái nöõa. Coâ cho pheùp chaùu quay laïi ñaây chöù aï?
- Coâ raát mong gaëp chaùu!
Tröôùc khi ñi khuaát Jenny coøn ngoaùi laïi nhìn ngoâi nhaø vôùi veû luyeán tieác.
Nhìn ngoâi nhaø nieàm mô öôùc cuûa mình Carolyn caûm thaáy raát buoàn. Beân trong ngoâi nhaø,
coâ döôøng nhö thaáy caûnh sinh hoaït cuûa gia ñình Jenny. Ngöûi thaáy muøi baùnh mì nöôùng trong
caên beáp nhoû. Coâ coøn nghe ñöôïc tieáng cöôøi ñuøa cuûa ñöùa treû thô vaø nuï cöôøi haïnh phuùc cuûa boá
meï chuùng … coâ thaáy loøng mình ñang raát boái roái.
-8-

9. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Trong ñeâm giaùng sinh, Carolyn nhôø Henry ngöôøi thôï söûa chöõa nhaø – caûi trang thaønh
oâng giaø Noel ñeán run chuoâng tröôùc cabin nhaø Jenny. Khi anh böôùc vaøo vôùi nuï cöôøi raïng rôõ
khoâng khí trong gia ñình coâ beù trôû neân aám aùp hôn trong ñeâm laïnh giaù. Anh trao cho Jenny moät
con buùp beâ ñaëc bieät coù maùi toùc ñoû nhö maùi toùc cuûa coâ beù, vaø quaû boùng cao su maøu xanh cho
em trai cuûa Jenny vaø noùi:
- Chò Sarah! Ñaây laø moùn quaø daønh cho chò.
Sarah ngaïc nhieân nhaän chieác phong bì roài môû ra. Beân trong coù moät chieác chìa khoùa, tôø
giaáy chuyeån nhöôïng ngoâi nhaø ñöùng teân Sarah vaø taám thieäp ñöôïc ghi: “Ngoâi nhaø ñang ñoùn chôø
gia ñình chò ! Toâi hy voïng leã giaùng sinh naêm nay thaät söï ñem laïi yù nghóa cho gia ñình chaùu
Jenny. Ñieàu naøy môùi ñuùng laø ngoâi nhaø mô öôùc cuûa toâi. Chuùc gia ñình chò giaùng sinh thaät vui
veû. Moät ngöôøi baïn.
Ñoâi maét cuûa Sarah ngaán leä coâ khoâng ngôø raèng moät ngöôøi phuï nöõ xa laï -ï moät taám loøng
nhaân aùi vaø quaù ñoåi cao thöôïng coù theå hy sinh caû moät gia taøi moät nieàm mô öôùc cuûa mình cho
ngöôøi khaùc. Rieâng ñoái vôùi Carolyn - duø laø moät ngöôøi phuï nöõ nhoû beù hay laø moät nhaø vaên noåi
tieáng sau naøy – ngoâi nhaø mô öôùc ñoù chính laø nôi ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng yù töôûng nhaân vaên
cao caû tröôùc heát trong cuoäc ñôøi vaø ñi vaøo nhöõng trang saùch.”
Thanh Mai
Theo The Dream
Keát luaän caâu chuyeän treân khoâng ai caàm ñöôïc nöôùc maét. Moät ngoâi nhaø ñeïp vaø vöøa yù
nhö vaäy, theá maø Carolyn thaûn nhieân hy sinh trao laïi cho ngöôøi khaùc vôùi taám LOØNG YEÂU
THÖÔNG roäng môû. Vì bieát raèng ngoâi nhaø aáy coù nhöõng kyû nieäm cuûa chaùu beù Jenny töøng
soáng ôû ñoù. Chính LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi ñem laïi cho mình cho ngöôøi moät söï bình an,
moät nieàm vui chaân thaät, moät cuoäc soáng nhìn veà töông lai saùng laïng, moät cuoäc soáng traøn ñaày
nhöïa soáng YEÂU THÖÔNG.
Bôûi vaäy, LOØNG YEÂU THÖÔNG chæ coù ban taëng nhau baèng haønh ñoäng töø trong traùi
tim, maø khoâng heà môû mieäng noùi ôn, noùi nghóa; LOØNG YEÂU THÖÔNG chia seû nhau moïi
vieäc laøm maø khoâng heà keå coâng, keå söùc. Trong cuoäc soáng haèng ngaøy chuùng ta laøm ñöôïc
nhöõng gì cho ngöôøi khaùc laø ñaõ ban taëng LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Chuùng ta khoâng chòu khoù quan saùt, chöù neáu chòu khoù quan saùt chuùng ta seõ thaáy LOØNG
YEÂU THÖÔNG theå hieän baèng haønh ñoäng raát roõ raøng: Daét moät baø laõo qua ñöôøng, ñoù laø haønh
ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG; nhöôøng choã ngoài cho ngöôøi coù em nhoû hay moät ngöôøi giaø yeáu
-9-

10. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
treân xe bus, ñoù cuõng laø haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG; duøng lôøi an uûi moät ngöôøi naøo ñoù
ñeå hoï ñöôïc yeân taâm an vui ñoù cuõng laø ñaõ ban taëng haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG cho
ngöôøi aáy.
Trong cuoäc soáng haèng ngaøy coù raát nhieàu vieäc khieán cho moïi ngöôøi baát an, khi gaëp
tröôøng hôïp aáy chuùng ta caàn ban taëng haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi hoï, chæ bieát
ban taëng LOØNG YEÂU THÖÔNG chaân thaät töø traùi tim cuûa mình thì seõ an uûi bieát bao nhieâu
taâm hoàn ñang khoå ñau.
Moãi böôùc ñi traùnh giaäm ñaïp leân nhöõng loaøi vaät nhoû nhít nhö kieán vaø coân truøng döôùi
böôùc chaân, ñoù laø chuùng ta cuõng thöïc hieän haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Ñem moät naém côm hay moät naém luùa cho moät con chim hay moät con gaø cuõng nhö cho
moät con meøo ñang ñoùi, ñoù cuõng laø thöïc hieän haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Nghe tieáng keâu caàu cöùu cuûa moät con nhaùi tröôùc mieäng con raén, chuùng ta khoâng theå
laøm ngôi, vaø coá tìm moïi caùch ñeå cöùu con nhaùi vaø ngaên chaën con raén traùnh laøm nhöõng ñieàu
aùc.
Con raén tuy khoâng aên thòt con nhaùi nhöng noù cuõng khoâng cheát ñoùi ñaâu quyù vò aï! Vì noù
cuõng coù theå soáng baèng nhöõngthöïc phaåm khaùc nhö traùi caây chín, côm hoaëc nhöõng laù caây hoaëc
coû non.
Khi chuùng ta ngaên con raén khoâng cho gieát haïi con nhaùi laø chuùng ta ñaõ laøm ñöôïc hai
ñieàu laønh :
1- Laø cöùu con nhaùi
2- Laø giuùp con raén traùnh laøm ñieàu aùc.
Trong cuoäc soáng haèng, neáu chuùng ta chæ soáng coù moät mình thì khoâng coù ñieàu gì phaûi
noùi, nhöng ñaõ noùi cuoäc soáng thì phaûi coù nhieàu ngöôøi, nhöng coù nhieàu ngöôøi thì phaûi coù nhieàu
yù. Vì theá, coù nhöõng yù ñoàng nhau thì thaät laø thuaän chieàu maùt maùi, nhöng coù nhöõng yù khoâng
ñoàng nhau laø do tính coá chaáp yù mình ñuùng, yù ngöôøi khaùc sai. Do yù ngöôøi khaùc sai maø mình
ñaõ ñaùnh maát LOØNG YEÂU THÖÔNG. Ñaùnh maát LOØNG YEÂU THÖÔNG neân coù nhieàu tröôøng
hôïp xaûy ra neân chuù yù:
Thöù nhaát: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG neân coù nhöõng yù kieán coá chaáp taïo thaønh
nhöõng cuoäc caõi coï tranh hôn thieät, bieán cuoäc soáng baát an cho nhau.
- 10 -

11. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Thöù hai: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG neân ngöôøi naøy ñoái vôùi ngöôøi khaùc sinh ra thuø
gheùt, coù khi ñi ñeán choã aáu ñaû vaø gaây ra aùn maïng.
Thöù ba: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG thì baïo löïc gia ñình thöôøng xaûy ra, do vôï hay
choàng muoán chieám höõu laøm quyeàn cuûa rieâng mình (ghen, tuoâng)
Thöù tö: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG neân con ngöôøi thöôøng coù tính hay sôï seät, nhuùt
nhaùt, thieáu can ñaûm khoâng daùm nhaän nhaän loãi mình thöôøng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc. Chaùu beù
Garoâneâ can ñaûm daùm ñöùng leân nhaän loãi thay cho baïn mình thaät laø moät LOØNG YEÂU
THÖÔNG cao thöôïng.
“Giờ vào lớp, ông Perbôni chưa có đấy, ba bốn cậu đang thi nhau chế giễu anh Crôtxi khốn
nạn - tức là cậu bé tóc vàng, tay liệt, con bà bán hoa quả. - Họ lấy thước đánh cậu, lấy vỏ hạt dẻ
ném cậu, họ gọi cậu là con quỉ què và mếu máo giả cách làm người liệt tay. Ngồi trơ một mình ở
đầu ghế, cậu thẹn thùng và đưa mắt nhìn người nọ, người kia như để van lơn họ khỏi hành hạ mình.
Được thể, bọn học trò càng làm già. Cậu phẫn uất quá, máu đưa lên cổ và phát run người. Thình
lình, Phranti, một đứa học trò mặt xấu như khỉ, đứng lên ghế, khuỳnh hai cánh tay như người khoác
hai cái giỏ, bắt chước bộ tịch mẹ cậu Crôtxi những khi đứng đợi con ở cửa trường. (Đã mấy hôm nay,
bà không đến đón con vì bị ốm). Coi tấn tuồng câm ấy học trò cười ầm cả lên. Crôtxi điên tiết, vồ
ngay lọ mực trước mặt ném Phranti, Phranti né mình, lọ mực trúng giữa ngực ông Perbôni ở ngoài
bước vào.
Mọi người hết vía, chạy trốn về chỗ và ngồi im thin thít.
Thầy giáo lên bục cau mày hỏi:
_Ai ném lọ mực?
Chẳng ai hé răng.
Thầy gắt:
_ Ai ? Ai ném?
Lúc ấy bị kích thích vì lòng thương bạn, anh Garônê đứng dậy nói quả quyết:
_ Thưa thầy, con.
Thấy mọi người sửng sốt về câu trả lời ấy, thầy hiểu ngay và ôn tồn nói :
_ Không. Không phải con.
Xong thầy lại nói:
_ Ai trót dại đứng lên thú nhận, ta sẽ tha.
- 11 -

12. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Crôtxi đứng lên nói:
_ Thưa thầy, các anh ấy chọc con, đánh và chửi con... Con mất trí... Con trót ném...
_ Thầy nói tiếp:
_ Cho ngồi xuống. Bây giờ đến lượt những kẻ sinh sự đứng lên.
Bốn anh trong bọn khiêu khích đứng dậy, cúi đầu.
_ Thầy mắng:
_ Các anh đã vô cớ lăng mạ một người bạn không trêu chọc các anh. Các anh đã chế giễu một
người tàn tật. Các anh đã xúc phạm một đứa trẻ yếu đuối không tự vệ được. Các anh đã làm một
điều hèn hạ đáng xấu hổ, một điều có thể làm nhơ nhuốc đến phẩm giá của con người, các anh là
những đồ đê tiện!
Nói xong thầy xuống giữa lớp, lại chỗ anh Garônê ngồi. Thấy thầy đến, anh cúi đầu. Ông
Perbôni để tay xuống dưới cằm nâng mặt anh lên, nhìn thẳng vào hai mắt anh và nói :
_ Con có một trái tim cao thượng đáng khen!
Anh Garônê nhân dịp ấy cúi vào tai thầy nói nhỏ mấy câu. Lập tức thầy quay lại chỗ 4 kẻ tội
nhân và đột nhiên bảo :
_ Thôi! Tha cho các anh.”
Caâu chuyeän xaûy ra xung quanh caùc chaùu hoïc troø, nhöng ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU
THÖÔNG cao thöôïng, vì theá chuùng ta caàn phaûi laáy göông haïnh cuûa chaùu Garoâneââ soi laïi
mình ñeå luùc naøo cuõng bieát ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG trao taëng cho moïi ngöôøi ñeå moïi
ngöôøi treân haønh tinh naøy gaàn guõi nhau hôn, bieát xoa dòu nhöõng veát thöông ñau cuûa cuoäc ñôøi.
Thöù naêm: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG neân taùnh tình khoâng thaúng thaén, quanh co,
löøng chöøng bieán mình trôû thaønh ngöôiø thuï ñoäng, ai noùi sao nghe vaäy. Cuoái cuøng chaúng khaùc
naøo ngöôøi a dua, xu nònh. Ngöôøi thöôøng a dua, xua nònh laø ngöôøi “ba phaûi”, khoâng phaûi laø
ngöôøi thaønh thaät, hoï baèng maët vôùi moïi ngöôøi, chöù khoâng baèng loøng.
Thöù saùu: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi ta thöôøng hay noùi thaúng trong ñaàu
khieán moïi ngöôøi caêm gheùt maát thieän caûm.
Thöù baûy: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi ta thöôøng maït saùt vaø hay noùi xaáu
ngöôøi khaùc.
- 12 -

13. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Thöù taùm: Khi maát LOØNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi chæ bieát mình vaø coi ai treân ñôøi naøy
cuõng chaúng ra gì.
Bôûi vaäy LOØNG YEÂU THÖÔNG giuùp cho con ngöôøi trôû thaønh nhöõng ngöôøi toát, nhöõng
ngöôøi coù ñaïo ñöùc, coù loøng nhaân aùi , coù ñöùc nhaãn nhuïc bieát tuøy thuaän, ñaày loøng tha thöù yeâu
thöông vaø luoân luoân coøn bieát roäng môû voøng tay chia seõ nhöõng noãi buoàn vui vôùi moïi ngöôøi.
LOØNG YEÂU THÖÔNG LOAØI SAÂU BOÏ CUÛA CHAÙU CUÛA CHAÙU BRIAN
Chuùng ta ñaõ töøng chöùng kieán bieát bao nhieâu ngöôøi coi thöôøng maïng soáng cuûa loaøi vaät,
xem maïng cuûa loaøi vaät nhö ñaát caùt. Thaáy moät con kieán boø treân saân laø laáy chaân chaø ñaïp cho
cheát môùi thoâi, coù ngöôøi coøn duøng löûa ñoát kieán, thaáy kieán cheát naèm ngoån ngang chaúng chuùt
loøng thöông xoùt. Haàu heát moïi ngöôøi ai cuõng xem thöôøng maïng soáng cuûa loaøi vaät. Rieâng
chaùu BRIAN thì khaùc, LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa chaùu raát ñaëc bieät maø ngöôøi lôùn nhö
chuùng ta cuõng khoâng ngôø ñöôïc. LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa chaùu xuaát phaùt töø trong traùi tim
yeâu thöông, neân nhöõng haønh ñoäng giuùp nhöõng con saâu thoaùt cheát cuûa chaùu laø moät baøi hoïc
YEÂU THÖÔNG saâu saéc ñoái vôùi moïi ngöôøi. Baøi hoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy coù moät giaù
trò raát lôùn maø khi nhaéc ñeán nhöõng haønh ñoäng aáy thì khoâng ai coù theå naøo queân ñöôïc. “Brian
là một cậu bé bảy tuổi. Cậu là người hay mơ mộng và luôn làm cho cô giáo của mình tức giận.
Cô giáo của cậu lại là một người rất nghiêm khắc.
Một hôm Brian đến trường trể một tiếng đồng hồ. Ngay khi cậu vừa đến lớp, cô giáo của
cậu vội ra khỏi lớp học, xuống văn phòng trường và gọi điện thoại cho mẹ Brian. “Hôm nay
Brian đi học trễ một tiếng đồng hồ”, cô giáo nói. “Tôi gần như hết chịu nổi rồi!”
Cả ngày hôm ấy, mẹ Brian hết sức lo lắng cuối cùng, Brian cũng về đến nhà.
“Brian có chuyện gì xảy ra ở trường vậy con?”
“Con đi học trể. Cô giáo của con rất giận”
“Mẹ biết rồi. Cô ấy đã gọi điện cho mẹ. Mà chuyện gì đã xảy ra vậy con?”
“Dạ”, Brian bắt đầu kể lại câu chuyện của mình: “Chắc trước đó trời có mưa, con thấy
có rất nhiều sâu ở hai bên vĩa hè”. Cậu ngưng lại một lúc rồi nói tiếp: “Con biết các em nhỏ sẽ
giậm lên chúng, nên con cố đem bỏ chúng lại vào trong những cái lỗ.”
Cậu ngước nhìn mẹ: “Con mất rất nhiều thời gian để làm việc đó vì chúng không chịu đi
mẹ ạ!”
- 13 -

14. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Người mẹ ôm cậu vào lòng và nói: “Mẹ yêu con lắm, Brian à!” Bà nói.
Jay O’Callahan
Caäu beù Brian coù nhöõng haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG loaøi vaät xuaát phaùt töø traùi
tim nhaân aùi thaät tuyeät vôøi nhö ñaõ noùi ôû treân. Chuùng ta khoâng theå laáy vaät gì so saùnh vôùi
LOØNG YEÂU THÖÔNG loaøi vaät maø caäu beù naøy ñaõ thöïc hieän thaät laø cao quyù voâ cuøng. Moät
haønh ñoäng maø noù mang ñeán hai vieäc thieän nhö sau:
1- Cöùu nhöõng con saâu thoaùt cheát.
2- Giuùp moïi ngöôøi traùnh voâ tình laøm ñieàu aùc.
LOØNG YEÂU THÖÔNG loaøi vaät cuûa caäu beù Brian ñaõ khieán chuùng ta thöùc tænh nhaän
bieát raèng söï soáng cuûa con ngöôøi cuõng nhö söï soáng cuûa muoân loaøi vaät khaùc ñeàu bình ñaúng.
Bôûi vì, söï soáng laø moät ñieàu raát cao quyù treân theá gian naøy cho neân noù luoân luoân phaûi ñöôïc toân
troïng bình ñaúng nhö nhau. Vì theá khoâng ai coù quyeàn cöôùp laáy maïng soáng cuûa ngöôøi khaùc
cuõng nhö maïng soáng cuûa caùc loaøi vaät khaùc. Neáu ngöôøi naøo cöôùp laáy maïng soáng cuûa loaøi vaät
khaùc thì cuõng nhö cöôùp laáy maïng soáng cuûa con ngöôøi. Ngöôøi aáy ñöôïc xem laø moät AÙC QUYÛ,
moät La Saùt. Hoï khoâng phaûi laø loaøi ngöôøi. Vì loaøi ngöôøi coù boä oùc thoâng minh, coù tính nhaân aùi
vaø ñöùc ñoä hieàn laønh, bieát thöông yeâu, tha thöù, bieát traùnh nhöõng ñieàu laøm ñau khoå mình ñau
khoå ngöôøi.
Bôûi vaïây moät con ngöôøi thì khoâng theå soáng nhö loaøi ñoäng vaät aùc, chæ bieát gieát haïi vaø aên
thòt laãn nhau. Cho neân nhöõng ngöôøi gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh thì chuùng ta neân xem laïi
hoï, hoï coù phaûi chính laø con ngöôøi hay khoâng?
Xung quanh chuùng ta cuøng soáng chung nhau toaøn laø con ngöôøi, nhöng kyø thöïc coù hai
haïng ngöôøi:
1- Haïng ngöôøi coù ñaïo ñöùc, coù nhaân tính, coù loøng töø aùi, coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, bieát
tha thöù moïi söï loãi laàm cuûa ngöôøi khaùc, soáng vì moïi ngöôøi, vì söï soáng cuûa taát caû caùc loaøi vaät
khaùc.
2- Haïng ngöôøi tính tình hung döõ, coäc caèn, thoâ loâ, thieáu vaên hoùa, khoâng loøng nhaân aùi,
khoâng bieát tha thöù moïi loãi laàm cuûa ngöôøi khaùc, thöôøng coá chaáp, nham hieåm, coù nhieàu thuû
ñoaïn gian xaûo haïi ngöôøi, thöôøng laøm khoå mình khoå ngöôøi, thích gieát haïi vaø aên thòt chuùng
sinh, soáng moät ñôøi soáng ñaày ñau khoå chæ vì bieát coù mình maø queân moïi ngöôøi.
- 14 -

15. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Chuùng ta töï suy nghó con ngöôøi coù quyeàn soáng thì con vaät cuõng coù quyeàn soáng. Taïi sao
con ngöôøi cöôùp laáy maïng soáng cuûa con vaät maø coøn aên thòt chuùng? Nhö vaäy con ngöôøi soáng
coù bình ñaúng hay khoâng?
Quyeàn bình ñaúng soáng cuûa con ngöôøi cuõng nhö caùc loaøi vaät nhö nhau. Taïi sao con
ngöôøi noùi ñöôïc maø khoâng laøm ñöôïc? Con ngöôøi coù ñaàu oùc thoâng minh vaø nhaân aùi hôn caùc
loaøi vaät khaùc, bieát phaân bieät thieän aùc roõ raøng, bieát söï ñau khoå baûn thaân mình vaø cuõng bieát
moïi söï ñau khoå cuûa caùc loaøi vaät khaùc, nhöng haàu heát con ngöôøi giaû ñieác laøm ngô ñeàu laøm
ngöôïc laïi quyeàn soáng bình ñaúng aáy. Hoï xem thöôøng maïng soáng cuûa loaøi vaät nhö coû raùc,
muoán ñaâm gieát luùc naøo laø tuøy yù. Hoï coi maïngï soáng cuûa loaøi vaät chaúng ra gì. Haèng ngaøy
nhöõng baø noäi trôï ñaõ gieát bieát bao nhieâu con vaät ñeå laøm thöïc phaåm cho gia ñình. Moät chieác
taøu ñaùnh caù ñaõ gieát bieát bao nhieâu sinh maïng caù toâm chæ trong vaøi tieáng ñoàng hoà. Cho neân,
maïng soáng cuûa loaøi vaät nhö traâu, boø, heo, deâ, gaø, vòt, caù, toâm v.v…. cheát döôùi baøn tay con
ngöôøi haøng vaïn trieäu trieäu chæ trong moät ngaøy khaép nôi treân theá giôùi. Vì theá baûo sao con
ngöôøi soáng ñöôïc bình an, yeân vui, cuoäc soáng cuûa hoï do soáng aùc neân phaûi gaùnh chòu: khoâng
beänh taät thì tai naïn xaûy ñeán, khoâng thieân tai thì luõ luït, khoâng baûo toá thì hoûa hoaïn; khoâng
chieán tranh nöôùc naøy thì chieán tranh nöôùc khaùc, khoâng khoå ñau cheát choùc kieåu naøy thì phaûi
khoå ñau cheát choùc kieåu khaùc. Nhaân naøo thì quaû naáy khoâng ai coù theå traùnh khoûi, luaät nhaân
quaû raát coâng baèng. Ñöøng baûo raèng khoâng coù nhaân quaû, chuùng ta chæ caàn nhìn nhöõng haønh
ñoäng cuûa moïi ngöôøi ñang soáng haèng ngaøy thì bieát ngay cuoäc soáng cuûa hoï nhö theá naøo.
Thaät söï maø noùi treân haønh tinh naøy chæ coù loaøi ngöôøi laø ñoäc aùc kinh khuûng nhaát, khoâng
coù moät loaøi vaät naøo aùc ñoäc baèng. Bôûi vaäy loøng daï con ngöôøi gheâ gôùm laém, chuùng ta laø
nhöõng ngöôøi hoïc vaø soáng theo ñaïo ñöùc nhaân baûn – nhaân quaû cuûa Phaät giaùo thì neân caûnh
giaùc, ñöøng voäi tin moät ngöôøi caû. Vì theá ñöùc Phaät ñaõ töøng nhaéc nhôû chuùng ta: “Ñöøng coù tin!
Ñöøng coù tin!!!!!”
Con ngöôøi thöôøng hoâ haøo soáng bình ñaúng, nhöng chaúng coù bình ñaúng chuùt naøo caû, chæ
laø khaåu hieäu, chæ laø lôøi noùi suoâng.
Cho neân, lôøi noùi söï soáng bình ñaúng nhö nhau, söï soáng raát laø cao quyù, nhöng xeùt cho
cuøng ngöôøi ta chæ noùi chöù ngöôøi ta khoâng xem söï soáng ra sao caû. Noùi thì noùi raát hay, nhöng
ngöôøi ta coù theå ñaâm cheùm gieát nhau nhö gieát moät con heo, con boø, con choù v.v… khoâng hôn
khoâng keùm.
Khi moät ñaát nöôùc coù chieán tranh thì maïng soáng cuûa con ngöôøi khoâng coøn coù nghóa lyù
gì? Chuùng toâi ñaõ töøng chöùng kieán moät cuoäc caøng caøng queùt cuûa quaân ñoäi Phaùp taïi huyeän Cuû
Chi thuoäc tænh Gia Ñònh chæ coù moät ngöôøi lính Phaùp bò du kích baén bò thöông, chuùng lieàn vaøo
- 15 -

16. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
xoùm gaàn ñoù ñoát nhaø cöûa nhaân daân luøa taát caû ngöôøi giaø, phuï nöõ,ø treû con hôn caû traêm ngöôøi ra
moät baõi ñaát troáng roài duøng suùng saùt haïi khoâng coøn moät ngöôøi naøo soáng soùt. Thaät laø kinh
khuûng, haõi huøng, toäi caùc cuûa chieán tranh, con ngöôøi gieát con ngöôøi chaúng coù chuùt LOØNG
YEÂU THÖÔNG. OÂi! Chieán tranh! LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi vôùi con ngöôøi coøn
ñaâu nöõa.
Moät baõi chieán tröôøng ñeå laïi bieát bao ngöôøi cheát. Vaäy söï soáng coù quyù khoâng? Coù bình
ñaúng khoâng? Thöa quyù vò!!!
Nhìn con ngöôøi gieát loaøi vaät haèng ngaøy laøm thöïc phaåm thì bieát söï soáng ñaâu coøn coù yù
nghóa gì cao quyù. Gieát con vaät ñöôïc thì gieát con ngöôøi cuõng vaäy thoâi.
Loaøi ngöôøi thöôøng cöôùp maïng soáng cuûa loaøi vaät ñeå nuoâi maïng soáng cuûa mình, vì theá
söï soáng cuûa con ngöôøi raát moûng manh. Moät traän luõ luït thuûy tai; moät côn ñoäng ñaát, moät traän
hoûa hoaïn; moät baõi chieán tröôøng thì con ngöôøi cheát nhö rôm ra, coøn coù nghóa lyù gì söï soáng
cao quyù. Phaûi khoâng quyù vò?
Toäi aùc cöôùp söï soáng cuûa muoân loaøi vaïn vaät do con ngöôøi taïo ra thì con ngöôøi phaûi thoï
laõnh nhöõng khoå ñau cheát daàn moøn trong beänh taät, trong tai naïn, trong moïi söï xung ñoät.
Chuùng ta khoâng tin ñieàu naøy thì haõy vaøo caùc beänh vieän khaép nôi treân theá giôùi cuõng nhö
trong ñaát nöôùc cuûa chuùng ta thì chuùng ta seõ nhìn thaáy caûnh ñòa nguïc beänh taät khoå ñau naøy, seõ
nhì thaáy caûnh ñòa nguïc baïo löïc gia ñình, seõ nhìn thaáy caûnh ñòa nguïc cuûa chieán tranh.
Nhaân naøo quaû naáy khoâng ai coù theå traùnh khoûi duø bay leân trôøi hay chung xuoáng bieån
cuõng khoâng thoaùt khoûi. Nhaân quaû nghieäp baùo GIEÁT CHUÙNG SINH thì ñeàn maïng, gieát moät
maïng phaûi ñeàn möôøi maïng. AÊN THÒT CHUÙNG SINH thì phaûi thoï chòu beänh taät hoaëc tai naïn
naøy tai naïn khaùc maø khoâng moät ai troán khoûi. Baèng chöùng aáy ñeå cho chuùng ta thaáy: Coù ai aên
thòt chuùng sinh maø khoâng ñau beänh bao giôø? Duø laø baùc só Ñoâng y hay Taây y, chính hoï vaãn
coù beänh vaø ñoâi khi chính baûn thaân hoï coøn phaûi thoï chòu nhöõng beänh ngaët ngheøo nguy hieåm.
Ñoù laø veà baûn thaân coøn nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình cuûa hoï coù ngöôøi naøo khoâng beänh
khoâng? Ñöøng baûo raèng baùc só khoâng beänh.
Haønh ñoäng THÖÔNG YEÂU loaøi saâu cuûa caäu beù Brian ñaõ kheùo nhaéc nhôû moïi ngöôøi
haõy YEÂU THÖÔNG SÖÏ SOÁNG; haõy TOÂN TROÏNG SÖÏ SOÁNG. SÖÏ SOÁNG laø moät ñieàu cao
quyù nhaát treân theá gian naøy. Ñöøng laøm toån thöông söï soáng cuûa mình, cuûa ngöôøi vaø cuûa muoân
vaät thì môùi may ra söï soáng treân haønh tinh môùi ñöôïc bình an, yeân vui vaø haïnh phuùc.
- 16 -

17. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
LOØNG YEÂU THÖÔNG CUÛA ROÂBETTI
Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG laø duy nhaát treân ñôøi naøy, noù ñem laïi söï bình an cho
mình cho ngöôøi nhö treân ñaõ noùi. Caäu beù Roâbetti daùm lieàu mình hy sinh ñeå cöùu ngöôøi khaùc
moät caùch gan daï, vì cöùu moät em beù maø baøn chaân caäu bò baùnh xe nghieàn naùt, nhöng tinh thaàn
YEÂU THÖÔNG cuûa caäu cao thöôïng tuyeät vôøi, khoâng theå laáy vaät gì so saùnh vôùi söï hy sinh
cao caû aáy.
“Niên học này đã mở đầu bằng một tai họa. Sáng nay, cha tôi đưa tôi đi học. Tôi maõi
nhắc lại những lời tâm huyết của ông Perbôni đã nói với học trò hôm trước cho cha tôi nghe,
nên tới trường lúc nào không biết. Tôi giật mình thấy một đám túm đông, túm đỏ ở trước cửa.
Cha tôi bảo: "Chắc lại có sự chẳng lành gì đây." Chúng tôi khó nhọc mới len vào được.
Phòng khách đầy những phụ huynh và những học trò mà lúc ấy các thầy giáo không tài nào xua
vào lớp được. Mọi con mắt đều nhìn vào cửa buồng ông hiệu trưởng. Một ông đội mũ cao vừa
đến, người ta thì thào: "Bác sĩ đấy".
Cha tôi hỏi một giáo sư thì ông trả lời:
- Bánh xe đè phải chân nó.
Ông khác nói tiếp:
- Và nghiền nát bàn chân.
Nạn nhân là một trò lớp hai, đi học qua phố Đôra Grôtxa, thấy một em bé tuột tay mẹ
dắt, ngã lăn trước một cái ôtô hàng đang vùn vụt chạy tới. Lập tức, cậu chạy ra lôi đứa bé kia
dậy và ôm được nó lên rồi, nhưng không may, bánh xe lướt phải chân cậu. Cậu là con một viên
Quan Ba pháo binh.
Trong khi chúng tôi đang nghe người ta kể lại như thế, thì ở ngoài có một người đàn bà
xô đẩy mọi người và hốt hoảng chạy vào như một người điên. Đó là mẹ cậu Rôbetti, người học
trò bị nạn. Một người đàn bà khác là mẹ cậu bé được cứu chạy ra ôm lấy bà, thổn thức khóc và
đưa bà vào phòng ông hiệu trưởng. Ở ngoài, người ta nghe tiếng kêu đau đớn của bà Rôbetti.
- Ôi Guiliô con ơi!...
Lát sau, một chiếc xe ngựa đỗ trước giậu, ông hiệu trưởng bế cậu Rôbetti ra. Cậu bé, sắc
da nhợt nhạt, hai mắt nhắm nghiền, gục đầu vào vai ông hiệu trưởng. Phút ấy, trong phòng im
lặng như tờ, người ta chỉ nghe thấy tiếng nức nở của bà mẹ thôi. Ông hiệu trưởng dừng bước
giữa phòng, nâng cao cậu bé lên như để mọi người trông rõ. Tức thì các thầy giáo, các cô giáo,
các phụ huynh và học trò, ai nấy đều xúc động thương cho cậu và khen cậu là người can đảm ít
có. Mấy cô giáo đứng gần đấy liền hôn hai bàn tay xanh rớt của cậu.
- 17 -

18. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Cậu Rôbetti bỗng bừng mắt và hỏi se seû:
- Cặp sách con đâu?
Mẹ em bé sống sót giơ cặp, vừa nói vừa khóc:
- Em ơi! Cặp đây rồi, coâ sẽ đem lại nhà cho em.
Thấy con nói được, bà Rôbetti mới lại hồn. Mọi người đều giải tán. Cậu bé bị thương
được đưa lên xe rất cẩn thận. Xe bắt đầu chuyển bánh, chúng tôi vào lớp ai nấy đều cảm động
và lặng thinh”.
Taâm Hoàn Cao Thöôïng
Moät em beù cöùu moät em beù thoaùt cheát trong gan taác tröôùc maét moïi ngöôøi maø khoâng ai
kòp phaûn öùng gì caû, neáu khoâng coù em nhanh chaân thì em beù seõ ra sao? Moät baøn chaân cuûa em
ñoåi laáy maïng soáng cuûa em beù thaät laø cao caû. Ñoïc ñeán ñaây ai cuõng phaûi xuùc caûm rơi nước mắt
vaø chaáp nhaän loøng haøo hieäp cao thöôïng cuûa caäu beù bieát cöùu ngöôøi duø phaûi hy sinh thaân
maïng. Ñoù laøđđcaäu beù Robetti bieát ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG đến với em beù vaø chaéc chaén
seõ ñeán vôùi mọi người.
LOØNG YEÂU THÖÔNG CUÛA MARIO
Trong cuoäc soáng haèng ngaøy coù bieát bao con ngöôøi haøo hieäp toát buïng, nhöng chöa coù
dòp giuùp ngöôøi trong côn hoaïn naïn baèng LOØNG YEÂU THÖÔNG chaân thaät cuûa mình maø thoâi.
Toâi coøn nhôù moät caâu chuyeän hy sinh mình cöùu ngöôøi cuûa chaùu beù Mario. Tröôùc söï
soáng cheát maø daùm lieàu cheát ñeå giuùp ngöôøi khaùc soáng veà sum hôïp vôùi gia ñình thaät laø vó ñaïi
vaø cao thöôïng voâ cuøng: “Cách đây vài năm, trong một buổi sớm mùa đông, một chiếc tàu
Lewon rời bến Livơpun để sang đảo Malta. Kể cả 60 thủy thủ, thì trong tàu có tất cả hơn 200
người. Viên thuyền trưởng và những thủy binh phần nhiều là người nước Anh cả.
Trong số hành khách có mười người Italia, ba thương gia, một linh mục, vài nhạc công.
Ở đầu tàu, trong số hành khách hạng ba có một cậu bé người Italia trạc 12 tuổi ; coi nét mặt
nghiêm trang và quả quyết của cậu, người ta có thể biết cậu là người ở đảo Sicile. Cậu ngồi
một mình trên đống dây tàu, tựa vào một cái vali cũ. Da nâu, tóc đen, quần lấm rách, vai đeo
túi dết, cậu nhìn tàu, nhìn bể với một nét mặt âu sầu, nét mặt của những kẻ bị đau đớn vì cảnh
ngộ suy kiệt của gia đình.
- 18 -

19. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Tàu đi được một lúc lâu, một thủy thủ người Italia dắt một em gái nhỏ ra đầu tàu, lại chỗ
cậu bé, bảo:
_ Mariô ơi! Ta đã kiếm cho em một người bạn đồng hành đây.
Rồi người thuỷ thủ đi.
Mariô hỏi cô bé :
_ Em đi đâu ?
_ Em đi về đảo Malta, để thăm thầy đẻ em đang mong đợi, tên em là Giulietta Phagiani.
Mariô không nói gì.
Một lúc sau cậu lấy bánh và quả khô ở túi dết ra. Giulietta cũng mở gói bánh "bít - quy",
hai em cùng ăn vui vẻ.
_ Thú quá! Sắp được khiêu vũ bây giờ!
Người thuỷ thủ Italia đi qua nói thế, rồi gió thổi càng mạnh, tàu tròng trành ghê sợ.
Nhưng hai em chưa nếm mùi say sóng bao giờ nên không để ý.
Cô bé cười nụ. Cô bằng trạc tuổi bạn, nhưng cao hơn da cũng nâu quần áo cũng tầm
thường như cậu, tóc buộc khăn mù soa đỏ hai tay đeo vòng bạc con, người coi mảnh dẻ, yết ớt,
có lẽ cô cũng đã chịu nhiều nỗi gian truân.
Lúc rồi, hai em kể chuyện nhà cho nhau nghe. Cậu bé, mồ côi cha mẹ. Cha cậu làm thợ,
mới mất ở Livơpun được mười hôm nay. Ông lãnh sự Italia thấy cậu bơ vơ liền cấp giấy cho
cậu về quê ở Palermô. Cậu định về tìm mấy người họ hàng để nương nhờ.
Còn cô bé năm ngoái có bà dì đưa cô sang Luân Đôn, làm con nuôi để bớt cho cha mẹ
một miệng ăn vì nhà cô thanh bạch. Được vài tháng, dì cô bị tai nạn ô tô, chết không để lại một
đồng nào. Ông Lãnh sự Italia ở đây cũng cho cô về nước.
Vì thế cả hai đều được gởi người thủy thủ Italia trông nom.
Cô bé nói:
_ Như thế là em trở về tay không, mà thầy đẻ em cứ yên trí là sau này thế nào em cũng có
một cái vốn to. Nhưng dù sao thầy đẻ em vẫn thương yêu em và thấy em trở về được mạnh giỏi
thì vui sướng biết dường nào! Các em cũng thế. Chúng nhớ em lắm. Em có bốn em mà em là chị
cả.
- 19 -

20. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Nói xong cô hỏi bạn:
_ Thế anh cũng về tìm bà con?
_ Anh cũng định thế, song không biết có ai chịu giúp đỡ anh không?
_ Những người ấy không yêu anh à?
_ Anh chưa thể biết được.
Cô bé nói tiếp:
_ Đến lễ Giáng sinh này, em vừa đúng 12 tuổi.
Suốt ngày, hai trẻ ngồi cạnh nhau, khi nói chuyện tâm sự, khi nhìn mặt bể khơi, ai cũng
tưởng là hai anh em. Lúc buồn, cô bé lại giở bít tất ra đan, còn cậu bé thì tư lự nhìn ra mặt bể.
Một buổi chiều kia, khi cậu đang đứng tựa bao lơn xem "động bể" bỗng một lớp sóng bạc
đầu kéo đến vỗ vào mặt cậu, đồng thời tàu tròng trành, làm cậu ngã vập đầu vào ghế, máu chảy
ròng ròng.
Cô bé vội chạy hỏi:
- Anh có việc gì không?
Rồi cô tháo mù soa trên đầu buộc vết thương cho bạn. Một giọt máu ở trán cậu rỏ xuống
làm ố chiếc áo vàng của cô.
_ Cậu bé lấy làm cảm động và xin lỗi cô.
Trời tối, Mariô và Giulietta vừa xuống phòng ngủ được một lúc thì trời nổi bão.
Trên mui gió giật đùng đùng làm gãy cột buồm, rứt đứt ba chiếc sà lúp treo ở cạnh tàu và
đánh bay bốn con bò buộc ở đằng mũi.
Tình trạng lúc bấy giờ thật là lộn xộn, không thể tả được. Một sự kinh hoàng lớn trên
tàu: tiếng kêu, tiếng khóc, tiếng cầu nguyện nổi lên mọi chỗ nghe rất thương tâm. Đêm càng
khuya gió càng mạnh. Đến gần sáng thì phong ba lại càng kịch liệt.
Sóng ngang nước ngược trùm lấp cả tàu, gặp cái gì là đánh gẫy và cuốn đi. Nóc buồng
máy bị gió đánh sụp xuống, nước tràn vào ồ ồ làm tắt cả lò, khói bay mù mắt; tài xế đều phải
bỏ chạy, rồi bốn bên nước cứ cuồn cuộn chảy vào như suối, như thác.
_ Bơm nước ra!
- 20 -

21. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Viên thuyền trưởng vừa ra lệnh thì bỗng một trận gió giật phi thường làm đứt hết dây và phá
tung các cửa, tức thì một cây nước lớn đổ vào đầy tàu.
Hành khách ai nấy rụng rời, mặt xám như gà cắt tiết, gào khóc như điên. Viên thuyền
trưởng không để chậm một phút, sai buông luôn chiếc thuyền xuống bể.
Năm người lính thuỷ vào ngồi... Nhưng thuyền vừa chấm mặt nước bể thì một con sóng
lớn đánh chìm nghỉm ! Hai người lính thuỷ chết đuối. Còn ba người kia hết sức bình sinh phấn
đấu với sóng mới với được dây leo lên tàu.
Lúc ấy, nước đã gần tới bao lơn. Một tấn thảm kịch diễn ra ở trên boong. Mẹ thất vọng
ôm chặt con vào lòng. Bạn bè hôn nhau để vĩnh biệt. Mấy người nhát gan lánh vào trong
phòng để khỏi nhìn thấy cái chết không tránh được. Một hành khách tự tử bằng súng lục lăn
xuống chân thang. Một số đông người nữa chen chúc vào nhau đợi chết.
Tiếng kêu khóc lẫn trong gió gào nghe rất kinh hồn.
Mariô và Giulietta, hai trẻ lúc ấy đều ôm vào cột buồm gẫy, mắt đăm đăm nhìn bể.
Bây giờ, gió đã bớt mạnh, sóng đã hơi yên, nhưng con tàu cứ dần dần chìm. Chỉ trong
vài phút nữa là đắm xuống đáy bể.
_ Cho sà lúp xuống bể, mau!
Theo lệnh thuyền trưởng, người ta thả chiếc sà lúp mà gió còn để sót lại. Mười bốn thuỷ
thủ và hành khách được phép xuống.
Viên thuyền trưởng ở nguyên trên tàu. Bọn thuỷ thủ kêu to:
_ Mời đại uý xuống đây với chúng tôi!
Viên thuyền trưởng đáp:
_ Ta phải chết tại nhiệm sở của ta.
Bọn thuỷ thủ kêu nài:
_ Xin đại uý cứ xuống, mau gặp tàu đến cứu thì ta thoát nạn. Xin đại uý cứ xuống mau!
Không thì nguy đến tính mệnh.
_ Ta ở lại.
Bọn thuỷ thủ nhìn hành khách trên tàu gọi:
- 21 -

22. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
_ Còn một chỗ cho một người đàn bà. Không thấy có ai trả lời. Bọn ấy lại kêu:
_ Một trẻ em vậy!
Nghe tiếng ấy, Mariô và Giulietta đều nhảy bổ ra mạn tàu như hai con thú dữ và tranh
nhau kêu:
_ Tôi! Tôi!
Tiếng dưới thuyền kêu lên:
_ Đứa bé xuống, đứa lớn ở lại vì thuyền đã nặng lắm rồi.
Thấy nói thế, cô bé kinh ngạc, sững người nhìn Mariô bằng đôi mắt của kẻ hấp hối.
Mariô lại nhìn cô bé, trông thấy giọt máu đỏ ở vạt áo cô, nhớ ngay cái cử chỉ quí hoá của
bạn, rồi một ý định cao thượng qua nét mặt cậu như một luồng chớp, cậu trả lời:
_ Cô này nhẹ hơn tôi! ....Em Giulietta ơi! Em còn cha, còn mẹ . Anh chỉ có một mình...
Anh nhường chỗ cho em. Em xuống mau!
Người dưới thuyền kêu:
_ Chùng chình mãi! Quăng nó xuống đây!
Mariô liền ôm ngang Giulietta ném xuống.
Cô bé kêu lên một tiếng là rơi tòm ngay xuống bể. Một người thuỷ thủ mau tay cứu được
và lôi lên thuyền.
Mariô đứng trên mạn tàu trông theo, trán cao ngạo tóc phất phới, vẻ bình tĩnh và trang
nghiêm.
Thuyền từ từ xa, Giulietta ngoảnh nhìn Mariô khóc thổn thức và đưa tay ra vĩnh biệt.
_ Anh ở lại!
_ Vĩnh biệt em!
Thuyền đã rời xa, nhấp nhô trong muôn nghìn lớp sóng. Trời u ám. Trên tàu không còn
một tiếng kêu, nước ngập đến mui... Giulietta không dám nhìn, giấu mặt trong hai bàn tay. Khi
cô bé ngẩng đầu lên, thì con tàu đã biến mất! ...”
Hà Mai Anh
- 22 -

23. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Tuy raèng caâu chuyeän nhöng tröôùc caûnh sinh ly töû bieät cuûa hai chaùu beù Giulietta vaø
Mario, chuùng bieát nhöôøng söï soáng cho nhau thaät laø cao thöôïng. Ñaønh raèng söï soáng raát laø
quyù, nhöng bieát ñem söï soáng cuûa mình laøm moät vieäc nghóa thì söï soáng aáy coøn cao quyù hôn.
Mario ñaõ bieát ñem söï soáng cuûa mình giuùp cho Giulietta vui xum hôïp vôùi nhöõng ngöôøi thaân
trong gia ñình thaät laø tuyeät vôøi. Ñoïc ñeán ñaây ai maø khoâng xuùc ñoäng rôi nöôùt maét, nhaát laø
nhöõng chaùu beù tuoåi coøn thô ngay maø coøn bieát hy sinh mình nhö vaäy thaät laø moät taám göông
saùng cho chuùng ta soi. Phaûi khoâng quyù vò?
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa chaùu beù Mario thöïc hieän ñuùng nghóa yeâu thöông vaø ngöôøi
ñaùng nhaän LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy laø chaùu Giulietta. Ngöôøi cho vaø ngöôøi nhaän thaät ñuùng
nghóa soáng laøm ngöôøi, ñôøi ñôøi ngöôøi ta seõ nhôù maõi khoâng queân nhöõng taám göông hy sinh
naøy.
Treân ñaây laø LOØNG YEÂU THÖÔNG con ngöôøi vôùi con ngöôøi nhaát laø caùc chaùu tuoåi
coøn hoïc troø maø ñaõ neâu göông LOØNG YEÂU THÖÔNG cao thöôïng saùng choùi khieán cho chuùng
ta caøng yeâu thöông vaø yeâu thöông maõi maõi. Nhôø coù LOØNG YEÂU THÖÔNG chuùng ta môùi
tha thöù nhöõng loãi laàm cuûa nhau; nhôø coù yeâu thöông chuùng ta môùi ñeâm laïi söï soáng bình yeân
cho nhau; nhôø coù loøng yeâu thöông chuùng ta môùi bieát toân troïng söï soáng cuûa nhau, môùi bieát
quyù troïng cuoäc soáng cuûa muoân loaøi laø hôn nhieàu.
LOØNG YEÂU THÖÔNG! LOØNG YEÂU THÖÔNG! Seõ ñem laïi söï bình an, yeâu vui vaø
haïnh phuùc cho baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi.
LOØNG YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC
Cuõng töø LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy chuùng ta bieát thöïc hieän cho queâ höông, xöù sôû; cho
ñaát nöôùc, Toå quoác cuûa mình thì LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy ñaõ trôû neân roäng raõi bao la vaø cao
quyù voâ cuøng, voâ taän, ñoù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC.
Noùi ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC laø noùi ñeán bao anh huøng lieät só cuûa Ñaát
nöôùc ñaõ oanh lieät duõng caûm hy sinh cho Toå quoác.
Lòch söû coøn ghi laïi vaø ñaõ chöùng minh nhöõng ñieàu aáy. Töø Toå Huøng Vöông döïng nöôùc
ñeán oâng cha cuûa chuùng ta ñaõ traûi qua nhieàu ñôøi, hoï ñaõ ngaû xuoáng ñeå baûo veä maõnh ñaát naøy,
hoï ñaõ ñem maùu xöông toâ ñaáp cho queâ höông naøy. Ngaøy nay ñaát nöôùc Vieät Nam coù moät neàn
ñoäc laäp, töï do, haïnh phuùc maø toaøn daân ñang ñöôïc thoï höôûng laø nhôø bao coâng lao cuûa Toå tieân
- 23 -

24. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
vaø cuûa oâng baø chuùng ta quaù lôùn. Laø moät coâng daân Vieät Nam, taáùt caû chuùng ta laø con chaùu
nhieàu ñôøi cuûa Toå tieân. Vì vaäy, ñôøi dôøi chuùng ta khoâng theå queân aân aáy ñöôïc.
Trong chieán tranh ñeå baûo veä neàn ñoäc laäp töï do cho toaøn daân coù ñöôïc nhö ngaøy hoâm
nay. Thaät ra khoâng bieát bao coâng lao cuûa anh huøng lieät só, keå töø vua Huøng Vöông ñeán ngaøy
nay xöông cuûa daân toäc chuùng ta chaát nhö nuùi, maùu cuûa daân toäc chuùng ta chaûy thaønh soâng.
Nhìn baûn ñoà töø Nam chí Baéc ñaâu ñaâu cuõng coù nghóa tranh lieät só. Nhöng nhöõng nghóa trang
lieät só aáy chæ ghi laïi nhöõng anh huøng lieät só trong coâng cuoäc khaùng chieán, chieán ñaáu ñuoåi
giaëc, keå töø naêm 1945 ñeán naêm 1975. Coøn tính töø naêm 1945 trôû veà tröôùc coù bieát bao nhieâu
anh huøng lieät só voâ danh ñaõ vì Toå quoác hy sinh mình maø khoâng ñöôïc ghi teân vaøo söû saùch vaø
nghóa trang nhö baây giôø.
Ngaøy mai con chaùu cuûa chuùng ta coøn thaáy ñaâu di tích aáy. Tuy caùc ñeàn thôø cuûa caùc
Ngaøi coøn ñoù, hoàn thieâng soâng nuùi coøn kia, nhöng con chaùu chuùng ta laáy gì ñeå laøm moät daáu
aán trong taâm, ñeå noùi leân haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC?
Vì vaäy, hoâm nay chuùng ta muoán noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC laø chuùng
ta phaûi laøm nhöõng gì toát ñeïp cho Toå quoác, duø vieäc laøm lôùn hay việc laøm nhoû luoân luoân toâ
theâm nhöõng danh döï cho Toå quoác, traùnh khoâng ñöôïc laøm aûnh höôûng mang tieáng xaáu cho Toå
quoác. Chuùng ta phaûi laøm raïng danh con Tieân chaùu Roàng maø khoâng caàn phaûi ghi vaøo söû saùch;
maø khoâng caàn ai bieát ñeán, chæ bieát mình luùc naøo cuõng baûo veä danh döï Toå quoác treân heát,
khoâng ñeå cho moät ngöôøi naøo daùm laêng nhuïc daân mình, toå quoác mình: “Năm trước, một chiếc
tàu Tây Ban Nha rời bến Bardêlôna (2) để đi Giênôva (3). Trên tàu, trừ người Tây Ban Nha,
còn có một số người Pháp, người Italia, người Thuỵ Sĩ, và nhiều người khác nữa. Trong những
hành khách người ta nhận thấy một đứa trẻ độ 11 tuổi, ăn mặc nhơm nhếch, đứng riêng một
chỗ và nhìn những người kia bằng đôi mắt hầm hầm. Nó nhìn như thế cũng không phải hẳn là
không có cớ. Cha mẹ nó là nông dân ở gần Pađôva, cố nhiên là nghèo túng, hai năm trước vì
tham tiền đã cho nó đi ở với một người chủ xiếc rong. Người này dạy nó một vài món nhảy, lộn
rồi bắt nó theo sang Pháp và Tây Ban Nha. Nó bị hành hạ luôn tay và ăn uống không đủ.
Đến thành Bardêlôna, không thể chịu được cái đời sống khổ ải ấy nữa, đứa trẻ khốn nạn
liền trốn chủ đến cầu cứu viên lãnh sự Italia. Động mối thương tâm, viên lãnh sự xin cho nó
một chỗ trong tàu nói trên và cho nó một lá thư giới thiệu cùng ông thị trưởng thành Giênôva
nhờ ông trả về cho cha mẹ nó, là người đã bán nó như một con vật. Thằng bé còm gầy yếu đuối
và mặc bộ quần áo rách . Người ta cho nó ngồi phòng hạng nhì. Hành khách ai cũng nhìn nó,
có người hỏi nó song nó không trả lời. Nó có vẻ căm ghét mọi người vì những sự khắc khổ và
hành phạt đã làm cho nó oán hận và không có cảm tình. Tuy nhiên, có ba người hành khách đã
khéo làm cho nó hé răng. Nó kể chuyện nó bằng tiếng Italia pha giọng Tây Ban Nha. Ba người
khách kia không phải là dân Italia nhưng cũng thương nó, cho tiền để nó nói chuyện, nghe cho
- 24 -

25. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
đỡ buồn. Đồng thời, có mấy thiếu phụ đi qua, ba ông quí khách hãnh diện ném thêm tiền xuống
bàn loảng xoảng và nói : "Cầm lấy! Cầm lấy nữa này!"
Đứa bé sung sướng, vơ tiền bỏ túi, cảm ơn rồi vào phòng. Nó buông màn cửa xuống
ngồi yên lặng và nghĩ đến những việc nó sẽ phải làm.
Nó nghĩ: với số tiền ấy, nó sẽ được ăn no, không phải thèm nhạt như trước. Khi tới
Giênôva, nó sẽ sắm một bộ cánh mới để thay bộ quần áo nó đeo hai năm trời nay, rách như tổ
đỉa. Nó lại định để ra một ít tiền đem về cho cha mẹ, chắc là được săn đón và quí hoá hơn là về
tay không. Số tiền ấy đối với nó là một món tiền to. Ngồi sau rèm cửa, nó trừ đi tính lại và
trong lòng thấy khoan khái nhẹ nhàng.
Lúc ấy, ba người khách nói trên đang ngồi ở buồng ăn, quây quần uống rượu và nói
chuyện về những cuộc du lịch của mình cùng phong tục những nước đã đi qua. Tình cờ, câu
chuyện nhằm vào nước Italia. Một người bắt đầu phàn nàn về khách sạn, người chê về xe lửa.
Cuối cùng, rượu say, họ thi nhau nói xấu tất cả những gì thuộc về nước Italia. Người thứ nhất
nói biết thế, họ sẽ di du lịch xứ Lappôn (4) (ở cực bắc châu Âu) còn hơn sang nước Italia.
Người thứ nhì nói quả quyết rằng ở Italia hắn gặp toàn thị những phường quỷ quyệt và những
quân cường đạo. Người thứ ba nói thêm rằng:
_ Những người tùng sự nước Italia không biết chữ.
Người thứ nhất nói:
_ Đó là một dân tộc ngu dốt!
Người thứ nhì tiếp:
_ Bẩn thỉu!
_ Và ăn...
Người thứ ba định nói câu "ăn cắp" nhưng chưa dứt lời thì một trận mưa toàn tiền vàng
và bạc hắt vào mặt những người ấy rơi tung toé xuống bàn và trên sân. Ba người hầm hầm
đứng dậy xem trận mưa dữ ấy ở đâu ra thì lại bị ném thêm.
Cậu bé thành Pađôva vén rèm thò đầu ra thét bằng giọng khinh bỉ:
_ Cầm lại tiền của các người. Ta không thèm nhận của bố thí của những người kẻ đã
lăng mạ nước ta.”
Moät caäu beù 11 tuoåi maø bieát baûo veä Toå quoác mình, khi bò ngöôøi ta noùi nhöõng lôøi maï
nhuïc daân toäc mình, noùi xaáu daân toäc mình thì caäu thaø cheát ñoùi chöù khoâng nhaän tieàn baïc cuûa
- 25 -

26. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
nhöõng ngöôøi ñeâ heøn xaáu xa chæ bieát noùi xaáu nöôùc ngöôøi khaùc. Tinh thaàn baûo veä Toå quoác cuûa
caäu beù thaät laø ñaùng khen, ñaùng laøm göông cho chuùng ta, chuùng ta caàn phaûi hoïc hoûi ôû nhöõng
göông haïnh naøy ñeå khoâng phuï coâng ôn cuûa Toå tieân, oâng baø, chuù baùc, anh chò em ñaõ coù coâng
döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc.
Yeâu nöôùc khoâng chæ coù nghóa vuï caàm suùng ñaùng giaëc ñeå baûo veä bieân cöông laõnh thoå;
yeâu nöôùc laø baûo veä Toå quoác mình khoâng ñeå cho moät ngöôøi naøo thoùa maï laêng nhuïc Toå quoác;
yeâu nöôùc laø khoâng ñeå cho moät ngöôøi naøo chöûi maéng, noùi xaáu daân toäc mình. Caäu beù thaønh
Padoâva thaät ñaùng cho chuùng ta khaâm phuïc. Caäu ñöôïc nhöõng ngöôøi naøy boá thí cho caäu raát
nhieàu tieàn nhöng khi noùi xaáu daân toäc caäu laø caäu neùm traû laïi taát caû tieàn baïc vaø noùi thaúng vaøo
maët cuûa nhöõng ngöôøi thieáu vaên hoùa, khoâng lòch söï, thieáu leã ñoä, khoâng bieát toân troïng ñoái vôùi
moät daân toäc nöôùc khaùc: “Cầm lại tiền của các người. Ta không thèm nhận của bố thí của
những người đã lăng mạ nước ta.” noùi tuy ngaén goïn cuûa caäu beù nhöng ñaày ñuû yù nghóa cuûa
moät ngöôøi YEÂU THÖÔNG ñaát nöôùc.
Ngöôøi coâng daân trong moät nöôùc bieát toân troïng queâ höông Toå quoác cuûa mình thì cuõng
phaûi bieát toân troïng queâ höông Toå quoác cuûa ngöôøi khaùc. Côù sao laïi cheâ bai noùi xaáu daân toäc
nöôùc khaùc. Chaùu beù thaät xöùng ñaùng laø moät coâng daân nöôùc YÙ, moät göông YEÂU THÖÔNG Toå
quoác maø chuùng toâi caàn phaûi hoïc hoûi ôû caäu beù naøy raát nhieàu.
TOÂN TROÏNG
SÖÏ SOÁNG CUÛA MÌNH VAØ MOÏI NGÖÔØI LAØ YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC
Con ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi khi gaëp nhau ñeàu noùi toát cho nhau, ñöøng noùi xaáu nhau,
noùi xaáu nhau laø phæ baùng Toå quoác, vì moãi ngöôøi laø moät coâng daân trong nöôùc. Cho neân noùi
xaáu ngöôøi laø noùi xaáu Toå quoác. Caùc chaùu coù bieát khoâng?
Ngöôøi bieát yeâu thöông Toå quoác laø ngöôøi khoâng noùi xaáu moät ngöôøi naøo caû, noùi xaáu moät
coâng daân trong nöôùc ñoù laø phæ baùng ñaát nöôùc ñoù. Ngöôøi coù ñaïo ñöùc laø ngöôøi bieát toân troïng
mình vaø ngöôøi, bieát toân troïng mình vaø ngöôøi laø bieát toân troïng Toå quoác. Coøn nhöõng haïng
ngöôøi thieáu ñaïo ñöùc, thieáu vaên hoùa khi gaëp ngöôøi naøy noùi theo ngöôøi naøy vaø noùi xaáu ngöôøi
kia hoaëc noùi lôøi ly giaùn khieán cho ngöôøi naøy gheùt ngöôøi kia. Ñoù laø nhöõng haïng ngöôøi xaáu
xa, ñeâ tieän, heøn nhaùt, thieáu ñaïo ñöùc v.v… xaõ hoäi khoâng duøng nhöõng haïng ngöôøi ñoù.
Khi gaëp nhöõng ngöôøi hay noùi xaáu ngöôøi khaùc laø chuùng ta khoâng neân thaân caän vôùi hoï,
tìm moïi caùch traùnh xa, hoï laø nhöõng con vi truøng beänh truyeàn nhieåm khoâng coù thuoác trò, hoï laø
- 26 -

27. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
nhöõng ngöôøi gaây roái traät töï gia ñình vaø xaõ hoäi, taïo ra caûnh caõi coï, xung ñoät, hoï laø maàm
moáng ñau khoå gaây taïo ra chieán tranh. Trong ñôøi soáng haèng ngaøy nhöõng haïng ngöôøi naøy
khoâng phaûi laø ít, chæ caàn chuùng ta chòu khoù laéng nghe hoï noùi chuyeän laø bieát ngay lieàn ngöôøi
xaáu hay ngöôøi toát.
Ngöôøi toát khoâng bao giôø noùi xaáu moät ai caû, chæ coù nhöõng ngöôøi xaáu môùi noùi xaáu ngöôøi
khaùc. Cho neân, nhöõng haïng ngöôøi naøy raát khoù söûa ñoåi tính tình, duø muoán, duø khoâng neáu hoï
khoâng töï giaùc thaáy nhöõng ñieàu noùi xaáu ngöôøi khaùc laø sai, laø ngöôøi xaáu aùc thì hoï cuõng khoâng
laøm sao trôû thaønhø ngöôøi toát ñöôïc. Bôûi thoùi naøo taät naáy neân raát khoù söûa ñoåi. Phaûi khoâng caùc
chaùu?
Trong chieán tranh taïi queâ höông Việt Nam, chúng ta ruùt ra moät baøi hoïc coù kinh nghieäm
thieát thöïc. Neáu moïi ngöôøi ai cuõng nhö caäu beù khoâng tham tieàn naøy thì ñaát nöôùc laøm sao coù
giaëc ngoaïi xaêm. Đất nước coù giặc ngoại xăm là do những người tham quyền lợi. Giặc lợi
dụng chỗ tham quyền lợi ấy mới mua chuoäc, nhôø ñoù giaëc môùi rõ đường đi, nước bước trong
nöôùc Bôûi vaäy khoâng coù noäi giaùn thì laøm sao coù ngoaïi xaêm.
Trên thế giới nước nào mãi mãi có chiến tranh là đất nước đó có nhöõng người tham
quyeàn cố vị laøm noäi giaùn.
Lịch sử ñaõ nhắc nhở và chỉ cho chúng ta thấy roõ quyeàn vaø lợi đã làm mờ mắt những nhaø
lãnh đạo, thöôøng ñaát nöôùc bò chia ñoâi ñeàu do tranh quyeàn vaø coá vò maø daân toäc phaûi chòu khoå
ñau voâ vaøng.
Xöông treân dòng sông Gianh, hận tương tàn dân tộc còn đó. Maùu döôùi dòng Bến Hải,
buoàn phân ly nòi giống còn đây. OÂi! Ñau thöông bieát maáy khi ñaát nöôùc bò chia ñoâi.
Cho neân sự thương đau chia reû của một dân tộc không phải vì quyền lợi sai khiến thì còn
cái gì nữa? Những trang sử ấy không thể nào quên được. Phải không các cháu?
Quyền, lợi đã đánh mất LÒNG YÊU THƯƠNG TỔ QUỐC, ñoù laø moät ñieàu maø khoâng ai
daùm phuû nhaän. YEÂU THÖÔNG TOÅ QUOÁC laø yeâu thöông daân toäc töùc laø khoâng laøm cho daân
toäc khoå ñau, không làm nhục cho Tổ quốc, thöôøng ñem laïi söï an vui, töï do, bình ñaúng, ngheà
nghieäp, coâng aên vieäc làm cho toàn dân, nhôø ñoù nước giàu dân mạnh, côm aên aùo maëc ñöôïc ñaày
ñuû.
Baûo veä ñöôïc neàn ñoäc laäp, töï do, haïnh phuùc cuûa moät Ñaát nöôùc khoâng phải là việc dễ
làm, maùu xöông cuûa daân toäc phaûi ñoå bieát bao nhieâu treân maõnh ñaát queâ hương này mới có
được nền độc lập, tự do, hạnh phúc như ngày hôm nay.
- 27 -

28. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Cho neân nhöõng baøi hoïc THÖÔNG YEÂU TOÅ QUOÁC caøng hoïc nhieàu caøng thaám thía
coâng ôn cuûa Toå tieân döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc.
Ñaát nöôùc Vieät Nam hoâm nay ñöôïc saùnh vai cuøng vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi, khoâng
thua keùm moät ñaát nöôùc naøo. Ñoù laø moät danh döï raát lôùn cho Toå quoác maø Toå tieân, oâng baø, cha
mẹ và anh chị em cuûa chuùng ta ñaõ ñoåi laáy baèng maùu vaø nöôùc maét ñeå laïi cho con chaùu môùi coù
ngaøy hoâm nay.
Vì danh döï Toå quoác chuùng ta laø con chaùu phaûi maõi maõi toû ra xöùng ñaùng laø nhöõng coâng
daân Vieät Nam toát, khoâng neân laøm moät ñieàu gì aûnh höôûng xaáu cho queâ höông, duø coù ñi vaø ôû
baát cöù moät nöôùc naøo treân theá giôùi, duø chuùng ta coù mang quoác tòch moät ñaát nöôùc naøo thì
chuùng ta cuõng vaãn laø ngöôøi Vieät Nam, cuõng vaãn höôùng veà toå quoác Vieät Nam, moät loøng yeâu
thöông ñaát nöôùc Vieät Nam. Phaûi khoâng caùc chaùu?
Laø moät người Vieät Nam, thaø cheát chöù khoâng ñeå ngöôøi nöôùc khaùc laêng nhuïc toå quoác, só
nhuïc daân toäc mình.
Hôõi caùc chaùu nam nöõ thanh nieân vaø nam nöõ thanh thieáu nieân haõy vì toå quoác Vieät Nam
maø sieâng naêng hoïc taäp ñeå trôû thaønh nhöõng coâng daân toát vaø höõu ích cho baûn thaân, gia ñình vaø
ñaát nöôùc cuûa mình.
Caùc chaùu laø maàn non cuûa Toå quoác, laø nhöõng anh huøng töông lai cuûa Ñaát nöôùc caùc
chaùu haõy traùnh xa nhöõng teä naïn xaõ hoäi. Ñoù laø nhöõng nôi röôïu cheø say xæn, nhöõng nôi baøi
baïc huùt chích, nhöõng nôi mua daâm, maõi daâm, nhöõng nôi ñaâm thueâ cheùm möôùn, cöôùp boác taøi
saûn cuûa ngöôøi khaùc v.v… Nhöõng haønh ñoäng voâ ñaïo ñöùc soáng xaáu xa, ñeâ heøn, haï tieân v.v…
Khi caùc chaùu sa ngaû vaøo boán choã naøy ngöôøi ta seõ ñaùnh giaù trò caùc chaùu laø nhöõng thanh nieân
vaø thanh thieáu nieân nam nöõ Vieät Nam hö thaân maát neát. Voâ tình caùc chaùu bò ngöôøi ta ñaùnh
giaù trò nhö vaäy laø caùc chaùu coù toäi vôùi Toå quoác, caùc chaùu ñaõ laøm sæ nhuïc queâ höông ñaát nöôùc,
laøm sæ nhuïc Toå tieân, oââng baø, cha meï cuûa caùc chaùu. Caùc chaùu coù bieát khoâng?
Vì vaäy caùc chaùu caàn phaûi traùnh nhöõng nôi ñoù. Những nơi đó seõ ñöa caùc chaùu vaøo con
ñöôøng toäi loãi, truïy laïc, hö thaân, maát neát vaø laøm hö haïi töông lai cuoäc ñôøi cuûa caùc chaùu. Caùc
chaùu cöù suy nghó ñi! Coù ñuùng khoâng?
Neáu caùc chaùu töùc giaän hay coù moät thaùi ñoä gì khoâng vöøa yù roài ø thoát ra nhöõng lôøi thoâ loå,
tuïc tæu hoaëc chöûi theà Ñ. M… thì caùc chaùu ñaõ töï laøm sæ nhuïc caùc chaùu. Laøm sæ nhuïc caùc chaùu
laø laøm sæ nhuïc Toå quoác cuûa caùc chaùu. T aïi sao vaäy?
- 28 -

29. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Vì caùc chaùu laø con Tieân, chaùu Roàng ñaïi dieän cho daân toäc Vieät Nam maø noùi ra nhöõng
lôøi thieáu vaên hoùa, thieáu ñaïo ñöùc toân troïng mình, toân troïng ngöôøi laø khoâng coøn xöùng ñaùng
ngöôøi coâng daân Vieät Nam.
Moät laàn nöõa các cháu nên nhớ, nếu các cháu ñaõ sa ngaû vaøo nhöõng con ñöôøng toäi loãi ñoù
vaø noùi nhöõng lôøi thieáu vaên hoùa laø caùc chaùu ñaõ laøm sæ nhuïc Toå quoác, ñaõ laøm maát danh döï cho
Ñaát nöôùc Vieät Nam. Moät Ñaát nöôùc maø thanh nieân vaø thanh thieáu nieân nam nöõ thjieáu vaên
hoùa vaø ñaïo ñöùc nhö vaäy thì khoâng xöùng ñaùng saùnh vai cuøng caùc nöôùc treân theá giôùi, raát nhuïc
nhaõ caùc chaùu aï!
Laø thanh nieân vaø thanh thieáu nieân nam nöõ Vieät Nam caùc chaùu phaûi soáng ñôøi ñaïo ñöùc
coù vaên hoùa bieát toân troïng mình vaø toân troïng ngöôøi, bieát noùi nhöõng lôøi oân toàn nhaõ nhaën nheï
nhaøng vôùi moïi ngöôøi, khoâng bao giôø noùi lôøi coäc caèn, thoâ loå, chöûi theà v.v… Nhaát laø caùc chaùu
thanh nieân vaø thanh thieáu nieân nam nöõ haõy traùnh xa nhöõng nôi aên chôi, röôïu cheø, ñaøng
ñieám, baøi baïc, huùt chích v.v… Ñoù laø nôi sinh ra nhöõng teä naïn xaõ hoäi, nôi ñoù laø nôi seõ ñöa caùc
chaùu trôû thaønh nhöõng con ngöôøi laøm sæ nhuïc Toå quoác caùc chaùu coù bieát khoâng?
Caùc chaùu haõy noi göông em beù ngöôøi YÙ 12 tuoåi daùm hy sinh thaân maïng cuûa mình vì
Toå quoác: “Năm 1859, trong cuộc chiến tranh để giải phóng cho xứ Lômbacđi, quân Pháp và
quân Italia đã đại thắng quân Áo ở trận Xolphêrinô và trận Xan Mactinô. Sau những trận này
được mấy hôm, vào khoảng cuối tháng sáu, một đội kỵ mã nhỏ đi nhẩn nha trong con đường
hẻm về phía địch để dò xét hai bên cánh đồng. Đội kỵ mã này có một sĩ quan và một viên đội
chỉ huy; hai người đều yên lặng, cố nhìn những tên lính xung phong bên địch vận đồ trắng thấp
thoáng ở đằng xa.
Đội kỵ mã cứ thế đi tới một cái nhà tranh, chung quanh giồng những cây tần bì cao lớn.
Trước nhà có một đứa con trai độ 12 tuổi đang cầm dao róc vỏ một cành tần bì để làm gậy.
Trên cửa sổ nhà này có treo một lá cờ tam tài lớn, bên trong chẳng có ai cả. Khi thấy quân kỵ
mã đến, đứa bé vứt que và cất mũ chào. Đó là một cậu bé tóc đỏ, mắt xanh, vẻ mặt quả quyết.
Cậu vận áo sơ mi, hở ngực.
Sĩ quan dừng ngựa hỏi:
Em làm gì ở đây? Sao không đi lánh nạn với gia quyến?
Cậu bé trả lời:
Cháu không có gia quyến. Cháu là một đứa trẻ moà coâi. Cháu chỉ làm việc cho những
người muốn tìm cách sinh sống cho cháu. Cháu ở đây để xem đánh trận.
Em có thấy quân Áo qua đây không?
- 29 -

30. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Không, đã ba hôm nay cháu không nôm thấy.
Nhưng chỉ trông thấy một khu đồng hẹp vì nhà này thấp quá.
Vieân sĩ quan suy nghĩ một lúc rồi xuống ngựa, trèo lên mái nhà tranh nhìn xét. Vieân sĩ
quan vừa tụt xuống vừa nói:
_Phải leo lên cây mới nhìn được.
Ngay trước nhà có một cây tần bì cao lắm, ngọn mềm phe phẩy trong đám mây xanh. Vieân sĩ
quan đứng ngẫm nghĩ, nhìn cây rồi lại nhìn lính rồi lại nhìn cây, sau đột nhiên hỏi cậu bé:
_ Em trông có tinh không?
_Cháu à? Mắt cháu có thể nhìn rõ một con chim cách xa nghìn thước.
_Em có thể trèo lên cây này không?
_Lên ngọn cây này? Chỉ là công việc trong nháy mắt.
_ Em thử nhìn xem ở đằng xa, về phía địch có quân lính, cát bụi bay, ngựa hay súng ống
gì không?
_Vâng.
_ Em cố giúp ta và em có muốn gì không?
Cậu bé cười nhạt đáp:
_ Không, cháu chả muốn gì cả. Nếu làm việc cho quân Áo thì các vàng cháu cũng không
giúp. Nhưng cho quân ta... cháu là người Lômbacđi...
_ Thế thì tốt lắm. Trèo đi!
_ Khoan để cháu cởi giày đã.
Cậu tháo giày, thắt chặt lại dây lưng, vứt mũ xuống cỏ rồi bám cây, leo thoăn thoắt như một
con mèo.
Một lát sau, cậu bé đã lên tít ngọn cây, lá che kín chân, chỉ trông thấy ngực. Ánh nắng
chiếu vào tóc cậu lóng lánh như nhuộm vàng để nhìn cho rõ:
_ Nhìn thẳng đằng trước mặt và đằng xa em!
- 30 -

31. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
Cậu víu một tay, còn một tay giơ lên ngang trán để nhìn cho rõ.
Vieân sĩ quan nói:
_ Có thấy gì không?
Cậu cúi xuống lấy tay làm loa và trả lời:
_ Có hai người cưỡi ngựa trên đường.
_ Gần hay xa?
_ Độ nghìn hay hơn nghìn thước.
_ Họ tiến về phía này?
_ Không, họ đứng.
Im lặng một lúc, viên sĩ quan lại hỏi:
Em còn trông thấy gì nữa không? Thử quay sang bên phải xem.
Cậu bé nhìn về bên phải rồi đáp:
_ Có trông thấy người không?
_ Không. Họ nấp cả trong ruộng lúa.
Ngay lúc ấy, một viên đạn bay vút trong không và rơi xuống sau nhà.
Viên sĩ quan kêu:
_ Em ơi xuống đi! Họ nhìn thấy em rồi. Ta không muốn dò thêm gì nữa. Xuống ngay đi!
Cậu đáp:
_ Cháu không sợ.
_ Xuống! Ta bảo xuống kia mà!
_ Thong thã đã... Đằng kia, ở bên trái cháu trông thấy... Một viên đạn nữa vụt qua tai
làm ngắt lời cậu. Cậu rùng mình kêu:
_ Lũ quái định "truy" mình đây.
- 31 -

32. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
Viên sĩ quan phát tức, thét:
_ Xuống lập tức!
Cậu đáp:
_ Vâng, cháu xuống. Xin chú yên tâm, đã có cây che cho cháu. Nhưng chú có muốn biết
bên trái có gì nữa không?
_ Không! Không! Xuống đi!
Cậu nghiêng mình về bên trái vừa nhìn vừa nói to:
_ Bên trái, gần nhà thờ, hình như có...Viên đạn thứ ba trúng ngọn cây, người ta thấy cậu
lộn nhào, trước còn bám vào cây, vào cành, sau buông tay và rơi lộn đầu xuống đất.
Viên sĩ quan vừa nguyền rủa quân thù vừa chạy lại.
Cậu bé nằm sõng sượt trên đất, hai tay dang ra. Một dòng máu đỏ ở ngực chảy ra. Người
đội và hai người lính xuống ngựa chạy lại. Viên sĩ quan mở áo sơ mi cậu xem thì viên đạn thấu
phổi bên trái. Viên sĩ quan kêu:
_ Tội nghiệp! Thằng bé chết rồi!
Viên đội nói tiếp:
_ Không, nó còn sống.
Viên sĩ quan gọi cậu bé:
_ Em ơi! Đứa em khốn khổ và can đảm của ta ơi! Tỉnh lên! Tỉnh lên!
Viên sĩ quan vừa nói vừa cầm khăn mùi soa lau vết thương cho cậu, cậu mở bừng mắt rồi ngả
đầu ra chết.
Viên sĩ quan tái lợt, nhìn cậu bé hồi lâu, đứng dậy rồi lại nhìn hình như không nỡ dứt...
Viên sĩ quan buồn rầu nhắc lại:
_ Thương thay! Đứa trẻ can đảm!
Nói xong, viên sĩ quan với lá cờ treo ở trước cửa nhà kia phủ lên mình cậu bé như một tấm vải
liệm chỉ để hở đầu. Viên đội nhặt giày, mũ, dao và gậy gọt dở để bên mình cậu.
Viên sĩ quan đứng im lặng một lát rồi quay lại bảo viên đội:
- 32 -

33. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
_ Ta sẽ cho xe hồng thập tự lại rước em. Cái chết này có ý nghĩa quân nhân. Nhà binh sẽ
phải chôn cất cho tử tế.
Nói xong, viên sĩ quan giơ tay chào cậu bé lần cuối cùng.
Rồi, mọi người lên ngựa thẳng tiến. Vài giờ sau, thi hài cậu bé được táng theo tang lễ
nhà binh.
Khi đạo quân kỵ đi khỏi một lúc thì có một đại đội pháo binh đi đến. Chính đội này, mấy
hôm trước đây đã đổ máu một cách rất dũng cảm trong trận Xan Mactinô.
Tin cậu bé can đảm kia đã bay tới các hàng quân một cách rất nhanh chóng. Vì thế, khi
qua chỗ thi hài cậu bé nằm dưới gốc cây tần bì, các sĩ quan đều giơ gươm chào, một viên cúi
xuống bờ suối gần đó rứt nắm hoa, ném trên mình cậu bé. Thế rồi theo gương ấy, tất cả đội
pháo binh ai cũng nhặt hoa ném vào. Trong vài phút đồng hồ, hoa phủ đầy thi thể cậu bé.
Quan, lính lúc diễn qua, ai cũng nói:
_ Can đảm thay cậu bé xứ Lômbacđi!
_ Vĩnh biệt em!
_ Em thực là người dũng cảm!
_ Vinh dự thay cho em!
_ Chúc em yên giấc nghìn năm!
Một sĩ quan tháo tấm Quận công bội tinh của mình đặt nơi ngực cậu. Tức thì, lại một trận mưa
hoa phơi phới rơi xuống ngực máu đào, đầu tóc đỏ của cậu bé yên nghỉ dưới lá cờ tam tài đắp
ngang. Nét mặt cậu bé như tươi cười! Phải chăng lòng cậu sung sướng và tự hào vì đã bỏ
mình cho quê hương của cậu?”
Tâm Hồn Cao Thượng
Ngöôøi YÙ sao hoï vieát chuyeän giaùo duïc treû em tình yeâu thöông toå quoác raát tuyeät vôøi,
Thaày mong raèng nhöõng caây buùt cuûa nhöõng nhaø vaên, nhaø baùo vaø caùc chaùu sinh vieân Vieät
Nam seõ coù nhöõng baøi vieát giaùo duïc treû em gaây xuùc ñoäng khoâng thua gì ngöôøi YÙ.
HẾT
*****
- 33 -

34. LOØNG YEÂU THÖÔNG
TAÄP I
MỤC LỤC
Lời nói đầu
5
Nơi trở về
4
Loøng yeâu thöông cuûa Carolyn
6
Loøng yeâu thöông cuûa Brian
13
Loøng yeâu thöông cuûa Robetti
17
Loøng yeäu thöông cuûa Mario
18
Loøng yeâu thöông Toå quoác
23
Toân troïng söï soáng cuûa mình vaø ngöôøi laø yeâu thöông toå quoác
26
Mục lục
34
- 34 -

35. Tröôûng Laõo THÍCH THOÂNG LAÏC
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO
Soá 4 – Loâ 11 – Traàn Duy Höng – Haø Noäi
ÑT: 04. 5566701 – Fax: 04. 5566702
Chòu traùch nhieäm xuaát baûn
Nguyeãn Coâng Oaùnh
Bieân taäp
Traàn Xuaân Lyù
Trình baøy, söûa baûn in
Nguyeãn Thò Haø
Doái taùc lieân keát:
TU VIEÄN CHÔN NHÖ
TRAÛNG BAØNG TAÂY NINH
ÑT: 066. 3880178
DÑ: 06185535975
www.chonlac.org
Soá löôïng in: 2.000 baûn, khoå: 14,5x20,5 cm
In taïi coâng ty TNHH 1 thaønh vieân in NLÑ.
Soá:131 Coáng Quyønh, Q1, TPHCM-ÑT: 38374604
- 35 -