การฝึกเป่าเสียงโด

1. 25
บทที่ 15
การฝึกเป่ าเสียง โด(คู่ 8)
แพซ้าย แพขวา
ฟํ ซ ฟ ม ร ทฺ ดํ ลฺ ด ซ ล ท รํ มํ
ซํ นิ้วนาง นิ้วกลาง นิ้วชี้ โป้ ง โป้ ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง ลํ
8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8
แผนภูมิแสดงตําแหน่งเสียง คู่เสียง และการวางนิ้วมือบนลูกแคน
วิธีฝึกเป่ าเสียงโด (คู่ 8)
1. ฝึกใช้นิ้วมือปิดรูนับ การฝึกเป่ าเสียง โด (ดํด) ให้ใช้นิ้วหัวแม่มือซ้ายปิดรูนับลูกที่ 1
แพซ้าย และใช้นิ้วชี้มือขวาปิดรูนับลูกที่ 2 แพขวา (ดูภาพประกอบในแผนภูมิ)
2. วิธีเป่า ปฏิบัติเช่นเดียวกับการฝึกที่เรียนมาแล้ว ด้วยการเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกก็ได้
ตามความถนัดของผู้เป่า โดยใช้นิ้วปิดรูนับเสียง ดํ ด พร้อมกับเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกคล้ายกับจะ
เปล่งเสียงพยัญชนะ “ ด ” ถ้าเป็นการเป่าเสียงยาวให้ใช้คาว่า “ แด ” หรือ ถ้าต้องการเป่าให้เกิดเป็น
เสียงสั้นให้ผันลิ้นหรือใช้ปลายลิ้นปิดกั้นลมเพื่อแบ่งลมเป่าออกเป็นช่วงๆ สั้นๆ คล้ายกับจะเปล่งคาว่า
“ แดน ” ควรฝึกใช้นิ้วมือปิดรูนับให้สัมพันธ์กับการเป่าลมเข้าและดูดลมออกดังตัวอย่างแบบฝึกที่ 1-3
แบบฝึกที่ 1 ฝึกเป่าเสียงโด คู่ 8 (ดํด) เป็นจังหวะช้า ๆ
โน้ต - - - ด - - - ด - - - ด - - - ด - - - ด - - - ด - - - ด - - - ด

2. 26
การปฏิบัติ
1. ฝึกร้องโน้ตเสียง โด พร้อมเคาะจังหวะให้ถูกต้อง
2. ปิดรูนับเสียง โด คู่ 8(ดํ ด) เป่าลมเข้าหรือดูดลมออกคล้ายกับจะเปล่งเสียงพยัญชนะ
“ ด ” ด้วยคาว่า “ แด ” หรือ “ แดน ” ฝึกเป่าตัดลมเป็นช่วงสั้นๆ ต่อเนื่องกันตามช่วงลมหายใจเข้า
การและหายใจออกอย่างเป็นธรรมชาติ ควรฝึกเป่าให้เกิดความเคยชินจนชานาญ
แบบฝึกที่ 2 ฝึกเป่าเสียง โด คู่ 8(ดํด) เป็นกระสวนจังหวะ
โน้ต - - - ด - ด - ด - ด - ด - ด - ด - - - ด - ด - ด - ด - ด - ด - ด
การปฏิบัติ
1. ฝึกร้องโน้ต เสียง โด พร้อมเคาะจังหวะให้ถูกต้อง
2. ปิดรูนับเสียง โด คู่ 8 (ดํ ด) แล้วเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกคล้ายกับจะเปล่งเสียง
พยัญชนะ “ ด ” ด้วยคําว่า “ แด ” หรือ “ แดน ” ฝึกเป่าตัดลมเป็นช่วงสั้นๆ ต่อเนื่องกันตามช่วงลม
หายใจออก และหายใจเข้าอย่างเป็นธรรมชาติ ฝึกเป่าตัดลมด้วยการเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกเป็น
กระสวนจังหวะ โดยเป่าให้เสียงของโน้ตตัวสุดท้ายตรงกับจังหวะตก(เสียงหนัก)
แบบฝึกที่ 3 ฝึกเป่าเสียง โด คู่ 8 (ดํด) เป็นกระสวนจังหวะให้เร็วขึ้น
โน้ต - - - ด - ด - ด ด ด- ด - ด - ด - - - ด - ด - ด ด ด- ด - ด - ด
โน้ต - - - ด - ด - ด ด ด -ด ด ด -ด - - - ด - ด - ด ด ด -ด ด ด -ด
โน้ต - - - ด - ด - ด ด ด -ด ด ด -ด - - - ด ด ด ด ด ด ด ด ด ด ด ด ด
วิธีปฏิบัติ
1. ฝึกร้องโน้ตเสียง โด คู่ 8 (ดํ ด) พร้อมเคาะจังหวะให้ถูกต้อง
2. ปิดรูนับเสียง โด คู่ 8 (ดํ ด) แล้วฝึกเป่าตัดลมโดยเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกเป็น
กระสวนจังหวะให้ถี่ขึ้น ทั้งการเป่าเสียงยาว(คําว่า แด) และเสียงสั้น(คําว่า แดน) สลับกันไปตามระดับ

3. 27
เสียงในแต่ละห้องเพลง ฝึกเป่าตัดลมเป็นช่วงจังหวะสั้นๆ ต่อเนื่องกันตลอดช่วงลมหายใจทั้งหายใจ
เข้าและหายใจออกอย่างเป็นธรรมชาติ
ข้อสังเกต
1. การเป่าตัดลม โดยใช้ปลายลิ้นแบ่งลมเป่าให้มีความสั้นยาวต่างๆ กันในแต่ละ
จังหวะย่อยของห้องเพลงจะทาให้เกิดเสียงหนัก-เบาและอารมณ์เพลงในลักษณะที่แตกต่างกันออกไป
ตามจุดประสงค์ของผู้เป่า
2.แบบฝึกดังกล่าวเป็นเพียงตัวอย่างหรือแนวทางการฝีกหัดเท่านั้น ผู้ฝึกเป่าสามารถ
กาหนดรูปแบบเองได้ที่สาคัญคือพยายามฝึกปิดรูนับให้สัมพันธ์กับการเป่าลมเข้าหรือดูดลมออกตาม
ลมหายใจอย่างเป็นธรรมชาติ