μ-δραστηριότητες
και μ-σενάρια
με αξιοποίηση των ΤΠΕ
Υλικό από εκπαιδευτικούς, που παρήχθη
στο πλαίσιο της επιμόρφωσης για
την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ
(επιμόρφωση Β’ επιπέδου)
Επιμέλεια:
Ασημακόπουλος Γεώργιος
Επιμορφωτής Β’ επιπέδου
Λιβανά Γεώργιο, ΠΕ01
Ασημακόπουλο Γεώργιο, ΠΕ02
Ζώντου Μαρία, ΠΕ02
Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02
Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02
Σίψα Βασιλική, ΠΕ02
Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02
Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05
Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06
Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06
Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06
Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06
Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06
Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06
Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08
Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08
Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79
Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79
Το διδακτικό υλικό αναπτύχθηκε από:
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
1
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
Υλικό από εκπαιδευτικούς, που παρήχθη στο πλαίσιο της επιμόρφωσης για
την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ (επιμόρφωση Β΄ επιπέδου)
Γιώργος Ασημακόπουλος (επιμέλεια / έκδοση)
email: mathissi@gmail.com
ISBN: 978-618-82834-3-5
Σεπτέμβριος 2018
Ζωγραφική εξωφύλλου: Computerized Classroom, Αικατερίνη Ανδρέου
Γραφιστική επιμέλεια εξωφύλλου: Φλώρα Ιωαννίδη
Επιτρέπεται στον αναγνώστη η αναπαραγωγή του έργου (ολική, μερική ή
περιληπτική, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό,
ηχογράφησης ή άλλο), η διανομή, η παρουσίαση στο κοινό και η τροποποίηση,
απόδοση κατά παράφραση ή η διασκευή του, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
αναφορά της πηγής προέλευσης, μη εμπορική χρήση και, αν τροποποιήσετε ή
δημιουργήσετε περαιτέρω βασισμένοι στο έργο, θα μπορείτε να διανείμετε το έργο
που θα προκύψει με την ίδια ή παρόμοια άδεια.
Αναλυτικές πληροφορίες για τη συγκεκριμένη άδεια CC διαβάστε στο:
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
Άδεια CreativeCommons 4.0
Αναφορά Προέλευσης - Μη εμπορική χρήση
Παρόμοια διανομή
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
2
Αυτό το βιβλίο έχει γραφτεί από εκπαιδευτικούς και απευθύνεται κατά
κύριο λόγο σε εκπαιδευτικούς. Επιχειρεί να προσφέρει μια αξιόλογη συλλογή από
μικρο-δραστηριότητες και μικρο-σενάρια, που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της
επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου για τη Συστάδα 1 (Θεωρητικές Επιστήμες και
Καλλιτεχνικά). Μια μικρο-δραστηριότητα (για πρακτικούς λόγους) εντάσσεται σε
ένα σχέδιο διδασκαλίας που αναφέρεται σε μια διδακτική ώρα. Ένα μικρο-σενάριο
εντάσσεται αντίστοιχα σε ένα σχέδιο διδασκαλίας που καλύπτει συνήθως 3-4
διδακτικές ώρες, ώστε να είναι εύκολα υλοποιήσιμο.
Αξιοποιώντας την εμπειρία μας από τα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (ΚΣΕ)
και την επιμόρφωση Β΄ επιπέδου, συλλέξαμε και μοιραζόμαστε με τον αναγνώστη
ενδιαφέρουσες –πιστεύουμε– παρεμβάσεις με αξιοποίηση των ΤΠΕ (Τεχνολογιών
της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών), οι οποίες κατατέθηκαν ως εργασίες κατά
τη διάρκεια της επιμόρφωσης. Έχουμε λάβει υπ’ όψη τόσο το τυπικό πλαίσιο της
επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου όσο και τις πραγματικές διδακτικές συνθήκες σε μια
συνηθισμένη σχολική τάξη. Αν και το υλικό αυτό απέχει από το να είναι πρότυπο,
διαθέτει ωστόσο πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία και, κυρίως, αντανακλά το μεράκι,
το κέφι, την έμπνευση και την επιστημονική κατάρτιση των εκπαιδευτικών που το
συνέταξαν και αποφάσισαν να το διαθέσουν δωρεάν με τελικό σκοπό τον
εμπλουτισμό και την αναβάθμιση της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας.
Το βιβλίο αυτό παρέχεται δωρεάν για εκπαιδευτική/διδακτική χρήση. Η
εκπόνησή του έγινε με γνώμονα τη διευκόλυνση των συναδέλφων που θέλουν να
αντλήσουν ιδέες για αξιοποίηση των ΤΠΕ στα μαθήματά τους και φιλοδοξεί να
αποτελέσει έναυσμα για δημοσιοποίηση και διαμοιρασμό όλο και περισσότερων
ανάλογων διδακτικών πρακτικών. Για να διευκολύνουμε τον αναγνώστη
αποφασίσαμε να κατατάξουμε στο πρώτο μέρος τις δραστηριότητες και στο
δεύτερο τα πιο ολοκληρωμένα σενάρια. Επίσης ακολουθήσαμε δομή ανάλογα με
τη βαθμίδα εκπαίδευσης και το μάθημα.
Ελπίζουμε σε βελτίωσή του με βάση την ανατροφοδότηση που θα λάβουμε.
Για κάθε παρατήρηση ή υπόδειξη μπορείτε να επικοινωνείτε ηλεκτρονικά στο
παραπάνω email.
Ο επιμελητής της έκδοσης
Γιώργος Ασημακόπουλος, ΠΕ02
επιμορφωτής Β΄ επιπέδου
Σεπτέμβριος 2018
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
3
Πίνακας περιεχομένων
Δ Ρ Α Σ Τ Η Ρ Ι Ο Τ Η Τ Ε Σ ...................................................................................5
Αγγλικά Δ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06..............................................6
Αγγλικά Ε΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06...............................................12
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06...........................................18
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06..............................................21
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06...................................25
Αγγλικά Α΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06.....................................33
Γαλλικά Α΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05........................................38
Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01....................................40
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ06 .........................................43
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02......................................50
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02 .....................................................53
Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02................................ 57
Εικαστικά Β΄ Δημοτικού – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08.........................................63
Εικαστικά Β΄& Γ΄ Γυμνασίου – Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08...............................65
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79 ..............................................84
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79........................... 86
Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α......................................................................................................90
Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06...........................................91
Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06 .............................................99
Αγγλικά Α΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06 ........................................... 107
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06......................................... 116
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06................................. 126
Αγγλικά Γ΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06.................................... 136
Γαλλικά Γ΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05 ...................................... 144
Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01.................................. 149
Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου – Ασημακόπουλος Γεώργιος, ΠΕ02.............................. 153
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
4
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02.................................................... 172
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02.................................... 179
Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02.................. 184
Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02 ................. 198
Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02........................ 208
Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02............ 226
Εικαστικά Β΄ Γυμνασίου – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08....................................... 239
Μουσική Β΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79............................................ 243
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79......................... 252
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
5
Δ Ρ Α Σ Τ Η Ρ Ι Ο Τ Η Τ Ε Σ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
6
Αγγλικά Δ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06
Months of the year
Τάξη: Δ΄ Δημοτικού
Γλωσσικό επίπεδο: Αρχάριοι (primary/A1)
Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα)
Στόχοι:
Γνωστικοί
 Να μάθουν και να εμπεδώσουν τους μήνες (months of the year)
 Να επαναλάβουν τις εποχές (seasons) και τα τακτικά αριθμητικά (ordinal
numbers)
Τεχνογραμματικοί
1. Να εξοικειωθούν με την χρήση του Η/Υ ως μαθησιακό εργαλείο
2. Να χρησιμοποιήσουν ένα διαδικτυακό εργαλείο ( learning apps) για να
δημιουργήσουν μια δραστηριότητα σε διαδικτυακό περιβάλλον
Παιδαγωγικοί
1. Να μάθουν διασκεδάζοντας (learn through fun activities)
2. Να ασκηθούν στην συνεργασία μέσα από τον ενεργό τους ρόλο στην ομάδα
(cooperative learning)
3. Να μάθουν να αυτενεργούν μέσα από μια διαδικασία δημιουργίας
δραστηριότητας (learner autonomy)
4. Να μάθουν μέσα από οπτικά, ακουστικά και κιναισθητικά ερεθίσματα
(multisensory learning)
Περιγραφή
Η παρακάτω διδακτική δραστηριότητα σχεδιάστηκε για να υλοποιηθεί στην
αρχή της τέταρτης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου της Δ’ Δημοτικού και
συγκεκριμένα πριν από το Lesson 1:
(http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-D101/693/4597,20859/
“Unit 1:Time- Lesson 1:Happy birthday”).
Σημειώνεται ότι οι μαθητές έχουν έρθει και σε προηγούμενες τάξεις σε επαφή
με το θέμα της δραστηριότητας, τουλάχιστον σε προφορικό επίπεδο στην Β’ και Γ’
Δημοτικού. Απευθύνεται σε μαθητές της Δ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου που
αποτελείται από 14 μαθητές (6 κορίτσια και 8 αγόρια) και οι οποίοι θα έχουν χωριστεί
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
7
σε 4 ομάδες των 3-4 παιδιών σε προηγούμενο χρόνο. Το συγκεκριμένο μάθημα θα
πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου, καθώς απαιτεί την χρήση
υπολογιστών και βιντεοπροβολέα.
Αρχικά, ο εκπαιδευτικός εισάγει το θέμα στους μαθητές χρησιμοποιώντας
κάρτες λέξεων (flashcards) και κάνοντας ερωτήσεις στους μαθητές σχετικές με τα
γενέθλια τους, την ονομαστική τους εορτή, την αγαπημένη τους εποχή κ.τ.λ. (warmup
activity). Στην συνέχεια, παρουσιάζει το θέμα της δραστηριότητας, προβάλλοντας με
τον βιντεοπροβολέα βίντεο με το τραγούδι “Time for another year” κατά το οποίο οι
μαθητές συμμετέχουν τραγουδώντας τους μήνες και κατόπιν με την βοήθεια
flashcards οι μαθητές παίζουν σε ομάδες ένα παιχνίδι με τους μήνες και τα τακτικά
αριθμητικά (Presentation). Τέλος, οι μαθητές-σε ομάδες στους υπολογιστές τους-
αφού ολοκληρώσουν μια δραστηριότητα που έχει ετοιμάσει ο διδάσκων σε
διαδικτυακό εργαλείο, καλούνται να δημιουργήσουν ένα σταυρόλεξο με τους μήνες
στο ίδιο διαδικτυακό περιβάλλον (Production). Αναλυτικότερα η δραστηριότητα
οργανώνεται ως εξής:
Προπαρασκευαστική δραστηριότητα -warmup activity (5 λεπτά)
Ο εκπαιδευτικός, αφού έχει ετοιμάσει από πριν κάρτες λέξεων (flashcards) με
τις εποχές (seasons) στο διαδικτυακό εργαλείο quizlet https://quizlet.com/_4n3bhi
και τις έχει εκτυπώσει, τις αναρτά σε εμφανές σημείο και ζητά από τους μαθητές να
επαναλάβουν τις λέξεις. Κατόπιν τούς κάνει ερωτήσεις του τύπου: When’s your
birthday? / When’s your name day? / What’s your favourite season? κ.τ.λ., στις οποίες
οι μαθητές απαντούν χρησιμοποιώντας τις εποχές ή και τους μήνες (ανατρέχοντας σε
προηγούμενη γνώση από την Β’ και Γ’ δημοτικού). Σκοπός της δραστηριότητας αυτής
είναι να επαναλάβουν οι μαθητές λεξιλόγιο που έχουν ήδη διδαχθεί και θα τους
χρησιμεύσει για την υλοποίηση της συγκεκριμένης δραστηριότητας, καθώς και να
λειτουργήσει ως εισαγωγή στο θέμα.
Παρουσίαση- Presentation ( 10 λεπτά)
Δραστηριότητα 1 (Activity 1)-3 λεπτά
Ο διδάσκων προβάλει στους μαθητές βίντεο (https://bit.ly/1qjFTNQ) από τον
ιστότοπο “learnenglish kids” με τον τίτλο “Time for another year”, το οποίο
παρουσιάζει τους μήνες με την μορφή τραγουδιού και τους ζητά να τραγουδήσουν
καθώς ακούν/παρακολουθούν. Σημειώνεται ότι ο εκπαιδευτικός, σε αυτή τη
δραστηριότητα, ενθαρρύνει τους μαθητές να συμμετέχουν φωνητικά και
κινησιολογικά συμμετέχοντας και ο ίδιος ενεργά. Το βίντεο προβάλλεται και δεύτερη
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
8
φορά με στόχο να μάθουν και να εμπεδώσουν οι μαθητές όσο το δυνατόν καλύτερα
τους μήνες.
Δραστηριότητα 2 (Activity 2)-7 λεπτά
Ο εκπαιδευτικός έχει δημιουργήσει από πριν στο διαδικτυακό εργαλείο quizlet
κάρτες λέξεων (flashcards) με τους μήνες (months) και τα τακτικά αριθμητικά (ordinal
numbers) https://quizlet.com/_4n3c6y και αφού τις έχει εκτυπώσει, έχει φροντίσει
από πριν να αναρτήσει στον πίνακα μόνο τους μήνες. Οι μαθητές χωρίζονται στις
ομάδες που έχουν διαμορφωθεί από πριν. Ένας εκπρόσωπος από κάθε ομάδα
καλείται κάθε φορά που ο εκπαιδευτικός επιδεικνύει και λέει ένα τακτικό αριθμητικό
−με τυχαία σειρά− να τρέξει στον πίνακα και να χτυπήσει τον αντίστοιχο μήνα
λέγοντας την λέξη στα αγγλικά. Η πρώτη ομάδα που θα χτυπήσει τη σωστή κάρτα,
κερδίζει έναν πόντο. Ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας αλλάζει, έτοιμος για την επόμενη
λέξη. Η ομάδα που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους πόντους είναι η νικήτρια.
Σημειώνεται ότι ο στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι διπλός καθώς αποσκοπεί
στο να εμπεδώσουν οι μαθητές καλύτερα τους μήνες αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί και
ως προπαρασκευαστική δραστηριότητα για τη δημιουργία του σταυρολέξου από τις
ομάδες των μαθητών στην συνέχεια.
Παραγωγή- Production (30 λεπτά)
Δραστηριότητα 1 (Activity 1) - 5 λεπτά
Οι μαθητές στις ομάδες τους ανοίγουν τους υπολογιστές και καθοδηγούνται
από τον εκπαιδευτικό να ανοίξουν το φύλλο εργασίας −το οποίο έχει φροντίσει να
έχει εισαγάγει στους υπολογιστές σε μορφή word− που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη
δραστηριότητα και να συνδεθούν στον σύνδεσμο που τους δίνεται
(https://bit.ly/2GfOa2L). Ο εκπαιδευτικός με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου
learning apps έχει δημιουργήσει μια δραστηριότητα στην οποία ζητά από τις ομάδες
των μαθητών να αντιστοιχίσουν τους μήνες με τις εποχές. Διευκρινίζεται ότι οι
μαθητές πριν ξεκινήσουν τη δραστηριότητα έχουν αναλάβει συγκεκριμένους ρόλους
μέσα στην ομάδα, όπως αυτόν του χειριστή Η/Υ ή του συντονιστή. Ο διδάσκων καθ’
όλη την διάρκεια της δραστηριότητας καθοδηγεί και παρέχει διευκρινίσεις/βοήθεια
στις ομάδες όπου και όταν αυτό απαιτείται. Επισημαίνεται πως η συγκεκριμένη
δραστηριότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ένας σύντομος διαγωνισμός μεταξύ
των ομάδων. Η ομάδα που θα καταφέρει να ολοκληρώσει πρώτη και σωστά την
εργασία θα είναι και η νικήτρια. Επίσης, να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη
δραστηριότητα −ελλείψει χρόνου και αν κριθεί απαραίτητο από τον εκπαιδευτικό−
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
9
μπορεί να δοθεί και ως εργασία για το σπίτι. Εννοείται πως σε αυτήν την περίπτωση
το φύλλο εργασίας που περιέχει τον σύνδεσμο δίνεται στους μαθητές σε έντυπη
μορφή.
Δραστηριότητα 2 (Activity 2) - 25 λεπτά
Ο εκπαιδευτικός ζητά από τους μαθητές να ανατρέξουν στο φύλλο εργασίας
που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη δραστηριότητα −το οποίο έχει εισαγάγει από πριν
στους υπολογιστές σε μορφή word− και τους εξηγεί πως θα δημιουργήσουν ένα
σταυρόλεξο με τους μήνες χρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο learning apps.
Σημειώνεται ότι έχει φροντίσει εκ των προτέρων να έχει συνδεθεί στον λογαριασμό
του στο παραπάνω εργαλείο και στους τέσσερις υπολογιστές που θα δουλέψουν οι
ομάδες καθώς σε διαφορετική περίπτωση οι μαθητές δεν θα μπορούν να συνδεθούν
στον σύνδεσμο που τους δίνεται.
Κατόπιν, ζητά από τους μαθητές να ανοίξουν τον σύνδεσμο που υπάρχει στο
φύλλο εργασίας και να επιλέξουν το εικονίδιο “edit app” πάνω στην εικόνα που
αντιστοιχεί στην ομάδα τους. Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές ότι
στην ενότητα “Questions” θα γράψουν τα ερωτήματά τους χρησιμοποιώντας τα
τακτικά αριθμητικά (π.χ. “the first month of the year/the second month of the year
κ.τ.λ.) καθώς και τις λύσεις, πληκτρολογώντας τον αντίστοιχο μήνα σε κάθε ερώτημα.
Αφού ολοκληρώσουν τη διαμόρφωση του σταυρολέξου, οι μαθητές αποθηκεύουν το
σταυρόλεξό τους. Σε επόμενο μάθημα οι ομάδες μπορούν να επιλύσουν το
σταυρόλεξο που δημιούργησε μια άλλη ομάδα ή εναλλακτικά μπορεί ο διδάσκων να
δώσει τους αντίστοιχους συνδέσμους στους μαθητές για να τα επιλύσουν σαν
εργασία για το σπίτι. Σημειώνεται ότι −όπως και στην προηγούμενη δραστηριότητα−
δίνεται ο ρόλος του συντονιστή/χρονομέτρη σε μαθητή, ο οποίος θα καθορίζει την
εναλλαγή των μελών της ομάδας στον χειρισμό του Η/Υ.
Τέλος, ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε όλη την διάρκεια της παραπάνω
δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς θα πρέπει να ελέγχει και να
παρακολουθεί την πορεία των ομάδων προς το τελικό προϊόν, ενώ παράλληλα
φροντίζει να ενθαρρύνει, να συντονίζει, να καθοδηγεί καθώς και να παρέχει
ανατροφοδότηση και βοήθεια όπου και όταν ζητηθεί από τους μαθητές.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
10
Φύλλα Εργασίας
1ο
φύλλο εργασίας
Activity 1 (presentation)
Time for another year
Listen to the song “Time for
another year” and sing along
with your classmates!
Activity 2 (presentation)
Slap the board!
Every time you see and hear an ordinal number, a representative of your team must
run to the board and hit the right month flashcard to get a point! The team that gathers
more points than the rest is the winner!
2ο
φύλλο εργασίας
Activity 1 (production)
Seasons and months
Go to this link: https://bit.ly/2GfOa2L
Try to match the months to their seasons. Drag and drop the months into the right
season box.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
11
Activity 2 (production)
Let’s create an online crossword!
1.Go to the following link: https://bit.ly/2J3p3y2
2.Go to the photo that corresponds to your team (team
A=winter photo, team B=spring photo, team C=summer photo
and team D=autumn photo) and click on “edit app”.
3. Go down to the “Questions” section to write the questions
and solutions to your crossword! Click on “Text” and write
your question; then write the solution. Remember that in the “question” box you
have to write the order of each month using ordinal numbers and in the “solution”
box the corresponding month of the year!
Here’s an example! Question: “The third month of the year”.
Solution: “March”
4. Click on “Add another element” to add a new question and solution. Don’t forget!
You need 12 questions and solutions to complete your crossword, one for each
month!
5. After you have finished writing your questions and solutions, go to the bottom of
the page and click “Save App”. Your crossword is ready to be solved by another
team!!
Have fun!!!
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
12
Αγγλικά Ε΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06
European Monument Brochures - Φυλλάδια για Ευρωπαϊκά Μνημεία
Τάξη: Ε Δημοτικού
Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1
Προφίλ μαθητών: 20 μαθητές, 12 αγόρια και 8 κορίτσια 11 ετών, που κάνουν Αγγλικά
στο Δημοτικό σχολείο από την Α Δημοτικού
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Αίθουσα διεξαγωγής του μαθήματος: Εργαστήριο Η/Υ
Προϋποθέσεις: Οι μαθητές να είναι εξοικειωμένοι
 με τη χρήση του εργαστηρίου Η/Υ για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας.
 με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο μάθησης
 με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων padlet (https://padlet.com) και
bighugelabs (https://bighugelabs.com)
Διδακτικοί Στόχοι/Αναμενόμενα αποτελέσματα
 Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων / κατανόηση και παραγωγή προφορικού και
γραπτού λόγου
- ανάπτυξη λεξιλογίου
- ακουστική δεξιότητα και δεξιότητα της ομιλίας
- ανάγνωση και γραφή
 Ανάπτυξη ψηφιακού γραμματισμού
- εξάσκηση στην αναζήτηση και τον εντοπισμό πληροφοριών στο διαδίκτυο
- αξιοποίηση ψηφιακού εργαλείου για την παρουσίαση
- εξοικείωση με την εκπαιδευτική αξία των ιστοτόπων
 Ανάπτυξη πολυπολιτισμικής συνείδησης
- ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά κάθε
τόπου
 Ανάπτυξη κριτικής σκέψης
 Ανάπτυξη συνεργατικών δεξιοτήτων και επικοινωνιακών στρατηγικών
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
13
Σκεπτικό
Το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών αναφέρει ως
καθοριστικό στόχο της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών την καλλιέργεια της
πολυπολιτισμικής συνείδησης και την ανάπτυξη διαπολιτισμικής επικοινωνιακής
ικανότητας των μαθητών. Επιπλέον, στο Αναλυτικό πρόγραμμα Σπουδών προτείνεται
ως διαθεματικό σχέδιο εργασίας η δημιουργία τουριστικού οδηγού και η δημιουργία
διαφημιστικών φυλλαδίων από τους μαθητές. Επίσης, στο Αναλυτικό πρόγραμμα
Σπουδών η αξιοποίηση πληροφοριών από διάφορες πηγές για παραγωγή γραπτού
λόγου, η προφορική παρουσίαση και η αλληλεπίδραση για την κοινωνικοποίηση των
μαθητών αποτελούν θεμελιώδεις έννοιες που διατρέχουν τον σχεδιασμό και την
υλοποίηση των μαθημάτων. Τέλος, η παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών
εργαλείων και εφαρμογών και η ενσωμάτωσή τους στη διδασκαλία προσφέρει
αυθεντικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλωσσικό πρότυπο, πολυμεσικό
υλικό και κίνητρο για συμμετοχή και μάθηση.
Συνοπτική περιγραφή
1ο Στάδιο
Οι μαθητές διαβάζουν την εκφώνηση της άσκησης. Δίνεται χρόνος και για
διευκρινιστικές ερωτήσεις
The European Year of Cultural
Heritage 2018.
Throughout 2018, we are celebrating
our diverse cultural heritage across
Europe.
Design a brochure for the European
Monument you are assigned.
Οι μαθητές, με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού, χωρίζονται σε πέντε ομάδες
τεσσάρων μαθητών η κάθε μια. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο υπάρχει η
διεύθυνση του ψηφιακού πίνακα ανακοινώσεων padlet
https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope (https://goo.gl/raDm33). Στο
padlet η εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει το φύλλο εργασίας καθώς και τα ξεχωριστά
στάδια εργασίας των μαθητών. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να συλλέξει πληροφορίες
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
14
για ένα συγκεκριμένο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Επισκέπτονται τους εξής
ιστοτόπους που αναφέρονται στο φύλλο εργασίας:
 Ομάδα Α, Η Ακρόπολη http://www.historyforkids.net/acropolis.html
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_World_Heritage_Sites_in_Greece
 Ομάδα Β, Τα Νουράγκε (Su Nuraxi, Barumini)
https://theculturetrip.com/europe/italy/articles/a-guide-to-sardinias-
incredible-nuraghe/ , http://whc.unesco.org/en/list/833
 Ομάδα C, To Stonehenge
http://www.coolfactsforkids.com/stonehenge-facts-for-kids/
https://whc.unesco.org/en/list/373
 Ομάδα D, Ο Πύργος του Άιφελ
http://www.sciencekids.co.nz/sciencefacts/engineering/eiffeltower.html
http://whc.unesco.org/en/list/600
 Ομάδα E, Η Σαγράδα Φαμίλια
https://www.kidsinbarcelona.com/sagrada-familia/
http://whc.unesco.org/en/list/320/gallery/
Οι μαθητές κάθε ομάδας διαβάζουν τα κείμενα και εντοπίζουν τις πληροφορίες
που τους έχει ζητήσει η εκπαιδευτικός:
 Το όνομα του μνημείου
 Την τοποθεσία
 Τα κύρια χαρακτηριστικά
 Μια ξεχωριστή λεπτομέρεια για το κάθε μνημείο.
Η εκπαιδευτικός διευκολύνει τους μαθητές να κατανοήσουν το κείμενο και να
βρουν τα σημεία που πρέπει. Συντονίζει, καθοδηγεί και βοηθά τη συνεργασία των
μαθητών, επεξηγεί και διευκρινίζει όταν χρειάζεται. Στη συνέχεια, οι μαθητές
αποθηκεύουν στον υπολογιστή τους, σύμφωνα με τις οδηγίες, μια από τις
φωτογραφίες του μνημείου που υπάρχουν στις σελίδες που επισκέπτονται.
2ο Στάδιο
Οι μαθητές, αφού έχουν εντοπίσει τις πληροφορίες κι έχουν αποθηκεύσει τη
φωτογραφία του μνημείου, κατασκευάζουν τα φυλλάδια με την εφαρμογή
https://bighugelabs.com. Η εκπαιδευτικός τούς υπενθυμίζει ότι πρέπει να επιλέξουν
το εργαλείο Trading Cards. Ανεβάζουν τη φωτογραφία και συμπληρώνουν τα στοιχεία
που πρέπει. Κάθε μαθητής γράφει μια πρόταση έτσι ώστε όλα τα μέλη της ομάδας να
συμμετέχουν. Αποφασίζουν το χρώμα του ψηφιακού φυλλαδίου και τις υπόλοιπες
λεπτομέρειες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
15
3ο Στάδιο
Αποθηκεύουν την εικόνα στον υπολογιστή. Τέλος, ανεβάζουν την εικόνα στο
padlet της τάξης: https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope
4ο Στάδιο
Παρουσιάζουν το φυλλάδιο τους στις άλλες ομάδες.
5ο Στάδιο
Τέλος, αλληλεπιδρούν γράφοντας σχόλια ανατροφοδότησης στο padlet.
Επέκταση της δραστηριότητας
Στο επόμενο μάθημα οι μαθητές σε ομάδες μπορούν να ετοιμάσουν ένα μικρό
κείμενο με τις πληροφορίες που συνέλεξαν για το κάθε μνημείο, να επιλέξουν ένα
τραγούδι από την κάθε χώρα και να ηχογραφήσουν μια εκπομπή για το Ευρωπαϊκό
Σχολικό Ραδιόφωνο (http://europeanschoolradio.eu/).
Η συγκεκριμένη μ-δραστηριότητα μπορεί κάλλιστα να υλοποιηθεί στα πλαίσια
συνεργατικού ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning. Διακρατικές ή εθνικές ομάδες
αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν το φυλλάδιο για κάθε μνημείο και να κάνουν την
παρουσίαση. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα έχει υλοποιηθεί στα πλαίσια του
eTwinning προγράμματος Monumental Europe,
https://twinspace.etwinning.net/44435/home
ένα πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν πέντε σχολεία, από την Ελλάδα, την Ισπανία,
την Πολωνία, την Ιταλία και τη Γαλλία, κι έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο eTwinning
Creative Tales, https://etwinningileia.blogspot.gr/2018/03/european-monument-
brochures.html και
https://blogs.sch.gr/skouzouli/2018/06/01/monumental-europe/ .
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
16
Φύλλο Εργασίας
The European Year of Cultural
Heritage 2018.
Throughout 2018, we are celebrating
our diverse cultural heritage across
Europe.
Design a brochure for the European
Monument you are assigned.
Part 1, 12min
Form 5 groups of 4 students each. Visit the padlet of the class at
https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope (https://goo.gl/raDm33). You will
see this worksheet uploaded there. It will help you visit the following pages:
 Group A, The Acropolis at http://www.historyforkids.net/acropolis.html
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_World_Heritage_Sites_in_Greece
 Group B, The Nuraghe (Su Nuraxi, Barumini) at
https://theculturetrip.com/europe/italy/articles/a-guide-to-sardinias-incredible-
nuraghe/
http://whc.unesco.org/en/list/833
 Group C, The Stonehenge at
http://www.coolfactsforkids.com/stonehenge-facts-for-kids/
https://whc.unesco.org/en/list/373
 Group D, The Eiffel Tower at
http://www.sciencekids.co.nz/sciencefacts/engineering/eiffeltower.html
http://whc.unesco.org/en/list/600
 Group E, The Sagrada Familia at
https://www.kidsinbarcelona.com/sagrada-familia/
http://whc.unesco.org/en/list/320/gallery/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
17
Select the following information:
 The name of the Monument
 Location
 Main characteristics
 An amazing fact about it
Save one of the pictures of the monument you see on these pages on your computer.
Part 2, 10min
Visit https://bighugelabs.com and create a brochure with Trading Cards.
Upload the picture of the monument. Fill in the appropriate information - each of you
writes one sentence.
Part 3, 5min
Upload your card on the padlet. Write the name of your group on the top.
Part 4, 10 min
Present your monument to the class in turns.
Part 5, 8min
Visit the padlet wall and write a comment under the brochures of the other groups of
your class about the monument and the collaborative work of the group.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
18
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06
Τέχνες - Arts
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι)
Ενότητα: Unit 5 “The Arts” Lesson 13 “Art is…”
Αξιοποίηση και επέκταση της δραστηριότητας 1.3 του σχολικού βιβλίου
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-B100/497/3237,13151/
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Υλικοτεχνική υποδομή: Χρήση Διαδραστικού πίνακα - Η/Υ – Διαδίκτυο - Αξιοποίηση
των διαδικτυακών εργαλείων Mindomo και Wordart
Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να ευαισθητοποιηθούν και να
κατανοήσουν την έννοια της τέχνης, τα είδη της τέχνης και να αναπτύξουν τις
γλωσσικές τους ικανότητες στην Αγγλική γλώσσα.
Στόχοι
Οι μαθητές :
- να κατανοήσουν την έννοια της τέχνης
- να γνωρίσουν το λεξιλόγιο που σχετίζεται με το θέμα της τέχνης και να μπορούν
να το εφαρμόσουν τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο.
- να ανακαλύψουν τα διαφορετικά είδη που ορίζουν την έννοια της τέχνης
οικοδομώντας νέα γνώση
- να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. στη μαθησιακή
διαδικασία, vα πειραματιστούν, να δημιουργήσουν και να εξοικειωθούν με τα
περιβάλλοντα εκπαιδευτικών λογισμικών
- να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες που προάγουν τις διαπροσωπικές
σχέσεις, τη λειτουργία των ομάδων, την συνύπαρξη με βάση τον αλληλοσεβασμό
και τη συνεργασία
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
19
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1
Warm up activity ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Στο διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές ένα διάγραμμα
αράχνης με εικόνες που απεικονίζουν τα βασικά είδη της τέχνης. Στη
συνέχεια οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν τα είδη της
τέχνης.
Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να προβληματιστούν,
να εκφράσουν την άποψή τους, να αναζητήσουν τα είδη της τέχνης
αλλά και να γνωρίσουν το νέο λεξιλόγιο του μαθήματος.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται στους μαθητές ο εννοιολογικός χάρτης
“Arts” http://bit.ly/2oxYXuc
όπου οι μαθητές μπορούν να έχουν μία πλήρη εικόνα της έννοιας
της τέχνης και της εξέλιξής της.
Brainstorming
(Καταιγισμός
ιδεών)
Χρήση
Διαδραστικού
πίνακα
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
Mindomo
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2
Δημιουργία Συννεφόλεξου-Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου
WordArt
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε
ομάδα καλείται να δημιουργήσει ένα συννεφόλεξο με τα είδη της
τέχνης αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt,
(https://wordart.com) η χρήση του οποίου έχει διδαχθεί σε
προγενέστερο μάθημα. (Φύλλο Εργασίας)
https://wordart.com/qrzjegxl08ln/arts
Ο ρόλος του καθηγητή είναι συντονιστικός, καθοδηγητικός. Μέσα
από το διαδραστικό πίνακα δίνει οδηγίες, καθοδηγεί τους μαθητές
εφόσον κριθεί απαραίτητο.
Στη συνέχεια γίνεται αντιπαραβολή των εργασιών και οι μαθητές
επιλέγουν το καλύτερο συννεφόλεξο το οποίο θα ενσωματωθεί στο
project “The Arts” που πραγματοποιεί η τάξη με το διαδικτυακό
εργαλείο Thinglink.
https://www.thinglink.com/scene/1023953544383823874
Ομάδες
Εργασίας
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
WordArt
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
20
Φύλλο Εργασίας
Δραστηριότητα 1
Στο διαδραστικό πίνακα να συμπληρώσετε στο διάγραμμα αράχνης που βλέπετε, το
είδος τέχνης που αντιστοιχεί σε κάθε εικόνα.
Δραστηριότητα 2
Xρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com) να
δημιουργήσετε ένα συννεφόλεξο (10 λέξεων) με τα είδη τέχνης και στη συνέχεια να
βάλετε συνδέσμους σε κάθε λέξη. Στη συνέχεια θα επιλέξετε το καλύτερο
συννεφόλεξο το οποίο θα ενσωματωθεί στο project “The Arts”.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
21
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06
A Brief Look into Dissimilar Nations
Γνωστικό Αντικείμενο: Αγγλικά
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι)
Επίπεδο: Β1
Αριθμός μαθητών: 16
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄)
Ηλικία : 14-15
Κεφάλαιο που αναφέρεται η μικροδραστηριότητα: “Think Teen” 2nd
Grade of Junior High
School, STUDENT’S BOOK, Unit 1 “Unity in diversity” Lesson 2 “Joined in our Differences”.
Υλικοτεχνική Υποδομή: εργαστήριο πληροφορικής, διαδίκτυο.
Απαιτούμενες Δεξιότητες Καθηγητή-Μαθητών: Βασικές γνώσεις χρήσης υπολογιστών, καλή
χρήση του διαδικτύου.
Διδακτική Προσέγγιση: Επικοινωνιακή, συνεργατική, διερευνητική, ομαδοκεντρική.
Διδακτικοί Στόχοι :
Στο τέλος της μ-δραστηριότητας αναμένεται οι μαθητές :
- Να έχουν έρθει σε επαφή με ήθη, έθιμα, αθλήματα, τρόπο ζωής, τέχνη
διαφορετικών πολιτισμών.
- Να μάθουν χρήσιμες πληροφορίες για άλλες χώρες. Να γνωρίσουν
πολιτισμικά/πολιτιστικά και ιστορικά στοιχεία διαφορετικών χωρών.
- Να κατανοούν αυθεντικό γραπτό λόγο (reading skills) και να παράγουν γραπτό
λόγο (writing skills).
- Να εντοπίζουν τη σωστή πληροφορία από μια πληθώρα πληροφοριών στο
διαδίκτυο.
- Να ανακαλούν στη μνήμη τους έναν ήδη διδαγμένο γραμματικό κανόνα
εφαρμόζοντάς τον σε ασκήσεις.
- Να μπορούν να επιλύουν λεξιλογικές ασκήσεις σε μορφή σταυρολέξου.
- Να κατανοήσουν την ευρεία έννοια του πολυπολιτισμικού κόσμου μέσω της
ακουστικής δραστηριότητας (listening).
- Να έχουν αποκτήσει κριτική ικανότητα και να αναλύουν το θέμα της
διαφορετικότητας των χωρών, ακούγοντας τους στίχους από ένα τραγούδι.
- Να αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης, για την επίτευξη ενός κοινού
στόχου, δουλεύοντας σε ομάδες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
22
- Να είναι ικανοί να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο το οποίο θα ενέχει μια
στροφή ποιήματος που θα έχουν εμπνευστεί οι ίδιοι.
- Να εξοικειωθούν με τη χρήση διαφόρων λογισμικών και γενικότερα με τη χρήση
του υπολογιστή.
- Να έχουν κάνει σύνθεση πληροφοριών και να τις παρουσιάσουν σε ένα κείμενο
το οποίο θα δημοσιευτεί στο blog του σχολείου τους ως μέρος μιας μελλοντικής
ψηφιακής αφίσας.
Γενική περιγραφή:
H εκπαιδευτικός χωρίζει τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες των τεσσάρων ατόμων
εκάστη. Η κάθε ομάδα καλείται να δημιουργήσει ένα κείμενο (σαν αυτά που έχουν
ήδη διαβάσει, στα οποία δυο παιδιά η Yoko από την Ιαπωνία και ο Pierre από τη
Γαλλία παρουσιάζουν χρήσιμες πληροφορίες για τη χώρα τους) για μια άλλη χώρα
που θα επιλέξουν μόνοι τους. Τη χώρα θα την ανακοινώσουν και στις λοιπές ομάδες
έτσι ώστε να μη συμπέσουν στην επιλογή των χωρών. Οι θεματικές ενότητες στις
οποίες θα πρέπει να εστιάσουν οι ομάδες είναι: ήθη/έθιμα, τρόπος ζωής, φαγητά,
λαοφιλή αθλήματα, τέχνη: μουσική/θέατρο/ζωγραφική, θρησκεία, αξιοθέατα. Οι
μαθητές πρέπει να επιδείξουν την κατάλληλη προσοχή ώστε η αναζήτησή τους στο
διαδίκτυο να είναι στοχευμένη στις παραπάνω θεματικές ενότητες. Θα τους ζητηθούν
δυο τινά: Nα προσέξουν τις πηγές τους (αξιοπιστία, εγκυρότητα, καταλληλότητα) και
να αποφύγουν να παραθέσουν πληροφορίες με απλή αντιγραφή, εξεναντίας να
γράψουν τις πληροφορίες με δικά τους λόγια.
H διαδικασία αυτή θα γίνει στα google docs, https://www.google.com/docs/about/
έτσι ώστε να εξυπηρετηθεί η συνεργατική επεξεργασία των κειμένων. Αφότου οι
μαθητές κάθε ομάδας συγκεντρώσουν και καταγράψουν τις σχετικές πληροφορίες,
συνθέτουν τις πιο σημαντικές και δημιουργούν το κείμενο που τους ζητήθηκε. Αν ο
χρόνος επαρκεί (ή αλλοτρόπως σε προσεχές μάθημα), οι μαθητές δύνανται να
παρουσιάσουν τα συμπεράσματά τους και προφορικά στο σύνολο της τάξης. Τα
κείμενα όλων των ομάδων θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά για τη δημιουργία
ψηφιακής αφίσας που θα αναρτηθεί στο σχολικό blog.
Εν συνεχεία οι ομάδες θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο
χρησιμοποιώντας το εργαλείο https://wordart.com/ στο οποίο θα «ενσωματωθεί»
μια στροφή (περίπου 4-6 στίχων), ποιήματος δικής τους εμπνεύσεως , η οποία θα
πραγματεύεται την πολυπολιτισμικότητα των λαών.
Έπειτα δράττοντας της ευκαιρίας να συνδυάσουμε το καίριο θέμα του κεφαλαίου, στο
οποίο βασίζεται όπως προαναφέραμε η μικροδραστηριότητα, “Unity in Diversity”, με
την ακουστική κατανόηση, οι μαθητές θα ακούσουν ένα τραγούδι του οποίου το
περιεχόμενο προσεγγίζει επακριβώς τον άνωθεν τίτλο και τις επιμέρους
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
23
παραμέτρους. Θα κληθούν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σφαιρικής κατανόησης και
αντίληψης του “μηνύματος” που απορρέει από τους στίχους του συγκεκριμένου
τραγουδιού.
Θέλοντας ο εκπαιδευτικός να εμψυχώσει το «ανθρώπινο δυναμικό» της τάξης, να
δουλέψει το ήδη διδαγμένο λεξιλόγιο της ενότητας, με έναν πιο αβρό και ευχάριστο
τρόπο, θα δημιουργήσει ένα σταυρόλεξο που η διαδικασία επίλυσής του θα έχει
περισσότερο το χαρακτήρα ενός παιχνιδιού.
Εν κατακλείδι, μια άσκηση, πολλαπλής επιλογής (Multiple choice), εμπέδωσης του
γραμματικού φαινομένου των “Stative verbs” που έχουμε παραδώσει στη θεματική
ενότητα στην οποία αναφέρεται η μ-δραστηριότητα.
Φύλλο Εργασίας - Worksheet
1. Write a short text for another country. The text should be like a mini guide and it
will be part of a digital poster, which will be published on our school’s blog. You
should focus on 7 themes: a) customs/habits, b) lifestyle, c) food, d) popular sports,
e) art (well-known artists, writers, poets, musicians), f) religion, g) attractions. The
creation of the text should be done with the help of google docs.
https://www.google.com/docs/about/
2. Go to https://wordart.com, make a word cloud, write a stanza, (about 4-6 lines), of
your own inspiration poem, about Multicultural Countries.
3. Now go to https://www.youtube.com/watch?v=s2SakTTbtbM. Listen to the
diversity song “Do not Judge” and answer the following questions:
a) What does the song refer to?
…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………......................................
b) How do you feel while listening to the song?
…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………......................................
c) Why do you think the songwriter created this song?
…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………......................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
24
d) What do these lyrics of the song: “Don’t make assumptions based on heavy
frames or thin. You can’t tell anything from the colour of our skin” mean? In
which way do they affect you?
4. Solve the crossword. Click a cell on the grid, or click a clue.
https://crosswordlabs.com/view/countries-and-their-culture
Choose the right option. Click the following link:
http://usefulenglish.ru/grammar/tenses-exercise-four
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
25
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06
Discussing about important people/role models
(Συζήτηση για Σημαντικούς Ανθρώπους/Πρότυπα)
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Αρχάριοι)
Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 13-14 ετών (Β’Γυμνασίου-Αρχάριοι)
Διδακτική Ενότητα: Unit 2 – Making a Difference, βιβλίο οργανισμού για τους
Αρχάριους της Β’ Γυμνασίου
Μάθημα: Lesson 1, “Her work touched many…”, p. 16, Student’s Book
Χρονική Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄)
Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα:
Γνώσεις:
- Αποκωδικοποίηση λεκτικών & μη-λεκτικών πληροφοριών που προκύπτουν από το
κείμενο
- Αξιοποίηση αποκωδικοποιημένων πληροφοριών για τη σύνθεση δομημένου
λόγου
- Ανάπτυξη λεξιλογίου (mainly adjectives describing character traits)
Δεξιότητες:
- Κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου (Reading Comprehension, Listening)
- Παραγωγή γραπτού αλλά κυρίως προφορικού λόγου (Writing, Speaking)
- Ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης
- Ανάπτυξη στρατηγικών διαμεσολάβησης (mediation)
Παιδαγωγικοί:
- Ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης
- Απόκτηση ενεργού ρόλου των μαθητών στην μαθησιακή διαδικασία
- Εμπέδωση αποκτηθέντων γνώσεων
- Ανάπτυξη κριτικής σκέψης (What a makes a role model?)
Τεχνολογικοί:
- Καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ, π.χ. εξοικείωση με:
newhive, AnswerGarden, Popplet (και Padlet στην Επέκταση Μαθήματος).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
26
Περιγραφή
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τριών ατόμων διαλέγοντας μέσα από ένα
κουτί χαρτάκια που έχουν το ονόματα Super Heroes (Superman, Spiderman, Batman,
Wonder Woman, Catwoman). Μέσα στο κουτί υπάρχουν τόσα χαρτάκια για κάθε
Super Hero όσες οι ομάδες που θέλουμε να χωρίσουμε. Ο συγκεκριμένος τρόπος
χωρισμού σε ομάδες επιλέχθηκε γιατί θέλουμε οι μαθητές να αναμειχθούν κατά
απόλυτα τυχαίο τρόπο έτσι, ώστε να μην έχουν τη δυνατότητα να εκδηλώσουν
προτιμήσεις (π.χ. λόγω παρέας στο διάλειμμα, κλπ). Στόχος μιας τέτοιου είδους
δημιουργίας ομάδων είναι να αποτελέσει η όλη μαθησιακή διαδικασία γέφυρα
συνεργασίας και καλής επικοινωνίας μεταξύ μαθητών διαφορετικών φύλων,
ικανοτήτων, καταγωγής ή/και ηλικίας. Τέλος, ο παραπάνω τρόπος χωρισμού των
μαθητών σε ομάδες με βάση τους Super Heroes επιλέχθηκε για να συνδεθεί με τον
ρόλο των προτύπων στη ζωή μας (κεντρικός άξονας της μ- δραστηριότητας) (3 λεπτά)
Οι μαθητές, χωρισμένοι πια σε ομάδες, πρέπει:
α) να επιλέξουν όνομα για την ομάδα τους και
β) να επισκεφθούν το ιστολόγιο του εκπαιδευτικού στον σύνδεσμο bit.ly/2If5Sax και
να βρουν την ηλεκτρονική αφίσα (bit.ly/2Kg15iF) που δημιουργήθηκε για το
συγκεκριμένο μάθημα και έχει θέμα τη Μητέρα Τερέζα. (5 λεπτά)
Οι μαθητές καλούνται να περιηγηθούν στην ηλεκτρονική αφίσα, αλλά να
επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στην κριτική (bit.ly/2Ia6MlU) που ασκήθηκε στη
Μητέρα Τερέζα διαβάζοντας το κείμενο στο σχετικό σημείο της αφίσας. (6 λεπτά)
Αφού τη διαβάσουν, καλούνται να συζητήσουν στο πλαίσιο της ομάδας τους
αν τους φαίνεται:
α) δίκαιη ή όχι (λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο του έργου της όπως το είδαν στα
προηγούμενα μαθήματα) και β) αν τη θεωρούν πρότυπο προς μίμηση ή όχι. (7 λεπτά)
Στη συνέχεια, κάθε ομάδα καλείται να:
α) επισκεφθεί το blog του εκπαιδευτικού (bit.ly/2rBXkxa) και να πάει στο αντίστοιχο
σημείο όπου θα βρει τις οδηγίες (στα Ελληνικά) για τα εργαλεία Popplet (popplet.com)
& AnswerGarden (https://answergarden.ch/)
β) να δημιουργήσει έναν εννοιολογικό χάρτη με το εργαλείο Popplet που να
αναφέρεται στα σημεία που δέχτηκε κριτική η Μητέρα Τερέζα. Οι μαθητές
προτρέπονται από τον εκπαιδευτικό να χρησιμοποιήσουν αποσπάσματα του
κειμένου που περιέχει την κριτική και βρίσκεται στην ηλεκτρονική αφίσα και να τα
επιγράψουν με τους τίτλους που θα βρουν στο τέλος του προαναφερθέντος κειμένου.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
27
γ) να απαντήσει στις δύο ερωτήσεις του AnswerGarden για τον χαρακτήρα της
Μητέρας Τερέζας και για το αν η κριτική που της ασκήθηκε είναι δίκαιη ή όχι
αντιστοίχως. Εδώ να σημειώσουμε ότι οι μαθητές κάθε ομάδας θα απαντήσουν
ξεχωριστά ο καθένας στο AnswerGarden. (20 λεπτά)
*** To μέρος αυτό του μαθήματος μπορεί να ανατεθεί και ως εργασία στο σπίτι αν ο
χρόνος στην τάξη δεν επαρκέσει. Ο κάθε μαθητής σκέφτεται και αποφασίζει
(προσωπικά πλέον) για το αν η Μητέρα Τερέζα μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για
εκείνον/-η ή όχι ανατρέχοντας στο υλικό που υπάρχει στον ιστότοπο του
εκπαιδευτικού αν το επιθυμεί. Θα πρέπει να κρατήσει σημειώσεις για να παρουσιάσει
την άποψή του στην ολομέλεια στο επόμενο μάθημα (flipped classroom).***
Το μάθημα τελειώνει με σύντομη συζήτηση στην ολομέλεια για το αν μετά από
όσα είδαμε για τη Μητέρα Τερέζα αυτή μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για εκείνους.
(4 λεπτά)
Επέκταση μαθήματος / Εργασία για το σπίτι
Εκδοχή 1
Δύο από τις ομάδες καλούνται να φτιάξουν ένα Popplet με θέμα “Super
Heroes”. Θα πρέπει να φτιάξουν δηλαδή έναν εννοιολογικό χάρτη που να περιγράφει
τα χαρακτηριστικά (εξωτερικά & ποιότητες χαρακτήρα) των «Υπερ-ηρώων».
Οι δύο άλλες ομάδες καλούνται να φτιάξουν ένα Popplet με θέμα “What makes
a role model”. Θα πρέπει να φτιάξουν δηλαδή, έναν εννοιολογικό χάρτη που να
περιγράφει τα «προσόντα» που θα πρέπει να διαθέτει κάποιος για να είναι
«σημαντικός» ώστε να αποτελέσει ΠΡΟΤΥΠΟ.
Όλες οι ομάδες καλούνται να επισκεφθούν το blog του εκπαιδευτικού στο
σημείο που υπάρχει Popplet (bit.ly/2rDkqCY) σχετικό με τα πρότυπα για να
μπορέσουν να πάρουν ιδέες για τους δικούς τους εννοιολογικούς χάρτες.
Εκδοχή 2
Κάθε μαθητής καλείται, όταν επιστρέψει στο σπίτι του, να σκεφτεί και να
αποφασίσει αν η Μητέρα Τερέζα αποτελεί πρότυπο για αυτόν/-ή και γιατί.
Οι μαθητές καλούνται να καταγράψουν τις σκέψεις τους στο διαδικτυακό
πίνακα ανακοινώσεων Padlet (https://el.padlet.com) επισκεπτόμενοι το blog του
εκπαιδευτικού στο αντίστοιχο σημείο (bit.ly/2rDYcjX).
Οι μαθητές θα βρουν οδηγίες για το συγκεκριμένο εργαλείο στο σημείο του
blog του εκπαιδευτικού που είναι συγκεντρωμένες όλες οι οδηγίες των διαδικτυακών
εργαλείων και το οποίο έχουν ήδη επισκεφτεί στην τάξη (bit.ly/2jSVBPW).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
28
Παρατηρήσεις για την υλοποίηση
Ο χρόνος που ανατίθεται στο Φύλλο Εργασίας από τον εκπαιδευτικό μπορεί να
παρουσιάσει μικρές αποκλίσεις κατά περίπτωση.
Η χρήση των ΤΠΕ είναι κάτι που ενθουσιάζει τους μαθητές και κινητοποιεί
ακόμη και τους πιο αδύναμους στα Αγγλικά να προσπαθήσουν να κάνουν κάποιες από
τις δραστηριότητες ή μέρος αυτών. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα να γίνει η
παρουσίαση του μαθήματος πιο ελκυστική για εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Η συγκεκριμένη μ-δραστηριότητα είναι δομημένη να διαρκεί μία διδακτική
ώρα (45 min) ενδέχεται όμως να χρειαστεί να αφιερώσει ο εκπαιδευτικός ακόμη μία
ώρα ανάλογα με το ενδιαφέρον που μπορεί να επιδείξουν οι μαθητές σε
συγκεκριμένα σημεία της μ-δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα στο σημείο που
θα περιηγούνται στην ηλεκτρονική αφίσα ή στο σημείο όπου θα γίνει η συζήτηση για
την κριτική προς τη Μητέρα Τερέζα.
Επίσης, η χρονική διάρκεια πραγματοποίησης της μ-δραστηριότητας μπορεί να
ποικίλει ελαφρά ανάλογα με την εξοικείωση των μαθητών κάθε τμήματος με την
εκτεταμένη χρήση της ξένης γλώσσας καθώς και με τη χρήση των ΤΠΕ.
Επειδή ένα από τα προβλήματα με τη χρήση των ΤΠΕ στη μαθησιακή
διαδικασία μπορεί να είναι και η έλλειψη συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο, οι οδηγίες
των διαδικτυακών εργαλείων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν πρέπει να είναι
εκτυπωμένες και έτοιμες να δοθούν στους μαθητές σε κάθε τέτοια περίπτωση.
Επίσης, ο εκπαιδευτικός –λόγω ακριβώς της παραπάνω ενδεχόμενης
δυσκολίας– οφείλει να έχει προβλέψει για την υλοποίηση της δραστηριότητας και
χωρίς τη χρήση του διαδικτύου ή τουλάχιστον να έχει προβλέψει την ύπαρξη
εναλλακτικής δραστηριότητας.
Τέλος, η επιλογή των διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν κάθε
φορά θα πρέπει να είναι ανάλογη της εξοικείωσης των μαθητών που θα εκτελέσουν
τη δραστηριότητα/τες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
29
Φύλλο Εργασίας
B΄ Class-Beginners – Unit 2, p:16, “Her work touchedmany…”
Date: ......................................................
Group Name: .................................................................
Students’ names: 1. .........................................
2. .........................................
3. .........................................
1st
Session
*** The words in this booklet that are marked with an (*) will be explained at the end
of this booklet, (APPENDIX I).
1. Give your group a catchy name! Write it on the top of this paper in CAPITAL letters.
(2 min)
2. Look at the exercises of this set of papers (booklet) and ask your teacher any
questions you have. All of the exercises are related to* Unit 2 – Making a Difference of
your Student’s Book. (5 min)
3. Now log onto the teacher’s blog: bit.ly/2If5SAx.
4. Go to E-POSTERS and then click on “Mother Teresa: an e-poster” (bit.ly/2IgEHFm)
to have a look at its different points to see what they are about. (4 min)
5. Now focus on number 4 (bit.ly/2KUO9jq), which is the part that is about the criticism
Mother Teresa received*. If you can’t get into the net, you will find this part on the last
page of this set of papers (booklet), APPENDIX II.
When you finish reading it, discuss* with your group:
- if the criticism is fair* or not (take into account* all her life and charity work)
- if you consider her a Role Model or not and why.
You can take notes (on your book or on a piece of paper) if you like. (8 min)
6. When you finish, log onto the teacher’s blog. Go to “INSTRUCTIONS TO WEB
TOOLS*”. Click on“Popplet” (bit.ly/2jQrit1) and then on “AnswerGarden”
(bit.ly/2jTm5AT) to see how you can work with these tools. (4 min)
7. Work with your group and make a mind-map with “Popplet” showing the aspects*
Mother Teresa was criticized on*. Look at number 4 (bit.ly/2KUO9jq) of the e- poster
to get an idea of what to write about. Use the main ideas you will find at the end of the
text as titles of the different popples of your Popplet. The beginning of your Popplet is
here: bit.ly/2Ia9V5c. For an example to a Popplet look here: bit.ly/2rCrqAx. (15 min)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
30
Now, each one of your group, log onto the “AnswerGarden” (bit.ly/2wyXjPo) and
answer:
Question 1 (bit.ly/2rCX5lH), about what you think of Mother Teresa using adjectives*
Question 2 (bit.ly/2IdJCLv), about whether* you think the criticism* she received was
fair or not (use: yes, no, maybe*). (6 min)
*** You can do this part at home if we run out of time!***
*FOLLOW-UP:
Version 1
(Groups 1 & 2)
- You must prepare a Popplet entitled “Super Heroes”. Refer to the characteristics of a
Super Hero (What makes a Super Hero?).
e.g. A Super Hero must be/is courageous.
- The Popplet you will write in is prepared for you on your teacher’s blog (Exercises,
Popplet – Super Heroes / bit.ly/2Kht5lY). That is where you will fill in your thoughts.
- You can write: a) sentences like the one above or
just the adjective, e.g. courageous
- Use pictures with your sentences/words if you like.
(Groups 3 & 4)
- You must prepare a Popplet entitled “What makes a role model?”. Refer to the
characteristics of a Role Model (What makes a role model?).
e.g. A role model must be/is honest.
- The Popplet you will write in is prepared for you on your teacher’s blog (Exercises,
Popplet – Role Models / bit.ly/2jVNKkJ). That is where you will fill in your thoughts.
- You can write: a) sentences like the one above or
b) just the adjective, e.g. honest
- Use pictures with your sentences/words if you like.
***You will find instructions to the Popplet (bit.ly/2jQrit1) on your teacher’s blog
(Instructions to web tools).
***You can see an example of a Popplet (bit.ly/2jP9uyq) on Role Models on your
teacher’s blog (Mindmaps).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
31
Version 2
When you go back home, decide if Mother Teresa is a role model or not FOR YOU and
why.
Take notes of your thoughts on the Padlet (bit.ly/2rBoSmm) that has been created for
this purpose in your teacher’s blog. Prepare to talk about them in class with your
classmates next time we meet.
***You will find instructions to the Padlet (bit.ly/2jSVBPW) on your teacher’s blog
(Instructions to web tools).
APPENDIX I
Glossary:
related to = που σχετίζονται με
received = έλαβε
discuss = συζητήστε
fair = δίκαιος
take into account = λάβετε υπόψη
instructions to web tools = οδηγίες για Διαδικτυακά Εργαλεία
mind map = εννοιολογικός χάρτης
aspects = σημεία
was criticized for = της ασκήθηκε κριτική
adjectives = επίθετα
criticism = κριτική
maybe = ίσως
whether = if = αν
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
32
APPENDIX II
Criticism
Summary of the article: Criticism of Mother Teresa
(https://en.wikipedia.org/wiki/Criticism_of_Mother_Teresa)
Mother Teresa was criticized on certain aspects of carrying on with her life and
charitable work. She was criticized by the Media about the way she handled the
finances of her order. They claimed that she didn’t use all of the money she was given
to help the poor. She kept a part of it for her missionary work. Another such accusation
was that she had accepted money from people with a suspicious financial status. There
were also those who questioned her motives for the charity work she offered to people
in need. Some said she offered help only to turn the people she helped into Christians.
She was also said to secretly baptize the dying people she cared for in her “homes”
without taking into mind the person’s religion. Patients were said not to be given
enough information before they were baptized to know what they were doing.
Additionally, it was claimed that the care she offered to the people who went to her
charity institutions was not a very good one and she and her helpers didn’t know much
about modern medicine. Finally, in some of the letters found after she had died one
can detect that she had not always felt that close to God, while the image of hers
promoted to the public was a deeply religious one.
*** Titles to use in your mind map:
Having Questionable Relationships
Not Always Being Close to God
Baptising the Dying
the Quality of Medical Care she Provided her Motivation of charitable activities the Way
she Handled Finances
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
33
Αγγλικά Α΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06
Chocolate – Like falling in Love (Σοκολάτα – Σα να ερωτεύεσαι)
Τάξη: Α΄ Λυκείου
Επίπεδο μαθητών: Β1+
Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 15-16 ετών, τάξη 20 ατόμων
Διδακτική Ενότητα: Κατανόηση γραπτού λόγου
Χρονική Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄)
Χώρος διεξαγωγής του μαθήματος: αίθουσα διδασκαλίας Aγγλικών του σχολείου με
πρόσβαση στο διαδίκτυο εξοπλισμένη με 6 φορητούς υπολογιστές
Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα
Δεξιότητες
- κατανόηση γραπτού λόγου (Reading Comprehension)
- ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης
- ανάπτυξη δεξιότητας παραγωγής σύντομου γραπτού κειμένου – σχολίου
- εξάσκηση προφορικού λόγου
Παιδαγωγικοί
- ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης
- ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών
- ανάπτυξη ευγενούς άμιλλας ανάμεσα σε ομάδες
Τεχνολογικοί
- καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ, π.χ. εξοικείωση με:
Google Forms questionnaire, WordArt, Quizlet, Padlet
Αναλυτική περιγραφή διδακτικής διαδικασίας
Ο καθηγητής φέρνει στην τάξη διαφορετικά σοκολατάκια – 5 διαφορετικά είδη
και 4 κομμάτια από το καθένα. Μπαίνοντας οι μαθητές στην τάξη προσφέρει ένα σε
κάθε παιδί και τους ζητάει να σχηματίσουν ομάδες ανάλογα με το σοκολατάκι που
έχουν επιλέξει. Με αφορμή τις αντιδράσεις των μαθητών, ο καθηγητής ρωτάει τα
παιδιά αν τους αρέσει η σοκολάτα. Αφού ακούσει κάποιες αντιδράσεις, τους ζητάει
να επισκεφθούν τον διαδραστικό πίνακα ανακοινώσεων Padlet -
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
34
https://padlet.com/ang_pap/gcaff5v10xll - στον οποίο έχουν αναρτηθεί όλες οι
δραστηριότητες του μαθήματος ή το blog του καθηγητή -
https://angepapageorgiou.blogspot.gr - στο οποίο έχει ενσωματωθεί το συγκεκριμένο
Padlet. (2 λεπτά)
Ζητάει από τους μαθητές ο καθένας χωριστά να συμπληρώσει ένα
ερωματολόγιο σχετικό με τη σοκολάτα που έχει προετοιμάσει ο καθηγητής σε Google
Forms - Chocolate questionnaire (https://goo.gl/forms/LfN7AnhIlSbrvyeT2) - και το
οποίο είναι η πρώτη αναρτημένη δραστηριότητα. Σκοπός του ερωτηματολογίου είναι
η ανίχνευση της σχέσης των μαθητών με τη σοκολάτα. (7 λεπτά)
Όταν ολοκληρώσουν όλοι οι μαθητές το ερωτηματολόγιο, ο καθηγητής
προχωράει στην online εξαγωγή στατιστικών για την τάξη και συζητούν τα
αποτελέσματα πολύ σύντομα στην ολομέλεια. (3 λεπτά)
Στη συνέχεια οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων,
ανάλογα με τον αριθμό μαθητών της τάξης. Ο καθηγητής έχει ετοιμάσει ένα
συννεφόλεξο με τη βοήθεια του WordArt, Word art vocabulary
(https://wordart.com/lk33dkvret6n/word-art), και ζητάει από τους μαθητές να
συζητήσουν ποιες από τις λέξεις που βλέπουν πιστεύουν ότι έχουν σχέση με τη
σοκολάτα. Αφού ολοκληρώσουν στην ομάδα τους, γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια
της τάξης. (6 λεπτά)
Σε επόμενο βήμα ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα μία φωτογραφία
που απεικονίζει μία σοκολάτα-καρδιά και θέτει στους μαθητές την ερώτηση τι σχέση
μπορεί να έχει η σοκολάτα με την αγάπη και τους ζητάει να ανταλλάξουν απόψεις
στην ομάδα τους για 3 λεπτά. Αφού ακούσει διάφορες απόψεις, λέει στους μαθητές
ότι το κείμενο που θα διαβάσουν έχει τίτλο: «Chocolate - like falling in love»
(http://bit.ly/2AjqUP1). Οι μαθητές διαβάζουν το κείμενο μία φορά γρήγορα και στη
συνέχεια συζητούν στην ομάδα και σαν τάξη εάν και ποιοί μάντεψαν σωστά. (5 λεπτά)
Ακολούθως, οι μαθητές κάνουν μία δεύτερη περισσότερο προσεκτική
ανάγνωση του κειμένου. Δουλεύουν σε ομάδες και παίζουν ένα παιχνίδι
αντιστοίχισης με τίτλο «Who did what» (http://bit.ly/2LlP806) που έχει προετοιμάσει
ο καθηγητής με τη βοήθεια του διaδικτυακού εργαλείου Quizlet. Τους ζητείται να
κάνουν αντιστοίχιση των ονομάτων που αναφέρονται μέσα στο κείμενο και των
πληροφοριών για κάθε ένα από αυτά. Νικήτρια είναι η ομάδα που τελειώνει το κουίζ
πρώτη και έχει απαντήσει τις περισσότερες ερωτήσεις σωστά. Για να είναι δίκαιο το
παιχνίδι ο καθηγητής βεβαιώνεται ότι όλες οι ομάδες ξεκινάνε ταυτόχρονα (10 λεπτά).
Για κατανόηση του λεξιλογίου ο καθηγητής, διανέμει στους μαθητές
φωτοτυπία ενός σταυρόλεξου που έχει προετοιμάσει με τη βοήθεια του Crossword
Puzzle Generator από το TeachersCorner.net: «Vocabulary crossword puzzle»
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
35
(https://worksheets.theteacherscorner.net/make-your-own/crossword/). Όταν οι
μαθητές ολοκληρώσουν, ελέγχονται οι απαντήσεις στην ολομέλεια (7 λεπτά).
Τέλος, οι μαθητές καλούνται να συζητήσουν για 2 λεπτά στην ομάδα τους για
το ποια πληροφορία βρήκαν περισσότερο ενδιαφέρουσα ή περίεργη σχετικά με τη
σοκολάτα μέσα στο κείμενο. Στη συνέχεια αποτυπώνουν την απόψή τους στο Padlet
που έχει δημιουργήσει ο καθηγητής https://padlet.com/ang_pap/ypqrx4z2uoir και
επιπλέον σχολιάζουν αυτές των συμμαθητών τους. (5 λεπτά)
Σημείωση: Αν ο χρόνος δεν είναι αρκετός, ο κάθε μαθητής αποτυπώνει τις προσωπικές
του σκέψεις/αντιδράσεις ως εργασία στο σπίτι στο Padlet (Αντεστραμμένη τάξη /
Flipped classroom)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
36
Φύλλο Εργασίας – Students’ Worksheet
Have a seat in groups according to the piece of chocolate you’ve taken.
Do you like chocolate?
Go to your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr - and then to the
post «Chocolate- Like falling in love». Click on the questionnaire “How do you feel
about chocolate?” - https://goo.gl/forms/BQDQUKXE7oo16Us32 - and take turns
to answer it using the portable computer you have in your team. You have 5
minutes to complete it.
Go to the next part of the post now - https://goo.gl/xqJpBB - and look at the
wordcloud. With your partners in your group discuss which of these words you
connect with chocolate. You have 3 minutes to discuss.
Have a look at this picture on the projector.
Do you think there might be a connection between Chocolate
and Love? Discuss with your partners in your team for 2 minutes.
Go to your teacher’s blog again and click on the following part
of the post - http://bit.ly/2AjqUP1. Read the text with the title “Chocolate – Like
falling in love” and discuss with your partners if you’ve guessed correctly. You have
4 minutes.
You have now another 5 minutes to read the text again and try to remember as
much information as possible.
We’ll now play a game to see how much you remember from the text you’ve read.
Go to the next part of the post - https://quizlet.com/_4jdloa. Click on the button
MATCH. You have to match the names of the people mentioned in the text with
what they did. Be careful!!! Nobody starts until I tell you so. Winner is the team
that ends first and has answered all or most of the questions. Are you ready? Off
you go!
Are you good at vocabulary guessing? Here’s a crossword puzzle. You have 3
minutes to complete it.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
37
Which piece of information impressed you most or you found strange from the
text you’ve read about chocolate? Discuss with your partners in your team for 2
minutes and then go to the last part of the post about chocolate -
https://padlet.com/ang_pap/ypqrx4z2uoir. Type your reactions on Padlet wall.
Comment on the other teams’ posts, too.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
38
Γαλλικά Α΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05
Je joue aux sports, tu joues de la musique
Ενότητα: Action.fr-gr 1. Unité3: «Mes loisirs préférés»
Τάξη: Α΄ Γυμνασίου
Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Σκοπός: Στο μάθημα αυτό επιδιώκεται οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους
ικανότητες στη Γαλλική γλώσσα ώστε να μπορούν να εκφράσουν τις προτιμήσεις τους
για την ψυχαγωγία.
Διδακτικοί στόχοι:
Γνωστικοί:
- εμπέδωση του λεξιλογίου σχετικά με τα αθλήματα και τα μουσικά όργανα.
- επανάληψη του ρήματος jouer στον ενεστώτα.
- η χρήση του ρήματος jouer με πρόθεση.
Παιδαγωγικοί:
- Ομαδική συνεργασία
Τεχνολογικοί:
- Αξιοποίηση του διαδικτυακού εργαλείου WordArt
- Δημιουργία συννεφόλεξου
- Γνωριμία και εξοικείωση με το διαδικτυακό εργαλείο coggle.
Αναλυτική περιγραφή της παρέμβασης:
Από το σχολικό βιβλίο (zoom au lexique) διαβάζουμε τα ονόματα των
αθλημάτων και των μουσικών οργάνων και δίνονται οι απαραίτητες εξηγήσεις αν
αυτό είναι αναγκαίο. Στη συνέχεια οι μαθητές παρατηρούν το διάγραμμα που
δημιουργήθηκε με το διαδικτυακό εργαλείο coggle: https://bit.ly/2m3UCxq
Γίνεται συζήτηση στην τάξη για τις διαφορές που παρατηρούν οι μαθητές.
(jouer à + sport, jouer de + instrument de musique) και βγάζουμε το τελικό
συμπέρασμα. Για την εμπέδωση του γραμματικού φαινομένου οι μαθητές παίζουν το
παιχνίδι «Ποιός θέλει να γίνει εκατομμυριούχος», που δημιουργήθηκε για τον σκοπό
αυτόν: https://learningapps.org/view4754662 (Φύλλο εργασίας: Δραστηριότητα 1).
Αξιοποιούμε έτσι έναν ψηφιακό πόρο που έχουμε φτιάξει για τους μαθητές ειδικά γι’
αυτή την ενότητα.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
39
Στη συνέχεια χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες. Με τη βοήθεια του
διαδικτυακού εργαλείου WordArt (wordart.com), η χρήση του οποίου έχει διδαχθεί
σε προγενέστερο μάθημα, ζητούμε από κάθε ομάδα να φτιάξει ένα συννεφόλεξο
επιλέγοντας αθλήματα ή μουσικά όργανα. (Φύλλο εργασίας: Δραστηριότητα 2). Οι
εργασίες των μαθητών δημοσιεύονται στο blog της τάξης.
Φύλλο Εργασίας
Δραστηριότητα 1
Ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://learningapps.org/view4754662 και παίξτε το
παιχνίδι «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος».
Δραστηριότητα 2
Αφού χωριστείτε σε 4 ομάδες και με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου WordArt
(https://wordart.com) να φτιάξετε ένα συννεφόλεξο επιλέγοντας μία από τις
παρακάτω κατηγορίες:
- Sports d’équipe
- Sport d’hiver
- Instruments de musique à vent
- Instruments de musique à cordes
Για κάθε άθλημα ή μουσικό όργανο που θα επιλέξετε, να βάλετε και τον αντίστοιχο
σύνδεσμο που να παραπέμπει στην ανάλογη εικόνα. (5- 7 λέξεις).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
40
Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01
Τα αποστολικά ταξίδια του Αποστόλου Παύλου
Γνωστικό Αντικείμενο: Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου: Θέματα από την ιστορία της
Εκκλησίας.
Ενότητα 8: Ο Απόστολος Παύλος στην Ελλάδα
Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα)
Διδακτικοί στόχοι
Στο τέλος της μ-δραστηριότητας αναμένεται οι μαθητές:
- να συνειδητοποιήσουν ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Ελληνικού και
ευρύτερα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, που είναι ο Χριστιανισμός, έχει τις ρίζες του
στην δράση του Αποστόλου Παύλου.
- να γνωρίσουν τις πόλεις τις οποίες επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος για να
μεταδώσει τη νέα πίστη.
- να ασκηθούν στη συνεργατική μάθηση,
-να εξοικειωθούν με τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών μέσω της ιστοσελίδας
http://www.mindomo.com/
Πορεία μ-Δραστηριότητας
Χώρος: Εργαστήριο πληροφορικής - χωρισμός των μαθητών σε έξι ομάδες τεσσάρων
ατόμων.
Σε πρώτη φάση παρουσιάζουμε στην ολομέλεια μέσα από το Φωτόδενδρο
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8925 το Διαδραστικό χάρτη με τα
αποστολικά ταξίδια του Αποστόλου Παύλου. Ο χάρτης αυτός θα αξιοποιηθεί για να
δουν οι μαθητές τις πόλεις από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος για να κηρύξει τη νέα
πίστη. Για κάθε ταξίδι του, υπάρχει κουμπί με ξεχωριστό χρώμα που αντιστοιχεί και
σε κάθε μια από τις ομάδες των μαθητών μας. Επιλέγοντας ξεχωριστά κάθε φορά τα
κουμπιά – χρώματα εμφανίζεται σταδιακά μια γραμμή με τη διαδρομή. Οι μαθητές
παρατηρούν τις πόλεις και κάθε ομάδα καταγράφει σε τετράδιο τις πόλεις από τις
οποίες πέρασε ο Απόστολος Παύλος και αντιστοιχούν στο χρώμα της.
Σε δεύτερη φάση η κάθε ομάδα μπροστά στον υπολογιστή της, καλείται να
αποδώσει διαγραμματικά με τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη το ταξίδι του
Αποστόλου Παύλου που αντιστοιχεί στο χρώμα της.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
41
ΟΜΑΔΑ Α (πράσινο χρώμα): πρώτο ταξίδι 46 μ.Χ.- 48 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Β (κόκκινο χρώμα ): δεύτερο ταξίδι 48 μ.Χ - 51 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Γ (μπλε χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ. Χ.
ΟΜΑΔΑ Δ (μωβ χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ.Χ. έως καλοκαίρι 55 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Ε (καφέ χρώμα): τρίτο ταξίδι καλοκαίρι 55 μ.Χ. έως άνοιξη 56 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ ΣΤ (κίτρινο χρώμα) τελευταίο ταξίδι.
Μόλις ολοκληρωθούν οι εννοιολογικοί χάρτες, οι ομάδες τους παρουσιάζουν
στην ολομέλεια και προβαίνουν σε δημιουργικούς συσχετισμούς και συγκρίσεις.
Προϋποτίθεται ότι για την πραγματοποίηση της παραπάνω μ-Δραστηριότητας έχει
προηγηθεί εξοικείωση των μαθητών με το χρησιμοποιούμενο λογισμικό για
δημιουργία εννοιολογικών χαρτών http://www.mindomo.com/
Φύλλο εργασίας
1. Αφού ανοίξετε την ιστοσελίδα
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8925 παρακολουθήστε τα ταξίδια του
Αποστόλου Παύλου. Κάθε ομάδα, ανάλογα με το ποιο ταξίδι του Αποστόλου έχει
αναλάβει, να καταγράψει σε τετράδιο τις πόλεις από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος
Παύλος για να κηρύξει τη νέα πίστη.
2. Ανοίξτε το πρόγραμμα http://www.mindomo.com/ εικονίδιο του οποίου υπάρχει
στην Επιφάνεια Εργασίας του υπολογιστή σας.
Συνεργαστείτε μεταξύ σας και με τα εργαλεία της εφαρμογής η κάθε ομάδα μπροστά
στον υπολογιστή της θα πρέπει να αποδώσει διαγραμματικά, με τη δημιουργία
εννοιολογικού χάρτη, το ταξίδι του Αποστόλου Παύλου που έχει αναλάβει και για το
οποίο σχετικές σημειώσεις έχει κρατήσει στο τετράδιό της.
ΟΜΑΔΑ Α (πράσινο χρώμα): πρώτο ταξίδι 46 μ.Χ.- 48 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Β (κόκκινο χρώμα ): δεύτερο ταξίδι 48 μ.Χ - 51 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Γ (μπλε χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ. Χ.
ΟΜΑΔΑ Δ (μωβ χρώμα):τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ.Χ. έως καλοκαίρι 55 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ Ε (καφέ χρώμα): τρίτο ταξίδι καλοκαίρι 55 μ.Χ. έως άνοιξη 56 μ.Χ.
ΟΜΑΔΑ ΣΤ (κίτρινο χρώμα) τελευταίο ταξίδι.
Η κάθε ομάδα μπορεί να επιλέξει διαφορετικό τύπο εννοιολογικού χάρτη.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
42
Η κάθε ομάδα να εισαγάγει στον εννοιολογικό χάρτη της δύο φωτογραφίες από τις
πόλεις που επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος, να βάλει το δικό της χρώμα στο φόντο
και γραμματοσειρά της επιλογής της. Τα στοιχεία που θα επιλέξετε για τον
εννοιολογικό χάρτη θα πρέπει να εκφράζουν όλα τα μέλη της ομάδας. Γι΄ αυτό, πριν
την καταχώρηση των στοιχείων, τα μέλη της κάθε ομάδας θα πρέπει να συζητήσουν
μεταξύ τους.
Μόλις ολοκληρωθούν οι εννοιολογικοί χάρτες οι ομάδες θα τους παρουσιάσουν στην
ολομέλεια και θα προβούν σε δημιουργικούς συσχετισμούς και συγκρίσεις.
Όλοι οι εννοιολογικοί χάρτες θα αναρτηθούν στο blog της τάξης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
43
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ06
Η γλυπτική τέχνη της Αρχαϊκής, Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου
Τάξη: Α΄ Λυκείου
Προφίλ τάξης: 16 μαθητές
Διάρκεια: 1 Διδακτική ώρα (45΄)
Τόπος διεξαγωγής: Αίθουσα πληροφορικής
Προαπαιτούμενες γνώσεις:
Μαθητές:
 Γνώσεις βασικών γεγονότων Αρχαϊκής, Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου
ώστε να ενταχθεί η καλλιτεχνική ανάπτυξη της εποχής σε ένα ιστορικό πλαίσιο
 Βασικές γνώσεις χειρισμού Η/Υ
 Προηγούμενη εμπειρία μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες
Καθηγητής:
 Έλεγχος για σύνδεση με διαδίκτυο
 Κατάλληλη προετοιμασία στο εργαστήριο πληροφορικής πριν τη διεκπεραίωση
της μ-δραστηριότητας (Δημιουργία φακέλου στην επιφάνεια εργασίας των
υπολογιστών, που θα περιέχει τα φύλλα εργασίας)
 Προειδοποίηση μαθητών για τον χρόνο και τον τρόπο εργασίας στο εργαστήριο
και σύσταση ομάδων, ώστε με την είσοδο τους να πάρουν τη θέση τους
μπροστά στον υπολογιστή και να ξεκινήσουν αμέσως τη συνεργασία
 Προετοιμασία φύλλων εργασίας σε έντυπη μορφή για να μοιραστούν στους
μαθητές
Διδακτικοί στόχοι:
Παιδαγωγικοί:
 Να διαμορφωθεί το κατάλληλο παιδαγωγικό κλίμα στην τάξη, ώστε να
ενισχυθεί η βιωματική και διερευνητική μάθηση των μαθητών
 Να ασκηθούν στη συνεργατική διδασκαλία
 Να καλλιεργήσουν την αισθητική τους μέσα απο την επαφή τους με τα έργα
τέχνης
 Να ασκηθούν οι μαθητές στην επιλογή, σύγκριση και ταξινόμηση πληροφοριών
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
44
Γνωστικοί:
 Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι η καλλιτεχνική δημιουργία είναι αποτέλεσμα
εξελικτικής πορείας και ότι συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές και πολιτικές
εξελίξεις της εποχής
 Να διακρίνουν τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε εποχής
 Να εντοπίζουν και να αναγνωρίζουν κοινά και διαφορετικά στοιχεία ανάμεσα
στα έργα τέχνης της κάθε εποχής
 Να ασκήσουν τη συνθετική, αφαιρετική και κριτική τους ικανότητα επιλέγοντας
τις κατάλληλες πληροφορίες απο τις διαδικτυακές σελίδες με στόχο την
επεξεργασία των δραστηριοτήτων
Ψηφιακού γραμματισμού:
 Να καλλιεργήσουν δεξιότητες οπτικού-ψηφιακού γραμματισμού
 Να εξοικειωθούν με τη χρήση ψηφιακών μέσων
 Να καλλιεργήσουν οι μαθητές δεξιότητες σχετικές με την πλοήγηση στο
διαδίκτυο και την ανεύρεση πληροφοριών
Εισαγωγή:
Μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα επιχειρείται να γίνει σύνδεση των
τριών περιόδων της γλυπτικής τέχνης έτσι, ώστε να γίνει κατανοητό ότι πρόκειται για
μια εξελικτική πορεία. Οι περίοδοι της τέχνης επηρεάζουν διαδοχικά η μία την άλλη
και ταυτόχρονα δέχονται την επιρροή των σύγχρονων με την εποχή τους, κοινωνικών
και πολιτικών αλλαγών. Σκοπός λοιπόν δεν είναι η στείρα απομνημόνευση της
θεωρίας αλλά η βιωματική μάθηση μέσω της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και η
αισθητική απόλαυση μέσα από την οπτική επαφή με τα έργα τέχνης.
Συνοπτική περιγραφή πορείας της μ-δραστηριότητας
Οι μαθητές εισέρχονται στην τάξη και παίρνουν τις θέσεις τους μπροστά στους
υπολογιστές σε ομάδες, σύμφωνα με τον χωρισμό που έχει προηγηθεί στο
προηγούμενο μάθημα.
Ο καθηγητής μοιράζει το έντυπο υλικό και καθοδηγεί τους μαθητές για το
άνοιγμα του φακέλου που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών τους.
Διαβάζει δυνατά την εκφώνηση των εργασιών του φύλλου εργασίας και στη
συνέχεια δίνει σύντομες επεξηγήσεις για τον τρόπο που θα δουλέψουν οι μαθητές.
Επισημαίνεται ότι όλοι οι μαθητές πρέπει να εργαστούν μπροστά στον
υπολογιστή και όχι απλά να συμμετέχουν συμβουλευτικά.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
45
Οι μαθητές ξεκινούν την πλοήγηση στις προτεινόμενες διευθύνσεις ενώ ο
καθηγητής περιφέρεται ανάμεσά τους, επιβλέποντας την διαδικασία και
επεμβαίνοντας κάθε φορά που κρίνεται απαραίτητο.
Πριν το τέλος της διδακτικής ώρας οι μαθητές αναμένεται να έχουν
ολοκληρώσει την εργασία τους με αντιπαράθεση των ευρημάτων τους και συζήτηση.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΝΟΜ/ΝΥΜΟ........................................................................................................
ΤΜΗΜΑ ........................................
1. Περιηγηθείτε στις διευθύνσεις που δίνονται στο τέλος του φυλλαδίου και συλλέξτε
πληροφορίες σχετικά με:
α) την ονομασία των γλυπτών και των παραστάσεων που απεικονίζονται στο φύλλο
εργασίας
β) τη χρονολογία ή την περίοδο δημιουργίας τους και το όνομα του δημιουργού
(εάν είναι γνωστό)
γ) το μουσείο στο οποίο εκτίθενται.
2. Με βάση όσα έχετε διδαχθεί για τις συγκεκριμένες περιόδους και το υλικό που
μελετήσατε στους συνδέσμους της 1ης άσκησης, αφού συζητήσετε σε ομάδες, να
καταρτίσετε έναν συγκεντρωτικό πίνακα με τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε
περιόδου.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
46
Αρχαϊκή περίοδος (750-480 π.Χ)
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Κλασσική περίοδος (480-323 π.Χ )
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Ελληνιστική περίοδος (323-30 π.Χ )
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
47
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
48
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
49
................................
................................
................................
................................
Σύνδεσμοι
http://odysseus.culture.gr/h/4/gh430.jsp?obj_id=5584
https://bit.ly/2KW4Wp4 (Βικιπαίδεια: Κούρος)
https://bit.ly/2KDU2VL (Βικιπαίδεια: Παις του Κριτίου)
https://bit.ly/2KH6xjv (Βικιπαίδεια: Ηνίοχος - άγαλμα Δελφών)
https://bit.ly/2NAxQtC (Βικιπαίδεια: Ποσειδώνας του Αρτεμισίου)
https://bit.ly/2KH7iZT (Βικιπαίδεια: Ερμής του Πραξιτέλη)
https://bit.ly/2KW55J8 (Βικιπαίδεια: Νίκη της Σαμοθράκης)
https://bit.ly/2NyAoIw (Βικιπαίδεια: Δισκοβόλος του Μύρωνα)
https://bit.ly/2NAxW4s (Βικιπαίδεια: Χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς)
http://www.greek-
language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page_089.html
https://el.wikipedia.org/wiki/Αφροδίτη_της_Μήλου
https://el.wikipedia.org/wiki/Βωμός_της_Περγάμου
https://el.wikipedia.org/wiki/Σύμπλεγμα_του_Λαοκόοντος
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
50
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02
Ο Πελοποννησιακός πόλεμος
Γνωστικό Αντικείμενο: Ιστορία Αρχαίου Κόσμου Α΄ Λυκείου
Ενότητα: Ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431-404 π.Χ.)
Χρονική διάρκεια: Μια (1) διδακτική ώρα (45')
Διάταξη μαθητών: Τέσσερις (4) ομάδες των πέντε (5) ατόμων
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Η διδακτική παρέμβαση αφορά στην ιστορία Α΄ Λυκείου και
επιχειρεί να κινητοποιήσει τους μαθητές στο μάθημα αυτό. Σε αυτή την ενότητα οι
μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα σταυρόλεξο με τα βασικότερα στοιχεία της
ενότητας (πρόσωπα, τοποθεσίες, φάσεις του πολέμου, κλπ). Προϋποτίθεται ότι έχει
προηγηθεί εξοικείωση των μαθητών με το χρησιμοποιούμενο λογισμικό hotpotatoes.
Στόχοι:
 Ως προς το γνωστικό αντικείμενο να:
1. Εμπεδώσουν όρους της ενότητας.
2. Καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη από την κατανόηση των ιστορικών
πληροφοριών.
3. Κατανοήσουν οι μαθητές την εξέλιξη του πολέμου, να εμβαθύνουν σε αυτή με
βάση τους πρωταγωνιστές και να διακρίνουν την επίδραση του πολέμου στη
διαμόρφωση του αρχαίου κόσμου.
4. Μάθουν να συλλέγουν πληροφορίες και να αξιολογούν την καταλληλότητα
τους με βάση το σκοπό (δημιουργία σταυρόλεξου).
 Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν:
1. Συνεργατική μάθηση.
2. Αυτενέργεια.
3. Απομόνωση βασικών όρων και κωδικοποίηση με μορφή ορισμού.
 Ως προς τις νέες τεχνολογίες:
1. Να έρθουν οι μαθητές σε έπαφη με ψηφιακά εργαλεία μάθησης και
αναπαράστασης της πληροφορίας (στην συγκεκριμένη περίπτωση ο
επεξεργαστής κειμένου και το σταυρόλεξο).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
51
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ
Μια (1) ώρα στο εργαστήριο πληροφορικής.
Λίγα λεπτά υπενθύμισης της ενότητας “Ο Πελοποννησιακός πόλεμος 431-404
π.Χ” από τον καθηγητή. Οι μαθητές στη συνέχεια καλούνται να ακολουθήσουν τα
έντυπα φύλλα εργασίας, να απομονώσουν βασικούς όρους και να επιχειρήσουν να
δώσουν ορισμούς. Η εργασία πραγματοποιείται με τη χρήση επεξεργαστή κειμένου.
Δημιουργούνται έτσι τέσσερις ομάδες μαθητών:
ΟΜΑΔΑ Α και ΟΜΑΔΑ Β: Πρωταγωνιστές του πολέμου - Συμμαχίες.
ΟΜΑΔΑ Γ και ΟΜΑΔΑ Δ: Σημαντικές τοποθεσίες - Φάσεις του πολέμου.
Στη συνέχεια αφού καταλήξουν στους 10 σημαντικότερους όρους, θα
καταχωρήσουν τα στοιχεία (όροι-ορισμοί) στο περιβάλλον hotpotatoes ώστε να
δημιουργηθεί το σταυρόλεξο.
Ο εκπαιδευτικός βρίσκεται κοντά στις ομάδες, καθοδηγεί, επιλύει απορίες,
συντονίζει τη δραστηριότητα, βοηθά σε τεχνικά θέματα.
Εφόσον, λοιπόν, περατωθούν οι παραπάνω διαδικασίες, τα αποτελέσματα των
μαθητών τίθενται προς σχολιασμό και συζήτηση σε όλη την τάξη. Με τον τρόπο αυτό
οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να λάβουν την ζητούμενη ανατροφοδότηση, τόσο από
τους συμμαθητές τους, όσο και από τον καθηγητή τους.
Τέλος με την ολοκλήρωση του σταυρολέξου, αυτό μπορεί να εκτυπωθεί ή να
αναρτηθεί στο ιστολόγιο της εκπαιδευτικού και έτσι να χρησιμοποιηθεί από άλλους
μαθητές.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΩΝ Α και Γ:
 Ανοίξτε το βιβλίο σας στην ενότητα “Πελοποννησιακός πόλεμος”.
 Επιλέξτε πέντε (5) όρους, που θεωρείται σημαντικούς για το σταυρόλεξο, οι
οποίοι να σχετίζονται με «συμμαχίες» και «πρόσωπα».
 Δώστε για κάθε έναν από έναν ορισμό και σημειώστε τον σε ένα έγγραφο
κειμένου (Word).
 Αντιγράψτε τόσο τους όρους, όσο και τους ορισμούς στο πρόγραμμα hotpotatoes.
 Όταν τελειώσετε πατήστε το κουμπί για τη δημιουργία σταυρολέξου στον
περιηγητή.
 Εκτυπώστε το σταυρόλεξό σας ή στείλτε το στην εκπαιδευτικό, για να
χρησιμοποιηθεί σε κάποιο άλλο τμήμα.
 Κάντε κριτική στα σταυρόλεξα των άλλων ομάδων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
52
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΩΝ Γ και Δ:
 Επιλέξτε πέντε (5) όρους που να σχετίζονται με τις φάσεις και τις τοποθεσίες του
πολέμου.
 Δώστε για κάθε έναν από έναν ορισμό και σημειώστε τον σε ένα έγγραφο
κειμένου (Word).
 Αντιγράψτε τόσο τους όρους, όσο και τους ορισμούς στο πρόγραμμα hotpotatoes.
 Όταν τελειώσετε πατήστε το κουμπί για τη δημιουργία σταυρολέξου στον
περιηγητή.
 Εκτυπώστε το σταυρόλεξό σας ή στείλτε το στην εκπαιδευτικό, για να
χρησιμοποιηθεί σε κάποιο άλλο τμήμα.
 Κάντε κριτική στα σταυρόλεξα των άλλων ομάδων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
53
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02
Το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου (Α΄ Λυκείου)
Διδακτική ενότητα: Το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Χρονική διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Χώρος υλοποίησης: Εργαστήριο Πληροφορικής εξοπλισμένο με βιντεοπροβολέα και
οθόνη προβολής
Εισαγωγικά
Η παρούσα διδακτική πρόταση μικροδραστηριότητας αφορά τη διδασκαλία
του «Έργου του Μεγάλου Αλεξάνδρου» του σχολικού βιβλίου της Α΄ Λυκείου. Οι
μαθητές καλούνται να γνωρίσουν ορισμένες πτυχές του έργου, που κατόρθωσε ο
Μέγας Αλέξανδρος σε μικρό χρονικό διάστημα και να υιοθετήσουν κριτική στάση
απέναντι στην μεγάλη ιστορική μορφή και στο γεγονός της δημιουργίας ενός
οικουμενικού κράτους. Θα εργαστούν σε ένα μαθησιακό περιβάλλον που θα
στηρίζεται στην ενεργητική συμμετοχή, στη δημιουργικότητα και τη συνεργασία.
Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών
Οι μαθητές να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική διαδικασία.
Στόχοι
Γνωστικοί στόχοι
Αναμένουμε οι μαθητές:
- να γνωρίσουν τον τρόπο οργάνωσης του κράτους του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- να κατανοήσουν την έννοια του οικουμενικού χαρακτήρα του κράτους του
- να αντιληφθούν τους λόγους επικράτησης των Μακεδόνων
- να εκτιμήσουν τα αποτελέσματα της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Παιδαγωγικοί στόχοι
Αναμένουμε οι μαθητές:
- να αποκτήσουν θετική στάση για τη συνεργασία
- να είναι δημιουργικοί, φέρνοντας σε πέρας το έργο που αναλαμβάνουν
- να αυτενεργούν και να λαμβάνουν αποφάσεις για την επίτευξη των στόχων τους
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
54
- να υιοθετήσουν κριτική στάση απέναντι στην μεγάλη ιστορική μορφή του
Μεγάλου Αλεξάνδρου
Διδακτική διαδικασία
Οι μαθητές χωρίζονται σε μικρές ανομοιογενείς ομάδες των 3- 4 ατόμων και ο
εκπαιδευτικός διανέμει το Φύλλο Εργασίας. Αρχικά προβάλλεται στους μαθητές η
πορεία της 11χρονης εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ξεκινώντας από την
Πέλλα και φτάνοντας μέχρι την Ινδία αξιοποιώντας διαδραστικό χάρτη. Το
χρονολόγιο-ιστοριογραμμή για την Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου
προσδιορίζει στον χρόνο και στον χώρο σημαντικά γεγονότα της Εκστρατείας και δίνει
τη δυνατότητα στους μαθητές να κάνουν συσχετίσεις χρόνου και χώρου, απαραίτητες
παράμετροι για την κατανόηση του ευρύτερου ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο
εντάσσεται η δημιουργία ενός οικουμενικού κράτους. Στη συνέχεια αξιοποιώντας το
πληροφοριακό υλικό του σχολικού εγχειριδίου και τις πηγές που θα βρουν στο Φύλλο
Εργασίας, που θα τους διανεμηθεί, μπορούν να προσεγγίσουν και να κατακτήσουν
δημιουργικά τη γνώση.
Φύλλο Εργασίας
1. Παρακολουθήστε την πορεία της 11χρονης εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου
ξεκινώντας από την Πέλλα και φτάνοντας μέχρι την Ινδία αξιοποιώντας τον παρακάτω
διαδραστικό χάρτη που συνοδεύεται και από χρονολόγιο-ιστοριογραμμή:
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9315 (Φωτόδεντρο) > Εκστρατεία του
Μεγάλου Αλεξάνδρου
 Με ποια κριτήρια, κατά τη γνώμη σας, ο Μέγας Αλέξανδρος καθόρισε την πορεία
της εκστρατείας του;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………......................................................................
.………………………………………………………………..................................................................
.....………………………………………………………………...................................................................
....
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
55
2. Αξιοποιώντας την παρακάτω ιστορική πηγή και το σχολικό εγχειρίδιο, να
σημειώσετε τα κύρια χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν τον τέλειο στρατιωτικό
ηγέτη:
ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Ο Αλέξανδρος… έζησε τριάντα δύο χρόνια και οκτώ μήνες. Βασίλεψε δώδεκα
χρόνια και οκτώ μήνες. Ξεχώριζε για τη φυσική ωραιότητα, την εργατικότητα, την
εξυπνάδα, τη γενναιότητα, την ευσέβειά του, την αγάπη που έτρεφε για τις τιμές και
την περιφρόνηση που έδειχνε στους κινδύνους. Εγκρατέστατος στις σωματικές
απολαύσεις, ήταν ιδιαίτερα άπληστος για τους επαίνους. Μπορούσε να διακρίνει το
σωστό, όταν ακόμη δεν είχε στοιχεία, αλλά και να βγάζει συμπεράσματα από τα
γεγονότα που παρατηρούσε. Ήταν εξαίρετος στρατηγός˙ μπορούσε θαυμάσια να
παρατάξει τη στρατιά του, να την εξοπλίσει και να την οργανώσει. Η παλικαριά του
τον βοηθούσε να εξυψώνει το ηθικό των στρατιωτών του, να τους εμπνέει
εμπιστοσύνη και με την αφοβία του να εξαφανίζει τους δικούς τους φόβους. Σεβόταν
ιδιαίτερα τις συνθήκες και ήταν αδιάφθορος.
Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Ζ, 28 (Μετ. Δ. Μόσχου)
 Να συμπληρώσετε το παρακάτω διάγραμμα με κεντρική έννοια τη φράση «Πολιτικό
Πρόγραμμα Μεγάλου Αλεξάνδρου» συμπληρώνοντας επιγραμματικά τα βασικά
σημεία του έργου του σε αυτόν τον τομέα.
 Να δημιουργήσετε και εσείς ένα αντίστοιχο διάγραμμα με τον επεξεργαστή κειμένου
έχοντας ως κεντρική έννοια «Σημασία Εκστρατείας Μεγάλου Αλεξάνδρου», όπου θα φαίνεται
η καινοτομία του μεγάλου στρατηλάτη στην οργάνωση της οικονομίας και στην προώθηση
ΠΟΛΙΤΙΚΟ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΜΕΓΑΛΟΥ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
56
του πολιτισμού, για να δικαιολογηθεί η διάσταση της «ένοπλης εξερεύνησης» που
αποδόθηκε στην εκστρατεία του.
Δραστηριότητα για το σπίτι
Επισκεφτείτε την παρακάτω ιστοσελίδα:
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και
Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι > Ελληνική
Ιστορία > Ελληνιστική Περίοδος > Πολιτική > Αλέξανδρος > Όραμα
Και στη συνέχεια σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαβάσατε, σύμφωνα με τις
ιστορικές γνώσεις που σας παρέχει το σχολικό εγχειρίδιο και με βάση το
πληροφοριακό υλικό της παρακάτω πηγής να εξηγήσετε σε ένα κείμενο 100 – 120
λέξεων ποια ήταν η σημασία των μεικτών γάμων για το οικουμενικό κράτος του
Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΙΑ
Ο Δημάρατος ο Κορίνθιος, ένας φιλοξενούμενος και φίλος του Φιλίππου, όταν
συνάντησε τον Αλέξανδρο στα Σούσα, περιχαρής και δακρυσμένος είπε ότι
στερήθηκαν μεγάλη χαρά οι Έλληνες που πέθαναν πρωτύτερα, επειδή δεν είδαν τον
Αλέξανδρο να κάθεται στο θρόνο του Δαρείου… Με μεγάλη μου χαρά έγινα θεατής
εκείνης της γαμήλιας τελετής, όταν παρέλαβε σε μια χρυσοσκέπαστη σκηνή εκατό
περσίδες νύφες και εκατό γαμβρούς Μακεδόνες και Έλληνες, και ο ίδιος
στεφανωμένος έψαλε πρώτος τον υμέναιο, σα να έψαλλε τον ύμνο της αληθινής
φιλίας στην ένωση των μεγαλύτερων και ισχυρότερων γενών, όντας εκείνος γαμβρός
μιας νύφης και προξενητής όλων των υπολοίπων και συνάμα πατέρας και προστάτης
τους, συνδέοντάς τους με τα δεσμά του γάμου.
Πλούταρχος, Ηθικά, 329 D.E. (Μετ. Φιλολογική ομάδα εκδόσεων «Κάκτος»)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
57
Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02
Γεωγραφικές γλωσσικές ποικιλίες
Γνωστικό Αντικείμενο: Νεοελληνική γλώσσα
Τάξη: Α΄ Λυκείου
Χρονική διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Tόπος διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ.
Εποπτικά μέσα: Διαδραστικός πίνακας
Εισαγωγή
Η ενότητα αυτή έχει ως στόχο την εξοικείωση των μαθητών με την γλωσσική
ποικιλότητα σε γεωγραφικό επίπεδο και την αποσύνδεσή της από αρνητικές
αξιολογικές στάσεις. Μέσα από την γνωριμία με τις ποικιλίες στην γλώσσα οι μαθητές
θα αντιληφθούν την ισοτιμία των φυσικών γλωσσών και θα προσπαθήσουν να
συνειδητοποιήσουν την έννοια της γλωσσικής αλλαγής ως ένα από τα βασικά
χαρακτηριστικά της γλώσσας.
Στόχοι
Με βάση την παραπάνω στοχοθεσία της ενότητας, μπορούμε να διατυπώσουμε τους
ειδικότερους στόχους της προτεινόμενης μ-δραστηριότητας ως εξής:
Γνωστικοί:
-να κατανοήσουν οι μαθητές ότι η ελληνική γλώσσα δεν είναι παντού ομοιόμορφη
αλλά υπάρχουν διάφορες ποικιλίες σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές
(οριζόντια διαίρεση)
-να αντιληφθούν ότι η γλωσσική αλλαγή είναι εγγενές χαρακτηριστικό της
γλώσσας
-να μπορούν να ερμηνεύουν τους όρους ιδίωμα, διάλεκτος, ιδιωματισμός,
ιδιωτισμός.
-να συνειδητοποιήσουν ότι οι ποικιλίες όχι μόνο δεν αποτελούν αρνητικό
στοιχείο, αλλά πλουτίζουν και ομορφαίνουν τη γλώσσα μας.
-να συζητήσουν τις αιτίες εξαφάνισης των διαλέκτων στη σημερινή εποχή.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
58
Ψυχοσυναισθηματικοί:
-να παρακινηθούν να μελετήσουν τη γλώσσα ως μια ζωντανή μορφή με ποικίλες
μορφές
-να αποκτήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού μέσα από προγράμματα
χαρτογράφησης και δημιουργίας κόμικ. Ειδικότερα το κόμικ θεωρείται πολύτιμο
στην εκπαιδευτική διαδικασία καθώς συνδυάζει δημιουργικότητα με παιχνίδι.
Περιγραφή
Η διδακτική ενότητα αποτελείται από τα εξής στάδια:
Αρχικά στον διαδραστικό πίνακα προβάλλεται ως αφόρμηση το ακόλουθο
βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=mbYN4btyiQA (διάρκεια 8΄).
Στη συνέχεια συζητάμε για τις γεωγραφικές γλωσσικές ποικιλίες προβάλλοντας
στον διαδραστικό πίνακα την ακόλουθη εικόνα:
ενώ παράλληλα γίνεται επεξήγηση των όρων γεωγραφική ποικιλία, διάλεκτος, ιδίωμα,
ισόγλωσσα.
Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στα βασικότερα στοιχεία διαλέκτων όπως η
τσακωνική, ποντιακή, κρητική, ενώ παράλληλα στο διαδραστικό πίνακα
προβάλλονται πληροφορίες από την διεύθυνση:
http://www.lmgd.philology.upatras.gr/index.php/el/research/modern-greek-dialects
και στη συνέχεια ακουστικό υλικό από:
http://amigredb.philology.upatras.gr/osources (διάρκεια 10')
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
59
Κατόπιν αξιοποιείται ο ακόλουθος ψηφιακός πόρος από το φωτόδεντρο:
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7008
Ακολουθεί συζήτηση και διερεύνηση των στάσεων των μαθητών απέναντι στις
γεωγραφικές ποικιλίες. Μερικά από τα θέματα συζήτησης είναι τα εξής:
- Υπάρχουν άτομα στο οικογενειακό περιβάλλον που χρησιμοποιούν ιδιώματα;
- Σήμερα μιλάμε με τον ίδιο τρόπο που μιλούν η γιαγιά και ο παππούς;
- Πώς τα ΜΜΕ προβάλλουν τα άτομα που χρησιμοποιούν στον λόγο τους ποικιλίες
και τι στερεότυπα αναπαράγουν (αφελής, αμόρφωτος κ.ο.κ.);
(Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως παραδείγματα τους τηλεοπτικούς ήρωες Αμαλία
από το σίριαλ Παρά Πέντε ή διαφημίσεις vodafone Κίτσου και Τασούλας. Ωστόσο τα
παρακάτω αποσπάσματα θα τα χρησιμοποιήσουμε μόνο σε περίπτωση που οι
μαθητές δεν έχουν προφορική συμμετοχή καθώς στην παρούσα φάση είναι
προτιμότερο οι μαθητές να συζητήσουν και να αναφερθούν σε δικά τους
παραδείγματα). (διάκεια 10΄)
Tέλος οι μαθητές συμπληρώνουν το παρακάτω φύλλο εργασίας (διάρκεια 15΄).
Στην πρώτη άσκηση δεν αξιολογούνται καθώς τους ζητάμε να μαντέψουν
απλώς αποσπάσματα από διάφορες διαλέκτους τις οποίες έχουμε φτιάξει με μορφή
flash- card.
Στη δεύτερη άσκηση τους ζητάμε να εντοπίσουν στο χάρτη τρεις περιοχές με
διαλεκτική ποικιλία (τσακώνικα, Καλαβρία, Κρήτη κ.ά.).
Στην τρίτη άσκηση τούς ζητάμε να κατασκευάσουν ένα κόμικ εμπνευσμένο από
κάποια γεωγραφική ποικιλία ή να αναπαριστά στάσεις απέναντι στις ποικιλίες ή να
μεταδίδει κάποιο μήνυμα για την ποικιλότητα στη γλώσσα. Τα καλύτερα κόμικ θα
δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Τέλος αξιολογούν την κατανόηση της διδακτικής ενότητας.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
60
Φύλλο Εργασίας
1. Επισκεφτείτε την παρακάτω διεύθυνση και προσπαθήστε να εντοπίσετε την
προέλευση των παρακάτω φράσεων: http://www.cram.com/flashcards/--9610837
Δεν χρειάζεται να γράψετε την απάντησή σας, αφού η σωστή απάντηση βρίσκεται στο
πίσω μέρος της κάρτας.
2. Με βάση τα όσα γνωρίζετε για τις διαλέκτους, εντοπίστε στο χάρτη τρεις περιοχές
που είναι γνωστές για την ύπαρξη διαλεκτικής ποικιλίας, εντός ή εκτός Ελλάδας.
Δημιουργήστε έναν φάκελο με τον τίτλο "διάλεκτοι" και τις περιοχές αυτές. Οι
σημάνσεις θα πρέπει να περιέχουν επίσης εκτός από όνομα και παραπομπή σε
ιστοσελίδα με πληροφοριακό υλικό για την κάθε διάλεκτο. Θα χρησιμοποιήσουμε το
πρόγραμμα Google Earth.
Οδηγίες:
- Ξεκινήστε το πρόγραμμα και δημιουργήστε τρεις σημάνσεις μέρους (πινέζες)
. Σε κάθε μια από αυτές τις σημάνσεις δώστε ένα όνομα, μία σύντομη περιγραφή και
συνδέστε την με μια εικόνα από το διαδίκτυο ή μια ιστοσελίδα.
- Για τη δημιουργία σήμανσης κάνετε κλικ στο εικονίδιο Σήμανση μέρους ή επιλέγετε
από μενού Πρσθήκη (Add), Σήμανση μέρους (Placemark). Στο πλαίσιο διαλόγου που
ανοίγει μπορείτε:
o να ονομάσετε την περιοχή που επιλέξατε συμπληρώνοντας το πεδίο όνομα
o να προσθέσετε μια περιγραφή για τη σήμανση συμπληρώνοντας το πεδίο
περιγραφή (πληκτρολογήστε την περιγραφή σας στο μεγάλο πλαίσιο)
o να συνδέσετε την τοποθεσία με μια ιστοσελίδα, πατώντας προσθήκη
συνδέσμου και συμπληρώνοντας τη διεύθυνση URL του συνδέσμου
- Οι σημάνσεις σας έχουν προστεθεί στο «Τα μέρη μου» (My Places) του block «Μέρη»
(Places) στην αριστερή στήλη. Αρχικά, ο φάκελος είναι άδειος.
- Δημιουργήστε έναν φάκελο (από το μενού Προσθήκη -> φάκελος) μέσα στον οποίο
θα τοποθετήσετε τις σημάνσεις. (Κάντε αριστερό κλικ σε μία σήμανση και κρατώντας
το πλήκτρο πατημένο, σύρετε τη σήμανση μέσα στον φάκελλο που δημιουργήσατε)
- Αποθηκεύσετε τον φάκελο ως αρχείο με επέκταση .kmz (Κάνετε δεξί κλικ πάνω στον
φάκελλο -> Αποθήκευση μέρους ως και δίνετε ένα όνομα στο αρχείο).
- Αποθηκεύστε τον φάκελο ως αρχείο με επέκταση .kmz
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
61
3. Δημιουργήστε ένα κόμικ με θέμα τις γεωγραφικές ποικιλίες. (Μπορείτε να
χρησιμοποιήσετε το κόμικ για να περάσετε το δικό σας μήνυμα σχετικά με την
ποικιλομορφία στη γλώσσα μας). Το κόμικ σας να έχει 3 κουτιά διαλόγου. Θα
χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα Toondoo.
Οδηγίες:
- Αφού κάνετε Log in στο toondoo, πηγαίνετε στο οριζόντιο μενού κι επιλέξτε Toons >
Create toon και στο νέο παράθυρο που ανοίγει, επιλέξτε ένα Layout με τουλάχιστον
3 κουτάκια.
- Από το οριζόντιο μενού της επεξεργασίας (τα εικονίδια στο πάνω μέρος της οθόνης
δεξιά από το εικονίδιο του ToonDoo), επιλέξτε το 2ο εικονίδιο - background, κάνοντας
αρχικά αριστερό κλικ σε ένα θέμα και στη συνέχεια σύροντας το φόντο που
επιθυμείτε μέσα στο αντίστοιχο κουτάκι. (Μπορείτε να σύρετε το ίδιο ή διαφορετικό
φόντο για κάθε κουτάκι).
Επιλέξτε 1-2 χαρακτήρες για κάθε κουτάκι, από το 1ο εικονίδιο - characters,
κάνοντας αρχικά αριστερό κλικ σε ένα στυλ χαρακτήρα και στη συνέχεια σύροντας τη
φιγούρα που επιθυμείτε στο αντίστοιχο κουτάκι. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από
χαρακτήρες, τους οποίους μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο κόμικ σας. Μπορείτε, αν
θέλετε, να εισάγετε και δικές σας εικόνες.
Από τα εικονίδια που βρίσκονται κάτω από τα κουτάκια όπου δημιουργείτε το
κόμικ σας (shrink, enlarge, clone, flip, rotate κλπ.), μπορείτε να επιδράσετε στους
χαρακτήρες, στο φόντο και στα κείμενα αλλάζοντας το μέγεθος, περιστρέφοντάς τα,
κάνοντας διαγραφή κ.α. αφού πρώτα επιλέξετε με αριστερό κλικ που θέλετε να
κάνετε κάποια αλλαγή.
Προσθέστε λόγια στο κάθε κουτάκι σας, χρησιμοποιώντας από το οριζόντιο μενού
το 4ο εικονίδιο Texts.
Μπορείτε να γράψετε ό,τι θέλετε, αν χρησιμοποιήσετε Αγγλικά. Αν όμως
θέλετε τα κείμενά σας να είναι στα Ελληνικά, τότε από το εικονίδιο Texts πρέπει να
επιλέξετε το εικονίδιο Foreign Text (2η σειρά 1ο αριστερά).
Όταν τελειώσετε, από το main menu, το οποίο βρίσκεται πάνω αριστερά στο
εικονίδιο του ToonDoo (Start here), επιλέξτε το Save για αποθήκευση. Στο παράθυρο
που εμφανίζεται, συμπληρώστε τον τίτλο του κόμικ σας, στα Options επιλέξτε Publish
to the world!, συμπληρώστε ότι άλλο θέλετε (περιγραφή ή ετικέτα) και πατήστε το
Publish. Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί με τη φράση «Your Toondoo is ready»
πατήστε ΟΚ.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
62
Για να μάθετε τη διεύθυνση (σύνδεσμο) του κόμικ σας και να μας τη
γνωστοποιήσετε, πηγαίνετε στο http://www.toondoo.com/ και επιλέξτε Toons > My
ToonDoos.
- Tα πιο ευφάνταστα κόμικ θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του σχολείου μας.
4. Πόσο καλά θεωρείτε ότι αφομοιώσατε τα παρακάτω στοιχεία της ενότητας ;
Πόσο καλά
κατανοώ τους
όρους
διάλεκτος,
ιδίωμα,
γεωγραφική
ποικιλία
Άριστα Πολύ
καλά
Καλά Σχεδόν
καλά
Μέτρια
Ποιά είναι η
στάση μου
απέναντι σε
άτομα που
χρησιμοποιούν
γεωγραφικά
ιδιώματα στον
λόγο τους;
Θετική Μάλλον
θετική
Ουδέτερη Μάλλον
αρνητική
Αρνητική
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
63
Εικαστικά Β΄ Δημοτικού – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08
Τίτλος: Γραμμές και σχήματα
Τάξη: Β΄ Δημοτικού
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Στόχοι
Αναμένεται οι μαθητές:
 Να διακρίνουν και να ονομάζουν τα είδη γραμμών και τα βασικά σχήματα
χρησιμοποιώντας τη σωστή ορολογία.
 Να αναγνωρίσουν τις γραμμές και τα σχήματα ως βασικά στοιχεία στη φύση
και στην τέχνη.
 Να γνωρίσουν το έργο του Albrecht Dürer (1471–1528) «Ρινόκερος».
 Να περιγράφουν ένα εικαστικό έργο με τη χρήση απλών όρων τέχνης
αναγνωρίζοντας τα μορφολογικά στοιχεία ενός πίνακα.
 Να γνωρίσουν την εφαρμογή Sketchbook και να δημιουργήσουν ένα έργο με
αυτήν.
 Να αναπτύξουν τη λεπτή τους κινητικότητα.
 Να καλλιεργήσουν την αισθητική και τη φαντασία τους.
Συνοπτική περιγραφή
Ο εκπαιδευτικός προβάλλει κεντρικά στον βιντεοπροβολέα από το
ψηφιοποιημένο βιβλίο μαθητή τάξης Α΄ και Β΄ δημοτικού Εικαστικών (ενότητα Α1),
εικόνες της φύσης και προτρέπει τους μαθητές να παρατηρήσουν τις γραμμές που
ξεχωρίζουν: https://bit.ly/2NCO4T1. Στη συνέχεια προβάλλει διαφορετικά είδη
γραμμών καθώς και τα βασικά σχήματα και ρωτάει τους μαθητές εάν γνωρίζουν πώς
ονομάζονται. Ο εκπαιδευτικός αναφέρει τη σωστή ορολογία των γραμμών και των
σχημάτων (ευθεία, οριζόντια, κάθετη, διαγώνια, κυματοειδής, τεθλασμένη, καμπύλη,
σπειροειδής, κύκλος, τρίγωνο, τετράγωνο, ορθογώνιο).
Στη συνέχεια προβάλει το έργο του Albrecht Dürer (1471–1528) «Ρινόκερος»
και τους αφηγείται συνοπτικά την ιστορία του έργου. Έπειτα καλεί τους μαθητές να
αναλύσουν μορφολογικά το έργο κάνοντάς τους μια σειρά ερωτήσεων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
64
Έχει χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης
γραμμές;
Ποια είδη γραμμών βλέπετε;
Έχουν όλες οι γραμμές το ίδιο πάχος;
Έχει χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης
σχήματα;
Ποια σχήματα ξεχωρίζετε;
Τι χρώματα βλέπετε στο έργο;
Ο εκπαιδευτικός δείχνει στους μαθητές το έργο του Dürer απλοποιημένο (βλ.
παρακάτω σχήμα), μόνο με περιγράμματα και τους εξηγεί τη δραστηριότητα που θα
κάνουν στη συνέχεια: ότι θα δημιουργήσουν και αυτοί ένα παρόμοιο έργο και πρέπει
να γεμίσουν κάθε σχήμα του ρινόκερου με διαφορετικό είδος γραμμής ή διαφορετικό
σχήμα με τη χρήση του μαύρου χρώματος και του μολυβιού, με την βοήθεια όμως της
εφαρμογής Sketchbook (https://sketchbook.com). Καθοδηγεί τους μαθητές να μπουν
στην εφαρμογή και τους εξηγεί τη χρήση των βασικών εργαλείων.
Αφού ολοκληρώσουν την εργασία οι μαθητές αποθηκεύουν τα έργα που
δημιούργησαν στην επιφάνεια εργασίας. Σε επόμενο μάθημα μπορούν να
εκτυπώσουν τα έργα, να κόψουν το περίγραμμα του ρινόκερου, να το κολλήσουν σε
μαύρο χαρτόνι canson Α4 και να τα κρεμάσουν στην τάξη τους.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
65
Εικαστικά Β΄& Γ΄ Γυμνασίου – Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08
Φτιάχνουμε τον δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών – χρονομηχανή Τέχνης
Γνωστικά αντικείμενα: Εικαστικά – Ιστορία της Τέχνης – Γεωγραφία – Αγγλικά –
Πληροφορική – Ανθρωπογεωγραφία – Μουσική – Ιστορία
Τάξεις: Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου (και Α΄ Γυμνασίου, εάν το επίπεδο αγγλικών και γνώσης
υπολογιστών το επιτρέπει )
Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα)
Χώρος: Αίθουσα πληροφορικής
Εποπτικά μέσα – multimedia - υλικά:
 Υπολογιστές, προτζέκτορας ,οθόνη προβολής ή διαδραστικός πίνακας, μολύβι,
γόμα, ψηφιακά και αναλογικά φύλλα εργασίας.
 Προετοιμασμένες ψηφιακές εικόνες (1. Παγκόσμιος πολιτικός χάρτης, 2. Απλή
χρονογραμμή ιστορίας μεγάλων πολιτισμών και κινημάτων της ιστορίας τέχνης),
προετοιμασία thinglink ως ψηφιακό παγκόσμιο πολιτικό χάρτη. (Μπορεί να γίνει
και με γεωγραφικό όπου αναγράφονται οι σημερινές χώρες, αλλά εάν η
μικροδραστηριότητα, όπως αναφέρεται παρακάτω, γίνει σε παραλλαγή, π.χ.
εστιασμένη σε συγκεκριμένη εποχή ή περιοχή, φυσικά ο χάρτης θα πρέπει να
είναι ο ανάλογος).
 Προετοιμασία playlist βίντεο από το youtube με κομμάτια βασισμένα σε στοιχεία
για την προϊστορική εξω-ευρωπαϊκή μουσική (χαλαρού ρυθμού και έντασης, κατά
προτίμηση υποβλητικά) που θα παίζει κατα τη διάρκεια της εισαγωγής και
έρευνας των μαθητών στην τάξη και ανάρτησης των εργασιών τους. Εάν το
επιθυμούν οι ίδιοι μπορεί να συνεχιστεί και στην παρουσίασή τους. Παράδειγμα
σχετικών βίντεο μουσικής:
https://www.youtube.com/watch?v=XzTBNfQ7_GA,
https://www.youtube.com/watch?v=aHRud455ht4,
https://youtu.be/-AKedKrxoLI?t=77,
https://youtu.be/DBhB9gRnIHE?t=2
Ψηφιακά εργαλεία - ιστότοποι:
Metropolitan Museum of Art online interactive Timeline of Art History , thinglink,
youtube, google docs (εάν το ερωτηματολόγιο για αυτοαξιολόγηση μαθητή γίνει σε
ψηφιακή online εκδοχή).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
66
Οργάνωση διδασκαλίας – προετοιμασία:
Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθουν υπόψη:
Οι μαθητές να γνωρίζουν σχετικά καλά αγγλικά, να έχουν βασικές γενικές
γνώσεις για χρονικές ιστορικές περιόδους,να έχουν βασικές γνώσεις παγκόσμιας
γεωγραφίας και ικανότητα αναζήτησης και προσανατολισμού σε παγκόσμιο χάρτη, να
μπορούν με ευκολία να περιηγηθούν σε ιστοσελίδα με υποσελίδες και εφαρμογές, να
«κατεβάζουν» ψηφιακό υλικό όπως εικόνες στην επιφάνεια του υπολογιστή και να
ανατρέχουν σε αυτές, να συλλέγουν πληροφορίες κειμένου και link με copy paste,
γνώση χρήσης thinglink, να έχουν υπολογιστή και πρόσβαση στο διαδίκτυο για την
απάντηση του ερωτηματολογίου αυτοαξιολόγησης (εάν γίνει ψηφιακό) μετά το τέλος
της δραστηριότητας.
Έχουμε προετοιμάσει τα εξής ψηφιακά φύλλα εργασίας, και έχουμε εκτυπώσει
το 2ο
Φύλλο Εργασίας - Ερωτηματολόγιο Β τουλάχιστον, μιας και θα επισχεδιαστεί με
μολύβι:
1ο
Φύλλο Εργασίας: «Φτιάχνουμε το δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών -
χρονομηχανή Τέχνης» ψηφιακό, το οποίο δίνεται την ώρα της δραστηριότητας. Το
αρχείο το ανοίγουν από τον υπολογιστή στην αρχή του μαθήματος (το έχουμε βάλει
στην επιφάνεια εργασίας όλων των υπολογιστών με ευδιάκριτο τίτλο)
2ο
Φύλλο Εργασίας: «Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα πράγματα...» (online ή
εκτυπωμένο) αυτοαξιολόγησης και ανατροφοδότησης για το σπίτι
3ο
Φύλλο Εργασίας: «Ερωτηματολόγιο Β΄ – Για να δούμε τι μας έμεινε...» (εκτυπωμένο
για να σχεδιαστεί) αξιολόγησης αποτελεσμάτων μαθήματος και ανατροφοδότησης
Διδακτικοί – Παιδαγωγικοί στόχοι:
- Συνειδητοποίηση της αξίας της συνεργασίας στη συγκέντρωση πληροφοριών για
σφαιρική γνώση
- Καλλιέργεια ερευνητικού πνεύματος
- Αποδοχή του διαφορετικού
- Εμπλουτισμός των ερεθισμάτων για προσωπική έκφραση και δημιουργία
- Ενεργοποίηση της ενστικτώδους ανάγνωσης έργων τέχνης και παράλληλα
καλλιέργεια της αξιολόγησης πληροφοριών και μελέτης έργων τέχνης με
συγκεκριμένα ιστορικά, πολιτιστικά, κοινωνικά, γεωγραφικά, οικονομικά, κλπ
κριτήρια που τίθενται.
- Συναίσθηση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
- Καλλιέργεια αισθήματος ότι είναι μέρος μίας πολυπολιτισμικής παγκόσμιας
οικογένειας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
67
- Ανάπτυξη ομαδοσυνεργατικών δεξιοτήτων
- Συνειδητοποίηση της, από την προϊστορική εποχή, πολυσύνθετης μεταφοράς και
αλληλεπίδρασης πολιτισμικών στοιχείων στην ανθρώπινη ιστορία.
Γνωστικοί στόχοι:
- Εισαγωγή στην παγκόσμια τέχνη
- Εισαγωγή στην εικαστική, ιστορική και αρχαιολογική ορολογία στα αγγλικά
- Εισαγωγή στην εξω-ευρωπαϊκή τέχνη
- Εισαγωγή στην ανθρωπογεωγραφία
- Επανάληψη και ανατροφοδότηση των γνώσεων περί έννοιας παραστατικού,
αφαιρετικού και αφηρημένου, καθώς και υπενθύμιση-ανακεφαλαίωση βασικών
γνώσεων για κινήματα τέχνης.
- Γνωριμία με ποικίλα άγνωστα έργα τέχνης από όλο τον πλανήτη
- Αναγνώριση διαφορετικών ειδών τέχνης
- Δημιουργία και αποτύπωση στη μνήμη μιας ενδεικτικής εικόνας – χάρτη της
«γεωγραφίας της Τέχνης»
- Σύνδεση τέχνης, χρόνου και τόπου
- Παρατήρηση διαφορών και ομοιοτήτων μεταξύ μορφών τέχνης
- Σύνδεση υλικών και τεχνοτροπιών σε σχέση με τη γεωγραφική, γεωλογική και
ιστορική τοποθέτησή τους
- Σύνδεση των γεωγραφικών θέσεων με τις επιρροές των καλλιτεχνικών ρευμάτων
κάθε εποχής
- Κατανόηση του πόσο περίπλοκη και δύσκολη διαδικασία είναι η μελέτη της
ιστορίας, των συναρτήσεων του χρόνου και του τόπου, η ρευστότητα της
ανθρωπογεωγραφίας.
Γνωστικοί - Τεχνολογικοί Στόχοι:
- Να γνωρίζει ο μαθητής έναν ενδεδειγμένο και οργανωμένο από επιστήμονες
τρόπο αναζήτησης στο διαδίκτυο για τη μελέτη και συλλογή έγκυρου ψηφιακού
υλικού για εργασίες, για σφαιρικότερη γνώση και ενημέρωση, αλλά και έμπνευση
και ψυχαγωγία.
- Να γνωρίσει μία από τις ιστοσελίδες μεγάλων Μουσείων παγκόσμιας τέχνης και
να αποκτήσει ικανότητα χρήσης των βάσεων δεδομένων τους, ειδικών
εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών και –ενίοτε– διαδραστικών υπο-ιστοτόπων
τους.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
68
- Να μπορεί να διακρίνει τις επιστημονικά εμπεριστατωμένες επίσημες
πολιτιστικές ιστοσελίδες ιδρυμάτων και μουσείων έναντι τυχαίων
αποτελεσμάτων και να κάνει ένα αδρό «φιλτράρισμα» πληροφοριών.
- Να χρησιμοποιεί το thinglink (ή παρόμοιες εφαρμογές) για τη δημιουργία
ψηφιακού διαδραστικού χάρτη για χρήση εντός και εκτός σχολείου.
Μεθοδολογική προσέγγιση: Ανακαλυπτικό μοντέλο, εποικοδομητικό μοντέλο,
μετωπική διδασκαλία.
Οργάνωση της τάξης: Ομαδικά (ομαδοποίηση ανά γεωγραφική περιοχή) - Σε μορφή
Σεμιναρίου ( κάθε ομάδα παρουσιάζει τα έργα τέχνης της, την περιοχή και την εποχή
τους ) - Ατομικά σε περίπτωση μικρού τμήματος με ατομικά φύλλα εργασίας αλλά
ομαδική ανάρτηση στο thinglink.
Σύντομη περιγραφή
Σε αυτή τη μικροδραστηριότητα ο/η εκπαιδευτικός εμπνέει τα παιδιά να γίνουν
ερευνητές και ταξιδιώτες στον χρόνο φτιάχνοντας ένα χάρτη θησαυρών. Έργα τέχνης,
αρχαίοι θησαυροί, που μας διδάσκουν ανθρωπογεωγραφία και ιστορία των
πολιτισμών όλου του πλανήτη. Η δημιουργία του χάρτη αυτού θα δημιουργήσει ένα
χάρτη-χρονομηχανή, που επίσης μας ταξιδεύει στον χρόνο, αφού βλέπουμε τι έργα
τέχνης δημιουργούσαν από την προϊστορική μέχρι και αρχαία εποχή στα μέρη που
σήμερα έχουν άλλες ονομασίες και είναι σύγχρονα κράτη. Αυτοί οι θησαυροί που
ανακαλύπτουμε και βάζουμε στον χάρτη μας δεν αποτιμώνται σε χρήματα αλλά σε
γνώση της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Εστιάζουμε στην εξω-
ευρωπαϊκή τέχνη, που μας είναι άγνωστη, και κινούμαστε από την προϊστορική μέχρι
την ύστερη αρχαιότητα, που είναι η πιο μυστηριώδης, στα πλαίσια της εκάστοτε
online ψηφιακής συλλογής έργων τέχνης που έχουμε επιλέξει με προσοχή για τους
μαθητές. Παράλληλα η μουσική επένδυση της δραστηριότητας δημιουργεί «χώρο»
και «χρόνο» διαφορετικό από τις άλλες διδακτικές ώρες και εμπνέει και υποβάλλει
τους μαθητές δημιουργώντας μία αίσθηση «κινηματογραφικού» μυστηρίου. Επίσης
έρχονται σε επαφή με αρχαίες μουσικές εξωευρωπαϊκών χωρών.
1. Ο καθηγητής παρουσιάζει εν συντομία για την εύρεση των θησαυρών τον
τρόπο επιλογής έγκυρων ιστοσελίδων για την ιστορία της Τέχνης με άρτια
επιστημονική υποστήριξη, και τον απλούστερο τρόπο σταχυολόγησης υλικού με την
ασφάλεια ενός επίσημου ιστοτόπου. Οι μαθητές παράλληλα, αφού χωριστούν σε
ομάδες ανάλογα με τις περιοχές και εποχές που τους ανατίθενται, ανοίγουν τα
ψηφιακά φύλλα εργασίας που βρίσκονται στην επιφάνεια εργασίας τους. (10΄)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
69
2. Οι μαθητές στη συνέχεια επιλέγουν έργα Τέχνης με τις πληροφορίες τους και
τα ανάλογα link πηγών, τα συλλέγουν, ομαδοποιούν και αναρτούν σε ψηφιακό
παγκόσμιο διαδραστικό χάρτη thinglink στη θέση της σημερινής χώρας που
γεωγραφικά βρίσκεται το μέρος που βρέθηκαν – δημιουργήθηκαν. (20΄)
3. Κάθε ομάδα κάνει μία σύντομη περιγραφή. Συζήτηση και σύγκριση των
ευρημάτων τους μεταξύ τους, με τις άλλες περιοχές. (15΄)
Αναλυτική περιγραφή
Α΄ Φάση – Εισαγωγή – Αφόρμηση (10΄)
Στους ανοιχτούς υπολογιστές οι μαθητές ανοίγουν το 1ο
Φύλλο Εργασίας της
μικροδραστηριότητας που έχει αποθηκεύσει στην επιφάνεια εργασίας ο/η
καθηγητής/τρια εκ των προτέρων. (βλ. 1ο
φύλλο εργασίας παρακάτω).
Ο/η εκπαιδευτικός προσεγγίζει τους μαθητές κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τους
κάνοντας μία εισαγωγή με την έννοια του χάρτη θησαυρού και του θησαυρού ως
αντικείμενο τέχνης ιστορικής σημασίας και επιστημονικής έρευνας και όχι
τυχοδιωκτισμού. Οι μαθητές κατανοούν ότι οι ίδιοι θα ανακαλύψουν τα σημαντικά
άγνωστα και ανυπολόγιστης καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας έργα τέχνης. Είναι οι
ερευνητές και θα πρέπει να βρουν τα σημαντικά αυτά έργα που αξίζουν να μπουν
στην συλλογή τους και να μας ταξιδέψουν με αυτά σε άλλες εποχές. Αναφερόμαστε
στην έννοια του θησαυρού – στοιχείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και των
έργων τέχνης που μας ταξιδεύουν στο άγνωστο παρελθόν μας.
Στη συνέχεια ο/η εκπαιδευτικός παρουσιάζει εν συντομία τρόπο επιλογής
έγκυρων ιστοσελίδων για την ιστορία της Τέχνης με άρτια επιστημονική υποστήριξη,
και τον απλούστερο τρόπο σταχυολόγησης υλικού με την ασφάλεια ενός επίσημου
ιστοτόπου. Οι μαθητές παράλληλα χωρίζονται σε ζευγάρια σε τμήμα δύναμης 18
μαθητών (ή ομάδες δύο και τριών μαθητών σε μεγαλύτερα τμήματα μέχρι 25
μαθητών – οι περιοχές είναι 9 χωρίς την Ευρώπη στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα). Έτσι
έχουμε δημιουργήσει ομάδες ανάλογα με τις περιοχές του διαδραστικού χάρτη της
ιστοσελίδας που τους ανατίθενται. (Για παράδειγμα εδώ θα επιλέξουμε την Νότια
Αμερική.)
Παρουσιάζεται από τον/την καθηγητή/τρια επίσημος ιστότοπος Μουσείου
Παγκόσμιας Τέχνης (ενδεικτικά έχει επιλεγεί το Μetropolitan Museum of Art -
www.metmuseum.org, η σελίδα Met’s Heilbrunn Timeline of Art History -
https://www.metmuseum.org/toah/chronology, και για την έυρεση έργου το
https://www.metmuseum.org/toah/works/ κ.ά.).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
70
Β΄ Φάση - Οι μαθητές συλλέγουν και Γ΄ Φάση - Οι μαθητές αναρτούν (20΄)
Κάθε ομάδα ανοίγει το 1ο
ψηφιακό φύλλο εργασίας που βρίσκεται στην
επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή που έχουν μπροστά τους. (Σε κάθε ομάδα ένας
αναλαμβάνει αρχικά τη χρήση του υπολογιστή, για την ανεύρεση των έργων και το
άνοιγμα των κατάλληλων σελίδων - στη συνέχεια οι μαθητές εναλλάξ αναρτούν και
επεξεργάζονται τις επιλογές τους στον ψηφιακό χάρτη μας.) Ο άλλος μαθητής
υποδεικνύει αυτά που επιλέγει και κρατούν ανοιχτές τις ανάλογες σελίδες.
https://www.metmuseum.org/toah/works/
Κάθε ομάδα μαθητών επιλέγει δύο έργα τέχνης το λιγότερο από τη
γεωγραφική περιοχή που τους ανατέθηκε με τα εξής κριτήρια:
 Να είναι εκτός Ευρώπης και από 8000 π.Χ. μέχρι το 100 μ.Χ. (δυνατότητες
φιλτραρίσματος που δίνει η ιστοσελίδα)
 Να τους είναι τελείως άγνωστα.
 Να είναι τα έργα από διαφορετικές εντελώς μεταξύ τους εποχές
 Είτε να τους αρέσουν είτε να τους φαίνονται παράξενα και ιδιαίτερα, ακόμα
και «άσχημα» αλλά να τους κινούν την περιέργεια.
 Από τις περίεργες λέξεις που συναντούν οι μαθητές επιλέγουν μία για να
ονομάσουν την ομάδα τους ή ακόμα και τα μέλη. (π.χ. μία ομάδα της Νοτίου
Αμερικής μπορεί να ονομαστεί «Valdivia» από την φυλή που έφτιαξε το
αγαλματίδιο – ειδώλιο που επιλέξαμε τυχαία παρακάτω)
(Εδώ, ας πούμε, επιλέξαμε ενδεικτικά υποθέτοντας ότι μας ανατέθηκε η Νότιος
Αμερική: «Double-headed figure, Date: 2300–2200 B.C., Geography: Ecuador Culture:
Valdivia » 8000–2000 π.Χ. από Νότια Αμερική.)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
71
Αφού οι μαθητές επιλέξουν τα έργα:
1. Ανοίγουν τις εικόνες τους και τις κάνουν save as στην επιφάνεια εργασίας
2. Πηγαίνουν στον σύνδεσμο του φύλλου εργασίας για το thinglink χάρτη μας και
πατούν το εικονίδιο με το μολυβάκι πάνω δεξιά («edit»). Βρίσκουν στον χάρτη την
(σημερινή) χώρα προέλευσής του και πατούν εκεί για να δημιουργήσουν την
ανάρτησή τους.
https://www.thinglink.com/scene/1076145680109535235
3. Οι αναρτήσεις θα έχουν ως τίτλο την ονομασία του έργου με τη χρονολογία και τον
γεωγραφικό χώρο, τη φωτογραφία του έργου και το link στην σχετική ανάρτηση του
Μουσείου.
Δ΄ Φάση – Σύντομη ομαδική παρουσίαση (15΄)
Κάθε ομάδα γεωγραφικής περιοχής, με φορά του ρολογιού και σε σειρά όπως
κάθονται στους υπολογιστές, σηκώνονται στον διαδραστικό πίνακα ή στον κεντρικό
υπόλογιστή και οθόνη προβολής και μας εξηγούν περιληπτικά γιατί επέλεξαν αυτά τα
συγκεκριμένα έργα και τι τους έκανε εντύπωση.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
72
Στο τέλος του μαθήματος δίνονται το 2ο
και 3ο
Φύλλο Εργασίας -
ερωτηματολόγια Α΄ (“Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα πράγματα...”) και Β΄
(“Ερωτηματολόγιο Β΄ – Για να δούμε τι μας έμεινε...”) για το σπίτι.
Αξιολόγηση της δραστηριότητας και των αποτελεσμάτων αυτής -
Επανατροφοδότηση της διδασκαλίας – επαναπροσδιορισμός του σχεδίου –
διορθωτικές επεμβάσεις – Κριτική ανάλυση της διδασκαλίας
Μελετώντας τις αναρτήσεις των μαθητών μπορούμε να δούμε εάν επέλεξαν
σωστά περιοχή και εποχή, μέσα στα πλαίσια που τους δόθηκαν και αν
χρησιμοποίησαν σωστά τους συνδέσμους και τα ψηφιακά εργαλεία ώστε να κάνουμε
διορθωτικές επεμβάσεις ή να αλλάξουμε κάποιες αρχικές κατευθύνσεις στην
εισαγωγή σε επόμενα ανάλογα μαθήματα. Η συνεργασία, εάν πέτυχε, θα φανεί από
τον τρόπο που ενήργησε ο καθένας ανάλογα με τον ρόλο του και αν βοήθησε ο ένας
τον άλλο επαρκώς εκεί που υστερούσαν.
Μελετώντας τη σύντομη αυτοαξιολόγηση των μαθητών – 2ο
Φύλλο Εργασίας -
ερωτηματολόγιο για τη δραστηριότητα και το 3ο
Φύλλο Εργασίας–ανατροφοδότησης
(βλέπε παρακάτω) – μπορούμε να δούμε εάν η διαδικασία πρέπει να επαναμελετηθεί
και να απλοποιηθεί πριν τη χρησιμοποιήσουμε για άλλες δημιουργίες χαρτών με
εποχές, κινήματα ή εκπροσώπους τέχνης κλπ.
Συζητώντας κατά την παρουσίαση αλλά και σε επόμενο μάθημα που
προχωράμε σε δημιουργικές εικαστικές ασκήσεις, διαπιστώνουμε εάν οι
πληροφορίες τέθηκαν στον σωστό χρονικό και γεωγραφικό χώρο. Σημαντικές είναι οι
παρατηρήσεις που θα κάνουμε σε ψυχολογικό - παιδαγωγικό επίπεδο στον τρόπο
επιλογής των έργων από κάθε μαθητή. Εκπαιδευτικά αυτές οι επιλογές επίσης πρέπει
να μας ωθήσουν σε ανάλογες κατευθύνσεις σχετικά με τη διδασκαλία της τέχνης στο
συγκεκριμένο τμήμα, την έννοια του «ωραίου» και την προσέγγιση και ανάλυση
έργων τέχνης. Σημαντικό είναι να δούμε και το κατά πόσο ενδιέφερε και εντυπωσίασε
τα παιδιά η τεράστια πολιτιστική παγκόσμια κληρονομιά που τους είναι παντελώς
άγνωστη, όπως και στους οικείους τους, και πώς αναθεωρούν την εικόνα που έχουν
για το παρελθόν και την προϊστορία.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
73
Ερωτηματολόγιο για αξιολόγηση του μαθήματος - Αυτοαξιολόγηση μαθητή
Στο τέλος της μικροδραστηριότητας μπορεί να δοθεί
 link το 2ο
Φύλλο Εργασίας – ψηφιακό ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης online
(google docs) ή εκτυπωμένο με ερωτήσεις σχετικά με την δραστηριότητα αυτή
με διαβάθμιση απάντησης : α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
 το 3ο
Φύλλο Εργασίας για την ανατροφοδότηση και αξιολόγηση
αποτελεσμάτων της δραστηριότητας.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
74
Φύλλα Εργασίας
1ο
Φύλλο Εργασίας
«Φτιάχνουμε το δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών - χρονομηχανή Τέχνης»
Γεωγραφικός χώρος:
Εποχή:
Όνομα ομάδας:
Μέλη:
Τμήμα:
Έργα τέχνης που επιλέχθηκαν (ονομαστικά):
(τα παραπάνω τα συμπληρώνετε όταν έχετε όλα τα στοιχεία για τον χάρτη σας)
H έρευνα ξεκινά!
A. Περιηγηθείτε στις παρακάτω ιστοσελίδες όσο σας τις παρουσιάζει η καθηγήτριά
σας:
1. Metropolitan Museum Of Art: www.metmuseum.org
2. Heilbrunn Timeline of Art History: https://www.metmuseum.org/toah/chronology
3. και για την εύρεση έργου το https://www.metmuseum.org/toah/works/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
75
Στον τελευταίο σύνδεσμο μένετε για την επιλογή περιοχής, εποχής και τελικά έργων.
Πλοηγηθείτε με την βοήθεια της καθηγήτριάς σας στις επιλογές του μενού.
B. Επιλέξτε τους θησαυρούς - έργα τέχνης σας ψάχνοντας σε τόπους και χρόνους
μακρινούς! Είστε σε μία χρονομηχανή!
(20 λεπτά)
Κάθε ομάδα μαθητών επιλέγει δύο (2) έργα τέχνης από τη γεωγραφική περιοχή που
σας ανατέθηκε με τα εξής κριτήρια:
1. Να είναι εκτός Ευρώπης και από 8000 π.Χ. μέχρι το 100 μ.Χ.
2. Να σας είναι τελείως άγνωστα.
3. Να είναι και τα τρία από διαφορετικές εποχές.
4. Να σας αρέσουν είτε να σας φαίνονται παράξενα μυστηριώδη ή ακόμα και
άσχημα!
5. Από τις περίεργες λέξεις που συναντάτε στον τόπο και την εποχή που βρεθήκατε
επιλέξτε μία λέξη και ονομάστε την ομάδα σας στο πάνω μέρος του φύλλου
εργασίας!
(π.χ. μία ομάδα της Νοτίου Αμερικής μπορεί να ονομαστεί «Valdivia» από την φυλή
που έφτιαξε το αγαλματίδιο – ειδώλιο που επιλέξαμε τυχαία παρακάτω)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
76
Γ. Τα έργα, αφού τα επιλέξετε, τα αναρτάτε στο χάρτη θησαυρών μας
ακολουθώντας τα εξής 3 βήματα:
1. Κατεβάζουμε μία εικόνα κάθε «θησαυρού» που επιλέξαμε και τις αποθηκεύουμε
στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή. Κρατάμε τις σελίδες των έργων που
βρήκαμε ανοιχτές όλες για να χρησιμοποιήσουμε με copy paste τα link και τα στοιχεία
κειμένου στην περιγραφή των έργων.
2. Πηγαίνουμε στον σύνδεσμο του φύλλου εργασίας για το thinglink χάρτη θησαυρών
μας https://www.thinglink.com/scene/1076145680109535235 και πατάμε το
εικονίδιο με το μολυβάκι πάνω δεξιά («edit»). Βρίσκουμε στον χάρτη την (σημερινή!)
χώρα προέλευσής του και πατάμε εκεί για να δημιουργήσουμε την ανάρτησή μας!
3. Η ανάρτηση πρέπει να περιλαμβάνει
 Την εικόνα του «θησαυρού» - έργου τέχνης
 Τίτλο: τον τίτλο του όπως είναι στα αγγλικά (με copy paste από τον τίτλο της
ιστοσελίδας του εργου τέχνης )
 Υπότιτλο: τις πρώτες βασικές πληροφορίες της περιγραφής του από την
ιστοσελίδα του Μουσείου όπως είναι στα αγγλικά με copy paste (χρόνος,
τόπος,υλικό κλπ)
 και το link του αντικειμένου στην ιστοσελίδα που το βρήκατε
Δ. Ερευνητές... Παρουσιάστε τα ευρήματά σας στον χάρτη θησαυρού –
χρονομηχανή!!!
Κάθε ομάδα σηκώνεται στον πίνακα ή στον κεντρικό υπόλογιστή και οθόνη προβολής
και μας παρουσιάζεται με το όνομά της, πού το βρήκε και τι σημαίνει, με ποια περιοχή
ή με ποιες εποχές ασχολήθηκε περιληπτικά, γιατί επιλέξατε αυτά τα συγκεκριμένα
έργα και τι σας έκανε εντύπωση!
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
77
Ε. Ερευνητές... Απαντήστε!!!
Μετά το τέλος του μαθήματος, από το σπίτι απαντήστε ο καθένας ξεχωριστά στα
ερωτηματολόγια που θα σας δοθούν: «Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα
πράγματα...» και Ερωτηματολόγιο Β΄ – «Για να δούμε τι μας έμεινε...»
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
78
2ο
Φύλλο Εργασίας
Ερωτηματολόγιο Α΄ «Πώς τα είδα τα πράγματα...»
1. Πόσο δυσκολεύτηκες με τη γλώσσα και ειδικότερα με τους αγγλικούς τίτλους
έργων και εποχών στην αναζήτηση;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
2. Πόσο δυσκολεύτηκες στο να κατανοήσεις πώς λειτουργεί η ιστοσελίδα του
Μουσείου και να βρεις την περιοχή που σου ανατέθηκε;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
3. Πόσο δυσκολεύτηκες στην αναζήτηση και επιλογή των έργων;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
4. Πόσο δυσκολεύτηκες στην ανάρτηση των έργων στον χάρτη;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
5. Πόσο ενδιαφέροντα σού φάνηκαν αυτά που βρήκες;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
6. Πόσο ευχαριστημένος/η είσαι με τον τρόπο που εσύ συνεργάστηκες;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
7. Πόσο ευχαριστημένος/η είσαι με τον τρόπο ανάρτησής τους στο χάρτη;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
8. Πόσο δυσκολεύτηκες να συγκεντρωθείς στην εργασία σου;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
9. Είχες πριν κάποια εικόνα της εκτός Ευρώπης προϊστορικής και αρχαίας τέχνης;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
10. Θα σ’ ενδιέφερε να συνεχίσεις την αναζήτηση που έκανες σήμερα και σε άλλες
περιοχές και εποχές του κόσμου;
α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
79
3ο
Φύλλο Εργασίας
Ερωτηματολόγιο Β΄ «Για να δούμε τι μας έμεινε...»
1. Πώς επέλεξες τα έργα που ανάρτησες; Τι σου τράβηξε το ενδιαφέρον σε αυτά;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
2. Περίγραψε ένα από τα έργα που διάλεξες που σου φάνηκε ποιο εδιαφέρον. Από τι
υλικό είναι; Πώς νομίζεις ότι φτιάχτηκε;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
3. Σχεδίασε γρήγορα με μολύβι το αντικείμενο, όπως περίπου το θυμάσαι, σε ένα
απλό σκίτσο με γραμμή.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
80
4. Γιατί υποθέτεις δημιουργήθηκε αυτό το έργο; Τι λες να ήθελε να εκφράσει ο
καλλιτέχνης;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
5. Τι πιστεύεις ότι εξυπηρετούσε η δημιουργία του εκτός από την ανάγκη έκφρασης
του καλλιτέχνη; Τι χρήση μπορεί να είχε σχετικά με τον τρόπο ζωής των ανθρώπων
εκείνης της εποχής;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
6. Σημείωσε στο σχεδιάγραμμα που βλέπεις εκεί που περίπου νομίζεις ότι ανήκει
χρονικά αυτό το έργο τέχνης που διάλεξες (αν δεν είναι στο σχεδιάγραμμα, κάνε δική
σου σημείωση ακόμα και έξω από αυτό) και στη συνέχεια σημείωσε την περιοχή στον
χάρτη:
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
81
7. Γνωρiζεις αρκετά για την προϊστορία και την αρχαιότητα σε άλλες περιοχές του
κόσμου; Αν δε γνωρίζεις πολλά, γιατί νομίζεις ότι συμβαίνει αυτό; Θα ήταν περιττό ή
χρήσιμο ένα βιβλίο με παγκόσμια ιστορία Τέχνης σε όλα τα σχολεία του κόσμου;
Δικαιολόγησε την απάντησή σου.
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
8. Πώς σας φάνηκε η ιστοσελίδα του Μουσείου; Γνώριζες ότι υπάρχουν τέτοιες
ιστοσελίδες Μουσείων με τόσο υλικό; Θα σ’ ενδιέφερε να βρεις και άλλες; Αν ναι,
ποιων ειδών Μουσείων, πολιτιστικών ή ιστορικών ιδρυμάτων;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
82
Θα θέλατε να επισκεφθείτε τα Μουσεία, να δείτε από κοντά αυτά τα έργα; Μήπως
και τις χώρες που τα ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι; Ή σε μία από αυτές τις ανασκαφές;
Γιατί;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Αν είχατε μία χρονομηχανή, πού θα πηγαίνατε (χωρίς να σας βλέπουν αν θέλετε!) και
γιατί;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Πώς σου φάνηκε η μουσική υπόκρουση; Τι σου έκανε εντύπωση; Tι συναισθήματα
σού προκάλεσε; Πώς σε επηρρέασε στην δημιουργία του χάρτη θησαυρών;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Αναρωτήθηκες από ποιες χώρες προέρχονται και ποια εποχή; Από πού και πότε
νομίζεις προέρχονται;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Είχες ξανακούσει παρόμοια μουσικά κομμάτια; Αν ναι, πού; Αναγνώρισες κάποιο
μουσικό όργανο;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
83
Εάν θέλεις να μοιραστείς μαζί μας κάποιες άλλες σκέψεις που σου ενέπνευσε αυτή τη
δραστηριότητα, γράψε εδώ!
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
84
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79
Οδός Μάνου Χατζιδάκι
Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (μία διδακτική ώρα)
Σύσταση τάξης: 25 μαθητές
Διδακτικοί στόχοι:
Γνωστικοί στόχοι Ανάπτυξη δεξιοτήτων
Να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο του
Μ. Χατζιδάκι
Εκτέλεση δίφωνου τραγουδιού
Να γνωρίσουν την μελοποιημένη
ποίηση
Πειραματισμός σε γνωστά ελληνικά
τραγούδια
Αναζήτηση πληροφορίας
Δημιουργία βίντεο
Συνοπτική περιγραφή
Τα παιδιά ακούν το ρεφρέν από το τραγούδι «Όνειρο των παιδιών της
γειτονιάς» www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI από την «Οδό ονείρων» του Μ.
Χατζιδάκι και τους ζητείται να αναγνωριστεί ο συνθέτης. Στη συνέχεια ακούν
ολόκληρο το κομμάτι και το τραγουδούν στην αρχή μονοφωνικά. Κατόπιν διδάσκονται
οι μαθητές τη δεύτερη φωνή και τραγουδούν ξανά δίφωνα. (10 λεπτά)
Στη συνέχεια οι μαθητές παρακολουθούν το βίντεο του ΥΠ.Π.Ε.Θ. με τίτλο
«Ταξίδι στον Πολιτισμό» και γνωρίζουν τη ζωή και το έργο του συνθέτη (25 λεπτά)
Κατόπιν οι μαθητές μαθαίνουν το τραγούδι «Έλα πάρε μου τη λύπη» και τον
«Τσάμικο» (10 λεπτά):
https://freepartitoura.blogspot.gr/2013/03/blog-post_1117.html
http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/mous_anth/kath_101_150.pdf
Τέλος οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες των πέντε ατόμων και θα πάρουν ως
εργασία να συγκεντρώσουν για τον Μ. Χατζιδάκι:
1. Πληροφορίες για τη ζωή του
2. Πληροφορίες για το έργο του
3. Πληροφορίες για τη βράβευσή του με όσκαρ μουσικής
4. Εικόνες από τον κινηματογράφο
5. Εικόνες από συναυλίες
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
85
και, με βάση τις πληροφορίες που θα συλλέξουν, να φτιάξουν ένα μικρό βίντεο για τη
ζωή και το έργο του Μ. Χατζιδάκι την επόμενη διδακτική ώρα χρησιμοποιώντας το
Windows Movie Maker ή άλλο πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο.
Φύλλο Εργασίας
α) Ακούστε το ρεφρέν από το τραγούδι www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI και
αναγνωρίστε τον συνθέτη.
Τώρα ακούστε ολόκληρο το κομμάτι www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI και
τραγουδήστε το μονοφωνικά.
Αφού έχετε διδαχθεί τη δεύτερη φωνή, τραγουδήστε πάλι το παραπάνω κομμάτι
δίφωνα (10 λεπτά).
β) Παρακολουθήστε το βίντεο του ΥΠ.Π.Ε.Θ. με τίτλο «Ταξίδι στον Πολιτισμό», ώστε
να γνωρίσετε τη ζωή και το έργο του συνθέτη (25 λεπτά).
γ) Μελετήστε το τραγούδι «Έλα πάρε μου τη λύπη» και τον «Τσάμικο» (10 λεπτά):
https://freepartitoura.blogspot.gr/2013/03/blog-post_1117.html
http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/mous_anth/kath_101_150.pdf
δ) Χωριστείτε σε ομάδες των πέντε ατόμων και συγκεντρώστε για τον Μ. Χατζιδάκι
(ανά ομάδα):
1. Πληροφορίες για τη ζωή του
2. Πληροφορίες για το έργο του
3. Πληροφορίες για τη βράβευσή του με όσκαρ μουσικής
4. Εικόνες από τον κινηματογράφο
5. Εικόνες από συναυλίες
ε) Με βάση τις πληροφορίες που συλλέξατε, φτιάξτε ένα μικρό βίντεο για τη ζωή και
το έργο του Μ. Χατζιδάκι την επόμενη διδακτική ώρα χρησιμοποιώντας το Windows
Movie Maker ή άλλο πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
86
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79
Τραγουδώντας Μάνο Λοΐζο
Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική (σε ένα διαθεματικό πλαίσιο ιστορίας, εικαστικών)
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (μία διδακτική ώρα)
Στόχοι:
Επιδιώκουμε οι μαθητές:
 να γνωρίσουν σημαντικούς Έλληνες συνθέτες και στιχουργούς (σε αυτή τη
φάση τον Μάνο Λοΐζο)
 να γνωρίσουν καλύτερα τις λέξεις και το περιεχόμενο τραγουδιών που
διδάσκονται και τραγουδούν
 να εξοικειωθούν με εργαλεία web2.0
 να αναπτύξουν δεξιότητες: πληροφοριακού και ψηφιακού γραμματισμού,
συνεργασίας και καταμερισμού εργασιών, δημιουργικότητας και καινοτομίας
 να αναστοχαστούν σχετικά με τα όσα έμαθαν
Τι θα χρησιμοποιήσουμε:
 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο):
https://bit.ly/2vpRq6E και από το συγκεκριμένο βιβλίο, ιδιαιτέρως το
κεφάλαιο: «Ο δρόμος του Μάνου Λοΐζου»: https://bit.ly/2EYVIBl
 από το Ανθολόγιο Μουσικών Κειμένων το παρακάτω τραγούδι στη σελίδα 95:
«Δέκα παλληκάρια»: https://bit.ly/2EXcUaw
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
87
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ μ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Στους μαθητές θα δοθούν για επεξεργασία οι παρακάτω στίχοι από το τραγούδι:
Δέκα παλληκάρια
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Δέκα παλληκάρια στήσαμε χορό
στου Καραϊσκάκη το κονάκι
πέφταν τα ντουβάρια από το χορό
κι από τις πενιές του Μιχαλάκη
Κι όλη νύχτα λέγαμε τραγούδι για τη λευτεριά
κι όλη νύχτα κλαίγαμε γοργόνα Παναγιά
Και το βράδυ - βράδυ ήρθαν με τα μας
Μάρκος Βαμβακάρης με Τσιτσάνη
σμίξαν τα μπουζούκια και ο μπαγλαμάς
με τον ταμπουρά του Μακρυγιάννη
Κι όλη νύχτα λέγαμε …..
Έβαλα ένα βόλι στο καριόφιλο
κι έριξα τη νύχτα να φωτίσει
κι είπα να φωνάξουν το Θεόφιλο
τον καημό μας για να ζωγραφίσει
Κι όλη νύχτα λέγαμε ……
Θα πρέπει οι μαθητές:
 να χωριστούν σε 4 ομάδες (κάθε ομάδα θα αναλάβει από μία στροφή)
 να μελετήσουν πολύ καλά τους στίχους που θα αναλάβουν, ώστε να
σημειώσουν ό,τι άγνωστο έχουν και...
 να φτιάξουν υπερσυνδέσμους για τις άγνωστες λέξεις που έχουν, τα ιστορικά
πρόσωπα και τα στοιχεία της παράδοσης που θα εντοπίσουν στο κείμενο.
Στους υπερσυνδέσμους ή θα υπάρχει επεξηγηματικό κείμενο, ή φωτογραφίες
ή βιντεάκι, με τα οποία θα εξηγούν τα άγνωστα, μέχρι εκείνη τη στιγμή,
ονόματα, όρους ή λέξεις.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
88
Για να κάνουν αυτή τη διαδικασία, οι μαθητές θα πρέπει να αποφασίσουν με
συγκεκριμένα κριτήρια ποιες λέξεις/όρους θα κάνουν υπερσυνδέσμους και γιατί.
Θα σκεφτούν συνεπώς μεταγνωστικά πάνω στην ίδια τους τη μάθηση.
Στο τέλος θα προκύψει ένα υπερκείμενο, το οποίο θα μπορεί να λειτουργήσει
υποστηρικτικά κατά τη μελέτη του συγκεκριμένου τραγουδιού και, μέσω τη
ανάρτησής του στο ιστολόγιο της εκπαιδευτικού, επεξηγηματικά για όποιον θέλει
να προσεγγίσει το τραγούδι.
Μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών θα υπάρξει η συμφωνία ότι οι ομάδες θα
σεβαστούν την εργασία που θα κάνει η κάθε ομάδα. Σε περίπτωση που θα
χρειαστούν αλλαγές σε συγκεκριμένα σημεία, τότε αυτό θα γίνεται μετά από
συνεννόηση μέσα στο μάθημα.
Παρακάτω παραθέτουμε μια πιθανή μορφή της εργασίας των μαθητών:
Δέκα παλληκάρια
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Δέκα παλληκάρια στήσαμε χορό
στου Καραϊσκάκη το κονάκι
πέφταν τα ντουβάρια από το χορό
κι από τις πενιές του Μιχαλάκη
Κι όλη νύχτα λέγαμε τραγούδι για τη λευτεριά
κι όλη νύχτα κλαίγαμε γοργόνα Παναγιά
Και το βράδυ - βράδυ ήρθαν με τα μας
Μάρκος Βαμβακάρης με Τσιτσάνη
σμίξαν τα μπουζούκια και ο μπαγλαμάς
με τον ταμπουρά του Μακρυγιάννη
Κι όλη νύχτα λέγαμε ….
Έβαλα ένα βόλι στο καριόφιλο
κι έριξα τη νύχτα να φωτίσει
κι είπα να φωνάξουν το Θεόφιλο
τον καημό μας για να ζωγραφίσει
Κι όλη νύχτα λέγαμε ….
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
89
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Χωριστείτε σε 4 ομάδες.
2. Μελετήστε τους στίχους του τραγουδιού και σημειώστε άγνωστες λέξεις ή
έννοιες, άγνωστα ονόματα που θα εντοπίσετε σ’ αυτό.
3. Ψάξτε στο διαδίκτυο και βρείτε εικόνες, κείμενα, βίντεο που να αντιστοιχούν
και εξηγούν όσα άγνωστα έχετε εντοπίσει. Θα πρέπει να προσέξετε τα
πνευματικά δικαιώματα όλων αυτών. Ακόμη θα πρέπει τα βίντεο να είναι
μικρής διάρκειας και οι εικόνες συγκεκριμένου μεγέθους, που εσείς θα ορίζετε
κάθε φορά και τέλος...
4. Φτιάξτε υπερσυνδέσμους με τον παρακάτω τρόπο:
α) τσεκάρουμε την άγνωστη λέξη, ώστε να γίνει υπερσύνδεσμος
β) εντοπίζουμε την αντίστοιχη εξήγηση, που έχουμε βρει στο διαδίκτυο (εικόνα,
ήχος ή κείμενο), αντιγράφουμε τη διεύθυνση (URL) και την επικολλάμε στο
αντίστοιχο κουτάκι της λέξης. Πατάμε «o.k.» και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο
για τις επόμενες λέξεις….
Θα πρέπει να σεβαστείτε την εργασία των συμμαθητών σας. Γι' αυτό, σε περίπτωση
που επιθυμείτε να κάνετε αλλαγές στη δουλειά άλλων, θα πρέπει να προηγηθεί
κατάλληλη συζήτηση στην τάξη.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
90
Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
91
Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06
Our city guide
Τάξη: Στ΄ Δημοτικού
Γλωσσικό επίπεδο: A1 / A2
Χρονική διάρκεια: 3-4 διδακτικές ώρες
Στόχοι:
Γνωστικοί
1. Να εξασκηθούν οι μαθητές στη χρήση του Present Simple
2. Να εμπεδώσουν λεξιλόγιο που συνδέεται με την ενότητα του βιβλίου και να το
εμπλουτίσουν (αξιοθέατα, τουρισμός, δραστηριότητες)
Τεχνογραμματικοί
1. Να μάθουν να πλοηγούνται στο διαδίκτυο, ώστε να αναζητούν συγκεκριμένες
πληροφορίες και να μπορούν τις αξιολογούν.
2. Να καταγράφουν τις πληροφορίες που συγκεντρώνουν με τη βοήθεια
επεξεργαστή κειμένου (word)
3. Να παρουσιάζουν τα ευρήματα τους σε ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων
(padlet)
Παιδαγωγικοί
1. Να ασκηθούν στην συνεργασία μέσα από τον ενεργό τους ρόλο στην ομάδα
(cooperative learning)
2. Να μάθουν να αυτενεργούν μέσα από μια διαδικασία έρευνας στο διαδίκτυο
(learner autonomy)
3. Να αναπτυχθεί η διαμεσολαβητική ικανότητα των μαθητών (mediation)
Περιγραφή
Το παρακάτω διδακτικό σενάριο σχεδιάστηκε να υλοποιηθεί στο τέλος της
πρώτης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου (Unit 1 - “Our multicultural
classroom”
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-F101/441/2922,11590/)
και απευθύνεται σε μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Η τάξη
αποτελείται από 18 μαθητές (10 κορίτσια και 8 αγόρια), οι οποίοι θα έχουν χωριστεί
σε ομάδες των 4-5 παιδιών σε προηγούμενο χρόνο. Για την πραγματοποίηση του
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
92
συγκεκριμένου σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί το εργαστήρι Η/Υ του σχολείου και
βιντεοπροβολέας.
Αρχικά, ο εκπαιδευτικός προβάλει με τον βιντεοπροβολέα ένα σύντομο βίντεο
στους μαθητές με στόχο να κεντρίσει το ενδιαφέρον και να εισαγάγει το θέμα του
σεναρίου (warmup activity). Στη συνέχεια −και πριν οι μαθητές καθίσουν στους
υπολογιστές σε ομάδες− ο διδάσκων εξηγεί ότι αφού πλοηγηθούν στο διαδίκτυο για
να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικές με την πόλη τους, θα δημιουργήσουν σε
ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων (padlet) έναν τουριστικό οδηγό της πόλης τους.
Προπαρασκευαστική δραστηριότητα (warmup activity)
Ο εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές ότι θα παρακολουθήσουν ένα βίντεο με
τίτλο “Kids View: What to do in London”
https://www.youtube.com/watch?v=HrJNIUp2izQ
στο οποίο τέσσερα παιδιά που ζουν στο Λονδίνο παρουσιάζουν την πόλη τους και
τα αξιοθέατά της καθώς και τους τρόπους που μπορεί κάποιος να μετακινηθεί σε
αυτήν. Αφού παρακολουθήσουν το βίντεο, οι μαθητές συζητούν γι’ αυτό, ενώ
παράλληλα ο εκπαιδευτικός τούς θέτει ερωτήματα σχετικά με τα αξιοθέατα, κάποια
ενδιαφέροντα μέρη για τα παιδιά, τους τρόπος μετακίνησης στην πόλη, σε ποια από
αυτά θα πήγαιναν αν επισκέπτονταν το Λονδίνο κ.τ.λ. Ο διδάσκων θέτει ερωτήσεις
του τύπου:
 Which are the most interesting sights in London in your opinion?
 What can you see in Madame Tussauds Museum?
 Where does the Queen of England live?
 What are the ways you can move around London?
 What can you do in the South Bank?
Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να επαναλάβουν λεξιλόγιο που
έμαθαν κατά τη διάρκεια του Unit 1 και το οποίο θα τους χρειαστεί στην δημιουργία
του τουριστικού οδηγού της πόλης τους καθώς και να χρησιμεύσει ως εισαγωγή στο
θέμα και μια διαδικασία καταιγισμού ιδεών (brainstorming) για την επόμενη φάση.
1η
φάση (1-2 διδακτικές ώρες)
Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται στις ομάδες που έχουν διαμορφωθεί από
πριν και ανοίγουν τους υπολογιστές. Ο διδάσκων έχει φροντίσει να έχει εισαγάγει τα
φύλλα εργασίας στους υπολογιστές σε μορφή word. Ζητά από τους μαθητές να
ανοίξουν το 1ο
φύλλο εργασίας και να διαβάσουν την εκφώνηση της εργασίας. Ο
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
93
εκπαιδευτικός συζητά με τους μαθητές το θέμα και εξηγεί/διευκρινίζει τι είναι αυτό
που καλούνται να πράξουν οι ομάδες, τους στόχους και το τελικό προϊόν της εργασίας.
Κατόπιν, οι ομάδες ανοίγουν το 2ο
φύλλο εργασίας στο οποίο περιγράφονται
οι δυο πρώτες δραστηριότητες (steps) που καλούνται να κάνουν οι μαθητές. Ο
εκπαιδευτικός εξηγεί ότι οι μαθητές καλούνται να ανατρέξουν στους ιστοτόπους που
περιλαμβάνονται στο step 1 και να ενημερωθούν για το τι θα μπορούσε να
συμπεριλαμβάνει ένας τουριστικός οδηγός πόλης (sights, tours, where to stay/drink
and eat) και να κρατήσουν σημειώσεις στον επεξεργαστή κειμένου (word) του
υπολογιστή τους για το τι θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν στον δικό τους τουριστικό
οδηγό (step 2). Σημειώνεται ότι οι μαθητές πριν ξεκινήσουν την αναζήτησή τους
αναλαμβάνουν συγκεκριμένους ρόλους μέσα στην ομάδα, όπως αυτόν του χειριστή
του Η/Υ, του συντονιστή, του γραμματέα.
Αφού οι ομάδες ολοκληρώσουν τα δυο πρώτα βήματα, ο εκπαιδευτικός τούς
ζητά να ανοίξουν το 3ο
φύλλο εργασίας (step 3) όπου πλέον οι μαθητές
κατευθύνονται να ανατρέξουν σε ιστοτόπους σχετικούς με την πόλη τους ώστε να
αντλήσουν πληροφορίες και να κρατήσουν σημειώσεις με αυτά που πρόκειται να
γράψουν στον τελικό τουριστικό οδηγό. Σε αυτή τη φάση θα καταλήξουν σε ένα
προσχέδιο (draft), το οποίο οι ομάδες θα δουλέψουν επίσης στον επεξεργαστή
κειμένου του υπολογιστή τους. Διευκρινίζεται πως −αν κρίνεται αναγκαίο από τον
διδάσκοντα− το πρώτο μέρος της φάσης αυτής (αναζήτηση πληροφοριών στους
ιστοτόπους και σημειώσεις) μπορεί να δοθεί ως εργασία για το σπίτι, όπου οι μαθητές
μπορούν να δουλέψουν ομαδοσυνεργατικά −αν υπάρχει η δυνατότητα− ή
μεμονωμένα και να ολοκληρώσουν το προσχέδιο στην τάξη. Εννοείται πως σε αυτήν
την περίπτωση το 4ο
φύλλο εργασίας θα δοθεί και σε έντυπη μορφή.
Κατά τη διάρκεια της αναζήτησης των μαθητών στο διαδίκτυο, της συλλογής
των πληροφοριών και της καταγραφής σημειώσεων, ο εκπαιδευτικός ελέγχει και
παρακολουθεί την πορεία κάθε ομάδας, παρέχει διευκρινίσεις, ενθαρρύνει,
καθοδηγεί και συντονίζει τις ενέργειες των μαθητών.
2η
φάση (1-2 διδακτικές ώρες)
Αφού ολοκληρώσουν τη συλλογή πληροφοριών για την πόλη τους και
κρατήσουν σημειώσεις, οι ομάδες ανοίγουν το 4ο
φύλλο εργασίας με τα επόμενα
βήματα (steps 4 & 5). Σε πρώτη φάση (step 4), ανταλλάσσουν τα προσχέδια με τις
σημειώσεις τους, αφού πρώτα τα εκτυπώσουν με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού,
συζητούν τα κοινά σημεία και τις διαφορές, διορθώνουν και προτείνουν αυτά που
τελικά θα συμπεριλάβουν στον τουριστικό οδηγό της πόλης τους. Ο ρόλος του
εκπαιδευτικού σ’ αυτό το στάδιο είναι σημαντικός, καθώς θα πρέπει να ενθαρρύνει
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
94
και να καθοδηγήσει τις ομάδες προς το τελικό αποτέλεσμα, παρέχοντας
ανατροφοδότηση και βοήθεια όταν ζητηθεί από τις ομάδες των μαθητών.
Στην τελική φάση (step 5) οι ομάδες, από τους υπολογιστές τους, μπαίνουν
στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων που έχει διαμορφώσει από πριν ο
εκπαιδευτικός και εισάγουν τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει για την πόλη
τους (αξιοθέατα, τρόποι μετακίνησης, δραστηριότητες) γράφοντας τα ονόματά τους
σε κάθε ανάρτηση. Επιπλέον, ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει τους μαθητές να εισάγουν
εικόνες/βίντεο (δικά τους ή από το διαδίκτυο), κάποια από τα links που τους δόθηκαν
στο τρίτο βήμα της εργασίας (step 3) και ό,τι άλλο θεωρούν σημαντικό για να
ολοκληρώσουν τον τουριστικό τους οδηγό. Αυτή η διαδικασία μπορεί να συνεχιστεί
και ως εργασία για το σπίτι (σε αυτήν την περίπτωση, δίνεται το 4ο
φύλλο εργασίας
και σε έντυπη μορφή στους μαθητές). Ο διδάσκων βοηθά τους μαθητές με τις
αναρτήσεις τους, την εισαγωγή των κατάλληλων εικόνων και links και συμμετέχει στη
διαμόρφωση του τουριστικού οδηγού.
Αξιολόγηση μαθητών
Τα μέλη κάθε ομάδας θα αξιολογηθούν με βάση την προσωπική τους δουλειά
και τον βαθμό της συμμετοχής τους σε όλη την διαδικασία, κατά την πλοήγηση στο
διαδίκτυο για τη συγκέντρωση των πληροφοριών, για την συνεργασία τους τόσο με
τα μέλη της ομάδας τους όσο και με τις υπόλοιπες ομάδες στην φάση της ανταλλαγής
και συζήτησης των σημειώσεων που συγκέντρωσαν για να καταλήξουν στο τελικό
προϊόν (step 4). Επιπλέον, θα αξιολογηθούν για τη χρήση της αγγλικής γλώσσας τόσο
στον γραπτό τους λόγο όσο και στις μεταξύ τους συνομιλίες κατά την διάρκεια της
αναζήτησης και της συγκέντρωσης των πληροφοριών από το διαδίκτυο. Kαι τέλος για
την συμβολή τους στην ολοκλήρωση του τουριστικού οδηγού της πόλης τους
λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπ’ όψιν την πρωτοτυπία, τη φαντασία και τη
δημιουργικότητα των ομάδων στο τελικό αποτέλεσμα.
Γι’ αυτόν τον λόγο και με στόχο να γνωρίζουν οι μαθητές πώς ακριβώς θα
αξιολογηθούν και κατά την διάρκεια των δραστηριοτήτων αλλά και ως προς το τελικό
τους αποτέλεσμα, ο εκπαιδευτικός στην πρώτη φάση του συγκεκριμένου σεναρίου
και αφού παρουσιάσει το 1ο
φύλλο εργασίας και συζητήσει με τους μαθητές αυτό που
καλούνται να δημιουργήσουν, μπορεί να τους δώσει στη συνέχεια έντυπο με τους
τρόπους που θα αξιολογηθούν:
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
95
Evaluation of your work
Each member of your group will be evaluated for his/her personal
work and participation in the completion of the task and the creation
of the city guide of Pyrgos. You will be assessed as to your
participation in the whole process, in the search through the internet
to find the information and how much you collaborated both with the
members of your team and with the others to make your final
decisions.
Finally, you will be assessed as to the kind of language you used
throughout the activities and of course for your creativity and use of
imagination in the final task.
Remember!
It is important to be an active member of your group to create an
imaginative guide of your city!!
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
96
1ο
φύλλο εργασίας
“Our city guide”
A group of students from England are planning to visit Pyrgos
with their teachers this summer but before doing so they would
like to learn some information about the town. They have
already read some online guides but they are mostly interested
in gathering the information from local students who could also
give them information on some places they themselves enjoy
visiting!!
Your task is to collect as much information as you can and create
an online city guide for them. You could include places of
interest in the surrounding area, things someone your age can
do in Pyrgos, some must-see archaeological sites, places to eat
and have fun and of course anything else you believe is
important!
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
97
2ο
φύλλο εργασίας
Steps
Step 1
Take a look at the following leaflets and links of different city guides around the world
to understand what is usually included in them!
Liverpool: https://bit.ly/2KuPKfH
California: https://bit.ly/2JLwCc0
London: https://www.visitlondon.com/
New York: https://www.nycgo.com/
Madrid: https://bit.ly/2I7j0uK
Step 2
Discuss about the topics/headlines you are going to include in your city guide. Make a
final decision about the ones you are writing about.
3ο
φύλλο εργασίας
Step 3
After you have selected your topics/headlines, look for information about your city in
the following links. Some of the links are in Greek-read and then write what you need
in your own words. (Do not translate!!)
https://www.vivliothiki-pirgou.gr/aksiotheata
http://www.visitgreece.gr/en/mainland/olympia
http://bit.ly/2p813l2
http://en.cityofpyrgos.gr/
http://www.katakolo.info/el/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
98
4ο
φύλλο εργασίας
Step 4
Each group reads the others’ draft and makes suggestions or corrections.
Step 5
Go to the following link: https://padlet.com/vassovrd/cityguide
Write your names and add your topics/headings, sentences, paragraphs or
suggestions. You can add photos of the city, relevant videos and/or links.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
99
Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06
Food 4 All
Τάξη: Στ΄ Δημοτικού
Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1
Προφίλ μαθητών: 25 μαθητές που κάνουν Αγγλικά στο Δημοτικό Σχολείο από την Α΄
Δημοτικού
Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Αίθουσα διεξαγωγής του μαθήματος: Εργαστήριο Η/Υ
Προϋποθέσεις:
Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι
 με τη χρήση του εργαστηρίου Η/Υ για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας
 με βασικό λεξιλόγιο σχετικό με τη διατροφή καθώς έχουν ολοκληρώσει την
ενότητα του σχολικού εγχειρίδιου
 με τη χρήση του Google Drive - google docs και τη χρήση των εφαρμογών padlet
(https://padlet.com), canva (https://www.canva.com), answergarden
(https://answergarden.ch), meetingwords, (http://meetingwords.com), issuu
(https://issuu.com) και tricider (https://www.tricider.com)
 με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο μάθησης
Διδακτικοί Στόχοι/Αναμενόμενα αποτελέσματα
Οι μαθητές αναμένεται
- Να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες / κατανόηση και παραγωγή προφορικού
και γραπτού λόγου
 ενίσχυση λεξιλογίου σχετικό με τη διατροφή
 ακουστική δεξιότητα και δεξιότητα της ομιλίας
 ανάγνωση και γραφή
- Να αναπτύξουν ψηφιακό γραμματισμό
 ενίσχυση ψηφιακών δεξιοτήτων
 εξάσκηση στην αναζήτηση και τον εντοπισμό πληροφοριών στο διαδίκτυο
 αξιοποίηση online συνεργατικών λογισμικών/εργαλείων web 2.0
 αξιοποίηση ψηφιακού εργαλείου για παρουσίαση
 εξοικείωση με την εκπαιδευτική αξία των ιστοτόπων
- Να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες
 ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων σχετικά με τις κατηγορίες τροφών
 ενίσχυση της σημασίας που έχει η ποικιλία στη διατροφή μας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
100
 ευαισθητοποίηση σε σύγχρονα προβλήματα διατροφής, όπως είναι το
γρήγορο φαγητό
- Να αναπτύξουν κριτική σκέψη
- Να αναπτύξουν μεταγνωστικές δεξιότητες και δεξιότητες μετασχηματισμού της
γνώσης
- Να γνωρίσουν έναν από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων
Εθνών και να συμμετάσχουν σε μια παγκόσμια εκστρατεία στην επίτευξη του
στόχου 2, Μηδενική Πείνα - Βελτιώνουμε τη διατροφή μας
- Να αναπτύξουν συνεργατικές δεξιότητες και επικοινωνιακές στρατηγικές
Σκεπτικό
Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών η Διατροφή προτείνεται ως μια θεματική
ενότητα με την οποία μπορούν οι μαθητές να αναπτύξουν γνώσεις, δεξιότητες,
στάσεις και αξίες ζωής. Επιπλέον, η αξιοποίηση πληροφοριών, η βιωματική εμπλοκή
και η αλληλεπίδραση αποτελούν θεμελιώδεις έννοιες που διατρέχουν τον σχεδιασμό
και την υλοποίηση των μαθημάτων.
Παράλληλα, στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών
αναφέρεται ως καθοριστικός στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών η
κατάκτηση στάσεων ζωής και συμπεριφοράς και η ολόπλευρη καλλιέργεια της
προσωπικότητάς τους. Τέλος, η παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων
και εφαρμογών και η ενσωμάτωσή τους στη διδασκαλία προσφέρει αυθεντικό υλικό
που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλωσσικό πρότυπο, πολυμεσικό υλικό και κίνητρο
για συμμετοχή και μάθηση.
Συνοπτική περιγραφή
1η
Διδακτική Ώρα
Οι μαθητές χωρίζονται σε 5 ομάδες με 5 μαθητές η κάθε μια. Τους δίνεται φύλλο
εργασίας στο οποίο υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια
συντομευμένη με το bit.ly μορφή, ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο
εύκολη και γρήγορη. Στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων padlet η εκπαιδευτικός έχει
αναρτήσει το φύλλο εργασίας. Η εκπαιδευτικός απάντα σε ερωτήσεις, αν υπάρχουν.
 Ομάδα A Φρούτα-Fruit
 Ομάδα B Λαχανικά-Vegetables
 Ομάδα C Γαλακτοκομικά – Dairy
 Ομάδα D Σιτηρά-Grains
 Ομάδα Ε Πρωτεΐνες-Proteins
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
101
Βρίσκουν στη διεύθυνση που έδωσε η εκπαιδευτικός τις λέξεις που αναφέρονται στην
κατηγορία φαγητού που τους έχει ανατεθεί,
https://www.choosemyplate.gov/MyPlate, τις διαβάζουν κι ελέγχουν ότι ξέρουν τη
σημασία τους. Γράφουν τις λέξεις που ανήκουν στην κατηγορία τους στα συνεργατικά
έγγραφα που έχει δημιουργήσει η εκπαιδευτικός για την κάθε ομάδα,
https://drive.google.com/. Αναζητούν από τη διεύθυνση που τους δίνεται στο φύλλο
εργασίας, https://pixabay.com, εικόνες που απεικονίζουν είδη της κατηγορίας που
έχουν αναλάβει, αποφασίζουν ποιες 5 εικόνες θα διαλέξουν, τις αποθηκεύουν και τις
ανεβάζουν στο έγγραφο δίπλα στις λέξεις που προσδιορίζουν.
Γράφουν στην πρώτη σελίδα του εγγράφου τους το όνομα της κατηγορίας φαγητού
της ομάδας τους, τα δικά τους ονόματα και τους ενεργούς συνδέσμους από τις σελίδες
που πήραν τις πληροφορίες και τις εικόνες και το κατεβάζουν ως pdf. Ανεβάζουν το
pdf στο padlet της τάξης.
Ως εργασία για την επόμενη φορά τούς ανατίθεται να σχολιάσουν την ανάρτηση της
κάθε ομάδας, αναφέροντας το είδος φαγητού που δεν έχουν συχνά στη διατροφή
τους.
2η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές κάθονται με τις ομάδες τους. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο
υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια συντομευμένη μορφή,
ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο εύκολη και γρήγορη. Στον ψηφιακό
πίνακα ανακοινώσεων padlet η εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει το φύλλο εργασίας. Η
εκπαιδευτικός απαντά σε ερωτήσεις, αν υπάρχουν.
Αναλαμβάνουν να φτιάξουν ένα τριπλό φυλλάδιο με την εφαρμογή canva, με το
όνομα χρήστη και τον κωδικό που θα τους δοθεί, με τα τρόφιμα της κατηγορίας που
έχουν αναλάβει. Η εκπαιδευτικός συντονίζει τη συνεργασία των μαθητών και
διευκολύνει όταν χρειάζονται βοήθεια.
Ανεβάζουν στο padlet της τάξης τα φυλλάδιά τους.
Η κάθε ομάδα θέτει με το διαδραστικό εργαλείο, answergarden, τις ακόλουθες
ερωτήσεις αντίστοιχα
 What is your favourite fruit?
 What is your favourite vegetable?
 What is your favourite dairy product?
 What is your favourite protein?
 What is your favourite grain?
Αφού κάνει τις σχετικές ρυθμίσεις, η κάθε ομάδα ανεβάζει το answergarden στο
padlet της τάξης ώστε να μπορούν όλοι οι μαθητές να τα δουν. Τέλος, όλοι οι μαθητές
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
102
ξεχωριστά, αφού συμβουλευτούν τις σχετικές αφίσες, συμπληρώνουν τη δική τους
απάντηση στα πέντε answergarden, ώστε να δημιουργηθεί το προφίλ των
αγαπημένων διατροφικών συνηθειών των μαθητών.
3η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές κάθονται με τις ομάδες τους. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο
υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια συντομευμένη μορφή,
ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο εύκολη και γρήγορη. Η εκπαιδευτικός,
αρχικά, δείχνει στους μαθητές στον προβολέα του εργαστηρίου τη σελίδα που
αναφέρεται στον 2ο
στόχο βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Ακολουθεί
συζήτηση. Οι μαθητές επικεντρώνονται στο πρώτο μέρος των στόχων:
https://www.globalgoals.org/2-zero-hunger
Έπειτα παρακολουθούν όλοι μαζί στον προβολέα του εργαστηρίου το βίντεο “Feed
me Better” από το Φωτόδεντρο http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/918
και σχολιάζουν τη δράση. Στη συνέχεια, παρακολουθούν όλοι μαζί το βίντεο που
παρουσιάζει την ώρα του φαγητού σε ένα σχολείο στην Ιαπωνία,
https://www.youtube.com/watch?v=hL5mKE4e4uU. Μετά τη συζήτηση, οι ομάδες
αποφασίζουν 5 εύκολα αλλά θρεπτικά φαγητά που θα μπορούσαν να έχουν στο
σχολείο με βάση τα προϊόντα της κατηγορίας που έχουν αναλάβει, όπως για
παράδειγμα φρουτοσαλάτα, σάντουιτς, σαλάτα κ.ά. Γράφουν τη συνταγή τους στην
εφαρμογή http://meetingwords.com και ανεβάζουν τον σύνδεσμο στο padlet της
τάξης. Η εκπαιδευτικός συντονίζει τις ομάδες και διευκολύνει τη δουλειά των
μαθητών.
Τέλος, οι μαθητές αναστοχάζονται τις δραστηριότητες που υλοποίησαν στα πλαίσια
των μαθημάτων τους και απαντούν στις ερωτήσεις που υπάρχουν στο
ερωτηματολόγιο στην εφαρμογή tricider:
https://www.tricider.com/brainstorming/3HJ3tmeacMV).
Στην εφαρμογή αυτή μπορούν, εκτός από τις απαντήσεις τους, να προσθέσουν και
δικά τους σχόλια-ερωτήματα ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση.
Για το επόμενο μάθημα οι ομάδες αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν τη συνταγή που
έγραψαν, να τραβήξουν φωτογραφίες από τη διαδικασία και να ετοιμάσουν μια
παρουσίαση.
Η εκπαιδευτικός καθ’ όλη τη διάρκεια των τριών μαθημάτων διευκολύνει τη
συνεργασία των μαθητών, βοηθά στην επίλυση προβλημάτων που μπορεί να
δημιουργηθούν, επιβραβεύει την προσπάθειά τους και συμβάλλει στο ήρεμο,
παιδαγωγικό, δημιουργικό και συνεργατικό κλίμα στην τάξη.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
103
Επέκταση της δραστηριότητας
Tα pdf που δημιούργησαν οι μαθητές, τα φυλλάδια και οι απαντήσεις στα
ερωτηματολόγια στο answergarden μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα ebook με την
εφαρμογή https://issuu.com, το οποίο θα υπάρχει ως σημείο αναφοράς για άλλες
εργασίες ή θα μπορεί να εκτυπωθεί. Επίσης, οι μαθητές μπορούν να γράψουν ένα
άρθρο στη σχολική εφημερίδα σχετικά με το σύνολο της εργασίας τους.
Τα ερωτηματολόγια και τα φυλλάδια μπορούν να αναρτηθούν στον ιστότοπο
του σχολείου. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχουν όλοι οι
μαθητές του σχολείου ώστε να αποτυπωθεί μια εικόνα για τις διατροφικές συνήθειες
και προτιμήσεις του συνόλου των μαθητών.
Το μ-σενάριο μπορεί να επεκταθεί χρονικά και να αναδειχθεί η μαθησιακή
διαδικασία σε συμμετοχική, με συγκεκριμένους στόχους για την εκτέλεση
προγραμμάτων δράσης στο σχολικό και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, με την
υλοποίηση μιας έρευνας με τη συνεργασία και άλλων ειδικοτήτων στα πλαίσια του
μαθήματός τους. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να ερευνήσουν για την
ποιότητα του φαγητού που οι ίδιοι καταναλώνουν, την προέλευση, τις διαδικασίες
και τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι να φτάσει ένα προϊόν στον καταναλωτή, τη
θρεπτική αξία, τη συσκευασία και άλλες σημαντικές παραμέτρους του θέματος, και
να αξιοποιήσουν πολυτροπικά και πολύπλευρα τα αποτελέσματα της εργασίας τους.
Το μ-σενάριο μπορεί να υλοποιηθεί στα πλαίσια συνεργατικού ευρωπαϊκού
προγράμματος eTwinning - προγράμματος Σχολικών Δραστηριοτήτων. Διακρατικές ή
εθνικές ομάδες χωρίζονται σε μικρότερες ομάδες, αναλαμβάνουν μια διατροφική
ομάδα και εκτελούν συνεργατικά με τη βοήθεια της τεχνολογίας τις δραστηριότητες.
To συγκεκριμένο σενάριο υλοποιήθηκε στα πλαίσια του eTwinning
προγράμματος “Food 4 All”, στο οποίο συμμετείχαν τρία σχολεία, δυο από την Ελλάδα
και ένα από την Τουρκία, κατά το σχολικό έτος 2017-2018. Τα αποτελέσματα της
διακρατικής συνεργασίας των μαθητών έχουν αναρτηθεί στο twinspace του
προγράμματος, https://twinspace.etwinning.net/48612/home, και στο blog της
εκπαιδευτικού στη σελίδα https://etwinningileia.blogspot.gr/2018/03/food-4-all-
plate-pledge.html και https://blogs.sch.gr/skouzouli/2018/07/06/food-4-all-zero-
hunger-etwinning-project/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
104
Φύλλο Εργασίας 1
Part 1
Form 5 groups of 5 students each. Visit the padlet of
the class at https://bit.ly/2Qfmj4j. You will see this
worksheet uploaded there. It will help you visit the
following pages.
Visit this site:
https://www.choosemyplate.gov/MyPlate.
Find your food category you are assigned and then
select The Food Gallery and read the items that belong
to the category you have chosen.
 Fruit
 Vegetables
 Dairy
 Proteins
 Grains
Part 2
Write the words that belong to your food category in your collaborative documents
that have been created for every group at https://drive.google.com/. Search for five
pictures to illustrate your list at https://pixabay.com/
 Fruit
 Vegetables
 Dairy
 Proteins
 Grains
Part 3
Write the name of your group and export it into a pdf. Embed the pdfs in the padlet of
our class: https://padlet.com/sophiakouz/food
Homework
For next time, have a look at the 5 food categories on the padlet
(https://padlet.com/sophiakouz/food) and write underneath which food is not in your
diet very often.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
105
Φύλλο Εργασίας 2
Work in the groups of your food categories. Visit the
padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j. You will see
this worksheet uploaded there. It will help you visit the
following pages.
Part 1
Log in to Canva with the username and password the teacher will give you and create
a Trifold Brochure with the food products of your category. Save the picture and upload
it on the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j.
Part 2
Use the web tool Answergarden to ask a question depending on your group.
 What is your favourite fruit?
 What is your favourite vegetable?
 What is your favourite dairy product?
 What is your favourite protein?
 What is your favourite grain?
Part 3
Embed your answergardens in the padlet. (https://bit.ly/2Qfmj4j).
Part 4
Vote your favourite food product, each one of you separately.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
106
Φύλλο Εργασίας 3
Part 1
Let’s all see the page at https://www.globalgoals.org/2-zero-hunger and discuss how
we can improve nutrition
Part 2
Let’s all watch the video at http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/918 and
discuss food at school.
Part 3
Let’s all watch lunch time at a Japanese school. Look for the habits that show the
importance on healthy nutrition. https://www.youtube.com/watch?v=hL5mKE4e4uU.
Part 4
In your groups decide on a healthy food that could be eaten at school based on your
food category, ie. fruit salad, salad, omelette etc.
Write the recipe at http://meetingwords.com/
Visit the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j and upload the link of the
meetingwords. Remember to write the name of your group at the top.
Part 5
Visit Tricider at https://www.tricider.com/brainstorming/3HJ3tmeacMV and answer
the questions. You are welcome to add comments and/or ask questions.
Homework
With the members of your group make the recipe you chose and take 6-8 photos of
the process. Create a presentation for your recipe using your pictures.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
107
Αγγλικά Α΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06
Great composer’s Masterpieces
Τάξη: Α΄ Γυμνασίου
Επίπεδο: Β1
Έμψυχο Υλικό Τάξης: 12 μαθητές (ή παραπάνω)
Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα αξιοποίησης του εν λόγω μ-σεναρίου: 13-14 ετών.
Υλικοτεχνική Υποδομή: εργαστήριο πληροφορικής, βιντεοπροβολέας, διαδίκτυο.
Το παρόν μ-σενάριο αποτελεί πρόταση προς μελλοντική διδασκαλία.
Το θέμα είναι απολύτως συμβατό με το βιβλίο της Α΄ Γυμνασίου “Think Teen”
1st
Grade of Junior High School, STUDENT’S BOOK για προχωρημένους. Αποτελεί
κομμάτι μιας επιμέρους και πιο λεπτομερούς προσέγγισης της ενότητας Unit 4
“LOOKING BACK ON THE PAST” Lesson 1 “On a mystery Tour!”.
Προτείνεται η οργάνωση των μαθητών σε ομάδες των 4 ατόμων. Απαιτείται
επομένως ο κατάλληλος αριθμός Η/Υ. Η δραστηριότητα θα πρέπει να διεξαχθεί στο
εργαστήριο πληροφορικής. Οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα μαθήματα
δεξιότητες χρήσης του Η/Υ πέραν των βασικών. Επιπλέον, έχουν εξοικειωθεί με τις
λειτουργίες του λογισμικού που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν .
Ως μοντέλο διδασκαλίας επιλέγεται η «ομαδοσυνεργατική καθοδηγούμενη
ανακάλυψη», στο πλαίσιο της οποίας οι μαθητές με συγκεκριμένα φύλλα εργασίας
διερευνούν το διδακτικό υλικό και τη νέα γνώση. Άλλωστε είναι ευρύτερα αποδεκτό
το μέγιστο όφελος που επιτυγχάνεται τόσο με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού,
όσο και με τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση των συμμαθητών μεταξύ τους.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού:
Ο Εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους μαθητές καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος,
διευκρινίζοντας διάφορα σημεία και απαντώντας στις απορίες τους. Οι μαθητές
μπορούν να αναζητούν λέξεις που δεν κατανοούν σε on line λεξικό (π.χ. στη
διεύθυνση: https://dictionary.cambridge.org/dictionary), ίσως όμως χρειαστούν
επιπλέον βοήθεια κάποιων σημείων γραμματικών, λεξιλογικών, εννοιολογικών και
ούτω καθ’ εξής. Ο εκπαιδευτικός θα είναι πάντοτε διαθέσιμος και πρόθυμος να
διευκολύνει το «έργο» των μαθητών του.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
108
Στόχοι
 Γνωστικοί-Μαθησιακοί:
- Να παράγουν γραπτό, προφορικό λόγο και να κατανοήσουν κείμενα στην
Αγγλική γλώσσα.
- Να αναπτυχθεί η ερευνητική διάθεση των μαθητών και να εξελιχθεί η
αισθητική τους αντίληψη και η κριτική τους ικανότητα.
- Να είναι σε θέση να διακρίνουν έργα μεγάλων δημιουργών ακούγοντας τις
συνθέσεις τους.
- Να διευρύνουν τους ορίζοντές τους “ταξιδεύοντας” σε άγνωστα, μέχρι
πρότινος μουσικά μονοπάτια.
- Να παράγουν γραπτό λόγο έχοντας προηγουμένως σχεδιάσει και οργανώσει
τις πληροφορίες που σκοπεύουν να μεταδώσουν με μια λογική και συνειρμική
σειρά και να χειρίζονται λεξιλόγιο από πολλά γνωστικά πεδία.
- Να επαναλάβουν διδαγμένα γραμματικά φαινόμενα εφαρμόζοντάς τα σε
μορφή εκπαιδευτικού παιχνιδιού.
- Να συμπληρώσουν ποικιλία διαδραστικών ασκήσεων εμπέδωσης λεξιλογίου
και ακουστικής δεξιότητας.
- Να μάθουν να δημιουργούν χρονογραμμή ώστε να συνειδητοποιήσουν πως η
κατάκτηση γνώσεων, που αφορά σε σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος,
μπορεί να επιτευχθεί πέραν του κοινότοπου τρόπου διδασκαλίας.
- Να βελτιώσουν την ικανότητα χρήσης του διαδικτύου και του υπολογιστή
γενικότερα.
- Nα αποκτήσουν μεγαλύτερη ευγλωττία στον προφορικό λόγο της
συγκεκριμένης γλώσσας, σε θέματα λιγότερο τετριμμένα αλλά και
περισσότερο απαιτητικά.
 Παιδαγωγικοί:
- Να μπορούν να αυτενεργούν σε μια διαδικασία έρευνας (διερευνητική
μάθηση).
- Να προσεγγίσουν, τρόπον τινά, βιωματικά την προσπάθεια σύνθεσης,
κατανοώντας την κατάθεση ψυχής και τη συγκέντρωση του νου που απαιτείται
για την άρτια δημιουργία της.
- Να ασκηθούν στη συνεργασία μέσα από τον ενεργό ρόλο τους στην ομάδα
(ομαδοσυνεργατική μάθηση).
- Να μάθουν να αντιλαμβάνονται πως οι δημιουργοί μουσικών συνθέσεων,
χρησιμοποιώντας τη μουσική αντί του λόγου, ως μέσο έκφρασης,
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
109
προσδιορίζουν συναισθήματα και ενδόμυχες σκέψεις κυρίως μέσα από
προσωπικά βιώματα και εμπειρίες.
- Να συνεργαστούν σε ένα κλίμα θετικής αλληλεξάρτησης, ως εξής: Κάθε
μαθητής να έχει έναν βασικό ρόλο να επιτελέσει στην ομάδα και το τελικό
αποτέλεσμα να είναι απόρροια της συγχρονισμένης προσπάθειας όλων των
μελών της.
- Να συνεργαστούν, και με αφορμή τις συνθέσεις κλασσικής μουσικής, να
ευαισθητοποιηθούν σε θέματα τέχνης και πολιτισμού και να αντιληφθούν τη
χρησιμότητά τους στην σύγχρονη ζωή, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες και
διαδίκτυο.
- Να αναπτυχθεί η αίσθηση της ατομικής ευθύνης, ώστε τα μέλη της ομάδας να
είναι υπεύθυνα για τη συνεισφορά τους στην επίτευξη του κοινού στόχου.
- Να υποστηρίζουν την άποψή τους και να είναι σε θέση να την αιτιολογούν
χρησιμοποιώντας κατάλληλο, κατά περίστασιν, λόγο.
- Η τέχνη χρησιμοποιείται ως διεργασία μάθησης. Καλλιεργείται η στοχαστική
ικανότητα των μαθητών, η κριτική δημιουργική τους σκέψη, ενδυναμώνονται
τα αποθέματα της γνώσης τους ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται η
παρατηρητικότητα των μαθητών.
 Τεχνολογικοί:
- Να μάθουν να πλοηγούνται στο Διαδίκτυο, να αναζητούν συγκεκριμένες
πληροφορίες και να τις αξιολογούν.
- Να αξιοποιούν την πλατφόρμα timerime (http://edtech.gr/timerime)
δημιουργώντας διαδραστικές γραμμές σπουδαίων παρελθοντικών
συμβάντων.
- Να καταγράφουν με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου τις πληροφορίες
που συλλέγουν.
- Να παρουσιάζουν τις εργασίες τους με τη χρήση βιντεοπροβολέα.
Γενική Περιγραφή Περιεχομένου:
Το σενάριο αποτελείται από τρεις φάσεις: pre-listening, while-listening και
post-listening. Στην πρώτη φάση, pre-listening (Φύλλο Εργασίας 1), oι μαθητές θα
κληθούν να τοποθετήσουν σε χρονολογική σειρά εκκινώντας από την παλαιότερη και
καταλήγοντας στη νεότερη, δημιουργίες σπουδαίων συνθετών, σχεδιάζοντας μια
χρονογραμμή με χρήση του διαδικτυακού εργαλείου timerime. Πληροφορίες για τις
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
110
ακριβείς χρονολογίες που δημιουργήθηκαν τα συγκεκριμένα έργα, θα αντλήσουν από
τους κάτωθι συνδέσμους :
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Marriage_of_Figaro,
https://en.wikipedia.org/wiki/Piano_Sonata_No._14_(Beethoven)
https://en.wikipedia.org/wiki/La_traviata,
https://en.wikipedia.org/wiki/Swan_Lake,
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Four_Seasons_(Vivaldi)
Έπειτα χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο:
https://thewordsearch.com/puzzle/4280/classical-composers/
θα προσπαθήσουν να «αλιεύσουν» από το κρυπτόλεξο καθέτως, οριζοντίως και
διαγωνίως, τα ονόματα 18 συνθετών που μεγαλούργησαν και ενέπνευσαν
μεταγενέστερες γενιές.
Μεταβαίνοντας στη φάση while-listening, οι μαθητές θα παρακολουθήσουν
μια παρουσίαση η οποία «απαιτεί» τόσο την ακουστική όσο και την οπτική αντίληψή
τους συνδυάζοντάς τη με τις επιμέρους γνώσεις τους στο ευρύ φάσμα της κλασικής
μουσικής. Θα πρέπει να αντιστοιχήσουν τις συνθέσεις που προηγουμένως κατέταξαν
σε χρονολογική σειρά, ακούγοντάς τες αυτή τη φορά, με τους τίτλους που δίνονται
(δυο εκ των οποίων πλεονάζουν και δε χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν). Οι εικόνες
που πλαισιώνουν τα έργα προστέθηκαν ώστε να βοηθήσουν τους μαθητές, που έχουν
ένδεια γνώσεων στο συγκεκριμένο είδος μουσικής, και ενδέχεται να είναι η
πλειοψηφία, να καταφέρουν να επιλύσουν ορθά τη σύνθετη αυτή άσκηση.
Πριν ξεκινήσουν την επόμενη δραστηριότητα, η οποία αφορά επίσης στις πέντε
προαναφερθείσες μουσικές συνθέσεις και απαιτεί τη χρήση ηλεκτρονικού
υπολογιστή, οι μαθητές θα χωριστούν σε τέσσερεις ομάδες των τριών ατόμων έκαστη.
Για τον χωρισμό θα ακολουθηθεί η εξής διαδικασία: Θα επιλέγουν μια κάρτα από το
«μουσικό κουτί», δηλαδή ένα κουτί που θα περιέχει τρεις κάρτες που θα απεικονίζουν
ένα βιολί, ισάριθμες μια άρπα, ένα βιολοντσέλο και ένα μαντολίνο, τέσσερα
διαφορετικά έγχορδα όργανα αμιγώς αντιπροσωπευτικά μιας ορχήστρας κλασσικής
μουσικής.
- Η ομάδα με «έμβλημά» της το Βιολί, θα πρέπει «να καταθέσει» τις σκέψεις και
τις απόψεις που της γεννώνται ακούγοντας αυτές τις δημιουργίες, και να τις
συνοψίσει σε μια άρτια δομημένη μικρής έκτασης έκθεση.
- Η ομάδα της Άρπας, να καταγράψει τα συναισθήματα, που αυτό το είδος
μουσικής τής ξυπνά, και να τα ταξινομήσει σε θετικά, αρνητικά και ουδέτερα.
- Τα παιδιά που απαρτίζουν την ομάδα του Βιολοντσέλου, να επιλέξουν ένα εκ των
πέντε συγκεκριμένων κλασσικών έργων, να ψάξουν στο internet να βρουν
σχετικές πληροφορίες και να γράψουν ένα περιεκτικό άρθρο στη σχολική τους
εφημερίδα.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
111
- Οι “αντιπρόσωποι” της ομάδας του Μαντολίνου, «οφείλουν» μετά από έρευνα
στο διαδίκτυο να βρουν ποιος από τους πέντε συνθέτες που άκουσαν στην
προηγούμενη δραστηριότητα είναι ο πιο δημοφιλής και ασκεί την μεγαλύτερη
επιρροή στις ημέρες μας, καθώς επίσης κι αν το αποτέλεσμα συνάδει με αυτό που
ίσχυε στο παρελθόν.
Οι δραστηριότητες και των τεσσάρων ομάδων θα υλοποιηθούν στο περιβάλλον
εργασίας του επεξεργαστή κειμένου Microsoft Office Word. Αφ’ ότου ολοκληρώσουν,
ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας παρουσιάζει σε όλη την τάξη τα αποτελέσματα όλων
όσων τους έχουν ανατεθεί.
Στη συνέχεια ακολουθεί η έτερη δραστηριότητα:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2668
η οποία συνδυάζει την ακουστική αντίληψη, την ανάγνωση και την κατανόηση
γραπτού λόγου. Οι μαθητές καλούνται να εκτελέσουν ποικίλες εργασίες τόσο
νοηματικού όσο και λεξιλογικού χαρακτήρα. Τους δίδεται γλωσσάριο για τυχόν
άγνωστες λέξεις.
Στην τελευταία φάση, post-listening, ζητείται από τους μαθητές να
επισκεφθούν διαφορετικές ιστοσελίδες που τους έχουν δοθεί, έτσι ώστε κάθε ομάδα
να δημιουργήσει ένα διαφορετικό διάγραμμα στους υπολογιστές της όπως αυτό που
επισυνάπτεται στο Φύλλο Εργασίας 2.
- Η ομάδα που αντιπροσωπεύει το Βιολί, πρέπει να σχηματίσει ένα διάγραμμα που
αφορά στους συνθέτες της Αναγεννησιακής και Ρομαντικής εποχής.
- Η ομάδα της Άρπας θα καταπιαστεί με τη συλλογή πληροφοριών συσχετιζόμενων
με τους συνθέτες της Μεσαιωνικής και Μπαρόκ εποχής.
- Οι μαθητές που απαρτίζουν την Τρίτη ομάδα, αυτή του Βιολοντσέλου, θα
συλλέξουν δεδομένα που σχετίζονται με τους συνθέτες της Κλασσικής εποχής.
- Η ομάδα του Μαντολίνου θα ασχοληθεί με τους συνθέτες της Μοντέρνας εποχής.
Όταν είναι έτοιμοι πρέπει κάθε ομάδα να ορίσει έναν εκπρόσωπο, (όχι το ίδιο
άτομο που είχαν επιλέξει στην προηγούμενη δραστηριότητα), και να παρουσιάσει το
αποτέλεσμα της εργασίας τους στην υπόλοιπη τάξη χρησιμοποιώντας έναν
βίντεοπροβολέα.
Εν συνεχεία, θα «επισκεφθούν» με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας,
ακολουθώντας το σύνδεσμο που έπεται,
https://www.youtube.com/watch?v=zT--1yOr_Sk
το σπίτι που έζησε ο Mozart και το οποίο αποτελεί το μοναδικό διατηρητέο κτίριο
κατοικίας του στη Βιέννη. Αφότου παρακολουθήσουν την εικονική «ξενάγηση»,
καλούνται να γράψουν στους υπολογιστές τους μια σύντομη περιγραφή 7-10 σειρών,
της οικίας του, καθώς επίσης και οτιδήποτε τους κέντρισε το ενδιαφέρον.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
112
Ακολούθως, θα τους δοθεί η ευκαιρία να κάνουν επανάληψη στους ήδη
διδαγμένους παρελθοντικούς χρόνους του 4ου
Κεφαλαίου του βιβλίου τους όπως
αναφέρθηκε παραπάνω (Αόριστος Απλός και Αόριστος Διαρκείας) με έναν πιο
ευχάριστο και «ανέμελο» τρόπο, παίζοντας ένα παιχνίδι τηλεοπτικού τύπου:
http://eslgamesworld.com/members/games/grammar/perfectpast/past%20progressi
ve%20vs.%20past%20simple%20betting.html (https://bit.ly/1sLs1K5)
Επιλέγοντας ένα αριθμημένο “κελί” το οποίο αποκαλύπτει μια ερώτηση
πληκτρολογούν την απάντηση στο πλαίσιο που τους παρέχεται και κάνουν κλικ στο
κουμπί υποβολής.
Στο ίδιο γραμματικό φαινόμενο αναφέρεται και η επόμενη άσκηση, η οποία
δημιουργήθηκε επί τούτω, και το περιεχόμενο των προτάσεών της πραγματεύεται
θεματολογία από τη βιογραφία κάποιων σπουδαίων συνθετών:
https://h5p.org/node/211228
Πρέπει να σύρουν τo ρήμα στo σωστό πλαίσιο, ώστε να συμπληρωθεί ορθώς
νοηματικά και γραμματικά η άσκηση.
Ως τελευταία άσκηση αυτού του μ-σεναρίου φτιάχτηκε με εικονική σάρκα και
ηλεκτρονικά οστά, μια λεξιλογική άσκηση στην οποία οι μαθητές καλούνται να
ταξινομήσουν στη σωστή σειρά, προτάσεις που σχηματίζουν ένα απόσπασμα
κειμένου, οι οποίες είναι τοποθετημένες ατάκτως. Το λεξιλόγιο «κινείται» σε γνώριμο
«έδαφος» και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το κυρίως θέμα της μουσικής:
https://h5p.org/node/205502
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
113
Worksheet 1
Pre-Listening
Put the famous compositions below in chronological order. Start from oldest to
newest. Use the online tool: timerime (http://edtech.gr/timerime) The hyperlinks will
help you.
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Marriage_of_Figaro,
https://en.wikipedia.org/wiki/Piano_Sonata_No._14_(Beethoven),
https://en.wikipedia.org/wiki/La_traviata,
https://en.wikipedia.org/wiki/Swan_Lake,
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Four_Seasons_(Vivaldi)
Visit the following link:
https://thewordsearch.com/puzzle/4280/classical-composers/
and find as many well-known classical composers as you can from the word search grid.
While-Listening
Look at the presentation: https://h5p.org/node/206305. Listen and match the classical
plays (you have already put them in chronological order in the above activity), with
their titles. There are two extra titles you do not need to use. Pictures will help you.
Pick a card out of the “Music box” (a box containing three cards that picture a “Violin”,
equal ones an “Harp”, a ”Cello” and a “Mandolin”) and form your teams according to
the musical instrument of the card you have picked. Thus, four teams are created: The
“Violin” team, the “Harp” team, the “Cello” team and the “Mandolin” team. Each team
has to perform a different task: By listening the above music creations, the “Violin”
team: Write your thoughts and opinions and summarize them in a “well structured”,
small scale composition.
The “Harp” team: This kind of music creates a variety of feelings. Express your intense
and deep emotions and classify them in positive, negative and neutral.
The “Cello” team: Choose one of the above five particular classical plays, search to the
internet for relevant information and write a comprehensive article about it in your
school newspaper.
The “Mandolin” team: Search to the net and find out which of the composers in While-
listening part, (presentation - activity 1), is the most popular and influential nowadays,
as well as whether the result is the same as that in the past.
Then the representative of each team presents the ideas of his/her team to the whole
class.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
114
Whether you like classical music or not, it can’t be denied that Mozart, Beethoven or
Bach are among the greatest composers of all times. This link will prove it:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2668
a) Before you listen drag and drop to match the music words with their definitions.
b) Listen and choose the right characteristics for each music period.
c) After listening drag and drop to fill in the blanks.
d) Drag and drop to read interesting facts about great composers.
You are free to use the attached glossary.
Worksheet 2
Post-Listening
You are given a website, visit it, in order to perform different tasks. You have to create
a different tree diagram on your computers like the one attached.
“Violin” team
Create a tree diagram
concerning the music of the
Romantic and Renaissance -
era.
http://www.kaublepianostudio.com/history/romantic.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Renaissance_music
“Harp” team
Create a tree diagram
concerning the music of the
Medieval and Baroque-era.
https://en.wikipedia.org/wiki/Medieval_music
https://www.baroque.org/baroque
“Cello” team
Create a tree diagram
concerning the music of the
Classical-era.
https://en.wikipedia.org/wiki/Classical_period_(music)
“Mandolin” team
Create a tree diagram
concerning the music of the
Modern Classical-era.
http://lukemuehlhauser.com/how-to-fall-in-love-with-
modern-classical-music-4/
If you have got unknown words, you can use the on-line English dictionary bellow:
https://dictionary.cambridge.org/dictionary/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
115
Follow the link: https://www.youtube.com/watch?v=zT--1yOr_Sk and visit, through
Virtual Reality, Mozart’s house, which is his only residence that survived in Vienna.
Then write a brief description (7-10 lines) of his dwelling, as well as anything that has
drawn your attention.
Use the Past Simple and the Past Continuous by playing this television style game. Read
the sentence and enter the correct form of the verb in brackets. The game is timed.
http://eslgamesworld.com/members/games/grammar/perfectpast/past%20progressi
ve%20vs.%20past%20simple%20betting.html (https://bit.ly/1sLs1K5)
Drag the words into the correct boxes (Past Simple/Past Progressive).
https://h5p.org/node/211228
This text extract is in jumbled order: https://h5p.org/node/205502. Correct the
sentences’ order.
Romantic and
Renaissance -era
text text text
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
116
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06
Τίτλος: Unit 1 “Unity in Diversity” Κεφ. 1 “Ενωμένοι στη Διαφορετικότητα’
Lesson 2 “Joined in our differences” Ενότητα 2 “Ενωμένοι μέσα από τις διαφορές μας”
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι)
Βιβλίο μαθητή: Think Τeen_2nd Grade of Junior High School (Προχωρημένοι)
Επίπεδο γλωσσομάθειας: A2-Β1
Εκτιμώμενη διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες (120΄)
Υλικοτεχνική υποδομή: Χρήση Διαδραστικού πίνακα – Εργαστήριο Η/Υ – Διαδίκτυο –
Αξιοποίηση των διαδικτυακών εργαλείων Mindomo / Postermywall / Wordart / Padlet
/ learningapps.org / StoryboardThat και του ψηφιακού πόρου photodentro.edu.gr/ -
Φύλλα Εργασίας.
Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου: Κουλτούρα και Πολιτισμός
Συμβατότητα με το ΑΠΣ & το ΔΕΠΠΣ
Το περιεχόμενο της συγκεκριμένης διδακτικής παρέμβασης είναι απόλυτα
συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και το ΑΠΣ του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο,
καθώς αναφέρεται στη διδασκαλία υπάρχουσας διδακτικής ενότητας του σχολικού
βιβλίου και οι στόχοι που τίθενται συνδέονται άμεσα και υπερκαλύπτουν αυτούς του
αναλυτικού προγράμματος, όπως αυτοί περιγράφονται στο βιβλίο του καθηγητή.
Σκοπός της διδασκαλίας της Αγγλικής Γλώσσας είναι η ανάπτυξη της γλωσσικής
ικανότητας των μαθητών, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν σε διαφορετικά
γλωσσικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Επίσης, συμβάλλει στην ανάπτυξη της
δεξιότητας του μαθητή να ανταποκρίνεται σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας
προβλέψιμες ή απρόβλεπτες. Παράλληλα, μέσα από τη συγκεκριμένη διδακτική
πρόταση προάγονται οι έννοιες:
1. του εγγραμματισμού
Όπου οι μαθητές
- καλλιεργούν τον προφορικό και γραπτό λόγο ώστε να είναι ικανοί να
προσλαμβάνουν και να αξιοποιούν κάθε είδους πληροφορία, γνώση και άποψη
(προφορική και γραπτή).
- οργανώνουν και τεκμηριώνουν τον λόγο τους για να εκφράζουν σκέψεις,
συναισθήματα και προσωπικές απόψεις
- αναπτύσσουν γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες που θα τους επιτρέπουν να
επιλέγουν, να επεξεργάζονται και να μεταβιβάζουν πληροφορίες.
2. της πολυγλωσσίας
Όπου οι μαθητές
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
117
- εξοικειώνονται με άλλες γλώσσες
- αποκτούν συνείδηση της γλωσσικής πολυμορφίας και της λειτουργίας της σε
διαφορετικά περιβάλλοντα χρήσης λόγου.
3. της πολυπολιτισμικότητας
Όπου οι μαθητές
- εξοικειώνονται με την έννοια της πολυπολιτισμικότητας αξιοποιώντας τη
διαφορετικότητα (γλωσσική και πολιτισμική).
- σέβονται και αποδέχονται τη διαφορετικότητα του «άλλου» μέσα από την
ευαισθητοποίηση στη γλωσσική και πολιτισμική πολυμορφία.
- γνωρίζουν και κατανοούν διαφορετικές κοινωνικές συμπεριφορές με μέσο την
ξένη γλώσσα.
Ταυτόχρονα μέσα από την εν λόγω Διδακτική Πρακτική καλλιεργούνται κοινωνικές
στάσεις, δεξιότητες και αξίες όπως η συνεργατικότητα, η συμμετοχή, η αλληλεγγύη, η
αποδοχή της διαφορετικότητας. Επίσης οι μαθητές εμπλέκονται σε βιωματικές
ευκαιρίες μάθησης και εντάσσονται οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο μάθησης,
επικοινωνίας και δημιουργίας.
Σκοπός & Στόχοι της Διδακτικής Πρακτικής
Γενικός Σκοπός
Γενικός σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους
ικανότητες στην Αγγλική γλώσσα. Μέσα από την καλλιέργεια και των τεσσάρων
γλωσσικών δεξιοτήτων: (reading, writing, listening, speaking) οι μαθητές να
ευαισθητοποιηθούν και να κατανοήσουν την έννοια της διαφορετικότητας, της
ενότητας και της αλληλεγγύης των λαών.
Επιμέρους Στόχοι
Α. Γνωρίζοντας και κατανοώντας (learning to know)
Οι μαθητές:
- να γνωρίσουν νέους πολιτισμούς και κουλτούρες
- να κατανοήσουν την έννοια της ενότητας και της διαφορετικότητας
- να ενεργοποιήσουν την κρίση τους και να συνειδητοποιήσουν ότι παρά τις
διαφορές ανάμεσα στους λαούς του κόσμου (διαφορετικότητα), όλοι οι άνθρωποι
μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες, τους ίδιους φόβους, τις ίδιες ελπίδες για το
μέλλον. (ενότητα)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
118
- να κατανοήσουν το λεξιλόγιο που σχετίζεται με το θέμα του πολιτισμού και να
μπορούν να το εφαρμόσουν τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο.
- να γνωρίζουν και να κατανοούν διαφορετικές κοινωνικές συμπεριφορές με μέσον
την ξένη γλώσσα, η οποία θα τους φέρει σε επαφή με πολιτισμικά περιβάλλοντα
που προωθούν αυτές τις συμπεριφορές.
Β. Διερευνώντας και εντοπίζοντας (learning to do)
Οι μαθητές:
- να εντοπίσουν, να ανακαλύψουν, να διερευνήσουν τα διαφορετικά γνωρίσματα
που ορίζουν την έννοια της κουλτούρας (έθιμα και παραδόσεις – τέχνη -
αρχιτεκτονική – εκπαίδευση – ψυχαγωγία – αθλητισμός - διατροφικές συνήθειες
- στάσεις και συμπεριφορές) οικοδομώντας νέα γνώση
- να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. στη μαθησιακή
διαδικασία
- να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν και να εξοικειωθούν με τα περιβάλλοντα
εκπαιδευτικών λογισμικών
Γ. Συνεργασία και επικοινωνία (learning to live together)
Οι μαθητές:
- να εκπαιδευτούν στην ομαδική εργασία
- να συμμετέχουν αυτόνομα και ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν
τη δημιουργική και διαισθητική τους σκέψη
- να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες που προάγουν τις διαπροσωπικές
σχέσεις, τη λειτουργία των ομάδων, την συνύπαρξη με βάση την εκτίμηση, τον
αλληλοσεβασμό, την κατανόηση, τη συνεργασία, την αλληλεγγύη
- να ενισχύσουν το αίσθημα αυτοεκτίμησης και αυτοαντίληψης, να γνωρίσουν τον
εαυτό τους μέσα από τη θέση τους στην ομάδα.
Δ. Συνδεόμενοι με τη ζωή (learning to be)
Οι μαθητές:
- να ενθαρρυνθούν στην προσπάθειά τους να αποδέχονται το διαφορετικό και να
μάθουν να αντιμετωπίζουν την ξενοφοβία και τον ρατσισμό
- να διαμορφώσουν θετική στάση χωρίς προκαταλήψεις απέναντι στους άλλους
λαούς
- να υιοθετήσουν μία νέα διαφορετική στάση και συμπεριφορά απέναντι στη
διαφορετικότητα των λαών
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
119
Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρακτικής θα χρησιμοποιηθεί
το Εργαστήριο Πληροφορικής ενώ απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η χρήση των
διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν, να έχει διδαχθεί σε προγενέστερο
μάθημα για εξοικονόμηση χρόνου.
Ο ρόλος του καθηγητή είναι συντονιστικός, καθοδηγητικός. Μέσα από το
διαδραστικό πίνακα δίνει οδηγίες, καθοδηγεί τους μαθητές εφόσον κριθεί
απαραίτητο.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
1η
Διδακτική Ώρα
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Reading Comprehension and Language Awareness
(Κατανόηση Γραπτού Λόγου)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 (warm up activity) 10΄
Στον διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές η παρακάτω
εικόνα: https://bit.ly/2I4ZJpT
Οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε γενικές ερωτήσεις με
σκοπό
- τη διερεύνηση και κατανόηση του θέματος, την κινητοποίηση
και την ενεργό συμμετοχή τους, εκφράζοντας ελεύθερα
προϋπάρχουσες γνώσεις για το θέμα.
- τη δημιουργία κινήτρου για παρακολούθηση της συνέχειας
του μαθήματος.
(Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 10΄
Στον διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές ένα
διάγραμμα αράχνης με εικόνες που απεικονίζουν τα
χαρακτηριστικά της κουλτούρας. Στη συνέχεια οι μαθητές
καλούνται να συμπληρώσουν τα χαρακτηριστικά της
κουλτούρας ενός λαού.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται στους μαθητές ο εννοιολογικός
χάρτης “Culture” https://bit.ly/2IQHWUQ
με τα βασικά γνωρίσματα της κουλτούρας και του πολιτισμού.
Οι μαθητές καλούνται να αναλύσουν το γενικό θέμα, να
εκφράσουν την άποψή τους, να συνειδητοποιήσουν τη σχέση
Καταιγισμός
ιδεών
Ερωτήσεις-
Απαντήσεις
Αξιοποίηση
διαδραστικού
πίνακα
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
Postermywall
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
Mindomo
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
120
της ενότητας-διαφορετικότητας των λαών αλλά και να
γνωρίσουν το νέο λεξιλόγιο του μαθήματος.
(Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 20΄
Δίνεται στον διαδραστικό πίνακα ο παρακάτω ψηφιακός
πόρος: https://bit.ly/2pDbmg5
όπου οι μαθητές βλέπουν και ακούνε το κείμενο από το
σχολικό βιβλίο, στο οποίο δύο παιδιά από διαφορετικές χώρες
(Γαλλία-Ιαπωνία) μιλούν για τα έθιμα και τις παραδόσεις των
χωρών τους, για διαφορετικές αντιλήψεις, συμπεριφορές και
συνήθειες.
Ακολουθεί συζήτηση με ερωτήσεις κατανόησης πάνω στο
κείμενο όσον αφορά στον πολιτισμό και στην κουλτούρα της
κάθε χώρας καθώς και επισήμανση των διαφορών ανάμεσα
στους δύο λαούς.
(Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 )
Αξιοποίηση
ψηφιακού πόρου
digital school
Ερωτήσεις-
Απαντήσεις
Συζήτηση
2η
Διδακτική Ώρα
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 20΄
Oι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η
κάθε ομάδα καλείται να επιλέξει ανάμεσα στους δύο
πολιτισμούς (Γαλλία-Ιαπωνία) και να δημιουργήσει ένα
συννεφόλεξο με τις έννοιες που θεωρεί πιο
αντιπροσωπευτικές για την κουλτούρα της κάθε χώρας
αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt. Αφού οι
ομάδες ολοκληρώσουν τη δραστηριότητα, γίνεται
αντιπαραβολή των εργασιών και οι μαθητές επιλέγουν τα δύο
καλύτερα συννεφόλεξα
https://wordart.com/lm2ghc7hcudx/japan
https://wordart.com/m4yf3zclrgwg/france
Ομάδες Εργασίας
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
WordArt
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
121
τα οποία θα ενσωματωθούν στα projects “Culture_Japan” και
“Culture_France” που πραγματοποιεί η τάξη με το διαδικτυακό
εργαλείο Padlet:
https://padlet.com/bprentza/r95zlz3m9u2k
https://padlet.com/bprentza/mvau0daswp6x
(Φύλλο Εργασίας 2- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 )
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2
Παρουσίαση λεξιλογίου 10΄
Στη συνέχεια δίνονται στους μαθητές οι παρακάτω
διαδραστικές λεξιλογικές ασκήσεις που δημιουργήθηκαν με το
διαδικτυακό εργαλείο learningapps.org
https://learningapps.org/watch?v=phw81ahik18
https://learningapps.org/watch?v=p488wik2j18
Οι συγκεκριμένες ασκήσεις έχουν ως σκοπό να κατανοήσουν
και να εξοικειωθούν οι μαθητές στο νέο λεξιλόγιο με τρόπο
διασκεδαστικό.
(Φύλλο Εργασίας 2- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 5΄
Listening Comprehension (Κατανόηση Προφορικού Λόγου)
Οι μαθητές στο παρακάτω διαδικτυακό εργαλείο
learningapps.org
https://learningapps.org/watch?v=p6inbmq6j18
ενώ παρακολουθούν το video (Japan-Useful etiquettes) πάνω
στις διαφορετικές συνήθειες και συμπεριφορές των
ανθρώπων στην Ιαπωνία, πρέπει να εντοπίσουν δεκατέσσερα
(14) λάθη που βρίσκονται μέσα στο κείμενο που συνοδεύει το
video.
(Φύλλο Εργασίας 2 -ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3)
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου Padlet
Ομάδες Εργασίας
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
learningapps.org
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
122
3η
Διδακτική Ώρα
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 15΄
Speaking-Παραγωγή Προφορικού Λόγου
Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Αφού
αντλήσουν πληροφορίες από το quiz ‘Mystery Game-guess
Who’ (Φίλοι περιγράφουν τη χώρα τους και μιλούν για τις
συνήθειες τους) στον παρακάτω ψηφιακό πόρο:
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2704
καλούνται να σκηνοθετήσουν και να δραματοποιήσουν το
παρακάτω σενάριο.
«Καθώς τα σύνορα της Ευρώπης ‘μικραίνουν’, άνθρωποι από
διαφορετικές χώρες, με διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο και
κουλτούρα έρχονται πιο κοντά, προσπαθούν να
επικοινωνήσουν και να συμβιώσουν. Ο καθένας από αυτούς
έχει τη δική του ιστορία να πει.»
Ένας μαθητής από την κάθε ομάδα θα πρέπει να πάρει
συνέντευξη από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας που
υποδύονται άτομα από άλλες χώρες.
(Φύλλο Εργασίας 3- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1)
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 25΄
Writing-Παραγωγή Γραπτού Λόγου
Στη συνέχεια οι μαθητές δημιουργούν με τη βοήθεια του
διαδικτυακού εργαλείου http://www.storyboardthat.com,
έναν διάλογο ανάμεσα σε δύο παιδιά από διαφορετικές
χώρες, περιγράφοντας τη χώρα τους και τις συνήθειές τους.
https://www.storyboardthat.com/storyboards/betty42261/wh
o-is-who
Οι παραπάνω δραστηριότητες βοηθούν τους μαθητές τόσο
στην παραγωγή προφορικού όσο και γραπτού λόγου καθώς
και στην καλύτερη εμπέδωση του λεξιλογίου. Αποτελούν
επίσης μία έκφραση της δημιουργικότητας των μαθητών.
(Φύλλο Εργασίας 3- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2)
Ομάδες Εργασίας
Αξιοποίηση
ψηφιακού πόρου
photodentro.edu.
gr
Role play
Παιγνίδι ρόλων
Αξιοποίηση
διαδικτυακού
εργαλείου
StoryboardThat
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
123
Αξιολόγηση της Διδακτικής Πρακτικής
Στο τέλος της διδακτικής πρακτικής θα διερευνηθεί κατά πόσο έχουν
επιτευχθεί ο γενικός σκοπός αλλά και οι επιμέρους στόχοι της. Η αξιολόγηση θα
συμβάλει στην καλύτερη ανατροφοδότηση του μαθητή, θα συνεισφέρει στη βελτίωση
της αυτοεκτίμησής του και της υπευθυνότητάς του.
Η αξιολόγηση, όσον αφορά στην κατανόηση του γραπτού λόγου, την εμπέδωση
και επέκταση λεξιλογίου και γλωσσικών δομών σχετικών με τον πολιτισμό και την
κουλτούρα, μπορεί να γίνει με τη χρήση του λογισμικού Hot Potatoes: στον
διαδραστικό πίνακα δίνονται στους μαθητές ασκήσεις διαφορετικού τύπου (multiple
choice/drag and drop/close text/crossword).
Επίσης θα αξιολογηθεί η συμμετοχή και το ενδιαφέρον των μαθητών σε όλα τα
στάδια της μαθησιακής διαδικασίας, η ικανότητά τους να αναζητούν, να συλλέγουν
και να επεξεργάζονται υλικό από το διαδίκτυο. Επιπλέον με τη χρήση
ερωτηματολογίου θα αξιολογηθεί κατά πόσο η αντίδραση των μαθητών στην
ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη διαδικασία υπήρξε θετική ή όχι.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
124
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Φύλλο Εργασίας 1
Δραστηριότητα 1 (Warm up activity)
Have a close look at the picture.
What does it show?
Can you recognise the four words in the picture?
What do you think this picture represents?
How is the element of diversity portrayed in the picture?
How do you think Unity is reflected in the picture?
Δραστηριότητα 2
Στον διαδραστικό πίνακα να συμπληρώσετε στο διάγραμμα αράχνης που βλέπετε τα
χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κουλτούρας και του πολιτισμού ενός λαού. Στη
συνέχεια στον εννοιολογικό χάρτη “Culture” https://bit.ly/2IQHWUQ πώς νομίζετε
ότι εκφράζεται η σχέση της ενότητας των λαών;
Δραστηριότητα 3
In the texts two kids Pierre and Yoko are talking about their countries.
Where are they from?
How do people greet each other in their country?
Mention two of the traditional food of each country.
What is petanque?
What is the traditional sport in Japan?
How do they enjoy themselves in both countries?
Φύλλο Εργασίας 2
Δραστηριότητα 1
Αφού επιλέξετε μία από τις δύο χώρες (Γαλλία-Ιαπωνία) να δημιουργήσετε ένα
συννεφόλεξο με τις πιο αντιπροσωπευτικές έννοιες της κουλτούρας της κάθε χώρας
χρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com/). Το
συννεφόλεξο πρέπει να περιέχει 10-15 λέξεις. Στη συνέχεια θα επιλέξετε τα δύο
καλύτερα συννεφόλεξα τα οποία θα ενσωματωθούν στα projects “Culture_Japan” και
“Culture_France”.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
125
Δραστηριότητα 2
Στον σύνδεσμο https://learningapps.org/watch?v=p488wik2j18 να ταιριάξετε τα
αντίθετα, ενώ στον επόμενο σύνδεσμο
https://learningapps.org/watch?v=phw81ahik18 μαντέψτε τα γράμματα για να βρείτε
τις λέξεις.
Δραστηριότητα 3
Αφού μεταβείτε στον σύνδεσμο https://learningapps.org/watch?v=p6inbmq6j18
να εντοπίσετε 14 λάθη στο κείμενο που συνοδεύει το video (Japan-Useful etiquettes)
που παρακολουθείτε.
Φύλλο Εργασίας 3
Δραστηριότητα 1
Αφού διαβάσετε τις πληροφορίες που δίνουν τα παιδιά για τις χώρες τους και τις
συνήθειές τους στο quiz “Mystery Game-guess Who” στον παρακάτω σύνδεσμο
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2704 να σκηνοθετήσετε και να
δραματοποιήσετε το παρακάτω σενάριο:
«Καθώς τα σύνορα της Ευρώπης ‘μικραίνουν’, άνθρωποι από διαφορετικές χώρες, με
διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο και κουλτούρα έρχονται πιο κοντά, προσπαθούν να
επικοινωνήσουν και να συμβιώσουν. Ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του ιστορία
να πει.»
Ένας μαθητής από κάθε ομάδα θα πρέπει να πάρει συνέντευξη από τα υπόλοιπα μέλη
της ομάδας που υποδύονται άτομα από άλλες χώρες.
Δραστηριότητα 2
Mε τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου StoryboardThat
(http://www.storyboardthat.com/) φανταστείτε έναν διάλογο ανάμεσα σε δύο παιδιά
από διαφορετικές χώρες. Δημιουργήστε 4 καρέ, με τα ίδια πρόσωπα στο κάθε καρέ
και ένα σύννεφο διαλόγου για κάθε πρόσωπο. Στην ιστορία που θα δημιουργήσετε τα
παιδιά πρέπει να περιγράφουν τη χώρα τους και τις συνήθειές τους.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
126
Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06
Making Sense out of Jumbled Text... (Προσπαθώντας να βγάλουμε νόημα με
ένα «μπερδεμένο» κείμενο…)
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Αρχάριοι)
Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 13-14 ετών
Διδακτική Ενότητα: Unit 2 – Making a Difference, βιβλίο οργανισμού για τους
Αρχάριους της Β’ Γυμνασίου
Μάθημα: Lesson 1, “Her work touched many…”, p;16, Student’s Book
Χρονική Διάρκεια: 3-4 διδακτικές ώρες
Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα:
Γνώσεις:
- Αναγνώριση & εξοικείωση με τα σημαντικά μέρη ενός κειμένου (key
words/phrases, linking words)
- Αποκωδικοποίηση λεκτικών & μη-λεκτικών πληροφοριών που προκύπτουν
από το κείμενο
- Αξιοποίηση αποκωδικοποιημένων πληροφοριών για τη σύνθεση κειμένου το
οποίο έχει λογικό ειρμό
- Γνωριμία με τη βιογραφία ως νέο κειμενικό είδος (biography)
- Συνοχή και λογική αλληλουχία ενός κειμένου (cohesion and coherence)
- Ανάπτυξη λεξιλογίου
Δεξιότητες:
- Κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου (Reading Comprehension, Listening)
- Παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου (Writing, Speaking)
- Ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης
- Ανάπτυξη στρατηγικών διαμεσολάβησης (mediation)
Στάσεις:
- Μέσα από τη συνεχή συνεργασία να αποδεχτούν τη διαφορετικότητα
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
127
Παιδαγωγικοί:
- Ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης
- Απόκτηση ενεργού ρόλου των μαθητών στην μαθησιακή διαδικασία
- Καλλιέργεια ενσυναίσθησης & αποδοχής της διαφορετικότητας
- Εμπέδωση αποκτηθέντων γνώσεων
Τεχνολογικοί:
- Καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ (εξοικείωση με: Prezi,
Timeline Read Write Think, Google Tour Builder)
Περιγραφή σεναρίου:
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τριών ατόμων διαλέγοντας μέσα από ένα
κουτί χαρτάκια που έχουν χρώματα (κόκκινο, μπλε, πράσινο, κίτρινο). Μέσα στο κουτί
υπάρχουν 3 χαρτάκια για κάθε χρώμα. Ο συγκεκριμένος τρόπος χωρισμού σε ομάδες
επιλέχθηκε γιατί θέλουμε οι μαθητές να αναμειχθούν κατά απόλυτα τυχαίο τρόπο
έτσι ώστε να μην έχουν τη δυνατότητα να εκδηλώσουν προτιμήσεις (π.χ. λόγω παρέας
στο διάλειμμα, κλπ). Στόχος μιας τέτοιου είδους δημιουργίας ομάδων είναι να
αποτελέσει η όλη μαθησιακή διαδικασία γέφυρα συνεργασίας και καλής
επικοινωνίας μεταξύ μαθητών διαφορετικών φύλων, ικανοτήτων, καταγωγής ή/και
ηλικίας. (5 λεπτά)
Οι μαθητές, χωρισμένοι πια σε ομάδες, πρέπει: α) να επιλέξουν όνομα για την
ομάδα τους και β) να αποφασίσουν, πριν αρχίσουν να διαβάζουν, ποιος μαθητής θα
δουλέψει με τις ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ/ΦΡΑΣΕΙΣ που υπήρξαν σημαντικές στη ζωή της
Μητέρας Τερέζας, ποιος άλλος θα ασχοληθεί με τις ΠΕΡΙΟΧΕΣ που υπήρξαν
σημαντικές στη ζωή της και τέλος ποιος από τα άτομα της ομάδας τους θα αναλάβει
το κομμάτι των ΛΕΞΕΩΝ-ΚΛΕΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ της Μητέρας
Τερέζας σε κάθε παράγραφο της σελ: 16. (10 λεπτά)
Στη συνέχεια, δίνεται στους μαθητές κάθε ομάδας φύλλο εργασίας με τις
δραστηριότητες και τις σχετικές οδηγίες για το μάθημά τους. Ο εκπαιδευτικός
επεξηγεί τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί και επιλύει απορίες των μαθητών
σχετικές με την προαναφερθείσα διαδικασία. (10 λεπτά)
Οι μαθητές κάθε ομάδας επιδίδονται στο να εντοπίσουν και να καταγράψουν
ο καθένας τους τα δικά του στοιχεία:
- ο A τις χρονικές λέξεις/φράσεις
- ο Β τις σημαντικές περιοχές και
- ο Γ το τι έκανε η Μητέρα Τερέζα σε κάθε παράγραφο του κειμένου.
(10 λεπτά)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
128
Αφού κάθε ομάδα συγκεντρώσει όλες τις παραπάνω πληροφορίες:
Α) βάζει με βάση τις ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ/ΦΡΑΣΕΙΣ τις παραγράφους του κειμένου σε
σειρά. (10 λεπτά)
ΛΗΞΗ 1ης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
* Γίνεται σύντομη αναφορά, στην ολομέλεια, της διαδικασίας που ακολουθήθηκε την
προηγούμενη διδακτική ώρα και οι μαθητές εμφανίζουν τις σημειώσεις τους με την
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ιεράρχηση του κειμένου. (5 λεπτά)
Κάθε ομάδα τώρα
Β) ελέγχει το παραπάνω αποτέλεσμα σε σχέση και με τις ΠΕΡΙΟΧΕΣ, οι οποίες
αναφέρονται σε κάθε παράγραφο αλλά και σε συνδυασμό με το τι έκανε σε κάθε
χρονική στιγμή η Μητέρα Τερέζα. (10 λεπτά)
Μόλις ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία, οι μαθητές κάθε ομάδας
πηγαίνουν σε καθένα από τα laptops (ένα για κάθε ομάδα) που βρίσκονται στην
τάξη/Εργαστήριο Πληροφορικής και μπαίνουν στο blog http://idea-ll-
garden.blogspot.com του εκπ/κού, στο Prezi που αναφέρεται στη Μητέρα Τερέζα
http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/mother-terezas-journeyin-time.html και
βλέποντάς το ανακαλύπτουν κατά πόσο ήταν σωστή η σειρά με την οποία έβαλαν τις
παραγράφους του κειμένου. (15 λεπτά)
Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές αντιλαμβάνονται τους μηχανισμούς συνοχής
ενός κειμένου (αλληλουχία γεγονότων, καταστάσεων, περιοχών, κλπ).
Στη συνέχεια, οι μαθητές βρίσκουν στο blog του εκπαιδευτικού οδηγίες για τα
διαδικτυκά εργαλεία Timeline Read Write Think:
http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/timeline-readwritethink.html
και Google Tour Builder:
http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/google-tour-builder.html
και, αφού τις μελετήσουν, περιηγούνται στον ιστοχώρο κάθε εργαλείου για να
εξοικειωθούν με τη χρήση του και να διατυπώσουν τις όποιες απορίες τους στον
εκπαιδευτικό ή και στο πλαίσιο της ομάδας (στα Αγγλικά).
***Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι οδηγίες των εργαλείων είναι στα Ελληνικά πράγμα
που οδηγεί τους μαθητές να αναπτύξουν στρατηγικές διαμεσολάβησης, αφού θα
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
129
πρέπει αυτό το οποίο έχουν κατανοήσει να το «διαπραγματευτούν» στην ξένη
γλώσσα (Αγγλικά) στη συνέχεια της διαδικασίας. (10 λεπτά)
ΛΗΞΗ 2ης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
Κάθε ομάδα κάθετε μπροστά στο laptop της στην τάξη/Εργαστήριο
Πληροφορικής έχοντας μαζί της τις σημειώσεις της από τα προηγούμενα μαθήματα.
(5 λεπτά)
Με τη χρήση κλήρου (χαρτάκια που αναγράφουν τις λέξεις: ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ-
περιοχές, ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ-γεγονότα, ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΧΑΡΤΗ) ένας μαθητής από κάθε
ομάδα θα διαλέξει τι θα φτιάξει η ομάδα του. (5 λεπτά)
Με αυτόν τον τρόπο καταλήγουμε κάθε ομάδα να δημιουργήσει κάτι
διαφορετικό: 1) η Α ομάδα θα φτιάξει μια χρονογραμμή με το Timeline Read Write
Think εστιάζοντας στις σημαντικές ΠΕΡΙΟΧΕΣ/ΤΟΠΟΥΣ στη ζωή της Μητέρας Τερέζας
και τις χρονολογίες που σχετίζονται με αυτές, 2) η Β ομάδα θα φτιάξει μια
χρονογραμμή με το Timeline Read Write Think εστιάζοντας στα σημαντικά ΓΕΓΟΝΟΤΑ
στη ζωή της και τις χρονολογίες που σχετίζονται με αυτά και 3) η Γ ομάδα θα φτιάξει
μια βιογραφία με χάρτη με το Google Tour Builder βασιζόμενη στις ΠΕΡΙΟΧΕΣ στις
οποίες το κείμενο αναφέρθηκε ότι κινήθηκε η Μητέρα Τερέζα στη διάρκεια της ζωής
της (εννοείται με χρονολογική σειρά). Σημειώνουμε εδώ ότι οι μαθητές σε αυτή τη
φάση θα πρέπει να εντοπίσουν στο διαδίκτυο και σχετικές εικόνες για να
εμπλουτίσουν το «προϊόν» τους. (25 λεπτά)
Παρουσίαση του «προϊόντος» κάθε ομάδας στην ολομέλεια είτε στο
διαδραστικό πίνακα (αν υπάρχει) είτε στο laptop που χρησιμοποιήθηκε από τους
μαθητές. (10 λεπτά)
ΛΗΞΗ 3ης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
130
Παρατηρήσεις
Το συγκεκριμένο σενάριο έχει υλοποιηθεί σε τμήμα αποτελούμενο από 12
μαθητές ηλικίας 13-14 ετών, 5 αγόρια & 7 κορίτσια, Ελληνικής και Αλβανικής
καταγωγής, οι οποίοι ήταν Αρχάριοι στα Αγγλικά.
Η χρήση των ΤΠΕ ήταν κάτι που ενθουσίασε τους μαθητές και κινητοποίησε
ακόμη και τους πιο αδύναμους στα Αγγλικά να προσπαθήσουν να κάνουν κάποια από
τις δραστηριότητες ή μέρος αυτών.
Είχε διάρκεια τρεις διδακτικές ώρες (3 x 45 min) αλλά η χρονική διάρκεια
υλοποίησής του εξαρτάται από το πλήθος των μαθητών του τμήματος καθώς και την
εξοικείωσή τους με τη χρήση της ξένης γλώσσας και τις ΤΠΕ.
Επειδή ένα από τα προβλήματα με τη χρήση των ΤΠΕ στη μαθησιακή
διαδικασία μπορεί να είναι και η έλλειψη συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο, οι οδηγίες
των διαδικτυακών εργαλείων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν καλύτερα να είναι
εκτυπωμένες και έτοιμες να δοθούν στους μαθητές σε κάθε τέτοια περίπτωση.
Επίσης, ο εκπαιδευτικός –λόγω ακριβώς της παραπάνω ενδεχόμενης
δυσκολίας– οφείλει να έχει προβλέψει για την υλοποίηση της δραστηριότητας και
χωρίς τη χρήση του διαδικτύου ή τουλάχιστον να έχει προβλέψει την ύπαρξη
εναλλακτικής δραστηριότητας αν προκύψει κάτι τέτοιο.
Καλό θα ήταν, όπου υπάρχει η δυνατότητα, να γίνεται χρήση εργαλείων που
μπορούν να χρησιμοποιηθούν και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Τέλος, η επιλογή των διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν κάθε
φορά θα πρέπει να είναι ανάλογη της εξοικείωσης των μαθητών που θα εκτελέσουν
τηδραστηριότητα/τες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
131
Φύλλο Εργασίας
B’ Class-Beginners – Unit 2, p:16, “Her work touched many…”
Date: .............................................. Group Name: ................................................
Students’ names: 1. ....................................................................
2. ....................................................................
3. ....................................................................
 The words in this booklet that are marked with an (*) will be explained in APPENDIX I.
1st
Session
Give your group a catchy name! Write on the top of this paper in CAPITAL letters. (3
min)
Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have.
All of the exercises are about the text on p:16 of your Student’s Book. The text is about
the life of Mother Tereza; it is her BIOGRAPHY but it is jumbled*! (10 min)
We will try to put the text in the right order! To do that you must decide which one of
your group will read the text to find:
- words/phrases related to* TIME (dates, chronologies, linking words that relate to
time) → e.g.19
- words/phrases related to important PLACES in Mother Teresa’s life
→ e.g. Skopje
- words/phrases related to important EVENTS* in Mother Teresa’s life
→ e.g. her birth* (7 min)
Don’t forget to take notes (on your book or on a piece of paper) of what you find!!! (10
min)
Now look at your notes and try to order the paragraphs of the text on p:16 of your
book according to chronological order*. Glue the paragraphs, in the right order*, on
the blank piece of paper your teacher gave you. You will find the jumbled paragraphs
on p:6,7, APPENDIX II, of this booklet. (10 min)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
132
2nd
Session
Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have.
(5 min)
Look at your group’s notes and the piece of paper you glued the paragraphs of the text
on and check if they are (the paragraphs) in the right order according to the PLACES
Mother Tereza was in each time. (10 min)
When you finish,
- go to one of the laptops with your group and switch it on*!
- log onto the Internet
- log onto your teacher’s blog: http://idea-ll-garden.blogspot.com
- look to the right* where it says “EDUCATIONAL PRESENTATIONS” and click on it
scroll down* the page and click where it says “Mother Tereza’s journey…in time!”. You
must click on the PICTURE!!!
- Watch the presentation by clicking on the arrows* at the bottom of the picture to see
if you have put the paragraphs on YOUR PAPER in the right order. (15 min)
When you finish, draw a piece of paper from the bowl on your teacher’s desk to see
what your group needs to do next. (5 min)
When you find out what you have to do, return to your laptop and log onto the
teacher’s blog (http://idea-ll-garden.blogspot.com) again.
look to the right* where it says “INSTRUCTIONS TO WEB TOOLS*” and click on it
click on either TIMELINE WRITE READ THINK (bit.ly/2Ido4KJ) if you are asked to make
a TIMELINE
or GOOGLE TOUR BUILDER (bit.ly/2rABgDk) if you are asked to make Mother Teresa’s
BIOGRAPHY using a map.
- look at the instructions carefully and give it a try*. The instructions are in Greek but
you STILL need to use your English to do the rest of the exercise!!!
- ask your teacher any questions you have. (15 min)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
133
3rd
Session
Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have.
(5 min)
Take your notes with you and switch on your laptop.
Log onto your teacher’s blog (http://idea-ll-garden.blogspot.com). (5 min)
Look to the right* where it says “INSTRUCTIONS TO WEB TOOLS*” and click on it.
Click on either TIMELINE WRITE READ THINK (bit.ly/2Ido4KJ) if you are asked to make
a TIMELINE.
or GOOGLE TOUR BUILDER (bit.ly/2rABgDk) if you are asked to make Mother
Teresa’s BIOGRAPHY using a map.
Use your notes and pictures you will find on the Net* to make:
- the timeline or
- the biography. (25 min)
When all three groups are finished, they present their work to the rest of the class on
either the interactive whiteboard or the laptop they have used. (10 min)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
134
APPENDIX I (Glossary)
related to = που σχετίζονται με
events = γεγονός
jumbled =μπερδεμένο, ανακατεμένο
chronological order = χρονολογική σειρά
right order = σωστή σειρά
switch it on = άνοιξέ το (το laptop)
to the right / left = στα δεξιά / στα αριστερά
arrows =βέλη
scroll up / down the page = πηγαίνω προς τα επάνω / κάτω στησελίδα
instructions to web tools = οδηγίες για ΔιαδικτυακάΕργαλεία
give it a try = προσπάθησέτο
the Net = το διαδίκτυο
APPENDIX II
The jumbled paragraphs of the text on p:16. You must put in the right order looking at
your notes
1
She became an Indian citizen later that year. This allowed her to do more wonderful
work. In 1950, she started a charity organization in Calcutta to feed the hungry and
look after the sick. She never once refused anyone help, and her work made a difference
to the lives of the desperate people she lived beside.
2
At the age of twelve, she made a decision to become a nun. Her ambition was to help
all those in need. Her father agreed that it was a marvellous idea, but explained to her
that her life as a nun might mean a lonely life in a monastery. She told him that she
didn't mind this and so, some years later, when she was eighteen, she went to Ireland
and became a nun.
3
At the Nobel Prize winning ceremony in 1979, where she wore her famous blue sari, she
asked the Nobel organization not to have a dinner for her and to use the money “to
feed 400 poor children in India for a year”.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
135
4
During this time, she saw many cases of poverty and suffering and knew that she had
to do something to help. So, she asked for permission to leave the school and spend
her life working among the poorest of the poor in the streets of Calcutta. Her love of
people made an impression on everyone who met her as she took care of them in their
suffering and pain. Although she was always busy she still made time for everyone.
5
After a few months of training in Dublin, the Church sent her to Calcutta in 1931. When
she first went to India, she wanted to work with poor people but the Church didn't let
her. So, she taught in St. Mary's High School until 1946.
6
Though Calcutta was the centre of her charity, and the place she called home, her work
reached the four corners of the earth. Throughout her life she has become world
famous for the hundreds of centres she has helped to build in 120 countries all around
the world. Wherever people needed help and comfort, she was there, among the
hungry in Ethiopia, or in the ruins of Armenia's earthquake where she saved thousands
of lives.
7
In the winter of 1948 she began her work by bringing hungry and dying people into a
home where they could find love and care and finally die in peace.
8
This act showed what kind of generous person she was. In 1997 she caught pneumonia
and when she died some time later famous people from all over the world came to pay
their respects to a brilliant and brave woman.
9
Born to Albanian parents in Skopje on August 27th 1910, Agnes Gonxha Bejaxhiu, spent
her life with the poor in India. As a child, she was extremely kind and gentle and helped
whoever she saw in need. At a very young age she made a promise to her father that
she would always help others in need.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
136
Αγγλικά Γ΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06
Alternative Education? (Εναλλακτική Εκπαίδευση;)
Μαθητικό Προφίλ: Μαθητές ηλικίας 17-18 ετών, τάξη 16 μαθητών
Χρονική Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες (45΄ η κάθε μία)
Διδακτικοί στόχοι
Γνώσεις
- ανάπτυξη λεξιλογίου
- λεξιλόγιο σχετικό με τη δημιουργία αφίσας
- ικανότητα να μπορούν οι μαθητές να ακολουθούν οδηγίες
Δεξιότητες
- κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου
- παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου
- ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης
- κατανόηση και εκμάθηση λεξιλογίου
Παιδαγωγικοί
- ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης
- ενθάρρυνση έκφρασης προσωπικής άποψης και υποστήριξή της
- ανάπτυξη κριτικής σκέψης
- ανάπτυξη του σεβασμού των μαθητών ως προς τους συμμαθητές τους και τις
απόψεις τους
- ευαισθητοποίηση και προβληματισμός των μαθητών ως προς το θέμα της
εκπαίδευσης και των σχολείων
- καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας ανάμεσα σε ομάδες και μαθητές
Τεχνολογικοί
- καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ (πχ. εξοικείωση με
WordArt, Padlet, Quizlet, Canva)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
137
Τόπος υλοποίησης του σεναρίου - Εξοπλισμός
Η αίθουσα διδασκαλίας της Αγγλικής γλώσσας εξοπλισμένη με 5 φορητούς
υπολογιστές, οι οποίοι είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, και προτζέκτορα ο οποίος
είναι συνδεδεμένος με τον υπολογιστή του καθηγητή.
Περιγραφή διδακτικής διαδικασίας
1η
διδακτική ώρα
Μπαίνοντας στην τάξη οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων
η κάθε μία. Για να γίνει αυτό, διαλέγουν τυχαία ένα χαρτάκι από ένα κουτάκι που έχει
προετοιμάσει ο καθηγητής και στο οποίο βρίσκονται 4 χαρτάκια με τις λέξεις ARTS,
SCIENCES, EDUCATION και MEDICINE και τους ζητείται να σχηματίσουν ομάδες
ανάλογα με τη λέξη που έχουν επιλέξει. Κατ’ αυτόν τον τρόπο σχηματίζεται μία ομάδα
από τον κάθε τομέα και έτσι επιτυγχάνεται η τυχαία ανάμειξη των μαθητών που έχει
ως αποτέλεσμα τη συνεργασία ανάμεσα σε μαθητές οι οποίοι μπορεί να μην είχαν
δουλέψει μαζί μέχρι αυτή τη στιγμή. (2 λεπτά)
Ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα την 1η ανάρτηση που έχει ανεβάσει
στον διαδραστικό πίνακα ανακοινώσεων Padlet
(https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) και τον οποίο έχει ενσωματώσει στο blog
του (https://angepapageorgiou.blogspot.gr). Ζητάει από τους μαθητές να συζητήσουν
για 3 λεπτά στην ομάδα τους τις αντιδράσεις και τις σκέψεις τους σχετικά με τη
γελοιογραφία που βλέπουν και τη σχέση της με την εκπαίδευση. Ανταλλάσουν
απόψεις στην ολομέλεια και ο καθηγητής εισάγει την έννοια της διαφορετικότητας
στην εκπαίδευση. (8 λεπτά)
Στη συνέχεια οι μαθητές πηγαίνουν στη 2η ανάρτηση που έχει ετοιμάσει ο
εκπαιδευτικός στο Padlet (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2). Zητάει από
τους μαθητές να γράψουν στο διαδικτυακό εργαλείο Answergarden
(https://answergarden.ch/661290) ο καθένας ξεχωριστά 3 με 4 λέξεις που τους
έρχονται στο μυαλό όταν ακούν τις λέξεις Education και School. Όταν ολοκληρώσουν
όλοι οι μαθητές από όλες τις ομάδες, ο καθηγητής προβάλλει την οθόνη με τις
απαντήσεις όλων των παιδιών και τις οποίες σχολιάζουν στην ολομέλεια. (10 λεπτά)
Οι μαθητές προχωρούν στη δημιουργία συννεφόλεξου χρησιμοποιώντας το
διαδυκτιακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com) και με τις λέξεις τις οποίες
εισήγαγαν στο Answergarden (https://answergarden.ch/661290). (Το WordArt είναι
οικείο στους μαθητές διότι έχει χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες διδακτικές
ενότητες). Όλες οι ομάδες ανεβάζουν στο Padlet τα συννεφόλεξα που έχουν
ετοιμάσει. (25 λεπτά)
ΤΕΛΟΣ 1ης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
138
2η
διδακτική ώρα
Με την είσοδο τους στην τάξη οι μαθητές κάθονται πάλι στις ομάδες που ήταν
την προηγούμενη διδακτική ώρα και ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα μία
διαφάνεια με λέξεις-κλειδιά (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) που θα
ακούσουν στο βίντεο που θα παρακολουθήσουν. Ζητάει από τους μαθητές να
κουβεντιάσουν στην ομάδα τους ποιά σχέση πιστεύουν μπορεί να έχουν με την
εκπαίδευση και συζητούν τις απόψεις τους στην ολομέλεια. (5 λεπτά)
Ο καθηγητής κάνει μία μικρή εισαγωγή σχετικά με το βίντεο που θα
παρακολουθήσουν (https://www.youtube.com/watch?v=yt9GtLCaNpU) και το οποίο
έχει να κάνει με μία εναλλακτική μορφή εκπαίδευσης, το σχολείο Summerhill στη
Μεγάλη Βρετανία, και ζητάει από τους μαθητές να κρατήσουν σημειώσεις σχετικά με
τις λέξεις-κλειδιά που συζήτησαν προηγουμένως. Αφού παρακολουθήσουν το βίντεο,
όλη η τάξη ανταλλάσει απόψεις σχετικά με τις σημειώσεις τους. (12 λεπτά)
Οι μαθητές παρακολουθούν το βίντεο 2η φορά και απαντούν σε ερωτήσεις που
τους έχει δώσει ο καθηγητής στο φύλλο εργασίας ο καθένας μόνος του και στη
συνέχεια ανταλλάσουν απόψεις στην ομάδα τους. Οι απαντήσεις ελέγχονται στο
σύνολο της τάξης. (15 λεπτά)
Για την πληρέστερη κατανόηση του λεξιλογίου του βίντεο οι μαθητές
πηγαίνουν στην επόμενη ανάρτηση στον ψηφιακό πίνακα Padlet
(https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) όπου ο καθηγητής έχει προετοιμάσει στο
διαδυκτιακό εργαλείο Quizlet flashcards με τις έννοιες αυτών των λέξεων:
https://quizlet.com/278032864/summerhill-school-flash-cards. Ζητάει από τους
μαθητές να πατήσουν το κουμπί FLASHCARDS προκειμένου να αφιερώσουν 5 λεπτά
για να μελετήσουν το λεξιλόγιο. Ακολούθως, παίζουν ένα παιχνίδι αντιστοίχισης σε
ομάδες πατώντας το κουμπί MATCH. Νικήτρια είναι η ομάδα που τελειώνει το κουίζ
πρώτη και έχει απαντήσει τις περισσότερες ερωτήσεις σωστά. Για να είναι το παιχνίδι
δίκαιο ο καθηγητής βεβαιώνεται ότι όλες οι ομάδες ξεκινάνε ταυτόχρονα. (8 λεπτά)
Τέλος, οι μαθητές εκφράζουν σύντομα την άποψή τους αν θα ήθελαν να
παρακολουθήσουν ένα σχολείο σαν το Summerhill και γιατί. (5 λεπτά)
Ως εργασία στο σπίτι ζητείται από τους μαθητές να μπουν στο blog του
εκπαιδευτικού (https://angepapageorgiou.blogspot.gr) και να μελετήσουν τις οδηγίες
χρήσης του διαδικτυακού εργαλείου Canva με το οποίο στο επόμενο μάθημα θα τους
ζητηθεί να φτιάξουν μία αφίσα. Επιπλέον, να περιηγηθούν στον ιστοχώρο του και να
εξοικειωθούν με τη χρήση του.
ΤΕΛΟΣ 2ης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
139
3η
διδακτική ώρα
Με την είσοδό τους στην τάξη οι μαθητές κάθονται πάλι στις ομάδες που ήταν
και στα προηγούμενα δύο μαθήματα. Ο καθηγητής τους προτρέπει να υποθέσουν ότι
είναι οι ιδιοκτήτες ενός σχολείου σαν το Summerhill και θα ήθελαν να το διαφημίσουν
στην τοπική κοινότητα φτιάχνοντας μία αφίσα, με το διαδυκτιακό εργαλείο CANVA
(https://www.canva.com), προκειμένου οι γονείς να εγγράψουν τα παιδιά τους σε
αυτό τη νέα σχολική χρονιά. (40 λεπτά)
Τέλος, αφού ανεβάσουν στο Padlet του εκπαιδευτικού
(https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) την αφίσα τους, οι ομάδες τις
παρουσιάζουν στην ολομέλεια και συζητούν. Η τάξη επιλέγει την καλύτερη αφίσα και
οι μαθητές της συγκεκριμένης ομάδας βραβεύονται με κάποια δωράκια που θα έχει
προετοιμάσει ο καθηγητής. (5 λεπτά).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλες οι αφίσες εκτυπώνονται και κολλούνται στους τοίχους της τάξης.
ΤΕΛΟΣ 3ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
Παρατηρήσεις
Το συγκεκριμένο σενάριο έχει προγραμματιστεί για 3 διδακτικές ώρες αλλά
ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών και την εξοικείωσή τους με τις ΤΠΕ θα μπορούσε
να υλοποιηθεί και σε 4.
Σε περίπτωση προβλήματος σύνδεσης στο διαδίκτυο τις ημέρες υλοποίησης
του σεναρίου, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει μεριμνήσει για εναλλακτικές
δραστηριότητες ή άλλα μέσα υλοποίησης των συγκεκριμένων δραστηριότητων.
Οι μαθητές θα αξιολογηθούν ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην ομάδα, του
επιπέδου χρήσης της Αγγλικής γλώσσας αλλά και προσπάθειας να τη
χρησιμοποιήσουν – ανάλογα με τις δυνατότητές του ο καθένας φυσικά για να
επανέλθουμε στην άποψη του Einstein: “Ο καθένας είναι μεγαλοφυΐα, αλλά αν
κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σ’ ένα δέντρο, θα περάσει
όλη του τη ζωή πιστεύοντας πως είναι ηλίθιο”.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
140
Φύλλο Εργασίας – Students’ Worksheet
“ALTERNATIVE EDUCATION?”
GROUP NAME: …………………………………………………………………………….
DATE: …………………………………..………………………………………………………
STUDENTS’ NAMES:
1. ………………………………………………………………………………………
2. ………………………………………………………………………………………
3. ………………………………………………………………………………………
4. ………………………………………………………………………………………
1st
Session
 Pick a slip of paper from the box and sit in a group with the people that have the
same paper with you.
 Look at the cartoon on the projector. Is there anything funny? What does it have
with Education? What does it have to do with Albert Einstein’s saying? Take 3
minutes to discuss with your partners in your group.
 Go to the post “Alternative Education?” at your teacher’s blog -
https://angepapageorgiou.blogspot.gr
and scroll down on the second post entitled Education; click on it.
As you see it takes you to another window. Each one of you will have to type 3 or
4 words that come to your minds and have to do with “Education” and “Schools”.
You have 5 minutes.
 We’ll move to something more artistic now. With the help of the Web2.0 tool
WordArt - https://wordart.com -, which you’ve used in previous lessons, use your
imagination and the words that all of you typed previously, which you can see on
the projector as well, to create a wordcloud. When you finish, get the link from the
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
141
menu SHARE at the top. Right click to copy it and then go to the post “Alternative
Education?” at your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click
anywhere on the Padlet wall to create a new entry.
Write a title at the top and paste the link of your creation where the arrow points
at the above picture. You have 20 minutes.
2nd
Session
 In our last class we talked about your ideas on Education and Schools. Look at the
words and phrases on the projector and for 5 minutes discuss with your partners
in your team what their relationship with education might be.
 We’re now going to watch a short video on another kind of education and
schooling and this is Summerhill School in the United Kingdom. Have you ever
heard of that? While watching take down notes on the information you hear
connected to the words and phrases we’ve just seen on the projector.
 Let’s now watch the video a second time. While watching or when the video is
finished, I’ll give 3 minutes to answer the following questions. Discuss your answers
with your partners in your team.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
142
 Move now to your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click on
the 5th entry of the post “Alternative Education?” which will take you to Quizlet.
Click on the button FLASHCARDS at the top left. Take 5 minutes to try to memorize as
many vocabulary items as possible.
 Next click on the button MATCH in order to start a game. Be careful!!! Nobody
starts until I tell you so. The winner is the team that ends first and has answered
all or most of the questions. Are you ready? Off you go!
 When was Summerhill founded?
___________________________________________________________
 Who makes the rules in Summerhill school?
___________________________________________________________
 Who makes the rules in ordinary / conventional schools?
___________________________________________________________
 What do they mostly care in Summerhill, education itself or the
individual? Why?
___________________________________________________________
 Why do students become more mature in Summerhill?
___________________________________________________________
 What sort of character have students developed when they finish
Summerhill?
___________________________________________________________
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
143
 Think for a minute and tell me whether you would like to have followed a school
like this one if you had had the chance.
 ATTENTION! At home, before our next class, enter your teacher’s blog where in
the right column you’ll find INSTRUCTIONS for WEB2.0 TOOLS. Click on it and study
the ones for the Web2.0 tool CANVA and familiarize yourself with it. In our next
class you will make a poster using the specific tool!
3rd
Session
 You are the owners of a school like Summerhill and you want to advertise it at your
local community in order to have as many new registrations as possible. Work with
your fellow students in your group and with the help of the Web2.0 tool Canva -
https://www.canva.com - make a poster to advertise it.
 When you finish, copy the link of your poster and upload it on the post “Alternative
Education?” at your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click
anywhere on the Padlet wall to create a new entry and paste your link as you did
in the first session.
***ALL THE MEMBERS OF THE TEAM THAT CREATES THE BEST
POSTER WILL GET PRIZES***
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
144
Γαλλικά Γ΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05
On s’ exprime en chantant
Διδασκαλία γαλλικού τραγουδιού της Indila: «Une boite en argent»
https://youtu.be/PsDpfRttYqQ
Επέκταση του μαθήματος από το σχολικό βιβλίο Action.fr-gr 3.Unité 2 « Les jeunes s’
expriment»
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Επίπεδο γλωσσομάθειας: Β1
Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Σκοπός: Στο μάθημα αυτό επιδιώκεται οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους
ικανότητες στη Γαλλική γλώσσα μέσα από την καλλιέργεια και των τεσσάρων
γλωσσικών δεξιοτήτων (compréhension écrite, compréhension orale, production
écrite et production orale) κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου, παραγωγή
γραπτού και προφορικού λόγου, η γνωριμία με ένα μέρος του γαλλικού πολιτισμού
που αποτελεί κομμάτι της κοινής μας ευρωπαϊκής ταυτότητας καθώς και η εξοικείωση
των μαθητών με τη Γαλλική γλώσσα και η θετικότερη αντιμετώπισή της.
Διδακτικοί στόχοι:
α) Γνωστικοί:
- επανάληψη του Présent, του Passé Composé και του Imparfait.
- παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου- έκφραση ιδεών, θετικών ή αρνητικών
συναισθημάτων.
β) Τεχνολογικοί:
-αναζήτηση συγκεκριμένων πληροφοριών στο διαδικτυακό τόπο αναζήτησης και
αποθήκευσης ψηφιακών ταινιών (video) YouTube. Αξιοποίηση του διαδικτυακού
εργαλείου Padlet. Δημιουργία ψηφιακού τοίχου.
- αξιοποίηση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, λήψη και αποστολή e-mail.
Αναλυτική περιγραφή του μαθήματος:
Για τη διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος χρησιμοποιείται το
εργαστήριο Η/Υ.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
145
Πριν την πρώτη ακρόαση αναφέρουμε στους μαθητές το όνομα της
τραγουδίστριας και τον τίτλο του τραγουδιού. Μπορούμε επίσης να δώσουμε
ορισμένες συνοπτικές πληροφορίες για το θέμα του τραγουδιού.
Πρώτη ακρόαση:
Οι μαθητές ακούν το τραγούδι της Indila «Une boîte en argent»
παρακολουθώντας το σχετικό βίντεο στο YouTube: https://youtu.be/PsDpfRttYqQ
(ακολουθεί καταιγισμός ιδεών- Brαin storming). Θέτουμε στους μαθητές ορισμένες
γενικές ερωτήσεις σχετικά με το βίντεο που παρακολούθησαν:
- Qui chante?
- Où se déroule la scène?
- Combien de personne y participent?
- Qui parle? A qui?
- C’ est une chanson joyeuse? triste?
- Quelles sont vos impressions de cette chanson?
Οι μαθητές δίνουν τις απαντήσεις τους προφορικά. Εναλλακτικά μπορούν να
απαντήσουν στο τετράδιό τους. Στη συνέχεια χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες. Με
τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου WordArt (https://wordart.com), η χρήση του
οποίου έχει διδαχθεί σε προγενέστερο μάθημα, ζητούμε από κάθε ομάδα να φτιάξει
ένα συννεφόλεξο προσδιορίζοντας το πορτραίτο της πρωταγωνίστριας (Φύλλο
εργασίας 1). Στη συνέχεια συγκρίνουμε τις εργασίες των ομάδων και γίνεται συζήτηση
στην τάξη. Oι μαθητές δικαιολογούν τις επιλογές τους.
Δεύτερη ακρόαση:
Εστιάζουμε στον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων. Τι μέσα χρησιμοποιεί
η τραγουδίστρια για να εκφράσει τα συναισθήματά της και τις σκέψεις της (Acte de
parole). Παρομοιώσεις, μεταφορές, επίθετα ουσιαστικά ή προτάσεις που εκφράζουν
τα συναισθήματα. Οι απαντήσεις των μαθητών γράφονται στον πίνακα. Στη συνέχεια
δίνουμε τα λόγια του τραγουδιού: «Indila: Une boite en argent- paroles»
(https://www.paroles-musique.com/paroles-Indila-Boite_En_Argent-lyrics,p176037).
Οι μαθητές ακολουθώντας τον υπερσύνδεσμο βρίσκουν την επίσημη ιστοσελίδα με
τους στίχους του τραγουδιού. Εναλλακτικά μοιράζουμε φωτοτυπίες με τα λόγια του
τραγουδιού. Δίνονται διευκρινίσεις στο λεξιλόγιο.
Χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες και με τη βοήθεια του διαδικτυακού
εργαλείου PIXTON (https://www.pixton.com/gr), η χρήση του οποίου έχει ήδη
διδαχθεί, ζητούμε από τους μαθητές να φτιάξουν έναν διάλογο ανάμεσα στο κορίτσι
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
146
και στο αγόρι, στο οποίο απευθύνεται η τραγουδίστρια σε μια υποθετική συνάντησή
τους, με τη μορφή κόμιξ. Δίνονται σαφείς οδηγίες ότι στον διάλογο πρέπει να
εκφράζονται συναισθήματα (Φύλλο εργασίας 2).
Οι εργασίες των μαθητών εκτυπώνονται και αναρτώνται στον πίνακα της τάξης.
Οι μαθητές στη συνέχεια παίζουν το διάλογο ανά δύο (Jeu de role)
Η δραστηριότητα αυτή βοηθάει τους μαθητές στην παραγωγή γραπτού και
προφορικού λόγου καθώς και στην καλύτερη εμπέδωση του λεξιλογίου. Συμβάλλει
επίσης στην έκφραση της δημιουργικότητας των μαθητών.
Τρίτη ακρόαση:
Ζητούμε από τους μαθητές να εντοπίσουν στα λόγια του τραγουδιού τούς
χρόνους που ήδη γνωρίζουν (Présent - Passé Composé - Imparfait). Ως άσκηση
επανάληψης στέλνουν στον φίλο τους ένα e-mail όπου του περιγράφουν τις
εντυπώσεις και συναισθήματά τους από τη συναυλία του αγαπημένου τους
τραγουδιστή που παρακολούθησαν την περασμένη εβδομάδα (Φύλλο εργασίας 3).
Με τη δραστηριότητα αυτή οι μαθητές εμπεδώνουν τη χρήση των χρόνων και
εξασκούνται στην παραγωγή γραπτού λόγου, αξιοποιώντας παράλληλα τη χρήση του
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Τέλος ως ομαδική εργασία προτείνουμε στους μαθητές τη δημιουργία ενός
ψηφιακού τοίχου https://padlet.com, η λειτουργία του οποίου έχει διδαχθεί, στον
οποίο θα συνθέσουν μια συλλογή γαλλικών τραγουδιών.
Κάθε ομάδα επιλέγει μια λέξη που να εκφράζει συναίσθημα. Στη συνέχεια
αναζητά στο YouTube ένα σχετικό γαλλικό τραγούδι και κάνει την ανάρτηση στον
ψηφιακό πίνακα γράφοντας λίγα λόγια για το τραγούδι αυτό. Ανεβάζουμε την
εργασία των μαθητών στο blog του σχολείου.
Η δραστηριότητα αυτή προσφέρει στους μαθητές τη δυνατότητα αξιοποίησης
του YouTube, την εξοικείωση στην αναζήτηση συγκεκριμένων πληροφοριών στο
συγκεκριμένο διαδικτυακό χώρο, την αξιοποίηση του ψηφιακού πίνακα PADLET, την
εμπέδωση πληροφοριών και γνώσεων μέσω της αλληλεπίδρασης και της ομαδικής
εργασίας.
Όλες οι δραστηριότητες που προτείνονται στα φύλλα εργασίας μέσω της
ομαδοσυνεργατικής διαδικασίας συμβάλλουν στην εκμάθηση και εμπέδωση των
νέων γνώσεων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
147
Φύλλα Εργασίας
Φύλλο εργασίας 1
Αφού χωριστείτε σε ομάδες με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου WordArt
(https://wordart.com/) να φτιάξετε ένα συννεφόλεξο στο οποίο να απεικονίζεται το
πορτραίτο της πρωταγωνίστριας. Δώστε περισσότερη έμφαση στο ψυχολογικό
πορτραίτο και δικαιολογήστε την απάντησή σας. Το συννεφόλεξο πρέπει να περιέχει
από 10-20 λέξεις.
Φύλλο εργασίας 2
Χωριστείτε σε ομάδες και με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου PIXTON
(https://www.pixton.com/gr/schools) φανταστείτε τον διάλογο που θα μπορούσε να
γίνει ανάμεσα στην τραγουδίστρια και στο πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται σε μια
υποτιθέμενη συνάντησή τους. Δημιουργήστε 4-5 καρέ, με δύο πρόσωπα στο κάθε
καρέ και ένα σύννεφο διαλόγου για κάθε πρόσωπο. Ο διάλογος μεταξύ των δύο
προσώπων πρέπει να εκφράζει τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια ανά δύο
παρουσιάστε τον διάλογο στην τάξη.
Φύλλο εργασίας 3
Δραστηριότητα 1
Το περασμένο Σάββατο παρακολουθήσατε τη συναυλία του αγαπημένου σας
καλλιτέχνη που έγινε στην πόλη σας.
Ανοίξτε το προσωπικό σας e-mail και στείλτε στον φίλο σας ένα μήνυμα με το
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, όπου θα του περιγράφετε τις εντυπώσεις και τα
συναισθήματά σας από τη συναυλία αυτή. (60-70 λέξεις).
Δραστηριότητα 2
Δημιουργία συλλογής γαλλικών τραγουδιών.
Χωριστείτε σε 4 ομάδες. Κάθε ομάδα επιλέγει μια από τις παρακάτω λέξεις που
φανερώνει συναίσθημα.
• Joie
• Tendresse
• Amour
• Tristesse
• Romantisme
• Désespoir
• Peur
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
148
Αναζητήστε στο YouTube γαλλικά τραγούδια που είναι σχετικά με τη λέξη που
επιλέξατε. Για να είστε σίγουροι για το περιεχόμενο του τραγουδιού μπορείτε να
επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα με τους στίχους. Στη συνέχεια με τους κωδικούς
που δόθηκαν σε κάθε ομάδα αναρτήστε το τραγούδι που επιλέξατε στον ψηφιακό
τοίχο που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό με τίτλο:
«On s’ exprime en chantant» https://el.padlet.com/filitsamatsagou/2nc6bb3tasql
Στην ανάρτησή σας θα πρέπει να αναφέρετε το όνομα της ομάδας σας, τον τίτλο του
τραγουδιού, το όνομα του καλλιτέχνη και με πολύ λίγα λόγια σε τι αναφέρεται.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
149
Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01
Οι κατακόμβες της Ιταλίας και της Μήλου μέσα από προγράμματα
παρουσιάσεων
Ιδιαίτερη θεματική περιοχή: Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας.
Κεφάλαιο: Β΄ Επέκταση, περιπέτειες και επίσημη αναγνώριση της Εκκλησίας.
Διδακτική ενότητα: Οι κατακόμβες: τόπος καταφυγής και μνήμης.
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου
Χρονική διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες
Διάταξη μαθητών: 4 ομάδες των 5 ατόμων
Σύντομη περιγραφή
Το μ-Σενάριο που ακολουθεί αφορά στα Θρησκευτικά της Γ΄ τάξης Γυμνασίου
και επιχειρεί να κινητοποιήσει τους μαθητές στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα,
ώστε να δημιουργήσουν από μόνοι τους παρουσιάσεις με τις σπουδαιότερες
κατακόμβες, αφού πρώτα μελετήσουμε την ενότητα στο ψηφιακό βιβλίο. Βασική
προϋπόθεση φυσικά αποτελεί το γεγονός ότι οι μαθητές μας εκ των προτέρων έχουν
εξοικειωθεί με το λογισμικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία παρουσιάσεων
(Power Point). Επιλέξαμε το λογισμικό παρουσίασης επειδή μπορεί να λειτουργήσει
και ως γνωστικό εργαλείο, καθώς η δημιουργία μιας παρουσίασης απαιτεί την εις
βάθος κατανόηση του υλικού, τον εντοπισμό βασικών εννοιών και των σχέσεων
μεταξύ τους, την αναδόμηση του υλικού και την ευσύνοπτη παρουσίασή του, με
αποτέλεσμα να γίνεται αναθεώρηση, αναδόμηση και αναστοχασμός γύρω από το
περιεχόμενο που μελετάται.
Διδακτικοί στόχοι
Σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο
Οι μαθητές:
- Nα ενημερωθούν για το θέμα και τους πρωταγωνιστές του κεφαλαίου.
- Να μπορούν να αντιληφθούν τους λόγους για τους οποίους οι κατακόμβες έγιναν
σύμβολο ηρωισμού των πρώτων χριστιανών.
- Να συνδέσουν τις έννοιες Θεολογίας και Τέχνης.
- Να μπουν στη θέση των χριστιανών της εποχής των κατακομβών και να
διακρίνουν, να περιγράψουν και να αποτιμήσουν τις δυσκολίες της Εκκλησίας των
πρώτων αιώνων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
150
- Να κατανοήσουν ότι οι κατακόμβες είναι ένα διαχρονικό σύμβολο ηρωισμού και
μια διαρκής υπενθύμιση ότι η πίστη προϋποθέτει κόπους, αγώνες και θυσίες.
Σχετικά με τη μαθησιακή διαδικασία
Οι μαθητές:
- Να αναπτύξουν την ομαδοσυνεργατική μάθηση.
- Να εξοικειωθούν στη συνεργατική έρευνα και
- Ν’ αξιοποιήσουν το ρόλο που έχουν αναλάβει μέσα στην ομάδα για το σκοπό της
ομάδας τους.
Σχετικά με την χρήση των ΤΠΕ
Σημαντικό ρόλο για την πραγματοποίηση των στόχων του μ-Σεναρίου παίζουν ο
διαδραστικός χάρτης, οι ψηφιακές εικόνες και οι βιωματικές τεχνικές. Γι’ αυτό
αναμένεται οι μαθητές να αξιοποιήσουν ομαδοσυνεργατικά:
- Τους χάρτες της Google με την εικονική περιήγηση στις κατακόμβες.
- Το ψηφιακό βιβλίο και το φωτόδενδρο (διδακτική ενότητα: Οι κατακόμβες: τόπος
καταφυγής και μνήμης)
- Λογισμικό παρουσίασης (Power Point)
Πορεία μ-Σεναρίου
1η
διδακτική ώρα στην τάξη
Α΄ Δραστηριότητα
Αρχικά προβάλλεται στον Διαδραστικό Πίνακα ο χάρτης της Ιταλίας
https://meleniro.files.wordpress.com/2012/11/italy.gif
και της Μήλου
http://www.milos-island.gr/geography/milosmap.jpg
έτσι, ώστε οι μαθητές να προσανατολιστούν γεωγραφικά. Παρουσιάζεται επίσης
στους μαθητές μέσα από τον Διαδραστικό πίνακα η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα
http://ebooks.edu.gr/new/allmaterial.php
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
151
2η
διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής
Β΄ Δραστηριότητα
Γίνεται εικονική περιήγηση στον Διαδραστικό χάρτη των κατακομβών
- http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/5991
καθώς επίσης και στις κατακόμβες Μήλου, Ιταλίας, παραστάσεις κατακομβών:
- http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8677,
- http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4658
- http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4478
Οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερες ομάδες, ανάλογα με τον υποτιθέμενο τόπο
καταγωγής τους: Ρωμαίοι, Σικελιώτες, Ναπολιτάνοι και Μήλιοι.
Αξιοποιώντας τον Διαδραστικό Πίνακα χωρίζουμε την οθόνη του σε τέσσερα
μέρη ανάλογα με τις ομάδες που έχουμε. Ο αρχηγός από κάθε ομάδα καταγράφει στο
μέρος του πίνακα και με το χρώμα που αντιστοιχεί στην ομάδα του τη γεωγραφική
θέση, τι παραστάσεις και σύμβολα υπάρχουν μέσα σ’ αυτή και μια μικρή περιγραφή
του εσωτερικού της.
3η
διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής
Γ΄ Δραστηριότητα
Κάθε ομάδα έχει μπροστά της έναν ΗΥ, στον οποίο υπάρχει εγκατεστημένο το
πρόγραμμα Power Point, το οποίο είναι εύχρηστο για τους μαθητές. Η κάθε ομάδα
αναλαμβάνει να κάνει εικονική περιήγηση στις κατακόμβες της περιοχής της.
Επίσης κάθε ομάδα δημιουργεί στον υπολογιστή της μια μικρή παρουσίαση
μέχρι έξι διαφάνειες από τις κατακόμβες της περιοχής της, στις οποίες έκανε εικονική
περιήγηση, στην οποία βάζει τίτλο, καταγράφει τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης,
παραστάσεις και σύμβολα μέσα σ΄αυτή, κάνοντας ταυτόχρονα μια μικρή περιγραφή
του εσωτερικού της.
4η
διδακτική ώρα στην τάξη
Δ΄ Δραστηριότητα
Κάθε ομάδα παρουσιάζει στις άλλες ομάδες την «Παρουσίαση» που
δημιούργησε και οι αρχηγοί των ομάδων συνεργάζονται για την ενοποίηση όλων σε
μία. Στη συνέχεια γίνεται παρουσίασή της μέσα από το Διαδραστικό Πίνακα στην
ολομέλεια της τάξης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
152
Φύλλα Εργασίας
Φύλλο εργασίας 1ο
 Στις παρακάτω ιστοσελίδες
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8677,
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4658
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4478
υπάρχει υλικό για τις κατακόμβες της Ιταλίας και της Μήλου. Κάθε ομάδα θα πρέπει
να κάνει μια πολύ προσεκτική εικονική περιήγηση.
Α΄ ομάδα - Ρωμαίοι: στις κατακόμβες της Ρώμης
Β΄ ομάδα - Σικελιώτες: στις κατακόμβες της Σικελίας
Γ΄ ομάδα - Ναπολιτάνοι: στις κατακόμβες της Νάπολης και
Δ΄ ομάδα - Μήλιοι: στις κατακόμβες της Μήλου.
 Κάθε ομάδα να καταγράψει στον ΔΠ, στο τμήμα που της αντιστοιχεί και με το δικό
της χρώμα τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης που της έχει ανατεθεί, τις
παραστάσεις και τα σύμβολα που υπάρχουν μέσα σ’ αυτή καθώς μια μικρή
περιγραφή του εσωτερικού της.
Φύλλο εργασίας 2ο
 Ανοίξτε το πρόγραμμα Power point από το εικονίδιο που βρίσκεται στην επιφάνεια
εργασίας του υπολογιστή σας.
 Τα μέλη της κάθε ομάδας να συνεργαστείτε και να δημιουργήσετε μια παρουσίαση
μέχρι έξι διαφάνειες για την κατακόμβη που επισκεφτήκατε. Στην παρουσίαση θα
πρέπει:
 να βάλετε τίτλο
 να καταγράψετε τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης
 να δείξετε παραστάσεις και σύμβολα που υπάρχουν σ΄αυτές
 να κάνετε σύντομη περιγραφή του εσωτερικού της.
Οι αρχηγοί των ομάδων συνεργαζόμενοι να ενοποιήσουν τις τέσσερες παρουσιάσεις
σε μία. Να γίνει αποθήκευση όλων των παρουσιάσεων.
Και τέλος να γίνει ανάρτησή τους στο blog της τάξης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
153
Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου – Ασημακόπουλος Γεώργιος, ΠΕ02
Η Βιομηχανική Επανάσταση
Διδακτικές ενότητες: «12. Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης» και «13.
Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης»
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Ιστορία (στοιχεία από Κοινωνιολογία, Αρχές
Οικονομικής Θεωρίας, Φυσική/Χημεία)
Χρονική διάρκεια: Προτείνεται να υλοποιηθεί σε 3-4 διδακτικές ώρες (ανάλογα με
την εξοικείωση των μαθητών) στο Σχολικό Εργαστήριο Πληροφορικής ή στην τάξη με
χρήση φορητών υπολογιστών, ενώ μπορεί να υπάρχει ενασχόληση των μαθητών στο
ενδιάμεσο διάστημα και στο σπίτι, για την πληρέστερη συλλογή, την επιλογή και τη
διαμόρφωση του υλικού της συνεργατικής δραστηριότητας. Η παραγωγή του βίντεο-
παρουσίασης προτείνεται να γίνει στην τάξη ή στο Εργαστήριο κατά την τελευταία
από τις προαναφερόμενες διδακτικές ώρες.
Σύντομη περιγραφή
Το σενάριο που ακολουθεί αποτελεί μια διδακτική πρόταση για τη διδασκαλία
της Ιστορίας Γ Γυμνασίου με τη χρήση Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της
Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Επικεντρώνεται θεματικά στη Βιομηχανική Επανάσταση, σε
βασικές πτυχές και γνωρίσματά της και εμπλέκει τους μαθητές σε δραστηριότητες,
ώστε να μπορέσουν να την αντιμετωπίσουν στο χωρο-χρονικό και κοινωνικο-πολιτικό
πλαίσιο όπου εκδηλώθηκε. Μέσα από την αναζήτηση των σχετικών πληροφοριών θα
συνειδητοποιήσουν αλλαγές που έχουν επέλθη στην κοινωνία μετά τη βιομηχανική
επανάσταση. Παράλληλα θα εκφραστούν δημιουργικά με χρήση της υπολογιστικής
τεχνολογίας. Για να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες θα συνεργαστούν με
συμμαθητές τους σε μικρές ομάδες. Σ’ αυτό το πλαίσιο ο ρόλος του εκπαιδευτικού
μετασχηματίζεται, από απλό μεταδότη γνώσεων σε διευκολυντή-συντονιστή της
προσπάθειας των μαθητών. Η συγκεκριμένη πρόταση έχει διάρκεια τέτοια, που να
μπορεί να ενσωματωθεί άνετα στο ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα. Προσπαθεί, μεταξύ
άλλων, να προσεγγίσει την ιστορική πραγματικότητα μέσα από μια διαφορετική ματιά
και με βάση δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, κάνοντας χρήση
λογισμικού που ενισχύει την αυτενέργεια και τη δημιουργικότητα των μαθητών.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
154
Διδακτικοί Στόχοι
Γνωστικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται (κλασικός γραμματισμός):
- να ανακαλέσουν γνώσεις από την Ιστορία της Β΄ Γυμνασίου σχετικές με τις
μεταβολές που διαμόρφωσαν ευνοϊκές συνθήκες για τις απαρχές της
εκβιομηχάνισης στα μέσα του 18ου
αι.
- να γνωρίσουν την εξέλιξη της βιομηχανικής επανάστασης, την ωρίμανση και την
εξάπλωσή της σε περιοχές της Ευρώπης και στις ΗΠΑ
- να διακρίνουν κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης
- να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τη στενή σύζευξη επιστημών και
βιομηχανικής επανάστασης
- να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τη στενή σχέση μεταξύ βιομηχανικής
επανάστασης και των εξελίξεων στον χώρο των συγκοινωνιών και επικοινωνιών
- να γνωρίσουν τον οικονομικό φιλελευθερισμό ως βάση του τρόπου οργάνωσης
της κοινωνίας που ονομάζεται καπιταλισμός ή οικονομία της ελεύθερης αγοράς·
να κατανοήσουν, σε γενικές γραμμές, τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλισμού,
καθώς και το φαινόμενο των οικονομικών κρίσεων
- να γνωρίσουν τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς που συνδέθηκαν με τη
βιομηχανική επανάσταση, ιδίως τα σχετικά με την ισχυροποίηση της αστικής
τάξης και την εμφάνιση της εργατικής τάξης
- να κατανοήσουν ότι οι άθλιες συνθήκες ζωής των εργατών οδήγησαν σε
οργανωμένες διεκδικήσεις εκ μέρους τους (συνδικαλισμός), γέννησαν τις
σοσιαλιστικές θεωρίες αναμόρφωσης της κοινωνίας και οδήγησαν στη
δημιουργία πολιτικών κομμάτων που δραστηριοποιούνταν στο όνομα της
εργατικής τάξης
- να γνωρίσουν τα σχετικά με τις απαρχές διαμόρφωσης του κινήματος για την
πολιτική και κοινωνική χειραφέτηση των γυναικών
- να αποτιμήσουν, σε γενικές γραμμές, τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της
βιομηχανικής επανάστασης
Παιδαγωγικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται:
- να αναπτύξουν πρωτοβουλία, ώστε να οργανώσουν και να παρουσιάσουν με
δημιουργικό και ελκυστικό τρόπο πρωτογενές και δευτερογενές ιστορικό υλικό
- μέσα από τη δημιουργία αναπαραστάσεων να μπορέσουν να διαχειριστούν
καλύτερα την πολυπλοκότητα που προκύπτει από τον πλούτο και την πληθώρα
των πληροφοριών
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
155
- να αναπτύξουν συνεργατικότητα από την ένταξή τους σε ομάδες και την κοινή
προσπάθεια για την επίτευξη ενός σκοπού. Αναμένεται δηλαδή οι μαθητές να
επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να συνομιλήσουν, να μοιραστούν τις γνώσεις τους
και να εργαστούν από κοινού για να δημιουργήσουν ένα κοινό προϊόν· να θέσουν
από κοινού τους στόχους τους, να εγκαθιδρύσουν ένα κοινό πλαίσιο εργασίας, να
λάβουν αποφάσεις, να επιλύσουν προβλήματα που θα ανακύψουν, να βρουν και
να τροποποιήσουν λύσεις και να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα συζητώντας και
ενεργώντας από κοινού.
- να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία μέσα από την επιλογή και
επεξεργασία πληροφοριών που εξυπηρετούν την επίλυση συγκεκριμένων
προβλημάτων (κριτικός γραμματισμός)
- να εκφραστούν δημιουργικά σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα και τις έννοιες που
θα συναντήσουν σε αντίθεση με την απλή απομνημόνευση πληθώρας
πληροφοριών που έχουν ως τώρα συνηθίσει
Τεχνολογικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται (νέος γραμματισμός):
- να αξιοποιήσουν δημιουργικά στη διδακτική-μαθησιακή διαδικασία τους
ηλεκτρονικούς υπολογιστές (τους υπολογιστές του Εργαστηρίου Πληροφορικής ή
φορητούς υπολογιστές που πιθανώς διαθέτει το σχολείο ή και οι ίδιοι)
- να αξιοποιήσουν το διαδίκτυο ως πηγή πληροφοριών και έμπνευσης
- να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης, επιλογής και διαχείρισης των
πληροφοριών που αντλούν από το διαδίκτυο
- να αναπτύξουν δεξιότητες επεξεργασίας και παρουσίασης των ιστορικών
πληροφοριών κάνοντας χρήση υπολογιστικών εργαλείων με δυνατότητες
πολλαπλών αναπαραστάσεων
- να αναπτύξουν δεξιότητες δημιουργίας πολυτροπικού/πολυμεσικού κειμένου
κάνοντας χρήση εργαλείων συνεργατικής γραφής (wiki)
- να οπτικοποιήσουν όρους και έννοιες κάνοντας χρήση λογισμικού
δημιουργίας/επεξεργασίας νοητικών χαρτών
- να αναπτύξουν δεξιότητες ηλεκτρονικής συνεργασίας με άλλες ομάδες κάνοντας
χρήση λογισμικού σύγχρονης συνεργασίας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
156
Λεπτομερής παρουσίαση
Σκεπτικό
Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου δεν
διαθέτουν συστηματικές γνώσεις για τη βιομηχανική επανάσταση, το πλαίσιο στο
οποίο εμφανίστηκε και τις επιπτώσεις που είχε. Σίγουρα γνωρίζουν από
προηγούμενες τάξεις (π.χ. Β΄ Γυμνασίου) για τις αλλαγές (τεχνολογικές, κοινωνικές)
που συντελούνται μετά τον Μεσαίωνα στην Ευρώπη. Επίσης έχουν μια γενική (μάλλον
εμπειρική) εικόνα για τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις που σχετίζονται με την
εκβιομηχάνιση. Στην κοινωνική τους ζωή έχουν ακούσει έννοιες, όπως
«καπιταλισμός», «σοσιαλισμός», «συνδικαλισμός», «εργατικό κίνημα» κ.ά. Ωστόσο
δεν έχουν συστηματική και συνολική εικόνα για όλα αυτά και δεν γνωρίζουν το
ακριβές περιεχόμενο των αντίστοιχων όρων, καθώς δεν τους έχουν διδαχθεί
προηγουμένως. Επίσης οι όροι αυτοί δεν έχουν συσχετιστεί συστηματικά με άλλες
εξελίξεις και παράγοντες που διαμόρφωσαν τη νεότερη και σύγχρονη ευρωπαϊκή
ιστορία.
Η περιγραφόμενη εδώ διδακτική παρέμβαση έλαβε υπ’ όψη αυτή την
πραγματικότητα. Προσπάθησε επίσης να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε οι
μαθητές να συνειδητοποιήσουν τον αντίκτυπο της βιομηχανικής επανάστασης σε
κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές εκφάνσεις των σύγχρονων κοινωνιών. Επειδή
ένα τόσο πολυδιάστατο ζήτημα είναι εξ ορισμού δύσκολο να προσεγγιστεί
εξαντλητικά και να κατανοηθεί πλήρως από μαθητές αυτής της ηλικίας, έγινε
προσπάθεια οι μαθητές να αντιμετωπίσουν ως «δική τους υπόθεση» την ενασχόληση
με το θέμα.
Συγκεκριμένα, οι μαθητές θα έρθουν σε επαφή με βασικές πτυχές και
γνωρίσματα της «βιομηχανικής επανάστασης». Θα μπορέσουν να την τοποθετήσουν
στο χωρο-χρονικό και κοινωνικο-πολιτικό της πλαίσιο. Θα γνωρίσουν τομείς της
ανθρώπινης δραστηριότητας που σχετίστηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση (π.χ.
παραγωγή, συγκοινωνίες, επιστήμες κλπ). Θα γνωρίσουν το περιεχόμενο σχετικών
πολιτικών, κοινωνιολογικών και οικονομικών όρων (π.χ. οικονομικός
φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, μετοχικές εταιρείες, σοσιαλισμός, συνδικαλισμός
κλπ). Θα μάθουν για το εργατικό κίνημα, τις συνθήκες που το γέννησαν, τις θεωρίες
που το στήριξαν, και την επίδραση που έχει στις κοινωνίες από την εμφάνισή του
μέχρι σήμερα. Μέσα από την αναζήτηση των σχετικών πληροφοριών θα
συνειδητοποιήσουν αλλαγές που έχουν επέλθη στην κοινωνία μετά τη βιομηχανική
επανάσταση.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την ενασχόληση με την 1η
δραστηριότητα, αναμένουμε
οι μαθητές να ανακαλύψουν, μέσα από την προσωπική τους αναζήτηση, διαστάσεις
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
157
της βιομηχανικής επανάστασης που δεν γνώριζαν. Επίσης, κατά την 3η
δραστηριότητα
αναμένουμε οι μαθητές να αντιληφθούν συνολικά τους παράγοντες που επηρέασαν
τη βιομηχανική επανάσταση και τις συνέπειες που αυτή είχε. Τέλος, κατά την 4η
δραστηριότητα αναμένουμε οι μαθητές να ανακαλύψουν από μόνοι τους το μέγεθος
των αλλαγών που προκάλεσε η βιομηχανική επανάσταση σε συγκεκριμένους τομείς
της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου και οι οποίες αλλαγές επηρεάζουν και τη δική μας
ζωή σε συλλογικό ή ατομικό επίπεδο.
Σ’ αυτή την προσέγγιση θεωρούμε τη χρήση της τεχνολογίας καθοριστική.
Προσφέρει πολλές διαφορετικές δυνατότητες έκφρασης στους μαθητές, δίνει τη
δυνατότητα συνεχών αλλαγών και διορθώσεων, προκαλεί το ενδιαφέρον και τη
δημιουργικότητα. Μάλιστα η δυνατότητα ανάρτησης της καλύτερης εργασίας στο
ιστολόγιο του σχολείου δίνει κίνητρο για συναγωνισμό μεταξύ των ομάδων. Εξάλλου,
τα χρησιμοποιούμενα τεχνολογικά εργαλεία προσφέρουν δυνατότητες που δε θα
μπορούσαν να επιτευχθούν με την παραδοσιακή προσέγγιση του μαθήματος. Οι
συνεργατικές δυνατότητες του wiki και των Εγγράφων Google και οι δημιουργικές
αποχρώσεις του βίντεο δίνουν μια άλλη διάσταση στην προσπάθεια των μαθητών, η
οποία δύσκολα επιτυγχάνεται με τη στατική ύλη του παραδοσιακού βιβλίου και την
κατά μέτωπον διδασκαλία.
Σύνδεση με τα ισχύοντα στο Σχολείο
Η παρούσα διδακτική πρόταση ακολουθεί το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα
Σπουδών του Γυμνασίου και το ΔΕΠΠΣ (σσ. 222-223) εστιάζοντας στο προς διδασκαλία
υλικό των ενοτήτων 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13
(Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης) του σχολικού
εγχειριδίου της Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου. Φιλοδοξεί δε να εμπλουτίσει και να επεκτείνει
αυτό το υλικό με βάση την ομαδική εργασία των μαθητών και να πετύχει τηνκαλύτερη
εμπέδωσή του μέσα από μια διαδικασία που έχει προσωπικό νόημα για τους ίδιους
τους μαθητές.
Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή
Για την υλοποίηση του παρόντος σεναρίου απαιτείται η ύπαρξη διαθέσιμου
Σχολικού Εργαστηρίου Πληροφορικής με σύνδεση των υπολογιστών στο διαδίκτυο.
Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην τάξη φορητοί υπολογιστές (laptops)
που πιθανώς να διαθέτει το σχολείο ή να μπορούν να φέρουν οι ίδιοι οι μαθητές, σε
συνδυασμό με την ύπαρξη διαθέσιμου ασύρματου δικτύου (π.χ. μικρού ασύρματου
δικτύου που θα δημιουργηθεί τοπικά σε επίπεδο αίθουσας). Στην περίπτωση αυτή
πρέπει να υπάρχει ικανός αριθμός φορητών υπολογιστών (τουλάχιστον ένας για κάθε
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
158
ομάδα εργασίας), να είναι φορτισμένοι και να λειτουργούν απρόσκοπτα σε σχέση με
τα λογισμικά που θα χρησιμοποιηθούν.
Τα λογισμικά που έχουν επιλεγεί δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις από πλευράς
επεξεργαστικής ισχύος και έτσι δεν αναμένεται οι μαθητές να συναντήσουν ιδιαίτερο
πρόβλημα στην εκτέλεση των εφαρμογών. Τα κύρια λογισμικά είναι διαδικτυακά,
οπότε δεν χρειάζονται εγκατάσταση. Προϋποτίθεται απλώς η ύπαρξη φυλλομετρητή
ιστοσελίδων.
Η διαδικτυακή υπηρεσία δημιουργίας και φιλοξενίας wiki επελέγη να είναι το
http://www.pbworks.com καθ’ ότι το http://wikispaces.com έχει διακόψει πλέον τη
λειτουργία του. Το κριτήριο για την επιλογή ήταν η καταλληλότητα της υπηρεσίας για
εκπαιδευτική χρήση, η σταθερότητα και η ταχύτητά της, οι δυνατότητες διαχείρισης
και επεξεργασίας και οι επιλογές που δίνει στο χρήστη για τη διαμόρφωση του
περιεχομένου. Επιπλέον, η υπηρεσία αυτή έχει τύχει μεγάλης αποδοχής στην
κοινότητα των χρηστών παγκοσμίως, ώστε να έχει δημιουργηθεί ήδη μια ευρεία
κοινότητα υποστήριξης σε τεχνικά θέματα που μπορούν να προκύψουν σχετικά με το
συγκεκριμένο περιβάλλον. Εξ άλλου, η εμπλοκή των μαθητών γίνεται με την
αποστολή απλών προσκλήσεων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ το
περιβάλλον προσθήκης και επεξεργασίας περιεχομένου μοιάζει πολύ με αυτό που
έχουν συνηθίσει οι μαθητές χρησιμοποιώντας έναν απλό επεξεργαστή κειμένου. Για
να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος σε διαδικαστικά θέματα, θα πρέπει να έχει ανοιχθεί εκ
των προτέρων από τον διδάσκοντα λογαριασμός στην εν λόγω υπηρεσία και να έχει
δημιουργηθεί η αρχική σελίδα και οι υποσελίδες, τις οποίες θα συμπληρώσουν με
υλικό οι διάφορες ομάδες των μαθητών.
Για να αντλήσουν το υλικό τους οι μαθητές θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν
έντυπες (σχολικό εγχειρίδιο) και ηλεκτρονικές πηγές (ιστοσελίδες και αρχεία .pdf).
Φυλλομετρητές ιστοσελίδων και λογισμικό ανάγνωσης .pdf αρχείων υπάρχει
συνήθως προεγκατεστημένο στους υπολογιστές των Σχολικών Εργαστηρίων
Πληροφορικής και στους αντίστοιχους φορητούς υπολογιστές, οπότε γι’ αυτά δεν
χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη διαδικασία.
Κατά τη φάση της εργασίας στο σπίτι προϋποτίθεται ότι οι μαθητές διαθέτουν
λειτουργούντα υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο. Σε περίπτωση κωλύματος
προτείνεται οι μαθητές να συνεργαστούν επισκεπτόμενοι ο ένας τον άλλο ή να
χρησιμοποιήσουν υπολογιστή του σχολείου σε κάποιο «κενό» μαθημάτων που
μπορεί να προκύψει.
Για τη συνεργατική δημιουργία σχεδιαγράμματος με βασικές έννοιες του προς
διερεύνηση θέματος (της βιομηχανικής επανάστασης) επελέγη η υπηρεσία των
Εγγράφων Google «Σχέδιο». Η εν λόγω υπηρεσία είναι εύχρηστη και προσιτή,
επιτρέπει την ταυτόχρονη εργασία των μαθητών και διαθέτει περιβάλλον που μοιάζει
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
159
με άλλες εφαρμογές Google ή εφαρμογές γραφείου γενικότερα, με τις οποίες είναι
εξοικειωμένοι σε μεγάλο βαθμό οι μαθητές.
Για τη δημιουργία διαφανειών παρουσίασης από κάθε ομάδα θα
χρησιμοποιηθεί κατά βάση λογισμικό παρουσιάσεων (π.χ. MS PowerPoint,
Presentation κ.ά.π.). Τέτοιο υλικό υπάρχει επίσης στους υπολογιστές του Σχολικού
Εργαστηρίου και συνήθως στους περισσότερους φορητούς υπολογιστές.
Το υλικό αυτό θα μετατρέψουν οι μαθητές σε βίντεο κάνοντας χρήση της
διαδικτυακής υπηρεσίας ψηφιακής αφήγησης http://slideshare.net, ώστε να
παραγάγουν το τελικό αποτέλεσμα, να παρουσιάσουν δηλαδή την εργασία τους με
ελκυστικό τρόπο στην ολομέλεια του τμήματος. Η σημασία στο στάδιο αυτό έγκειται
στο είδος της πληροφορίας που θα επιλέξουν οι μαθητές και στον τρόπο προβολής
της, ώστε να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός βίντεο. Η συγκεκριμένη
υπηρεσία επελέγη διότι χαρακτηρίζεται από απλή διαδικασία εγγραφής, ενώ τα
εργαλεία που προσφέρει στη δωρεάν έκδοση υπερκαλύπτουν τις ανάγκες της
δραστηριότητας και προσφέρουν ένα ελκυστικό πολυμεσικό αποτέλεσμα που μπορεί
να παρουσιαστεί ως αυτόνομο βίντεο ή να ενσωματωθεί σε ιστοσελίδα ή ιστολόγιο
εύκολα και γρήγορα. Ο συνδυασμός χρήσης λογισμικού παρουσιάσεων και υπηρεσίας
slideshare.net, σε σύγκριση με άλλες αντίστοιχες διαδικτυακές υπηρεσίες
εξασφαλίζει, εκτός των άλλων, ότι τα κείμενα που θα γραφούν σε ελληνικά θα
αποδοθούν με το σωστό τρόπο και θα είναι ευανάγνωστα. Ο σχετικός λογαριασμός
στην παραπάνω υπηρεσία είναι προτιμότερο να έχει ήδη δημιουργηθεί από τον
εκπαιδευτικό, ώστε να αποφευχθεί η καταχώρηση προσωπικών στοιχείων των
μαθητών.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών
Θα πρέπει να έχει προηγηθεί κάποια διαδικασία εξοικείωσης με τα λογισμικά
που χρησιμοποιούνται. Κανένα από αυτά τα λογισμικά δεν περιλαμβάνεται στη
διδακτέα ύλη του μαθήματος Πληροφορικής του Γυμνασίου. Αν και οι μαθητές
μπορούν εύκολα να εξερευνήσουν τις δυνατότητες των παραπάνω λογισμικών,
χρειάζονται εν τούτοις μια αρχική εξοικείωση με το περιβάλλον καθενός και τα
προσφερόμενα εργαλεία που θα τους χρησιμεύσουν στην εκτέλεση των
δραστηριοτήτων.
Σε επίπεδο οργάνωσης της τάξης θα πρέπει να υπάρχει προηγούμενη εμπειρία
των μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες και να έχει προηγηθεί η σύσταση των
ομάδων, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος σε διαδικαστικά θέματα.
Τέλος, καλό θα είναι να έχει γίνει κάποια εισαγωγή στο θέμα των
συγκεκριμένων ενοτήτων, ώστε οι μαθητές να αξιοποιήσουν και να κατανοήσουν
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
160
καλύτερα το υλικό που θα συναντήσουν στο σχολικό βιβλίο και τις διαδικτυακές
πηγές.
Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές
Για την οικοδόμηση της νέας γνώσης ακολουθείται η διερευνητική-
ανακαλυπτική μέθοδος και το ομαδοσυνεργατικό μοντέλο μάθησης.
Οι μαθητές θα αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με παράγοντες και συνθήκες
που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση· τις επιπτώσεις που αυτή είχε και την
εξάπλωσή της σε διάφορες χώρες· τις επιστήμες που σχετίστηκαν με τη βιομηχανική
επανάσταση· τις εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες που συνδέθηκαν μ’
αυτή· τις οικονομικές θεωρίες και τις εξελίξεις στην αγορά που σχετίστηκαν με τη
δημιουργία εργοστασίων και μεγάλων επιχειρήσεων· τις μεταβολές στην κοινωνία και
την πολιτική· τις νέες πολιτικές θεωρίες και τον συνδικαλισμό ως τρόπο διεκδίκησης·
τη χειραφέτηση των γυναικών και το γυναικείο κίνημα. Από αυτές τις πληροφορίες θα
επιλέξουν όσες, κατά τη γνώμη τους, εξυπηρετούν τις απαντήσεις που πρέπει οι ίδιοι
να δώσουν σε συγκεκριμένα ερωτήματα που έχουν σχέση με τις επιμέρους σελίδες
του wiki. Θα αξιολογήσουν λοιπόν αυτές τις πληροφορίες με βάση τη σχετικότητα και
τη χρησιμότητά τους και θα προσπαθήσουν να τις αξιοποιήσουν για τη σύνταξη της
(υπο)σελίδας τους. Στην προσπάθειά τους αυτή θα αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των
ΤΠΕ, ώστε να δημιουργήσουν συνεργατικά και δυναμικά τα κείμενά τους: να
εκμεταλλευτούν την προσφορά όλων των μελών της ομάδας και να «δουλεύουν» το
κείμενό τους μέχρι την τελευταία στιγμή κάνοντας αλλαγές σε όποιο σημείο και σε
όποιο επίπεδο επιθυμούν. Επίσης θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν
πολυτροπικά/πολυμεσικά κείμενα, αξιοποιώντας δυνατότητες των ΤΠΕ και πηγές
πληροφοριών, όπως οι εικόνες και τα βίντεο (βλ. και Depover et al., 2010).
Μ’ αυτόν τον τρόπο οι μαθητές προσεγγίζουν το ιστορικό υλικό και
«διαλέγονται» μαζί του στο πλαίσιο της ερευνητικής και δημιουργικής τους
προσπάθειας. Δεν αποστηθίζουν ιστορικές πληροφορίες επειδή κάποιος τους το
επέβαλε, αλλά, μέσα από τη συνεργασία και την αναζήτηση, η οικοδόμηση της
ιστορικής γνώσης αποκτά προσωπικό νόημα και βιωματικό χαρακτήρα. Μέσα στην
ομάδα αναδεικνύεται ο ιδιαίτερος τρόπος, με τον οποίο κάθε άτομο αντιλαμβάνεται
και ερμηνεύει την ιστορική πληροφορία. Έτσι, με την αλληλεπίδραση των μελών,
οικοδομείται επαγωγικά και συλλογικά η πορεία προς την ιστορική γνώση
(οικοδομισμός, βλ. και Κόμης, 2004).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
161
Οργάνωση της τάξης
Οι μαθητές του τμήματος θα χωριστούν σε έξι ομάδες των τριών-τεσσάρων
ατόμων η καθεμιά. Προτείνεται η σύσταση των ομάδων να μείνει σταθερή καθ’ όλη
τη διάρκεια της παρέμβασης. Επίσης κάθε ομάδα να περιλαμβάνει μαθητές και από
τα δύο φύλα και να μη δημιουργηθούν ομάδες με μόνο «καλούς» ή μόνο
«αδύναμους» μαθητές. Θα ζητηθεί από τα μέλη κάθε ομάδας να ορίσουν αρχικά
ποιος θα είναι ο συντονιστής της. Έτσι θα υπάρχει πάντα κάποιος υπεύθυνος για το
έργο της ομάδας και τον συντονισμό των υπολοίπων μελών. Επίσης θα ζητηθεί να
αλλάζει ο συντονιστής σε κάθε επιμέρους δραστηριότητα, ώστε να αποφευχθεί
«κατάχρηση» αυτού του ρόλου.
Σε πρώτη φάση θα πρέπει να περιγραφεί αδρομερώς το έργο των ομάδων:
κάθε ομάδα θα πρέπει να συλλέξει το κατάλληλο υλικό (από το σχολικό εγχειρίδιο και
τις προτεινόμενες ιστοσελίδες), σχετικό με το θέμα που της έχει ανατεθεί. Το υλικό
αυτό πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να βοηθήσει την ομάδα να το χρησιμοποιήσει ως
βοηθητικό υλικό, για να συνθέσει το τελικό κείμενο στο wiki. Έπειτα θα πρέπει η
ομάδα να οργανώσει το υλικό που έχει συλλεχθεί από τα μέλη της, να ελέγξει τη
συνάφεια με τους στόχους της εργασίας και, αφού ελέγξει την καταλληλότητα, τη
σπουδαιότητα, την πρωτοτυπία του κλπ, να συντάξει το κείμενο, το οποίο θα είναι
βασισμένο στους στόχους της κάθε δραστηριότητας. Τέλος, θα πρέπει να ελέγξει
γραμματικά και συντακτικά το περιεχόμενο κάθε δραστηριότητας που θα γραφεί,
όπως επίσης και τη μορφοποίηση του περιεχομένου.
Για το αποτέλεσμα που θα προκύψει, ο διδάσκων τονίζει πως όλοι οι μαθητές
είναι υπεύθυνοι και γι’ αυτό θα είναι καλό να βοηθούν ο ένας τον άλλο και να
συνδυάζουν τις δυνατότητές τους, προκειμένου να πετύχουν τα βέλτιστα. Αυτό ισχύει
και κατά τη φάση της εργασίας στο σπίτι.
Σε κάθε ομάδα αντιστοιχεί ένα Φύλλο Εργασίας, το οποίο θα δοθεί σε έντυπη
και ηλεκτρονική μορφή. Αφού μελετήσουν οι ομάδες τα φύλλα εργασίας και λάβουν
τις απαραίτητες οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν, θα εργάζονται ταυτόχρονα,
λαμβάνοντας υποστήριξη από τον διδάσκοντα, όποτε τη χρειάζονται.
Επιμέρους φάσεις
Α΄ φάση (μία διδακτική ώρα – η διάρκεια μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον βαθμό
εξοικείωσης των μαθητών και την προετοιμασία που έχει προηγηθεί)
Ο διδάσκων χρησιμοποιεί ως αφόρμηση ολιγόλεπτο βίντεο σχετικό με τη
βιομηχανική επανάσταση και με τις αλλαγές που αυτή προκάλεσε, με σκοπό να
κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών και να προετοιμάσει το έδαφος για τη
δραστηριότητα που θα ακολουθήσει.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
162
Κατόπιν εξηγεί τον σκοπό και τους στόχους, τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί
και τον ρόλο των ομάδων. Σ’ αυτή τη φάση κατανέμονται επίσης τα θέματα εργασίας
στις ομάδες.
Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες των τριών-τεσσάρων ατόμων, βρίσκονται
μπροστά στους υπολογιστές τους. Παράλληλα ο διδάσκων μοιράζει τα Φύλλα
Εργασίας σε κάθε ομάδα. Προτρέπει τους μαθητές να επισκεφθούν τον σχετικό
συνεργατικό ιστότοπο (wiki) που έχει δημιουργηθεί για την περίσταση. Αφού
περιηγηθούν σύντομα σε όλες τις υποσελίδες (ώστε να σχηματίσουν μια συνολική
αρχική εικόνα), πρέπει να επικεντρώσουν την προσοχή τους στην υποσελίδα που
αντιστοιχεί στην ομάδα τους και να μελετήσουν τα ερωτήματα, στα οποία πρέπει να
απαντήσουν με σκοπό να την εμπλουτίσουν. Ο διδάσκων διευκρινίζει ότι οι μαθητές,
α) μελετώντας το κείμενο του σχολικού τους βιβλίου και β) επισκεπτόμενοι τις
προτεινόμενες ή άλλες ιστοσελίδες, θα πρέπει να διερευνήσουν και να επιλέξουν τα
απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες που τους
έχουν δοθεί. Επισημαίνει επίσης ότι ο δικός του ρόλος θα είναι συντονιστικός και
υποστηρικτικός. Αυτό σημαίνει ότι δε θα δίνει έτοιμες πληροφορίες στους μαθητές,
όπως στο παραδοσιακό μάθημα. Ούτε θα επιχειρεί να τους κατευθύνει, ώστε να
αποφύγουν τα λάθη. Και οι μαθητές δε θα είναι απλοί ακροατές-καταναλωτές
γνώσεων. Ο διδάσκων θα επιλύει ζητήματα κυρίως τεχνικής-διαδικαστικής φύσεως·
θα θέτει ερωτήματα ωθώντας τους μαθητές σε απάντησή τους· θα διευκολύνει, όταν
οι μαθητές βρίσκονται σε αδιέξοδο· θα προτείνει εναλλακτικές προσεγγίσεις· κυρίως
θα προβληματίζει τους μαθητές για να αναζητούν από μόνοι τους τη λύση σ’ αυτό που
προσπαθούν να κάνουν. Οι μαθητές στο πλαίσιο των ομάδων τους θα αναζητήσουν,
θα επιλέξουν και θα παρουσιάσουν με τα δικά τους κριτήρια και τις δικές τους
δυνατότητες τις πληροφορίες που πιστεύουν ότι εξυπηρετούν τα θέματα που τους
ανατίθενται.
Συγκεκριμένα το θέμα εργασίας για την πρώτη ομάδα είναι «Παράγοντες και
συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση – κύρια γνωρίσματα της
εκβιομηχάνισης»· το θέμα για τη δεύτερη ομάδα είναι «Εξάπλωση της βιομηχανικής
επανάστασης σε διάφορες χώρες – πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε –
σημαντικές χρονολογίες»· για την τρίτη ομάδα «Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη
βιομηχανική επανάσταση – εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες»· για την
τέταρτη «Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός
φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική αγορά)»· για την
πέμπτη ομάδα «Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους
απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες»· για την έκτη ομάδα
«Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες συσπείρωσης εργατών,
πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) – χειραφέτηση γυναικών και γυναικείο κίνημα».
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
163
Β΄ φάση (μία διδακτική ώρα) – ανατροφοδοτικός χαρακτήρας
Σ’ αυτή τη φάση ο διδάσκων επισημαίνει τα θέματα που διαπίστωσε πως
δυσκόλεψαν ή προβλημάτισαν τις ομάδες, σχολιάζει τυχόν τεχνικά ζητήματα που
προέκυψαν και καλεί τις ομάδες να προβούν σε ετερο-αξιολόγηση και σε αξιολόγηση
του τελικού αποτελέσματος και της διαδικασίας.
Έτσι οι ομάδες παρουσιάζουν στην ολομέλεια του τμήματος τις σελίδες που
έφτιαξαν στο wiki. Όσο μια ομάδα παρουσιάζει την εργασία της, οι άλλες ομάδες
κρατούν σημειώσεις. Στο τέλος τής παρουσίασης οι άλλες ομάδες διατυπώνουν
απορίες, αλλά και σχόλια-επισημάνσεις αξιολογώντας την εργασία που
παρουσιάστηκε και υποδεικνύοντας αλλαγές που πιθανώς θα πρέπει να γίνουν.
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα θεωρείται απαραίτητη, ώστε, εκτός των
άλλων, οι μαθητές να αντιληφθούν το θέμα σφαιρικά σε όλες του τις εξεταζόμενες
διαστάσεις. Έτσι κάθε μαθητής δε θα περιοριστεί στις γνώσεις και εμπειρίες που
αποκόμισε με βάση το θέμα που είχε να διερευνήσει η ομάδα του. Αντιθέτως, θα
αποκτήσει μια συνολική εικόνα του θέματος, στην οποία θα μπορέσει να εντάξει
καλύτερα και το θέμα της δικής του ομάδας.
Στο τέλος της δραστηριότητας οι ομάδες προβαίνουν στη διόρθωση/βελτίωση
των στοιχείων που τους υποδείχθηκαν από τους συμμαθητές τους.
Γ΄ φάση (μία διδακτική ώρα)
Οι μαθητές, χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες, όπως και στην προηγούμενη φάση,
καλούνται να δημιουργήσουν συνεργατικά σχεδιάγραμμα βασικών εννοιών του
μαθήματος. Δηλαδή όλες οι ομάδες θα συνεργαστούν πάνω στο ίδιο σχεδιάγραμμα
με θέμα «Βιομηχανική Επανάσταση: παράγοντες διαμόρφωσης και συνέπειές της».
Καθώς ανοίγουν τους υπολογιστές τους ο διδάσκων τους προτρέπει να
επισκεφθούν την ιστοσελίδα των Εγγράφων Google και να επιλέξουν το εργαλείο
«Σχέδιο». Σχετικό έγγραφο Σχεδίου έχει δημιουργηθεί εκ των προτέρων και οι ομάδες
των μαθητών έχουν αποκτήσει δικαίωμα σύγχρονης συν-επεξεργασίας του. Σκοπός
της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να δημιουργήσουν σχεδιάγραμμα – νοητικό
χάρτη βασικών σημείων των διδασκόμενων ενοτήτων λαμβάνοντας αφ’ ενός υπ’ όψη
τη συνεισφορά των άλλων μαθητών και την αλληλεπίδραση (διορθώσεις, αλλαγές)
που θα προκύψει μεταξύ των ομάδων. Ως σημείο αναφοράς για τη δημιουργία του
νοητικού αυτού χάρτη θα χρησιμοποιηθεί το σχολικό εγχειρίδιο και συγκεκριμένα οι
ενότητες 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13 (Κοινωνικές και
πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης) και οι σελίδες του wiki που
έχουν δημιουργηθεί στην προηγούμενη φάση. Για να αποφευχθούν τεχνικά
προβλήματα κατά τη συν-επεξεργασία και να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος, ο διδάσκων
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
164
συμβουλεύει τους μαθητές να σέβονται τη συνεισφορά των άλλων ομάδων και να μη
σπεύδουν να διορθώνουν οτιδήποτε, αλλά μόνο ό,τι θεωρούν απολύτως απαραίτητο
ότι πρέπει να διορθωθεί.
Στο τέλος της δραστηριότητας τυπώνεται το διάγραμμα – ο νοητικός χάρτης
που έχει προκύψει και σχολιάζεται από τον διδάσκοντα και τους μαθητές. Θέματα
σχολιασμού είναι αν ο νοητικός χάρτης είναι αντιπροσωπευτικός των βασικών
εννοιών των συγκεκριμένων θεματικών ενοτήτων, αν η ταυτόχρονη συνεργασία
διευκόλυνε ή δυσκόλεψε τις ομάδες, αν ο βαθμός αφαίρεσης ήταν αυτός που έπρεπε
ή οι ομάδες δούλευαν καθεμιά σε διαφορετικό επίπεδο αφαίρεσης, αν το
αποτέλεσμα ήταν πραγματικά συνεργατικό ή κάθε ομάδα δούλευε στην ουσία
ανεξάρτητα από τις άλλες κ.τ.ό.
Δ΄ φάση (μία διδακτική ώρα)
Ο διδάσκων εξηγεί τη δραστηριότητα και κατανέμει τα θέματα εργασίας στις
ομάδες. Κάθε ομάδα, αφού μελετήσει το θέμα που της έχει ανατεθεί (βλ. παρακάτω
πίνακα),
Ομάδα Θέμα
1η
Παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική
επανάσταση – κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης
2η
Εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε διάφορες χώρες –
πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε – σημαντικές
χρονολογίες
3η
Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση –
εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες
4η
Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός
φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική
αγορά)
5η
Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους
απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες
6η
Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες
συσπείρωσης εργατών, πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) –
χειραφέτηση γυναικών και γυναικείο κίνημα
καλείται να δημιουργήσει (με χρήση λογισμικού παρουσιάσεων) 2-3 διαφάνειες, οι
οποίες θα αποτυπώνουν συγκριτικά το «πριν» και το «μετά» της βιομηχανικής
επανάστασης. Θα πρέπει δηλαδή να βρουν και να αποτυπώσουν ζεύγη καταστάσεων
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
165
ή συνθηκών που να δείχνουν πώς ήταν τα πράγματα πριν από τη βιομηχανική
επανάσταση και πώς εξελίχθηκαν μετά από αυτή. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να
αποτυπώσουν αφ’ ενός την ύφανση ρούχων στον οικιακό αργαλειό και αφ’ ετέρου τη
μαζική παραγωγή ρούχων στις μηχανές ενός εργοστασίου. Πηγή πληροφοριών και
έμπνευσης σ’ αυτή τη φάση είναι το σχολικό εγχειρίδιο και το διαδίκτυο.
Στο τέλος της δραστηριότητας συγκεντρώνονται οι διαφάνειες που έχουν
παραγάγει όλες οι ομάδες και δημιουργείται ένα ενιαίο αρχείο παρουσίασης (π.χ.
.ppt), το οποίο, ανεβαίνει με τη βοήθεια του διδάσκοντα στη διαδικτυακή υπηρεσία
http://slideshare.net, όπου μπορεί να επενδυθεί μουσικά και να μετατραπεί σε
βίντεο. Το βίντεο αυτό μπορεί είτε να ενσωματωθεί στο wiki της δραστηριότητας της
Α΄ φάσης είτε να αναρτηθεί στο ιστολόγιο / την ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου.
Αξιολόγηση των μαθητών
Η αξιολόγηση της εργασίας των ομάδων προβλέπεται να γίνει τόσο από τον
διδάσκοντα όσο και από τους μαθητές. Για κάθε ομαδική δραστηριότητα ο διδάσκων
θα αξιολογήσει το «κείμενο» που θα παραχθεί, τη συνεργασία των μελών της κάθε
ομάδας και το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί από κάθε ομάδα για την εκπόνηση της
εργασίας της.
Τα κριτήρια για την αξιολόγηση θα είναι:
 για το κείμενο που θα παραχθεί: η συνοχή, η συνέπεια του περιεχομένου ως προς
τα ζητούμενα κάθε δραστηριότητας, η αυθεντικότητα, η σαφήνεια, η οργάνωση,
η έκτασή του
 για τη συνεργασία των μελών κάθε ομάδας: η κατανομή και εναλλαγή των ρόλων,
η συνεισφορά των μελών και ο χρόνος ολοκλήρωσης των δραστηριοτήτων
 για το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί: η χρήση πρόσθετου υλικού, η
καταλληλότητα/συνέπεια του υλικού σε σχέση με τα ζητούμενα της εργασίας, η
ποικιλία του, η δημιουργική αξιοποίησή του και η χρήση πηγών/αναφορών.
Αν και κατά τις συνεργατικές δραστηριότητες που περιγράφηκαν παραπάνω
απαιτείται η συνεργασία όλων των μελών της ομάδας, δεν αποκλείεται κάποια μέλη
να εργαστούν περισσότερο από κάποια άλλα. Γι’ αυτό θα εφαρμοστεί ένα μικτό
μοντέλο αξιολόγησης, που θα αξιολογεί και την ομαδική και την ατομική προσπάθεια.
Ο βαθμός που θα λάβει κάθε μέλος της ομάδας θα αποφασιστεί από την ίδια την
ομάδα. Οι ίδιοι οι μαθητές δηλαδή θα κληθούν να κατανείμουν στο κάθε μέλος τη
βαθμολογία που θα συγκεντρώσει η ομάδα τους, ανάλογα με τη συμβολή του στην
εργασία και στην επιτυχημένη διεκπεραίωση του ρόλου που του είχε ανατεθεί.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
166
Εργασία στο σπίτι
Όπως προαναφέρθηκε, προβλέπεται να υπάρχει ενασχόληση των μαθητών και
στο σπίτι στο διάστημα μεταξύ των διδακτικών ωρών της δραστηριότητας στο
σχολείο. Κάτι τέτοιο θα βοηθήσει στην πληρέστερη συλλογή, την επιλογή και την
καλύτερη διαμόρφωση του υλικού της συνεργατικής δραστηριότητας. Θα βοηθήσει
επιπλέον τα μέλη των ομάδων να ανταλλάξουν ιδέες και υλικό που σχετίζεται με το
θέμα εργασίας τους.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
167
Φύλλα Εργασίας
Τα Φύλλα Εργασίας είναι κοινά για όλες τις ομάδες και απαρτίζονται από
τέσσερις δραστηριότητες. Τα θέματα εργασίας που αντιστοιχούν σε κάθε ομάδα
διευκρινίζονται σε κάθε επιμέρους δραστηριότητα.
Δραστηριότητα 1η
:
Ανοίξτε τον φυλλομετρητή ιστοσελίδων του υπολογιστή σας και μεταβείτε στην
υπηρεσία http://www.pbworks.com. Αφού κάνετε είσοδο με τους κωδικούς σας,
περιηγηθείτε σύντομα στις υποσελίδες που βλέπετε στο μενού δεξιά, για να
σχηματίσετε μια συνολική εικόνα για τη δραστηριότητα.
Επικεντρώστε την προσοχή σας στην υποσελίδα που αντιστοιχεί στην ομάδα σας και
μελετήστε τα ερωτήματα, στα οποία πρέπει να απαντήσετε, ώστε να μπορέσετε να
εμπλουτίσετε την υποσελίδα σας με υλικό. Υλικό μπορείτε να αντλήσετε:
α) από το σχολικό σας βιβλίο της ιστορίας (κατά προτίμηση από τις ενότητες 12 και
13)
β) από το διαδίκτυο
προτεινόμενες ιστοσελίδες: http://google.gr
http://el.wikipedia.org
http://images.google.gr
http://www.youtube.com
http://www.slideshare.net
Κατά τον εμπλουτισμό της σελίδας σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κείμενο,
πίνακες, σχεδιαγράμματα, εικόνες, βίντεο, ήχους και οτιδήποτε θεωρείτε ότι καλύπτει
το θέμα που σας έχει ανατεθεί. Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να αναφέρετε την πηγή
του υλικού σας.
Τα θέματα των ομάδων είναι:
Ομάδα Θέμα
1η
Παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση –
κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης
2η
Εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε διάφορες χώρες –
πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε – σημαντικές χρονολογίες
3η
Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση – εξελίξεις
στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες
4η
Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός
φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική αγορά)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
168
5η
Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους
απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες
6η
Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες συσπείρωσης
εργατών, πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) – χειραφέτηση γυναικών
και γυναικείο κίνημα
Στην υποσελίδα που αφορά σε κάθε ομάδα υπάρχουν συγκεκριμένα ερωτήματα που
θα σας βοηθήσουν στην ανάπτυξη του θέματός σας.
Μην ξεχνάτε να αποθηκεύετε συχνά τη δουλειά σας.
Δραστηριότητα 2η
:
Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τη σελίδα που φτιάξατε στο wiki.
Χρησιμοποιήστε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο για να επεξηγήσετε το υλικό που
συγκεντρώσατε στην εργασία σας.
Παρακολουθώντας τις παρουσιάσεις των άλλων ομάδων κρατήστε σημειώσεις για τα
θετικά και τα αρνητικά σημεία του υλικού που συγκέντρωσαν και παρουσίασαν.
Συζητήστε τα σημεία αυτά στο τέλος των παρουσιάσεων.
Υλοποιήστε στη σελίδα σας τις αλλαγές που θεωρείτε αναγκαίες, αφού λάβετε υπ’
όψη τις υποδείξεις των συμμαθητών σας.
Δραστηριότητα 3η
:
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα των Εγγράφων Google με χρήση των κωδικών που έχουν
δοθεί στην ομάδα σας. Επιλέξτε το σχέδιο με τίτλο «Βιομηχανική Επανάσταση» (είναι
αυτό με το κίτρινο τετράγωνο εικονίδιο στα αριστερά του). Το σχέδιο αυτό έχει
ρυθμιστεί, ώστε να μπορούν να το επεξεργάζονται ταυτόχρονα όλες οι ομάδες.
Φτιάξτε ένα σχεδιάγραμμα με θέμα «Βιομηχανική Επανάσταση: παράγοντες
διαμόρφωσης και συνέπειές της» κάνοντας χρήση των εργαλείων που προσφέρει η
Google στο συγκεκριμένο περιβάλλον. Χρησιμοποιήστε το μενού «Εισαγωγή», για να
εισάγετε σχήματα, γραμμές, κείμενο ή άλλα στοιχεία.
Είναι σημαντικό να λάβετε υπ’ όψη τη συνεισφορά των άλλων ομάδων και όλες οι
ομάδες μαζί να δημιουργήσετε ένα ολοκληρωμένο και αντιπροσωπευτικό
αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, δε θα πρέπει να διορθώνετε (ή να διαγράφετε) αβίαστα
οτιδήποτε θεωρείτε ότι δεν ταιριάζει, αλλά μόνο ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο να
διορθωθεί.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
169
Ως πηγή υλικού μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις αντίστοιχες ενότητες του βιβλίου
σας [ενότητα 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13 (Κοινωνικές και
πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης)] και το υλικό του wiki που
δημιουργήθηκε από εσάς ή από τις υπόλοιπες ομάδες στην προηγούμενη
δραστηριότητα.
Δραστηριότητα 4η
:
Ανοίξτε στους υπολογιστές σας την εφαρμογή δημιουργίας παρουσιάσεων
(PowerPoint). Με βάση το θέμα που σας έχει ανατεθεί, δημιουργήστε 2-3 διαφάνειες,
οι οποίες να αποτυπώνουν συγκριτικά αυτό που συνέβαινε «πριν» και «μετά» τη
βιομηχανική επανάσταση. Θα πρέπει να αναφερθείτε σε συνθήκες, καταστάσεις ή
συμπεριφορές που να δείχνουν πώς ήταν τα πράγματα πριν από τη βιομηχανική
επανάσταση και πώς εξελίχθηκαν μετά από αυτή (για τον τομέα, ο οποίος σας έχει
ανατεθεί).
Ομάδα Θέμα
1η
Συγκοινωνίες
2η
Επικοινωνίες
3η
Εργασιακές σχέσεις – μέσα παραγωγής
4η
Καπιταλισμός – μαζική αγορά
5η
Περιβαλλοντικές συνθήκες (επιβάρυνση του
περιβάλλοντος)
6η
Χειραφέτηση γυναικών
Αποθηκεύστε την εργασία σας στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας με
όνομα αρχείου: «changes» + «τον αριθμό της ομάδας σας».ppt
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
170
Εναλλακτικό πλαίσιο υλοποίησης
Το παρόν σενάριο έχει υλοποιηθεί στην τάξη με κάποιες προσαρμογές.
Σε μια πιο σύντομη υλοποίηση θα μπορούσαν να επιλεγούν μερικές μόνο από
τις περιγραφόμενες δραστηριότητες, ώστε η εφαρμογή να ταιριάξει καλύτερα με τον
διαθέσιμο διδακτικό χρόνο.
Σε μια διαφορετική εκδοχή και με δεδομένη την πολυδιάστατη φύση του
θέματος «Βιομηχανική Επανάσταση», το σενάριο θα μπορούσε να ενταχθεί στο
πλαίσιο ερευνητικής εργασίας (project) με πολύ μεγαλύτερη χρονική έκταση. Έτσι θα
δινόταν η ευκαιρία στους μαθητές να εμβαθύνουν περισσότερο στις διερευνώμενες
έννοιες και σχέσεις και να παραγάγουν πλουσιότερα κείμενα και πολυμεσικό υλικό.
Επίσης, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και άλλες υπηρεσίες ή προγράμματα για
τον μετασχηματισμό των παρουσιάσεων σε βίντεο (slideboom, ispring presenter,
google picasa).
Κριτική με βάση την υλοποίηση
Η διαθεσιμότητα του σχολικού Εργαστηρίου Πληροφορικής είναι ένας
καθοριστικός παράγοντας για το πότε και πώς θα εφαρμοστεί ένα διδακτικό σενάριο
που σχετίζεται πρωτίστως με φιλολογικό μάθημα. Χρειάζεται κατανόηση εκ μέρους
του υπευθύνου του Εργαστηρίου, διευκόλυνση εκ μέρους της διεύθυνσης του
Σχολείου και των υπολοίπων συναδέλφων. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει σχετική
εξοικείωση των μαθητών τόσο σε σχέση με τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία όσο και
σε σχέση με τον ομαδικό τρόπο εργασίας.
Στην εφαρμογή του συγκεκριμένου σεναρίου παρατηρήθηκε αυξημένο
ενδιαφέρον των μαθητών, ενώ σημειώθηκε ελάχιστος αριθμός απουσιών. Τα παιδιά
συμμετείχαν με μεγάλη προθυμία στις δραστηριότητες, αν και τα θέματα που τους
είχαν ανατεθεί ήταν απαιτητικά σε σχέση με το γνωστικό τους επίπεδο και την
εμπειρία τους σε παρόμοιες δραστηριότητες. Μάλιστα οι ομάδες συναγωνίστηκαν
μεταξύ τους για το ποια θα δημιουργήσει το καλύτερο και πιο εντυπωσιακό
αποτέλεσμα και στο τέλος χάρηκαν για το προϊόν της δουλειάς τους, τόσο σε επίπεδο
ομάδας όσο και σε επίπεδο τμήματος. Κάποιες από τις δυσκολίες που
παρουσιάστηκαν είχαν σχέση με τον ομαδικό τρόπο εργασίας και τη μέθοδο
αξιολόγησης (ενδο-ομαδικές εντάσεις), οι οποίες όμως δεν πήραν μεγάλη έκταση.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
171
Βιβλιογραφία
Δημαράκη, Ε. (2000). Η εικονική αρχαιολογική ανασκαφή με χρήση Η/Υ ως μαθησιακό
περιβάλλον για διερεύνηση στην Ιστορία: μελέτη του λόγου των μαθητών και της
διδακτικής οργάνωσης του διαλόγου μέσα στην τάξη, Πρακτικά 2ου
Πανελληνίου
Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή με θέμα «Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της
Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση», Πάτρα, σσ. 418-428.
Δημαράκη, Ε. (2002). Δυναμικές αναπαραστάσεις για τη διερευνητική μάθηση στην
ιστορία, στο: Νοητικά εργαλεία και Πληροφοριακά Μέσα (Παιδαγωγική
Αξιοποίηση της Σύγχρονης Τεχνολογίας για τη Μετεξέλιξη της Εκπαιδευτικής
Πρακτικής), επιμ: Χρ. Κυνηγός & Ευ. Β. Δημαράκη, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα, σσ.
369-392.
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2009). Γραμματισμός, νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση:
όψεις του τοπικού και του παγκόσμιου, Κουτσογιάννης, Δ. & Μ. Αραποπούλου
(επιμ.), Εκδ. Ζήτη, Θεσσαλονίκη.
Κόμης, Β. (2004.) Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της
Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα.
Κουτσογιάννης, Δ. (2011). Εφηβικές Πρακτικές Ψηφιακού Γραμματισμού και
Ταυτότητες, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη.
Μπερερής, Π. & Τρούκη, Ε. (2009). Λόγος και επικοινωνία στην εκπαιδευτική πράξη:
ρητά και άρρητα μηνύματα κατά τη διαμόρφωση του επικοινωνιακού κλίματος στη
σχολική τάξη, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα.
Depover, C., Karsenti, T. & Κόμης, Β. (2010). Διδασκαλία με χρήση της τεχνολογίας:
Προώθηση της μάθησης, ανάπτυξη ικανοτήτων, εκδ. Κλειδάριθμος, Αθήνα.
Hillis, P. & Munro, B. (2005). ICT in History Education – Scotland and Europe, Social
Science Computer Review, Vol. 23 No 2, pp. 190-205.
Hadzilacos, Th. (2003). The Processes of Learning and Teaching in the Communication
Society, in: Learning and teaching in the communication society, Council of Europe
Publishing, Strasbourg Cedex, pp. 113-207.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
172
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02
Η πορεία των πολιτευμάτων στην αρχαϊκή εποχή
Τάξη: Α΄ Λυκείου
Χρονική διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Χώρος διεξαγωγής: Εργαστήριο Η-Υ
Εποπτικά μέσα: Διαδραστικός πίνακας
Εισαγωγή
Η πορεία των πολιτευμάτων διδάσκεται στην ενότητα της Αρχαϊκής περιόδου.
Βασικός στόχος της είναι να κατανοήσουν οι μαθητές τα στάδια που προηγήθηκαν
ώστε από την βασιλεία να οδηγηθούμε στην δημοκρατία της κλασικής εποχής (για την
Αθήνα) και τον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων, οικονομικών, κοινωνικών,
στρατιωτικών, κ.ά. που συνδέονται αλληλένδετα με τις πολιτειακές αλλαγές.
Διδακτικοί στόχοι
Γνωστικοί:
Οι μαθητές καλούνται να εντοπίσουν ,να περιγράψουν και να ερμηνεύσουν στοιχεία
των πολιτευμάτων της αρχαιότητας. Ειδικότερα:
- να κατανοήσουν το φαινόμενο της πόλης-κράτους και την επιρροή του στην
πολιτειακή ζωή
- να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά των πολιτευμάτων της αρχαιότητας
- να αναζητήσουν τις αιτίες μετάβασης από το ένα πολίτευμα στο άλλο
- να ασκηθούν στην αναζήτηση και αξιολόγηση πληροφοριών
- να αποκτήσουν ικανότητες ψηφιακού γραμματισμού όπως η δημιουργία
παρουσιάσεων, εννοιολογικής χαρτογράφησης, χρονογραμμής, συνεργατικών
και πολυτροπικών κειμένων, ψηφιακών εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
Ψυχοσυναισθηματικοί:
- η δυνατότητα ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας
- η καλλιέργεια κριτικής σκέψης
- η ολιστική εκπαίδευση
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
173
Περιγραφή
1η Διδακτική ώρα
Στους μαθητές προβάλλεται στον διαδραστικό πίνακα ως αφόρμηση το
παρακάτω συννεφόλεξο: https://bit.ly/2vvkp9m με τα πολιτεύματα της αρχαϊκής
εποχής.
Συζητάμε για τα οργανωτικά στοιχεία της πόλης-κράτους από γεωγραφική και
πολιτική άποψη και πώς μπορεί να επηρεάσουν το πολίτευμα και την πτώση της
βασιλείας. Οι απόψεις των μαθητών καταγράφονται με τη μορφή ιδεοθύελλας (brain
storming) στον πίνακα. (10΄).
Στη συνέχεια παρουσιάζουμε το περιεχόμενο της διδακτικής ενότητας με την
αξιοποίηση του ακόλουθου διδακτικού πόρου από το φωτόδεντρο:
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7608
τον οποίο επίσης προβάλλουμε στον διαδραστικό πίνακα.
Μελετούμε με δυνατή ανάγνωση τις πηγές και οι μαθητές εντοπίζουν τα
κυριότερα χαρακτηριστικά κάθε πολιτεύματος. Ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει
βοηθητικά για να αποσαφηνίσει κάποιες έννοιες που δυσκολεύουν τους μαθητές.
(15΄) .
Κατόπιν στον πίνακα καταγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε
πολιτεύματος πάλι με τη μορφή ιδεοθύελλας. (5΄).
Στο τέλος της πρώτης διδακτικής ώρας οι μαθητές συμπληρώνουν ο κάθε ένας
ατομικά το 1ο φύλλο εργασίας. (15 ΄).
2η διδακτική ώρα
Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες (τεσσάρων ή πέντε μαθητών η κάθε ομάδα)
και μελετούν (15΄) η κάθε ομάδα τα εξής:
1η ομάδα http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9598
2η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_econ.html
3η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/economy/index.html
4η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_pol.html
Στη συνέχεια αξιοποιώντας τις πηγές (2o φύλλο εργασίας) η κάθε ομάδα
αναλαμβάνει να παρουσιάσει σε μία σύντομη παρουσίαση τις αιτίες αλλαγής
πολιτευμάτων ως εξής:
1η ομάδα - αλλαγές στον στρατιωτικό τομέα
2η ομάδα - η σημασία της καταγραφής εθιμικού δικαίου
3η ομάδα - η σημασία του β΄αποικισμού - οικονομικές εξελίξεις
4η ομάδα - το τυραννικό πολίτευμα
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
174
Η κάθε παρουσίαση θα περιλαμβάνει έως 4 διαφάνειες όπου επιγραμματικά
θα διατυπώνονται οι αλλαγές που συντελέστηκαν σε κάθε τομέα και πώς επηρέασαν
την πολιτική ζωή. (15΄).
Ο διδάσκων καθοδηγεί, δίνει διευκρινήσεις και παρεμβαίνει διακριτικά στην
αξιοποίηση των πληροφοριών.
Η υπόλοιπη διδακτική ώρα αξιοποιείται με συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για
τη μορφή και την πορεία των πολιτευμάτων, τις αιτίες μετάβασης από το ένα στο
άλλο, την επίλυση αποριών και την αναζήτηση εναλλακτικών σεναρίων. (15΄).
3η διδακτική ώρα
Οι μαθητές εξασκούνται στην κατάκτηση της νέας ύλης συμπληρώνοντας το 3ο
φύλλο εργασίας.
Συμπληρώνουν (ατομικά) αριθμογραμμή όπου τοποθετούν την πορεία
διαδοχής των πολιτευμάτων. (5΄)
Συμπληρώνουν (ατομικά) εννοιολογικό χάρτη με τις αιτίες διαδοχής των
πολιτευμάτων. (10΄)
Συμπληρώνουν σε ένα wiki (ατομικά) ένα γλωσσάρι με τον ορισμό και τις
κυριότερες λέξεις-κλειδιά κάθε πολιτεύματος, το οποίο θα δημοσιευτεί στην
ιστοσελίδα του σχολείου (20΄). Ειδικότερα για το wiki έχει ανοιχτεί για λογαριασμό
των μαθητών εικονικό προφίλ χωρίς να χρειάζεται email.
Ο διδάσκων καθοδηγεί, δίνει διευκρινήσεις και παρεμβαίνει διακριτικά στην
αξιοποίηση των πληροφοριών.
Τέλος οι μαθητές αξιολογούν (ατομικά) το διδακτικό σενάριο, σε μια εσχάρα
αξιολόγησης (ρούμπρικα). (10΄)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
175
Φύλλα Εργασίας
Τα παρακάτω φύλλα εργασίας μοιράζονται στους μαθητές όπως αναφέρεται στο
στάδιο της περιγραφής του σεναρίου.
1ο φύλλο εργασίας
Διδακτική ενότητα: H πόλις-κράτος, ο Β΄ αποικισμός, τα πολιτεύματα.
1. Παρακάτω σάς δίνονται οδηγίες για να φτιάξετε ένα σταυρόλεξο με τη βοήθεια του
Hot potatoes. Αφού εντοπίσετε τουλάχιστον 8 λέξεις-κλειδιά της ενότητας και
γράψετε έναν σύντομο (μιας φράσης) ορισμό τους, δημιουργήστε ένα σταυρόλεξο.
Δώστε έναν τίτλο κατατοπιστικό του περιεχομένου και δημιουργήστε το σταυρόλεξο.
Στην συνέχεια εκτυπώστε το.
2. Οδηγίες: Μεταβείτε στο πρόγραμμα Ηοt potatoes που είναι αποθηκευμένο στην
επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή και επιλέξτε J Cross. Στο παράθυρο που ανοίγει...
 Γράφουμε τον τίτλο στη θέση Title.
 Πατάμε το κουμπί Manage Grid > Automatic Grid Maker
 Γράφουμε τις λέξεις του σταυρολέξου καθεμιά σε ξεχωριστή σειρά.
 Πατάμε το κουμπί Make the grid
 Στο αρχικό παράθυρο πατάμε Add Clues και γράφουμε τους ορισμούς των
λέξεων. Μπορούμε να εισάγουμε και εικόνες αντί για ορισμούς.
 Εισάγουμε αν θέλουμε εικονικό πληκτρολόγιο από το μενού: Options >
Configure output > Other
 Αποθηκεύουμε την άσκηση: File > Save As (για μελλοντικές αλλαγές) ή
εκτυπώνουμε την άσκηση.
Στο τέλος πατάμε το κουμπί για να προκύψει μια ιστοσελίδα (html). Δίνουμε στη
σελίδα ένα όνομα.
2ο φύλλο εργασίας
Διδακτική ενότητα: H πόλις-κράτος, ο Β΄ αποικισμός, τα πολιτεύματα.
1η ομάδα
Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9598
Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τις αλλαγές
που επέφερε η οπλιτική φάλαγγα όχι μόνο στον στρατιωτικό τομέα αλλά και στην
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
176
πολιτειακή ζωή. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο power
point μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις αλλαγές. Οι διαφάνειες
δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες
επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν
ενσωματωμένες και εικόνες.
2η ομάδα
Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο
http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_econ.html
Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για την σημασία
καταγραφής του εθιμικού δικαίου και τις αλλαγές που επέφερε στην πολιτειακή ζωή.
Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο πρόγραμμα
παρουσιάσεων (power point) μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις
αλλαγές. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι
γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να
έχουν ενσωματωμένες και εικόνες.
3η ομάδα
Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο
http://www.ime.gr/chronos/04/gr/economy/index.html
Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τις οικονομικές
εξελίξεις που επέφερε ο β΄ αποικισμός και η εφεύρεση του νομίσματος και τον τρόπο
που επέδρασαν στην πολιτειακή ζωή. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να
δημιουργήσετε στο πρόγραμμα παρουσιάσεων (power point) μια σύντομη
παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις αλλαγές. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να
ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος
γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και εικόνες.
4η ομάδα
Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο
http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_pol.html
Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τη δημιουργία
και τα χαρακτηριστικά των τυραννικών πολιτευμάτων. Αξιολογήστε τις πληροφορίες
αυτές για να δημιουργήσετε στο πρόγραμμα παρουσιάσεων (power point) μια
σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτά τα χαρακτηριστικά. Οι διαφάνειες δεν
θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά,
με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και
εικόνες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
177
3ο φύλλο εργασίας
1. Μεταβείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://learningapps.org/view4712983
και βάλτε στη σωστή σειρά την πορεία διαδοχής των πολιτευμάτων.
2. Μεταβείτε στον ακόλουθο εννοιολογικό χάρτη (Έγγραφα > My cmaps > Politeyma)
και συμπληρώστε τα κενά πεδία όπως στο παράδειγμα.
3. Mεταβείτε στην ακόλουθη διεύθυνση: http://polis.pbworks.com (υπηρεσία wiki)
Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία εισόδου που σας έχουν δοθεί, συμπληρώστε το
Γλωσσάρι των πολιτευμάτων, δίνοντας έναν σύντομο ορισμό για το κάθε πολίτευμα.
Το wiki μετά την επεξεργασία του θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου μας.
4. Ποιές είναι οι εντυπώσεις σας από την ενότητα; Συμπληρώστε την παρακάτω
φόρμα:
βαθμός
κατάκτησης
παρεχόμενης
γνώσης
άριστα πολύ καλά καλά μέτρια καθόλου
βαθμός
δυσκολίας
των
ασκήσεων
εύκολες μέτριας
δυσκολίας
αρκετά
απαιτητικές
πολύ
απαιτητικές
δεν
κατάφερα να
ανταποκριθώ
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
178
συνεργασία
στις
ομαδικές
εργασίες
άψογη πολύ καλή καλή μέτρια κακή
γενικότερες
εντυπώσεις
μου από την
ενότητα
άριστες πολύ καλές καλές μέτριες αρνητικές
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
179
Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02
Ο Πελοποννησιακός πόλεμος – Ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος της αρχαιότητας
Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του αρχαίου κόσμου Α΄ Λυκείου – Κλασσική
αρχαιότητα. Ενότητα: Ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431-404 π.Χ), σελ.102-103 σχολ.
βιβλίου.
Χρονική διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Διάταξη μαθητών: 4 ομάδες των 5 ατόμων
Συνοπτική παρουσίαση
Ο Πελοποννησιακός πόλεμος δίχασε τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και προκάλεσε
τρομερές συνέπειες σε όλα τα επίπεδα (κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό) στις πόλεις
που συμμετείχαν σε αυτόν. Οι μαθητές, λοιπόν, καλούνται, μέσα από τη μελέτη της
ενότητας του σχολικού βιβλίου αλλά και αντλώντας υλικό σε μια διαθεματική
προσέγγιση από το βιβλίο των Αρχαίων Ελληνικών «Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι»
και ειδικότερα τη μελέτη του Θουκυδίδη, Βιβλίο 3, κεφ. 81-84, να κατανοήσουν τα
αίτια που προκάλεσαν τον πόλεμο αυτό και τις συνέπειές του στον αρχαίο ελληνικό
κόσμο. Στη συνέχεια καλούνται να συνδέσουν τον πόλεμο αυτό με σύγχρονους
εμφυλίους πολέμους και να καταδείξουν την επαναληπτικότητα των ανθρώπινων
συμπεριφορών κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες (δημιουργία παρουσίασης,
σταυρόλεξου).
Στόχοι:
α) Ως προς το γνωστικό αντικείμενο.
- Να εμπεδώσουν οι μαθητές τις βασικές παραμέτρους της ενότητας, ως προς τα
αίτια και τις συνέπειες του πελοποννησιακού πολέμου.
- Να καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη ως προς τα αίτια που προκαλούν
συγκεκριμένες συμπεριφορές στον άνθρωπο και τις άμεσες και έμμεσες
συνέπειες τους.
- Να συνδέσουν τον Πελοποννησιακό πόλεμο με αντίστοιχες σύγχρονες
καταστάσεις.
- Να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη και η ιστορική συνείδηση των μαθητών
γενικότερα.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
180
β) Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία:
- Να αναπτύξουν δεξιότητες σχετικά με τη συνεργατική μάθηση.
- Να λειτουργήσουν ομαδικά και να αυτενεργήσουν για την ανακάλυψη και την
εμπέδωση της ιστορικής γνώσης που παρέχει το σχολικό βιβλίο.
- Να χρησιμοποιήσουν ποικίλες πηγές για να προσεγγίσουν το θέμα (ψηφιακό
υλικό, βιβλιογραφία).
γ) Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών:
- Να γνωρίσουν ψηφιακά εργαλεία αναζήτησης πληροφοριών και δημιουργίας
εκπαιδευτικών ασκήσεων σε ηλεκτρονική μορφή.
Η διδακτική παρέμβαση θα γίνει την 1η ώρα στη σχολική αίθουσα όπου θα
γίνει μια ανάπτυξη της διδακτικής ενότητας από τον καθηγητή και οι μαθητές θα
συζητήσουν μεταξύ τους τους ρόλους που θα αναλάβουν στο κοινό έργο της
παρουσίασης. Στη συνέχεια θα σχεδιάσουν την πορεία της εργασίας και θα
συζητήσουν τα αίτια και τις συνέπειες του πολέμου, αφού διαβάσουν τα σχετικά
κεφάλαια από τον Θουκυδίδη (κεφ 81-84 σχολ. βιβλίου).
Τη 2η και 3η ώρα θα χρησιμοποιηθεί το εργαστήριο πληροφορικής, όπου στους
μαθητές θα μοιραστούν τα φύλλα εργασίας και θα αναζητήσουν τις αντίστοιχες πηγές
στο διαδίκτυο. Αυτό προαπαιτεί ότι οι ομάδες θα εργαστούν μεθοδικά με την
καθοδήγηση του καθηγητή. Δύο μέλη της κάθε ομάδας θα συγκεντρώσουν τα
στοιχεία της αναζήτησης, δύο θα οργανώσουν την παρουσίαση ταξινομώντας το υλικό
και ο υπεύθυνος της κάθε ομάδας θα κατευθύνει όλη αυτή την οργάνωση της
παρουσίασης.
Τέλος οι μαθητές θα δημιουργήσουν μια συνεργατική ενιαία παρουσίαση με
τη βοήθεια των εγγράφων google (drive.google.com), ενώνοντας τις διαφάνειες που
έφτιαξαν στα προηγούμενα στάδια.
Σχεδίαση και δημιουργία παρουσίασης – κατανομή εργασιών
 ΟΜΑΔΑ Α΄: Οργάνωση και παρουσίαση των πληροφοριών της αναζήτησης σε 2-3
διαφάνειες των αιτιών του Πελοποννησιακού πολέμου.
 ΟΜΑΔΑ Β΄: Οργάνωση και παρουσίαση των πληροφοριών της αναζήτησης σε 3-4
διαφάνειες των συνεπειών του Πελοποννησιακού πολέμου.
 ΟΜΑΔΑ Γ΄ και ΟΜΑΔΑ Δ΄: Οργάνωση και παρουσίαση της σύνδεσης του πολέμου
με σύγχρονους εμφυλίους πολέμους, που θα περιλαμβάνονται σε 2-3 διαφάνειες,
και στις οποίες θα αναλύονται, όπως και παραπάνω, τα αίτια και οι συνέπειές
τους. Προτείνεται ενδεικτικά ο πόλεμος στη Συρία.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
181
Ο εκπαιδευτικός σε αυτή τη φάση συντονίζει τη δραστηριότητα ενθαρρύνοντας
τους μαθητές και παίζει συμβουλευτικό ρόλο, ενώ βοηθά σε τεχνικές λεπτομέρειες.
Στη συνέχεια, αφού όλο το υλικό έχει πλέον αξιολογηθεί, διορθωθεί και
δομηθεί κατάλληλα, γίνεται η παρουσίασή του στην ολομέλεια της τάξης. Το σημείο
αυτό είναι το πιο κατάλληλο για να γίνει σχολιασμός και αρχή διαλόγου ανάμεσα
στους μαθητές, καθώς και να λάβουν την απαιτούμενη ανατροφοδότηση (feedback)
τόσο από τον επιβλέποντα καθηγητή, όσο και από τους συμμαθητές τους.
Η συγκεκριμένη εργασία θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου μέσω της
υπηρεσίας διαμοιρασμού παρουσιάσεων slideshare.net.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
182
Φύλλα Εργασίας
Φύλλο Εργασίας 1
Τίθεται το ερώτημα: Γιατί η αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας, ανησύχησε τη Σπάρτη;
α) Επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες www.fhw.gr/chronos/05/gr και
www.fhw.gr/chronos/05/gr/politics/210years50.html και αναζητήστε πληροφορίες
για τη σχέση Αθήνας-Σπάρτης στην αρχαιότητα και τη θέση των δύο πόλεων
αναφορικά με τις συμμαχίες που είχαν διαμορφωθεί.
β) Εντοπίστε κυρίως τις αιτίες που προκάλεσαν τις μεταξύ τους συγκρούσεις.
γ) Δημιουργήστε 2-3 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των Εγγράφων
google (drive.google.com) με τίτλο: «Τα αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου».
Φύλλο Εργασίας 2
Τίθεται το ερώτημα: Ποιές ήταν οι συνέπειες του πολέμου;
α) Επισκεφθείτε τον ιστότοπο Wikipedia και στο λήμμα «Πελοποννησιακός Πόλεμος»
(https://bit.ly/2NjnahV) αναζητήστε τις συνέπειες του πολέμου τόσο για τις
εμπλεκόμενες πόλεις όσο και για την εξέλιξη του αρχαίου κόσμου, με εστίαση στον
συσχετισμό δυνάμεων και την ανάμειξη των Περσών μετά τον πόλεμο.
β) Αναζητήστε επίσης στην σελίδα http://users.sch.gr/ipap χάρτες και βίντεο που θα
χρησιμοποιήσετε στην εργασία σας.
γ) Δημιουργήστε 3-4 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των Εγγράφων
google (drive.google.com) με τίτλο «Συνέπειες του Πελοποννησιακού πόλεμου»
ενσωματώνοντας και τις πληροφορίες που αντλήσατε από τη δραστηριότητα (β).
Φύλλο Εργασίας 3
α) Επισκεφθείτε την ηλεκτρονική έκδοση των εφημερίδων «Καθημερινή»
(www.kathimerini.gr/opinion/politiki) και iefimerida (www.iefimerida.gr/news).
β) Αναζητήστε άρθρα και εικόνες από τον πόλεμο στη Συρία.
γ) Συσχετίστε και καταγράψτε τα αίτια και τις συνέπειες με τις αντίστοιχες του
Πελοποννησιακού πολέμου.
δ) Δημιουργήστε 3-4 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των
Εγγράφων google (drive.google.com) με τίτλο «Αίτια και συνέπειες του πολέμου στη
Συρία - Αντιστοιχίες με τον Πελοποννησιακό πόλεμο».
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
183
Κοινό Φύλλο Εργασίας (για όλες τις ομάδες)
Ενώστε τις διαφάνειες όλων των ομάδων σε μια κοινή παρουσίαση, η οποία θα
προβληθεί στην ολομέλεια του τμήματος και θα δεχθεί τα σχόλια όλων των μαθητών.
Αφού βελτιώσετε την παρουσίαση λαμβάνοντας υπ' όψη τα σχόλια των
μαθητών και του διδάσκοντα, αναρτήστε την στην υπηρεσία διαμοιρασμού
slideshare.net και, μέσω αυτής, στον ιστότοπο του σχολείου.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
184
Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02
Αναζητώντας το αληθινό και το όμορφο
Πρόκειται για υλοποιημένο σενάριο στο πλαίσιο «παρεμβάσεων στην τάξη» της
«Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη
διδακτική πράξη».
Γνωστικά αντικείμενα: Νεοελληνική Γλώσσα, Πληροφορική.
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου
Ενότητα: 1η
«Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα. Σύνθεση με αχώριστα μόρια.
Δραστηριότητες παραγωγής λόγου.» του σχολικού εγχειριδίου.
Χρονική διάρκεια: 2-3 διδακτικές ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης: Μαθητές και διδάσκοντες πρέπει να είναι εξοικειωμένοι
με την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία καθώς και με τα βασικά εργαλεία ΤΠΕ, αλλά
και με ανοιχτά περιβάλλοντα (ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων). Θα μπορούσε
να προηγηθεί μία ώρα εξοικείωσης των μαθητών στη χρήση βασικών εργαλείων ΤΠΕ,
με το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου wordart (https://wordart.com) καθώς και
με το περιβάλλον της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-
language.gr/greekLang/index.html). Χρειάζεται να προηγηθεί συνεννόηση, ώστε να
είναι διαθέσιμο το σχολικό εργαστήριο πληροφορικής.
Ομάδες: Οι 21 μαθητές του τμήματος χωρίστηκαν σε 6 ομάδες, με κοινά φύλλα
εργασίας, για μεγαλύτερη συμμετοχή τους μέσα από μια ανακαλυπτική πορεία
μάθησης.
Εργαλεία: Σχολικό εγχειρίδιο, επεξεργαστής κειμένου (MS Word), εργαλείο
δημιουργίας συννεφόλεξου (https://wordart.com/), διαδίκτυο.
Σύντομη περιγραφή
Με τη διδακτική αυτή πρόταση επιχειρείται να καλυφθούν οι γνωστικές
απαιτήσεις της συγκεκριμένης ενότητας όπως ορίζονται μέσα από το βιβλίο του
καθηγητή, ακολουθώντας την προσέγγιση της διερευνητικής μάθησης. Επιδιώκεται οι
μαθητές όχι μόνο να κάνουν μια πρώτη γνωριμία με τα λεξικά, αλλά και να
αποκτήσουν μια εξοικείωση με τον τρόπο εργασίας σε αυτά χρησιμοποιώντας τις
ποικίλες δυνατότητες που παρέχουν για αναζήτηση. Σκοπός επίσης είναι να ασκηθούν
στην παραγωγή πολυτροπικού κειμένου σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο. Το
σενάριο είναι έτσι δομημένο, ώστε να αξιοποιούνται ψηφιακά περιβάλλοντα που
καλλιεργούν το νέο γραμματισμό στα παιδιά και επιχειρούν να προωθήσουν την
πρωτοβουλία και την αυτενέργεια. Παράλληλα δίνει τη δυνατότητα για συνεργασία
μεταξύ των μαθητών και συνεργατική αναζήτηση της γνώσης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
185
Σκεπτικό
Το συγκεκριμένο σενάριο προσπαθεί να αξιοποιήσει το σχολικό εγχειρίδιο
αλλά με πιο δημιουργικό τρόπο. Εστιάζει στους διδακτικούς στόχους του
προγράμματος σπουδών μέσα από την ευρεία χρήση των νέων τεχνολογιών. Στα
στενά χρονικά πλαίσια για την υλοποίηση του σεναρίου ήταν αναγκαίος ο
περιορισμός των διδακτικών αντικειμένων με τέτοιο τρόπο ώστε να πληρούνται
καλύτερα οι μαθησιακοί στόχοι. Συγκεκριμένα μάς απασχόλησαν:
 η σύνθεση με αχώριστα μόρια (υποενότητα Γ) με σκοπό τη διερευνητική
προσέγγιση των σημασιών και των χρήσεων των σχηματιστικών στοιχείων από
μέρους των μαθητών
 οι δραστηριότητες παραγωγής λόγου (υποενότητα ΣΤ) κατά τις οποίες οι μαθητές
καλούνται να δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα αξιοποιώντας διαδικτυακούς
τόπους αλλά και να κατασκευάσουν διάφορες μορφές ηλεκτρονικών κειμένων
χρησιμοποιώντας Web2.0 εργαλεία.
Στόχοι
α) Γνωστικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται:
- να εξοικειωθούν με τα αχώριστα μόρια ως α΄ συνθετικό σύνθετων λέξεων και να
διερευνήσουν μέσα από ηλεκτρονικά περιβάλλοντα τον τρόπο λειτουργίας και τις
αλλοιώσεις που υφίστανται.
- να οδηγηθούν μέσα από την έρευνα σε ανοιχτά ηλεκτρονικά περιβάλλοντα
(ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων) στην κατανόηση του λεξιλογίου και των
δομών της νέας ελληνικής ιδιαίτερα κατά τη διαδικασία της σύνθεσης λέξεων.
- να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
- να ασκηθούν στον προφορικό, αλλά και το γραπτό λόγο, ιδιαίτερα να
πειραματιστούν στην παραγωγή πολυτροπικών κειμένων σε συγκεκριμένο
επικοινωνιακό πλαίσιο συνδυάζοντας λόγο, εικόνα, καθώς και τη χρήση
υπερσυνδέσμων.
- να ασκηθούν στον αυτοέλεγχο της γραπτής έκφρασης και τη βελτίωση των
κειμένων.
- να γνωρίσουν τα αξιοθέατα του τόπου τους και να τα αξιολογήσουν.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
186
β) Παιδαγωγικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται:
- να εξοικειωθούν με τη συνεργατική διαδικασία μάθησης.
- να σέβονται την ομάδα και τον καταμερισμό των ρόλων μέσα σ’ αυτή, να
προωθούν με την υπεύθυνη και ενεργό συμμετοχή τους κοινούς στόχους.
- να καλλιεργήσουν τον αυτοσεβασμό και την αυτοεκτίμηση.
- να ασκηθούν στην ανάληψη πρωτοβουλιών, να αναπτύξουν αυτενέργεια στη
μαθησιακή διαδικασία κατακτώντας τη γνώση μέσα από έρευνα με την
υποστηρικτική και διακριτική παρουσία του διδάσκοντα.
- να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και άνεση στην παρουσίαση εργασιών μπροστά
σε κοινό.
γ) Τεχνολογικοί
Οι μαθητές επιδιώκεται:
- να ασκηθούν στην αξιοποίηση των ΤΠΕ ως περιβαλλόντων πρακτικής
γραμματισμού (χρήση των επεξεργαστών κειμένου, φυλλομετρητής κ.λ.π.)
- να εξοικειωθούν με τη νέα κειμενικότητα, τη χρήση δηλ. υπερκειμένου που
διαφοροποιεί το συνήθη γραμμικό τρόπο διαβάσματος και τον μετατρέπει σε μια
επιλεκτική και πολυεπίπεδη διαδικασία.
- κατ’ ανάλογο τρόπο να ασκηθούν, στα πλαίσια του νέου γραμματισμού, στην
παραγωγή πολυτροπικών κειμένων συνδυάζοντας λόγο με τη χρήση εικόνων,
υπερσυνδέσμων κ.λ.π.
- να καλλιεργήσουν σταδιακά τη δεξιότητα για κριτική ανάγνωση αλλά και
αξιολόγηση των ιστοτόπων και της διαδικτυακής πληροφορίας.
- να γνωρίσουν ένα ηλεκτρονικό λεξικό, το λεξικό Τριανταφυλλίδη
(https://bit.ly/2LoUnew), που θα τους παρέχει πολύτιμες πληροφορίες,
λεξιλογικές και σημασιολογικές, με τρόπο εύχρηστο και ελκυστικό, αλλά και να
εξοικειωθούν με τα Σώματα Κειμένων (https://bit.ly/2LlyNrr)
- να εξοικειωθούν με ποικίλους διαδικτυακούς χάρτες:
https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl
http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp
- να έρθουν σε επαφή με διάφορες Web2.0 εφαρμογές όπως το εργαλείο
δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
187
Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης
Αφετηρία
Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση δεν αφορά τη διδασκαλία ολόκληρης
ενότητας, αλλά εστιάζει σε δύο βασικά σημεία της (σύνθεση με αχώριστα μόρια,
δραστηριότητες παραγωγής λόγου). Βασικό συστατικό του σεναρίου είναι ότι σέβεται
το σχολικό βιβλίο και ακολουθεί σε σημαντικό βαθμό την ύλη του. Προσπαθεί όμως
να υπερβεί την παραδοσιακή στατική προσέγγιση στη γλωσσική διδασκαλία, που
περιορίζει την πρωτοβουλία των μαθητών και καθιστά αναπόφευκτα τη συνεργασία
τους στην αναζήτηση και σύνθεση της γνώσης ιδιαίτερα επιφανειακή.
Το θεωρητικό πλαίσιο
Επιδιωκόμενος στόχος είναι οι μαθητές να προσεγγίσουν τα διαδικτυακά
κείμενα, τα λεξιλογικά και γραμματικά φαινόμενα μέσα από τον ενεργητικό ρόλο του
ερευνητή στα πλαίσια της ανακαλυπτικής-διερευνητικής μάθησης. Συγκεκριμένα, να
επισκεφθούν ιστοσελίδες, να διερευνήσουν γλωσσικό υλικό που είναι αποθηκευμένο
σε βάσεις δεδομένων (π.χ. σώματα κειμένων στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-
language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html)
να αναζητήσουν και να βρουν απαντήσεις/λύσεις για το πρόβλημα που τους δόθηκε.
Οικοδομούν έτσι ενεργητικά τη νέα γνώση εμπλουτίζοντας τις ήδη υπάρχουσες
[γνωστική - εποικοδομιστική μάθηση] και αναπτύσσουν γλωσσικές δεξιότητες
χρήσιμες στην αποκαλούμενη κοινωνία της πληροφορίας.
Παράλληλα, τα παιδιά καλούνται σε διάφορα στάδια της εργασίας τους, να
παραγάγουν κείμενα με τον επεξεργαστή κειμένου και να οργανώσουν σύντομη
παρουσίαση των διαπιστώσεών τους σε κείμενο πολυτροπικό ενταγμένο σε
συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο χρησιμοποιώντας εφαρμογές Web 2.0. Και τα
δύο είναι νέα μέσα πρακτικής γραμματισμού κι έχουν τις δικές τους ιδιαιτερότητες.
Ασκούνται επομένως στην παραγωγή λόγου με ηλεκτρονικά μέσα, εξασκούνται στη
νέα κειμενικότητα και στη χρήση διαδικτυακού χάρτη, κάτι πολύ συνηθισμένο στις
μέρες μας. Κατά τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τις βασικές αρχές της επικοινωνιακής
προσέγγισης της γλώσσας, επιτυγχάνεται η σύνδεση του σχολείου με τη ζωή.
Ανακεφαλαιώνοντας, θα έπρεπε να τονιστεί ότι η άσκηση των μαθητών στο να
ερευνούν, να συζητούν μεταξύ τους, να συνεργάζονται, να οδηγούνται σε
διαπιστώσεις τις οποίες θα καταγράφουν με ηλεκτρονικά μέσα, ικανοποιεί τις
επιδιώξεις του νέου ΑΠΣ για κλασικό, νέο [ψηφιακό - τεχνολογικό] και κριτικό
γραμματισμό των μαθητών.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
188
Η υλοποίηση του σεναρίου προϋποθέτει διαφορετική παιδαγωγική
προσέγγιση κατά τη διδασκαλία. Έτσι, προτείνεται το μαθητοκεντρικό μοντέλο
διδασκαλίας και η οργάνωση της τάξης θα γίνει σύμφωνα με την ομαδοσυνεργατική
μέθοδο.
Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο
Το συγκεκριμένο σενάριο αξιοποιεί τις οδηγίες του βιβλίου του καθηγητή για
τη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στη Β΄ Γυμνασίου όπου διαπιστώνεται ότι
ζητούμενο είναι οι μαθητές να μάθουν τον μηχανισμό με τον οποίο σχηματίζονται οι
λέξεις, και μέσα από την αναζήτηση σε κείμενα, σε λεξικά, αλλά και στο ίδιο τους το
γλωσσικό αίσθημα, να καταλάβουν ποιες είναι οι λειτουργίες που επιτελούν τα
αχώριστα μόρια. Τονίζεται επίσης ότι είναι σημαντικό να τους ενθαρρύνουμε να
«παίξουν» με τη γλώσσα. Στο πλαίσιο αυτό πρώτο βήμα του σεναρίου είναι η
αναζήτηση στην ηλεκτρονική εκδοχή του Λεξικού της Κοινής Νεοελληνικής και σε
σώματα κειμένων, με σκοπό τη διερευνητική προσέγγιση των σημασιών και των
χρήσεων των σχηματιστικών στοιχείων από μέρους των μαθητών.
Σε πρώτη φάση, μας ενδιαφέρει να αρχίσει να γίνεται περισσότερο
ενσυνείδητη η διαισθητική γνώση που κατέχουν σχετικά με τη συνεισφορά κάθε
συστατικού στη σημασία των λέξεων που σχηματίζει. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού
συνίσταται στο να τους οδηγήσει με τους κατάλληλους διδακτικούς χειρισμούς να
συμπεράνουν, μέσα από την επεξεργασία δεδομένων, ότι το καθένα από τα
παραπάνω μορφήματα είναι φορέας διαφορετικών σημασιών, οι οποίες δεν είναι
τυχαίες. Επιδιώκεται η διερεύνηση της φύσης και της σημασίας των λέξεων και των
μορφημάτων μέσα από τη χρήση πηγών αυθεντικού λόγου και μέσα από τη
δημιουργική αξιοποίηση λεξικού.
Είναι σημαντικό να έρθουν σε επαφή με ανοιχτά διερευνητικά περιβάλλοντα
όπως η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, γιατί πρόκειται για πλούσιο δικτυακό τόπο
που περιέχει μεταξύ άλλων ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων, αλλά και
γραμματικές της Νέας Ελληνικής. Οι πολλαπλές δυνατότητες της μηχανής αναζήτησης
δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να ερευνήσουν σε βάθος τη σημασία των
λέξεων που αναζητούν και να εξετάσουν τη λειτουργία των συνθετικών, όπου είναι
απαραίτητο.
Στη συνέχεια, ακολουθώντας τις οδηγίες του βιβλίου του καθηγητή για την
παραγωγή λόγου στη σχολική τάξη, προσπαθούμε να εμπλέξουμε τους μαθητές σε
δραστηριότητες παραγωγής λόγου, που τους καλούν να γράψουν σε ποικίλα είδη,
επιλέγοντας κάθε φορά το ύφος και εκείνες τις γραμματικές δομές που θα
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
189
καταστήσουν τον λόγο και την επικοινωνία τους πιο αποτελεσματική. Η χρήση των
ΤΠΕ σε αυτή τη δραστηριότητα είναι καθοριστική γιατί οι μαθητές μπορούν:
- να αντλήσουν ποικίλο αυθεντικό κειμενικό υλικό (χάρτες, υπερκείμενα)
- να παρέμβουν με δυναμικό τρόπο πάνω στο κείμενο (δημιουργία συννεφόλεξου)
- να εργαστούν σε συνθήκες εποικοδομιστικής και συνεργατική μάθησης.
- οι μαθητές σταδιακά προσεγγίζουν και κατακτούν το υπό μάθηση υλικό
- να δημιουργήσουν κάτι ελκυστικό που έχει νόημα για τους ίδιους.
Το σενάριο είναι σύντομο και αποτελείται από επιμέρους βήματα, που
διαθέτουν σχετική αυτονομία, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τον
διδακτικό χρόνο που είναι διαθέσιμος.
Ενδεικτική κατανομή του χρόνου
Η υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης απαιτεί δύο διδακτικές
ώρες (συνεχόμενες ή μη) στο εργαστήριο υπολογιστών. Την 1η ώρα οι μαθητές
χωρίζονται σε ομάδες και υλοποιούν, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα, τις
δραστηριότητες του 1ου
φύλλου εργασίας. Αντίστοιχα ενεργούν και τη 2η διδακτική
ώρα. Στο τέλος κάθε ώρας οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα
αποτελέσματα των εργασιών τους.
Ρόλος του διδάσκοντα
Ο ρόλος του διδάσκοντα, στην αρχή, θα είναι κύριος, μέχρι να δοθούν οι
απαραίτητες διευκρινίσεις και επεξηγήσεις. Στη συνέχεια, όμως, θα είναι
καθοδηγητής, διευκολυντής και αρωγός. Συμβουλεύει και παρεμβαίνει για να λύσει
απορίες, να προωθήσει τη συζήτηση και να βοηθήσει στην ομαλή πορεία της όλης
προσπάθειας των μαθητών.
Ως προς την προετοιμασία του σεναρίου, οφείλει να έχει ελέγξει όλες τις
προτεινόμενες ιστοσελίδες και τις διαδρομές των αρχείων, ώστε να βεβαιωθεί
καταρχήν ότι υπάρχουν και λειτουργούν κανονικά, και επιπλέον να χρονομετρήσει τις
σχετικές ενέργειες, ώστε να διασφαλίσει κατά το δυνατόν την ολοκλήρωση του
σεναρίου στο δεδομένο χρόνο.
Κατά την ώρα της υλοποίησης του σεναρίου στο εργαστήριο πληροφορικής θα
πρέπει να παρακολουθεί τον χρόνο εκτέλεσης, να λύνει τυχόν απορίες και τεχνικά
ζητήματα και να φροντίζει οι μαθητές να μην παρεκκλίνουν από τα ζητούμενα. Επίσης,
σε περίπτωση που η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στα μέλη κάποιας ομάδας κριθεί
αναποτελεσματική, θα μπορούσε να προβεί σε ορισμένες διορθωτικές αλλαγές.
Βασική μέριμνά του πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του σεναρίου με την
παραγωγή συγκεκριμένου και απτού αποτελέσματος, ώστε οι εμπλεκόμενοι μαθητές
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
190
να μπορέσουν να το αξιολογήσουν συνολικά και να νιώσουν την ικανοποίηση της
συμμετοχής.
Οι ρόλοι των μαθητών
Κατά τη συνεργασία των μαθητών σε ομάδες και τη συγγραφή ομαδικού
κειμένου ή σημειώσεων, έχουμε παραγωγή λόγου μέσα σε συνθήκες ανάδρασης: η
σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων μαθητών της ομάδας.
Με τον τρόπο αυτό το συλλογικό κείμενο ή οι σημειώσεις που παράγονται αποτελούν
αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αποτέλεσμα συζήτησης μεταξύ των μελών της
ομάδας. Επιπλέον οι μαθητές μαθαίνουν πώς να επιλέγουν, να χρησιμοποιούν και να
αξιολογούν τις πληροφορίες, να συνεργάζονται σε μικρές ομάδες, να ανταλλάσσουν
σκέψεις, να δημιουργούν και να συνθέτουν πολυτροπικά κείμενα με τη βοήθεια των
Τ.Π.Ε. και να οδηγούνται στη γνώση, αφού πρώτα αξιοποιήσουν τη φαντασία και την
κριτική σκέψη τους.
Εργαλεία –πηγές
 Σχολικό εγχειρίδιο σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή:
- http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-
B110/244/1804,5781/
- https://bit.ly/2zXqKN0
 Επεξεργαστής κειμένου (ΜS Word)
 Εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/
 Διαδίκτυο – φυλλομετρητής
 Προεπιλεγμένες ιστοσελίδες από το διαδίκτυο:
- http://www.greek-
language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html
- http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp
- https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl
- https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
191
Δραστηριότητες των μαθητών
1η
ώρα − 1η
Παρέμβαση
Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο της πληροφορικής, αφού έχουν
προηγουμένως χωριστεί σε 6 ομάδες των 3-4 ατόμων από τη διδάσκουσα, η οποία
λαμβάνει υπ’ όψη της τις προτιμήσεις τους, καθώς και τις ικανότητές τους σχετικά με
τη χρήση των Τ.Π.Ε. Προϋπόθεση για τον χωρισμό των ομάδων είναι ο ένας
τουλάχιστον μαθητής να γνωρίζει να χειρίζεται ικανοποιητικά τον Η/Υ και
συγκεκριμένα τον φυλλομετρητή και τον επεξεργαστή κειμένου. Έτσι η ομάδα των
τριών ατόμων περιλαμβάνει:
 έναν μαθητή που θα έχει το ρόλο του χειριστή του Η/Υ και του καθοδηγητή στο
διαδίκτυο.
 έναν μαθητή που θα καταγράφει τις πληροφορίες και θα κρατά σημειώσεις.
 το τρίτο (και το τέταρτο) άτομο της ομάδας θα έχει ως ρόλο τον συντονισμό της.
Τις τελικές ανακοινώσεις θα τις αναλάβει το άτομο που θα ορίσει η
διδάσκουσα εκείνη τη στιγμή. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται η όσο το δυνατόν
μεγαλύτερη συμμετοχή των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι μαθητές ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους, ανοίγουν τον
φυλλομετρητή, πληκτρολογούν την ηλεκτρονική διεύθυνση
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B110/244/1804,5781/
και καλούνται να εντοπίσουν στο κείμενο 10 λέξεις σύνθετες με αχώριστα μόρια. Τους
ζητάμε να δημιουργήσουν στον επεξεργαστή κειμένου πίνακα με δύο στήλες. Στην
πρώτη να τοποθετήσουν τις σύνθετες λέξεις και στη δεύτερη το α΄ συνθετικό τους
(αχώριστο μόριο). Στη συνέχεια πρέπει να συνδεθούν με την Πύλη για την ελληνική
γλώσσα και το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής που υπάρχει εκεί http://www.greek-
language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html
να αναζητήσουν τη σημασία κάθε σύνθετης λέξης που έχουν στον πίνακά τους και να
την «υπερ-συνδέσουν» με την αντίστοιχη σελίδα του λεξικού. Μπορούν, ακόμα, να
υπερ-συνδέσουν τα αχώριστα μόρια (πληκτρολογώντας στο πεδίο αναζήτησης του
λεξικού το αχώριστο μόριο με * στο τέλος, για παράδειγμα συν*), ώστε να φανεί η
σημασία που προσδίδει το καθένα. Τέλος επιλέγουν μια από τις παραπάνω σύνθετες
λέξεις και αναζητούν στο λεξικό τις διαφορετικές σημασίες της και στα σώματα
κειμένων παραδείγματα που να αντιστοιχούν σε καθεμιά από αυτές. Τα καταγράφουν
στον επεξεργαστή κειμένου και αποθηκεύουν το έγγραφό τους στην επιφάνεια
εργασίας. Κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στις άλλες όσα έχει καταγράψει και θα
εκτυπώσει το έγγραφό της.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
192
2η
ώρα – 2η
Παρέμβαση
Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες και
ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους από τη διδάσκουσα η οποία ζητά από
όλους να πληκτρολογήσουν στον φυλλομετρητή τους την ηλεκτρονική διεύθυνση
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-
B110/244/1804,5786/en1_2.html#ref4
και ακολουθώντας το παράδειγμα του κειμένου 4 στο σχολικό τους βιβλίο: «10 ακόμα
λόγοι για να γευτείτε την εκλεπτυσμένη ομορφιά της Αστυπάλαιας», να γράψουν και
αυτοί μια διαφημιστική λεζάντα-κάρτα με 7 λόγους για τους οποίους αξίζει να
επισκεφθεί κανείς τον τόπο τους.
Τους δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσουν καλύτερα την Ηλεία επισκεπτόμενοι:
- το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού > ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ > Πολιτιστικός χάρτης της Ελλάδας
(http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp)
- τη διεύθυνση https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese
- τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl
Στη συνέχεια οι μαθητές αναλαμβάνουν να συζητήσουν ποια είναι τα σημαντικότερα
αξιοθέατα της περιοχής τους και να επιλέξουν τα επτά (7) σπουδαιότερα τα οποία θα
καταγράψουν στον επεξεργαστή κειμένου (Word).
Τέλος ανοίγουν το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου WordArt
https://wordart.com/, επικολλούν το κείμενό τους και διαμορφώνουν το
συννεφόλεξό τους. Χρησιμοποιώντας το μενού Download το εισαγάγουν στο έγγραφό
τους, το οποίο αποθηκεύουν στην επιφάνεια εργασίας.
Η εκπαιδευτική διαδικασία ολοκληρώνεται με στρογγυλό τραπέζι όλων των
ομάδων όπου οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν τις λέξεις που ξεχωρίζουν στα
συννεφόλεξα και έτσι να αξιολογήσουν τους προορισμούς, τους οποίους κάθε ομάδα
θεώρησε αξιόλογους για τον επισκέπτη. Αναρτούμε την καλύτερη διαφημιστική
κάρτα στο ιστολόγιο της τάξης.
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση σήμερα νοείται όχι μονο ως τελική και στιγμιαία, αλλά κυρίως
ως διαμορφωτική και συνεχής. Δίνει έμφαση όχι τόσο στον έλεγχο της γνώσης στο
επίπεδο του αποτελέσματος, αλλά στις διαδικασίες κατάκτησης και διαχείρισης της
γνώσης. Συνδέεται έτσι με τη διαδικασία διδασκαλίας–μάθησης με σχέση
επανατροφοδότησης (Βιβλίο του καθηγητή).
Στηριζόμενη λοιπόν σε αυτή τη σύγχρονη αντίληψη, η αξιολόγηση των
μαθητών, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την ολοκλήρωση των διδακτικών
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
193
παρεμβάσεων έγινε με κριτήριο την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί αρχικά.
Αξιολογούμε την επιτυχημένη επιλογή των σύνθετων λέξεων με αχώριστα μόρια,
καθώς και τη σωστή αναγνώριση του μορίου. Ενδιαφέρει επίσης η σωστή αξιολογική
κρίση των μαθητών ως προς τους λόγους για τους οποίους κάποιος θα άξιζε να
επισκεφθεί την περιοχή μας. Συνεκτιμούνται οι γραπτές απαντήσεις των ομάδων στις
εργασίες που τους ανατέθηκαν, η συνεργασία των μαθητών στο πλαίσιο της ομάδας
και η συμμετοχή τους στις συζητήσεις που έγιναν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να
παρατηρήσουμε τον βαθμό εξοικείωσής τους με τη χρήση ΤΠΕ και συγκεκριμένα την
εξοικείωσή τους με ηλεκτρονικά λεξικά, χάρτες και εργαλεία Web 2.0 (συννεφόλεξο).
Βαθμίδες αξιολόγησης: μέτρια-καλά-πολύ καλά-άριστα
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Χρήση ΤΠΕ,
εξοικείωση
με λεξικά,
χάρτες.
Σωστή
αναγνώριση
συνθέτων και
αχώριστων
μορίων
Επιλογή των
σημαντικό-
τερων
προορισμών
της περιοχής
Παραγωγή
γραπτού
και
προφορικο
ύ λόγου
Συνεργασία
στo πλαίσιο
της ομάδας
Ομάδα 1η
Ομάδα 2η
Ομάδα 3η
Ομάδα 4η
Ομάδα 5η
Ομάδα 6η
Κριτική με βάση την υλοποίηση
Η υλοποίηση μιας δεύτερης διδακτικής πρότασης με ΤΠΕ ήταν σίγουρα πιο
εύκολη για τη διδάσκουσα, συνοδεύτηκε όμως από εντονότερη αυτοκριτική. Η
μετακίνηση στο εργαστήριο παρέμεινε χρονοβόρα ενώ η μικρή μας εμπειρία από την
ομαδοσυνεργατική μέθοδο δεν μας έδινε την απαιτούμενη άνεση κινήσεων. Οι
ομάδες παρέμειναν οι ίδιες, δεν έλειψαν βέβαια και εκείνοι που διαμαρτύρονταν.
Όμως κατά κοινή ομολογία οι ομάδες λειτούργησαν καλύτερα, έγιναν ουσιαστικές
συζητήσεις και υπήρξε ανατροφοδότηση.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
194
Ο αριθμός των ζητούμενων λέξεων πρέπει να προσαρμόζεται στο επίπεδο και
στην εξοικείωση του τμήματος. Υπήρξε γι’ αυτό ένα πρόβλημα διαχείρισης χρόνου
από τις διάφορες ομάδες.
Οι μαθητές μας είναι συνηθισμένοι στο παιχνίδι με την τεχνολογία και γι’ αυτό
το εγχείρημα αντιμετωπίστηκε θετικά. Γοητεύτηκαν με την ιδέα του ηλεκτρονικού
λεξικού, της υπερσύνδεσης, του διαδικτυακού χάρτη και προ πάντων του
συννεφόλεξου!
Επέκταση παρέμβασης
Η πρόταση διδασκαλίας σε μια εναλλακτική υλοποίηση θα μπορούσε να
περιλαμβάνει αναζήτηση αχώριστων μορίων και σε άλλα κείμενα, αναζήτηση μόνο
των λόγιων αχώριστων μορίων, μελέτη και κατηγοριοποίηση των μεταβολών κατά τη
σύνθεση, καταγραφή λέξεων στις οποίες το αχώριστο μόριο έχει την ίδια σημασία,
καταγραφή δυσνόητων συνθέτων μέσα από σώματα κειμένων και ετυμολογία τους.
Δεν θα ήταν δύσκολο επίσης οι μαθητές να δημιουργήσουν το δικό τους χάρτη,
είτε με τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl είτε με το
www.scribblemaps.com.
Στη διαφημιστική κάρτα τους θα μπορούσαν να προσθέσουν και φωτογραφίες
του τόπου τους χρησιμοποιώντας τη μηχανή αναζήτησης Google
(https://bit.ly/2LCAVYF)
Επίσης, οι μαθητές μπορούν να ασκηθούν στη δημιουργία διαφορετικών
μορφών αναπαράστασης αυτού του υλικού, να μετασχηματίσουν, δηλαδή, το
πληροφοριακό υλικό σε άλλη μορφή, δοκιμάζοντας εναλλακτικά εργαλεία. Μπορούν
εύκολα να παρουσιάσουν τα αξιοθέατα του τόπου τους χρησιμοποιώντας το Power
Point, το Movie Maker ή το prezi (http://prezi.com).
Μια τέτοια παρουσίαση ίσως αποτελέσει την αφορμή μιας εκδήλωσης –
παρουσίασης των αξιόλογων προορισμών της περιοχής τους ή μιας επίσκεψης σε
κάποιους από αυτούς.
Βιβλιογραφία
Νεοελληνική Γλώσσα, Β΄ Γυμνασίου, Βιβλίο Εκπαιδευτικού.
Κουτσογιάννης, Δ. Η διδακτική αξιοποίηση των ηλεκτρονικών λεξικών για την
απόκτηση γνώσεων για τη γλώσσα στο Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση
των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 3: Ειδικό Μέρος
Κλάδος ΠΕ02 Πάτρα (2010) ΙΤΥ.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
195
Δ. Κουτσογιάννης, Ι. Χαλισιάνη, Αθ. Ράλλη, Διδακτική αξιοποίηση των ηλεκτρονικών
λεξικών και σωμάτων κειμένων στην Πύλη για την Ελληνική γλώσσα. Ανακτήθηκε
στις 22-7-2018 από https://bit.ly/2LfYs5H
Π. Μπερερής, Τρούκη, Ε. (2009). Λόγος και επικοινωνία στην εκπαιδευτική πράξη.
Αθήνα: Εκδ. Καστανιώτη.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
196
Φύλλα Εργασίας
1ο
Φύλλο Εργασίας
(κοινό για όλες τις ομάδες)
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Ενότητα 1, «Αχώριστα Μόρια»
1) Ανοίξτε τον φυλλομετρητή και πληκτρολογήστε τη διεύθυνση:
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B110/244/1804,5781/
(https://bit.ly/2LB3Iwu)
Εντοπίστε στο κείμενο 1 λέξεις σύνθετες με αχώριστα μόρια.
2) Δημιουργήστε στον επεξεργαστή κειμένου πίνακα με δύο στήλες. Στην πρώτη
τοποθετήστε τις σύνθετες λέξεις και στη δεύτερη το α΄ συνθετικό τους (αχώριστο
μόριο).
3) Συνδεθείτε με την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και επισκεφθείτε το Λεξικό της
Κοινής Νεοελληνικής που υπάρχει εκεί:
http://www.greek-
language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html
αναζητήστε τη σημασία κάθε σύνθετης λέξης που έχετε στον πίνακά σας και «υπερ-
συνδέστε» την με την αντίστοιχη σελίδα του λεξικού.
(επιλογή λέξης > δεξί κλικ > υπερσύνδεση).
4) Μπορείτε, ακόμα, να υπερ-συνδέσετε τα αχώριστα μόρια με την αντίστοιχη σελίδα
του λεξικού (πληκτρολογώντας στο πεδίο αναζήτησης του λεξικού το αχώριστο μόριο
με * στο τέλος, για παράδειγμα «συν*») ώστε να φανεί η σημασία που προσδίδει το
κάθε αχώριστο μόριο.
5) Επιλέξτε μια από τις σύνθετες λέξεις του πίνακά σας και αναζητήστε στο λεξικό τις
διαφορετικές σημασίες της και στα σώματα κειμένων παραδείγματα που να
αντιστοιχούν σε καθεμιά από αυτές. Καταγράψτε τα στον επεξεργαστή κειμένου.
6) Αποθηκεύστε το έγγραφό σας στην επιφάνεια εργασίας και παρουσιάστε το υλικό
σας στις άλλες ομάδες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
197
2ο
Φύλλο Εργασίας
(κοινό για όλες τις ομάδες)
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
Ενότητα 1, «Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου»
1) Ανοίξτε τον φυλλομετρητή και πληκτρολογήστε τη διεύθυνση
https://bit.ly/2zXqKN0 και ακολουθώντας το παράδειγμα του κειμένου 4 στο σχολικό
σας βιβλίο: «10 ακόμα λόγοι για να γευτείτε την εκλεπτυσμένη ομορφιά της
Αστυπάλαιας», γράψτε κι εσείς μια διαφημιστική λεζάντα-κάρτα με 7 λόγους για
τους οποίους αξίζει να επισκεφθεί κανείς τον τόπο σας.
2) Γνωρίστε καλύτερα την Ηλεία επισκεπτόμενοι:
 Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού > ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ
ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ > Πολιτιστικός χάρτης της Ελλάδας:
http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp
 Τη διεύθυνση https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese
 Τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl
3) Συζητήστε ποια είναι τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής σας.
Επιλέξτε τα 7 σπουδαιότερα.
4) Ανοίξτε τον επεξεργαστή κειμένου (Word) και γράψτε το κείμενό σας.
5) Ανοίξτε το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/ πατήστε
create now και κάντε επικόλληση το κείμενό σας.
Πατήστε Go.
Διαμορφώστε το συννεφόλεξό σας.
Πατήστε στο μενού Downoload και κατεβάστε τη δημιουργία σας σε μια μορφή
εικόνας.
Kάντε εισαγωγή της εικόνας του συννεφόλεξου στο έγγραφό σας.
Αποθηκεύστε στην επιφάνεια εργασίας.
6) Σε στρογγυλό τραπέζι όλων των ομάδων σχολιάστε τις λέξεις που ξεχωρίζουν στα
συννεφόλεξα και αξιολογήστε τους προορισμούς τους οποίους κάθε ομάδα θεώρησε
αξιόλογους για τον επισκέπτη.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
198
Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02
Η εφηβεία, αγώνας προς την ενηλικίωση
Τάξη: Α΄ Λυκείου
Προφίλ τάξης: 18 μαθητές
Διάρκεια: 4 Διδακτικές ώρες
Φυσικός χώρος: Εργαστήριο πληροφορικής και κατ’ οίκον εργασία
Εικονικός χώρος: Google Docs.
Εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν: Worditout, Padlet, google docs
Προαπαιτούμενες γνώσεις:
Μαθητές:
- Βασικές γνώσεις χειρισμού Η/Υ
- Προηγούμενη εμπειρία μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες
- Δεξιότητες στη διαχείριση και τη δημιουργία εγγράφων Google
- Πρόσβαση στα έγγραφα google με προσωπικό λογαριασμό
- Κατοχή προσωπικού υπολογιστή για την εκτέλεση εργασιών στο σπίτι
Καθηγητής:
- Εμπειρία στην οργάνωση και διαχείριση ομαδοσυνεργατικών σχημάτων δια
ζώσης και εξ αποστάσεως
- Εμπειρία στη σύνταξη συνεργατικών κειμένων εξ αποστάσεως μέσω των
εγγράφων google
- Έλεγχος για σύνδεση με διαδίκτυο
- Κατάλληλη προετοιμασία στο εργαστήριο πληροφορικής πριν τη διεκπεραίωση
του μ-σεναρίου (δημιουργία φακέλου στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών
που θα περιέχει τα φύλλα εργασίας και τα απαραίτητα αρχεία)
- Προειδοποίηση μαθητών για τον χρόνο και τον τρόπο εργασίας στο εργαστήριο
- Προετοιμασία φύλλων εργασίας σε έντυπη μορφή για να μοιραστούν στους
μαθητές
Σχέση της σχεδιαζόμενης μαθησιακής δραστηριότητας με το πρόγραμμα σπουδών
στο οποίο εφαρμόζεται: Η μαθησιακή δραστηριότητα έχει άμεση σχέση με το
Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος, αφού αναφέρεται στη διδασκαλία
συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου και ακολουθεί την οδηγία,
σύμφωνα με την οποία η προώθηση της ψηφιακής επικοινωνίας μέσω της χρήσης
Νέων Τεχνολογιών, αποτελεί βασική αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται η διδασκαλία
της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, διαφοροποιώντας την από
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
199
τις κλασικές αρχές που έθεταν ως μoναδικό στόχο της γλωσσικής διδασκαλίας την
καλλιέργεια του γλωσσικού γραμματισμού.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Περιγραφή της εκπαιδευτικής προσέγγισης
Το εκπαιδευτικό πλαίσιο στηρίζεται στις γνωστικές και κοινωνικοπολιτιστικές
προσεγγίσεις, που έχουν ένα πρακτικό γνωσιακό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με αυτές η
μάθηση είναι μία διαδικασία δημιουργίας της γνώσης που δημιουργείται από την
αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τους άλλους μέσα από κοινές δραστηριότητες και
σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια. Οι μαθητές γίνονται ενεργοί παράγοντες στη
διαδικασία κατασκευής της γνώσης με τη συμμετοχή τους σε ομάδες
(ομαδοσυνεργατική μέθοδος), ενώ η διδασκαλία γίνεται μία πράξη συνεργασίας και
ο εκπαιδευτικός έχει το ρόλο του εμψυχωτή.
Για τον σχεδιασμό της συγκεκριμένης διδακτικής παρέμβασης λήφθηκαν
υπόψη σύγχρονες διδακτικές θεωρίες, τα όσα ορίζει το «Ενιαίο Πλαίσιο
Προγράμματος Σπουδών Νεοελληνικής Γλώσσας για το Λύκειο» τόσο όσον αφορά
στους επιδιωκόμενους στόχους, όσο και στη μέθοδο διδασκαλίας, οι εμπειρίες των
διδασκόντων από το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και η ανάγκη των μαθητών
να ξεφύγουν από τη μονοτονία της παραδοσιακής διδασκαλίας.
Οι μαθητές συνεργάζονται στο φυσικό περιβάλλον της αίθουσας
πληροφορικής και στο εικονικό περιβάλλον των εγγράφων Google και δημιουργούν
ανά ομάδες.
Σκοπός και στόχοι της εκπαιδευτικής προσέγγισης:
 Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις πρότυπα, στάσεις ζωής
Επιδιώκεται οι μαθητές:
- Να ενημερωθούν για τη φάση της ζωής στην οποία βρίσκονται και οι ίδιοι, την
εφηβεία.
- Να κατανοήσουν οτι οι ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές που τους συμβαίνουν
είναι απόλυτα φυσιολογικές και παροδικές
- Να κατανοήσουν οτι δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν αυτού του είδους τα
προβλήματα
- Να καταλάβουν οτι και για τους γονείς είναι μια εξίσου δύσκολη, αγχωτική ,
μεταβατική περίοδος
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
200
 Γνώσεις για τη γλώσσα
Επιδιώκεται οι μαθητές:
- Να ενδυναμώσουν τις ήδη αποκτημένες γνώσεις γλωσσικού γραμματισμού.
- Να αξιοποιήσουν τις αποκτημένες γνώσεις και δεξιότητες προκειμένου να
ανταποκριθούν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες και
απαιτήσεις στις οποίες είναι απαραίτητη η χρήση της γλώσσας.
- Να αποκτήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού, απαραίτητες για τη χρήση
των νέων τεχνολογιών ως εκπαιδευτικών μέσων και μέσων προσωπικής έκφρασης
και επικοινωνίας.
- Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του λόγου για τη συμμετοχή στην κοινωνική
ζωή, ώστε να μετέχουν στα κοινά είτε ως πομποί είτε ως δέκτες του λόγου με
κριτική και υπεύθυνη στάση.
- Να μάθουν να χειρίζονται το λόγο, γραπτό και προφορικό, δημοκρατικά με
σεβασμό προς τις απόψεις των άλλων.
 Γραμματισμοί
Επιδιώκεται οι μαθητές:
- Να επεξεργάζονται και να συνθέτουν πληροφορίες τις οποίες να μπορούν να
εμπλουτίζουν, να βελτιώνουν και να αναθεωρούν μέσω του διαλόγου με τους
συμμαθητές τους.
- Να καλλιεργούν δεξιότητες διαλογικής και κριτικής επεξεργασίας και
παρουσίασης του υλικού το οποίο δημιουργούν.
- Να διαμορφώνουν ανεκτική και θετική στάση απέναντι στην άποψη των άλλων,
που μπορεί να διαφέρει από τη δική τους.
- Να αυτενεργούν και να παίρνουν πρωτοβουλίες προκειμένου να βελτιώσουν την
εργασία τους και να συνθέσουν κείμενα πρωτότυπα που τους εκφράζουν.
Η Αξιοποίηση των ΤΠΕ δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές:
- Να δοκιμάζουν συνεργατικές διαδικασίες σχολιάζοντας στο πλαίσιο των ομάδων
τις εργασίες τους, να τις διορθώνουν και να αναστοχάζονται την ποιότητα των
αποτελεσμάτων.
- Να παράγουν γραπτό κείμενο με τρόπους που δεν μπορούν να εφαρμοστούν στα
παραδοσιακά μέσα, αξιοποιώντας διαλογικά και διερευνητικά περιβάλλοντα
εργασίας.
- Να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν κατάλληλες δεξιότητες κριτικής
επεξεργασίας, σύνθεσης και παρουσίασης του γραπτού.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
201
- Να συνεργάζονται σε πραγματικό χρόνο διαπραγματευόμενοι θέματα από
διαφορετικές οπτικές.
Μαθησιακά αποτελέσματα
Οι μαθητές θα δημιουργήσουν, συνεργαζόμενοι και αξιοποιώντας τις
τεχνολογικές δυνατότητες που προσφέρει η δημιουργία κειμένων της Google, το δικό
τους άρθρο, που είναι δυνατόν να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα ή στο blog του
σχολείου.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Α΄ ΦΑΣΗ: 1η Διδακτική ώρα
Την πρώτη διδακτική ώρα παρουσιάζεται, στο εργαστήριο πληροφορικής με
χρήση Η/Υ και βιντεοπροβολέα, στους μαθητές η συνεργατική γραφή ως δημιουργική
διαδικασία παραγωγής γραπτού λόγου μέσα σε μια ομάδα. Συζητούνται με τους
μαθητές τα πλεονεκτήματά της και τίθενται από τους ίδιους τα όρια που πρέπει να
τηρηθούν για να είναι αυτή η διαδικασία αποδοτική για όλους. Ο καθηγητής τούς
ενημερώνει ότι στα πλαίσια μιας εργασίας που θα ολοκληρωθεί σε 4 διδακτικές ώρες,
θα κληθούν να συνδημιουργήσουν ένα άρθρο, χωρίς όμως να τους ανακοινώσει
ακόμη το θέμα. Στη συνέχεια παρουσιάζονται στους μαθητές, με συντομία, οι
στρατηγικές για την σύνταξη ενός συνεργατικού κειμένου. Οι μαθητές μέσα από
δημιουργικό διάλογο και με την καθοδήγηση του καθηγητή τους επιλέγουν αυτή που
ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες και τις δυνατότητες του τμήματος. Υιοθετείται η
παράλληλη γραφή οριζόντιας διαίρεσης σε συνδυασμό με την ελεύθερη συμμετοχική
γραφή καθώς συνδυάζουν την «ευκολία» και τη σιγουριά που δίνει στους μαθητές η
αίσθηση ότι έχουν κάτι πολύ συγκεκριμένο να κάνουν και την εμπειρία της
«ελευθερίας» να παρεμβαίνουν ταυτόχρονα. Έπειτα γίνεται αναφορά κι
επεξηγούνται τα στάδια που συντελούν στην οργάνωση και τη δημιουργία ενός
συνεργατικού κειμένου. Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής στάδια:
i. Καταιγισμός ιδεών: κατάθεση και ανάπτυξη ιδεών για την παραγωγή του κειμένου
ii. Περιγραφή / σκιαγράφηση: Καθορισμός βασικής κατεύθυνσης στην οποία θα
κινείται το κείμενο και χωρισμός ενοτήτων.
iii. Σύνταξη: Παραγωγή αρχικού, ατελούς, κειμένου.
iv. Επανεξέταση: Εντοπισμός σημείων βελτίωσης σε επίπεδο γραμματικής, έκφρασης
και μορφοποίησης.
v. Αναθεώρηση: Βελτιώσεις στην έκφραση, το περιεχόμενο και τη μορφοποίηση σε
σημεία που εντοπίστηκαν στο στάδιο της επανεξέτασης.
vi. Επεξεργασία: Τελικές αλλαγές στο κείμενο.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
202
Τονίζεται στους μαθητές η σπουδαιότητα της αλληλεπίδρασης σε όλη τη
διάρκεια της δημιουργίας του συνεργατικού κειμένου, από τον καταιγισμό ιδεών και
την περιγραφή μέχρι την αναθεώρηση και επεξεργασία, που θα οδηγήσει το
συνεργατικό κείμενο στην τελική του μορφή. Ο καθηγητής απαντά σε ερωτήματα των
μαθητών σχετικά με τη διαδικασία.
Πριν το τέλος της 1ης Διδακτικής ώρας οι μαθητές χωρίζονται τυχαία σε 6
ομάδες των 3 ατόμων. Οι μαθητές δίνουν στον καθηγητή τη διεύθυνση gmail τους
ώστε να μπορέσει να τους δώσει πρόσβαση στο google doc που θα δημιουργήσει.
Όσοι μαθητές δεν έχουν ήδη gmail φτιάχνουν με τη βοήθεια του καθηγητή τους.
Β΄ ΦΑΣΗ: 2η Διδακτική ώρα
Τη δεύτερη ώρα, κατά την είσοδο των μαθητών στο εργαστήριο πληροφορικής,
ο καθηγητής τούς μοιράζει τα φύλλα εργασίας. Στη συνέχεια προχωρά στο στάδιο του
καταιγισμού ιδεών με την προβολή αρχικά ενός μουσικού βίντεο
https://youtu.be/q8O8uA2qhl8 διάρκειας 4:08΄ στον διαδραστικό πίνακα (για να
μπορέσουν όλοι οι μαθητές να παρακολουθήσουν ταυτόχρονα και να αποφευχθεί
τυχόν σύγχυση και φασαρία) και τη συμπλήρωση του πρώτου ερωτηματολογίου του
φύλλου εργασίας. Στο στάδιο αυτό οι μαθητές έχουν πλέον καταλάβει ποιο θα είναι
το θέμα της εργασίας τους μέσα απο τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου.
Ακολουθεί δεύτερο βίντεο https://youtu.be/3EGBmij2ZQU διάρκειας 4:13΄ κατά τη
διάρκεια του οποίου έχει ζητηθεί από τους μαθητές, στα πλαίσια της δεύτερης
άσκησης του φύλλου εργασίας, να καταγράφουν λέξεις κλειδιά που τους έρχονται στο
μυαλό. Οι μαθητές στη συνέχεια συνδέονται με το προσωπικό τους gmail στο google
doc έγγραφο που έχει ανοίξει ο καθηγητής ακολουθώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο
που τους δίνεται
https://docs.google.com/document/d/1gtfYWCX2kiegenlr6JBJFcFYLkDMOGJhPn-TkA-
XsRM/edit (https://tinyurl.com/ybj47bgf)
Εκεί βρίσκονται αποθηκευμένοι όλοι οι σύνδεσμοι για να έχουν πρόσβαση οι
μάθητές κι από το σπίτι. Ακολούθως δίνεται στους μαθητές ένας σύνδεσμος για την
εφαρμογή worditout.com: https://worditout.com/word-cloud/create (δημιουργία
συννεφόλεξου) και τους ζητείται ακολουθώντας τον και χρησιμοποιώντας τις λέξεις
που κατέγραψαν στις δυο τελευταίες ασκήσεις του φύλλου εργασίας να φτιάξουν ένα
συννεφόλεξο. Κάθε μαθητής φτιάχνει το δικό του συννεφόλεξο και το αποθηκεύει
στην επιφάνεια εργασίας με την ονομασία «συννεφόλεξο + το όνομά του». Με την
ολοκλήρωση του πρώτου μέρους του φύλλου εργασίας, για το οποίο υπολογίζεται ότι
χρειάζονται 40΄, οι μαθητές έχουν ουσιαστικά σχηματίσει έναν ορισμό για τον όρο
εφηβεία, την έχουν οριοθετήσει χρονικά κι έχουν εντοπίσει τα βασικά χαρακτηριστικά
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
203
της. Τα τελευταία 5΄ οι μαθητές ανταλλάσσουν απόψεις επί του θέματος με την
επίβλεψη του καθηγητή.
Γ΄ ΦΑΣΗ: 3η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές κατά την είσοδό τους στο εργαστήριο πληροφορικής παίρνουν αμέσως τις
θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές ανά ομάδα. Στον διαδραστικό πίνακα
προβάλλεται ένα απόσπασμα από το ποίημα «Ο κήπος του προφήτη» του Χαλίλ
Γκιμπράν http://www.kidsgo.com.cy/LibraryParents/?p=5986. Οι μαθητές το
μελετούν και συζητούν σχετικά με την άποψη του ποιητή για το ρόλο των γονέων
καθώς επίσης και τις προσωπικές τους προσδοκίες από τους γονείς τους σε αυτή την
κρίσιμη φάση της ζωής τους. Στη συνέχεα καταγράφουν τις απαντήσεις τους ο
καθένας στο φύλλο εργασίας τους. Για την ολοκλήρωση της εργασίας δίνονται στους
μαθητές 25΄. Στη συνέχεια ζητείται από τους μαθητές να ανοίξουν το αρχείο με τίτλο
«συμβουλές για επιτυχημένους γονείς» που βρίσκεται αποθηκευμένο στην επιφάνεια
εργασίας του υπολογιστή τους. Το διαβάζουν, επισημαίνουν τα σημεία που είναι
προβληματικά στις σχέσεις γονέων–εφήβων γενικότερα και τα καταγράφουν στην
αντίστοιχη άσκηση του φύλλου εργασίας. Ολοκληρώνοντας κι αυτόν τον κύκλο
εργασιών έχουν πλέον συγκεντρώσει στοιχεία για τα βασικά προβλήματα που
αντιμετωπίζουν οι έφηβοι γενικά και για τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης από τους
γονείς. Στα τελευταία 5΄ της διδακτικής ώρας ο καθηγητής τούς ανακοινώνει το θέμα
του άρθρου, το οποίο υπάρχει πλέον γραμμένο και στο google doc: «Η σχολική
εφημερίδα στο προσεχές τεύχος έχει αφιέρωμα στην Εφηβεία, ως μια μεταβατική
φάση, καθοριστική για την ψυχοσωματική ανάπτυξη του ατόμου. Ζητήθηκε από εσάς
να συμμετέχετε γράφοντας ένα άρθρο (500-600 λέξεων) στο οποίο θα αναφέρετε τα
βασικά χαρακτηριστικά της, τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι
έφηβοι και συμβουλές τόσο για τους εφήβους, όσο και για τους γονείς για
αντιμετωπιστούν τυχόν ακραίες συμπεριφορές».
Σύμφωνα με την στρατηγική που επέλεξαν να ακολουθήσουν για τη
δημιουργία του συνεργατικού κειμένου, ο καθηγητής μοιράζει αρμοδιότητες στην
κάθε ομάδα. Οι μαθητές κι ο καθηγητής ορίζουν μια συγκεκριμένη ώρα που θα
συναντηθούν διαδικτυακά για τη δημιουργία του κειμένου. Η εργασία θα
ολοκληρωθεί κατ΄οίκον.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
204
Δ΄ ΦΑΣΗ: 4η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές συγκεντρώνονται στο εργαστήριο πληροφορικής και παίρνουν τις
θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές. Ανοίγουν το ολοκληρωμένο πλέον google
doc και το επεξεργάζονται μέσα στην τάξη με τη βοήθεια του καθηγητή τους.
Συμμετέχουν όλοι ενεργά στην επανεξέταση κι αναθεώρηση του κειμένου
μέσα από δημοκρατικό διάλογο και με σεβασμό προς την άποψη του άλλου. Για τη
συγκεκριμένη εργασία αφιερώνονται 20΄. Στη συνέχεια ζητείται από τους μαθητές να
ανοίξουν την εφαρμογή padlet ακολουθώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο
https://padlet.com/echatzini/t50hqmcwfqbe, που δίνεται τόσο στο φύλλο εργασίας
όσο και στη λίστα συνδέσμων που έχει δημιουργήσει ο καθηγητής στο google doc, να
δημιουργήσουν τη δική τους αφίσα καρφιτσώνοντας ο καθένας το συννεφόλεξό του,
τα δυο video που παρακολούθησαν, το αρχείο με τις συμβουλές για γονείς και το
ποίημα του Χαλίλ Γκιμπράν και να το αποθηκεύσουν στην επιφάνεια εργασίας του
υπολογιστή τους. Η εργασία ολοκληρώνεται σε 20΄. Τα τελευταία 5΄οι μαθητές
συζητούν με τον καθηγητή καταθέτοντας τις απόψεις και τις εντυπώσεις τους πάνω
στον τρόπο εργασίας αλλά και το θέμα της.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
205
Φύλλο Εργασίας
1) Παρακολουθήστε το μουσικό βίντεο https://youtu.be/q8O8uA2qhl8 και στη
συνέχεια συμπληρώστε το παρακάτω ερωτηματολόγιο:
α) Μπορείτε να υπολογίσετε την ηλικία των παιδιών στο βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει)
5 – 9 10-12 13-17
β) Γνωρίζετε πώς ονομάζεται η περίοδος που ξεκινάει ηλικιακά από τα 12 έτη μέχρι
περίπου τα 18; ...............................................................................................................
γ) Εντοπίσατε κοινά σημεία με τα παιδιά του βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει)
ΝΑΙ ΟΧΙ
δ) Πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η κατάσταση που περιγράφεται στο
βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει)
Καθόλου Λίγο Αρκετά Πολύ
ε) Γράψτε 3 λέξεις που σας έρχονται στο μυαλό σχετικά με αυτήν την περίοδο της
ζωής.
.......................................... .......................................... ...............................................
2) Παρακολουθήστε το επόμενο βίντεο ακολουθώντας τον σύνδεσμο
https://youtu.be/3EGBmij2ZQU. Κατά τη διάρκεια του βίντεο σημειώνετε λέξεις
κλειδιά που σας κάνουν εντύπωση:
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
3) Συνδεθείτε στον προσωπικό σας λογαριασμό gmail. Μεταβείτε στην εφαρμογή
worditout.com ακολουθώντας τον σύνδεσμο:
https://worditout.com/word-cloud/create
και χρησιμοποιήστε τις λέξεις που σημειώσατε στις 2 προηγούμενες ασκήσεις για να
φτιάξετε ένα συννεφόλεξο.
Αποθηκεύστε το συννεφόλεξο στην επιφάνεια εργασίας με την ονομασία
«συννεφόλεξο + το όνομά σας».
4) Διαβάστε το απόσπασμα από το ποίημα «Ο κήπος του προφήτη» του Χαλίλ
Γκιμπράν, που βρίσκεται στην πρώτη σελίδα του google doc σας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
206
(https://tinyurl.com/ybj47bgf). Συζητήστε με τους συμμαθητές σας και στη συνέχεια
καταγράψτε τις απαντήσεις σας στο φύλλο εργασίας σας.
α) Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων σύμφωνα με τον ποιητή Χαλίλ Γκιμπράν;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
β) Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από τους γονείς σας; Καταγράψτε τις σκέψεις σας
επιγραμματικά:
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
γ) Ανοίξτε το αρχείο «Συμβουλές για επιτυχημένους γονείς» συμβουλές για γονεις.htm
που
βρίσκεται αποθηκευμένο στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας. Σε ποιες από
τις περιπτώσεις που περιγράφονται, θεωρείτε ότι αποτυγχάνουν οι περισσότεροι
γονείς; Σημειώστε επιγραμματικά:
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
207
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
5) Ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://padlet.com/echatzini/t50hqmcwfqbe
και δημιουργήστε τη δική σας αφίσα καρφιτσώνοντας ο καθένας το συννεφόλεξό του,
τα δυο video που παρακολουθήσατε, το αρχείο με τις συμβουλές για γονείς και το
ποίημα του Χαλίλ Γκιμπράν. Αποθηκεύστε την αφίσα στην επιφάνεια εργασίας του
υπολογιστή σας.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
208
Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02
Διονυσίου Σολωμού: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι
Θεματική ενότητα: Παράδοση και μοντερνισμός στη Νεοελληνική Ποίηση
Διδακτική ενότητα: Διονύσιος Σολωμός «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»
Χρονική διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες
Χώρος υλοποίησης: Εργαστήριο Πληροφορικής εξοπλισμένο με βιντεοπροβολέα και
οθόνη προβολής
Εισαγωγικά
Η συγκεκριμένη πρόταση διδακτικής προσέγγισης, σύμφωνα με το ισχύον
Πρόγραμμα Σπουδών για την Α΄ Λυκείου, έχει ως βασικό σκοπό να βοηθήσει τους
μαθητές να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της Επτανησιακής Λογοτεχνικής
Σχολής, κεντρικό πρόσωπο της οποίας θεωρείται ο Διονύσιος Σολωμός, και να
μελετήσουν το λογοτεχνικό ρεύμα του Ρομαντισμού. Οι μαθητές θα έχουν τη
δυνατότητα να γνωρίσουν την ποιητική σύνθεση του εθνικού μας ποιητή, και
παράλληλα να συνδέσουν, στα πλαίσια της διαθεματικότητας, τα ιστορικά γεγονότα
που τον ενέπνευσαν. Έτσι θα αντιληφθούν πώς το ιστορικό γεγονός της πολιορκίας
και ιδίως της Εξόδου του Μεσολογγίου μετουσιώνεται από τον Σολωμό σε Υψηλή
Ποίηση και πώς οι Μεσολογγίτες ανυψώνονται σε αιώνιο σύμβολο πάλης της ηθικής
ελευθερίας με την υλική βία. Επιπρόσθετα στοχεύει στη διαθεματική και
διερευνητική προσέγγιση της λογοτεχνίας με άλλες μορφές καλλιτεχνικής
δημιουργίας (π.χ. μουσικής, ζωγραφικής) μεταγενέστερων καλλιτεχνών που
επηρεάστηκαν από την Έξοδο του Μεσολογγίου. Τέλος θα καλλιεργήσει στους
μαθητές ένα ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον χωρίς αποστήθιση γνώσεων και θα
τους βοηθήσει να αναπτύξουν το πνεύμα της ομαδικότητας και συνεργατικότητας.
Μεθοδολογία Διδασκαλίας
Οι παιδαγωγικές αρχές που το στηρίζουν είναι η συνεργατική και διερευνητική
μάθηση. Η μορφή διδασκαλίας που επιλέγεται είναι η ομαδοσυνεργατική καθώς και
το παιχνίδι ρόλων. Δημιουργείται έτσι ένα νέο μαθητοκεντρικό μαθησιακό
περιβάλλον, στο οποίο μεταβάλλεται ο ρόλος τόσο του εκπαιδευτικού, ο οποίος δεν
λειτουργεί πλέον ως ο αυθεντικός φορέας της γνώσης, όσο και του μαθητή, που παύει
να είναι παθητικός δέκτης γνώσεων. Τα φύλλα εργασίας έχουν δομηθεί από τον
εκπαιδευτικό σύμφωνα με τις αρχές της ανακαλυπτικής μάθησης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
209
Διδακτικά αντικείμενα (εμπλεκόμενα μαθήματα):
Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας, Νέα Ελληνική Γλώσσα (εφ’ όσον ζητείται
από τους μαθητές παραγωγή κειμένου), Πληροφορική.
Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών:
Βασικές γνώσεις στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στην περιήγηση στο
διαδίκτυο.
Έχει προηγηθεί ενημέρωση για τα διαδικτυακά εργαλεία, που θα χρησιμοποιηθούν,
και για τον τρόπο χρήσης τους.
Στόχοι
Γνωστικοί/μαθησιακοί
- να γνωρίσουν οι μαθητές την ανυπέρβλητη ποιητική δημιουργία του Διονύσιου
Σολωμού «ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ»
- να διακρίνουν τους ποιητές της Επτανησιακής Σχολής και τα ρεύματα που τους
επηρέασαν
- να εμπλουτίσουν τις ιστορικές τους γνώσεις για τα γεγονότα της πολιορκίας, της
Εξόδου του Μεσολογγίου, της θυσίας των υπερασπιστών του και γενικότερα για
την Επανάσταση του 1821
- να έλθουν σε επαφή με άλλες μορφές τέχνης (μουσική, ζωγραφική), μέσω των
οποίων διάφοροι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από το ιστορικό γεγονός της θυσίας
των πολιορκημένων κατοίκων του Μεσολογγίου
Παιδαγωγικοί
- να γνωρίσουν οι μαθητές τη σημασία της διερευνητικής μάθησης, ώστε να
αναπτύξουν την αυτενέργεια και τη δημιουργική πρωτοβουλία
- να ασκηθούν σε νέες μορφές εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της
ομαδοσυνεργατικότητας
- να καλλιεργήσουν την κριτική ικανότητα και δεξιότητες που σχετίζονται με την
αναλυτική, συνθετική και συνδυαστική λειτουργία της σκέψης.
Τεχνολογικοί
- να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου, ως περιβάλλοντος μάθησης
- να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και επιλογής πληροφοριών στο διαδίκτυο
- να ασκηθούν στη χρήση διαφόρων διαδικτυακών εργαλείων και με τα
περιβάλλοντα επεξεργασίας κειμένου
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
210
- να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων για την προσέγγιση και
αισθητική απόλαυση του ποιήματος.
Αναλυτική παρουσίαση
1η
διδακτική ώρα – πριν από την ανάγνωση
Την 1η διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει τον τίτλο της διδακτικής
ενότητας και ως αφόρμηση παρουσιάζει στους μαθητές με το βιντεοπροβολέα στην
οθόνη μια προσωπογραφία και ένα χειρόγραφο του Διονυσίου Σολωμού, καθώς και
το σπίτι του στη Ζάκυνθο, πριν καταστραφεί από τους σεισμούς του 1953. Ακολουθεί
συζήτηση σχετικά με τη σημασία του ποιητή και ειδικά του έργου του για την Ελλάδα
και τους Έλληνες (αναφορά στον Ύμνο εις την Ελευθερία). Στη συνέχεια γίνεται
ανάγνωση των Στοχασμών του ποιητή και επιλεγμένων αποσπασμάτων από τα
σχεδιάσματα του ποιητικού έργου «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» από το σχολικό
εγχειρίδιο και μετά οι μαθητές απαντούν στο 1ο
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (έντυπο), που είναι
κοινό για όλους.
2η
– 3η
διδακτική ώρα – κυρίως ανάγνωση
Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε ανομοιογενείς ομάδες και στην καθεμία
ανατίθεται συγκεκριμένος ρόλος και διαφορετικές εργασίες. Προσεγγίζουν το
λογοτεχνικό κείμενο στην ολότητά του μέσα από συνεργατικές δραστηριότητες,
παιχνίδι ρόλων και αξιοποίηση διαδικτυακού πληροφοριακού υλικού. Η κάθε ομάδα
θα εργαστεί σε έναν υπολογιστή, όπου θα έχουν περαστεί τα φύλλα εργασίας (τα
φύλλα εργασίας θα δοθούν και έντυπα) και τα οποία θα είναι διαφορετικά για κάθε
ομάδα. Στο τέλος γίνεται παρουσίαση των εργασιών τους.
Ομάδα 1. ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ
Η ομάδα των βιογράφων αναζητά πληροφορίες για τη ζωή και το
έργο του Διονυσίου Σολωμού, ώστε η συγκεκριμένη ποιητική του
σύνθεση να ενταχθεί στο συνολικό έργο του ποιητή και να
τοποθετηθεί στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. Θα
δημιουργήσουν έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο
λογισμικό CmapTools, που επιτρέπει την κατασκευή δυναμικών
εννοιολογικών συνδέσεων αλλά και την προσθήκη πολυμεσικού υλικού. Με αυτόν τον
τρόπο θα απεικονίσουν και θα κατανοήσουν τους συσχετισμούς που υπάρχουν
μεταξύ των πληροφοριών, που θα συλλέξουν από τις ιστοσελίδες, που θα
διερευνήσουν. Έτσι θα αντιληφθούν ότι η Επανάσταση του 1821 συγκλόνισε τον
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
211
ποιητή και θα καταλάβουν το λόγο που η ποιητική σύνθεση «Ελεύθεροι
Πολιορκημένοι» τον απασχόλησε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Ομάδα 2. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ
Η ομάδα των ιστορικών διερευνώντας τις σχετικές ιστοσελίδες
μπορεί ν’ αναζητήσει ιστορικό και εικονογραφικό υλικό για την
Ελληνική Επανάσταση καθώς και πληροφορίες για τη δεύτερη
πολιορκία του Μεσολογγίου και να παρουσιάσει το γεγονός
στις ιστορικές του διαστάσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να
αναδειχθεί η σημασία της αντίστασης των Μεσολογγιτών για
τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Έτσι, αξιοποιώντας το διαδικτυακό
εργαλείο timerime.com, θα δημιουργήσει μια χρονογραμμή επισημαίνοντας τα
βασικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης, και έτσι τοποθετώντας το γεγονός της
Πολιορκίας του Μεσολογγίου στον ιστορικό του χρόνο να καταστεί κατανοητό μέσα
από ποια ακολουθία εξελίξεων και διεργασιών πραγματοποιήθηκε η Έξοδος των
Ελεύθερων Πολιορκημένων.
Ομάδα 3. ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ
Αυτή η ομάδα θα διερευνήσει τα βασικά γνωρίσματα της
Επτανησιακής Σχολής, στην οποία ανήκει ο Διονύσιος
Σολωμός, και των λογοτεχνικών ρευμάτων Κλασικισμού και
Ρομαντισμού αξιοποιώντας τη σχετική εισαγωγή του
σχολικού εγχειριδίου και σχετικές ιστοσελίδες. Στη
συνέχεια θα εντοπίσει στο ποίημα “Ελεύθεροι
Πολιορκημένοι” στοιχεία που εντάσσουν το συγκεκριμένο ποίημα στην Επτανησιακή
Σχολή, καθώς και τα στοιχεία που οριοθετούν το πεδίο διαλεκτικής κλασικισμού και
ρομαντισμού στο έργο του Σολωμού.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
212
Ομάδα 4. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ
Στο Μεσολόγγι κατά τη διάρκεια της
πολιορκίας εκδιδόταν η εφημερίδα
«Ελληνικά Χρονικά» από τον Ελβετό
φιλέλληνα Μάγερ. Η 4η ομάδα,
λοιπόν, αναλαμβάνει τον ρόλο των
δημοσιογράφων και θα προσπα-
θήσει να αναδείξει σκηνές από την
καθημερινότητα των Μεσολογγιτών κατά τη διάρκεια
της πολιορκίας και λίγο πριν την Έξοδο. Θα αξιοποιήσει
το ομώνυμο ποιητικό έργο από το σχολικό εγχειρίδιο,
καθώς και γραπτές ιστορικές πηγές, οπτικό υλικό και σώματα λογοτεχνικών κειμένων
που αναφέρονται στην Πολιορκία του Μεσολογγίου και τη Μεγάλη Έξοδο.
Ομάδα 5. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
Η πέμπτη ομάδα θα έλθει σε επαφή με άλλες μορφές τέχνης
(μουσική, ζωγραφική), μέσω των οποίων διάφοροι καλλιτέχνες
εμπνεύστηκαν από την Ελληνική Επανάσταση και τη θυσία των
πολιορκημένων κατοίκων του Μεσολογγίου και θα παρουσιάσει
αυτά τα έργα τέχνης εστιάζοντας ιδιαίτερα σε αυτά που είχαν ως
πηγή έμπνευσης το ιστορικό γεγονός της Πολιορκίας του
Μεσολογγίου και της Εξόδου. Θα δημιουργήσει μια μικρή
Πινακοθήκη αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο Padlet. Με
αυτόν τον τρόπο οι μαθητές θα μπορέσουν να συνδέσουν το λεκτικό μήνυμα, δηλαδή
το ποίημα, με την εικόνα. Παράλληλα θα αντιληφθούν ότι η Έξοδος του Μεσολογγίου
επηρέασε πολύ το Φιλελληνικό Κίνημα, που ήταν σημαντικό για τον Αγώνα των
Ελλήνων.
4η
διδακτική ώρα – μετά την ανάγνωση
Την 4η διδακτική ώρα όλοι οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν στο 7ο
Φύλλο
Εργασίας που είναι κοινό για όλους. Θα δοθεί σε έντυπη μορφή αλλά και σε
ηλεκτρονική. Ο στόχος είναι να αξιολογήσουν οι ίδιοι οι μαθητές αν με τη
διερευνητική διαδικασία μάθησης, που ακολουθήθηκε, κατάφεραν να κατακτήσουν
τη γνώση. Στο τέλος αναρτώνται τα φύλλα εργασίας και τα παράγωγα προϊόντα της
διερευνητικής εργασίας των μαθητών στο ιστολόγιο του τμήματος, με στόχο την
αλληλεπίδραση στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά και την προώθηση
καινοτόμων εκπαιδευτικών πρακτικών στη διδασκαλία. Η διδακτική προσέγγιση
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
213
ολοκληρώνεται με την εκτέλεση της μελοποίησης «Νίκος Ξυλούρης Άκρα του τάφου
σιωπή»: https://www.youtube.com/watch?v=qmt0BvBiK9w
Εναλλακτική υλοποίηση
Ως εναλλακτική πρόταση την 1η
διδακτική ώρα μπορεί να έχουν ήδη διαβάσει
οι μαθητές από το σπίτι το έργο και να γίνει ανάγνωση επιλεγμένων αποσπασμάτων
από τα Σχεδιάσματα. Επίσης αν δεν υπάρχει δυνατότητα χρήσης του εργαστηρίου
πληροφορικής, μπορεί να αξιοποιηθεί το φωτογραφικό υλικό του σχολικού
εγχειριδίου για τον Σολωμό (προσωπογραφία του Σολωμού στο βιογραφικό
σημείωμα, χειρόγραφο του Διονύσιου Σολωμού, το σπίτι του Σολωμού στη Ζάκυνθο
και όλες οι εικόνες από έργα ζωγραφικής που πλαισιώνουν το έργο «ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ
ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ». Αλλά και την 4η
διδακτική ώραμπορεί να πραγματοποιηθεί η
διδασκαλία στην αίθουσα, να δοθεί έντυπο το 7ο
Φύλλο Εργασίας και να γίνει
ανάγνωση από κάποιο μαθητή του ποιήματος «Πειρασμός». Σύμφωνα με τη
συντάκτρια, το σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί (με την προσθήκη του αναγκαίου
χρόνου), ώστε να προσφέρει πλουσιότερα ερεθίσματα στους μαθητές για κριτική
προσέγγιση της λογοτεχνίας με την παρουσίαση κάποιων ποιημάτων εκπροσώπων
του κλασικισμού και του ρομαντισμού.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
214
Φύλλα Εργασίας
1ο
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Το ποιητικό έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» έχει αποσπασματική μορφή. Πώς
αποδεικνύεται η αποσπασματικότητά του;
………………………………………………………………………………………………………………………...............
Ποιο είναι το ιστορικό υπόβαθρο και ποιο το θέμα του έργου; (Απαντήστε σύντομα)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Να επισημάνετε τα βασικά θέματα που ξεχωρίζουν στο Α΄ Σχεδίασμα για να τα
παρακολουθήσετε στα επόμενα. (σύντομες απαντήσεις)
Τα βασικά θέματα αυτού του Σχεδιάσματος είναι:
 …………………………………………………………………………………………………………………………
 …………………………………………………………………………………………………………………………
 …………………………………………………………………………………………………………………………
 …………………………………………………………………………………………………………………………
Θα χαρακτηρίζατε το Β΄ Σχεδίασμα «πεζό» ή «ποιητικό»;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Το ποίημα του Σολωμού είναι γραμμένο στα χρόνια της Επανάστασης. Η γλώσσα που
χρησιμοποιεί θεωρείτε ότι είναι η καθομιλουμένη δημοτική ή δημοτική που έχει
υποστεί λογοτεχνική επεξεργασία;
…………………………………………………………………………………………………………………….................
Να εντοπίσετε στο έργο τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το τοπίο καθώς και 3
φράσεις/στίχους που δείχνουν την καθολική συμμετοχή της φύσης στο ερωτικό
πανηγύρι της άνοιξης;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
215
(Πρόσθετη εργασία με την οποία μπορείτε να ασχοληθείτε και στο σπίτι)
Περιγράψτε τις εικόνες και τα εκφραστικά μέσα του δεύτερου αποσπάσματος του Β΄
Σχεδιάσματος και του έκτου αποσπάσματος του Γ΄ Σχεδιάσματος. Τι παρατηρείτε; (80-
100 λέξεις)
………………….…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………….……………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………....
2ο
Φύλλο Εργασίας – ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ
Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και συγκεντρώστε πληροφορίες για τη ζωή
και το έργο του ποιητή:
 Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα
(http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html)
και επιλέξτε Νεοελληνική Λογοτεχνία > Εργαλεία > Ανεμόσκαλα: Μείζονες Ν.Ε.
ποιητές > Συμφραστικοί πίνακες λέξεων και σώματα κειμένων > Διονύσιος
Σολωμός (1798 – 1857) > για τη ζωή και το έργο του
 Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας
(http://www.potheg.gr/intro.aspx) > Συγγραφείς > Διονύσιος Σολωμός >
Βιογραφία
 Βικιπαίδεια (https://el.wikipedia.org/wiki/) > Διονύσιος Σολωμός
Στη συνέχεια δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο λογισμικό
CmapTools (είναι ήδη εγκατεστημένο στους υπολογιστές) με κεντρική έννοια το
όνομα του ποιητή, Διονύσιος Σολωμός, και λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω
ερωτήσεις:
- Ποιες επιδράσεις από το περιβάλλον και ποιες ιστορικές συνθήκες επηρέασαν την
ποίησή του;
- Ποια είναι τα κυριότερα έργα του;
- Ποια είναι τα θέματα της ποίησής του;
Με ποιο ποιητικό έργο εξαπλώθηκε η φήμη του ποιητή πέρα από τα στενά όρια του
νησιού του; Δικαιολογήστε την καθιέρωσή του ως «εθνικός μας ποιητής» (50-60
λέξεις)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
216
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Πού οφείλεται η «αποσπασματική μορφή» των περισσότερων έργων του Δ. Σολωμού
μεταξύ των οποίων και του έργου «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»; (50-60 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Ο ποιητής στο Σχεδίασμα Α΄ απ. 1 και στο Σχεδίασμα Γ΄ απ. 1 παρουσιάζει μια
γυναικεία μορφή που του μιλάει.
α) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της;
β) Ποια νομίζετε ότι μπορεί να είναι αυτή η μορφή;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Να διατυπώσετε, κατά τρόπο επιγραμματικό, τις βασικές ιδέες πάνω στις οποίες ο ∆.
Σολωμός σχεδίαζε να «δομήσει» τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» αξιοποιώντας
και το περιεχόμενο των Στοχασμών του που περιλαμβάνονται στο σχολικό εγχειρίδιο.
(60-80 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………...
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
217
3ο
Φύλλο Εργασίας – ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ
Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πολυτροπικό πληροφοριακό
υλικό για την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και για την πολιορκία του
Μεσολογγίου:
 Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και
Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι >
Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους
 Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου
(http://www.moec.gov.cy/dde/index.html) > Εκπαιδευτικό Υλικό > Επίκαιρα >
Ελληνική επανάσταση 1821
 Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού
(https://argolikivivliothiki.gr/2018/01/15/missolonghi-2/) > Επανάσταση ’21 > Η
Έξοδος του Μεσολογγίου – Χρονικό της Εξόδου
Στη συνέχεια αξιοποιώντας τις δυνατότητες του διαδικτυακού εργαλείου timerime
(timerime.com) δημιουργήστε μια χρονογραμμή επισημαίνοντας τα βασικά γεγονότα
και τις πολεμικές επιχειρήσεις της Ελληνικής Επανάστασης μεταξύ των οποίων και το
γεγονός της Πολιορκίας του Μεσολογγίου και της Εξόδου. Τοποθετήστε τις πολεμικές
επιχειρήσεις της Πολιορκίας του Μεσολογγίου στη σωστή χρονολογική σειρά.
α) Σε ποιο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης αναφέρεται η
ποιητική σύνθεση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και σε πόσες φάσεις εξελίχθηκε;
β) Να εντοπίσετε 5 φράσεις του ποιήματος που αποτελούν ιστορικά στοιχεία και μας
συνδέουν με αυτό το γεγονός. (π.χ. Οι πολιορκημένοι περιμένουν να φτάσει ο φιλικός
στόλος)
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Ποια η σημασία αυτού του γεγονότος για την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης;
(Να ληφθούν υπόψη η γεωγραφική θέση του Μεσολογγίου, η σημασία της
κατάληψής του για τους Οθωμανούς και η σημασία της Εξόδου για τον Αγώνα των
Ελλήνων)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
218
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
«Αραπιάς άτι, Γάλλου νους, σπαθί Τουρκιάς μολύβι,
Πέλαγο μέγα βράζ, ο εχθρός προς το φτωχό καλύβι». (Σχεδίασμα Β΄, απ.5)
«Αραπιάς άτι, Γάλλου νους, βόλι Τουρκιάς, τόπ' Άγγλου!
Πέλαγο μέγα πολεμά, βαρεί το καλυβάκι·
Κι αλιά! σε λίγο ξέσκεπα τα λίγα στήθια μένουν·» (Σχεδίασμα Γ΄, απ. 2)
Τι αποκαλύπτουν αυτοί οι στίχοι για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν οι Ξένες
Δυνάμεις την πολιορκία του Μεσολογγίου;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
4ο
Φύλλο Εργασίας – ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ
Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πληροφοριακό υλικό για την
Επτανησιακή Σχολή και τα Ρεύματα του Κλασικισμού και του Ρομαντισμού:
 Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα
(http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html)
και επιλέξτε Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Πρόσωπα και
θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
 Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας
(http://www.potheg.gr/intro.aspx) > Λογοτεχνικές Περίοδοι > Επτανησιακή Σχολή
 Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού (http://www.snhell.gr) > Ανθολόγιο Λογοτεχνίας
Στη συνέχεια δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο λογισμικό
CmapTools (είναι εγκατεστημένο στους υπολογιστές σας) με κεντρική έννοια τη
φράση «Επτανησιακή Σχολή» και λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω ερωτήσεις:
- Πού οφείλεται η ανάπτυξη της λογοτεχνίας στα Επτάνησα;
- Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι Επτανήσιοι λογοτέχνες;
- Ποιοι ήταν οι κορυφαίοι Επτανήσιοι λογοτέχνες;
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
219
- Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των δύο ρευμάτων Κλασικισμού και Ρομαντισμού,
που επηρέασαν τα έργα των Επτανησίων λογοτεχνών ως προς τη μορφή και ως
προς τη θεματογραφία;
Στο έργο του Σολωμού στοιχεία του Κλασικισμού και του Ρομαντισμού βρίσκονται σε
διαλεκτική σχέση. Να αναφέρετε 5 παραδείγματα Κλασικισμού και 5 παραδείγματα
Ρομαντισμού από το έργο «Ελεύθεροι πολιορκημένοι».
Ποια είναι η κατάσταση των πολιορκημένων και με ποια εκφραστικά μέσα
αισθητοποιείται;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Τι παρατηρείτε ως προς τη στιχουργία του ποιήματος (μέτρο και μορφή του στίχου);
Α΄ Σχεδίασμα:………………………………………………………………………………………………………………
Β΄ Σχεδίασμα:………………………………………………………………………………………………………………
Γ΄ Σχεδίασμα:………………………………………………………………………………………………………………
Ποιος είναι ο ρόλος της φύσης στο ποιητικό έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και με
ποιον εκφραστικό τρόπο αισθητοποιείται;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
στοιχεία του Κλασικισμού στοιχεία του Ρομαντισμού
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
220
5ο
Φύλλο Εργασίας – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ
Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πληροφοριακό υλικό που θα
προβάλλει τους διαφορετικούς ρόλους των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών
κατά τη διάρκεια της πολιορκίας.
 Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα
(http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html)
και επιλέξτε: Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Ιστορία και
Λογοτεχνία > Εικονική περιήγηση της λογοτεχνίας στον ιστορικό χρόνο > Τα
πολεμικά γεγονότα του 1822 > Πρώτη πολιορκία Μεσολογγίου
 Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα
(http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html)
και επιλέξτε: Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Ιστορία και
Λογοτεχνία > Εικονική περιήγηση της λογοτεχνίας στον ιστορικό χρόνο > Η έξοδος
του Μεσολογγίου
 Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και
Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι >
Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους > Η Έξοδος του
Μεσολογγίου > Πηγές 1821 – 1833 > Μεσολόγγι
Στη συνέχεια απαντήστε στις ερωτήσεις:
Ποια εμπόδια έπρεπε να υπερνικήσουν οι πολιορκημένοι στην προσπάθειά τους να
παραμείνουν ελεύθεροι; (50-60 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
221
«Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:» (Σχεδίασμα Β΄, απ. 1).
Να ερμηνεύσετε τη στάση του Σουλιώτη. (40-50 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Ποιοι πειρασμοί απειλούν τις γυναίκες στο Σχεδίασμα Β΄ και πώς τους
αντιμετωπίζουν; (απ. 1, απ. 7)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………
Τα γυναικόπαιδα θεωρούνται «άμαχος» πληθυσμός. Με ποιο γεγονός αναδεικνύεται
η δική τους συμβολή στην έξοδο;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Ποια είναι η ψυχική κατάσταση των Ελλήνων Αγωνιστών λίγο πριν την τελική Έξοδο
και ποια ενέργεια κάνουν πριν τη μεγάλη ώρα; Τι δείχνει αυτό για την ηθική αξία της
πράξης τους; Υποθέστε ότι ως πολεμικοί ανταποκριτές πρέπει να γράψετε ένα
πολυτροπικό άρθρο με τίτλο «Το ακατάβλητο φρόνημα των Μεσολογγιτών» στον
Επεξεργαστή κειμένου (Word) για την εφημερίδα του Μεσολογγίου «Ελληνικά
Χρονικά», που κυκλοφορεί για τελευταία φορά. (80-100 λέξεις)
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
222
6ο
Φύλλο Εργασίας – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
Ενδεικτικές ιστοσελίδες:
 Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (http://www.nhmuseum.gr) > ΕΚΘΕΣΕΙΣ > Μόνιμη
Έκθεση
 Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού
(https://argolikivivliothiki.gr/2018/01/15/missolonghi-2) > Εικονογραφία του ’21
 Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου
(http://www.moec.gov.cy/dde/index.html) > Εκπαιδευτικό Υλικό > Επίκαιρα >
Ελληνική επανάσταση 1821
 Βικιπαίδεια (https://el.wikipedia.org/wiki) > Ευγένιος Ντελακρουά
 Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και
Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι >
Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους > Η Έξοδος του
Μεσολογγίου > Πηγές 1821 – 1833 > Διεθνείς Διαστάσεις > Φιλελληνισμός
Επισκεφτείτε τις παραπάνω προτεινόμενες ιστοσελίδες και εντοπίστε έργα με θέμα
την πολιορκία και την έξοδο του Μεσολογγίου. Αντιγράψτε μερικές από τις εικόνες
που εντοπίσατε και αναρτήστε τις σε έναν ψηφιακό πίνακα Padlet (padlet.com)
φτιάχνοντας έτσι τη δική σας Πινακοθήκη. Δημιουργήστε λεζάντες με τον τίτλο του
έργου, τον/την δημιουργό, τον χρόνο δημιουργίας και τον τόπο φύλαξής τους.
Γιατί η Πολιορκία και η Έξοδος του Μεσολογγίου υπήρξε πηγή έμπνευσης για πολλούς
Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες; (50-60 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Πώς προσωποποιείται η πατρίδα από το Διονύσιο Σολωμό στους «Ελεύθερους
Πολιορκημένους» και πώς από τον Ευγένιο Ντελακρουά στον πίνακα «Η Ελλάδα στα
ερείπια του Μεσολογγίου»;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………........................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
223
Επίσης ακούστε τη μελοποίηση του ποιήματος από τους συνθέτες Γιάννη
Μαρκόπουλο και Χρήστο Λεοντή στις παρακάτω διευθύνσεις:
Ελεύθεροι Πολιορκημένοι - Γιάννης Μαρκόπουλος: https://youtu.be/Ny8L6Kf4WvA
Ελεύθεροι Πολιορκημένοι - Χρήστος Λεοντής: https://youtu.be/WC8XpP6Wysk
Ποια συναισθήματα σας προκαλεί η μελοποίηση του ποιήματος των «Ελεύθερων
Πολιορκημένων»;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Οι ξένοι ζωγράφοι που αποτύπωσαν την Ελλάδα της Επανάστασης ήταν πολλοί.
Γιατί κατά τη γνώμη σας η Έξοδος του Μεσολογγίου επηρέασε τόσο πολύ το
Φιλελληνικό Κίνημα; (60-80 λέξεις)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
7ο
Φύλλο Εργασίας (Κοινό για όλους και έντυπο)
Τι πιστεύετε ότι σημαίνει ο τίτλος του έργου: «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»; Να λάβετε
υπ’ όψη σας ότι το ποίημα άλλαξε 4 φορές τίτλο («Το Μεσολόγγι», «Οι
Αδελφοποιτοί», «Το Χρέος», και τέλος «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» ). Τι θέλει λοιπόν
να δηλώσει η αντίθεση (οξύμωρο σχήμα) του τίτλου;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………...................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
224
«Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει»: Τι ορκίζεται κατά τη γνώμη σας
η μάνα στα μαυρισμένα από την πείνα μάτια του παιδιού της;
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….
Ακούστε την ανάγνωση του αποσπάσματος «ο Πειρασμός» από την Eιρήνη Παππά,
Aνέκδοτη ηχογράφηση, 1962 στη διεύθυνση:
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού (http://www.snhell.gr) > Ανθολόγιο Αναγνώσεων >
Σολωμός Διονύσιος > Πειρασμός
Έπειτα απαντήστε:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει»: Πώς σχετίζεται ο στίχος αυτός με τις
όμορφες, ειδυλλιακές εικόνες της Φύσης που γιορτάζει μέσα στην Άνοιξη; Συνδυάστε
την απάντησή σας με τον τίτλο του αποσπάσματος όπως αναφέρεται στο σχεδίασμα
Γ΄: «ο Πειρασμός».
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Ποια στοιχεία στο απόσπασμα του «Πειρασμού» υποδεικνύουν τη ροπή προς την
εξιδανίκευση, το «υψηλό» και το μυστηριώδες, η οποία χαρακτηρίζει την ώριμη
ποίηση του Σολωμού και γενικά του Ρομαντισμού;
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
225
Εργασίες εμπέδωσης
Α) Να εντοπίσετε τα στοιχεία που φανερώνουν ότι το ποίημα συνομιλεί με τα
δημοτικά τραγούδια και τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο Σολωμός υλοποιεί
προδρομικά μια εκδοχή του Μοντερνισμού, που θα επικρατήσει στην Ευρωπαϊκή
ποίηση εκατό χρόνια αργότερα. (προσχεδιασμένος προφορικός λόγος)
Β) Οι πολιορκημένοι στο Μεσολόγγι Έλληνες, στα 1826, δεν ενέδωσαν στους
πειρασμούς που τους περιτριγύριζαν και αντιστάθηκαν ως το τέλος στον κατακτητή,
κερδίζοντας έτσι την αιώνια δόξα και την ακοίμητη ευγνωμοσύνη του έθνους μας. Το
γεγονός αυτό θα μπορούσε άραγε να διδάξει την σημερινή νεολαία, η οποία κι αυτή
πολιορκείται από ποικίλους πειρασμούς; Να διατυπώσετε τις σκέψεις σας σ’ ένα
δοκίμιο έκτασης 400 έως 600 λέξεων.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
226
Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02
Οδ. Ελύτη, «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό». Αναζητώντας τη «ματιά» του ποιητή.
Πρόκειται για υλοποιημένο σενάριο στο πλαίσιο «παρεμβάσεων στην τάξη» της
«Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη
διδακτική πράξη».
Γνωστικά αντικείμενα: Νεοελληνική Λογοτεχνία, Πληροφορική.
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου
Ενότητα: «Ο άνθρωπος και η φύση» του σχολικού εγχειριδίου, Οδ. Ελύτη, «Πίνοντας
ήλιο κορινθιακό».
Χρονική διάρκεια: 2-3 διδακτικές ώρες
Προϋποθέσεις υλοποίησης: Μαθητές και διδάσκοντες πρέπει να είναι εξοικειωμένοι
με την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία καθώς και με τα βασικά εργαλεία ΤΠΕ. Θα
μπορούσε να προηγηθεί μία ώρα εξοικείωσης των μαθητών στη χρήση βασικών
εργαλείων ΤΠΕ. Χρειάζεται να προηγηθεί συνεννόηση, ώστε να είναι διαθέσιμο το
σχολικό εργαστήριο πληροφορικής.
Ομάδες: Οι 21 μαθητές του τμήματος χωρίστηκαν σε 6 ομάδες, με κοινά φύλλα
εργασίας, για μεγαλύτερη συμμετοχή τους μέσα από μια ανακαλυπτική πορεία
μάθησης.
Εργαλεία: Σχολικό εγχειρίδιο, επεξεργαστής κειμένου (MS Word), λογισμικό
παρουσιάσεων (MS Power Point), διαδίκτυο.
Σύντομη περιγραφή
Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί επιδιώκεται οι μαθητές να γνωρίσουν
τον ποιητή Οδυσσέα Ελύτη και το έργο του. Σκοπός επίσης είναι να ασκηθούν στη
βιωματική προσέγγιση λογοτεχνικών κειμένων και παράλληλα να εξοικειωθούν με
πολυτροπικά και μη γραμμικά κείμενα, ώστε στη συνέχεια να αναπτύξουν δεξιότητες
παραγωγής τέτοιων κειμένων, με τη βοήθεια πολυμεσικού υλικού.
Σκεπτικό
Η χρησιμοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας στο μάθημα της
Λογοτεχνίας μπορεί να φέρει τους μαθητές σε επαφή με το συνολικό έργο ενός ποιητή
ακολουθώντας παραδοσιακές μεθόδους απόκτησης της γνώσης, αλλά και καινοτόμες
μεθόδους εμπέδωσής της, μέσω και άλλων γνωστικών δομών. Είναι επίσης ο
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
227
καταλληλότερος δρόμος να τους οδηγήσει σε γόνιμες και δημιουργικές αναζητήσεις
νέου τρόπου προσέγγισης ενός λογοτεχνικού είδους.
Η χρήση του Διαδικτύου με τη διερευνητική προσέγγιση διευρύνει τους
πνευματικούς ορίζοντες των μαθητών με ένα πλήθος πολυτροπικών κειμένων και
κερδίζει το ενδιαφέρον τους. Έτσι, η διδασκαλία της Λογοτεχνίας μεταμορφώνεται σε
παιχνίδι και ο μαθητής-αναγνώστης ενεργοποιείται για δημιουργία κι άλλων
κειμένων καλλιεργώντας ταυτόχρονα δεξιότητες κλασικού, κριτικού και νέου
γραμματισμού, μέσα στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης. Απώτερος σκοπός του
διδακτικού σεναρίου είναι οι μαθητές να βιώσουν τη λογοτεχνική συγκίνηση με
ιδιαίτερο τρόπο και να αναλάβουν να δημιουργήσουν ένα δικό τους κείμενο.
Στόχοι
α) Γνωστικοί
- να απολαύσουν αισθητικά το κείμενο και να καλλιεργήσουν τη φιλαναγνωσία.
- να αναδείξουν με τη δική τους ματιά και με ποικίλες οπτικές κάποια
αποσπάσματα του έργου και κάποιους σημαντικούς σταθμούς της ζωής του
Οδυσσέα Ελύτη
- να μελετήσουν στίχους και να προσεγγίσουν έτσι τον σκοπό του ποιητή, όπως τον
βιώνουν και τον συναισθάνονται
- να διαμορφώσουν, να κρίνουν, να φανταστούν, να συνδυάσουν μέσω της
δημιουργικής γραφής
- να βιώσουν το λογοτεχνικό κείμενο μέσα από τη δημιουργία ενός πολυτροπικού
κειμένου αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ΤΠΕ
β) Παιδαγωγικοί
- να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία για την προσέγγιση του
έργου
- να εξοικειωθούν και να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική–βιωματική
μάθηση
- να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα από το υλικό
που προσφέρει το διαδίκτυο
- να ενεργοποιήσουν την κρίση τους, να αυτενεργήσουν και να οικοδομήσουν, έτσι,
νέα βιωματική γνώση
- να συνεργάζονται μεταξύ τους αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη
ως μέλη μιας ομάδας, διαπιστώνοντας την αποτελεσματικότητα της συμμετοχικής
εργασίας.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
228
- να κινητοποιήσουν τη δημιουργική τους φαντασία.
γ) Τεχνολογικοί
- να εξοικειωθούν με τον τρόπο μάθησης και δημιουργίας με χρήση των
ηλεκτρονικών μέσων, ώστε να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες των εργαλείων
με δημιουργικό τρόπο (δημιουργία ψηφιακής αφήγησης).
- να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. και να αναπτύξουν
δεξιότητες αναζήτησης και επιλογής πληροφοριών στο διαδίκτυο
- να μάθουν να χρησιμοποιούν επεξεργαστή κειμένου (MS Word) και λογισμικό
δημιουργίας παρουσιάσεων (MS Power Point) καλλιεργώντας τον ψηφιακό
γραμματισμό.
Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης
Αφετηρία
Το ποίημα του Ελύτη προσφέρει μια εξαιρετική αφορμή στους μαθητές να
γνωρίσουν τον ποιητή. Το αφιέρωμα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) στον
νομπελίστα ποιητή
http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf
παρέχει πρόσφορο υλικό προς την κατεύθυνση αυτή. Επιδιωκόμενες δεξιότητες των
μαθητών είναι η αναζήτηση και η διακρίβωση της διαδικτυακής πληροφορίας, η
παραγωγή προσχεδιασμένου προφορικού λόγου με στόχο την αιτιολόγηση των
επιλογών τους και η ψηφιακή αφήγηση του κειμένου προκειμένου μέσω της οπτικής
απόδοσης να αποκτήσουν ενσυναίσθηση των εικόνων – περιεχομένων του.
Το θεωρητικό πλαίσιο
Η συνεργατική διαδικασία που ως προϋπόθεση απαιτείται για τη διδασκαλία
μέσω ιστοεξερεύνησης, ευνοεί την ανταλλαγή απόψεων και υλοποιεί τον
κοινωνικοπολιτισμικό εποικοδομισμό, τη διαδικασία μάθησης που καταρχήν δεν
υιοθετείται στη συμβατική τάξη. Η συγκεκριμένη προσέγγιση στηρίζεται στη θεωρία
της εποικοδόμησης της γνώσης στην οποία κυρίαρχο ρόλο μπορούν να έχουν μεν οι
ιδέες των μαθητών, ενώ η γνώση οικοδομείται σε μια διαδικασία σταδιακής
διαφοροποίησης και συντονισμού των αρχικών ενεργειών του ατόμου μέσα από τη
συνεχή αλληλοδιαπλοκή αισθητηριακής εμπειρίας και λογικής. Ο εποικοδομισμός
υπογραμμίζει την αξία της ενεργητικής μάθησης μέσω της αυτενέργειας καθώς και
της εικονικής αναπαράστασης των διδασκομένων γνωστικών αντικειμένων με τη
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
229
χρήση εποπτικών μέσων. Έμφαση επίσης δίνει στη διαδικασία δόμησης της γνώσης
μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης (Επιμορφωτικό Υλικό /Γενικό μέρος/ΙΤΥΕ). Στο
πλαίσιο αυτό οι κοινές εμπειρίες καθώς και η ικανότητα του ανθρώπου να μπαίνει
στη θέση και την οπτική των άλλων (ενσυναίσθηση) παρέχουν τη δυνατότητα
επικοινωνίας και συνεννόησης (Ράπτης & Ράπτη, 1998). Σε μια τέτοια διδακτική
παρέμβαση δίνεται έμφαση στις εποικοδομητικές και συνεργατικές διαδικασίες, στη
δημιουργικότητα, στην ανοιχτή σκέψη. Ο δάσκαλος έχει διακριτικό ρόλο και
εναρμονίζει τη διδασκαλία του ανάλογα με τις ιδέες των μαθητών, πάντα βέβαια
σύμφωνα με τα ισχύοντα στο Αναλυτικό Πλαίσιο Σπουδών του Γυμνασίου.
Οι νέες τάσεις στη διδασκαλία της λογοτεχνίας αναδεικνύουν τα ακόλουθα
αξιοποιήσιμα στη διδακτική του μαθήματος σημεία:
1. Το κείμενο δε νοείται χωρίς το περικείμενό του, δηλαδή χωρίς όλους αυτούς τους
παράγοντες που το καθιστούν κατανοήσιμο: τον δημιουργό (ή τους δημιουργούς), το
δέκτη/-ες , τον τόπο και το χρόνο παραγωγής και πρόσληψης του, τις άλλες εκείνες
γλωσσικές συμβάσεις στις οποίες βασίστηκε τόσο η δημιουργία όσο και η πρόσληψή
του (Γεωργακόπουλου & Γούτσος, 1999).
2. Θεμελιώδης παράμετρος της προσέγγισης του κειμένου είναι η έννοια της
πολυτροπικότητας σύμφωνα με την οποία το κείμενο σημειοδοτείται τόσο από τον
τρόπο χρήσης της γλώσσας αλλά και την έκφραση του προσώπου, τον επιτονισμό του
ομιλητή-πομπού, την εικόνα ή τον ήχο που το συνοδεύει, ένα πλήθος εξωγλωσσικών
σημειωτικών συστημάτων. Το κείμενο λοιπόν διευρύνεται με τη χρήση-εφαρμογή της
έννοιας της πολυτροπικότητας και αναδεικνύεται ουσιαστικά σε μια σύνθετη ποικιλία
κοινωνικών καταστάσεων ή συμβάντων: γραπτά κείμενα, βιντεοκλίπ, ζωγραφικούς
πίνακες, θεατρικές παραστάσεις, δρώμενα κ.ά. (Χοντολίδου, 1999).
3. Επιπρόσθετα, η αξιοποίηση του υπερκειμένου διαφοροποιεί αισθητά την
προσέγγιση των λογοτεχνικών κειμένων, καθώς συνδυάζει παραδοσιακούς τρόπους
διδασκαλίας με νέους που ενσωματώνουν την υπολογιστική τεχνολογία, απαιτούν
πολυεπίπεδη οργάνωση και οδηγούν με τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού σ’ ένα
«διαφορετικό» τρόπο ανάγνωσης του κειμένου (Κουτσογιάννης, 2002).
Οι παραπάνω θέσεις, ενσωματωμένες πάντα με κριτική ματιά στο πρόγραμμα
σπουδών, αποβλέπουν στο να αναπτυχθεί ένας δημιουργικός διάλογος του μαθητή
με το προς μελέτη κείμενο, να γίνει ο μαθητής ενεργητικός δέκτης και πομπός των
σημειωτικών συστημάτων που συνοδεύουν την προσέγγισή του και πάνω απ’ όλα να
αλληλεπιδράσει με το λογοτεχνικό κείμενο και να αναπτύξει κριτική σκέψη απέναντι
σε κάθε είδους κείμενο αλλά και απέναντι στην ίδια την τεχνολογία και τους
«δρόμους» που αυτή ανοίγει.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
230
Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο
Η ενεργητική εμπλοκή των μαθητών σε μια διερευνητική μαθησιακή
διαδικασία, η σχετική ελευθερία στην επιλογή της μαθησιακής διαδρομής και η
διαμόρφωση ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών και συνεργατικού περιβάλλοντος
ανατρέπει τις παραδοσιακές σχέσεις και μετασχηματίζει το ρόλο του δασκάλου από
κύριο καθοδηγητή σε συντονιστή και διεκπεραιωτή της σχολικής εργασίας. Οι
μαθητές εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες των Τ.Π.Ε., συνεργάζονται, επικοινωνούν
και ανταλλάσσουν σκέψεις. Η συνεργατική–βιωματική προσέγγιση υλοποιείται μέσα
από την εργασία σε ομάδες και την ανάληψη ρόλων από τους μαθητές, που δίνει
προσωπικό νόημα στην αναζήτηση της γνώσης.To συγκεκριμένο ποίημα του Ελύτη
ανθολογείται στο βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου και οι
στόχοι της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται στο ισχύον Πρόγραμμα της
διδασκαλίας της Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο.
Ενδεικτική κατανομή του χρόνου
Η υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης απαιτεί περίπου δύο
διδακτικές ώρες (συνεχόμενες ή μη) στο εργαστήριο υπολογιστών. Την 1η ώρα οι
μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και υλοποιούν, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα,
τις δραστηριότητες του 1ου
φύλλου εργασίας. Αντίστοιχα ενεργούν και τη 2η διδακτική
ώρα ακολουθώντας τις δραστηριότητες του 2ου
φύλλου εργασίας. Στο τέλος κάθε
ώρας οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα αποτελέσματα των
εργασιών τους.
Ρόλος του διδάσκοντα
Ο διδάσκων καθ’ όλη τη διαδικασία είναι καθοδηγητής, διευκολυντής και
αρωγός. Συμβουλεύει και παρεμβαίνει για να λύσει απορίες, να προωθήσει τη
συζήτηση και να βοηθήσει στην ομαλή πορεία της όλης προσπάθειας των μαθητών
Ως προς την προετοιμασία του σεναρίου, οφείλει να έχει ελέγξει όλες τις
προτεινόμενες ιστοσελίδες και τις διαδρομές των αρχείων, ώστε να βεβαιωθεί
καταρχήν ότι υπάρχουν και λειτουργούν κανονικά, και επιπλέον να χρονομετρήσει τις
σχετικές ενέργειες ώστε να διασφαλίσει κατά το δυνατόν την ολοκλήρωση του
σεναρίου στο δεδομένο χρόνο.
Κατά την ώρα της εκτέλεσης του σεναρίου στο εργαστήριο πληροφορικής θα
πρέπει να παρακολουθεί τον χρόνο εκτέλεσης, να λύνει τυχόν απορίες και τεχνικά
ζητήματα και να φροντίζει ότι οι μαθητές δεν θα παρεκκλίνουν από τα ζητούμενα.
Επίσης, σε περίπτωση που η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στα μέλη κάποιας ομάδας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
231
κριθεί αναποτελεσματική, θα μπορούσε να προβεί σε ορισμένες διορθωτικές
αλλαγές.
Βασική μέριμνά του πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του σεναρίου με την
παραγωγή συγκεκριμένου και απτού αποτελέσματος, ώστε οι εμπλεκόμενοι μαθητές
να μπορέσουν να το αξιολογήσουν συνολικά και να νιώσουν την ικανοποίηση της
συμμετοχής.
Οι ρόλοι των μαθητών
Κατά τη συνεργασία των μαθητών σε ομάδες και τη συγγραφή ομαδικού
κειμένου ή σημειώσεων, έχουμε παραγωγή λόγου μέσα σε συνθήκες ανάδρασης: η
σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων μαθητών της ομάδας.
Με τον τρόπο αυτό το συλλογικό κείμενο ή οι σημειώσεις που παράγονται αποτελούν
αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αποτέλεσμα συζήτησης μεταξύ των μελών της
ομάδας. Επιπλέον οι μαθητές μαθαίνουν πώς να επιλέγουν, να χρησιμοποιούν και να
αξιολογούν τις πληροφορίες, να συνεργάζονται σε μικρές ομάδες, να ανταλλάσσουν
σκέψεις, να δημιουργούν και να συνθέτουν πολυτροπικά κείμενα με τη βοήθεια των
Τ.Π.Ε. και να οδηγούνται στη γνώση, αφού πρώτα αξιοποιήσουν τη φαντασία και την
κριτική σκέψη τους.
Εργαλεία –πηγές
 Σχολικό εγχειρίδιο σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή:
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1683,5365/
 Επεξεργαστής κειμένου (ΜS Word)
 Λογισμικό προβολής/δημιουργίας παρουσιάσεων (MS Power Point)
 Διαδίκτυο – φυλλομετρητής – Μηχανή αναζήτησης Google
 Προεπιλεγμένες ιστοσελίδες από το διαδίκτυο:
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649
 Φορητή συσκευή αποθήκευσης (usb) - εκτυπωτής
 «Πίνω νερό κόβω καρπό» από το δίσκο «Ήλιος ο πρώτος» Μουσική: Γιάννης
Μαρκόπουλος (ηχητικό απόσπασμα από το αρχείο του διδάσκοντα)
Δραστηριότητες των μαθητών
1η ώρα – 1η Παρέμβαση
Οι μαθητές εισέρχονται στο εργαστήριο της πληροφορικής, αφού έχουν
προηγουμένως χωριστεί σε 6 ομάδες των 3- 4 ατόμων από τη διδάσκουσα, η οποία
λαμβάνει υπόψη της τις προτιμήσεις τους, καθώς και τις ικανότητές τους σχετικά με
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
232
τη χρήση των Τ.Π.Ε. Προϋπόθεση για τον χωρισμό των ομάδων είναι ένας τουλάχιστον
μαθητής σε κάθε ομάδα να γνωρίζει να χειρίζεται ικανοποιητικά τον Η/Υ και
συγκεκριμένα το λογισμικό παρουσίασης, τον φυλλομετρητή και τον επεξεργαστή
κειμένου. Έτσι η ομάδα των τριών ατόμων περιλαμβάνει:
 έναν μαθητή που θα έχει το ρόλο του χειριστή του Η/Υ και του καθοδηγητή στο
διαδίκτυο.
 έναν μαθητή που θα καταγράφει τις πληροφορίες και θα κρατά σημειώσεις.
 το τρίτο (και το τέταρτο) άτομο της ομάδας θα έχει ως ρόλο τον συντονισμό της.
Ως αφόρμηση για την προσέγγιση του παραπάνω κειμένου τα παιδιά ακούν τη
μουσική απόδοση του αποσπάσματος από τον Γιάννη Μαρκόπουλο, προκειμένου
μέσω της ακουστικής αυτής προσέγγισης να αποκτήσουν ενσυναίσθηση των εικόνων–
περιεχομένων του κειμένου. Στο σημείο αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τον
διδάσκοντα, ώστε να μην παρεκκλίνει η συμμετοχή των μαθητών σε αστειότητες–
παιχνιδίσματα που σίγουρα δεν είναι στους εκπαιδευτικούς στόχους του μαθήματος.
Οι μαθητές ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους, ανοίγουν τον
φυλλομετρητή και πληκτρολογούν την ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649
Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί, διαβάζουν την παράγραφο: Δημιουργία Κινητής
Έκθεσης «Οδυσσέας Ελύτης, 100 χρόνια από τη γέννησή του», επιλέγουν το
σύνδεσμο:
http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf
και μελετούν τα ταμπλό με τα εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή. Αν επιθυμούν,
βρίσκουν εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή και στη διεύθυνση wikipedia.org.
Συζητoύν με την ομάδα και επιλέγουν τους σπουδαιότερους, κατά τη γνώμη
τους, σταθμούς της ζωής και του έργου του ποιητή (περίπου δέκα). Στη συνέχεια
καλούνται με αυτούς να φτιάξουν το δικό τους ταμπλό στον επεξεργαστή κειμένου
(Word). Χρειάζεται να δημιουργήσουν πίνακα, στον οποίο να εντάξουν τα απαραίτητα
στοιχεία. Στα κελιά που έχουν δημιουργηθεί πληκτρολογούν τις χρονολογίες και τα
αντίστοιχα γεγονότα της ζωής του ποιητή.
Μπορούν, αν θέλουν, να πλουτίσουν το ταμπλό τους με ανάλογες εικόνες, τις
οποίες θα βρουν αν ανοίξουν τον φυλλομετρητή στην αρχική σελίδα Google, και
επιλέξουν Εικόνες. Για απορίες μπορούν να ρωτούν τη διδάσκουσα.
Κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στις άλλες όσα έχει καταγράψει και θα εκτυπώσει
το έγγραφό της.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
233
2η ώρα – 2η Παρέμβαση
Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες και
ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους από τη διδάσκουσα η οποία στη
συνέχεια διαβάζει το ποίημα από το σχολικό εγχειρίδιο.
Ζητείται από όλους να πληκτρολογήσουν στον φυλλομετρητή τους την
ηλεκτρονική διεύθυνση http://dschool.edu.gr. Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί,
επιλέγουν το εικονίδιο «Διαδραστικά σχολικά βιβλία» και μέσα από την καινούργια
σελίδα που τους ανοίγεται ανατρέχουν στο υλικό ανά τάξη για να καταλήξουν στην
τελική επιλογή του βιβλίου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Στην πιο πάνω σελίδα
μέσω της αναζήτησης περιεχομένου εντοπίζουν το ποίημα του Ελύτη και με τη
βοήθεια των υπερσυνδέσμων που υπάρχουν εκεί γνωρίζουν και άλλες πλευρές της
καλλιτεχνικής του δραστηριότητας (αφιέρωμα του Μικρού Αναγνώστη, τα κολάζ).
Στη συνέχεια κάθε ομάδα θα προσπαθήσει να αφηγηθεί ψηφιακά μερικούς
στίχους του ποιήματος χρησιμοποιώντας το Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point).
Πρέπει να φτιάξουν τρεις διαφάνειες συνδυάζοντας τους στίχους του ποιητή με τις
εικόνες που τους δίνονται (κάθε ομάδα έχει τον δικό της φάκελο στην επιφάνεια
εργασίας) ή με άλλες που θα βρουν μόνοι τους στο διαδίκτυο με τη μηχανή
αναζήτησης Google. Δημιουργούν έτσι μικρές παρουσιάσεις τις οποίες στο τέλος της
ώρας θα ενώσουμε με εκείνες των άλλων ομάδων χρησιμοποιώντας φορητή συσκευή
αποθήκευσης (usb flash disk).
Στη συνέχεια τους ζητάμε να ανοίξουν το Πρόγραμμα Επεξεργασίας Κειμένου
(word) και να γράψουν ένα κείμενο 5-7 γραμμών με τίτλο «Η εικόνα που μίλησε στην
ψυχή μου» δικαιολογώντας την επιλογή τους. Τέλος αποθηκεύουν το κείμενο στο δικό
τους φάκελο στην επιφάνεια εργασίας.
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση των μαθητών κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την ολοκλήρωση
των διδακτικών παρεμβάσεων, έγινε με κριτήριο την επίτευξη των στόχων που είχαν
τεθεί αρχικά. Βέβαια, η αισθητική απόλαυση και η βίωση του ποιήματος δεν είναι
εύκολα μετρήσιμες, οπότε περιοριζόμαστε στους υπόλοιπους στόχους. Αξιολογούμε
την επιτυχημένη επιλογή των σημαντικότερων σταθμών της ζωής και του έργου του
ποιητή καθώς και την τήρηση των ποσοτικών περιορισμών. Ενδιαφέρει επίσης η
αντιστοίχηση εικόνας–περιεχομένου στην ψηφιακή αφήγηση, κατά πόσο δηλαδή η
εικόνα οπτικοποιεί αποτελεσματικά ή και ευφάνταστα τους συγκεκριμένους στίχους.
Συνεκτιμούνται οι γραπτές απαντήσεις των ομάδων στις εργασίες που τους
ανατέθηκαν, η συνεργασία των μαθητών στο πλαίσιο της ομάδας και η συμμετοχή
τους στις συζητήσεις που έγιναν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε τον
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
234
βαθμό εξοικείωσής τους με τη χρήση ΤΠΕ και τη δυνατότητα κριτικής αναζήτησης
πληροφοριών.
Βαθμίδες αξιολόγησης: μέτρια-καλά-πολύ καλά-άριστα
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Χρήση ΤΠΕ,
δυνατότητα
κριτικής
αναζήτησης
πληροφοριών.
Παραγωγή
γραπτού
λόγου
Επιλογή των
σημαντικότε
ρων σταθμών
της ζωής του
ποιητή.
Αντιστοίχηση
εικόνας –
περιεχομένου
Συνεργασία
στo πλαίσιο
της ομάδας
Ομάδα 1η
Ομάδα 2η
Ομάδα 3η
Ομάδα 4η
Ομάδα 5η
Ομάδα 6η
Κριτική
Η υλοποίηση μιας διδακτικής πρότασης με αξιοποίηση ΤΠΕ ήταν σίγουρα μια
πρόκληση για τη διδάσκουσα, η οποία όμως συνοδεύτηκε από αρκετές δυσκολίες,
κυρίως για ένα σχολείο με λυόμενες αίθουσες.
Η εξοικείωσή μας με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο ήταν μικρή, γι’ αυτό και οι
δυσκολίες μας ήταν πολλές. Οι μαθητές επέμειναν αρκετά στις δικές τους επιλογές
για τη σύνθεση των ομάδων, τελικά όμως πείστηκαν. Κάποιοι αδιάφοροι
ενδιαφέρθηκαν για το μάθημα, ενώ κάποιοι θέλησαν να παίξουν με τον υπολογιστή,
στην πορεία όμως συνειδητοποίησαν ότι πρόκειται για μάθημα και συμμορφώθηκαν.
Η σύνδεση στο δίκτυο μας «πρόδωσε» κάποιες φορές. Η σύνδεση των
επιμέρους παρουσιάσεων σε μια ενιαία, η μετατροπή της σε βίντεο και το ανέβασμά
της στο ιστολόγιο της τάξης έγινε τελικά από τη διδάσκουσα σε εξωδιδακτικό χρόνο.
Επειδή τα φύλλα εργασίας στις περισσότερες περιπτώσεις είναι όχι μόνο
καθοδηγητικά αλλά και δεσμευτικά, αποφασίσαμε η αναζήτηση στο διαδίκτυο να
είναι εν μέρει ελεύθερη, ώστε οι μαθητές να λειτουργήσουν κριτικά στην επιλογή του
υλικού τους και να μην εξαντληθούν στην πολύωρη πλοήγηση. Έτσι μπορούσαν να
αναζητήσουν εργοβιογραφικά στοιχεία του Ελύτη όχι μόνο στην ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ
(προτεινόμενη), αλλά και στη διεύθυνση www.wikipedia.org. Επίσης ήταν
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
235
εγκατεστημένος στον υπολογιστή κάθε ομάδας ένας φάκελος με εικόνες τις οποίες
μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στη δημιουργία παρουσίασης, αλλά μπορούσαν να
αναζητήσουν και μόνοι τους εικόνες στο διαδίκτυο.
Οι μαθητές δεν συμβουλεύονταν ικανοποιητικά τα φύλλα εργασίας που τους
είχαν δοθεί. Περίμεναν συγκεκριμένες προφορικές οδηγίες ή έμπρακτη βοήθεια.
Αυτό καθυστέρησε κάπως τη διαδικασία με δεδομένη βέβαια και τη δυσκολία να
παραγάγουν γρήγορα λόγο στον επεξεργαστή κειμένου.
Συμπερασματικά, η διαδικασία της Διδακτικής παρέμβασης με ΤΠΕ είναι
οπωσδήποτε χρονοβόρα και κουραστική, οι θετικές όμως αντιδράσεις της τάξης
αποτελούν σημαντικό κίνητρο για την ανάληψή της.
Επέκταση παρέμβασης
Η συγκεκριμένη πρόταση διδασκαλίας θα μπορούσε να συνδυαστεί με το
μάθημα της αισθητικής αγωγής όπου τα παιδιά θα μπορούσαν να εκφραστούν μέσω
της ζωγραφικής. Έτσι η παρουσίαση των έργων τους στο τέλος της σχολικής χρονιάς
στα πλαίσια της ετήσιας έκθεσης ζωγραφικής θα μπορούσε να αποτελέσει επιπλέον
κίνητρο για δράση.
Η πρόταση διδασκαλίας θα μπορούσε να συνδυαστεί ακόμη και με το μάθημα
της μουσικής. Τα παιδιά θα μπορούσαν στο τέλος της σχολικής χρονιάς να
οργανώσουν μια μουσική εκδήλωση παρουσιάζοντας μελοποιημένα έργα του Ελύτη
ή μελοποιημένα ποιήματα διαφόρων ποιητών που αναφέρονται στη φύση.
Επίσης, οι μαθητές μπορούν να ασκηθούν στη δημιουργία διαφορετικών
μορφών αναπαράστασης αυτού του υλικού, να μετασχηματίσουν, δηλαδή, το
πληροφοριακό υλικό σε άλλη μορφή, δοκιμάζοντας εναλλακτικά εργαλεία. Για να
γνωρίσουν καλύτερα τον ποιητή μπορούν να συνεργαστούν όλες οι ομάδες με
λογισμικό Web 2.0 (λ.χ. http://meetingwords.com) και να φτιάξουν χρονογραμμή (λ.χ.
timerime.com) ή να παρακολουθήσουν από το YouTube μια συνέντευξη του ποιητή.
Για να δημιουργήσουν ψηφιακή αφήγηση μπορούν να χρησιμοποιήσουν Movie
Maker ή Prezi.
Θα μπορούσαν, επίσης, να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο με το ποίημα (λ.χ.
με το https://wordart.com) και να σχολιάσουν τις λέξεις που χρησιμοποιούνται πιο
συχνά. Αν υπήρχε χρόνος θα μπορούσε να γίνει σύγκριση του συγκεκριμένου
ποιήματος με άλλα που αναφέρονται στη φύση, ώστε να φανεί πως η ομορφιά της
ελληνικής φύσης αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης για τους ποιητές, επώνυμους
και ανώνυμους (πρβλ. δημοτικά τραγούδια).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
236
Βιβλιογραφία
Γεωργακόπουλου, Α.& Γούτσος, Δ. (1999). Κείμενο και επικοινωνία. Αθήνα: Ελληνικά
Γράμματα.
Κουτσογιάννης, Δ. (2002). Τεχνολογίες της Πληροφορικής και Επικοινωνίας και
διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας: Από το εκπαιδευτικό λογισμικό στον κριτικό
τεχνογραμματισμό. Στο: Χρ Κυνηγός, Ε. Δημαράκη (επιμ.). Νοητικά εργαλεία και
πληροφοριακά μέσα, Παιδαγωγική αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας για τη
μετεξέλιξη της εκπαιδευτικής πρακτικής, σ.399-419. Αθήνα : Καστανιώτη.
Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (1998). Πληροφορική και εκπαίδευση. Συνολική προσέγγιση.
Αθήνα.
Χοντολίδου, Ε. (1999). Εισαγωγή στην έννοια της πολυτροπικότητας.
Γλωσσικός Υπολογιστής, 1, 115-118.
Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική
πράξη: Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα
Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 1: Γενικό Μέρος (2013). Πάτρα: ΙΤΥΕ., Διεύθυνση
Επιμόρφωσης και Πιστοποίησης.
Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική
πράξη: Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα
Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 3: Ειδικό Μέρος Κλάδος ΠΕ02 (2013). Πάτρα: ΙΤΥΕ.,
Διεύθυνση Επιμόρφωσης και Πιστοποίησης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
237
Φύλλα Εργασίας
1ο
Φύλλο Εργασίας
(κοινό για όλες τις ομάδες)
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
ΟΔ.ΕΛΥΤΗ, «ΠΙΝΟΝΤΑΣ ΗΛΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ»
Στο φυλλομετρητή πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649
Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί, διαβάστε την παράγραφο: Δημιουργία Κινητής
Έκθεσης «Οδυσσέας Ελύτης, 100 χρόνια από τη γέννησή του», επιλέξτε το σύνδεσμο:
http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf
και μελετήστε τα ταμπλό με τα εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή. Αν επιθυμείτε
βρείτε αντίστοιχες πληροφορίες και στη διεύθυνση wikipedia.org.
Φτιάξτε το δικό σας ταμπλό με τους σπουδαιότερους, κατά τη γνώμη σας,
σταθμούς της ζωής και του έργου του ποιητή (περίπου δέκα). Να χρησιμοποιήσετε
τον επεξεργαστή κειμένου (Word) και σε μια σελίδα του να δημιουργήσετε πίνακα
στον οποίο να εντάξετε τα απαραίτητα στοιχεία. Εισαγωγή > Πίνακας. Επιλέγετε το
μέγεθος και τη σχεδίαση του πίνακα. Στα κελιά που έχουν δημιουργηθεί
πληκτρολογήστε τις χρονολογίες και τα αντίστοιχα γεγονότα της ζωής του ποιητή. Για
απορίες ρωτήστε τη διδάσκουσα.
Μπορείτε, αν θέλετε, να πλουτίσετε το ταμπλό σας με ανάλογες εικόνες τις
οποίες θα βρείτε αν ανοίξετε το φυλλομετρητή στην αρχική σελίδα Google > Εικόνες
> Ελύτης.
Συζητήστε με την ομάδα σας τους λόγους για τους οποίους επιλέξατε τους
συγκεκριμένους σταθμούς.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
238
2ο
Φύλλο Εργασίας
(κοινό για όλες τις ομάδες)
Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα
ΟΔ.ΕΛΥΤΗ, «ΠΙΝΟΝΤΑΣ ΗΛΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ»
1) Στο φυλλομετρητή και στην αρχική σελίδα Google πληκτρολογήστε στην
αναζήτηση: Ψηφιακό σχολείο > Διαδραστικό σχολικό βιβλίο > Αναζήτηση ανά τάξη >
Β΄Γυμνασίου > Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Στην αναδυόμενη λίστα που
ανοίγει πάνω δεξιά > Οδ. Ελύτης «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό» > Εργασίες 3η
>
3ος σύνδεσμος > Αφιέρωμα στον Ελύτη/ Μικρός Αναγνώστης (διαβάζουμε)
2) Συνεχίστε στις Διαθεματικές > 2ος σύνδεσμος > τα κολάζ
3) Ανοίξτε το Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point) και φτιάξτε τρεις (3) διαφάνειες
συνδυάζοντας τους στίχους του ποιητή με τις εικόνες που σας δίνονται σε φάκελο
στην επιφάνεια εργασίας (ή με άλλες που θα βρείτε μόνοι σας στο διαδίκτυο με τη
μηχανή αναζήτησης Google).
4) Ανοίξτε το πρόγραμμα Επεξεργασίας Κειμένου (word) και γράψτε ένα κείμενο 5-7
γραμμών με τίτλο «Η εικόνα που μίλησε στην ψυχή μου» δικαιολογώντας την επιλογή
σας.
5) Αποθηκεύστε την παρουσίαση και το κείμενο στον δικό σας φάκελο στην επιφάνεια
εργασίας.
6) Με τη βοήθεια φορητής συσκευής αποθήκευσης (usb flash disk) ενώνουμε τις
παρουσιάσεις όλων των ομάδων και αναρτούμε την ολοκληρωμένη στο blog του
τμήματος.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
239
Εικαστικά Β΄ Γυμνασίου – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08
Τίτλος: Η Προοπτική στα ζωγραφικά έργα
Τάξη: Β΄ Γυμνασίου
Διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες
Στόχοι
Γνωστικοί:
- Να γνωρίσουν δυνατότητες της τεχνικής της προοπτικής στην δημιουργία χώρων
πραγματικών και φανταστικών.
- Να αναγνωρίζουν την μέθοδο της προοπτικής παρατηρώντας έργα καλλιτεχνών
- Να χρησιμοποιήσουν την μέθοδο της προοπτικής σε δικό τους έργο.
- Να περιγράφουν ένα εικαστικό έργο με την χρήση απλών όρων τέχνης
αναγνωρίζοντας τα μορφολογικά στοιχεία ενός πίνακα.
Παιδαγωγικοί:
- Να συνεργαστούν για την παραγωγή και την παρουσίαση ενός εικαστικού έργου.
Τεχνολογικοί:
- Να εξοικειωθούν με την εφαρμογή padlet.
- Να γνωρίσουν το μαθησιακό περιβάλλον moodle.
- Να εξοικειωθούν με την χρήση του word.
Συνοπτική περιγραφή
Το παρόν μ-σενάριο εικαστικών απευθύνεται σε μαθητές της Β΄ τάξης
Γυμνασίου και εντάσσεται στην ύλη του σχολικού βιβλίου (Κεφάλαιο 3 Μορφικά
στοιχεία, ενότητες 2.5. Πώς οι μορφές διαμορφώνουν το ζωγραφικό χώρο, 2.6. Ο
χώρος στα δισδιάστατα έργα, 2.7 Σχεδιαστική μέθοδος της Προοπτικής).
Η σύνδεση της θεωρίας και της πρακτικής είναι βασικά στοιχεία στο μάθημα
των εικαστικών. Έτσι οι μαθητές θα μάθουν για την τεχνική και τα είδη της
προοπτικής, πώς μεγάλοι καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν την τεχνική αυτή στα έργα
τους, όπως και τη σωστή ορολογία ώστε να αναλύουν μορφολογικά έναν πίνακα αλλά
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
240
και θα δημιουργήσουν δικά τους εικαστικά έργα σύμφωνα με την νέα γνώση που θα
αποκτήσουν.
1η
διδακτική ώρα
Σε διαδραστικό πίνακα ο εκπαιδευτικός προβάλει τις εικόνες από το
ψηφιοποιημένο βιβλίο εικαστικών της Β΄ Τάξης Γυμνασίου, κεφάλαιο 3 Μορφικά
στοιχεία, ενότητα 2.5 Πώς οι μορφές διαμορφώνουν το ζωγραφικό χώρο
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-
B111/539/3546,14591/ (https://bit.ly/2uz3A9t).
Ακολουθεί διάλογος για το πώς οι μορφές διαμορφώνουν τον ζωγραφικό
χώρο, ανάλογα με το μέγεθός τους, τη θέση που βρίσκονται, το χρώμα τους. Ο
εκπαιδευτικός κατευθύνει τον διάλογο με συγκεκριμένες ερωτήσεις και προτρέπει
τους μαθητές να σηκωθούν στον πίνακα και να δικαιολογήσουν τις απαντήσεις τους
δείχνοντας τα διάφορα μορφολογικά στοιχεία.
Ο διάλογος συνεχίζεται με φωτογραφίες από την ενότητα 2.6. Ο χώρος στα
δισδιάστατα έργα όπου οι μαθητές παρατηρούν έργα τέχνης, στα οποία διάσημοι
καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν την τεχνική της προοπτικής για να αποδώσουν το βάθος
στα έργα τους. Οι μαθητές αναλύουν μορφολογικά τα έργα και ο εκπαιδευτικός τούς
βοηθάει στη χρήση της σωστής εικαστικής ορολογίας. Γίνεται αναφορά στην
γεωμετρική και την ατμοσφαιρική προοπτική, στην τονική κλίμακα καθώς και στα
μεγέθη των μορφών.
Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός αναφέρεται στη γραμμική προοπτική με ένα
σημείο φυγής και με πολλαπλά σημεία φυγής προβάλλοντας τις εικόνες της ενότητας
2.7 Σχεδιαστική μέθοδος της προοπτικής.
Κατόπιν οι μαθητές καλούνται να ολοκληρώσουν μια σειρά ασκήσεων
εμπέδωσης http://e-learning.ilei.sch.gr/moodle/course/view.php?id=7736 που έχει
δημιουργήσει ο εκπαιδευτικός για το συγκεκριμένο μάθημα της προοπτικής στο
περιβάλλον μάθησης moodle (Σταυρόλεξο, Παζλ, Sudoku, Φιδάκι, Κρυπτόλεξο,
Εκατομμυριούχος, Σταυρόλεξο, Κρεμάλα). Τα παιχνίδια αυτά είναι σε περιβάλλον
moodle και οι μαθητές έχουν πρόσβαση μετά από σχετική εγγραφή.
2η
διδακτική ώρα
Τη δεύτερη διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να μπουν στο
διαδίκτυο στην ιστοσελίδα http://photodentro.edu.gr/aggregator ακολουθώντας ένα
συγκεκριμένο μονοπάτι που αναφέρεται στο Φύλλο Εργασίας και να
παρακολουθήσουν το βίντεο http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
241
educationalvideo-8522-77 για να δουν και πρακτικά πως μπορεί να γίνει ένα σχέδιο
προοπτικό. Πρόκειται ουσιαστικά για μια σύντομη ανακεφαλαίωση.
Στη συνέχεια εξηγεί στους μαθητές την εργασία που θα κάνουν:
Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες και κάθε ομάδα θα δημιουργήσει ένα
σχέδιο με τη μέθοδο της κεντρικής προοπτικής. Η 1η
ομάδα θα σχεδιάσει ένα
προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό φυσικό χώρο, η 2η
ομάδα ένα σχέδιο με εξωτερικό
δομημένο χώρο, η 3η
ένα σχέδιο με εσωτερικό χώρο με θέμα ένα υπνοδωμάτιο και η
4η
ένα σχέδιο με εσωτερικό χώρο με θέμα ένα καθιστικό.
Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουν οι μαθητές είναι χαρτόνια canson λευκά
διαστάσεων 50x70 αφού πρόκειται για ομαδικές εργασίες και μολύβια, ώστε να
μπορούν να διορθώνουν τυχόν λάθη. Για να βοηθηθούν, καλεί τους μαθητές να
μεταβαίνουν όποια στιγμή το επιθυμούν στο padlet
https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy
όπου ο εκπαιδευτικός έχει συγκεντρώσει υλικό για το μάθημα της προοπτικής.
Στο συγκεκριμένο padlet υπογραμμίζονται τα βασικότερα σημεία του μαθήματος,
παρουσιάζονται σχετικά video, έργα καλλιτεχνών αλλά και μαθητών από
προηγούμενα σχολικά έτη.
3η
διδακτική ώρα
Οι μαθητές ολοκληρώνουν τα σχέδιά τους (καθώς μια διδακτική ώρα δεν
επαρκεί) και στη συνέχεια με χρώμα και με τη χρήση της ατμοσφαιρικής προοπτικής
γεμίζουν το έργο τους. Το υλικό που θα χρησιμοποιήσουν είναι τα χρωματιστά
μολύβια.
4η
διδακτική ώρα
Η κάθε ομάδα θα γράψει ένα κείμενο στον Επεξεργαστή Κειμένου (περίπου 10
σειρές) όπου οι μαθητές θα αναλύουν μορφολογικά το έργο τους. Στη συνέχεια κάθε
ομάδα θα παρουσιάζει στο σύνολο των μαθητών το έργο διαβάζοντας και το κείμενο.
Ακολουθεί εποικοδομητική συζήτηση για το εικαστικό αποτέλεσμα και αξιολόγηση
των έργων από τους ίδιους τους μαθητές (από την ολομέλεια).
Έπειτα κάθε ομάδα θα ανεβάσει φωτογραφία από το έργο της μαζί με το
κείμενο που το συνοδεύει στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
242
Φύλλο εργασίας
1) Μεταβείτε στο περιβάλλον μάθησης moodle
http://e-learning.ilei.sch.gr/moodle/course/view.php?id=7736
χρησιμοποιήστε τους κωδικούς σας για να κάνετε είσοδο και επιλέξετε 3 από
τα παρακάτω:
Σταυρόλεξο, Παζλ, Sudoku, Φιδάκι, Κρυπτόλεξο, Εκατομμυριούχος,
Σταυρόλεξο, Κρεμάλα
Για καθένα από αυτά που επιλέξατε, βρείτε τις σωστές απαντήσεις-λύσεις.
2) Μπείτε στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα http://photodentro.edu.gr/aggregator
> πληκτρολογήστε στην αναζήτηση εικαστικά > πατήστε θεματική περιοχή >
Εικαστικές τέχνες > ζωγραφική > και παρακολουθήσετε το βίντεο Προοπτική.
3) Η ομάδα 1 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό φυσικό χώρο.
Η ομάδα 2 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό δομημένο χώρο.
Η ομάδα 3 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο εσωτερικού χώρου με θέμα ένα
υπνοδωμάτιο.
Η ομάδα 4 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο εσωτερικού χώρου με θέμα ένα
καθιστικό.
Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσετε είναι χαρτόνια canson λευκά διαστάσεων 50x70
και μολύβια. Όσες φορές δυσκολευτείτε μπορείτε να μεταβείτε στο padlet
https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy.
4) Γράψτε ένα κείμενο στο word (περίπου 10 σειρές) όπου θα αναλύετε
μορφολογικά το έργο σας. Στη συνέχεια κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στο
σύνολο των μαθητών το έργο της διαβάζοντας και το κείμενο.
5) Κάθε ομάδα να ανεβάσει φωτογραφία από το έργο της μαζί με το κείμενο που
το συνοδεύει στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
243
Μουσική Β΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79
Ο γύρος της Ελλάδας
Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική Β΄ Γυμνασίου
Εκτιμώμενη διάρκεια: 5 διδακτικές ώρες (ή λιγότερες μέσα από επιλογή
δραστηριοτήτων)
Προφίλ τάξης: 25 μαθητές
Αίθουσα διεξαγωγής μαθήματος: αίθουσα με διαδραστικό πίνακα και πρόσβαση στο
διαδίκτυο. Εργαστήριο Πληροφορικής.
Εισαγωγή
Σ’ αυτήν την ενότητα οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τις μουσικές και τους ρυθμούς
όλης της Ελλάδας. Γίνεται μια πρώτη γνωριμία με τη μουσική πατριδογνωσία και
γνωριμία με τα μουσικά όργανα που υπάρχουν στις περιοχές της Ελλάδας. Στο
μάθημα αυτό οι μαθητές θα εξοικειωθούν με την αναζήτηση της πληροφορίας στο
διαδίκτυο και τη χρήση προγραμμάτων παρουσίασης.
Διδακτικοί Στόχοι
 Γνωστικοί
- Να γνωρίσουν οι μαθητές τους ρυθμούς που χρησιμοποιεί η παραδοσιακή
μας μουσική
- Να γνωρίσουν την τοπική διάλεκτο στα παραδοσιακά τραγούδια
- Να πειραματιστούν οι μαθητές στη δημιουργία ρυθμών με βάση την
παράδοση
- Να μάθουν να αναγνωρίζουν τις τοπικές μουσικές
- Να γνωρίσουν τα μουσικά όργανα διαφόρων περιοχών
 Τεχνογραμματισμού
- Να εξοικειωθούν με την αναζήτηση της πληροφορίας στο διαδίκτυο
- Να δημιουργήσουν δικές τους παρουσιάσεις με την χρήση υπολογιστή
(PowerPoint)
- Να μάθουν να κάνουν ηχογράφηση και να εξοικειωθούν με τη χρήση του
προγράμματος επεξεργασίας ήχου Audacity.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
244
Συνοπτική περιγραφή
Μουσικοί ρυθμοί στην Ελλάδα (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 1)
Βάζουμε στους μαθητές να ακούσουν μουσικά δείγματα από διάφορες
περιοχές στην Ελλάδα:
 https://www.youtube.com/watch?v=nrBkxKPff74
 https://www.youtube.com/watch?v=yiYxxL0qnQ4
 https://www.youtube.com/watch?v=zWhpnwqT_9U
 https://www.youtube.com/watch?v=u1kF__5EEts
Ζητάμε από τους μαθητές ν’ αναγνωρίσουν τα ισχυρά μέρη του μέτρου και ν’
ανακαλύψουν τους σύνθετους ρυθμούς. (20 λεπτά)
Στη συνέχεια επαναλαμβάνουμε τα κομμάτια, βλέποντας τα βίντεο, κρατώντας
τον ρυθμό με παλαμάκια ή ξυλάκια. (20 λεπτά)
Προετοιμασία της επόμενης ώρας: Χωρίζουμε τους μαθητές σε πέντε ομάδες
και ζητάμε στην κάθε ομάδα να φέρει παραδοσιακά τραγούδια από μία περιοχή της
Ελλάδας. Γράφουν τους στίχους για να αναγνωρίσουν τις τοπικές διαλέκτους. (10
λεπτά)
Μουσική … πατριδογνωσία (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 2)
Δείχνουμε στους μαθητές τον χάρτη της Ελλάδας:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-5841
και ακούγοντας τα ηχητικά παραδείγματα που ακολουθούν:
 https://www.youtube.com/watch?v=1r549hDtE4Y
 https://www.youtube.com/watch?v=zethfkPouoo
 https://www.youtube.com/watch?v=iIXMXuNcmfY
 https://www.youtube.com/watch?v=562OwXu_yug
 https://www.youtube.com/watch?v=tz9prUEg6-U
αναγνωρίζουν τις περιοχές και προσπαθούν να συνδέσουν την κάθε περιοχή με την
ιστορία και τις επιρροές που δέχθηκε από τους πολιτισμούς που την κατοικούσαν (10
λεπτά). Μετά οι ομάδες διαβάζουν τα παραδοσιακά τραγούδια που βρήκαν και
βρίσκουν τις τοποθεσίες από τις οποίες προέρχονται (5 λεπτά)
Στη συνέχεια χωριζόμαστε σε τρεις ομάδες και αρχίζουμε να τραγουδάμε το
«Μήλο μου κόκκινο» κρατώντας με παλαμάκια ή ξυλάκια τις διαφορετικές ρυθμικές
αξίες (10 λεπτά).
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
245
Δίνουμε φωτοτυπίες στους μαθητές από το Ανθολόγιο το τραγούδι
«Ντιρλαντά» και το τραγουδούν χωρίς συνοδεία. Στη συνέχεια μοιραζόμαστε σε δύο
ομάδες και συνοδεύουμε ρυθμικά το κομμάτι (10 λεπτά)
Μετά ηχογραφούμε τα δύο τραγούδια και τα επεξεργαζόμαστε με το
πρόγραμμα Audacity και οι μαθητές αξιολογούν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους.
(10 λεπτά)
Με βιολί σαντουροβιόλι (2 διδακτικές ώρες)
1η
Διδακτική ώρα (Φύλλο Εργασίας 3)
Δίνεται στους μαθητές ακροστιχίδα και λύνεται κατά ομάδες στον διαδραστικό
πίνακα (15 λεπτά).
Προβάλουμε στον πίνακα φωτογραφίες με παραδοσιακά όργανα (γκάιντα,
κρητική λύρα, ποντιακή λύρα, λαγούτο, τσαμπούνα, σαντούρι) και βάζουμε στους
μαθητές τα παρακάτω ηχητικά δείγματα για ν’ αναγνωρίσουν σε ποια τραγούδια
ακούν τα όργανα αυτά. (15 λεπτά)
 https://www.youtube.com/watch?v=arLiV-S8Q3M
 https://www.youtube.com/watch?v=6Hqg4Pbkhgs
 https://www.youtube.com/watch?v=0FT4Rxb0yvs
 https://bit.ly/2Ma4UGE
 https://www.youtube.com/watch?v=S5IkiRHQbbI
 https://www.youtube.com/watch?v=TTka9E6RlNY
Στο τελευταίο τραγούδι ζητάμε από τους μαθητές να απαντήσουν στις
παρακάτω ερωτήσεις:
1. Ακολουθεί πιστά το τραγούδι την παραδοσιακή εκτέλεση;
2. Ακούγονται μόνο παραδοσιακά όργανα; (5 λεπτά)
Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε ομάδες χρησιμοποιούν οργανάκια
(τύμπανο, claves) για να κρατάνε ρυθμό και τη φωνή τους για τραγούδι και
δημιουργούν δικό τους παραδοσιακό κομμάτι. (10 λεπτά)
Στο τέλος της ώρας δίνονται ασκήσεις για εμπέδωση των γνώσεων.
2η
Διδακτική ώρα (Φύλλο Εργασίας 4)
Μεταφερόμαστε στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου.
Αφού γίνει μια μικρή σύνοψη της προηγούμενης ώρας συνεχίζουν οι μαθητές
να αναγνωρίζουν παραδοσιακά όργανα (κανονάκι, ζουρνάς, κλαρίνο, βιολί, νταούλι)
ακούγοντας τα παρακάτω ηχητικά δείγματα. (15 λεπτά)
 https://www.youtube.com/watch?v=Ao118Ek6ckk
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
246
 https://www.youtube.com/watch?v=QOhxqusNptw
 https://www.youtube.com/watch?v=EiGXfauf_Oc
 https://www.youtube.com/watch?v=PufH2xcel3A
 https://www.youtube.com/watch?v=_AzEq7-Jhlg
 https://www.youtube.com/watch?v=dKx65JsYZAE
Στη συνέχεια οι μαθητές, χωρισμένοι στις ομάδες τους, συλλέγουν πληροφορίες
για την περιοχή που τους ανατίθεται και προετοιμάζουν την παρουσίασή τους (30
λεπτά) . Δίνονται οδηγίες για τη δημιουργία της παρουσίασης
 Ο αριθμός των διαφανειών να μην ξεπερνάει τις δέκα (10)
 Να υπάρχουν φωτογραφίες από τα όργανα που χρησιμοποιούνται στην περιοχή
 Να ενσωματωθεί ήχος που παίζει σε όλες τις διαφάνειες και
 Στο τέλος να υπάρχει βίντεο με παραδοσιακό χορό.
 Στην παρουσίαση πρέπει να αναφέρονται τα ονόματα των μαθητών
 Η συνολική παρουσίαση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 5 λεπτά
Ζυγιές και κομπανίες (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 5)
Ακούγοντας δύο ηχητικά παραδείγματα εξηγούμε τη διαφορά ανάμεσα στη ζυγιά και
την κομπανία και αναφερόμαστε στους συνδυασμούς των οργάνων που υπάρχουν. (5
λεπτά)
Στη συνέχεια οι ομάδες παρουσιάζουν τις εργασίες τους (25 λεπτά) και αξιολογείται
η δουλειά τους από τους συμμαθητές τους.
Τέλος τους δίνεται το παρακάτω σταυρόλεξο, το οποίο το λύνουν σε ομάδες και
ελέγχεται το εύρος των γνώσεων που κατέκτησαν οι μαθητές (10 λεπτά):
 http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2638
Το εν λόγω σενάριο μπορεί να συμπτυχθεί χρονικά,
επιλέγοντας ορισμένες από τις αναφερόμενες δραστηριότητες.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
247
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
1. Ακούστε μουσικά δείγματα από διάφορες περιοχές στην Ελλάδα:
 https://www.youtube.com/watch?v=nrBkxKPff74
 https://www.youtube.com/watch?v=yiYxxL0qnQ4
 https://www.youtube.com/watch?v=zWhpnwqT_9U
 https://www.youtube.com/watch?v=u1kF__5EEts
2. Αναγνωρίστε τα ισχυρά μέρη του μέτρου και ανακαλύψτε τους σύνθετους
ρυθμούς.
3. Δείτε πάλι τα βίντεο κρατώντας τον ρυθμό με παλαμάκια ή ξυλάκια.
4. Προετοιμαστείτε για το επόμενο μάθημα: αφού χωριστείτε σε ομάδες, κάθε
ομάδα να φέρει παραδοσιακά τραγούδια από μια περιοχή της Ελλάδας, αυτή που
θα σας ανατεθεί. Γράψτε τους στίχους, για να αναγνωρίσετε τις τοπικές
διαλέκτους.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
248
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2
1. Μελετήστε τον χάρτη της Ελλάδας στον ακόλουθο σύνδεσμο:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-5841
2. Αφού ακούσετε τα ηχητικά παραδείγματα που ακολουθούν, αναγνωρίστε τις
περιοχές και προσπαθήστε να συνδέσετε την κάθε περιοχή με την ιστορία και τις
επιρροές που δέχθηκε από τους πολιτισμούς που την κατοικούσαν:
 https://www.youtube.com/watch?v=1r549hDtE4Y
 https://www.youtube.com/watch?v=zethfkPouoo
 https://www.youtube.com/watch?v=iIXMXuNcmfY
 https://www.youtube.com/watch?v=562OwXu_yug
 https://www.youtube.com/watch?v=tz9prUEg6-U
3. Διαβάστε τα παραδοσιακά τραγούδια που βρήκατε και βρείτε τις τοποθεσίες, από
τις οποίες αυτά προέρχονται.
4. Χωριστείτε σε τρεις ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας) και τραγουδήστε το
«Μήλο μου κόκκινο» κρατώντας με παλαμάκια ή ξυλάκια τις διαφορετικές
ρυθμικές αξίες.
5. Δείτε στις φωτοτυπίες το τραγούδι «Ντιρλαντά» και τραγουδήστε το χωρίς
συνοδεία.
6. Χωριστείτε σε δύο ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας) και χορέψτε ρυθμικά
το κομμάτι.
7. Ηχογραφήστε τα δύο τραγούδια και επεξεργαστείτε τα με τη βοήθεια της
διδάσκουσας. Αξιολογήστε το αποτέλεσμα της δουλειάς σας.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
249
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3
1. Λύστε την ακροστοιχίδα στον διαδραστικό πίνακα.
2. Δείτε στον διαδραστικό πίνακα φωτογραφίες παραδοσιακών οργάνων και, αφού
ακούσετε ηχητικά δείγματα, αναγνωρίστε σε ποια τραγούδια ακούτε τα όργανα αυτά:
 https://www.youtube.com/watch?v=arLiV-S8Q3M
 https://www.youtube.com/watch?v=6Hqg4Pbkhgs
 https://www.youtube.com/watch?v=0FT4Rxb0yvs
 https://bit.ly/2Ma4UGE
 https://www.youtube.com/watch?v=S5IkiRHQbbI
 https://www.youtube.com/watch?v=TTka9E6RlNY
Σχετικά με το τελευταίο τραγούδι, απαντήστε τα εξής:
 Ακολουθεί πιστά το τραγούδι την παραδοσιακή εκτέλεση;
 Ακούγονται μόνο παραδοσιακά όργανα;
3. Χωριστείτε σε 5 ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας), χρησιμοποιήστε
οργανάκια (τύμπανο, claves) για να κρατάτε ρυθμό και τη φωνή σας για τραγούδι και
δημιουργήστε το δικό σας παραδοσιακό κομμάτι.
4. Για να διαπιστώσετε αν εμπεδώσατε τα παραπάνω, απαντήστε στα εξής:
 Απαντήστε τις παρακάτω ερωτήσεις και βρείτε την κρυμμένη λέξη στην
ακροστιχίδα ακολουθώντας τους αριθμούς
i. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _₈
ii. _ _ _ _ _ _ _₂
iii. _ _ _ _ _₃_ _ _ _ _ _ _
iv. _ _ _ _ _ _ _₄_
v. _₁_ _
vi. _₆_ _ _ _ _ _
vii. _ _ _ _ _₅_ _
viii. _ _ _ _ _₇_ _ _ _ _
i. Διάσημος θρακιώτικος χορός
ii. Τις συναντάμε στα πανηγύρια, στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας
iii. Τα πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου, βασίζονται σε τέτοιες κλίμακες
iv. Σε τι μέτρο είναι γραμμένος ο καλαματιανός
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
250
v. Βασικός χορός σε πεντάσημο ρυθμό στην περιοχή του Πόντου
vi. Αντιπροσωπεύει μια άλλη μορφή πολυφωνίας απ’ αυτή της Ηπείρου
vii. Αυτό το όργανο κυριαρχεί στην ηπειρώτικη μουσική
viii. Χορός σε 2/4 που κυριαρχεί στην Κρήτη
Η κρυμμένη λέξη είναι: ______________________________
 Αντιστοιχίστε το όνομα του οργάνου με τη σωστή εικόνα:
Α. σαντούρι
1.
Β. κλαρίνο
2.
Γ. ούτι
3.
Δ. ζουρνάς
4.
Ε. κρητική λύρα
5.
ΣΤ. ποντιακή λύρα
6.
Ζ. τσαμπούνα
7.
Η. γκάιντα
8.
Θ. λαούτο
9.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
251
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4
1. Αναγνωρίστε παραδοσιακά όργανα ακούγοντας τα παρακάτω ηχητικά δείγματα:
 https://www.youtube.com/watch?v=Ao118Ek6ckk
 https://www.youtube.com/watch?v=QOhxqusNptw
 https://www.youtube.com/watch?v=EiGXfauf_Oc
 https://www.youtube.com/watch?v=PufH2xcel3A
 https://www.youtube.com/watch?v=_AzEq7-Jhlg
 https://www.youtube.com/watch?v=dKx65JsYZAE
2. Στη συνέχεια, χωρισμένοι σε ομάδες (με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού), συλλέξτε
πληροφορίες για την περιοχή που θα σας ανατεθεί και προετοιμάστε μια
παρουσίαση. Οδηγίες για τη δημιουργία της παρουσίασης:
 Ο αριθμός των διαφανειών να μην ξεπερνάει τις δέκα (10)
 Να υπάρχουν φωτογραφίες από τα όργανα που χρησιμοποιούνται στην περιοχή
 Να ενσωματωθεί ήχος που παίζει σε όλες τις διαφάνειες και
 Στο τέλος να υπάρχει βίντεο με παραδοσιακό χορό.
 Στην παρουσίαση πρέπει να αναφέρονται τα ονόματα των μαθητών
 Η συνολική παρουσίαση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 5 λεπτά
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5
1. Ακούστε τα δύο ηχητικά παραδείγματα, για να καταλάβετε τη διαφορά ανάμεσα
στη ζυγιά και την κομπανία και να διαπιστώσετε τους συνδυασμούς των
οργάνων που υπάρχουν.
2. Παρουσιάστε ανά ομάδα τις εργασίες σας.
3. Αξιολογήστε την εργασία των άλλων ομάδων.
4. Επιλύστε το παρακάτω σταυρόλεξο:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2638
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
252
Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79
Στις γειτονιές του ελληνικού τραγουδιού
Θεματική Ταξινόμηση: Μουσική Γ΄ Γυμνασίου, Κεφάλαιο 5: Στις γειτονιές του
ελληνικού τραγουδιού: https://bit.ly/2HNiUWw
Εκτιμώμενη διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες
Επίπεδο δυσκολίας: Μετρίας δυσκολίας
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα: 14-15 Ετών
Λέξεις-κλειδιά: Μάνος Χατζιδάκις - Μίκης Θεοδωράκης - Γιάννης Μαρκόπουλος -
Σταύρος Ξαρχάκος - Μάνος Λοΐζος - Διονύσης Σαββόπουλος
Προαπαιτούμενες γνώσεις:
Σε προηγούμενα μαθήματα έχει γίνει αναφορά στα έργα των συνθετών (Μ.
Χατζιδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Γ. Μαρκόπουλου, Στ. Ξαρχάκου, Μ. Λοΐζου, Δ.
Σαββόπουλου). Έχει δοθεί έμφαση στα αποσπάσματα, στα οποία παρατίθενται λόγια
των συνθετών, στις λεζάντες των φωτογραφιών, στα σημαντικά έργα τους και μια
ελάχιστη αναφορά στη βιογραφία τους.
Σε προηγούμενες τάξεις έχουμε ασχοληθεί με τη δημιουργία
ερωτηματολογίων, σταυρολέξων και κουίζ με τη χρήση του hot potatoes (πρόγραμμα
ανοιχτού λογισμικού με το οποίο εκπαιδευτικοί και μαθητές δημιουργούν ασκήσεις
σε διαφορετικές μορφές για χρήση είτε διαδικτυακά είτε τοπικά στον ηλεκτρονικό
υπολογιστή).
Εκπαιδευτικό Πρόβλημα:
Στην Ελλάδα έχουμε συνθέτες οι οποίοι έδωσαν το έναυσμα έτσι, ώστε να
αναδειχθεί η ελληνική κουλτούρα και ο ελληνικός πολιτισμός εντός και εκτός
συνόρων. Η συμβολή των περισσοτέρων δεν περιορίστηκε μόνο στο πλαίσιο της
μουσικής σύνθεσης, αλλά προεκτάθηκε και στον χώρο της πολιτικής, αφού
επηρέασαν με την στάση τους τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και τις
συμπεριφορές της ελληνικής κοινωνίας. Αυτούς τους συνθέτες είναι καλό να τους
γνωρίσουν οι μαθητές έτσι, ώστε να υπάρχει συνέχεια στον ελληνικό πολιτισμό, αλλά
και στην ελληνική ιστορία της μουσικής τέχνης.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
253
Σκοπός
Βασικός σκοπός του σεναρίου είναι να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τον ελληνικό
μουσικό πολιτισμό, τους Έλληνες συνθέτες και τα τραγούδια τους καθώς και να
κατανοήσουν τη θέση των συνθετών στο ελληνικό «γίγνεσθαι» ως πνευματικοί
ηγέτες. Παράλληλα δε, να χρησιμοποιηθούν από μαθητές και εκπαιδευτικούς
διάφορα εργαλεία των Τ.Π.Ε., όχι μόνο για ανεύρεση πληροφοριών, αλλά για
δημιουργία μάθησης και ανατροφοδότηση αυτής, μέσα από τη συνεργασία
εκπαιδευτικών και μαθητών.
Διδακτικοί στόχοι
Οι μαθητές μετά την υλοποίηση του μικροσεναρίου, των τριών διδακτικών ωρών,
αναμένουμε να μπορούν:
- να αναγνωρίζουν τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες και μερικά από τα
σπουδαιότερα έργα τους
- να έρθουν σε επαφή με έργα μελοποιημένης ποίησης
- να τραγουδούν γνωστά Ελληνικά τραγούδια των συγκεκριμένων συνθετών
- να μελετήσουν το «δέσιμο» λέξεων και ήχων των ελληνικών τραγουδιών
- να εξοικειωθούν με εργαλεία web2.0, όπως είναι οι φόρμες Google και τα
HotPotatoes
Παιδαγωγικοί στόχοι
Αναμένουμε οι μαθητές:
- να συνεργάζονται για να επιτύχουν έναν κοινό στόχο
- να δημιουργήσουν έχοντας οι ίδιοι καταστρώσει σχέδιο μάθησης
- να έχουν την ευελιξία ώστε να αναστοχαστούν και να ανατροφοδοτηθούν πάνω
στο σχέδιο μάθησής τους.
Δεξιότητες
Αναμένουμε οι μαθητές να αναπτύξουν τις δεξιότητες:
- της καινοτομίας, αφού θα παραγάγουν μαθησιακό υλικό
- του ψηφιακού γραμματισμού
- του πληροφοριακού γραμματισμού
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
254
Υλικοτεχνική Υποδομή
Για να υλοποιηθεί το παρόν διδακτικό σενάριο θα χρησιμοποιηθούν 6
υπολογιστές. Θα χρειαστί σύνδεση με το διαδίκτυο καθώς και διαδραστικός πίνακας
για να παρουσιάσουν οι μαθητές τις εργασίες τους.
Οργάνωση της τάξης
Το μικροσενάριο είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί όπως ακριβώς
παρουσιάζεται και στο χρόνο που έχει αποφασιστεί να διαρκέσει. Έχει σχεδιαστεί να
υλοποιηθεί στην τάξη την ώρα του μαθήματος της Μουσικής.
Οι μαθητές θα χωριστούν σε 6 ομάδες των τριών ατόμων - ενισχύεται με αυτόν
τον τρόπο η συνεργασία μεταξύ τους. Κάθε ομάδα θα αναλάβει από έναν συνθέτη
μετά από συζήτηση και κοινή συμφωνία. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού θα είναι καθαρά
συμβουλευτικός είτε ως προς το γνωστικό μέρος της πραγματοποίησης του σεναρίου
είτε ως προς το τεχνικό κομμάτι σχετικά με τη χρήση του υπολογιστή.
Σύντομη Περιγραφή
Η αξία του HotPotatoes εντοπίζεται κυρίως στη δυνατότητα που δίνεται στους
μαθητές να φτιάξουν εύκολα πολλά και διαφορετικά είδη ασκήσεων σε γλώσσα html
και στη συνέχεια να τα ενσωματώσουν σε διαδικτυακές εφαρμογές, όπως για
παράδειγμα στο blog του σχολείου. Είναι κάτι που οι μαθητές πιθανώς να το έχουν
χρησιμοποιήσει και σε άλλα μαθήματα και σε άλλες τάξεις, οπότε μια τέτοια
δραστηριότητα τούς είναι οικεία. Στη δική μας περίπτωση, το blog του σχολείου θα
ενημερωθεί με κατάλληλο υλικό για να μπορούν οι μαθητές ή όποιος άλλος θέλει, να
ασχοληθεί με δημιουργικές δραστηριότητες σχετικές με το συγκεκριμένο κεφάλαιο
της Μουσικής.
Το ερωτηματολόγιο με Google Forms επιλέχθηκε αρχικά γιατί οι μαθητές το
έχουν ξανακάνει σε προηγούμενες χρονιές και σε άλλα μαθήματα. Ακόμη, αφού το
ερωτηματολόγιο δοθεί σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, οι οποίοι δεν έχουν
εξειδικευμένες γνώσεις σχετικές με το συγκεκριμένο αντικείμενο, θα μπορούμε να
συλλέξουμε αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα, αλλά και πληροφορίες σχετικές με το
αντικείμενο του μαθήματος που ασχολούμαστε. Θα χρησιμοποιηθεί, δηλαδή, ως ένα
διαγνωστικό εργαλείο, για να αποτυπωθεί μία εικόνα της γνώσης που έχουν σχετικά
με τους Έλληνες συνθέτες και τη συνεισφορά τους στην κοινωνία.
Αυτό που θα χρειαστεί είναι να δημιουργηθεί ένας λογαριασμός στη Google
και αφού δημιουργήσουν οι μαθητές ένα ερωτηματολόγιο online, θα δοθεί η
ηλεκτρονική διεύθυνση διαμοιρασμού, σε όσους αυτοί επιθυμούν. Έτσι, μέσα σε
λίγες ώρες οι μαθητές θα πάρουν έτοιμα τα αποτελέσματα, τα οποία θα είναι
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
255
αποτυπωμένα σε γραφήματα και θα τα χρησιμοποιήσουν ως ανατροφοδότηση, για
να βγάλουν τα ανάλογα συμπεράσματα, ώστε να εστιάσουν στα γνωστικά κενά και να
εμπλουτίσουν τις κοινόχρηστες παρουσιάσεις που έπονται και όπου θα αποτυπωθεί
η παραγωγή της μάθησής τους.
Επιλέχθηκαν οι παρουσιάσεις Google για μία από τις τρεις εργασίες αυτού του
σεναρίου, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να επεξεργαστούμε, να
συνεργαστούμε πολλοί μαζί σύγχρονα και ασύγχρονα, όπου κι αν βρισκόμαστε για να
δημιουργήσουμε μία παρουσίαση, χρησιμοποιώντας κινητό τηλέφωνο, tablet ή
υπολογιστή. Παράλληλα δε, μας δίνεται η δυνατότητα να συζητάμε και να
σχολιάζουμε όσο εργαζόμαστε, είτε είμαστε όλη η ομάδα μαζί είτε χωριστά. Το
σημαντικότερο όλων είναι ότι μέσα από αυτή την εργασία αναμένουμε να μπορούν
οι μαθητές να μάθουν, μέσα από τη συνεργασία, τρόπους καλής συμπεριφοράς στη
μεταξύ τους επικοινωνία - Network Etiquette ή Netiquette (Savoir Vivre στο
Διαδίκτυο). Σε αυτό βοηθάει και το γεγονός ότι στις κοινόχρηστες παρουσιάσεις
μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ιστορικό αναθεωρήσεων για να δούμε πότε και
ποιος συνεισέφερε ή άλλαξε κάτι από την ομάδα του ή από κάποια άλλη ομάδα.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
256
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1ο
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Βήματα υλοποίησης σταυρολέξου με HotPotatoes
Ανοίγουμε την εφαρμογή του HotPotatoes, την οποία έχουμε ήδη «κατεβάσει»
στον υπολογιστή μας από παλιότερες εργασίες και ακολουθούμε τα βήματα για τη
δημιουργία σταυρολέξου.
Θα πρέπει να καταχωριστούν συνολικά στο σταυρόλεξο 18 λέξεις σχετικές με
τους συνθέτες που έχετε αναλάβει. Η κάθε ομάδα θα πρέπει να βρει τρεις λέξεις και
τον ορισμό καθεμιάς. Αφού βρεθούν οι λέξεις, θα τις διασταυρώσουμε μεταξύ τους
για να μην είναι οι ίδιες και θα ξεκινήσετε την καταχώρηση.
Προσοχή: Κάθε λέξη να είναι μόνο μία, π.χ. «μουσική» και όχι «μουσική
σύνθεση».
Και ξεκινάμε:
1) Τις λέξεις που θα ορίσετε να τις γράψετε με ΚΕΦΑΛΑΙΑ γράμματα χωρίς
τόνους, χωρίς διαλυτικά
2) Τις λέξεις που θα ορίσετε να μην τις αναφέρετε μέσα στον ορισμό
3) Οι λέξεις που θα ορίσετε και οι ορισμοί να είναι στα Ελληνικά
Αφού τελειώσετε με τις καταχωρίσεις, θα πρέπει να ακολουθήσετε τα βήματα για
εξαγωγή του σταυρολέξου σε μορφή html, έτσι ώστε ή να το αποθηκεύσουμε τοπικά
ή να το ενσωματώσουμε στο blog του σχολείου.
2ο
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Δημιουργία online ερωτηματολογίου μέσω εφαρμογής Google Drive
Δημιουργήστε ένα ερωτηματολόγιο και δημοσιοποιήστε το. Το
ερωτηματολόγιο που θα φτιάξετε θα έχει έξι (6) ερωτήσεις – άρα η κάθε ομάδα θα
βρει από μία ερώτηση σχετική με τον συνθέτη που έχει αναλάβει. Θα πρέπει να
προσέξετε να χρησιμοποιήσετε τρεις διαφορετικούς τύπους ερωτήσεων, όπως
έχουμε κάνει και με άλλα ερωτηματολόγια, όπως π.χ. πολλαπλής επιλογής, πλαίσια
ελέγχου, κλίμακα, επιλογή από λίστα κ.ά.
Βήματα υλοποίησης
 Πηγαίνετε στη διεύθυνση http://drive.google.com
 Πατήστε «ΝΕΟ» και μετά «Φόρμες Google» (προσοχή να επιλέξετε ως γλώσσα
τα Ελληνικά)
 Εκεί που λέει «Φόρμα χωρίς τίτλο» καθώς και πάνω αριστερά, συμπληρώστε
τον τίτλο του ερωτηματολογίου σας
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
257
 Συμπληρώστε, εάν θέλετε, την «Περιγραφή φόρμας»
 Επιλέξτε τον κατάλληλο τύπο της ερώτησης πατώντας το βελάκι που είναι
δίπλα στο: «Πολλαπλές επιλογές»
 Γράψτε τις ερωτήσεις και όταν τελειώσετε, πηγαίνετε στις «Ρυθμίσεις»,
τσεκάρετε το «Περιορισμός σε 1 απάντηση» καθώς και το «Δείτε γραφήματα
σύνοψης και απαντήσεις κειμένου»
 Πατήστε «Αποθήκευση»
 Είστε έτοιμοι!!! Η δημιουργία έγινε, αφού ό,τι κάνετε, σώζεται αυτόματα από
το Google Drive.
 Η διεύθυνση τού ερωτηματολογίου σας είναι αυτή που φαίνεται στη γραμμή
εντολών του φυλλομετρητή σας αν πατήσετε το «ματάκι» (Προεπισκόπηση)
πάνω δεξιά.
3ο
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Κοινόχρηστη παρουσίαση
Πηγαίνετε στη διεύθυνση: https://docs.google.com/presentation και θα βρείτε μία
παρουσίαση με το όνομα: Στις γειτονιές του ελληνικού τραγουδιού.
Θα δείτε 18 κενές διαφάνειες. Στην κάθε ομάδα ανήκουν τρεις (3) διαφάνειες και η
σειρά που τις επιλέγετε, είναι η σειρά που έχουν και οι συνθέτες στο βιβλίο.
Προσοχή: Μπορείτε να εργάζεστε ταυτόχρονα από το σπίτι σας, το σχολείο, από όποια
συσκευή έχετε διαθέσιμη και αν ξεχάσουμε να κάνουμε αποθήκευση σε ό,τι
φτιάξουμε, δεν πειράζει, γιατί στην περίπτωση αυτή, αποθηκεύονται αυτομάτως οι
αλλαγές. Όμως, θα συμφωνήσουμε ότι δεν πειράζει κανείς την παρουσίαση των
υπολοίπων, γιατί οποιαδήποτε αλλαγή παραμένει στο ιστορικό και βρίσκουμε πότε
και από ποιον έγιναν οι αλλαγές. Γι’ αυτό καλό είναι να δείξουμε ΣΕΒΑΣΜΟ στη
δουλειά των συμμαθητών μας.
Επανερχόμαστε στη δημιουργική εργασία και η κάθε ομάδα θα πρέπει να βρει
από το σχολικό βιβλίο https://bit.ly/2HNiUWw λίγα λόγια για τον συνθέτη
- δύο φωτογραφίες χαρακτηριστικές
- ένα βίντεο που να τραγουδάει ο ίδιος ή να διευθύνει μία ορχήστρα που παίζει
δικό του μουσικό έργο και
- ένα βίντεο με το πιο χαρακτηριστικό τραγούδι και
- θα πρέπει να γράψετε λίγα λόγια γι’ αυτό (ποιητή/στιχουργό)
- Και τέλος, θα πρέπει να βρείτε για κάθε συνθέτη μία φράση ή μία ομιλία ή ένα
μουσικό κείμενο που να αναφέρεται στον ελληνικό πολιτισμό ή σε κάποιο
ιστορικό γεγονός που έχει συμβεί στην Ελλάδα.
μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ
258
Είναι αυτονόητο ότι καθένας από τους συγγραφείς φέρει την ευθύνη για το
περιεχόμενο του κειμένου του.
ISBN: 978-618-82834-3-5
Πύργος - Σεπτέμβριος 2018
Άδεια CreativeCommons 4.0
Αναφορά Προέλευσης - Μη εμπορική χρήση
Παρόμοια διανομή
 Από εκπαιδευτικούς με μεράκι, που δεν εφησυχάζουν, προβλη-
ματίζονται, αναζητούν, επιμορφώνονται, αξιοποιούν, δημιουργούν,
προσφέρουν αφειδώς...
 Άφθονο δωρεάν υλικό με αίσθημα ευθύνης και διάθεση προσφοράς.
 Δημιουργικά παράγωγα από την επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ.
 Διδακτικό Υλικό για αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στο σύγχρονο
σχολείο.
 Πληθώρα δραστηριοτήτων για άντληση ιδεών, για δημιουργική επα-
ναχρησιμοποίηση, για μετεξέλιξη και αναβάθμιση της διδασκαλίας.
ISBN: 978-618-82834-3-5

μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ

  • 1.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίησητων ΤΠΕ Υλικό από εκπαιδευτικούς, που παρήχθη στο πλαίσιο της επιμόρφωσης για την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ (επιμόρφωση Β’ επιπέδου) Επιμέλεια: Ασημακόπουλος Γεώργιος Επιμορφωτής Β’ επιπέδου Λιβανά Γεώργιο, ΠΕ01 Ασημακόπουλο Γεώργιο, ΠΕ02 Ζώντου Μαρία, ΠΕ02 Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02 Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02 Σίψα Βασιλική, ΠΕ02 Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02 Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05 Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06 Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06 Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06 Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06 Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06 Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06 Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08 Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08 Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79 Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79 Το διδακτικό υλικό αναπτύχθηκε από:
  • 2.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 1 μ-δραστηριότητες και μ-σενάρια με αξιοποίηση των ΤΠΕ Υλικό από εκπαιδευτικούς, που παρήχθη στο πλαίσιο της επιμόρφωσης για την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ (επιμόρφωση Β΄ επιπέδου) Γιώργος Ασημακόπουλος (επιμέλεια / έκδοση) email: mathissi@gmail.com ISBN: 978-618-82834-3-5 Σεπτέμβριος 2018 Ζωγραφική εξωφύλλου: Computerized Classroom, Αικατερίνη Ανδρέου Γραφιστική επιμέλεια εξωφύλλου: Φλώρα Ιωαννίδη Επιτρέπεται στον αναγνώστη η αναπαραγωγή του έργου (ολική, μερική ή περιληπτική, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), η διανομή, η παρουσίαση στο κοινό και η τροποποίηση, απόδοση κατά παράφραση ή η διασκευή του, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: αναφορά της πηγής προέλευσης, μη εμπορική χρήση και, αν τροποποιήσετε ή δημιουργήσετε περαιτέρω βασισμένοι στο έργο, θα μπορείτε να διανείμετε το έργο που θα προκύψει με την ίδια ή παρόμοια άδεια. Αναλυτικές πληροφορίες για τη συγκεκριμένη άδεια CC διαβάστε στο: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Άδεια CreativeCommons 4.0 Αναφορά Προέλευσης - Μη εμπορική χρήση Παρόμοια διανομή
  • 3.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 2 Αυτό το βιβλίο έχει γραφτεί από εκπαιδευτικούς και απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε εκπαιδευτικούς. Επιχειρεί να προσφέρει μια αξιόλογη συλλογή από μικρο-δραστηριότητες και μικρο-σενάρια, που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου για τη Συστάδα 1 (Θεωρητικές Επιστήμες και Καλλιτεχνικά). Μια μικρο-δραστηριότητα (για πρακτικούς λόγους) εντάσσεται σε ένα σχέδιο διδασκαλίας που αναφέρεται σε μια διδακτική ώρα. Ένα μικρο-σενάριο εντάσσεται αντίστοιχα σε ένα σχέδιο διδασκαλίας που καλύπτει συνήθως 3-4 διδακτικές ώρες, ώστε να είναι εύκολα υλοποιήσιμο. Αξιοποιώντας την εμπειρία μας από τα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (ΚΣΕ) και την επιμόρφωση Β΄ επιπέδου, συλλέξαμε και μοιραζόμαστε με τον αναγνώστη ενδιαφέρουσες –πιστεύουμε– παρεμβάσεις με αξιοποίηση των ΤΠΕ (Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών), οι οποίες κατατέθηκαν ως εργασίες κατά τη διάρκεια της επιμόρφωσης. Έχουμε λάβει υπ’ όψη τόσο το τυπικό πλαίσιο της επιμόρφωσης Β΄ επιπέδου όσο και τις πραγματικές διδακτικές συνθήκες σε μια συνηθισμένη σχολική τάξη. Αν και το υλικό αυτό απέχει από το να είναι πρότυπο, διαθέτει ωστόσο πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία και, κυρίως, αντανακλά το μεράκι, το κέφι, την έμπνευση και την επιστημονική κατάρτιση των εκπαιδευτικών που το συνέταξαν και αποφάσισαν να το διαθέσουν δωρεάν με τελικό σκοπό τον εμπλουτισμό και την αναβάθμιση της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας. Το βιβλίο αυτό παρέχεται δωρεάν για εκπαιδευτική/διδακτική χρήση. Η εκπόνησή του έγινε με γνώμονα τη διευκόλυνση των συναδέλφων που θέλουν να αντλήσουν ιδέες για αξιοποίηση των ΤΠΕ στα μαθήματά τους και φιλοδοξεί να αποτελέσει έναυσμα για δημοσιοποίηση και διαμοιρασμό όλο και περισσότερων ανάλογων διδακτικών πρακτικών. Για να διευκολύνουμε τον αναγνώστη αποφασίσαμε να κατατάξουμε στο πρώτο μέρος τις δραστηριότητες και στο δεύτερο τα πιο ολοκληρωμένα σενάρια. Επίσης ακολουθήσαμε δομή ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης και το μάθημα. Ελπίζουμε σε βελτίωσή του με βάση την ανατροφοδότηση που θα λάβουμε. Για κάθε παρατήρηση ή υπόδειξη μπορείτε να επικοινωνείτε ηλεκτρονικά στο παραπάνω email. Ο επιμελητής της έκδοσης Γιώργος Ασημακόπουλος, ΠΕ02 επιμορφωτής Β΄ επιπέδου Σεπτέμβριος 2018
  • 4.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 3 Πίνακας περιεχομένων Δ Ρ Α Σ Τ Η Ρ Ι Ο Τ Η Τ Ε Σ ...................................................................................5 Αγγλικά Δ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06..............................................6 Αγγλικά Ε΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06...............................................12 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06...........................................18 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06..............................................21 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06...................................25 Αγγλικά Α΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06.....................................33 Γαλλικά Α΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05........................................38 Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01....................................40 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ06 .........................................43 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02......................................50 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02 .....................................................53 Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02................................ 57 Εικαστικά Β΄ Δημοτικού – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08.........................................63 Εικαστικά Β΄& Γ΄ Γυμνασίου – Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08...............................65 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79 ..............................................84 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79........................... 86 Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α......................................................................................................90 Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06...........................................91 Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06 .............................................99 Αγγλικά Α΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06 ........................................... 107 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06......................................... 116 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06................................. 126 Αγγλικά Γ΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06.................................... 136 Γαλλικά Γ΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05 ...................................... 144 Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01.................................. 149 Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου – Ασημακόπουλος Γεώργιος, ΠΕ02.............................. 153
  • 5.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 4 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02.................................................... 172 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02.................................... 179 Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02.................. 184 Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02 ................. 198 Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02........................ 208 Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02............ 226 Εικαστικά Β΄ Γυμνασίου – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08....................................... 239 Μουσική Β΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79............................................ 243 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79......................... 252
  • 6.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 5 Δ Ρ Α Σ Τ Η Ρ Ι Ο Τ Η Τ Ε Σ
  • 7.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 6 Αγγλικά Δ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06 Months of the year Τάξη: Δ΄ Δημοτικού Γλωσσικό επίπεδο: Αρχάριοι (primary/A1) Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα) Στόχοι: Γνωστικοί  Να μάθουν και να εμπεδώσουν τους μήνες (months of the year)  Να επαναλάβουν τις εποχές (seasons) και τα τακτικά αριθμητικά (ordinal numbers) Τεχνογραμματικοί 1. Να εξοικειωθούν με την χρήση του Η/Υ ως μαθησιακό εργαλείο 2. Να χρησιμοποιήσουν ένα διαδικτυακό εργαλείο ( learning apps) για να δημιουργήσουν μια δραστηριότητα σε διαδικτυακό περιβάλλον Παιδαγωγικοί 1. Να μάθουν διασκεδάζοντας (learn through fun activities) 2. Να ασκηθούν στην συνεργασία μέσα από τον ενεργό τους ρόλο στην ομάδα (cooperative learning) 3. Να μάθουν να αυτενεργούν μέσα από μια διαδικασία δημιουργίας δραστηριότητας (learner autonomy) 4. Να μάθουν μέσα από οπτικά, ακουστικά και κιναισθητικά ερεθίσματα (multisensory learning) Περιγραφή Η παρακάτω διδακτική δραστηριότητα σχεδιάστηκε για να υλοποιηθεί στην αρχή της τέταρτης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου της Δ’ Δημοτικού και συγκεκριμένα πριν από το Lesson 1: (http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-D101/693/4597,20859/ “Unit 1:Time- Lesson 1:Happy birthday”). Σημειώνεται ότι οι μαθητές έχουν έρθει και σε προηγούμενες τάξεις σε επαφή με το θέμα της δραστηριότητας, τουλάχιστον σε προφορικό επίπεδο στην Β’ και Γ’ Δημοτικού. Απευθύνεται σε μαθητές της Δ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου που αποτελείται από 14 μαθητές (6 κορίτσια και 8 αγόρια) και οι οποίοι θα έχουν χωριστεί
  • 8.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 7 σε 4 ομάδες των 3-4 παιδιών σε προηγούμενο χρόνο. Το συγκεκριμένο μάθημα θα πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου, καθώς απαιτεί την χρήση υπολογιστών και βιντεοπροβολέα. Αρχικά, ο εκπαιδευτικός εισάγει το θέμα στους μαθητές χρησιμοποιώντας κάρτες λέξεων (flashcards) και κάνοντας ερωτήσεις στους μαθητές σχετικές με τα γενέθλια τους, την ονομαστική τους εορτή, την αγαπημένη τους εποχή κ.τ.λ. (warmup activity). Στην συνέχεια, παρουσιάζει το θέμα της δραστηριότητας, προβάλλοντας με τον βιντεοπροβολέα βίντεο με το τραγούδι “Time for another year” κατά το οποίο οι μαθητές συμμετέχουν τραγουδώντας τους μήνες και κατόπιν με την βοήθεια flashcards οι μαθητές παίζουν σε ομάδες ένα παιχνίδι με τους μήνες και τα τακτικά αριθμητικά (Presentation). Τέλος, οι μαθητές-σε ομάδες στους υπολογιστές τους- αφού ολοκληρώσουν μια δραστηριότητα που έχει ετοιμάσει ο διδάσκων σε διαδικτυακό εργαλείο, καλούνται να δημιουργήσουν ένα σταυρόλεξο με τους μήνες στο ίδιο διαδικτυακό περιβάλλον (Production). Αναλυτικότερα η δραστηριότητα οργανώνεται ως εξής: Προπαρασκευαστική δραστηριότητα -warmup activity (5 λεπτά) Ο εκπαιδευτικός, αφού έχει ετοιμάσει από πριν κάρτες λέξεων (flashcards) με τις εποχές (seasons) στο διαδικτυακό εργαλείο quizlet https://quizlet.com/_4n3bhi και τις έχει εκτυπώσει, τις αναρτά σε εμφανές σημείο και ζητά από τους μαθητές να επαναλάβουν τις λέξεις. Κατόπιν τούς κάνει ερωτήσεις του τύπου: When’s your birthday? / When’s your name day? / What’s your favourite season? κ.τ.λ., στις οποίες οι μαθητές απαντούν χρησιμοποιώντας τις εποχές ή και τους μήνες (ανατρέχοντας σε προηγούμενη γνώση από την Β’ και Γ’ δημοτικού). Σκοπός της δραστηριότητας αυτής είναι να επαναλάβουν οι μαθητές λεξιλόγιο που έχουν ήδη διδαχθεί και θα τους χρησιμεύσει για την υλοποίηση της συγκεκριμένης δραστηριότητας, καθώς και να λειτουργήσει ως εισαγωγή στο θέμα. Παρουσίαση- Presentation ( 10 λεπτά) Δραστηριότητα 1 (Activity 1)-3 λεπτά Ο διδάσκων προβάλει στους μαθητές βίντεο (https://bit.ly/1qjFTNQ) από τον ιστότοπο “learnenglish kids” με τον τίτλο “Time for another year”, το οποίο παρουσιάζει τους μήνες με την μορφή τραγουδιού και τους ζητά να τραγουδήσουν καθώς ακούν/παρακολουθούν. Σημειώνεται ότι ο εκπαιδευτικός, σε αυτή τη δραστηριότητα, ενθαρρύνει τους μαθητές να συμμετέχουν φωνητικά και κινησιολογικά συμμετέχοντας και ο ίδιος ενεργά. Το βίντεο προβάλλεται και δεύτερη
  • 9.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 8 φορά με στόχο να μάθουν και να εμπεδώσουν οι μαθητές όσο το δυνατόν καλύτερα τους μήνες. Δραστηριότητα 2 (Activity 2)-7 λεπτά Ο εκπαιδευτικός έχει δημιουργήσει από πριν στο διαδικτυακό εργαλείο quizlet κάρτες λέξεων (flashcards) με τους μήνες (months) και τα τακτικά αριθμητικά (ordinal numbers) https://quizlet.com/_4n3c6y και αφού τις έχει εκτυπώσει, έχει φροντίσει από πριν να αναρτήσει στον πίνακα μόνο τους μήνες. Οι μαθητές χωρίζονται στις ομάδες που έχουν διαμορφωθεί από πριν. Ένας εκπρόσωπος από κάθε ομάδα καλείται κάθε φορά που ο εκπαιδευτικός επιδεικνύει και λέει ένα τακτικό αριθμητικό −με τυχαία σειρά− να τρέξει στον πίνακα και να χτυπήσει τον αντίστοιχο μήνα λέγοντας την λέξη στα αγγλικά. Η πρώτη ομάδα που θα χτυπήσει τη σωστή κάρτα, κερδίζει έναν πόντο. Ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας αλλάζει, έτοιμος για την επόμενη λέξη. Η ομάδα που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους πόντους είναι η νικήτρια. Σημειώνεται ότι ο στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι διπλός καθώς αποσκοπεί στο να εμπεδώσουν οι μαθητές καλύτερα τους μήνες αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί και ως προπαρασκευαστική δραστηριότητα για τη δημιουργία του σταυρολέξου από τις ομάδες των μαθητών στην συνέχεια. Παραγωγή- Production (30 λεπτά) Δραστηριότητα 1 (Activity 1) - 5 λεπτά Οι μαθητές στις ομάδες τους ανοίγουν τους υπολογιστές και καθοδηγούνται από τον εκπαιδευτικό να ανοίξουν το φύλλο εργασίας −το οποίο έχει φροντίσει να έχει εισαγάγει στους υπολογιστές σε μορφή word− που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη δραστηριότητα και να συνδεθούν στον σύνδεσμο που τους δίνεται (https://bit.ly/2GfOa2L). Ο εκπαιδευτικός με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου learning apps έχει δημιουργήσει μια δραστηριότητα στην οποία ζητά από τις ομάδες των μαθητών να αντιστοιχίσουν τους μήνες με τις εποχές. Διευκρινίζεται ότι οι μαθητές πριν ξεκινήσουν τη δραστηριότητα έχουν αναλάβει συγκεκριμένους ρόλους μέσα στην ομάδα, όπως αυτόν του χειριστή Η/Υ ή του συντονιστή. Ο διδάσκων καθ’ όλη την διάρκεια της δραστηριότητας καθοδηγεί και παρέχει διευκρινίσεις/βοήθεια στις ομάδες όπου και όταν αυτό απαιτείται. Επισημαίνεται πως η συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ένας σύντομος διαγωνισμός μεταξύ των ομάδων. Η ομάδα που θα καταφέρει να ολοκληρώσει πρώτη και σωστά την εργασία θα είναι και η νικήτρια. Επίσης, να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη δραστηριότητα −ελλείψει χρόνου και αν κριθεί απαραίτητο από τον εκπαιδευτικό−
  • 10.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 9 μπορεί να δοθεί και ως εργασία για το σπίτι. Εννοείται πως σε αυτήν την περίπτωση το φύλλο εργασίας που περιέχει τον σύνδεσμο δίνεται στους μαθητές σε έντυπη μορφή. Δραστηριότητα 2 (Activity 2) - 25 λεπτά Ο εκπαιδευτικός ζητά από τους μαθητές να ανατρέξουν στο φύλλο εργασίας που αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη δραστηριότητα −το οποίο έχει εισαγάγει από πριν στους υπολογιστές σε μορφή word− και τους εξηγεί πως θα δημιουργήσουν ένα σταυρόλεξο με τους μήνες χρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο learning apps. Σημειώνεται ότι έχει φροντίσει εκ των προτέρων να έχει συνδεθεί στον λογαριασμό του στο παραπάνω εργαλείο και στους τέσσερις υπολογιστές που θα δουλέψουν οι ομάδες καθώς σε διαφορετική περίπτωση οι μαθητές δεν θα μπορούν να συνδεθούν στον σύνδεσμο που τους δίνεται. Κατόπιν, ζητά από τους μαθητές να ανοίξουν τον σύνδεσμο που υπάρχει στο φύλλο εργασίας και να επιλέξουν το εικονίδιο “edit app” πάνω στην εικόνα που αντιστοιχεί στην ομάδα τους. Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές ότι στην ενότητα “Questions” θα γράψουν τα ερωτήματά τους χρησιμοποιώντας τα τακτικά αριθμητικά (π.χ. “the first month of the year/the second month of the year κ.τ.λ.) καθώς και τις λύσεις, πληκτρολογώντας τον αντίστοιχο μήνα σε κάθε ερώτημα. Αφού ολοκληρώσουν τη διαμόρφωση του σταυρολέξου, οι μαθητές αποθηκεύουν το σταυρόλεξό τους. Σε επόμενο μάθημα οι ομάδες μπορούν να επιλύσουν το σταυρόλεξο που δημιούργησε μια άλλη ομάδα ή εναλλακτικά μπορεί ο διδάσκων να δώσει τους αντίστοιχους συνδέσμους στους μαθητές για να τα επιλύσουν σαν εργασία για το σπίτι. Σημειώνεται ότι −όπως και στην προηγούμενη δραστηριότητα− δίνεται ο ρόλος του συντονιστή/χρονομέτρη σε μαθητή, ο οποίος θα καθορίζει την εναλλαγή των μελών της ομάδας στον χειρισμό του Η/Υ. Τέλος, ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε όλη την διάρκεια της παραπάνω δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς θα πρέπει να ελέγχει και να παρακολουθεί την πορεία των ομάδων προς το τελικό προϊόν, ενώ παράλληλα φροντίζει να ενθαρρύνει, να συντονίζει, να καθοδηγεί καθώς και να παρέχει ανατροφοδότηση και βοήθεια όπου και όταν ζητηθεί από τους μαθητές.
  • 11.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 10 Φύλλα Εργασίας 1ο φύλλο εργασίας Activity 1 (presentation) Time for another year Listen to the song “Time for another year” and sing along with your classmates! Activity 2 (presentation) Slap the board! Every time you see and hear an ordinal number, a representative of your team must run to the board and hit the right month flashcard to get a point! The team that gathers more points than the rest is the winner! 2ο φύλλο εργασίας Activity 1 (production) Seasons and months Go to this link: https://bit.ly/2GfOa2L Try to match the months to their seasons. Drag and drop the months into the right season box.
  • 12.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 11 Activity 2 (production) Let’s create an online crossword! 1.Go to the following link: https://bit.ly/2J3p3y2 2.Go to the photo that corresponds to your team (team A=winter photo, team B=spring photo, team C=summer photo and team D=autumn photo) and click on “edit app”. 3. Go down to the “Questions” section to write the questions and solutions to your crossword! Click on “Text” and write your question; then write the solution. Remember that in the “question” box you have to write the order of each month using ordinal numbers and in the “solution” box the corresponding month of the year! Here’s an example! Question: “The third month of the year”. Solution: “March” 4. Click on “Add another element” to add a new question and solution. Don’t forget! You need 12 questions and solutions to complete your crossword, one for each month! 5. After you have finished writing your questions and solutions, go to the bottom of the page and click “Save App”. Your crossword is ready to be solved by another team!! Have fun!!!
  • 13.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 12 Αγγλικά Ε΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06 European Monument Brochures - Φυλλάδια για Ευρωπαϊκά Μνημεία Τάξη: Ε Δημοτικού Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1 Προφίλ μαθητών: 20 μαθητές, 12 αγόρια και 8 κορίτσια 11 ετών, που κάνουν Αγγλικά στο Δημοτικό σχολείο από την Α Δημοτικού Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Αίθουσα διεξαγωγής του μαθήματος: Εργαστήριο Η/Υ Προϋποθέσεις: Οι μαθητές να είναι εξοικειωμένοι  με τη χρήση του εργαστηρίου Η/Υ για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας.  με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο μάθησης  με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων padlet (https://padlet.com) και bighugelabs (https://bighugelabs.com) Διδακτικοί Στόχοι/Αναμενόμενα αποτελέσματα  Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων / κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου - ανάπτυξη λεξιλογίου - ακουστική δεξιότητα και δεξιότητα της ομιλίας - ανάγνωση και γραφή  Ανάπτυξη ψηφιακού γραμματισμού - εξάσκηση στην αναζήτηση και τον εντοπισμό πληροφοριών στο διαδίκτυο - αξιοποίηση ψηφιακού εργαλείου για την παρουσίαση - εξοικείωση με την εκπαιδευτική αξία των ιστοτόπων  Ανάπτυξη πολυπολιτισμικής συνείδησης - ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου  Ανάπτυξη κριτικής σκέψης  Ανάπτυξη συνεργατικών δεξιοτήτων και επικοινωνιακών στρατηγικών
  • 14.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 13 Σκεπτικό Το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών αναφέρει ως καθοριστικό στόχο της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών την καλλιέργεια της πολυπολιτισμικής συνείδησης και την ανάπτυξη διαπολιτισμικής επικοινωνιακής ικανότητας των μαθητών. Επιπλέον, στο Αναλυτικό πρόγραμμα Σπουδών προτείνεται ως διαθεματικό σχέδιο εργασίας η δημιουργία τουριστικού οδηγού και η δημιουργία διαφημιστικών φυλλαδίων από τους μαθητές. Επίσης, στο Αναλυτικό πρόγραμμα Σπουδών η αξιοποίηση πληροφοριών από διάφορες πηγές για παραγωγή γραπτού λόγου, η προφορική παρουσίαση και η αλληλεπίδραση για την κοινωνικοποίηση των μαθητών αποτελούν θεμελιώδεις έννοιες που διατρέχουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των μαθημάτων. Τέλος, η παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων και εφαρμογών και η ενσωμάτωσή τους στη διδασκαλία προσφέρει αυθεντικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλωσσικό πρότυπο, πολυμεσικό υλικό και κίνητρο για συμμετοχή και μάθηση. Συνοπτική περιγραφή 1ο Στάδιο Οι μαθητές διαβάζουν την εκφώνηση της άσκησης. Δίνεται χρόνος και για διευκρινιστικές ερωτήσεις The European Year of Cultural Heritage 2018. Throughout 2018, we are celebrating our diverse cultural heritage across Europe. Design a brochure for the European Monument you are assigned. Οι μαθητές, με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού, χωρίζονται σε πέντε ομάδες τεσσάρων μαθητών η κάθε μια. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο υπάρχει η διεύθυνση του ψηφιακού πίνακα ανακοινώσεων padlet https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope (https://goo.gl/raDm33). Στο padlet η εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει το φύλλο εργασίας καθώς και τα ξεχωριστά στάδια εργασίας των μαθητών. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να συλλέξει πληροφορίες
  • 15.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 14 για ένα συγκεκριμένο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Επισκέπτονται τους εξής ιστοτόπους που αναφέρονται στο φύλλο εργασίας:  Ομάδα Α, Η Ακρόπολη http://www.historyforkids.net/acropolis.html https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_World_Heritage_Sites_in_Greece  Ομάδα Β, Τα Νουράγκε (Su Nuraxi, Barumini) https://theculturetrip.com/europe/italy/articles/a-guide-to-sardinias- incredible-nuraghe/ , http://whc.unesco.org/en/list/833  Ομάδα C, To Stonehenge http://www.coolfactsforkids.com/stonehenge-facts-for-kids/ https://whc.unesco.org/en/list/373  Ομάδα D, Ο Πύργος του Άιφελ http://www.sciencekids.co.nz/sciencefacts/engineering/eiffeltower.html http://whc.unesco.org/en/list/600  Ομάδα E, Η Σαγράδα Φαμίλια https://www.kidsinbarcelona.com/sagrada-familia/ http://whc.unesco.org/en/list/320/gallery/ Οι μαθητές κάθε ομάδας διαβάζουν τα κείμενα και εντοπίζουν τις πληροφορίες που τους έχει ζητήσει η εκπαιδευτικός:  Το όνομα του μνημείου  Την τοποθεσία  Τα κύρια χαρακτηριστικά  Μια ξεχωριστή λεπτομέρεια για το κάθε μνημείο. Η εκπαιδευτικός διευκολύνει τους μαθητές να κατανοήσουν το κείμενο και να βρουν τα σημεία που πρέπει. Συντονίζει, καθοδηγεί και βοηθά τη συνεργασία των μαθητών, επεξηγεί και διευκρινίζει όταν χρειάζεται. Στη συνέχεια, οι μαθητές αποθηκεύουν στον υπολογιστή τους, σύμφωνα με τις οδηγίες, μια από τις φωτογραφίες του μνημείου που υπάρχουν στις σελίδες που επισκέπτονται. 2ο Στάδιο Οι μαθητές, αφού έχουν εντοπίσει τις πληροφορίες κι έχουν αποθηκεύσει τη φωτογραφία του μνημείου, κατασκευάζουν τα φυλλάδια με την εφαρμογή https://bighugelabs.com. Η εκπαιδευτικός τούς υπενθυμίζει ότι πρέπει να επιλέξουν το εργαλείο Trading Cards. Ανεβάζουν τη φωτογραφία και συμπληρώνουν τα στοιχεία που πρέπει. Κάθε μαθητής γράφει μια πρόταση έτσι ώστε όλα τα μέλη της ομάδας να συμμετέχουν. Αποφασίζουν το χρώμα του ψηφιακού φυλλαδίου και τις υπόλοιπες λεπτομέρειες.
  • 16.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 15 3ο Στάδιο Αποθηκεύουν την εικόνα στον υπολογιστή. Τέλος, ανεβάζουν την εικόνα στο padlet της τάξης: https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope 4ο Στάδιο Παρουσιάζουν το φυλλάδιο τους στις άλλες ομάδες. 5ο Στάδιο Τέλος, αλληλεπιδρούν γράφοντας σχόλια ανατροφοδότησης στο padlet. Επέκταση της δραστηριότητας Στο επόμενο μάθημα οι μαθητές σε ομάδες μπορούν να ετοιμάσουν ένα μικρό κείμενο με τις πληροφορίες που συνέλεξαν για το κάθε μνημείο, να επιλέξουν ένα τραγούδι από την κάθε χώρα και να ηχογραφήσουν μια εκπομπή για το Ευρωπαϊκό Σχολικό Ραδιόφωνο (http://europeanschoolradio.eu/). Η συγκεκριμένη μ-δραστηριότητα μπορεί κάλλιστα να υλοποιηθεί στα πλαίσια συνεργατικού ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning. Διακρατικές ή εθνικές ομάδες αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν το φυλλάδιο για κάθε μνημείο και να κάνουν την παρουσίαση. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα έχει υλοποιηθεί στα πλαίσια του eTwinning προγράμματος Monumental Europe, https://twinspace.etwinning.net/44435/home ένα πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν πέντε σχολεία, από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πολωνία, την Ιταλία και τη Γαλλία, κι έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο eTwinning Creative Tales, https://etwinningileia.blogspot.gr/2018/03/european-monument- brochures.html και https://blogs.sch.gr/skouzouli/2018/06/01/monumental-europe/ .
  • 17.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 16 Φύλλο Εργασίας The European Year of Cultural Heritage 2018. Throughout 2018, we are celebrating our diverse cultural heritage across Europe. Design a brochure for the European Monument you are assigned. Part 1, 12min Form 5 groups of 4 students each. Visit the padlet of the class at https://padlet.com/sophiakouz/monumentaleurope (https://goo.gl/raDm33). You will see this worksheet uploaded there. It will help you visit the following pages:  Group A, The Acropolis at http://www.historyforkids.net/acropolis.html https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_World_Heritage_Sites_in_Greece  Group B, The Nuraghe (Su Nuraxi, Barumini) at https://theculturetrip.com/europe/italy/articles/a-guide-to-sardinias-incredible- nuraghe/ http://whc.unesco.org/en/list/833  Group C, The Stonehenge at http://www.coolfactsforkids.com/stonehenge-facts-for-kids/ https://whc.unesco.org/en/list/373  Group D, The Eiffel Tower at http://www.sciencekids.co.nz/sciencefacts/engineering/eiffeltower.html http://whc.unesco.org/en/list/600  Group E, The Sagrada Familia at https://www.kidsinbarcelona.com/sagrada-familia/ http://whc.unesco.org/en/list/320/gallery/
  • 18.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 17 Select the following information:  The name of the Monument  Location  Main characteristics  An amazing fact about it Save one of the pictures of the monument you see on these pages on your computer. Part 2, 10min Visit https://bighugelabs.com and create a brochure with Trading Cards. Upload the picture of the monument. Fill in the appropriate information - each of you writes one sentence. Part 3, 5min Upload your card on the padlet. Write the name of your group on the top. Part 4, 10 min Present your monument to the class in turns. Part 5, 8min Visit the padlet wall and write a comment under the brochures of the other groups of your class about the monument and the collaborative work of the group.
  • 19.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 18 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06 Τέχνες - Arts Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι) Ενότητα: Unit 5 “The Arts” Lesson 13 “Art is…” Αξιοποίηση και επέκταση της δραστηριότητας 1.3 του σχολικού βιβλίου http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-B100/497/3237,13151/ Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Υλικοτεχνική υποδομή: Χρήση Διαδραστικού πίνακα - Η/Υ – Διαδίκτυο - Αξιοποίηση των διαδικτυακών εργαλείων Mindomo και Wordart Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να ευαισθητοποιηθούν και να κατανοήσουν την έννοια της τέχνης, τα είδη της τέχνης και να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους ικανότητες στην Αγγλική γλώσσα. Στόχοι Οι μαθητές : - να κατανοήσουν την έννοια της τέχνης - να γνωρίσουν το λεξιλόγιο που σχετίζεται με το θέμα της τέχνης και να μπορούν να το εφαρμόσουν τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο. - να ανακαλύψουν τα διαφορετικά είδη που ορίζουν την έννοια της τέχνης οικοδομώντας νέα γνώση - να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. στη μαθησιακή διαδικασία, vα πειραματιστούν, να δημιουργήσουν και να εξοικειωθούν με τα περιβάλλοντα εκπαιδευτικών λογισμικών - να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες που προάγουν τις διαπροσωπικές σχέσεις, τη λειτουργία των ομάδων, την συνύπαρξη με βάση τον αλληλοσεβασμό και τη συνεργασία
  • 20.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 19 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Warm up activity ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Στο διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές ένα διάγραμμα αράχνης με εικόνες που απεικονίζουν τα βασικά είδη της τέχνης. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν τα είδη της τέχνης. Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να προβληματιστούν, να εκφράσουν την άποψή τους, να αναζητήσουν τα είδη της τέχνης αλλά και να γνωρίσουν το νέο λεξιλόγιο του μαθήματος. Στη συνέχεια παρουσιάζεται στους μαθητές ο εννοιολογικός χάρτης “Arts” http://bit.ly/2oxYXuc όπου οι μαθητές μπορούν να έχουν μία πλήρη εικόνα της έννοιας της τέχνης και της εξέλιξής της. Brainstorming (Καταιγισμός ιδεών) Χρήση Διαδραστικού πίνακα Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου Mindomo ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Δημιουργία Συννεφόλεξου-Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου WordArt Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε ομάδα καλείται να δημιουργήσει ένα συννεφόλεξο με τα είδη της τέχνης αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt, (https://wordart.com) η χρήση του οποίου έχει διδαχθεί σε προγενέστερο μάθημα. (Φύλλο Εργασίας) https://wordart.com/qrzjegxl08ln/arts Ο ρόλος του καθηγητή είναι συντονιστικός, καθοδηγητικός. Μέσα από το διαδραστικό πίνακα δίνει οδηγίες, καθοδηγεί τους μαθητές εφόσον κριθεί απαραίτητο. Στη συνέχεια γίνεται αντιπαραβολή των εργασιών και οι μαθητές επιλέγουν το καλύτερο συννεφόλεξο το οποίο θα ενσωματωθεί στο project “The Arts” που πραγματοποιεί η τάξη με το διαδικτυακό εργαλείο Thinglink. https://www.thinglink.com/scene/1023953544383823874 Ομάδες Εργασίας Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου WordArt
  • 21.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 20 Φύλλο Εργασίας Δραστηριότητα 1 Στο διαδραστικό πίνακα να συμπληρώσετε στο διάγραμμα αράχνης που βλέπετε, το είδος τέχνης που αντιστοιχεί σε κάθε εικόνα. Δραστηριότητα 2 Xρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com) να δημιουργήσετε ένα συννεφόλεξο (10 λέξεων) με τα είδη τέχνης και στη συνέχεια να βάλετε συνδέσμους σε κάθε λέξη. Στη συνέχεια θα επιλέξετε το καλύτερο συννεφόλεξο το οποίο θα ενσωματωθεί στο project “The Arts”.
  • 22.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 21 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06 A Brief Look into Dissimilar Nations Γνωστικό Αντικείμενο: Αγγλικά Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι) Επίπεδο: Β1 Αριθμός μαθητών: 16 Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄) Ηλικία : 14-15 Κεφάλαιο που αναφέρεται η μικροδραστηριότητα: “Think Teen” 2nd Grade of Junior High School, STUDENT’S BOOK, Unit 1 “Unity in diversity” Lesson 2 “Joined in our Differences”. Υλικοτεχνική Υποδομή: εργαστήριο πληροφορικής, διαδίκτυο. Απαιτούμενες Δεξιότητες Καθηγητή-Μαθητών: Βασικές γνώσεις χρήσης υπολογιστών, καλή χρήση του διαδικτύου. Διδακτική Προσέγγιση: Επικοινωνιακή, συνεργατική, διερευνητική, ομαδοκεντρική. Διδακτικοί Στόχοι : Στο τέλος της μ-δραστηριότητας αναμένεται οι μαθητές : - Να έχουν έρθει σε επαφή με ήθη, έθιμα, αθλήματα, τρόπο ζωής, τέχνη διαφορετικών πολιτισμών. - Να μάθουν χρήσιμες πληροφορίες για άλλες χώρες. Να γνωρίσουν πολιτισμικά/πολιτιστικά και ιστορικά στοιχεία διαφορετικών χωρών. - Να κατανοούν αυθεντικό γραπτό λόγο (reading skills) και να παράγουν γραπτό λόγο (writing skills). - Να εντοπίζουν τη σωστή πληροφορία από μια πληθώρα πληροφοριών στο διαδίκτυο. - Να ανακαλούν στη μνήμη τους έναν ήδη διδαγμένο γραμματικό κανόνα εφαρμόζοντάς τον σε ασκήσεις. - Να μπορούν να επιλύουν λεξιλογικές ασκήσεις σε μορφή σταυρολέξου. - Να κατανοήσουν την ευρεία έννοια του πολυπολιτισμικού κόσμου μέσω της ακουστικής δραστηριότητας (listening). - Να έχουν αποκτήσει κριτική ικανότητα και να αναλύουν το θέμα της διαφορετικότητας των χωρών, ακούγοντας τους στίχους από ένα τραγούδι. - Να αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης, για την επίτευξη ενός κοινού στόχου, δουλεύοντας σε ομάδες.
  • 23.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 22 - Να είναι ικανοί να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο το οποίο θα ενέχει μια στροφή ποιήματος που θα έχουν εμπνευστεί οι ίδιοι. - Να εξοικειωθούν με τη χρήση διαφόρων λογισμικών και γενικότερα με τη χρήση του υπολογιστή. - Να έχουν κάνει σύνθεση πληροφοριών και να τις παρουσιάσουν σε ένα κείμενο το οποίο θα δημοσιευτεί στο blog του σχολείου τους ως μέρος μιας μελλοντικής ψηφιακής αφίσας. Γενική περιγραφή: H εκπαιδευτικός χωρίζει τους μαθητές σε τέσσερις ομάδες των τεσσάρων ατόμων εκάστη. Η κάθε ομάδα καλείται να δημιουργήσει ένα κείμενο (σαν αυτά που έχουν ήδη διαβάσει, στα οποία δυο παιδιά η Yoko από την Ιαπωνία και ο Pierre από τη Γαλλία παρουσιάζουν χρήσιμες πληροφορίες για τη χώρα τους) για μια άλλη χώρα που θα επιλέξουν μόνοι τους. Τη χώρα θα την ανακοινώσουν και στις λοιπές ομάδες έτσι ώστε να μη συμπέσουν στην επιλογή των χωρών. Οι θεματικές ενότητες στις οποίες θα πρέπει να εστιάσουν οι ομάδες είναι: ήθη/έθιμα, τρόπος ζωής, φαγητά, λαοφιλή αθλήματα, τέχνη: μουσική/θέατρο/ζωγραφική, θρησκεία, αξιοθέατα. Οι μαθητές πρέπει να επιδείξουν την κατάλληλη προσοχή ώστε η αναζήτησή τους στο διαδίκτυο να είναι στοχευμένη στις παραπάνω θεματικές ενότητες. Θα τους ζητηθούν δυο τινά: Nα προσέξουν τις πηγές τους (αξιοπιστία, εγκυρότητα, καταλληλότητα) και να αποφύγουν να παραθέσουν πληροφορίες με απλή αντιγραφή, εξεναντίας να γράψουν τις πληροφορίες με δικά τους λόγια. H διαδικασία αυτή θα γίνει στα google docs, https://www.google.com/docs/about/ έτσι ώστε να εξυπηρετηθεί η συνεργατική επεξεργασία των κειμένων. Αφότου οι μαθητές κάθε ομάδας συγκεντρώσουν και καταγράψουν τις σχετικές πληροφορίες, συνθέτουν τις πιο σημαντικές και δημιουργούν το κείμενο που τους ζητήθηκε. Αν ο χρόνος επαρκεί (ή αλλοτρόπως σε προσεχές μάθημα), οι μαθητές δύνανται να παρουσιάσουν τα συμπεράσματά τους και προφορικά στο σύνολο της τάξης. Τα κείμενα όλων των ομάδων θα χρησιμοποιηθούν μελλοντικά για τη δημιουργία ψηφιακής αφίσας που θα αναρτηθεί στο σχολικό blog. Εν συνεχεία οι ομάδες θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο χρησιμοποιώντας το εργαλείο https://wordart.com/ στο οποίο θα «ενσωματωθεί» μια στροφή (περίπου 4-6 στίχων), ποιήματος δικής τους εμπνεύσεως , η οποία θα πραγματεύεται την πολυπολιτισμικότητα των λαών. Έπειτα δράττοντας της ευκαιρίας να συνδυάσουμε το καίριο θέμα του κεφαλαίου, στο οποίο βασίζεται όπως προαναφέραμε η μικροδραστηριότητα, “Unity in Diversity”, με την ακουστική κατανόηση, οι μαθητές θα ακούσουν ένα τραγούδι του οποίου το περιεχόμενο προσεγγίζει επακριβώς τον άνωθεν τίτλο και τις επιμέρους
  • 24.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 23 παραμέτρους. Θα κληθούν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σφαιρικής κατανόησης και αντίληψης του “μηνύματος” που απορρέει από τους στίχους του συγκεκριμένου τραγουδιού. Θέλοντας ο εκπαιδευτικός να εμψυχώσει το «ανθρώπινο δυναμικό» της τάξης, να δουλέψει το ήδη διδαγμένο λεξιλόγιο της ενότητας, με έναν πιο αβρό και ευχάριστο τρόπο, θα δημιουργήσει ένα σταυρόλεξο που η διαδικασία επίλυσής του θα έχει περισσότερο το χαρακτήρα ενός παιχνιδιού. Εν κατακλείδι, μια άσκηση, πολλαπλής επιλογής (Multiple choice), εμπέδωσης του γραμματικού φαινομένου των “Stative verbs” που έχουμε παραδώσει στη θεματική ενότητα στην οποία αναφέρεται η μ-δραστηριότητα. Φύλλο Εργασίας - Worksheet 1. Write a short text for another country. The text should be like a mini guide and it will be part of a digital poster, which will be published on our school’s blog. You should focus on 7 themes: a) customs/habits, b) lifestyle, c) food, d) popular sports, e) art (well-known artists, writers, poets, musicians), f) religion, g) attractions. The creation of the text should be done with the help of google docs. https://www.google.com/docs/about/ 2. Go to https://wordart.com, make a word cloud, write a stanza, (about 4-6 lines), of your own inspiration poem, about Multicultural Countries. 3. Now go to https://www.youtube.com/watch?v=s2SakTTbtbM. Listen to the diversity song “Do not Judge” and answer the following questions: a) What does the song refer to? ………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………...................................... b) How do you feel while listening to the song? ………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………...................................... c) Why do you think the songwriter created this song? ………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………......................................
  • 25.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 24 d) What do these lyrics of the song: “Don’t make assumptions based on heavy frames or thin. You can’t tell anything from the colour of our skin” mean? In which way do they affect you? 4. Solve the crossword. Click a cell on the grid, or click a clue. https://crosswordlabs.com/view/countries-and-their-culture Choose the right option. Click the following link: http://usefulenglish.ru/grammar/tenses-exercise-four
  • 26.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 25 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06 Discussing about important people/role models (Συζήτηση για Σημαντικούς Ανθρώπους/Πρότυπα) Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Αρχάριοι) Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 13-14 ετών (Β’Γυμνασίου-Αρχάριοι) Διδακτική Ενότητα: Unit 2 – Making a Difference, βιβλίο οργανισμού για τους Αρχάριους της Β’ Γυμνασίου Μάθημα: Lesson 1, “Her work touched many…”, p. 16, Student’s Book Χρονική Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄) Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα: Γνώσεις: - Αποκωδικοποίηση λεκτικών & μη-λεκτικών πληροφοριών που προκύπτουν από το κείμενο - Αξιοποίηση αποκωδικοποιημένων πληροφοριών για τη σύνθεση δομημένου λόγου - Ανάπτυξη λεξιλογίου (mainly adjectives describing character traits) Δεξιότητες: - Κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου (Reading Comprehension, Listening) - Παραγωγή γραπτού αλλά κυρίως προφορικού λόγου (Writing, Speaking) - Ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης - Ανάπτυξη στρατηγικών διαμεσολάβησης (mediation) Παιδαγωγικοί: - Ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης - Απόκτηση ενεργού ρόλου των μαθητών στην μαθησιακή διαδικασία - Εμπέδωση αποκτηθέντων γνώσεων - Ανάπτυξη κριτικής σκέψης (What a makes a role model?) Τεχνολογικοί: - Καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ, π.χ. εξοικείωση με: newhive, AnswerGarden, Popplet (και Padlet στην Επέκταση Μαθήματος).
  • 27.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 26 Περιγραφή Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τριών ατόμων διαλέγοντας μέσα από ένα κουτί χαρτάκια που έχουν το ονόματα Super Heroes (Superman, Spiderman, Batman, Wonder Woman, Catwoman). Μέσα στο κουτί υπάρχουν τόσα χαρτάκια για κάθε Super Hero όσες οι ομάδες που θέλουμε να χωρίσουμε. Ο συγκεκριμένος τρόπος χωρισμού σε ομάδες επιλέχθηκε γιατί θέλουμε οι μαθητές να αναμειχθούν κατά απόλυτα τυχαίο τρόπο έτσι, ώστε να μην έχουν τη δυνατότητα να εκδηλώσουν προτιμήσεις (π.χ. λόγω παρέας στο διάλειμμα, κλπ). Στόχος μιας τέτοιου είδους δημιουργίας ομάδων είναι να αποτελέσει η όλη μαθησιακή διαδικασία γέφυρα συνεργασίας και καλής επικοινωνίας μεταξύ μαθητών διαφορετικών φύλων, ικανοτήτων, καταγωγής ή/και ηλικίας. Τέλος, ο παραπάνω τρόπος χωρισμού των μαθητών σε ομάδες με βάση τους Super Heroes επιλέχθηκε για να συνδεθεί με τον ρόλο των προτύπων στη ζωή μας (κεντρικός άξονας της μ- δραστηριότητας) (3 λεπτά) Οι μαθητές, χωρισμένοι πια σε ομάδες, πρέπει: α) να επιλέξουν όνομα για την ομάδα τους και β) να επισκεφθούν το ιστολόγιο του εκπαιδευτικού στον σύνδεσμο bit.ly/2If5Sax και να βρουν την ηλεκτρονική αφίσα (bit.ly/2Kg15iF) που δημιουργήθηκε για το συγκεκριμένο μάθημα και έχει θέμα τη Μητέρα Τερέζα. (5 λεπτά) Οι μαθητές καλούνται να περιηγηθούν στην ηλεκτρονική αφίσα, αλλά να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στην κριτική (bit.ly/2Ia6MlU) που ασκήθηκε στη Μητέρα Τερέζα διαβάζοντας το κείμενο στο σχετικό σημείο της αφίσας. (6 λεπτά) Αφού τη διαβάσουν, καλούνται να συζητήσουν στο πλαίσιο της ομάδας τους αν τους φαίνεται: α) δίκαιη ή όχι (λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο του έργου της όπως το είδαν στα προηγούμενα μαθήματα) και β) αν τη θεωρούν πρότυπο προς μίμηση ή όχι. (7 λεπτά) Στη συνέχεια, κάθε ομάδα καλείται να: α) επισκεφθεί το blog του εκπαιδευτικού (bit.ly/2rBXkxa) και να πάει στο αντίστοιχο σημείο όπου θα βρει τις οδηγίες (στα Ελληνικά) για τα εργαλεία Popplet (popplet.com) & AnswerGarden (https://answergarden.ch/) β) να δημιουργήσει έναν εννοιολογικό χάρτη με το εργαλείο Popplet που να αναφέρεται στα σημεία που δέχτηκε κριτική η Μητέρα Τερέζα. Οι μαθητές προτρέπονται από τον εκπαιδευτικό να χρησιμοποιήσουν αποσπάσματα του κειμένου που περιέχει την κριτική και βρίσκεται στην ηλεκτρονική αφίσα και να τα επιγράψουν με τους τίτλους που θα βρουν στο τέλος του προαναφερθέντος κειμένου.
  • 28.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 27 γ) να απαντήσει στις δύο ερωτήσεις του AnswerGarden για τον χαρακτήρα της Μητέρας Τερέζας και για το αν η κριτική που της ασκήθηκε είναι δίκαιη ή όχι αντιστοίχως. Εδώ να σημειώσουμε ότι οι μαθητές κάθε ομάδας θα απαντήσουν ξεχωριστά ο καθένας στο AnswerGarden. (20 λεπτά) *** To μέρος αυτό του μαθήματος μπορεί να ανατεθεί και ως εργασία στο σπίτι αν ο χρόνος στην τάξη δεν επαρκέσει. Ο κάθε μαθητής σκέφτεται και αποφασίζει (προσωπικά πλέον) για το αν η Μητέρα Τερέζα μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για εκείνον/-η ή όχι ανατρέχοντας στο υλικό που υπάρχει στον ιστότοπο του εκπαιδευτικού αν το επιθυμεί. Θα πρέπει να κρατήσει σημειώσεις για να παρουσιάσει την άποψή του στην ολομέλεια στο επόμενο μάθημα (flipped classroom).*** Το μάθημα τελειώνει με σύντομη συζήτηση στην ολομέλεια για το αν μετά από όσα είδαμε για τη Μητέρα Τερέζα αυτή μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για εκείνους. (4 λεπτά) Επέκταση μαθήματος / Εργασία για το σπίτι Εκδοχή 1 Δύο από τις ομάδες καλούνται να φτιάξουν ένα Popplet με θέμα “Super Heroes”. Θα πρέπει να φτιάξουν δηλαδή έναν εννοιολογικό χάρτη που να περιγράφει τα χαρακτηριστικά (εξωτερικά & ποιότητες χαρακτήρα) των «Υπερ-ηρώων». Οι δύο άλλες ομάδες καλούνται να φτιάξουν ένα Popplet με θέμα “What makes a role model”. Θα πρέπει να φτιάξουν δηλαδή, έναν εννοιολογικό χάρτη που να περιγράφει τα «προσόντα» που θα πρέπει να διαθέτει κάποιος για να είναι «σημαντικός» ώστε να αποτελέσει ΠΡΟΤΥΠΟ. Όλες οι ομάδες καλούνται να επισκεφθούν το blog του εκπαιδευτικού στο σημείο που υπάρχει Popplet (bit.ly/2rDkqCY) σχετικό με τα πρότυπα για να μπορέσουν να πάρουν ιδέες για τους δικούς τους εννοιολογικούς χάρτες. Εκδοχή 2 Κάθε μαθητής καλείται, όταν επιστρέψει στο σπίτι του, να σκεφτεί και να αποφασίσει αν η Μητέρα Τερέζα αποτελεί πρότυπο για αυτόν/-ή και γιατί. Οι μαθητές καλούνται να καταγράψουν τις σκέψεις τους στο διαδικτυακό πίνακα ανακοινώσεων Padlet (https://el.padlet.com) επισκεπτόμενοι το blog του εκπαιδευτικού στο αντίστοιχο σημείο (bit.ly/2rDYcjX). Οι μαθητές θα βρουν οδηγίες για το συγκεκριμένο εργαλείο στο σημείο του blog του εκπαιδευτικού που είναι συγκεντρωμένες όλες οι οδηγίες των διαδικτυακών εργαλείων και το οποίο έχουν ήδη επισκεφτεί στην τάξη (bit.ly/2jSVBPW).
  • 29.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 28 Παρατηρήσεις για την υλοποίηση Ο χρόνος που ανατίθεται στο Φύλλο Εργασίας από τον εκπαιδευτικό μπορεί να παρουσιάσει μικρές αποκλίσεις κατά περίπτωση. Η χρήση των ΤΠΕ είναι κάτι που ενθουσιάζει τους μαθητές και κινητοποιεί ακόμη και τους πιο αδύναμους στα Αγγλικά να προσπαθήσουν να κάνουν κάποιες από τις δραστηριότητες ή μέρος αυτών. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα να γίνει η παρουσίαση του μαθήματος πιο ελκυστική για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η συγκεκριμένη μ-δραστηριότητα είναι δομημένη να διαρκεί μία διδακτική ώρα (45 min) ενδέχεται όμως να χρειαστεί να αφιερώσει ο εκπαιδευτικός ακόμη μία ώρα ανάλογα με το ενδιαφέρον που μπορεί να επιδείξουν οι μαθητές σε συγκεκριμένα σημεία της μ-δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα στο σημείο που θα περιηγούνται στην ηλεκτρονική αφίσα ή στο σημείο όπου θα γίνει η συζήτηση για την κριτική προς τη Μητέρα Τερέζα. Επίσης, η χρονική διάρκεια πραγματοποίησης της μ-δραστηριότητας μπορεί να ποικίλει ελαφρά ανάλογα με την εξοικείωση των μαθητών κάθε τμήματος με την εκτεταμένη χρήση της ξένης γλώσσας καθώς και με τη χρήση των ΤΠΕ. Επειδή ένα από τα προβλήματα με τη χρήση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία μπορεί να είναι και η έλλειψη συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο, οι οδηγίες των διαδικτυακών εργαλείων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν πρέπει να είναι εκτυπωμένες και έτοιμες να δοθούν στους μαθητές σε κάθε τέτοια περίπτωση. Επίσης, ο εκπαιδευτικός –λόγω ακριβώς της παραπάνω ενδεχόμενης δυσκολίας– οφείλει να έχει προβλέψει για την υλοποίηση της δραστηριότητας και χωρίς τη χρήση του διαδικτύου ή τουλάχιστον να έχει προβλέψει την ύπαρξη εναλλακτικής δραστηριότητας. Τέλος, η επιλογή των διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν κάθε φορά θα πρέπει να είναι ανάλογη της εξοικείωσης των μαθητών που θα εκτελέσουν τη δραστηριότητα/τες.
  • 30.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 29 Φύλλο Εργασίας B΄ Class-Beginners – Unit 2, p:16, “Her work touchedmany…” Date: ...................................................... Group Name: ................................................................. Students’ names: 1. ......................................... 2. ......................................... 3. ......................................... 1st Session *** The words in this booklet that are marked with an (*) will be explained at the end of this booklet, (APPENDIX I). 1. Give your group a catchy name! Write it on the top of this paper in CAPITAL letters. (2 min) 2. Look at the exercises of this set of papers (booklet) and ask your teacher any questions you have. All of the exercises are related to* Unit 2 – Making a Difference of your Student’s Book. (5 min) 3. Now log onto the teacher’s blog: bit.ly/2If5SAx. 4. Go to E-POSTERS and then click on “Mother Teresa: an e-poster” (bit.ly/2IgEHFm) to have a look at its different points to see what they are about. (4 min) 5. Now focus on number 4 (bit.ly/2KUO9jq), which is the part that is about the criticism Mother Teresa received*. If you can’t get into the net, you will find this part on the last page of this set of papers (booklet), APPENDIX II. When you finish reading it, discuss* with your group: - if the criticism is fair* or not (take into account* all her life and charity work) - if you consider her a Role Model or not and why. You can take notes (on your book or on a piece of paper) if you like. (8 min) 6. When you finish, log onto the teacher’s blog. Go to “INSTRUCTIONS TO WEB TOOLS*”. Click on“Popplet” (bit.ly/2jQrit1) and then on “AnswerGarden” (bit.ly/2jTm5AT) to see how you can work with these tools. (4 min) 7. Work with your group and make a mind-map with “Popplet” showing the aspects* Mother Teresa was criticized on*. Look at number 4 (bit.ly/2KUO9jq) of the e- poster to get an idea of what to write about. Use the main ideas you will find at the end of the text as titles of the different popples of your Popplet. The beginning of your Popplet is here: bit.ly/2Ia9V5c. For an example to a Popplet look here: bit.ly/2rCrqAx. (15 min)
  • 31.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 30 Now, each one of your group, log onto the “AnswerGarden” (bit.ly/2wyXjPo) and answer: Question 1 (bit.ly/2rCX5lH), about what you think of Mother Teresa using adjectives* Question 2 (bit.ly/2IdJCLv), about whether* you think the criticism* she received was fair or not (use: yes, no, maybe*). (6 min) *** You can do this part at home if we run out of time!*** *FOLLOW-UP: Version 1 (Groups 1 & 2) - You must prepare a Popplet entitled “Super Heroes”. Refer to the characteristics of a Super Hero (What makes a Super Hero?). e.g. A Super Hero must be/is courageous. - The Popplet you will write in is prepared for you on your teacher’s blog (Exercises, Popplet – Super Heroes / bit.ly/2Kht5lY). That is where you will fill in your thoughts. - You can write: a) sentences like the one above or just the adjective, e.g. courageous - Use pictures with your sentences/words if you like. (Groups 3 & 4) - You must prepare a Popplet entitled “What makes a role model?”. Refer to the characteristics of a Role Model (What makes a role model?). e.g. A role model must be/is honest. - The Popplet you will write in is prepared for you on your teacher’s blog (Exercises, Popplet – Role Models / bit.ly/2jVNKkJ). That is where you will fill in your thoughts. - You can write: a) sentences like the one above or b) just the adjective, e.g. honest - Use pictures with your sentences/words if you like. ***You will find instructions to the Popplet (bit.ly/2jQrit1) on your teacher’s blog (Instructions to web tools). ***You can see an example of a Popplet (bit.ly/2jP9uyq) on Role Models on your teacher’s blog (Mindmaps).
  • 32.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 31 Version 2 When you go back home, decide if Mother Teresa is a role model or not FOR YOU and why. Take notes of your thoughts on the Padlet (bit.ly/2rBoSmm) that has been created for this purpose in your teacher’s blog. Prepare to talk about them in class with your classmates next time we meet. ***You will find instructions to the Padlet (bit.ly/2jSVBPW) on your teacher’s blog (Instructions to web tools). APPENDIX I Glossary: related to = που σχετίζονται με received = έλαβε discuss = συζητήστε fair = δίκαιος take into account = λάβετε υπόψη instructions to web tools = οδηγίες για Διαδικτυακά Εργαλεία mind map = εννοιολογικός χάρτης aspects = σημεία was criticized for = της ασκήθηκε κριτική adjectives = επίθετα criticism = κριτική maybe = ίσως whether = if = αν
  • 33.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 32 APPENDIX II Criticism Summary of the article: Criticism of Mother Teresa (https://en.wikipedia.org/wiki/Criticism_of_Mother_Teresa) Mother Teresa was criticized on certain aspects of carrying on with her life and charitable work. She was criticized by the Media about the way she handled the finances of her order. They claimed that she didn’t use all of the money she was given to help the poor. She kept a part of it for her missionary work. Another such accusation was that she had accepted money from people with a suspicious financial status. There were also those who questioned her motives for the charity work she offered to people in need. Some said she offered help only to turn the people she helped into Christians. She was also said to secretly baptize the dying people she cared for in her “homes” without taking into mind the person’s religion. Patients were said not to be given enough information before they were baptized to know what they were doing. Additionally, it was claimed that the care she offered to the people who went to her charity institutions was not a very good one and she and her helpers didn’t know much about modern medicine. Finally, in some of the letters found after she had died one can detect that she had not always felt that close to God, while the image of hers promoted to the public was a deeply religious one. *** Titles to use in your mind map: Having Questionable Relationships Not Always Being Close to God Baptising the Dying the Quality of Medical Care she Provided her Motivation of charitable activities the Way she Handled Finances
  • 34.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 33 Αγγλικά Α΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06 Chocolate – Like falling in Love (Σοκολάτα – Σα να ερωτεύεσαι) Τάξη: Α΄ Λυκείου Επίπεδο μαθητών: Β1+ Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 15-16 ετών, τάξη 20 ατόμων Διδακτική Ενότητα: Κατανόηση γραπτού λόγου Χρονική Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα (45΄) Χώρος διεξαγωγής του μαθήματος: αίθουσα διδασκαλίας Aγγλικών του σχολείου με πρόσβαση στο διαδίκτυο εξοπλισμένη με 6 φορητούς υπολογιστές Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα Δεξιότητες - κατανόηση γραπτού λόγου (Reading Comprehension) - ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης - ανάπτυξη δεξιότητας παραγωγής σύντομου γραπτού κειμένου – σχολίου - εξάσκηση προφορικού λόγου Παιδαγωγικοί - ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης - ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών - ανάπτυξη ευγενούς άμιλλας ανάμεσα σε ομάδες Τεχνολογικοί - καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ, π.χ. εξοικείωση με: Google Forms questionnaire, WordArt, Quizlet, Padlet Αναλυτική περιγραφή διδακτικής διαδικασίας Ο καθηγητής φέρνει στην τάξη διαφορετικά σοκολατάκια – 5 διαφορετικά είδη και 4 κομμάτια από το καθένα. Μπαίνοντας οι μαθητές στην τάξη προσφέρει ένα σε κάθε παιδί και τους ζητάει να σχηματίσουν ομάδες ανάλογα με το σοκολατάκι που έχουν επιλέξει. Με αφορμή τις αντιδράσεις των μαθητών, ο καθηγητής ρωτάει τα παιδιά αν τους αρέσει η σοκολάτα. Αφού ακούσει κάποιες αντιδράσεις, τους ζητάει να επισκεφθούν τον διαδραστικό πίνακα ανακοινώσεων Padlet -
  • 35.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 34 https://padlet.com/ang_pap/gcaff5v10xll - στον οποίο έχουν αναρτηθεί όλες οι δραστηριότητες του μαθήματος ή το blog του καθηγητή - https://angepapageorgiou.blogspot.gr - στο οποίο έχει ενσωματωθεί το συγκεκριμένο Padlet. (2 λεπτά) Ζητάει από τους μαθητές ο καθένας χωριστά να συμπληρώσει ένα ερωματολόγιο σχετικό με τη σοκολάτα που έχει προετοιμάσει ο καθηγητής σε Google Forms - Chocolate questionnaire (https://goo.gl/forms/LfN7AnhIlSbrvyeT2) - και το οποίο είναι η πρώτη αναρτημένη δραστηριότητα. Σκοπός του ερωτηματολογίου είναι η ανίχνευση της σχέσης των μαθητών με τη σοκολάτα. (7 λεπτά) Όταν ολοκληρώσουν όλοι οι μαθητές το ερωτηματολόγιο, ο καθηγητής προχωράει στην online εξαγωγή στατιστικών για την τάξη και συζητούν τα αποτελέσματα πολύ σύντομα στην ολομέλεια. (3 λεπτά) Στη συνέχεια οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων, ανάλογα με τον αριθμό μαθητών της τάξης. Ο καθηγητής έχει ετοιμάσει ένα συννεφόλεξο με τη βοήθεια του WordArt, Word art vocabulary (https://wordart.com/lk33dkvret6n/word-art), και ζητάει από τους μαθητές να συζητήσουν ποιες από τις λέξεις που βλέπουν πιστεύουν ότι έχουν σχέση με τη σοκολάτα. Αφού ολοκληρώσουν στην ομάδα τους, γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης. (6 λεπτά) Σε επόμενο βήμα ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα μία φωτογραφία που απεικονίζει μία σοκολάτα-καρδιά και θέτει στους μαθητές την ερώτηση τι σχέση μπορεί να έχει η σοκολάτα με την αγάπη και τους ζητάει να ανταλλάξουν απόψεις στην ομάδα τους για 3 λεπτά. Αφού ακούσει διάφορες απόψεις, λέει στους μαθητές ότι το κείμενο που θα διαβάσουν έχει τίτλο: «Chocolate - like falling in love» (http://bit.ly/2AjqUP1). Οι μαθητές διαβάζουν το κείμενο μία φορά γρήγορα και στη συνέχεια συζητούν στην ομάδα και σαν τάξη εάν και ποιοί μάντεψαν σωστά. (5 λεπτά) Ακολούθως, οι μαθητές κάνουν μία δεύτερη περισσότερο προσεκτική ανάγνωση του κειμένου. Δουλεύουν σε ομάδες και παίζουν ένα παιχνίδι αντιστοίχισης με τίτλο «Who did what» (http://bit.ly/2LlP806) που έχει προετοιμάσει ο καθηγητής με τη βοήθεια του διaδικτυακού εργαλείου Quizlet. Τους ζητείται να κάνουν αντιστοίχιση των ονομάτων που αναφέρονται μέσα στο κείμενο και των πληροφοριών για κάθε ένα από αυτά. Νικήτρια είναι η ομάδα που τελειώνει το κουίζ πρώτη και έχει απαντήσει τις περισσότερες ερωτήσεις σωστά. Για να είναι δίκαιο το παιχνίδι ο καθηγητής βεβαιώνεται ότι όλες οι ομάδες ξεκινάνε ταυτόχρονα (10 λεπτά). Για κατανόηση του λεξιλογίου ο καθηγητής, διανέμει στους μαθητές φωτοτυπία ενός σταυρόλεξου που έχει προετοιμάσει με τη βοήθεια του Crossword Puzzle Generator από το TeachersCorner.net: «Vocabulary crossword puzzle»
  • 36.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 35 (https://worksheets.theteacherscorner.net/make-your-own/crossword/). Όταν οι μαθητές ολοκληρώσουν, ελέγχονται οι απαντήσεις στην ολομέλεια (7 λεπτά). Τέλος, οι μαθητές καλούνται να συζητήσουν για 2 λεπτά στην ομάδα τους για το ποια πληροφορία βρήκαν περισσότερο ενδιαφέρουσα ή περίεργη σχετικά με τη σοκολάτα μέσα στο κείμενο. Στη συνέχεια αποτυπώνουν την απόψή τους στο Padlet που έχει δημιουργήσει ο καθηγητής https://padlet.com/ang_pap/ypqrx4z2uoir και επιπλέον σχολιάζουν αυτές των συμμαθητών τους. (5 λεπτά) Σημείωση: Αν ο χρόνος δεν είναι αρκετός, ο κάθε μαθητής αποτυπώνει τις προσωπικές του σκέψεις/αντιδράσεις ως εργασία στο σπίτι στο Padlet (Αντεστραμμένη τάξη / Flipped classroom)
  • 37.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 36 Φύλλο Εργασίας – Students’ Worksheet Have a seat in groups according to the piece of chocolate you’ve taken. Do you like chocolate? Go to your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr - and then to the post «Chocolate- Like falling in love». Click on the questionnaire “How do you feel about chocolate?” - https://goo.gl/forms/BQDQUKXE7oo16Us32 - and take turns to answer it using the portable computer you have in your team. You have 5 minutes to complete it. Go to the next part of the post now - https://goo.gl/xqJpBB - and look at the wordcloud. With your partners in your group discuss which of these words you connect with chocolate. You have 3 minutes to discuss. Have a look at this picture on the projector. Do you think there might be a connection between Chocolate and Love? Discuss with your partners in your team for 2 minutes. Go to your teacher’s blog again and click on the following part of the post - http://bit.ly/2AjqUP1. Read the text with the title “Chocolate – Like falling in love” and discuss with your partners if you’ve guessed correctly. You have 4 minutes. You have now another 5 minutes to read the text again and try to remember as much information as possible. We’ll now play a game to see how much you remember from the text you’ve read. Go to the next part of the post - https://quizlet.com/_4jdloa. Click on the button MATCH. You have to match the names of the people mentioned in the text with what they did. Be careful!!! Nobody starts until I tell you so. Winner is the team that ends first and has answered all or most of the questions. Are you ready? Off you go! Are you good at vocabulary guessing? Here’s a crossword puzzle. You have 3 minutes to complete it.
  • 38.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 37 Which piece of information impressed you most or you found strange from the text you’ve read about chocolate? Discuss with your partners in your team for 2 minutes and then go to the last part of the post about chocolate - https://padlet.com/ang_pap/ypqrx4z2uoir. Type your reactions on Padlet wall. Comment on the other teams’ posts, too.
  • 39.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 38 Γαλλικά Α΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05 Je joue aux sports, tu joues de la musique Ενότητα: Action.fr-gr 1. Unité3: «Mes loisirs préférés» Τάξη: Α΄ Γυμνασίου Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1 Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Σκοπός: Στο μάθημα αυτό επιδιώκεται οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους ικανότητες στη Γαλλική γλώσσα ώστε να μπορούν να εκφράσουν τις προτιμήσεις τους για την ψυχαγωγία. Διδακτικοί στόχοι: Γνωστικοί: - εμπέδωση του λεξιλογίου σχετικά με τα αθλήματα και τα μουσικά όργανα. - επανάληψη του ρήματος jouer στον ενεστώτα. - η χρήση του ρήματος jouer με πρόθεση. Παιδαγωγικοί: - Ομαδική συνεργασία Τεχνολογικοί: - Αξιοποίηση του διαδικτυακού εργαλείου WordArt - Δημιουργία συννεφόλεξου - Γνωριμία και εξοικείωση με το διαδικτυακό εργαλείο coggle. Αναλυτική περιγραφή της παρέμβασης: Από το σχολικό βιβλίο (zoom au lexique) διαβάζουμε τα ονόματα των αθλημάτων και των μουσικών οργάνων και δίνονται οι απαραίτητες εξηγήσεις αν αυτό είναι αναγκαίο. Στη συνέχεια οι μαθητές παρατηρούν το διάγραμμα που δημιουργήθηκε με το διαδικτυακό εργαλείο coggle: https://bit.ly/2m3UCxq Γίνεται συζήτηση στην τάξη για τις διαφορές που παρατηρούν οι μαθητές. (jouer à + sport, jouer de + instrument de musique) και βγάζουμε το τελικό συμπέρασμα. Για την εμπέδωση του γραμματικού φαινομένου οι μαθητές παίζουν το παιχνίδι «Ποιός θέλει να γίνει εκατομμυριούχος», που δημιουργήθηκε για τον σκοπό αυτόν: https://learningapps.org/view4754662 (Φύλλο εργασίας: Δραστηριότητα 1). Αξιοποιούμε έτσι έναν ψηφιακό πόρο που έχουμε φτιάξει για τους μαθητές ειδικά γι’ αυτή την ενότητα.
  • 40.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 39 Στη συνέχεια χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες. Με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου WordArt (wordart.com), η χρήση του οποίου έχει διδαχθεί σε προγενέστερο μάθημα, ζητούμε από κάθε ομάδα να φτιάξει ένα συννεφόλεξο επιλέγοντας αθλήματα ή μουσικά όργανα. (Φύλλο εργασίας: Δραστηριότητα 2). Οι εργασίες των μαθητών δημοσιεύονται στο blog της τάξης. Φύλλο Εργασίας Δραστηριότητα 1 Ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://learningapps.org/view4754662 και παίξτε το παιχνίδι «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος». Δραστηριότητα 2 Αφού χωριστείτε σε 4 ομάδες και με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου WordArt (https://wordart.com) να φτιάξετε ένα συννεφόλεξο επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες: - Sports d’équipe - Sport d’hiver - Instruments de musique à vent - Instruments de musique à cordes Για κάθε άθλημα ή μουσικό όργανο που θα επιλέξετε, να βάλετε και τον αντίστοιχο σύνδεσμο που να παραπέμπει στην ανάλογη εικόνα. (5- 7 λέξεις).
  • 41.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 40 Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01 Τα αποστολικά ταξίδια του Αποστόλου Παύλου Γνωστικό Αντικείμενο: Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου: Θέματα από την ιστορία της Εκκλησίας. Ενότητα 8: Ο Απόστολος Παύλος στην Ελλάδα Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα) Διδακτικοί στόχοι Στο τέλος της μ-δραστηριότητας αναμένεται οι μαθητές: - να συνειδητοποιήσουν ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Ελληνικού και ευρύτερα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, που είναι ο Χριστιανισμός, έχει τις ρίζες του στην δράση του Αποστόλου Παύλου. - να γνωρίσουν τις πόλεις τις οποίες επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος για να μεταδώσει τη νέα πίστη. - να ασκηθούν στη συνεργατική μάθηση, -να εξοικειωθούν με τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών μέσω της ιστοσελίδας http://www.mindomo.com/ Πορεία μ-Δραστηριότητας Χώρος: Εργαστήριο πληροφορικής - χωρισμός των μαθητών σε έξι ομάδες τεσσάρων ατόμων. Σε πρώτη φάση παρουσιάζουμε στην ολομέλεια μέσα από το Φωτόδενδρο http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8925 το Διαδραστικό χάρτη με τα αποστολικά ταξίδια του Αποστόλου Παύλου. Ο χάρτης αυτός θα αξιοποιηθεί για να δουν οι μαθητές τις πόλεις από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος για να κηρύξει τη νέα πίστη. Για κάθε ταξίδι του, υπάρχει κουμπί με ξεχωριστό χρώμα που αντιστοιχεί και σε κάθε μια από τις ομάδες των μαθητών μας. Επιλέγοντας ξεχωριστά κάθε φορά τα κουμπιά – χρώματα εμφανίζεται σταδιακά μια γραμμή με τη διαδρομή. Οι μαθητές παρατηρούν τις πόλεις και κάθε ομάδα καταγράφει σε τετράδιο τις πόλεις από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος Παύλος και αντιστοιχούν στο χρώμα της. Σε δεύτερη φάση η κάθε ομάδα μπροστά στον υπολογιστή της, καλείται να αποδώσει διαγραμματικά με τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη το ταξίδι του Αποστόλου Παύλου που αντιστοιχεί στο χρώμα της.
  • 42.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 41 ΟΜΑΔΑ Α (πράσινο χρώμα): πρώτο ταξίδι 46 μ.Χ.- 48 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Β (κόκκινο χρώμα ): δεύτερο ταξίδι 48 μ.Χ - 51 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Γ (μπλε χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ. Χ. ΟΜΑΔΑ Δ (μωβ χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ.Χ. έως καλοκαίρι 55 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Ε (καφέ χρώμα): τρίτο ταξίδι καλοκαίρι 55 μ.Χ. έως άνοιξη 56 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ ΣΤ (κίτρινο χρώμα) τελευταίο ταξίδι. Μόλις ολοκληρωθούν οι εννοιολογικοί χάρτες, οι ομάδες τους παρουσιάζουν στην ολομέλεια και προβαίνουν σε δημιουργικούς συσχετισμούς και συγκρίσεις. Προϋποτίθεται ότι για την πραγματοποίηση της παραπάνω μ-Δραστηριότητας έχει προηγηθεί εξοικείωση των μαθητών με το χρησιμοποιούμενο λογισμικό για δημιουργία εννοιολογικών χαρτών http://www.mindomo.com/ Φύλλο εργασίας 1. Αφού ανοίξετε την ιστοσελίδα http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8925 παρακολουθήστε τα ταξίδια του Αποστόλου Παύλου. Κάθε ομάδα, ανάλογα με το ποιο ταξίδι του Αποστόλου έχει αναλάβει, να καταγράψει σε τετράδιο τις πόλεις από τις οποίες πέρασε ο Απόστολος Παύλος για να κηρύξει τη νέα πίστη. 2. Ανοίξτε το πρόγραμμα http://www.mindomo.com/ εικονίδιο του οποίου υπάρχει στην Επιφάνεια Εργασίας του υπολογιστή σας. Συνεργαστείτε μεταξύ σας και με τα εργαλεία της εφαρμογής η κάθε ομάδα μπροστά στον υπολογιστή της θα πρέπει να αποδώσει διαγραμματικά, με τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη, το ταξίδι του Αποστόλου Παύλου που έχει αναλάβει και για το οποίο σχετικές σημειώσεις έχει κρατήσει στο τετράδιό της. ΟΜΑΔΑ Α (πράσινο χρώμα): πρώτο ταξίδι 46 μ.Χ.- 48 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Β (κόκκινο χρώμα ): δεύτερο ταξίδι 48 μ.Χ - 51 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Γ (μπλε χρώμα): τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ. Χ. ΟΜΑΔΑ Δ (μωβ χρώμα):τρίτο ταξίδι φθινόπωρο 54 μ.Χ. έως καλοκαίρι 55 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ Ε (καφέ χρώμα): τρίτο ταξίδι καλοκαίρι 55 μ.Χ. έως άνοιξη 56 μ.Χ. ΟΜΑΔΑ ΣΤ (κίτρινο χρώμα) τελευταίο ταξίδι. Η κάθε ομάδα μπορεί να επιλέξει διαφορετικό τύπο εννοιολογικού χάρτη.
  • 43.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 42 Η κάθε ομάδα να εισαγάγει στον εννοιολογικό χάρτη της δύο φωτογραφίες από τις πόλεις που επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος, να βάλει το δικό της χρώμα στο φόντο και γραμματοσειρά της επιλογής της. Τα στοιχεία που θα επιλέξετε για τον εννοιολογικό χάρτη θα πρέπει να εκφράζουν όλα τα μέλη της ομάδας. Γι΄ αυτό, πριν την καταχώρηση των στοιχείων, τα μέλη της κάθε ομάδας θα πρέπει να συζητήσουν μεταξύ τους. Μόλις ολοκληρωθούν οι εννοιολογικοί χάρτες οι ομάδες θα τους παρουσιάσουν στην ολομέλεια και θα προβούν σε δημιουργικούς συσχετισμούς και συγκρίσεις. Όλοι οι εννοιολογικοί χάρτες θα αναρτηθούν στο blog της τάξης.
  • 44.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 43 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ06 Η γλυπτική τέχνη της Αρχαϊκής, Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου Τάξη: Α΄ Λυκείου Προφίλ τάξης: 16 μαθητές Διάρκεια: 1 Διδακτική ώρα (45΄) Τόπος διεξαγωγής: Αίθουσα πληροφορικής Προαπαιτούμενες γνώσεις: Μαθητές:  Γνώσεις βασικών γεγονότων Αρχαϊκής, Κλασικής και Ελληνιστικής περιόδου ώστε να ενταχθεί η καλλιτεχνική ανάπτυξη της εποχής σε ένα ιστορικό πλαίσιο  Βασικές γνώσεις χειρισμού Η/Υ  Προηγούμενη εμπειρία μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες Καθηγητής:  Έλεγχος για σύνδεση με διαδίκτυο  Κατάλληλη προετοιμασία στο εργαστήριο πληροφορικής πριν τη διεκπεραίωση της μ-δραστηριότητας (Δημιουργία φακέλου στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών, που θα περιέχει τα φύλλα εργασίας)  Προειδοποίηση μαθητών για τον χρόνο και τον τρόπο εργασίας στο εργαστήριο και σύσταση ομάδων, ώστε με την είσοδο τους να πάρουν τη θέση τους μπροστά στον υπολογιστή και να ξεκινήσουν αμέσως τη συνεργασία  Προετοιμασία φύλλων εργασίας σε έντυπη μορφή για να μοιραστούν στους μαθητές Διδακτικοί στόχοι: Παιδαγωγικοί:  Να διαμορφωθεί το κατάλληλο παιδαγωγικό κλίμα στην τάξη, ώστε να ενισχυθεί η βιωματική και διερευνητική μάθηση των μαθητών  Να ασκηθούν στη συνεργατική διδασκαλία  Να καλλιεργήσουν την αισθητική τους μέσα απο την επαφή τους με τα έργα τέχνης  Να ασκηθούν οι μαθητές στην επιλογή, σύγκριση και ταξινόμηση πληροφοριών
  • 45.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 44 Γνωστικοί:  Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι η καλλιτεχνική δημιουργία είναι αποτέλεσμα εξελικτικής πορείας και ότι συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις της εποχής  Να διακρίνουν τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε εποχής  Να εντοπίζουν και να αναγνωρίζουν κοινά και διαφορετικά στοιχεία ανάμεσα στα έργα τέχνης της κάθε εποχής  Να ασκήσουν τη συνθετική, αφαιρετική και κριτική τους ικανότητα επιλέγοντας τις κατάλληλες πληροφορίες απο τις διαδικτυακές σελίδες με στόχο την επεξεργασία των δραστηριοτήτων Ψηφιακού γραμματισμού:  Να καλλιεργήσουν δεξιότητες οπτικού-ψηφιακού γραμματισμού  Να εξοικειωθούν με τη χρήση ψηφιακών μέσων  Να καλλιεργήσουν οι μαθητές δεξιότητες σχετικές με την πλοήγηση στο διαδίκτυο και την ανεύρεση πληροφοριών Εισαγωγή: Μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα επιχειρείται να γίνει σύνδεση των τριών περιόδων της γλυπτικής τέχνης έτσι, ώστε να γίνει κατανοητό ότι πρόκειται για μια εξελικτική πορεία. Οι περίοδοι της τέχνης επηρεάζουν διαδοχικά η μία την άλλη και ταυτόχρονα δέχονται την επιρροή των σύγχρονων με την εποχή τους, κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών. Σκοπός λοιπόν δεν είναι η στείρα απομνημόνευση της θεωρίας αλλά η βιωματική μάθηση μέσω της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και η αισθητική απόλαυση μέσα από την οπτική επαφή με τα έργα τέχνης. Συνοπτική περιγραφή πορείας της μ-δραστηριότητας Οι μαθητές εισέρχονται στην τάξη και παίρνουν τις θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές σε ομάδες, σύμφωνα με τον χωρισμό που έχει προηγηθεί στο προηγούμενο μάθημα. Ο καθηγητής μοιράζει το έντυπο υλικό και καθοδηγεί τους μαθητές για το άνοιγμα του φακέλου που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών τους. Διαβάζει δυνατά την εκφώνηση των εργασιών του φύλλου εργασίας και στη συνέχεια δίνει σύντομες επεξηγήσεις για τον τρόπο που θα δουλέψουν οι μαθητές. Επισημαίνεται ότι όλοι οι μαθητές πρέπει να εργαστούν μπροστά στον υπολογιστή και όχι απλά να συμμετέχουν συμβουλευτικά.
  • 46.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 45 Οι μαθητές ξεκινούν την πλοήγηση στις προτεινόμενες διευθύνσεις ενώ ο καθηγητής περιφέρεται ανάμεσά τους, επιβλέποντας την διαδικασία και επεμβαίνοντας κάθε φορά που κρίνεται απαραίτητο. Πριν το τέλος της διδακτικής ώρας οι μαθητές αναμένεται να έχουν ολοκληρώσει την εργασία τους με αντιπαράθεση των ευρημάτων τους και συζήτηση. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΝΟΜ/ΝΥΜΟ........................................................................................................ ΤΜΗΜΑ ........................................ 1. Περιηγηθείτε στις διευθύνσεις που δίνονται στο τέλος του φυλλαδίου και συλλέξτε πληροφορίες σχετικά με: α) την ονομασία των γλυπτών και των παραστάσεων που απεικονίζονται στο φύλλο εργασίας β) τη χρονολογία ή την περίοδο δημιουργίας τους και το όνομα του δημιουργού (εάν είναι γνωστό) γ) το μουσείο στο οποίο εκτίθενται. 2. Με βάση όσα έχετε διδαχθεί για τις συγκεκριμένες περιόδους και το υλικό που μελετήσατε στους συνδέσμους της 1ης άσκησης, αφού συζητήσετε σε ομάδες, να καταρτίσετε έναν συγκεντρωτικό πίνακα με τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε περιόδου.
  • 47.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 46 Αρχαϊκή περίοδος (750-480 π.Χ) .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Κλασσική περίοδος (480-323 π.Χ ) .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ελληνιστική περίοδος (323-30 π.Χ ) .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ..................................................................................................................................
  • 48.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 47 ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................
  • 49.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 48 ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................
  • 50.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 49 ................................ ................................ ................................ ................................ Σύνδεσμοι http://odysseus.culture.gr/h/4/gh430.jsp?obj_id=5584 https://bit.ly/2KW4Wp4 (Βικιπαίδεια: Κούρος) https://bit.ly/2KDU2VL (Βικιπαίδεια: Παις του Κριτίου) https://bit.ly/2KH6xjv (Βικιπαίδεια: Ηνίοχος - άγαλμα Δελφών) https://bit.ly/2NAxQtC (Βικιπαίδεια: Ποσειδώνας του Αρτεμισίου) https://bit.ly/2KH7iZT (Βικιπαίδεια: Ερμής του Πραξιτέλη) https://bit.ly/2KW55J8 (Βικιπαίδεια: Νίκη της Σαμοθράκης) https://bit.ly/2NyAoIw (Βικιπαίδεια: Δισκοβόλος του Μύρωνα) https://bit.ly/2NAxW4s (Βικιπαίδεια: Χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς) http://www.greek- language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/art/page_089.html https://el.wikipedia.org/wiki/Αφροδίτη_της_Μήλου https://el.wikipedia.org/wiki/Βωμός_της_Περγάμου https://el.wikipedia.org/wiki/Σύμπλεγμα_του_Λαοκόοντος
  • 51.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 50 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02 Ο Πελοποννησιακός πόλεμος Γνωστικό Αντικείμενο: Ιστορία Αρχαίου Κόσμου Α΄ Λυκείου Ενότητα: Ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431-404 π.Χ.) Χρονική διάρκεια: Μια (1) διδακτική ώρα (45') Διάταξη μαθητών: Τέσσερις (4) ομάδες των πέντε (5) ατόμων ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Η διδακτική παρέμβαση αφορά στην ιστορία Α΄ Λυκείου και επιχειρεί να κινητοποιήσει τους μαθητές στο μάθημα αυτό. Σε αυτή την ενότητα οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα σταυρόλεξο με τα βασικότερα στοιχεία της ενότητας (πρόσωπα, τοποθεσίες, φάσεις του πολέμου, κλπ). Προϋποτίθεται ότι έχει προηγηθεί εξοικείωση των μαθητών με το χρησιμοποιούμενο λογισμικό hotpotatoes. Στόχοι:  Ως προς το γνωστικό αντικείμενο να: 1. Εμπεδώσουν όρους της ενότητας. 2. Καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη από την κατανόηση των ιστορικών πληροφοριών. 3. Κατανοήσουν οι μαθητές την εξέλιξη του πολέμου, να εμβαθύνουν σε αυτή με βάση τους πρωταγωνιστές και να διακρίνουν την επίδραση του πολέμου στη διαμόρφωση του αρχαίου κόσμου. 4. Μάθουν να συλλέγουν πληροφορίες και να αξιολογούν την καταλληλότητα τους με βάση το σκοπό (δημιουργία σταυρόλεξου).  Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν: 1. Συνεργατική μάθηση. 2. Αυτενέργεια. 3. Απομόνωση βασικών όρων και κωδικοποίηση με μορφή ορισμού.  Ως προς τις νέες τεχνολογίες: 1. Να έρθουν οι μαθητές σε έπαφη με ψηφιακά εργαλεία μάθησης και αναπαράστασης της πληροφορίας (στην συγκεκριμένη περίπτωση ο επεξεργαστής κειμένου και το σταυρόλεξο).
  • 52.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 51 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ Μια (1) ώρα στο εργαστήριο πληροφορικής. Λίγα λεπτά υπενθύμισης της ενότητας “Ο Πελοποννησιακός πόλεμος 431-404 π.Χ” από τον καθηγητή. Οι μαθητές στη συνέχεια καλούνται να ακολουθήσουν τα έντυπα φύλλα εργασίας, να απομονώσουν βασικούς όρους και να επιχειρήσουν να δώσουν ορισμούς. Η εργασία πραγματοποιείται με τη χρήση επεξεργαστή κειμένου. Δημιουργούνται έτσι τέσσερις ομάδες μαθητών: ΟΜΑΔΑ Α και ΟΜΑΔΑ Β: Πρωταγωνιστές του πολέμου - Συμμαχίες. ΟΜΑΔΑ Γ και ΟΜΑΔΑ Δ: Σημαντικές τοποθεσίες - Φάσεις του πολέμου. Στη συνέχεια αφού καταλήξουν στους 10 σημαντικότερους όρους, θα καταχωρήσουν τα στοιχεία (όροι-ορισμοί) στο περιβάλλον hotpotatoes ώστε να δημιουργηθεί το σταυρόλεξο. Ο εκπαιδευτικός βρίσκεται κοντά στις ομάδες, καθοδηγεί, επιλύει απορίες, συντονίζει τη δραστηριότητα, βοηθά σε τεχνικά θέματα. Εφόσον, λοιπόν, περατωθούν οι παραπάνω διαδικασίες, τα αποτελέσματα των μαθητών τίθενται προς σχολιασμό και συζήτηση σε όλη την τάξη. Με τον τρόπο αυτό οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να λάβουν την ζητούμενη ανατροφοδότηση, τόσο από τους συμμαθητές τους, όσο και από τον καθηγητή τους. Τέλος με την ολοκλήρωση του σταυρολέξου, αυτό μπορεί να εκτυπωθεί ή να αναρτηθεί στο ιστολόγιο της εκπαιδευτικού και έτσι να χρησιμοποιηθεί από άλλους μαθητές. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΩΝ Α και Γ:  Ανοίξτε το βιβλίο σας στην ενότητα “Πελοποννησιακός πόλεμος”.  Επιλέξτε πέντε (5) όρους, που θεωρείται σημαντικούς για το σταυρόλεξο, οι οποίοι να σχετίζονται με «συμμαχίες» και «πρόσωπα».  Δώστε για κάθε έναν από έναν ορισμό και σημειώστε τον σε ένα έγγραφο κειμένου (Word).  Αντιγράψτε τόσο τους όρους, όσο και τους ορισμούς στο πρόγραμμα hotpotatoes.  Όταν τελειώσετε πατήστε το κουμπί για τη δημιουργία σταυρολέξου στον περιηγητή.  Εκτυπώστε το σταυρόλεξό σας ή στείλτε το στην εκπαιδευτικό, για να χρησιμοποιηθεί σε κάποιο άλλο τμήμα.  Κάντε κριτική στα σταυρόλεξα των άλλων ομάδων.
  • 53.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 52 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΩΝ Γ και Δ:  Επιλέξτε πέντε (5) όρους που να σχετίζονται με τις φάσεις και τις τοποθεσίες του πολέμου.  Δώστε για κάθε έναν από έναν ορισμό και σημειώστε τον σε ένα έγγραφο κειμένου (Word).  Αντιγράψτε τόσο τους όρους, όσο και τους ορισμούς στο πρόγραμμα hotpotatoes.  Όταν τελειώσετε πατήστε το κουμπί για τη δημιουργία σταυρολέξου στον περιηγητή.  Εκτυπώστε το σταυρόλεξό σας ή στείλτε το στην εκπαιδευτικό, για να χρησιμοποιηθεί σε κάποιο άλλο τμήμα.  Κάντε κριτική στα σταυρόλεξα των άλλων ομάδων.
  • 54.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 53 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02 Το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου (Α΄ Λυκείου) Διδακτική ενότητα: Το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου Χρονική διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Χώρος υλοποίησης: Εργαστήριο Πληροφορικής εξοπλισμένο με βιντεοπροβολέα και οθόνη προβολής Εισαγωγικά Η παρούσα διδακτική πρόταση μικροδραστηριότητας αφορά τη διδασκαλία του «Έργου του Μεγάλου Αλεξάνδρου» του σχολικού βιβλίου της Α΄ Λυκείου. Οι μαθητές καλούνται να γνωρίσουν ορισμένες πτυχές του έργου, που κατόρθωσε ο Μέγας Αλέξανδρος σε μικρό χρονικό διάστημα και να υιοθετήσουν κριτική στάση απέναντι στην μεγάλη ιστορική μορφή και στο γεγονός της δημιουργίας ενός οικουμενικού κράτους. Θα εργαστούν σε ένα μαθησιακό περιβάλλον που θα στηρίζεται στην ενεργητική συμμετοχή, στη δημιουργικότητα και τη συνεργασία. Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών Οι μαθητές να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική διαδικασία. Στόχοι Γνωστικοί στόχοι Αναμένουμε οι μαθητές: - να γνωρίσουν τον τρόπο οργάνωσης του κράτους του Μεγάλου Αλεξάνδρου - να κατανοήσουν την έννοια του οικουμενικού χαρακτήρα του κράτους του - να αντιληφθούν τους λόγους επικράτησης των Μακεδόνων - να εκτιμήσουν τα αποτελέσματα της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Παιδαγωγικοί στόχοι Αναμένουμε οι μαθητές: - να αποκτήσουν θετική στάση για τη συνεργασία - να είναι δημιουργικοί, φέρνοντας σε πέρας το έργο που αναλαμβάνουν - να αυτενεργούν και να λαμβάνουν αποφάσεις για την επίτευξη των στόχων τους
  • 55.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 54 - να υιοθετήσουν κριτική στάση απέναντι στην μεγάλη ιστορική μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου Διδακτική διαδικασία Οι μαθητές χωρίζονται σε μικρές ανομοιογενείς ομάδες των 3- 4 ατόμων και ο εκπαιδευτικός διανέμει το Φύλλο Εργασίας. Αρχικά προβάλλεται στους μαθητές η πορεία της 11χρονης εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ξεκινώντας από την Πέλλα και φτάνοντας μέχρι την Ινδία αξιοποιώντας διαδραστικό χάρτη. Το χρονολόγιο-ιστοριογραμμή για την Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου προσδιορίζει στον χρόνο και στον χώρο σημαντικά γεγονότα της Εκστρατείας και δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να κάνουν συσχετίσεις χρόνου και χώρου, απαραίτητες παράμετροι για την κατανόηση του ευρύτερου ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο εντάσσεται η δημιουργία ενός οικουμενικού κράτους. Στη συνέχεια αξιοποιώντας το πληροφοριακό υλικό του σχολικού εγχειριδίου και τις πηγές που θα βρουν στο Φύλλο Εργασίας, που θα τους διανεμηθεί, μπορούν να προσεγγίσουν και να κατακτήσουν δημιουργικά τη γνώση. Φύλλο Εργασίας 1. Παρακολουθήστε την πορεία της 11χρονης εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου ξεκινώντας από την Πέλλα και φτάνοντας μέχρι την Ινδία αξιοποιώντας τον παρακάτω διαδραστικό χάρτη που συνοδεύεται και από χρονολόγιο-ιστοριογραμμή: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/9315 (Φωτόδεντρο) > Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου  Με ποια κριτήρια, κατά τη γνώμη σας, ο Μέγας Αλέξανδρος καθόρισε την πορεία της εκστρατείας του; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………...................................................................... .……………………………………………………………….................................................................. .....………………………………………………………………................................................................... ....
  • 56.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 55 2. Αξιοποιώντας την παρακάτω ιστορική πηγή και το σχολικό εγχειρίδιο, να σημειώσετε τα κύρια χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν τον τέλειο στρατιωτικό ηγέτη: ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ο Αλέξανδρος… έζησε τριάντα δύο χρόνια και οκτώ μήνες. Βασίλεψε δώδεκα χρόνια και οκτώ μήνες. Ξεχώριζε για τη φυσική ωραιότητα, την εργατικότητα, την εξυπνάδα, τη γενναιότητα, την ευσέβειά του, την αγάπη που έτρεφε για τις τιμές και την περιφρόνηση που έδειχνε στους κινδύνους. Εγκρατέστατος στις σωματικές απολαύσεις, ήταν ιδιαίτερα άπληστος για τους επαίνους. Μπορούσε να διακρίνει το σωστό, όταν ακόμη δεν είχε στοιχεία, αλλά και να βγάζει συμπεράσματα από τα γεγονότα που παρατηρούσε. Ήταν εξαίρετος στρατηγός˙ μπορούσε θαυμάσια να παρατάξει τη στρατιά του, να την εξοπλίσει και να την οργανώσει. Η παλικαριά του τον βοηθούσε να εξυψώνει το ηθικό των στρατιωτών του, να τους εμπνέει εμπιστοσύνη και με την αφοβία του να εξαφανίζει τους δικούς τους φόβους. Σεβόταν ιδιαίτερα τις συνθήκες και ήταν αδιάφθορος. Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Ζ, 28 (Μετ. Δ. Μόσχου)  Να συμπληρώσετε το παρακάτω διάγραμμα με κεντρική έννοια τη φράση «Πολιτικό Πρόγραμμα Μεγάλου Αλεξάνδρου» συμπληρώνοντας επιγραμματικά τα βασικά σημεία του έργου του σε αυτόν τον τομέα.  Να δημιουργήσετε και εσείς ένα αντίστοιχο διάγραμμα με τον επεξεργαστή κειμένου έχοντας ως κεντρική έννοια «Σημασία Εκστρατείας Μεγάλου Αλεξάνδρου», όπου θα φαίνεται η καινοτομία του μεγάλου στρατηλάτη στην οργάνωση της οικονομίας και στην προώθηση ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
  • 57.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 56 του πολιτισμού, για να δικαιολογηθεί η διάσταση της «ένοπλης εξερεύνησης» που αποδόθηκε στην εκστρατεία του. Δραστηριότητα για το σπίτι Επισκεφτείτε την παρακάτω ιστοσελίδα: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι > Ελληνική Ιστορία > Ελληνιστική Περίοδος > Πολιτική > Αλέξανδρος > Όραμα Και στη συνέχεια σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαβάσατε, σύμφωνα με τις ιστορικές γνώσεις που σας παρέχει το σχολικό εγχειρίδιο και με βάση το πληροφοριακό υλικό της παρακάτω πηγής να εξηγήσετε σε ένα κείμενο 100 – 120 λέξεων ποια ήταν η σημασία των μεικτών γάμων για το οικουμενικό κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΙΑ Ο Δημάρατος ο Κορίνθιος, ένας φιλοξενούμενος και φίλος του Φιλίππου, όταν συνάντησε τον Αλέξανδρο στα Σούσα, περιχαρής και δακρυσμένος είπε ότι στερήθηκαν μεγάλη χαρά οι Έλληνες που πέθαναν πρωτύτερα, επειδή δεν είδαν τον Αλέξανδρο να κάθεται στο θρόνο του Δαρείου… Με μεγάλη μου χαρά έγινα θεατής εκείνης της γαμήλιας τελετής, όταν παρέλαβε σε μια χρυσοσκέπαστη σκηνή εκατό περσίδες νύφες και εκατό γαμβρούς Μακεδόνες και Έλληνες, και ο ίδιος στεφανωμένος έψαλε πρώτος τον υμέναιο, σα να έψαλλε τον ύμνο της αληθινής φιλίας στην ένωση των μεγαλύτερων και ισχυρότερων γενών, όντας εκείνος γαμβρός μιας νύφης και προξενητής όλων των υπολοίπων και συνάμα πατέρας και προστάτης τους, συνδέοντάς τους με τα δεσμά του γάμου. Πλούταρχος, Ηθικά, 329 D.E. (Μετ. Φιλολογική ομάδα εκδόσεων «Κάκτος»)
  • 58.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 57 Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02 Γεωγραφικές γλωσσικές ποικιλίες Γνωστικό Αντικείμενο: Νεοελληνική γλώσσα Τάξη: Α΄ Λυκείου Χρονική διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Tόπος διεξαγωγής: Εργαστήριο Η/Υ. Εποπτικά μέσα: Διαδραστικός πίνακας Εισαγωγή Η ενότητα αυτή έχει ως στόχο την εξοικείωση των μαθητών με την γλωσσική ποικιλότητα σε γεωγραφικό επίπεδο και την αποσύνδεσή της από αρνητικές αξιολογικές στάσεις. Μέσα από την γνωριμία με τις ποικιλίες στην γλώσσα οι μαθητές θα αντιληφθούν την ισοτιμία των φυσικών γλωσσών και θα προσπαθήσουν να συνειδητοποιήσουν την έννοια της γλωσσικής αλλαγής ως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της γλώσσας. Στόχοι Με βάση την παραπάνω στοχοθεσία της ενότητας, μπορούμε να διατυπώσουμε τους ειδικότερους στόχους της προτεινόμενης μ-δραστηριότητας ως εξής: Γνωστικοί: -να κατανοήσουν οι μαθητές ότι η ελληνική γλώσσα δεν είναι παντού ομοιόμορφη αλλά υπάρχουν διάφορες ποικιλίες σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές (οριζόντια διαίρεση) -να αντιληφθούν ότι η γλωσσική αλλαγή είναι εγγενές χαρακτηριστικό της γλώσσας -να μπορούν να ερμηνεύουν τους όρους ιδίωμα, διάλεκτος, ιδιωματισμός, ιδιωτισμός. -να συνειδητοποιήσουν ότι οι ποικιλίες όχι μόνο δεν αποτελούν αρνητικό στοιχείο, αλλά πλουτίζουν και ομορφαίνουν τη γλώσσα μας. -να συζητήσουν τις αιτίες εξαφάνισης των διαλέκτων στη σημερινή εποχή.
  • 59.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 58 Ψυχοσυναισθηματικοί: -να παρακινηθούν να μελετήσουν τη γλώσσα ως μια ζωντανή μορφή με ποικίλες μορφές -να αποκτήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού μέσα από προγράμματα χαρτογράφησης και δημιουργίας κόμικ. Ειδικότερα το κόμικ θεωρείται πολύτιμο στην εκπαιδευτική διαδικασία καθώς συνδυάζει δημιουργικότητα με παιχνίδι. Περιγραφή Η διδακτική ενότητα αποτελείται από τα εξής στάδια: Αρχικά στον διαδραστικό πίνακα προβάλλεται ως αφόρμηση το ακόλουθο βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=mbYN4btyiQA (διάρκεια 8΄). Στη συνέχεια συζητάμε για τις γεωγραφικές γλωσσικές ποικιλίες προβάλλοντας στον διαδραστικό πίνακα την ακόλουθη εικόνα: ενώ παράλληλα γίνεται επεξήγηση των όρων γεωγραφική ποικιλία, διάλεκτος, ιδίωμα, ισόγλωσσα. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στα βασικότερα στοιχεία διαλέκτων όπως η τσακωνική, ποντιακή, κρητική, ενώ παράλληλα στο διαδραστικό πίνακα προβάλλονται πληροφορίες από την διεύθυνση: http://www.lmgd.philology.upatras.gr/index.php/el/research/modern-greek-dialects και στη συνέχεια ακουστικό υλικό από: http://amigredb.philology.upatras.gr/osources (διάρκεια 10')
  • 60.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 59 Κατόπιν αξιοποιείται ο ακόλουθος ψηφιακός πόρος από το φωτόδεντρο: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7008 Ακολουθεί συζήτηση και διερεύνηση των στάσεων των μαθητών απέναντι στις γεωγραφικές ποικιλίες. Μερικά από τα θέματα συζήτησης είναι τα εξής: - Υπάρχουν άτομα στο οικογενειακό περιβάλλον που χρησιμοποιούν ιδιώματα; - Σήμερα μιλάμε με τον ίδιο τρόπο που μιλούν η γιαγιά και ο παππούς; - Πώς τα ΜΜΕ προβάλλουν τα άτομα που χρησιμοποιούν στον λόγο τους ποικιλίες και τι στερεότυπα αναπαράγουν (αφελής, αμόρφωτος κ.ο.κ.); (Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως παραδείγματα τους τηλεοπτικούς ήρωες Αμαλία από το σίριαλ Παρά Πέντε ή διαφημίσεις vodafone Κίτσου και Τασούλας. Ωστόσο τα παρακάτω αποσπάσματα θα τα χρησιμοποιήσουμε μόνο σε περίπτωση που οι μαθητές δεν έχουν προφορική συμμετοχή καθώς στην παρούσα φάση είναι προτιμότερο οι μαθητές να συζητήσουν και να αναφερθούν σε δικά τους παραδείγματα). (διάκεια 10΄) Tέλος οι μαθητές συμπληρώνουν το παρακάτω φύλλο εργασίας (διάρκεια 15΄). Στην πρώτη άσκηση δεν αξιολογούνται καθώς τους ζητάμε να μαντέψουν απλώς αποσπάσματα από διάφορες διαλέκτους τις οποίες έχουμε φτιάξει με μορφή flash- card. Στη δεύτερη άσκηση τους ζητάμε να εντοπίσουν στο χάρτη τρεις περιοχές με διαλεκτική ποικιλία (τσακώνικα, Καλαβρία, Κρήτη κ.ά.). Στην τρίτη άσκηση τούς ζητάμε να κατασκευάσουν ένα κόμικ εμπνευσμένο από κάποια γεωγραφική ποικιλία ή να αναπαριστά στάσεις απέναντι στις ποικιλίες ή να μεταδίδει κάποιο μήνυμα για την ποικιλότητα στη γλώσσα. Τα καλύτερα κόμικ θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του σχολείου. Τέλος αξιολογούν την κατανόηση της διδακτικής ενότητας.
  • 61.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 60 Φύλλο Εργασίας 1. Επισκεφτείτε την παρακάτω διεύθυνση και προσπαθήστε να εντοπίσετε την προέλευση των παρακάτω φράσεων: http://www.cram.com/flashcards/--9610837 Δεν χρειάζεται να γράψετε την απάντησή σας, αφού η σωστή απάντηση βρίσκεται στο πίσω μέρος της κάρτας. 2. Με βάση τα όσα γνωρίζετε για τις διαλέκτους, εντοπίστε στο χάρτη τρεις περιοχές που είναι γνωστές για την ύπαρξη διαλεκτικής ποικιλίας, εντός ή εκτός Ελλάδας. Δημιουργήστε έναν φάκελο με τον τίτλο "διάλεκτοι" και τις περιοχές αυτές. Οι σημάνσεις θα πρέπει να περιέχουν επίσης εκτός από όνομα και παραπομπή σε ιστοσελίδα με πληροφοριακό υλικό για την κάθε διάλεκτο. Θα χρησιμοποιήσουμε το πρόγραμμα Google Earth. Οδηγίες: - Ξεκινήστε το πρόγραμμα και δημιουργήστε τρεις σημάνσεις μέρους (πινέζες) . Σε κάθε μια από αυτές τις σημάνσεις δώστε ένα όνομα, μία σύντομη περιγραφή και συνδέστε την με μια εικόνα από το διαδίκτυο ή μια ιστοσελίδα. - Για τη δημιουργία σήμανσης κάνετε κλικ στο εικονίδιο Σήμανση μέρους ή επιλέγετε από μενού Πρσθήκη (Add), Σήμανση μέρους (Placemark). Στο πλαίσιο διαλόγου που ανοίγει μπορείτε: o να ονομάσετε την περιοχή που επιλέξατε συμπληρώνοντας το πεδίο όνομα o να προσθέσετε μια περιγραφή για τη σήμανση συμπληρώνοντας το πεδίο περιγραφή (πληκτρολογήστε την περιγραφή σας στο μεγάλο πλαίσιο) o να συνδέσετε την τοποθεσία με μια ιστοσελίδα, πατώντας προσθήκη συνδέσμου και συμπληρώνοντας τη διεύθυνση URL του συνδέσμου - Οι σημάνσεις σας έχουν προστεθεί στο «Τα μέρη μου» (My Places) του block «Μέρη» (Places) στην αριστερή στήλη. Αρχικά, ο φάκελος είναι άδειος. - Δημιουργήστε έναν φάκελο (από το μενού Προσθήκη -> φάκελος) μέσα στον οποίο θα τοποθετήσετε τις σημάνσεις. (Κάντε αριστερό κλικ σε μία σήμανση και κρατώντας το πλήκτρο πατημένο, σύρετε τη σήμανση μέσα στον φάκελλο που δημιουργήσατε) - Αποθηκεύσετε τον φάκελο ως αρχείο με επέκταση .kmz (Κάνετε δεξί κλικ πάνω στον φάκελλο -> Αποθήκευση μέρους ως και δίνετε ένα όνομα στο αρχείο). - Αποθηκεύστε τον φάκελο ως αρχείο με επέκταση .kmz
  • 62.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 61 3. Δημιουργήστε ένα κόμικ με θέμα τις γεωγραφικές ποικιλίες. (Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κόμικ για να περάσετε το δικό σας μήνυμα σχετικά με την ποικιλομορφία στη γλώσσα μας). Το κόμικ σας να έχει 3 κουτιά διαλόγου. Θα χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα Toondoo. Οδηγίες: - Αφού κάνετε Log in στο toondoo, πηγαίνετε στο οριζόντιο μενού κι επιλέξτε Toons > Create toon και στο νέο παράθυρο που ανοίγει, επιλέξτε ένα Layout με τουλάχιστον 3 κουτάκια. - Από το οριζόντιο μενού της επεξεργασίας (τα εικονίδια στο πάνω μέρος της οθόνης δεξιά από το εικονίδιο του ToonDoo), επιλέξτε το 2ο εικονίδιο - background, κάνοντας αρχικά αριστερό κλικ σε ένα θέμα και στη συνέχεια σύροντας το φόντο που επιθυμείτε μέσα στο αντίστοιχο κουτάκι. (Μπορείτε να σύρετε το ίδιο ή διαφορετικό φόντο για κάθε κουτάκι). Επιλέξτε 1-2 χαρακτήρες για κάθε κουτάκι, από το 1ο εικονίδιο - characters, κάνοντας αρχικά αριστερό κλικ σε ένα στυλ χαρακτήρα και στη συνέχεια σύροντας τη φιγούρα που επιθυμείτε στο αντίστοιχο κουτάκι. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από χαρακτήρες, τους οποίους μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο κόμικ σας. Μπορείτε, αν θέλετε, να εισάγετε και δικές σας εικόνες. Από τα εικονίδια που βρίσκονται κάτω από τα κουτάκια όπου δημιουργείτε το κόμικ σας (shrink, enlarge, clone, flip, rotate κλπ.), μπορείτε να επιδράσετε στους χαρακτήρες, στο φόντο και στα κείμενα αλλάζοντας το μέγεθος, περιστρέφοντάς τα, κάνοντας διαγραφή κ.α. αφού πρώτα επιλέξετε με αριστερό κλικ που θέλετε να κάνετε κάποια αλλαγή. Προσθέστε λόγια στο κάθε κουτάκι σας, χρησιμοποιώντας από το οριζόντιο μενού το 4ο εικονίδιο Texts. Μπορείτε να γράψετε ό,τι θέλετε, αν χρησιμοποιήσετε Αγγλικά. Αν όμως θέλετε τα κείμενά σας να είναι στα Ελληνικά, τότε από το εικονίδιο Texts πρέπει να επιλέξετε το εικονίδιο Foreign Text (2η σειρά 1ο αριστερά). Όταν τελειώσετε, από το main menu, το οποίο βρίσκεται πάνω αριστερά στο εικονίδιο του ToonDoo (Start here), επιλέξτε το Save για αποθήκευση. Στο παράθυρο που εμφανίζεται, συμπληρώστε τον τίτλο του κόμικ σας, στα Options επιλέξτε Publish to the world!, συμπληρώστε ότι άλλο θέλετε (περιγραφή ή ετικέτα) και πατήστε το Publish. Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί με τη φράση «Your Toondoo is ready» πατήστε ΟΚ.
  • 63.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 62 Για να μάθετε τη διεύθυνση (σύνδεσμο) του κόμικ σας και να μας τη γνωστοποιήσετε, πηγαίνετε στο http://www.toondoo.com/ και επιλέξτε Toons > My ToonDoos. - Tα πιο ευφάνταστα κόμικ θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του σχολείου μας. 4. Πόσο καλά θεωρείτε ότι αφομοιώσατε τα παρακάτω στοιχεία της ενότητας ; Πόσο καλά κατανοώ τους όρους διάλεκτος, ιδίωμα, γεωγραφική ποικιλία Άριστα Πολύ καλά Καλά Σχεδόν καλά Μέτρια Ποιά είναι η στάση μου απέναντι σε άτομα που χρησιμοποιούν γεωγραφικά ιδιώματα στον λόγο τους; Θετική Μάλλον θετική Ουδέτερη Μάλλον αρνητική Αρνητική
  • 64.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 63 Εικαστικά Β΄ Δημοτικού – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08 Τίτλος: Γραμμές και σχήματα Τάξη: Β΄ Δημοτικού Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Στόχοι Αναμένεται οι μαθητές:  Να διακρίνουν και να ονομάζουν τα είδη γραμμών και τα βασικά σχήματα χρησιμοποιώντας τη σωστή ορολογία.  Να αναγνωρίσουν τις γραμμές και τα σχήματα ως βασικά στοιχεία στη φύση και στην τέχνη.  Να γνωρίσουν το έργο του Albrecht Dürer (1471–1528) «Ρινόκερος».  Να περιγράφουν ένα εικαστικό έργο με τη χρήση απλών όρων τέχνης αναγνωρίζοντας τα μορφολογικά στοιχεία ενός πίνακα.  Να γνωρίσουν την εφαρμογή Sketchbook και να δημιουργήσουν ένα έργο με αυτήν.  Να αναπτύξουν τη λεπτή τους κινητικότητα.  Να καλλιεργήσουν την αισθητική και τη φαντασία τους. Συνοπτική περιγραφή Ο εκπαιδευτικός προβάλλει κεντρικά στον βιντεοπροβολέα από το ψηφιοποιημένο βιβλίο μαθητή τάξης Α΄ και Β΄ δημοτικού Εικαστικών (ενότητα Α1), εικόνες της φύσης και προτρέπει τους μαθητές να παρατηρήσουν τις γραμμές που ξεχωρίζουν: https://bit.ly/2NCO4T1. Στη συνέχεια προβάλλει διαφορετικά είδη γραμμών καθώς και τα βασικά σχήματα και ρωτάει τους μαθητές εάν γνωρίζουν πώς ονομάζονται. Ο εκπαιδευτικός αναφέρει τη σωστή ορολογία των γραμμών και των σχημάτων (ευθεία, οριζόντια, κάθετη, διαγώνια, κυματοειδής, τεθλασμένη, καμπύλη, σπειροειδής, κύκλος, τρίγωνο, τετράγωνο, ορθογώνιο). Στη συνέχεια προβάλει το έργο του Albrecht Dürer (1471–1528) «Ρινόκερος» και τους αφηγείται συνοπτικά την ιστορία του έργου. Έπειτα καλεί τους μαθητές να αναλύσουν μορφολογικά το έργο κάνοντάς τους μια σειρά ερωτήσεων.
  • 65.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 64 Έχει χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης γραμμές; Ποια είδη γραμμών βλέπετε; Έχουν όλες οι γραμμές το ίδιο πάχος; Έχει χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης σχήματα; Ποια σχήματα ξεχωρίζετε; Τι χρώματα βλέπετε στο έργο; Ο εκπαιδευτικός δείχνει στους μαθητές το έργο του Dürer απλοποιημένο (βλ. παρακάτω σχήμα), μόνο με περιγράμματα και τους εξηγεί τη δραστηριότητα που θα κάνουν στη συνέχεια: ότι θα δημιουργήσουν και αυτοί ένα παρόμοιο έργο και πρέπει να γεμίσουν κάθε σχήμα του ρινόκερου με διαφορετικό είδος γραμμής ή διαφορετικό σχήμα με τη χρήση του μαύρου χρώματος και του μολυβιού, με την βοήθεια όμως της εφαρμογής Sketchbook (https://sketchbook.com). Καθοδηγεί τους μαθητές να μπουν στην εφαρμογή και τους εξηγεί τη χρήση των βασικών εργαλείων. Αφού ολοκληρώσουν την εργασία οι μαθητές αποθηκεύουν τα έργα που δημιούργησαν στην επιφάνεια εργασίας. Σε επόμενο μάθημα μπορούν να εκτυπώσουν τα έργα, να κόψουν το περίγραμμα του ρινόκερου, να το κολλήσουν σε μαύρο χαρτόνι canson Α4 και να τα κρεμάσουν στην τάξη τους.
  • 66.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 65 Εικαστικά Β΄& Γ΄ Γυμνασίου – Ανδρέου Αικατερίνη, ΠΕ08 Φτιάχνουμε τον δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών – χρονομηχανή Τέχνης Γνωστικά αντικείμενα: Εικαστικά – Ιστορία της Τέχνης – Γεωγραφία – Αγγλικά – Πληροφορική – Ανθρωπογεωγραφία – Μουσική – Ιστορία Τάξεις: Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου (και Α΄ Γυμνασίου, εάν το επίπεδο αγγλικών και γνώσης υπολογιστών το επιτρέπει ) Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (1 διδακτική ώρα) Χώρος: Αίθουσα πληροφορικής Εποπτικά μέσα – multimedia - υλικά:  Υπολογιστές, προτζέκτορας ,οθόνη προβολής ή διαδραστικός πίνακας, μολύβι, γόμα, ψηφιακά και αναλογικά φύλλα εργασίας.  Προετοιμασμένες ψηφιακές εικόνες (1. Παγκόσμιος πολιτικός χάρτης, 2. Απλή χρονογραμμή ιστορίας μεγάλων πολιτισμών και κινημάτων της ιστορίας τέχνης), προετοιμασία thinglink ως ψηφιακό παγκόσμιο πολιτικό χάρτη. (Μπορεί να γίνει και με γεωγραφικό όπου αναγράφονται οι σημερινές χώρες, αλλά εάν η μικροδραστηριότητα, όπως αναφέρεται παρακάτω, γίνει σε παραλλαγή, π.χ. εστιασμένη σε συγκεκριμένη εποχή ή περιοχή, φυσικά ο χάρτης θα πρέπει να είναι ο ανάλογος).  Προετοιμασία playlist βίντεο από το youtube με κομμάτια βασισμένα σε στοιχεία για την προϊστορική εξω-ευρωπαϊκή μουσική (χαλαρού ρυθμού και έντασης, κατά προτίμηση υποβλητικά) που θα παίζει κατα τη διάρκεια της εισαγωγής και έρευνας των μαθητών στην τάξη και ανάρτησης των εργασιών τους. Εάν το επιθυμούν οι ίδιοι μπορεί να συνεχιστεί και στην παρουσίασή τους. Παράδειγμα σχετικών βίντεο μουσικής: https://www.youtube.com/watch?v=XzTBNfQ7_GA, https://www.youtube.com/watch?v=aHRud455ht4, https://youtu.be/-AKedKrxoLI?t=77, https://youtu.be/DBhB9gRnIHE?t=2 Ψηφιακά εργαλεία - ιστότοποι: Metropolitan Museum of Art online interactive Timeline of Art History , thinglink, youtube, google docs (εάν το ερωτηματολόγιο για αυτοαξιολόγηση μαθητή γίνει σε ψηφιακή online εκδοχή).
  • 67.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 66 Οργάνωση διδασκαλίας – προετοιμασία: Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθουν υπόψη: Οι μαθητές να γνωρίζουν σχετικά καλά αγγλικά, να έχουν βασικές γενικές γνώσεις για χρονικές ιστορικές περιόδους,να έχουν βασικές γνώσεις παγκόσμιας γεωγραφίας και ικανότητα αναζήτησης και προσανατολισμού σε παγκόσμιο χάρτη, να μπορούν με ευκολία να περιηγηθούν σε ιστοσελίδα με υποσελίδες και εφαρμογές, να «κατεβάζουν» ψηφιακό υλικό όπως εικόνες στην επιφάνεια του υπολογιστή και να ανατρέχουν σε αυτές, να συλλέγουν πληροφορίες κειμένου και link με copy paste, γνώση χρήσης thinglink, να έχουν υπολογιστή και πρόσβαση στο διαδίκτυο για την απάντηση του ερωτηματολογίου αυτοαξιολόγησης (εάν γίνει ψηφιακό) μετά το τέλος της δραστηριότητας. Έχουμε προετοιμάσει τα εξής ψηφιακά φύλλα εργασίας, και έχουμε εκτυπώσει το 2ο Φύλλο Εργασίας - Ερωτηματολόγιο Β τουλάχιστον, μιας και θα επισχεδιαστεί με μολύβι: 1ο Φύλλο Εργασίας: «Φτιάχνουμε το δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών - χρονομηχανή Τέχνης» ψηφιακό, το οποίο δίνεται την ώρα της δραστηριότητας. Το αρχείο το ανοίγουν από τον υπολογιστή στην αρχή του μαθήματος (το έχουμε βάλει στην επιφάνεια εργασίας όλων των υπολογιστών με ευδιάκριτο τίτλο) 2ο Φύλλο Εργασίας: «Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα πράγματα...» (online ή εκτυπωμένο) αυτοαξιολόγησης και ανατροφοδότησης για το σπίτι 3ο Φύλλο Εργασίας: «Ερωτηματολόγιο Β΄ – Για να δούμε τι μας έμεινε...» (εκτυπωμένο για να σχεδιαστεί) αξιολόγησης αποτελεσμάτων μαθήματος και ανατροφοδότησης Διδακτικοί – Παιδαγωγικοί στόχοι: - Συνειδητοποίηση της αξίας της συνεργασίας στη συγκέντρωση πληροφοριών για σφαιρική γνώση - Καλλιέργεια ερευνητικού πνεύματος - Αποδοχή του διαφορετικού - Εμπλουτισμός των ερεθισμάτων για προσωπική έκφραση και δημιουργία - Ενεργοποίηση της ενστικτώδους ανάγνωσης έργων τέχνης και παράλληλα καλλιέργεια της αξιολόγησης πληροφοριών και μελέτης έργων τέχνης με συγκεκριμένα ιστορικά, πολιτιστικά, κοινωνικά, γεωγραφικά, οικονομικά, κλπ κριτήρια που τίθενται. - Συναίσθηση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς - Καλλιέργεια αισθήματος ότι είναι μέρος μίας πολυπολιτισμικής παγκόσμιας οικογένειας
  • 68.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 67 - Ανάπτυξη ομαδοσυνεργατικών δεξιοτήτων - Συνειδητοποίηση της, από την προϊστορική εποχή, πολυσύνθετης μεταφοράς και αλληλεπίδρασης πολιτισμικών στοιχείων στην ανθρώπινη ιστορία. Γνωστικοί στόχοι: - Εισαγωγή στην παγκόσμια τέχνη - Εισαγωγή στην εικαστική, ιστορική και αρχαιολογική ορολογία στα αγγλικά - Εισαγωγή στην εξω-ευρωπαϊκή τέχνη - Εισαγωγή στην ανθρωπογεωγραφία - Επανάληψη και ανατροφοδότηση των γνώσεων περί έννοιας παραστατικού, αφαιρετικού και αφηρημένου, καθώς και υπενθύμιση-ανακεφαλαίωση βασικών γνώσεων για κινήματα τέχνης. - Γνωριμία με ποικίλα άγνωστα έργα τέχνης από όλο τον πλανήτη - Αναγνώριση διαφορετικών ειδών τέχνης - Δημιουργία και αποτύπωση στη μνήμη μιας ενδεικτικής εικόνας – χάρτη της «γεωγραφίας της Τέχνης» - Σύνδεση τέχνης, χρόνου και τόπου - Παρατήρηση διαφορών και ομοιοτήτων μεταξύ μορφών τέχνης - Σύνδεση υλικών και τεχνοτροπιών σε σχέση με τη γεωγραφική, γεωλογική και ιστορική τοποθέτησή τους - Σύνδεση των γεωγραφικών θέσεων με τις επιρροές των καλλιτεχνικών ρευμάτων κάθε εποχής - Κατανόηση του πόσο περίπλοκη και δύσκολη διαδικασία είναι η μελέτη της ιστορίας, των συναρτήσεων του χρόνου και του τόπου, η ρευστότητα της ανθρωπογεωγραφίας. Γνωστικοί - Τεχνολογικοί Στόχοι: - Να γνωρίζει ο μαθητής έναν ενδεδειγμένο και οργανωμένο από επιστήμονες τρόπο αναζήτησης στο διαδίκτυο για τη μελέτη και συλλογή έγκυρου ψηφιακού υλικού για εργασίες, για σφαιρικότερη γνώση και ενημέρωση, αλλά και έμπνευση και ψυχαγωγία. - Να γνωρίσει μία από τις ιστοσελίδες μεγάλων Μουσείων παγκόσμιας τέχνης και να αποκτήσει ικανότητα χρήσης των βάσεων δεδομένων τους, ειδικών εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών και –ενίοτε– διαδραστικών υπο-ιστοτόπων τους.
  • 69.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 68 - Να μπορεί να διακρίνει τις επιστημονικά εμπεριστατωμένες επίσημες πολιτιστικές ιστοσελίδες ιδρυμάτων και μουσείων έναντι τυχαίων αποτελεσμάτων και να κάνει ένα αδρό «φιλτράρισμα» πληροφοριών. - Να χρησιμοποιεί το thinglink (ή παρόμοιες εφαρμογές) για τη δημιουργία ψηφιακού διαδραστικού χάρτη για χρήση εντός και εκτός σχολείου. Μεθοδολογική προσέγγιση: Ανακαλυπτικό μοντέλο, εποικοδομητικό μοντέλο, μετωπική διδασκαλία. Οργάνωση της τάξης: Ομαδικά (ομαδοποίηση ανά γεωγραφική περιοχή) - Σε μορφή Σεμιναρίου ( κάθε ομάδα παρουσιάζει τα έργα τέχνης της, την περιοχή και την εποχή τους ) - Ατομικά σε περίπτωση μικρού τμήματος με ατομικά φύλλα εργασίας αλλά ομαδική ανάρτηση στο thinglink. Σύντομη περιγραφή Σε αυτή τη μικροδραστηριότητα ο/η εκπαιδευτικός εμπνέει τα παιδιά να γίνουν ερευνητές και ταξιδιώτες στον χρόνο φτιάχνοντας ένα χάρτη θησαυρών. Έργα τέχνης, αρχαίοι θησαυροί, που μας διδάσκουν ανθρωπογεωγραφία και ιστορία των πολιτισμών όλου του πλανήτη. Η δημιουργία του χάρτη αυτού θα δημιουργήσει ένα χάρτη-χρονομηχανή, που επίσης μας ταξιδεύει στον χρόνο, αφού βλέπουμε τι έργα τέχνης δημιουργούσαν από την προϊστορική μέχρι και αρχαία εποχή στα μέρη που σήμερα έχουν άλλες ονομασίες και είναι σύγχρονα κράτη. Αυτοί οι θησαυροί που ανακαλύπτουμε και βάζουμε στον χάρτη μας δεν αποτιμώνται σε χρήματα αλλά σε γνώση της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Εστιάζουμε στην εξω- ευρωπαϊκή τέχνη, που μας είναι άγνωστη, και κινούμαστε από την προϊστορική μέχρι την ύστερη αρχαιότητα, που είναι η πιο μυστηριώδης, στα πλαίσια της εκάστοτε online ψηφιακής συλλογής έργων τέχνης που έχουμε επιλέξει με προσοχή για τους μαθητές. Παράλληλα η μουσική επένδυση της δραστηριότητας δημιουργεί «χώρο» και «χρόνο» διαφορετικό από τις άλλες διδακτικές ώρες και εμπνέει και υποβάλλει τους μαθητές δημιουργώντας μία αίσθηση «κινηματογραφικού» μυστηρίου. Επίσης έρχονται σε επαφή με αρχαίες μουσικές εξωευρωπαϊκών χωρών. 1. Ο καθηγητής παρουσιάζει εν συντομία για την εύρεση των θησαυρών τον τρόπο επιλογής έγκυρων ιστοσελίδων για την ιστορία της Τέχνης με άρτια επιστημονική υποστήριξη, και τον απλούστερο τρόπο σταχυολόγησης υλικού με την ασφάλεια ενός επίσημου ιστοτόπου. Οι μαθητές παράλληλα, αφού χωριστούν σε ομάδες ανάλογα με τις περιοχές και εποχές που τους ανατίθενται, ανοίγουν τα ψηφιακά φύλλα εργασίας που βρίσκονται στην επιφάνεια εργασίας τους. (10΄)
  • 70.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 69 2. Οι μαθητές στη συνέχεια επιλέγουν έργα Τέχνης με τις πληροφορίες τους και τα ανάλογα link πηγών, τα συλλέγουν, ομαδοποιούν και αναρτούν σε ψηφιακό παγκόσμιο διαδραστικό χάρτη thinglink στη θέση της σημερινής χώρας που γεωγραφικά βρίσκεται το μέρος που βρέθηκαν – δημιουργήθηκαν. (20΄) 3. Κάθε ομάδα κάνει μία σύντομη περιγραφή. Συζήτηση και σύγκριση των ευρημάτων τους μεταξύ τους, με τις άλλες περιοχές. (15΄) Αναλυτική περιγραφή Α΄ Φάση – Εισαγωγή – Αφόρμηση (10΄) Στους ανοιχτούς υπολογιστές οι μαθητές ανοίγουν το 1ο Φύλλο Εργασίας της μικροδραστηριότητας που έχει αποθηκεύσει στην επιφάνεια εργασίας ο/η καθηγητής/τρια εκ των προτέρων. (βλ. 1ο φύλλο εργασίας παρακάτω). Ο/η εκπαιδευτικός προσεγγίζει τους μαθητές κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τους κάνοντας μία εισαγωγή με την έννοια του χάρτη θησαυρού και του θησαυρού ως αντικείμενο τέχνης ιστορικής σημασίας και επιστημονικής έρευνας και όχι τυχοδιωκτισμού. Οι μαθητές κατανοούν ότι οι ίδιοι θα ανακαλύψουν τα σημαντικά άγνωστα και ανυπολόγιστης καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας έργα τέχνης. Είναι οι ερευνητές και θα πρέπει να βρουν τα σημαντικά αυτά έργα που αξίζουν να μπουν στην συλλογή τους και να μας ταξιδέψουν με αυτά σε άλλες εποχές. Αναφερόμαστε στην έννοια του θησαυρού – στοιχείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και των έργων τέχνης που μας ταξιδεύουν στο άγνωστο παρελθόν μας. Στη συνέχεια ο/η εκπαιδευτικός παρουσιάζει εν συντομία τρόπο επιλογής έγκυρων ιστοσελίδων για την ιστορία της Τέχνης με άρτια επιστημονική υποστήριξη, και τον απλούστερο τρόπο σταχυολόγησης υλικού με την ασφάλεια ενός επίσημου ιστοτόπου. Οι μαθητές παράλληλα χωρίζονται σε ζευγάρια σε τμήμα δύναμης 18 μαθητών (ή ομάδες δύο και τριών μαθητών σε μεγαλύτερα τμήματα μέχρι 25 μαθητών – οι περιοχές είναι 9 χωρίς την Ευρώπη στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα). Έτσι έχουμε δημιουργήσει ομάδες ανάλογα με τις περιοχές του διαδραστικού χάρτη της ιστοσελίδας που τους ανατίθενται. (Για παράδειγμα εδώ θα επιλέξουμε την Νότια Αμερική.) Παρουσιάζεται από τον/την καθηγητή/τρια επίσημος ιστότοπος Μουσείου Παγκόσμιας Τέχνης (ενδεικτικά έχει επιλεγεί το Μetropolitan Museum of Art - www.metmuseum.org, η σελίδα Met’s Heilbrunn Timeline of Art History - https://www.metmuseum.org/toah/chronology, και για την έυρεση έργου το https://www.metmuseum.org/toah/works/ κ.ά.).
  • 71.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 70 Β΄ Φάση - Οι μαθητές συλλέγουν και Γ΄ Φάση - Οι μαθητές αναρτούν (20΄) Κάθε ομάδα ανοίγει το 1ο ψηφιακό φύλλο εργασίας που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή που έχουν μπροστά τους. (Σε κάθε ομάδα ένας αναλαμβάνει αρχικά τη χρήση του υπολογιστή, για την ανεύρεση των έργων και το άνοιγμα των κατάλληλων σελίδων - στη συνέχεια οι μαθητές εναλλάξ αναρτούν και επεξεργάζονται τις επιλογές τους στον ψηφιακό χάρτη μας.) Ο άλλος μαθητής υποδεικνύει αυτά που επιλέγει και κρατούν ανοιχτές τις ανάλογες σελίδες. https://www.metmuseum.org/toah/works/ Κάθε ομάδα μαθητών επιλέγει δύο έργα τέχνης το λιγότερο από τη γεωγραφική περιοχή που τους ανατέθηκε με τα εξής κριτήρια:  Να είναι εκτός Ευρώπης και από 8000 π.Χ. μέχρι το 100 μ.Χ. (δυνατότητες φιλτραρίσματος που δίνει η ιστοσελίδα)  Να τους είναι τελείως άγνωστα.  Να είναι τα έργα από διαφορετικές εντελώς μεταξύ τους εποχές  Είτε να τους αρέσουν είτε να τους φαίνονται παράξενα και ιδιαίτερα, ακόμα και «άσχημα» αλλά να τους κινούν την περιέργεια.  Από τις περίεργες λέξεις που συναντούν οι μαθητές επιλέγουν μία για να ονομάσουν την ομάδα τους ή ακόμα και τα μέλη. (π.χ. μία ομάδα της Νοτίου Αμερικής μπορεί να ονομαστεί «Valdivia» από την φυλή που έφτιαξε το αγαλματίδιο – ειδώλιο που επιλέξαμε τυχαία παρακάτω) (Εδώ, ας πούμε, επιλέξαμε ενδεικτικά υποθέτοντας ότι μας ανατέθηκε η Νότιος Αμερική: «Double-headed figure, Date: 2300–2200 B.C., Geography: Ecuador Culture: Valdivia » 8000–2000 π.Χ. από Νότια Αμερική.)
  • 72.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 71 Αφού οι μαθητές επιλέξουν τα έργα: 1. Ανοίγουν τις εικόνες τους και τις κάνουν save as στην επιφάνεια εργασίας 2. Πηγαίνουν στον σύνδεσμο του φύλλου εργασίας για το thinglink χάρτη μας και πατούν το εικονίδιο με το μολυβάκι πάνω δεξιά («edit»). Βρίσκουν στον χάρτη την (σημερινή) χώρα προέλευσής του και πατούν εκεί για να δημιουργήσουν την ανάρτησή τους. https://www.thinglink.com/scene/1076145680109535235 3. Οι αναρτήσεις θα έχουν ως τίτλο την ονομασία του έργου με τη χρονολογία και τον γεωγραφικό χώρο, τη φωτογραφία του έργου και το link στην σχετική ανάρτηση του Μουσείου. Δ΄ Φάση – Σύντομη ομαδική παρουσίαση (15΄) Κάθε ομάδα γεωγραφικής περιοχής, με φορά του ρολογιού και σε σειρά όπως κάθονται στους υπολογιστές, σηκώνονται στον διαδραστικό πίνακα ή στον κεντρικό υπόλογιστή και οθόνη προβολής και μας εξηγούν περιληπτικά γιατί επέλεξαν αυτά τα συγκεκριμένα έργα και τι τους έκανε εντύπωση.
  • 73.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 72 Στο τέλος του μαθήματος δίνονται το 2ο και 3ο Φύλλο Εργασίας - ερωτηματολόγια Α΄ (“Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα πράγματα...”) και Β΄ (“Ερωτηματολόγιο Β΄ – Για να δούμε τι μας έμεινε...”) για το σπίτι. Αξιολόγηση της δραστηριότητας και των αποτελεσμάτων αυτής - Επανατροφοδότηση της διδασκαλίας – επαναπροσδιορισμός του σχεδίου – διορθωτικές επεμβάσεις – Κριτική ανάλυση της διδασκαλίας Μελετώντας τις αναρτήσεις των μαθητών μπορούμε να δούμε εάν επέλεξαν σωστά περιοχή και εποχή, μέσα στα πλαίσια που τους δόθηκαν και αν χρησιμοποίησαν σωστά τους συνδέσμους και τα ψηφιακά εργαλεία ώστε να κάνουμε διορθωτικές επεμβάσεις ή να αλλάξουμε κάποιες αρχικές κατευθύνσεις στην εισαγωγή σε επόμενα ανάλογα μαθήματα. Η συνεργασία, εάν πέτυχε, θα φανεί από τον τρόπο που ενήργησε ο καθένας ανάλογα με τον ρόλο του και αν βοήθησε ο ένας τον άλλο επαρκώς εκεί που υστερούσαν. Μελετώντας τη σύντομη αυτοαξιολόγηση των μαθητών – 2ο Φύλλο Εργασίας - ερωτηματολόγιο για τη δραστηριότητα και το 3ο Φύλλο Εργασίας–ανατροφοδότησης (βλέπε παρακάτω) – μπορούμε να δούμε εάν η διαδικασία πρέπει να επαναμελετηθεί και να απλοποιηθεί πριν τη χρησιμοποιήσουμε για άλλες δημιουργίες χαρτών με εποχές, κινήματα ή εκπροσώπους τέχνης κλπ. Συζητώντας κατά την παρουσίαση αλλά και σε επόμενο μάθημα που προχωράμε σε δημιουργικές εικαστικές ασκήσεις, διαπιστώνουμε εάν οι πληροφορίες τέθηκαν στον σωστό χρονικό και γεωγραφικό χώρο. Σημαντικές είναι οι παρατηρήσεις που θα κάνουμε σε ψυχολογικό - παιδαγωγικό επίπεδο στον τρόπο επιλογής των έργων από κάθε μαθητή. Εκπαιδευτικά αυτές οι επιλογές επίσης πρέπει να μας ωθήσουν σε ανάλογες κατευθύνσεις σχετικά με τη διδασκαλία της τέχνης στο συγκεκριμένο τμήμα, την έννοια του «ωραίου» και την προσέγγιση και ανάλυση έργων τέχνης. Σημαντικό είναι να δούμε και το κατά πόσο ενδιέφερε και εντυπωσίασε τα παιδιά η τεράστια πολιτιστική παγκόσμια κληρονομιά που τους είναι παντελώς άγνωστη, όπως και στους οικείους τους, και πώς αναθεωρούν την εικόνα που έχουν για το παρελθόν και την προϊστορία.
  • 74.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 73 Ερωτηματολόγιο για αξιολόγηση του μαθήματος - Αυτοαξιολόγηση μαθητή Στο τέλος της μικροδραστηριότητας μπορεί να δοθεί  link το 2ο Φύλλο Εργασίας – ψηφιακό ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης online (google docs) ή εκτυπωμένο με ερωτήσεις σχετικά με την δραστηριότητα αυτή με διαβάθμιση απάντησης : α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου  το 3ο Φύλλο Εργασίας για την ανατροφοδότηση και αξιολόγηση αποτελεσμάτων της δραστηριότητας.
  • 75.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 74 Φύλλα Εργασίας 1ο Φύλλο Εργασίας «Φτιάχνουμε το δικό μας Χάρτη Αρχαίων Θησαυρών - χρονομηχανή Τέχνης» Γεωγραφικός χώρος: Εποχή: Όνομα ομάδας: Μέλη: Τμήμα: Έργα τέχνης που επιλέχθηκαν (ονομαστικά): (τα παραπάνω τα συμπληρώνετε όταν έχετε όλα τα στοιχεία για τον χάρτη σας) H έρευνα ξεκινά! A. Περιηγηθείτε στις παρακάτω ιστοσελίδες όσο σας τις παρουσιάζει η καθηγήτριά σας: 1. Metropolitan Museum Of Art: www.metmuseum.org 2. Heilbrunn Timeline of Art History: https://www.metmuseum.org/toah/chronology 3. και για την εύρεση έργου το https://www.metmuseum.org/toah/works/
  • 76.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 75 Στον τελευταίο σύνδεσμο μένετε για την επιλογή περιοχής, εποχής και τελικά έργων. Πλοηγηθείτε με την βοήθεια της καθηγήτριάς σας στις επιλογές του μενού. B. Επιλέξτε τους θησαυρούς - έργα τέχνης σας ψάχνοντας σε τόπους και χρόνους μακρινούς! Είστε σε μία χρονομηχανή! (20 λεπτά) Κάθε ομάδα μαθητών επιλέγει δύο (2) έργα τέχνης από τη γεωγραφική περιοχή που σας ανατέθηκε με τα εξής κριτήρια: 1. Να είναι εκτός Ευρώπης και από 8000 π.Χ. μέχρι το 100 μ.Χ. 2. Να σας είναι τελείως άγνωστα. 3. Να είναι και τα τρία από διαφορετικές εποχές. 4. Να σας αρέσουν είτε να σας φαίνονται παράξενα μυστηριώδη ή ακόμα και άσχημα! 5. Από τις περίεργες λέξεις που συναντάτε στον τόπο και την εποχή που βρεθήκατε επιλέξτε μία λέξη και ονομάστε την ομάδα σας στο πάνω μέρος του φύλλου εργασίας! (π.χ. μία ομάδα της Νοτίου Αμερικής μπορεί να ονομαστεί «Valdivia» από την φυλή που έφτιαξε το αγαλματίδιο – ειδώλιο που επιλέξαμε τυχαία παρακάτω)
  • 77.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 76 Γ. Τα έργα, αφού τα επιλέξετε, τα αναρτάτε στο χάρτη θησαυρών μας ακολουθώντας τα εξής 3 βήματα: 1. Κατεβάζουμε μία εικόνα κάθε «θησαυρού» που επιλέξαμε και τις αποθηκεύουμε στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή. Κρατάμε τις σελίδες των έργων που βρήκαμε ανοιχτές όλες για να χρησιμοποιήσουμε με copy paste τα link και τα στοιχεία κειμένου στην περιγραφή των έργων. 2. Πηγαίνουμε στον σύνδεσμο του φύλλου εργασίας για το thinglink χάρτη θησαυρών μας https://www.thinglink.com/scene/1076145680109535235 και πατάμε το εικονίδιο με το μολυβάκι πάνω δεξιά («edit»). Βρίσκουμε στον χάρτη την (σημερινή!) χώρα προέλευσής του και πατάμε εκεί για να δημιουργήσουμε την ανάρτησή μας! 3. Η ανάρτηση πρέπει να περιλαμβάνει  Την εικόνα του «θησαυρού» - έργου τέχνης  Τίτλο: τον τίτλο του όπως είναι στα αγγλικά (με copy paste από τον τίτλο της ιστοσελίδας του εργου τέχνης )  Υπότιτλο: τις πρώτες βασικές πληροφορίες της περιγραφής του από την ιστοσελίδα του Μουσείου όπως είναι στα αγγλικά με copy paste (χρόνος, τόπος,υλικό κλπ)  και το link του αντικειμένου στην ιστοσελίδα που το βρήκατε Δ. Ερευνητές... Παρουσιάστε τα ευρήματά σας στον χάρτη θησαυρού – χρονομηχανή!!! Κάθε ομάδα σηκώνεται στον πίνακα ή στον κεντρικό υπόλογιστή και οθόνη προβολής και μας παρουσιάζεται με το όνομά της, πού το βρήκε και τι σημαίνει, με ποια περιοχή ή με ποιες εποχές ασχολήθηκε περιληπτικά, γιατί επιλέξατε αυτά τα συγκεκριμένα έργα και τι σας έκανε εντύπωση!
  • 78.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 77 Ε. Ερευνητές... Απαντήστε!!! Μετά το τέλος του μαθήματος, από το σπίτι απαντήστε ο καθένας ξεχωριστά στα ερωτηματολόγια που θα σας δοθούν: «Ερωτηματολόγιο Α΄ – Πώς τα είδα τα πράγματα...» και Ερωτηματολόγιο Β΄ – «Για να δούμε τι μας έμεινε...»
  • 79.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 78 2ο Φύλλο Εργασίας Ερωτηματολόγιο Α΄ «Πώς τα είδα τα πράγματα...» 1. Πόσο δυσκολεύτηκες με τη γλώσσα και ειδικότερα με τους αγγλικούς τίτλους έργων και εποχών στην αναζήτηση; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 2. Πόσο δυσκολεύτηκες στο να κατανοήσεις πώς λειτουργεί η ιστοσελίδα του Μουσείου και να βρεις την περιοχή που σου ανατέθηκε; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 3. Πόσο δυσκολεύτηκες στην αναζήτηση και επιλογή των έργων; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 4. Πόσο δυσκολεύτηκες στην ανάρτηση των έργων στον χάρτη; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 5. Πόσο ενδιαφέροντα σού φάνηκαν αυτά που βρήκες; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 6. Πόσο ευχαριστημένος/η είσαι με τον τρόπο που εσύ συνεργάστηκες; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 7. Πόσο ευχαριστημένος/η είσαι με τον τρόπο ανάρτησής τους στο χάρτη; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 8. Πόσο δυσκολεύτηκες να συγκεντρωθείς στην εργασία σου; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 9. Είχες πριν κάποια εικόνα της εκτός Ευρώπης προϊστορικής και αρχαίας τέχνης; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου 10. Θα σ’ ενδιέφερε να συνεχίσεις την αναζήτηση που έκανες σήμερα και σε άλλες περιοχές και εποχές του κόσμου; α. Πολύ β. Αρκετά γ. Λίγο δ. Καθόλου
  • 80.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 79 3ο Φύλλο Εργασίας Ερωτηματολόγιο Β΄ «Για να δούμε τι μας έμεινε...» 1. Πώς επέλεξες τα έργα που ανάρτησες; Τι σου τράβηξε το ενδιαφέρον σε αυτά; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 2. Περίγραψε ένα από τα έργα που διάλεξες που σου φάνηκε ποιο εδιαφέρον. Από τι υλικό είναι; Πώς νομίζεις ότι φτιάχτηκε; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 3. Σχεδίασε γρήγορα με μολύβι το αντικείμενο, όπως περίπου το θυμάσαι, σε ένα απλό σκίτσο με γραμμή.
  • 81.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 80 4. Γιατί υποθέτεις δημιουργήθηκε αυτό το έργο; Τι λες να ήθελε να εκφράσει ο καλλιτέχνης; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 5. Τι πιστεύεις ότι εξυπηρετούσε η δημιουργία του εκτός από την ανάγκη έκφρασης του καλλιτέχνη; Τι χρήση μπορεί να είχε σχετικά με τον τρόπο ζωής των ανθρώπων εκείνης της εποχής; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 6. Σημείωσε στο σχεδιάγραμμα που βλέπεις εκεί που περίπου νομίζεις ότι ανήκει χρονικά αυτό το έργο τέχνης που διάλεξες (αν δεν είναι στο σχεδιάγραμμα, κάνε δική σου σημείωση ακόμα και έξω από αυτό) και στη συνέχεια σημείωσε την περιοχή στον χάρτη:
  • 82.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 81 7. Γνωρiζεις αρκετά για την προϊστορία και την αρχαιότητα σε άλλες περιοχές του κόσμου; Αν δε γνωρίζεις πολλά, γιατί νομίζεις ότι συμβαίνει αυτό; Θα ήταν περιττό ή χρήσιμο ένα βιβλίο με παγκόσμια ιστορία Τέχνης σε όλα τα σχολεία του κόσμου; Δικαιολόγησε την απάντησή σου. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 8. Πώς σας φάνηκε η ιστοσελίδα του Μουσείου; Γνώριζες ότι υπάρχουν τέτοιες ιστοσελίδες Μουσείων με τόσο υλικό; Θα σ’ ενδιέφερε να βρεις και άλλες; Αν ναι, ποιων ειδών Μουσείων, πολιτιστικών ή ιστορικών ιδρυμάτων; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
  • 83.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 82 Θα θέλατε να επισκεφθείτε τα Μουσεία, να δείτε από κοντά αυτά τα έργα; Μήπως και τις χώρες που τα ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι; Ή σε μία από αυτές τις ανασκαφές; Γιατί; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Αν είχατε μία χρονομηχανή, πού θα πηγαίνατε (χωρίς να σας βλέπουν αν θέλετε!) και γιατί; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Πώς σου φάνηκε η μουσική υπόκρουση; Τι σου έκανε εντύπωση; Tι συναισθήματα σού προκάλεσε; Πώς σε επηρρέασε στην δημιουργία του χάρτη θησαυρών; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Αναρωτήθηκες από ποιες χώρες προέρχονται και ποια εποχή; Από πού και πότε νομίζεις προέρχονται; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Είχες ξανακούσει παρόμοια μουσικά κομμάτια; Αν ναι, πού; Αναγνώρισες κάποιο μουσικό όργανο; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
  • 84.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 83 Εάν θέλεις να μοιραστείς μαζί μας κάποιες άλλες σκέψεις που σου ενέπνευσε αυτή τη δραστηριότητα, γράψε εδώ!
  • 85.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 84 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79 Οδός Μάνου Χατζιδάκι Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (μία διδακτική ώρα) Σύσταση τάξης: 25 μαθητές Διδακτικοί στόχοι: Γνωστικοί στόχοι Ανάπτυξη δεξιοτήτων Να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο του Μ. Χατζιδάκι Εκτέλεση δίφωνου τραγουδιού Να γνωρίσουν την μελοποιημένη ποίηση Πειραματισμός σε γνωστά ελληνικά τραγούδια Αναζήτηση πληροφορίας Δημιουργία βίντεο Συνοπτική περιγραφή Τα παιδιά ακούν το ρεφρέν από το τραγούδι «Όνειρο των παιδιών της γειτονιάς» www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI από την «Οδό ονείρων» του Μ. Χατζιδάκι και τους ζητείται να αναγνωριστεί ο συνθέτης. Στη συνέχεια ακούν ολόκληρο το κομμάτι και το τραγουδούν στην αρχή μονοφωνικά. Κατόπιν διδάσκονται οι μαθητές τη δεύτερη φωνή και τραγουδούν ξανά δίφωνα. (10 λεπτά) Στη συνέχεια οι μαθητές παρακολουθούν το βίντεο του ΥΠ.Π.Ε.Θ. με τίτλο «Ταξίδι στον Πολιτισμό» και γνωρίζουν τη ζωή και το έργο του συνθέτη (25 λεπτά) Κατόπιν οι μαθητές μαθαίνουν το τραγούδι «Έλα πάρε μου τη λύπη» και τον «Τσάμικο» (10 λεπτά): https://freepartitoura.blogspot.gr/2013/03/blog-post_1117.html http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/mous_anth/kath_101_150.pdf Τέλος οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες των πέντε ατόμων και θα πάρουν ως εργασία να συγκεντρώσουν για τον Μ. Χατζιδάκι: 1. Πληροφορίες για τη ζωή του 2. Πληροφορίες για το έργο του 3. Πληροφορίες για τη βράβευσή του με όσκαρ μουσικής 4. Εικόνες από τον κινηματογράφο 5. Εικόνες από συναυλίες
  • 86.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 85 και, με βάση τις πληροφορίες που θα συλλέξουν, να φτιάξουν ένα μικρό βίντεο για τη ζωή και το έργο του Μ. Χατζιδάκι την επόμενη διδακτική ώρα χρησιμοποιώντας το Windows Movie Maker ή άλλο πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο. Φύλλο Εργασίας α) Ακούστε το ρεφρέν από το τραγούδι www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI και αναγνωρίστε τον συνθέτη. Τώρα ακούστε ολόκληρο το κομμάτι www.youtube.com/watch?v=uKxczyDqczI και τραγουδήστε το μονοφωνικά. Αφού έχετε διδαχθεί τη δεύτερη φωνή, τραγουδήστε πάλι το παραπάνω κομμάτι δίφωνα (10 λεπτά). β) Παρακολουθήστε το βίντεο του ΥΠ.Π.Ε.Θ. με τίτλο «Ταξίδι στον Πολιτισμό», ώστε να γνωρίσετε τη ζωή και το έργο του συνθέτη (25 λεπτά). γ) Μελετήστε το τραγούδι «Έλα πάρε μου τη λύπη» και τον «Τσάμικο» (10 λεπτά): https://freepartitoura.blogspot.gr/2013/03/blog-post_1117.html http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/mous_anth/kath_101_150.pdf δ) Χωριστείτε σε ομάδες των πέντε ατόμων και συγκεντρώστε για τον Μ. Χατζιδάκι (ανά ομάδα): 1. Πληροφορίες για τη ζωή του 2. Πληροφορίες για το έργο του 3. Πληροφορίες για τη βράβευσή του με όσκαρ μουσικής 4. Εικόνες από τον κινηματογράφο 5. Εικόνες από συναυλίες ε) Με βάση τις πληροφορίες που συλλέξατε, φτιάξτε ένα μικρό βίντεο για τη ζωή και το έργο του Μ. Χατζιδάκι την επόμενη διδακτική ώρα χρησιμοποιώντας το Windows Movie Maker ή άλλο πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο.
  • 87.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 86 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79 Τραγουδώντας Μάνο Λοΐζο Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική (σε ένα διαθεματικό πλαίσιο ιστορίας, εικαστικών) Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου Χρονική διάρκεια: 45 λεπτά (μία διδακτική ώρα) Στόχοι: Επιδιώκουμε οι μαθητές:  να γνωρίσουν σημαντικούς Έλληνες συνθέτες και στιχουργούς (σε αυτή τη φάση τον Μάνο Λοΐζο)  να γνωρίσουν καλύτερα τις λέξεις και το περιεχόμενο τραγουδιών που διδάσκονται και τραγουδούν  να εξοικειωθούν με εργαλεία web2.0  να αναπτύξουν δεξιότητες: πληροφοριακού και ψηφιακού γραμματισμού, συνεργασίας και καταμερισμού εργασιών, δημιουργικότητας και καινοτομίας  να αναστοχαστούν σχετικά με τα όσα έμαθαν Τι θα χρησιμοποιήσουμε:  Μουσική Γ΄ Γυμνασίου - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο): https://bit.ly/2vpRq6E και από το συγκεκριμένο βιβλίο, ιδιαιτέρως το κεφάλαιο: «Ο δρόμος του Μάνου Λοΐζου»: https://bit.ly/2EYVIBl  από το Ανθολόγιο Μουσικών Κειμένων το παρακάτω τραγούδι στη σελίδα 95: «Δέκα παλληκάρια»: https://bit.ly/2EXcUaw
  • 88.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 87 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ μ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Στους μαθητές θα δοθούν για επεξεργασία οι παρακάτω στίχοι από το τραγούδι: Δέκα παλληκάρια Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος Μουσική: Μάνος Λοΐζος Δέκα παλληκάρια στήσαμε χορό στου Καραϊσκάκη το κονάκι πέφταν τα ντουβάρια από το χορό κι από τις πενιές του Μιχαλάκη Κι όλη νύχτα λέγαμε τραγούδι για τη λευτεριά κι όλη νύχτα κλαίγαμε γοργόνα Παναγιά Και το βράδυ - βράδυ ήρθαν με τα μας Μάρκος Βαμβακάρης με Τσιτσάνη σμίξαν τα μπουζούκια και ο μπαγλαμάς με τον ταμπουρά του Μακρυγιάννη Κι όλη νύχτα λέγαμε ….. Έβαλα ένα βόλι στο καριόφιλο κι έριξα τη νύχτα να φωτίσει κι είπα να φωνάξουν το Θεόφιλο τον καημό μας για να ζωγραφίσει Κι όλη νύχτα λέγαμε …… Θα πρέπει οι μαθητές:  να χωριστούν σε 4 ομάδες (κάθε ομάδα θα αναλάβει από μία στροφή)  να μελετήσουν πολύ καλά τους στίχους που θα αναλάβουν, ώστε να σημειώσουν ό,τι άγνωστο έχουν και...  να φτιάξουν υπερσυνδέσμους για τις άγνωστες λέξεις που έχουν, τα ιστορικά πρόσωπα και τα στοιχεία της παράδοσης που θα εντοπίσουν στο κείμενο. Στους υπερσυνδέσμους ή θα υπάρχει επεξηγηματικό κείμενο, ή φωτογραφίες ή βιντεάκι, με τα οποία θα εξηγούν τα άγνωστα, μέχρι εκείνη τη στιγμή, ονόματα, όρους ή λέξεις.
  • 89.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 88 Για να κάνουν αυτή τη διαδικασία, οι μαθητές θα πρέπει να αποφασίσουν με συγκεκριμένα κριτήρια ποιες λέξεις/όρους θα κάνουν υπερσυνδέσμους και γιατί. Θα σκεφτούν συνεπώς μεταγνωστικά πάνω στην ίδια τους τη μάθηση. Στο τέλος θα προκύψει ένα υπερκείμενο, το οποίο θα μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά κατά τη μελέτη του συγκεκριμένου τραγουδιού και, μέσω τη ανάρτησής του στο ιστολόγιο της εκπαιδευτικού, επεξηγηματικά για όποιον θέλει να προσεγγίσει το τραγούδι. Μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών θα υπάρξει η συμφωνία ότι οι ομάδες θα σεβαστούν την εργασία που θα κάνει η κάθε ομάδα. Σε περίπτωση που θα χρειαστούν αλλαγές σε συγκεκριμένα σημεία, τότε αυτό θα γίνεται μετά από συνεννόηση μέσα στο μάθημα. Παρακάτω παραθέτουμε μια πιθανή μορφή της εργασίας των μαθητών: Δέκα παλληκάρια Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος Μουσική: Μάνος Λοΐζος Δέκα παλληκάρια στήσαμε χορό στου Καραϊσκάκη το κονάκι πέφταν τα ντουβάρια από το χορό κι από τις πενιές του Μιχαλάκη Κι όλη νύχτα λέγαμε τραγούδι για τη λευτεριά κι όλη νύχτα κλαίγαμε γοργόνα Παναγιά Και το βράδυ - βράδυ ήρθαν με τα μας Μάρκος Βαμβακάρης με Τσιτσάνη σμίξαν τα μπουζούκια και ο μπαγλαμάς με τον ταμπουρά του Μακρυγιάννη Κι όλη νύχτα λέγαμε …. Έβαλα ένα βόλι στο καριόφιλο κι έριξα τη νύχτα να φωτίσει κι είπα να φωνάξουν το Θεόφιλο τον καημό μας για να ζωγραφίσει Κι όλη νύχτα λέγαμε ….
  • 90.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 89 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. Χωριστείτε σε 4 ομάδες. 2. Μελετήστε τους στίχους του τραγουδιού και σημειώστε άγνωστες λέξεις ή έννοιες, άγνωστα ονόματα που θα εντοπίσετε σ’ αυτό. 3. Ψάξτε στο διαδίκτυο και βρείτε εικόνες, κείμενα, βίντεο που να αντιστοιχούν και εξηγούν όσα άγνωστα έχετε εντοπίσει. Θα πρέπει να προσέξετε τα πνευματικά δικαιώματα όλων αυτών. Ακόμη θα πρέπει τα βίντεο να είναι μικρής διάρκειας και οι εικόνες συγκεκριμένου μεγέθους, που εσείς θα ορίζετε κάθε φορά και τέλος... 4. Φτιάξτε υπερσυνδέσμους με τον παρακάτω τρόπο: α) τσεκάρουμε την άγνωστη λέξη, ώστε να γίνει υπερσύνδεσμος β) εντοπίζουμε την αντίστοιχη εξήγηση, που έχουμε βρει στο διαδίκτυο (εικόνα, ήχος ή κείμενο), αντιγράφουμε τη διεύθυνση (URL) και την επικολλάμε στο αντίστοιχο κουτάκι της λέξης. Πατάμε «o.k.» και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο για τις επόμενες λέξεις…. Θα πρέπει να σεβαστείτε την εργασία των συμμαθητών σας. Γι' αυτό, σε περίπτωση που επιθυμείτε να κάνετε αλλαγές στη δουλειά άλλων, θα πρέπει να προηγηθεί κατάλληλη συζήτηση στην τάξη.
  • 91.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 90 Σ Ε Ν Α Ρ Ι Α
  • 92.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 91 Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Βρόντου Βασιλική, ΠΕ06 Our city guide Τάξη: Στ΄ Δημοτικού Γλωσσικό επίπεδο: A1 / A2 Χρονική διάρκεια: 3-4 διδακτικές ώρες Στόχοι: Γνωστικοί 1. Να εξασκηθούν οι μαθητές στη χρήση του Present Simple 2. Να εμπεδώσουν λεξιλόγιο που συνδέεται με την ενότητα του βιβλίου και να το εμπλουτίσουν (αξιοθέατα, τουρισμός, δραστηριότητες) Τεχνογραμματικοί 1. Να μάθουν να πλοηγούνται στο διαδίκτυο, ώστε να αναζητούν συγκεκριμένες πληροφορίες και να μπορούν τις αξιολογούν. 2. Να καταγράφουν τις πληροφορίες που συγκεντρώνουν με τη βοήθεια επεξεργαστή κειμένου (word) 3. Να παρουσιάζουν τα ευρήματα τους σε ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων (padlet) Παιδαγωγικοί 1. Να ασκηθούν στην συνεργασία μέσα από τον ενεργό τους ρόλο στην ομάδα (cooperative learning) 2. Να μάθουν να αυτενεργούν μέσα από μια διαδικασία έρευνας στο διαδίκτυο (learner autonomy) 3. Να αναπτυχθεί η διαμεσολαβητική ικανότητα των μαθητών (mediation) Περιγραφή Το παρακάτω διδακτικό σενάριο σχεδιάστηκε να υλοποιηθεί στο τέλος της πρώτης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου (Unit 1 - “Our multicultural classroom” http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-F101/441/2922,11590/) και απευθύνεται σε μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Η τάξη αποτελείται από 18 μαθητές (10 κορίτσια και 8 αγόρια), οι οποίοι θα έχουν χωριστεί σε ομάδες των 4-5 παιδιών σε προηγούμενο χρόνο. Για την πραγματοποίηση του
  • 93.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 92 συγκεκριμένου σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί το εργαστήρι Η/Υ του σχολείου και βιντεοπροβολέας. Αρχικά, ο εκπαιδευτικός προβάλει με τον βιντεοπροβολέα ένα σύντομο βίντεο στους μαθητές με στόχο να κεντρίσει το ενδιαφέρον και να εισαγάγει το θέμα του σεναρίου (warmup activity). Στη συνέχεια −και πριν οι μαθητές καθίσουν στους υπολογιστές σε ομάδες− ο διδάσκων εξηγεί ότι αφού πλοηγηθούν στο διαδίκτυο για να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικές με την πόλη τους, θα δημιουργήσουν σε ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων (padlet) έναν τουριστικό οδηγό της πόλης τους. Προπαρασκευαστική δραστηριότητα (warmup activity) Ο εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές ότι θα παρακολουθήσουν ένα βίντεο με τίτλο “Kids View: What to do in London” https://www.youtube.com/watch?v=HrJNIUp2izQ στο οποίο τέσσερα παιδιά που ζουν στο Λονδίνο παρουσιάζουν την πόλη τους και τα αξιοθέατά της καθώς και τους τρόπους που μπορεί κάποιος να μετακινηθεί σε αυτήν. Αφού παρακολουθήσουν το βίντεο, οι μαθητές συζητούν γι’ αυτό, ενώ παράλληλα ο εκπαιδευτικός τούς θέτει ερωτήματα σχετικά με τα αξιοθέατα, κάποια ενδιαφέροντα μέρη για τα παιδιά, τους τρόπος μετακίνησης στην πόλη, σε ποια από αυτά θα πήγαιναν αν επισκέπτονταν το Λονδίνο κ.τ.λ. Ο διδάσκων θέτει ερωτήσεις του τύπου:  Which are the most interesting sights in London in your opinion?  What can you see in Madame Tussauds Museum?  Where does the Queen of England live?  What are the ways you can move around London?  What can you do in the South Bank? Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να επαναλάβουν λεξιλόγιο που έμαθαν κατά τη διάρκεια του Unit 1 και το οποίο θα τους χρειαστεί στην δημιουργία του τουριστικού οδηγού της πόλης τους καθώς και να χρησιμεύσει ως εισαγωγή στο θέμα και μια διαδικασία καταιγισμού ιδεών (brainstorming) για την επόμενη φάση. 1η φάση (1-2 διδακτικές ώρες) Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται στις ομάδες που έχουν διαμορφωθεί από πριν και ανοίγουν τους υπολογιστές. Ο διδάσκων έχει φροντίσει να έχει εισαγάγει τα φύλλα εργασίας στους υπολογιστές σε μορφή word. Ζητά από τους μαθητές να ανοίξουν το 1ο φύλλο εργασίας και να διαβάσουν την εκφώνηση της εργασίας. Ο
  • 94.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 93 εκπαιδευτικός συζητά με τους μαθητές το θέμα και εξηγεί/διευκρινίζει τι είναι αυτό που καλούνται να πράξουν οι ομάδες, τους στόχους και το τελικό προϊόν της εργασίας. Κατόπιν, οι ομάδες ανοίγουν το 2ο φύλλο εργασίας στο οποίο περιγράφονται οι δυο πρώτες δραστηριότητες (steps) που καλούνται να κάνουν οι μαθητές. Ο εκπαιδευτικός εξηγεί ότι οι μαθητές καλούνται να ανατρέξουν στους ιστοτόπους που περιλαμβάνονται στο step 1 και να ενημερωθούν για το τι θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει ένας τουριστικός οδηγός πόλης (sights, tours, where to stay/drink and eat) και να κρατήσουν σημειώσεις στον επεξεργαστή κειμένου (word) του υπολογιστή τους για το τι θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν στον δικό τους τουριστικό οδηγό (step 2). Σημειώνεται ότι οι μαθητές πριν ξεκινήσουν την αναζήτησή τους αναλαμβάνουν συγκεκριμένους ρόλους μέσα στην ομάδα, όπως αυτόν του χειριστή του Η/Υ, του συντονιστή, του γραμματέα. Αφού οι ομάδες ολοκληρώσουν τα δυο πρώτα βήματα, ο εκπαιδευτικός τούς ζητά να ανοίξουν το 3ο φύλλο εργασίας (step 3) όπου πλέον οι μαθητές κατευθύνονται να ανατρέξουν σε ιστοτόπους σχετικούς με την πόλη τους ώστε να αντλήσουν πληροφορίες και να κρατήσουν σημειώσεις με αυτά που πρόκειται να γράψουν στον τελικό τουριστικό οδηγό. Σε αυτή τη φάση θα καταλήξουν σε ένα προσχέδιο (draft), το οποίο οι ομάδες θα δουλέψουν επίσης στον επεξεργαστή κειμένου του υπολογιστή τους. Διευκρινίζεται πως −αν κρίνεται αναγκαίο από τον διδάσκοντα− το πρώτο μέρος της φάσης αυτής (αναζήτηση πληροφοριών στους ιστοτόπους και σημειώσεις) μπορεί να δοθεί ως εργασία για το σπίτι, όπου οι μαθητές μπορούν να δουλέψουν ομαδοσυνεργατικά −αν υπάρχει η δυνατότητα− ή μεμονωμένα και να ολοκληρώσουν το προσχέδιο στην τάξη. Εννοείται πως σε αυτήν την περίπτωση το 4ο φύλλο εργασίας θα δοθεί και σε έντυπη μορφή. Κατά τη διάρκεια της αναζήτησης των μαθητών στο διαδίκτυο, της συλλογής των πληροφοριών και της καταγραφής σημειώσεων, ο εκπαιδευτικός ελέγχει και παρακολουθεί την πορεία κάθε ομάδας, παρέχει διευκρινίσεις, ενθαρρύνει, καθοδηγεί και συντονίζει τις ενέργειες των μαθητών. 2η φάση (1-2 διδακτικές ώρες) Αφού ολοκληρώσουν τη συλλογή πληροφοριών για την πόλη τους και κρατήσουν σημειώσεις, οι ομάδες ανοίγουν το 4ο φύλλο εργασίας με τα επόμενα βήματα (steps 4 & 5). Σε πρώτη φάση (step 4), ανταλλάσσουν τα προσχέδια με τις σημειώσεις τους, αφού πρώτα τα εκτυπώσουν με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού, συζητούν τα κοινά σημεία και τις διαφορές, διορθώνουν και προτείνουν αυτά που τελικά θα συμπεριλάβουν στον τουριστικό οδηγό της πόλης τους. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σ’ αυτό το στάδιο είναι σημαντικός, καθώς θα πρέπει να ενθαρρύνει
  • 95.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 94 και να καθοδηγήσει τις ομάδες προς το τελικό αποτέλεσμα, παρέχοντας ανατροφοδότηση και βοήθεια όταν ζητηθεί από τις ομάδες των μαθητών. Στην τελική φάση (step 5) οι ομάδες, από τους υπολογιστές τους, μπαίνουν στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων που έχει διαμορφώσει από πριν ο εκπαιδευτικός και εισάγουν τις πληροφορίες που έχουν συγκεντρώσει για την πόλη τους (αξιοθέατα, τρόποι μετακίνησης, δραστηριότητες) γράφοντας τα ονόματά τους σε κάθε ανάρτηση. Επιπλέον, ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει τους μαθητές να εισάγουν εικόνες/βίντεο (δικά τους ή από το διαδίκτυο), κάποια από τα links που τους δόθηκαν στο τρίτο βήμα της εργασίας (step 3) και ό,τι άλλο θεωρούν σημαντικό για να ολοκληρώσουν τον τουριστικό τους οδηγό. Αυτή η διαδικασία μπορεί να συνεχιστεί και ως εργασία για το σπίτι (σε αυτήν την περίπτωση, δίνεται το 4ο φύλλο εργασίας και σε έντυπη μορφή στους μαθητές). Ο διδάσκων βοηθά τους μαθητές με τις αναρτήσεις τους, την εισαγωγή των κατάλληλων εικόνων και links και συμμετέχει στη διαμόρφωση του τουριστικού οδηγού. Αξιολόγηση μαθητών Τα μέλη κάθε ομάδας θα αξιολογηθούν με βάση την προσωπική τους δουλειά και τον βαθμό της συμμετοχής τους σε όλη την διαδικασία, κατά την πλοήγηση στο διαδίκτυο για τη συγκέντρωση των πληροφοριών, για την συνεργασία τους τόσο με τα μέλη της ομάδας τους όσο και με τις υπόλοιπες ομάδες στην φάση της ανταλλαγής και συζήτησης των σημειώσεων που συγκέντρωσαν για να καταλήξουν στο τελικό προϊόν (step 4). Επιπλέον, θα αξιολογηθούν για τη χρήση της αγγλικής γλώσσας τόσο στον γραπτό τους λόγο όσο και στις μεταξύ τους συνομιλίες κατά την διάρκεια της αναζήτησης και της συγκέντρωσης των πληροφοριών από το διαδίκτυο. Kαι τέλος για την συμβολή τους στην ολοκλήρωση του τουριστικού οδηγού της πόλης τους λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπ’ όψιν την πρωτοτυπία, τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των ομάδων στο τελικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτόν τον λόγο και με στόχο να γνωρίζουν οι μαθητές πώς ακριβώς θα αξιολογηθούν και κατά την διάρκεια των δραστηριοτήτων αλλά και ως προς το τελικό τους αποτέλεσμα, ο εκπαιδευτικός στην πρώτη φάση του συγκεκριμένου σεναρίου και αφού παρουσιάσει το 1ο φύλλο εργασίας και συζητήσει με τους μαθητές αυτό που καλούνται να δημιουργήσουν, μπορεί να τους δώσει στη συνέχεια έντυπο με τους τρόπους που θα αξιολογηθούν:
  • 96.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 95 Evaluation of your work Each member of your group will be evaluated for his/her personal work and participation in the completion of the task and the creation of the city guide of Pyrgos. You will be assessed as to your participation in the whole process, in the search through the internet to find the information and how much you collaborated both with the members of your team and with the others to make your final decisions. Finally, you will be assessed as to the kind of language you used throughout the activities and of course for your creativity and use of imagination in the final task. Remember! It is important to be an active member of your group to create an imaginative guide of your city!!
  • 97.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 96 1ο φύλλο εργασίας “Our city guide” A group of students from England are planning to visit Pyrgos with their teachers this summer but before doing so they would like to learn some information about the town. They have already read some online guides but they are mostly interested in gathering the information from local students who could also give them information on some places they themselves enjoy visiting!! Your task is to collect as much information as you can and create an online city guide for them. You could include places of interest in the surrounding area, things someone your age can do in Pyrgos, some must-see archaeological sites, places to eat and have fun and of course anything else you believe is important!
  • 98.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 97 2ο φύλλο εργασίας Steps Step 1 Take a look at the following leaflets and links of different city guides around the world to understand what is usually included in them! Liverpool: https://bit.ly/2KuPKfH California: https://bit.ly/2JLwCc0 London: https://www.visitlondon.com/ New York: https://www.nycgo.com/ Madrid: https://bit.ly/2I7j0uK Step 2 Discuss about the topics/headlines you are going to include in your city guide. Make a final decision about the ones you are writing about. 3ο φύλλο εργασίας Step 3 After you have selected your topics/headlines, look for information about your city in the following links. Some of the links are in Greek-read and then write what you need in your own words. (Do not translate!!) https://www.vivliothiki-pirgou.gr/aksiotheata http://www.visitgreece.gr/en/mainland/olympia http://bit.ly/2p813l2 http://en.cityofpyrgos.gr/ http://www.katakolo.info/el/
  • 99.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 98 4ο φύλλο εργασίας Step 4 Each group reads the others’ draft and makes suggestions or corrections. Step 5 Go to the following link: https://padlet.com/vassovrd/cityguide Write your names and add your topics/headings, sentences, paragraphs or suggestions. You can add photos of the city, relevant videos and/or links.
  • 100.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 99 Αγγλικά Στ΄ Δημοτικού – Κουζούλη Σοφία, ΠΕ06 Food 4 All Τάξη: Στ΄ Δημοτικού Επίπεδο γλωσσομάθειας: Α1 Προφίλ μαθητών: 25 μαθητές που κάνουν Αγγλικά στο Δημοτικό Σχολείο από την Α΄ Δημοτικού Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Αίθουσα διεξαγωγής του μαθήματος: Εργαστήριο Η/Υ Προϋποθέσεις: Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι  με τη χρήση του εργαστηρίου Η/Υ για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας  με βασικό λεξιλόγιο σχετικό με τη διατροφή καθώς έχουν ολοκληρώσει την ενότητα του σχολικού εγχειρίδιου  με τη χρήση του Google Drive - google docs και τη χρήση των εφαρμογών padlet (https://padlet.com), canva (https://www.canva.com), answergarden (https://answergarden.ch), meetingwords, (http://meetingwords.com), issuu (https://issuu.com) και tricider (https://www.tricider.com)  με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο μάθησης Διδακτικοί Στόχοι/Αναμενόμενα αποτελέσματα Οι μαθητές αναμένεται - Να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες / κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου  ενίσχυση λεξιλογίου σχετικό με τη διατροφή  ακουστική δεξιότητα και δεξιότητα της ομιλίας  ανάγνωση και γραφή - Να αναπτύξουν ψηφιακό γραμματισμό  ενίσχυση ψηφιακών δεξιοτήτων  εξάσκηση στην αναζήτηση και τον εντοπισμό πληροφοριών στο διαδίκτυο  αξιοποίηση online συνεργατικών λογισμικών/εργαλείων web 2.0  αξιοποίηση ψηφιακού εργαλείου για παρουσίαση  εξοικείωση με την εκπαιδευτική αξία των ιστοτόπων - Να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες  ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων σχετικά με τις κατηγορίες τροφών  ενίσχυση της σημασίας που έχει η ποικιλία στη διατροφή μας
  • 101.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 100  ευαισθητοποίηση σε σύγχρονα προβλήματα διατροφής, όπως είναι το γρήγορο φαγητό - Να αναπτύξουν κριτική σκέψη - Να αναπτύξουν μεταγνωστικές δεξιότητες και δεξιότητες μετασχηματισμού της γνώσης - Να γνωρίσουν έναν από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και να συμμετάσχουν σε μια παγκόσμια εκστρατεία στην επίτευξη του στόχου 2, Μηδενική Πείνα - Βελτιώνουμε τη διατροφή μας - Να αναπτύξουν συνεργατικές δεξιότητες και επικοινωνιακές στρατηγικές Σκεπτικό Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών η Διατροφή προτείνεται ως μια θεματική ενότητα με την οποία μπορούν οι μαθητές να αναπτύξουν γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και αξίες ζωής. Επιπλέον, η αξιοποίηση πληροφοριών, η βιωματική εμπλοκή και η αλληλεπίδραση αποτελούν θεμελιώδεις έννοιες που διατρέχουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των μαθημάτων. Παράλληλα, στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών αναφέρεται ως καθοριστικός στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών η κατάκτηση στάσεων ζωής και συμπεριφοράς και η ολόπλευρη καλλιέργεια της προσωπικότητάς τους. Τέλος, η παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων και εφαρμογών και η ενσωμάτωσή τους στη διδασκαλία προσφέρει αυθεντικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλωσσικό πρότυπο, πολυμεσικό υλικό και κίνητρο για συμμετοχή και μάθηση. Συνοπτική περιγραφή 1η Διδακτική Ώρα Οι μαθητές χωρίζονται σε 5 ομάδες με 5 μαθητές η κάθε μια. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια συντομευμένη με το bit.ly μορφή, ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο εύκολη και γρήγορη. Στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων padlet η εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει το φύλλο εργασίας. Η εκπαιδευτικός απάντα σε ερωτήσεις, αν υπάρχουν.  Ομάδα A Φρούτα-Fruit  Ομάδα B Λαχανικά-Vegetables  Ομάδα C Γαλακτοκομικά – Dairy  Ομάδα D Σιτηρά-Grains  Ομάδα Ε Πρωτεΐνες-Proteins
  • 102.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 101 Βρίσκουν στη διεύθυνση που έδωσε η εκπαιδευτικός τις λέξεις που αναφέρονται στην κατηγορία φαγητού που τους έχει ανατεθεί, https://www.choosemyplate.gov/MyPlate, τις διαβάζουν κι ελέγχουν ότι ξέρουν τη σημασία τους. Γράφουν τις λέξεις που ανήκουν στην κατηγορία τους στα συνεργατικά έγγραφα που έχει δημιουργήσει η εκπαιδευτικός για την κάθε ομάδα, https://drive.google.com/. Αναζητούν από τη διεύθυνση που τους δίνεται στο φύλλο εργασίας, https://pixabay.com, εικόνες που απεικονίζουν είδη της κατηγορίας που έχουν αναλάβει, αποφασίζουν ποιες 5 εικόνες θα διαλέξουν, τις αποθηκεύουν και τις ανεβάζουν στο έγγραφο δίπλα στις λέξεις που προσδιορίζουν. Γράφουν στην πρώτη σελίδα του εγγράφου τους το όνομα της κατηγορίας φαγητού της ομάδας τους, τα δικά τους ονόματα και τους ενεργούς συνδέσμους από τις σελίδες που πήραν τις πληροφορίες και τις εικόνες και το κατεβάζουν ως pdf. Ανεβάζουν το pdf στο padlet της τάξης. Ως εργασία για την επόμενη φορά τούς ανατίθεται να σχολιάσουν την ανάρτηση της κάθε ομάδας, αναφέροντας το είδος φαγητού που δεν έχουν συχνά στη διατροφή τους. 2η Διδακτική ώρα Οι μαθητές κάθονται με τις ομάδες τους. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια συντομευμένη μορφή, ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο εύκολη και γρήγορη. Στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων padlet η εκπαιδευτικός έχει αναρτήσει το φύλλο εργασίας. Η εκπαιδευτικός απαντά σε ερωτήσεις, αν υπάρχουν. Αναλαμβάνουν να φτιάξουν ένα τριπλό φυλλάδιο με την εφαρμογή canva, με το όνομα χρήστη και τον κωδικό που θα τους δοθεί, με τα τρόφιμα της κατηγορίας που έχουν αναλάβει. Η εκπαιδευτικός συντονίζει τη συνεργασία των μαθητών και διευκολύνει όταν χρειάζονται βοήθεια. Ανεβάζουν στο padlet της τάξης τα φυλλάδιά τους. Η κάθε ομάδα θέτει με το διαδραστικό εργαλείο, answergarden, τις ακόλουθες ερωτήσεις αντίστοιχα  What is your favourite fruit?  What is your favourite vegetable?  What is your favourite dairy product?  What is your favourite protein?  What is your favourite grain? Αφού κάνει τις σχετικές ρυθμίσεις, η κάθε ομάδα ανεβάζει το answergarden στο padlet της τάξης ώστε να μπορούν όλοι οι μαθητές να τα δουν. Τέλος, όλοι οι μαθητές
  • 103.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 102 ξεχωριστά, αφού συμβουλευτούν τις σχετικές αφίσες, συμπληρώνουν τη δική τους απάντηση στα πέντε answergarden, ώστε να δημιουργηθεί το προφίλ των αγαπημένων διατροφικών συνηθειών των μαθητών. 3η Διδακτική ώρα Οι μαθητές κάθονται με τις ομάδες τους. Τους δίνεται φύλλο εργασίας στο οποίο υπάρχει η διεύθυνση του padlet, https://bit.ly/2Qfmj4j, σε μια συντομευμένη μορφή, ώστε η διαδικασία αναζήτησής του να είναι πιο εύκολη και γρήγορη. Η εκπαιδευτικός, αρχικά, δείχνει στους μαθητές στον προβολέα του εργαστηρίου τη σελίδα που αναφέρεται στον 2ο στόχο βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Ακολουθεί συζήτηση. Οι μαθητές επικεντρώνονται στο πρώτο μέρος των στόχων: https://www.globalgoals.org/2-zero-hunger Έπειτα παρακολουθούν όλοι μαζί στον προβολέα του εργαστηρίου το βίντεο “Feed me Better” από το Φωτόδεντρο http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/918 και σχολιάζουν τη δράση. Στη συνέχεια, παρακολουθούν όλοι μαζί το βίντεο που παρουσιάζει την ώρα του φαγητού σε ένα σχολείο στην Ιαπωνία, https://www.youtube.com/watch?v=hL5mKE4e4uU. Μετά τη συζήτηση, οι ομάδες αποφασίζουν 5 εύκολα αλλά θρεπτικά φαγητά που θα μπορούσαν να έχουν στο σχολείο με βάση τα προϊόντα της κατηγορίας που έχουν αναλάβει, όπως για παράδειγμα φρουτοσαλάτα, σάντουιτς, σαλάτα κ.ά. Γράφουν τη συνταγή τους στην εφαρμογή http://meetingwords.com και ανεβάζουν τον σύνδεσμο στο padlet της τάξης. Η εκπαιδευτικός συντονίζει τις ομάδες και διευκολύνει τη δουλειά των μαθητών. Τέλος, οι μαθητές αναστοχάζονται τις δραστηριότητες που υλοποίησαν στα πλαίσια των μαθημάτων τους και απαντούν στις ερωτήσεις που υπάρχουν στο ερωτηματολόγιο στην εφαρμογή tricider: https://www.tricider.com/brainstorming/3HJ3tmeacMV). Στην εφαρμογή αυτή μπορούν, εκτός από τις απαντήσεις τους, να προσθέσουν και δικά τους σχόλια-ερωτήματα ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση. Για το επόμενο μάθημα οι ομάδες αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν τη συνταγή που έγραψαν, να τραβήξουν φωτογραφίες από τη διαδικασία και να ετοιμάσουν μια παρουσίαση. Η εκπαιδευτικός καθ’ όλη τη διάρκεια των τριών μαθημάτων διευκολύνει τη συνεργασία των μαθητών, βοηθά στην επίλυση προβλημάτων που μπορεί να δημιουργηθούν, επιβραβεύει την προσπάθειά τους και συμβάλλει στο ήρεμο, παιδαγωγικό, δημιουργικό και συνεργατικό κλίμα στην τάξη.
  • 104.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 103 Επέκταση της δραστηριότητας Tα pdf που δημιούργησαν οι μαθητές, τα φυλλάδια και οι απαντήσεις στα ερωτηματολόγια στο answergarden μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα ebook με την εφαρμογή https://issuu.com, το οποίο θα υπάρχει ως σημείο αναφοράς για άλλες εργασίες ή θα μπορεί να εκτυπωθεί. Επίσης, οι μαθητές μπορούν να γράψουν ένα άρθρο στη σχολική εφημερίδα σχετικά με το σύνολο της εργασίας τους. Τα ερωτηματολόγια και τα φυλλάδια μπορούν να αναρτηθούν στον ιστότοπο του σχολείου. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχουν όλοι οι μαθητές του σχολείου ώστε να αποτυπωθεί μια εικόνα για τις διατροφικές συνήθειες και προτιμήσεις του συνόλου των μαθητών. Το μ-σενάριο μπορεί να επεκταθεί χρονικά και να αναδειχθεί η μαθησιακή διαδικασία σε συμμετοχική, με συγκεκριμένους στόχους για την εκτέλεση προγραμμάτων δράσης στο σχολικό και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, με την υλοποίηση μιας έρευνας με τη συνεργασία και άλλων ειδικοτήτων στα πλαίσια του μαθήματός τους. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να ερευνήσουν για την ποιότητα του φαγητού που οι ίδιοι καταναλώνουν, την προέλευση, τις διαδικασίες και τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι να φτάσει ένα προϊόν στον καταναλωτή, τη θρεπτική αξία, τη συσκευασία και άλλες σημαντικές παραμέτρους του θέματος, και να αξιοποιήσουν πολυτροπικά και πολύπλευρα τα αποτελέσματα της εργασίας τους. Το μ-σενάριο μπορεί να υλοποιηθεί στα πλαίσια συνεργατικού ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning - προγράμματος Σχολικών Δραστηριοτήτων. Διακρατικές ή εθνικές ομάδες χωρίζονται σε μικρότερες ομάδες, αναλαμβάνουν μια διατροφική ομάδα και εκτελούν συνεργατικά με τη βοήθεια της τεχνολογίας τις δραστηριότητες. To συγκεκριμένο σενάριο υλοποιήθηκε στα πλαίσια του eTwinning προγράμματος “Food 4 All”, στο οποίο συμμετείχαν τρία σχολεία, δυο από την Ελλάδα και ένα από την Τουρκία, κατά το σχολικό έτος 2017-2018. Τα αποτελέσματα της διακρατικής συνεργασίας των μαθητών έχουν αναρτηθεί στο twinspace του προγράμματος, https://twinspace.etwinning.net/48612/home, και στο blog της εκπαιδευτικού στη σελίδα https://etwinningileia.blogspot.gr/2018/03/food-4-all- plate-pledge.html και https://blogs.sch.gr/skouzouli/2018/07/06/food-4-all-zero- hunger-etwinning-project/
  • 105.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 104 Φύλλο Εργασίας 1 Part 1 Form 5 groups of 5 students each. Visit the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j. You will see this worksheet uploaded there. It will help you visit the following pages. Visit this site: https://www.choosemyplate.gov/MyPlate. Find your food category you are assigned and then select The Food Gallery and read the items that belong to the category you have chosen.  Fruit  Vegetables  Dairy  Proteins  Grains Part 2 Write the words that belong to your food category in your collaborative documents that have been created for every group at https://drive.google.com/. Search for five pictures to illustrate your list at https://pixabay.com/  Fruit  Vegetables  Dairy  Proteins  Grains Part 3 Write the name of your group and export it into a pdf. Embed the pdfs in the padlet of our class: https://padlet.com/sophiakouz/food Homework For next time, have a look at the 5 food categories on the padlet (https://padlet.com/sophiakouz/food) and write underneath which food is not in your diet very often.
  • 106.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 105 Φύλλο Εργασίας 2 Work in the groups of your food categories. Visit the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j. You will see this worksheet uploaded there. It will help you visit the following pages. Part 1 Log in to Canva with the username and password the teacher will give you and create a Trifold Brochure with the food products of your category. Save the picture and upload it on the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j. Part 2 Use the web tool Answergarden to ask a question depending on your group.  What is your favourite fruit?  What is your favourite vegetable?  What is your favourite dairy product?  What is your favourite protein?  What is your favourite grain? Part 3 Embed your answergardens in the padlet. (https://bit.ly/2Qfmj4j). Part 4 Vote your favourite food product, each one of you separately.
  • 107.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 106 Φύλλο Εργασίας 3 Part 1 Let’s all see the page at https://www.globalgoals.org/2-zero-hunger and discuss how we can improve nutrition Part 2 Let’s all watch the video at http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/918 and discuss food at school. Part 3 Let’s all watch lunch time at a Japanese school. Look for the habits that show the importance on healthy nutrition. https://www.youtube.com/watch?v=hL5mKE4e4uU. Part 4 In your groups decide on a healthy food that could be eaten at school based on your food category, ie. fruit salad, salad, omelette etc. Write the recipe at http://meetingwords.com/ Visit the padlet of the class at https://bit.ly/2Qfmj4j and upload the link of the meetingwords. Remember to write the name of your group at the top. Part 5 Visit Tricider at https://www.tricider.com/brainstorming/3HJ3tmeacMV and answer the questions. You are welcome to add comments and/or ask questions. Homework With the members of your group make the recipe you chose and take 6-8 photos of the process. Create a presentation for your recipe using your pictures.
  • 108.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 107 Αγγλικά Α΄ Γυμνασίου – Σκούφη Κανέλλα, ΠΕ06 Great composer’s Masterpieces Τάξη: Α΄ Γυμνασίου Επίπεδο: Β1 Έμψυχο Υλικό Τάξης: 12 μαθητές (ή παραπάνω) Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα αξιοποίησης του εν λόγω μ-σεναρίου: 13-14 ετών. Υλικοτεχνική Υποδομή: εργαστήριο πληροφορικής, βιντεοπροβολέας, διαδίκτυο. Το παρόν μ-σενάριο αποτελεί πρόταση προς μελλοντική διδασκαλία. Το θέμα είναι απολύτως συμβατό με το βιβλίο της Α΄ Γυμνασίου “Think Teen” 1st Grade of Junior High School, STUDENT’S BOOK για προχωρημένους. Αποτελεί κομμάτι μιας επιμέρους και πιο λεπτομερούς προσέγγισης της ενότητας Unit 4 “LOOKING BACK ON THE PAST” Lesson 1 “On a mystery Tour!”. Προτείνεται η οργάνωση των μαθητών σε ομάδες των 4 ατόμων. Απαιτείται επομένως ο κατάλληλος αριθμός Η/Υ. Η δραστηριότητα θα πρέπει να διεξαχθεί στο εργαστήριο πληροφορικής. Οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα μαθήματα δεξιότητες χρήσης του Η/Υ πέραν των βασικών. Επιπλέον, έχουν εξοικειωθεί με τις λειτουργίες του λογισμικού που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν . Ως μοντέλο διδασκαλίας επιλέγεται η «ομαδοσυνεργατική καθοδηγούμενη ανακάλυψη», στο πλαίσιο της οποίας οι μαθητές με συγκεκριμένα φύλλα εργασίας διερευνούν το διδακτικό υλικό και τη νέα γνώση. Άλλωστε είναι ευρύτερα αποδεκτό το μέγιστο όφελος που επιτυγχάνεται τόσο με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, όσο και με τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση των συμμαθητών μεταξύ τους. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού: Ο Εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους μαθητές καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος, διευκρινίζοντας διάφορα σημεία και απαντώντας στις απορίες τους. Οι μαθητές μπορούν να αναζητούν λέξεις που δεν κατανοούν σε on line λεξικό (π.χ. στη διεύθυνση: https://dictionary.cambridge.org/dictionary), ίσως όμως χρειαστούν επιπλέον βοήθεια κάποιων σημείων γραμματικών, λεξιλογικών, εννοιολογικών και ούτω καθ’ εξής. Ο εκπαιδευτικός θα είναι πάντοτε διαθέσιμος και πρόθυμος να διευκολύνει το «έργο» των μαθητών του.
  • 109.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 108 Στόχοι  Γνωστικοί-Μαθησιακοί: - Να παράγουν γραπτό, προφορικό λόγο και να κατανοήσουν κείμενα στην Αγγλική γλώσσα. - Να αναπτυχθεί η ερευνητική διάθεση των μαθητών και να εξελιχθεί η αισθητική τους αντίληψη και η κριτική τους ικανότητα. - Να είναι σε θέση να διακρίνουν έργα μεγάλων δημιουργών ακούγοντας τις συνθέσεις τους. - Να διευρύνουν τους ορίζοντές τους “ταξιδεύοντας” σε άγνωστα, μέχρι πρότινος μουσικά μονοπάτια. - Να παράγουν γραπτό λόγο έχοντας προηγουμένως σχεδιάσει και οργανώσει τις πληροφορίες που σκοπεύουν να μεταδώσουν με μια λογική και συνειρμική σειρά και να χειρίζονται λεξιλόγιο από πολλά γνωστικά πεδία. - Να επαναλάβουν διδαγμένα γραμματικά φαινόμενα εφαρμόζοντάς τα σε μορφή εκπαιδευτικού παιχνιδιού. - Να συμπληρώσουν ποικιλία διαδραστικών ασκήσεων εμπέδωσης λεξιλογίου και ακουστικής δεξιότητας. - Να μάθουν να δημιουργούν χρονογραμμή ώστε να συνειδητοποιήσουν πως η κατάκτηση γνώσεων, που αφορά σε σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος, μπορεί να επιτευχθεί πέραν του κοινότοπου τρόπου διδασκαλίας. - Να βελτιώσουν την ικανότητα χρήσης του διαδικτύου και του υπολογιστή γενικότερα. - Nα αποκτήσουν μεγαλύτερη ευγλωττία στον προφορικό λόγο της συγκεκριμένης γλώσσας, σε θέματα λιγότερο τετριμμένα αλλά και περισσότερο απαιτητικά.  Παιδαγωγικοί: - Να μπορούν να αυτενεργούν σε μια διαδικασία έρευνας (διερευνητική μάθηση). - Να προσεγγίσουν, τρόπον τινά, βιωματικά την προσπάθεια σύνθεσης, κατανοώντας την κατάθεση ψυχής και τη συγκέντρωση του νου που απαιτείται για την άρτια δημιουργία της. - Να ασκηθούν στη συνεργασία μέσα από τον ενεργό ρόλο τους στην ομάδα (ομαδοσυνεργατική μάθηση). - Να μάθουν να αντιλαμβάνονται πως οι δημιουργοί μουσικών συνθέσεων, χρησιμοποιώντας τη μουσική αντί του λόγου, ως μέσο έκφρασης,
  • 110.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 109 προσδιορίζουν συναισθήματα και ενδόμυχες σκέψεις κυρίως μέσα από προσωπικά βιώματα και εμπειρίες. - Να συνεργαστούν σε ένα κλίμα θετικής αλληλεξάρτησης, ως εξής: Κάθε μαθητής να έχει έναν βασικό ρόλο να επιτελέσει στην ομάδα και το τελικό αποτέλεσμα να είναι απόρροια της συγχρονισμένης προσπάθειας όλων των μελών της. - Να συνεργαστούν, και με αφορμή τις συνθέσεις κλασσικής μουσικής, να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα τέχνης και πολιτισμού και να αντιληφθούν τη χρησιμότητά τους στην σύγχρονη ζωή, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες και διαδίκτυο. - Να αναπτυχθεί η αίσθηση της ατομικής ευθύνης, ώστε τα μέλη της ομάδας να είναι υπεύθυνα για τη συνεισφορά τους στην επίτευξη του κοινού στόχου. - Να υποστηρίζουν την άποψή τους και να είναι σε θέση να την αιτιολογούν χρησιμοποιώντας κατάλληλο, κατά περίστασιν, λόγο. - Η τέχνη χρησιμοποιείται ως διεργασία μάθησης. Καλλιεργείται η στοχαστική ικανότητα των μαθητών, η κριτική δημιουργική τους σκέψη, ενδυναμώνονται τα αποθέματα της γνώσης τους ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται η παρατηρητικότητα των μαθητών.  Τεχνολογικοί: - Να μάθουν να πλοηγούνται στο Διαδίκτυο, να αναζητούν συγκεκριμένες πληροφορίες και να τις αξιολογούν. - Να αξιοποιούν την πλατφόρμα timerime (http://edtech.gr/timerime) δημιουργώντας διαδραστικές γραμμές σπουδαίων παρελθοντικών συμβάντων. - Να καταγράφουν με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου τις πληροφορίες που συλλέγουν. - Να παρουσιάζουν τις εργασίες τους με τη χρήση βιντεοπροβολέα. Γενική Περιγραφή Περιεχομένου: Το σενάριο αποτελείται από τρεις φάσεις: pre-listening, while-listening και post-listening. Στην πρώτη φάση, pre-listening (Φύλλο Εργασίας 1), oι μαθητές θα κληθούν να τοποθετήσουν σε χρονολογική σειρά εκκινώντας από την παλαιότερη και καταλήγοντας στη νεότερη, δημιουργίες σπουδαίων συνθετών, σχεδιάζοντας μια χρονογραμμή με χρήση του διαδικτυακού εργαλείου timerime. Πληροφορίες για τις
  • 111.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 110 ακριβείς χρονολογίες που δημιουργήθηκαν τα συγκεκριμένα έργα, θα αντλήσουν από τους κάτωθι συνδέσμους : https://en.wikipedia.org/wiki/The_Marriage_of_Figaro, https://en.wikipedia.org/wiki/Piano_Sonata_No._14_(Beethoven) https://en.wikipedia.org/wiki/La_traviata, https://en.wikipedia.org/wiki/Swan_Lake, https://en.wikipedia.org/wiki/The_Four_Seasons_(Vivaldi) Έπειτα χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://thewordsearch.com/puzzle/4280/classical-composers/ θα προσπαθήσουν να «αλιεύσουν» από το κρυπτόλεξο καθέτως, οριζοντίως και διαγωνίως, τα ονόματα 18 συνθετών που μεγαλούργησαν και ενέπνευσαν μεταγενέστερες γενιές. Μεταβαίνοντας στη φάση while-listening, οι μαθητές θα παρακολουθήσουν μια παρουσίαση η οποία «απαιτεί» τόσο την ακουστική όσο και την οπτική αντίληψή τους συνδυάζοντάς τη με τις επιμέρους γνώσεις τους στο ευρύ φάσμα της κλασικής μουσικής. Θα πρέπει να αντιστοιχήσουν τις συνθέσεις που προηγουμένως κατέταξαν σε χρονολογική σειρά, ακούγοντάς τες αυτή τη φορά, με τους τίτλους που δίνονται (δυο εκ των οποίων πλεονάζουν και δε χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν). Οι εικόνες που πλαισιώνουν τα έργα προστέθηκαν ώστε να βοηθήσουν τους μαθητές, που έχουν ένδεια γνώσεων στο συγκεκριμένο είδος μουσικής, και ενδέχεται να είναι η πλειοψηφία, να καταφέρουν να επιλύσουν ορθά τη σύνθετη αυτή άσκηση. Πριν ξεκινήσουν την επόμενη δραστηριότητα, η οποία αφορά επίσης στις πέντε προαναφερθείσες μουσικές συνθέσεις και απαιτεί τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, οι μαθητές θα χωριστούν σε τέσσερεις ομάδες των τριών ατόμων έκαστη. Για τον χωρισμό θα ακολουθηθεί η εξής διαδικασία: Θα επιλέγουν μια κάρτα από το «μουσικό κουτί», δηλαδή ένα κουτί που θα περιέχει τρεις κάρτες που θα απεικονίζουν ένα βιολί, ισάριθμες μια άρπα, ένα βιολοντσέλο και ένα μαντολίνο, τέσσερα διαφορετικά έγχορδα όργανα αμιγώς αντιπροσωπευτικά μιας ορχήστρας κλασσικής μουσικής. - Η ομάδα με «έμβλημά» της το Βιολί, θα πρέπει «να καταθέσει» τις σκέψεις και τις απόψεις που της γεννώνται ακούγοντας αυτές τις δημιουργίες, και να τις συνοψίσει σε μια άρτια δομημένη μικρής έκτασης έκθεση. - Η ομάδα της Άρπας, να καταγράψει τα συναισθήματα, που αυτό το είδος μουσικής τής ξυπνά, και να τα ταξινομήσει σε θετικά, αρνητικά και ουδέτερα. - Τα παιδιά που απαρτίζουν την ομάδα του Βιολοντσέλου, να επιλέξουν ένα εκ των πέντε συγκεκριμένων κλασσικών έργων, να ψάξουν στο internet να βρουν σχετικές πληροφορίες και να γράψουν ένα περιεκτικό άρθρο στη σχολική τους εφημερίδα.
  • 112.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 111 - Οι “αντιπρόσωποι” της ομάδας του Μαντολίνου, «οφείλουν» μετά από έρευνα στο διαδίκτυο να βρουν ποιος από τους πέντε συνθέτες που άκουσαν στην προηγούμενη δραστηριότητα είναι ο πιο δημοφιλής και ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στις ημέρες μας, καθώς επίσης κι αν το αποτέλεσμα συνάδει με αυτό που ίσχυε στο παρελθόν. Οι δραστηριότητες και των τεσσάρων ομάδων θα υλοποιηθούν στο περιβάλλον εργασίας του επεξεργαστή κειμένου Microsoft Office Word. Αφ’ ότου ολοκληρώσουν, ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας παρουσιάζει σε όλη την τάξη τα αποτελέσματα όλων όσων τους έχουν ανατεθεί. Στη συνέχεια ακολουθεί η έτερη δραστηριότητα: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2668 η οποία συνδυάζει την ακουστική αντίληψη, την ανάγνωση και την κατανόηση γραπτού λόγου. Οι μαθητές καλούνται να εκτελέσουν ποικίλες εργασίες τόσο νοηματικού όσο και λεξιλογικού χαρακτήρα. Τους δίδεται γλωσσάριο για τυχόν άγνωστες λέξεις. Στην τελευταία φάση, post-listening, ζητείται από τους μαθητές να επισκεφθούν διαφορετικές ιστοσελίδες που τους έχουν δοθεί, έτσι ώστε κάθε ομάδα να δημιουργήσει ένα διαφορετικό διάγραμμα στους υπολογιστές της όπως αυτό που επισυνάπτεται στο Φύλλο Εργασίας 2. - Η ομάδα που αντιπροσωπεύει το Βιολί, πρέπει να σχηματίσει ένα διάγραμμα που αφορά στους συνθέτες της Αναγεννησιακής και Ρομαντικής εποχής. - Η ομάδα της Άρπας θα καταπιαστεί με τη συλλογή πληροφοριών συσχετιζόμενων με τους συνθέτες της Μεσαιωνικής και Μπαρόκ εποχής. - Οι μαθητές που απαρτίζουν την Τρίτη ομάδα, αυτή του Βιολοντσέλου, θα συλλέξουν δεδομένα που σχετίζονται με τους συνθέτες της Κλασσικής εποχής. - Η ομάδα του Μαντολίνου θα ασχοληθεί με τους συνθέτες της Μοντέρνας εποχής. Όταν είναι έτοιμοι πρέπει κάθε ομάδα να ορίσει έναν εκπρόσωπο, (όχι το ίδιο άτομο που είχαν επιλέξει στην προηγούμενη δραστηριότητα), και να παρουσιάσει το αποτέλεσμα της εργασίας τους στην υπόλοιπη τάξη χρησιμοποιώντας έναν βίντεοπροβολέα. Εν συνεχεία, θα «επισκεφθούν» με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας, ακολουθώντας το σύνδεσμο που έπεται, https://www.youtube.com/watch?v=zT--1yOr_Sk το σπίτι που έζησε ο Mozart και το οποίο αποτελεί το μοναδικό διατηρητέο κτίριο κατοικίας του στη Βιέννη. Αφότου παρακολουθήσουν την εικονική «ξενάγηση», καλούνται να γράψουν στους υπολογιστές τους μια σύντομη περιγραφή 7-10 σειρών, της οικίας του, καθώς επίσης και οτιδήποτε τους κέντρισε το ενδιαφέρον.
  • 113.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 112 Ακολούθως, θα τους δοθεί η ευκαιρία να κάνουν επανάληψη στους ήδη διδαγμένους παρελθοντικούς χρόνους του 4ου Κεφαλαίου του βιβλίου τους όπως αναφέρθηκε παραπάνω (Αόριστος Απλός και Αόριστος Διαρκείας) με έναν πιο ευχάριστο και «ανέμελο» τρόπο, παίζοντας ένα παιχνίδι τηλεοπτικού τύπου: http://eslgamesworld.com/members/games/grammar/perfectpast/past%20progressi ve%20vs.%20past%20simple%20betting.html (https://bit.ly/1sLs1K5) Επιλέγοντας ένα αριθμημένο “κελί” το οποίο αποκαλύπτει μια ερώτηση πληκτρολογούν την απάντηση στο πλαίσιο που τους παρέχεται και κάνουν κλικ στο κουμπί υποβολής. Στο ίδιο γραμματικό φαινόμενο αναφέρεται και η επόμενη άσκηση, η οποία δημιουργήθηκε επί τούτω, και το περιεχόμενο των προτάσεών της πραγματεύεται θεματολογία από τη βιογραφία κάποιων σπουδαίων συνθετών: https://h5p.org/node/211228 Πρέπει να σύρουν τo ρήμα στo σωστό πλαίσιο, ώστε να συμπληρωθεί ορθώς νοηματικά και γραμματικά η άσκηση. Ως τελευταία άσκηση αυτού του μ-σεναρίου φτιάχτηκε με εικονική σάρκα και ηλεκτρονικά οστά, μια λεξιλογική άσκηση στην οποία οι μαθητές καλούνται να ταξινομήσουν στη σωστή σειρά, προτάσεις που σχηματίζουν ένα απόσπασμα κειμένου, οι οποίες είναι τοποθετημένες ατάκτως. Το λεξιλόγιο «κινείται» σε γνώριμο «έδαφος» και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το κυρίως θέμα της μουσικής: https://h5p.org/node/205502
  • 114.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 113 Worksheet 1 Pre-Listening Put the famous compositions below in chronological order. Start from oldest to newest. Use the online tool: timerime (http://edtech.gr/timerime) The hyperlinks will help you. https://en.wikipedia.org/wiki/The_Marriage_of_Figaro, https://en.wikipedia.org/wiki/Piano_Sonata_No._14_(Beethoven), https://en.wikipedia.org/wiki/La_traviata, https://en.wikipedia.org/wiki/Swan_Lake, https://en.wikipedia.org/wiki/The_Four_Seasons_(Vivaldi) Visit the following link: https://thewordsearch.com/puzzle/4280/classical-composers/ and find as many well-known classical composers as you can from the word search grid. While-Listening Look at the presentation: https://h5p.org/node/206305. Listen and match the classical plays (you have already put them in chronological order in the above activity), with their titles. There are two extra titles you do not need to use. Pictures will help you. Pick a card out of the “Music box” (a box containing three cards that picture a “Violin”, equal ones an “Harp”, a ”Cello” and a “Mandolin”) and form your teams according to the musical instrument of the card you have picked. Thus, four teams are created: The “Violin” team, the “Harp” team, the “Cello” team and the “Mandolin” team. Each team has to perform a different task: By listening the above music creations, the “Violin” team: Write your thoughts and opinions and summarize them in a “well structured”, small scale composition. The “Harp” team: This kind of music creates a variety of feelings. Express your intense and deep emotions and classify them in positive, negative and neutral. The “Cello” team: Choose one of the above five particular classical plays, search to the internet for relevant information and write a comprehensive article about it in your school newspaper. The “Mandolin” team: Search to the net and find out which of the composers in While- listening part, (presentation - activity 1), is the most popular and influential nowadays, as well as whether the result is the same as that in the past. Then the representative of each team presents the ideas of his/her team to the whole class.
  • 115.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 114 Whether you like classical music or not, it can’t be denied that Mozart, Beethoven or Bach are among the greatest composers of all times. This link will prove it: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2668 a) Before you listen drag and drop to match the music words with their definitions. b) Listen and choose the right characteristics for each music period. c) After listening drag and drop to fill in the blanks. d) Drag and drop to read interesting facts about great composers. You are free to use the attached glossary. Worksheet 2 Post-Listening You are given a website, visit it, in order to perform different tasks. You have to create a different tree diagram on your computers like the one attached. “Violin” team Create a tree diagram concerning the music of the Romantic and Renaissance - era. http://www.kaublepianostudio.com/history/romantic.html https://en.wikipedia.org/wiki/Renaissance_music “Harp” team Create a tree diagram concerning the music of the Medieval and Baroque-era. https://en.wikipedia.org/wiki/Medieval_music https://www.baroque.org/baroque “Cello” team Create a tree diagram concerning the music of the Classical-era. https://en.wikipedia.org/wiki/Classical_period_(music) “Mandolin” team Create a tree diagram concerning the music of the Modern Classical-era. http://lukemuehlhauser.com/how-to-fall-in-love-with- modern-classical-music-4/ If you have got unknown words, you can use the on-line English dictionary bellow: https://dictionary.cambridge.org/dictionary/
  • 116.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 115 Follow the link: https://www.youtube.com/watch?v=zT--1yOr_Sk and visit, through Virtual Reality, Mozart’s house, which is his only residence that survived in Vienna. Then write a brief description (7-10 lines) of his dwelling, as well as anything that has drawn your attention. Use the Past Simple and the Past Continuous by playing this television style game. Read the sentence and enter the correct form of the verb in brackets. The game is timed. http://eslgamesworld.com/members/games/grammar/perfectpast/past%20progressi ve%20vs.%20past%20simple%20betting.html (https://bit.ly/1sLs1K5) Drag the words into the correct boxes (Past Simple/Past Progressive). https://h5p.org/node/211228 This text extract is in jumbled order: https://h5p.org/node/205502. Correct the sentences’ order. Romantic and Renaissance -era text text text
  • 117.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 116 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Πρέντζα Λαμπρινή, ΠΕ06 Τίτλος: Unit 1 “Unity in Diversity” Κεφ. 1 “Ενωμένοι στη Διαφορετικότητα’ Lesson 2 “Joined in our differences” Ενότητα 2 “Ενωμένοι μέσα από τις διαφορές μας” Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Προχωρημένοι) Βιβλίο μαθητή: Think Τeen_2nd Grade of Junior High School (Προχωρημένοι) Επίπεδο γλωσσομάθειας: A2-Β1 Εκτιμώμενη διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες (120΄) Υλικοτεχνική υποδομή: Χρήση Διαδραστικού πίνακα – Εργαστήριο Η/Υ – Διαδίκτυο – Αξιοποίηση των διαδικτυακών εργαλείων Mindomo / Postermywall / Wordart / Padlet / learningapps.org / StoryboardThat και του ψηφιακού πόρου photodentro.edu.gr/ - Φύλλα Εργασίας. Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου: Κουλτούρα και Πολιτισμός Συμβατότητα με το ΑΠΣ & το ΔΕΠΠΣ Το περιεχόμενο της συγκεκριμένης διδακτικής παρέμβασης είναι απόλυτα συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και το ΑΠΣ του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο, καθώς αναφέρεται στη διδασκαλία υπάρχουσας διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου και οι στόχοι που τίθενται συνδέονται άμεσα και υπερκαλύπτουν αυτούς του αναλυτικού προγράμματος, όπως αυτοί περιγράφονται στο βιβλίο του καθηγητή. Σκοπός της διδασκαλίας της Αγγλικής Γλώσσας είναι η ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητας των μαθητών, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν σε διαφορετικά γλωσσικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Επίσης, συμβάλλει στην ανάπτυξη της δεξιότητας του μαθητή να ανταποκρίνεται σε πραγματικές συνθήκες επικοινωνίας προβλέψιμες ή απρόβλεπτες. Παράλληλα, μέσα από τη συγκεκριμένη διδακτική πρόταση προάγονται οι έννοιες: 1. του εγγραμματισμού Όπου οι μαθητές - καλλιεργούν τον προφορικό και γραπτό λόγο ώστε να είναι ικανοί να προσλαμβάνουν και να αξιοποιούν κάθε είδους πληροφορία, γνώση και άποψη (προφορική και γραπτή). - οργανώνουν και τεκμηριώνουν τον λόγο τους για να εκφράζουν σκέψεις, συναισθήματα και προσωπικές απόψεις - αναπτύσσουν γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες που θα τους επιτρέπουν να επιλέγουν, να επεξεργάζονται και να μεταβιβάζουν πληροφορίες. 2. της πολυγλωσσίας Όπου οι μαθητές
  • 118.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 117 - εξοικειώνονται με άλλες γλώσσες - αποκτούν συνείδηση της γλωσσικής πολυμορφίας και της λειτουργίας της σε διαφορετικά περιβάλλοντα χρήσης λόγου. 3. της πολυπολιτισμικότητας Όπου οι μαθητές - εξοικειώνονται με την έννοια της πολυπολιτισμικότητας αξιοποιώντας τη διαφορετικότητα (γλωσσική και πολιτισμική). - σέβονται και αποδέχονται τη διαφορετικότητα του «άλλου» μέσα από την ευαισθητοποίηση στη γλωσσική και πολιτισμική πολυμορφία. - γνωρίζουν και κατανοούν διαφορετικές κοινωνικές συμπεριφορές με μέσο την ξένη γλώσσα. Ταυτόχρονα μέσα από την εν λόγω Διδακτική Πρακτική καλλιεργούνται κοινωνικές στάσεις, δεξιότητες και αξίες όπως η συνεργατικότητα, η συμμετοχή, η αλληλεγγύη, η αποδοχή της διαφορετικότητας. Επίσης οι μαθητές εμπλέκονται σε βιωματικές ευκαιρίες μάθησης και εντάσσονται οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο μάθησης, επικοινωνίας και δημιουργίας. Σκοπός & Στόχοι της Διδακτικής Πρακτικής Γενικός Σκοπός Γενικός σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους ικανότητες στην Αγγλική γλώσσα. Μέσα από την καλλιέργεια και των τεσσάρων γλωσσικών δεξιοτήτων: (reading, writing, listening, speaking) οι μαθητές να ευαισθητοποιηθούν και να κατανοήσουν την έννοια της διαφορετικότητας, της ενότητας και της αλληλεγγύης των λαών. Επιμέρους Στόχοι Α. Γνωρίζοντας και κατανοώντας (learning to know) Οι μαθητές: - να γνωρίσουν νέους πολιτισμούς και κουλτούρες - να κατανοήσουν την έννοια της ενότητας και της διαφορετικότητας - να ενεργοποιήσουν την κρίση τους και να συνειδητοποιήσουν ότι παρά τις διαφορές ανάμεσα στους λαούς του κόσμου (διαφορετικότητα), όλοι οι άνθρωποι μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες, τους ίδιους φόβους, τις ίδιες ελπίδες για το μέλλον. (ενότητα)
  • 119.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 118 - να κατανοήσουν το λεξιλόγιο που σχετίζεται με το θέμα του πολιτισμού και να μπορούν να το εφαρμόσουν τόσο στον προφορικό όσο και στο γραπτό λόγο. - να γνωρίζουν και να κατανοούν διαφορετικές κοινωνικές συμπεριφορές με μέσον την ξένη γλώσσα, η οποία θα τους φέρει σε επαφή με πολιτισμικά περιβάλλοντα που προωθούν αυτές τις συμπεριφορές. Β. Διερευνώντας και εντοπίζοντας (learning to do) Οι μαθητές: - να εντοπίσουν, να ανακαλύψουν, να διερευνήσουν τα διαφορετικά γνωρίσματα που ορίζουν την έννοια της κουλτούρας (έθιμα και παραδόσεις – τέχνη - αρχιτεκτονική – εκπαίδευση – ψυχαγωγία – αθλητισμός - διατροφικές συνήθειες - στάσεις και συμπεριφορές) οικοδομώντας νέα γνώση - να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. στη μαθησιακή διαδικασία - να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν και να εξοικειωθούν με τα περιβάλλοντα εκπαιδευτικών λογισμικών Γ. Συνεργασία και επικοινωνία (learning to live together) Οι μαθητές: - να εκπαιδευτούν στην ομαδική εργασία - να συμμετέχουν αυτόνομα και ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν τη δημιουργική και διαισθητική τους σκέψη - να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες που προάγουν τις διαπροσωπικές σχέσεις, τη λειτουργία των ομάδων, την συνύπαρξη με βάση την εκτίμηση, τον αλληλοσεβασμό, την κατανόηση, τη συνεργασία, την αλληλεγγύη - να ενισχύσουν το αίσθημα αυτοεκτίμησης και αυτοαντίληψης, να γνωρίσουν τον εαυτό τους μέσα από τη θέση τους στην ομάδα. Δ. Συνδεόμενοι με τη ζωή (learning to be) Οι μαθητές: - να ενθαρρυνθούν στην προσπάθειά τους να αποδέχονται το διαφορετικό και να μάθουν να αντιμετωπίζουν την ξενοφοβία και τον ρατσισμό - να διαμορφώσουν θετική στάση χωρίς προκαταλήψεις απέναντι στους άλλους λαούς - να υιοθετήσουν μία νέα διαφορετική στάση και συμπεριφορά απέναντι στη διαφορετικότητα των λαών
  • 120.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 119 Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρακτικής θα χρησιμοποιηθεί το Εργαστήριο Πληροφορικής ενώ απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η χρήση των διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν, να έχει διδαχθεί σε προγενέστερο μάθημα για εξοικονόμηση χρόνου. Ο ρόλος του καθηγητή είναι συντονιστικός, καθοδηγητικός. Μέσα από το διαδραστικό πίνακα δίνει οδηγίες, καθοδηγεί τους μαθητές εφόσον κριθεί απαραίτητο. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 1η Διδακτική Ώρα ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Reading Comprehension and Language Awareness (Κατανόηση Γραπτού Λόγου) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 (warm up activity) 10΄ Στον διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές η παρακάτω εικόνα: https://bit.ly/2I4ZJpT Οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε γενικές ερωτήσεις με σκοπό - τη διερεύνηση και κατανόηση του θέματος, την κινητοποίηση και την ενεργό συμμετοχή τους, εκφράζοντας ελεύθερα προϋπάρχουσες γνώσεις για το θέμα. - τη δημιουργία κινήτρου για παρακολούθηση της συνέχειας του μαθήματος. (Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 10΄ Στον διαδραστικό πίνακα δίνεται στους μαθητές ένα διάγραμμα αράχνης με εικόνες που απεικονίζουν τα χαρακτηριστικά της κουλτούρας. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν τα χαρακτηριστικά της κουλτούρας ενός λαού. Στη συνέχεια παρουσιάζεται στους μαθητές ο εννοιολογικός χάρτης “Culture” https://bit.ly/2IQHWUQ με τα βασικά γνωρίσματα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Οι μαθητές καλούνται να αναλύσουν το γενικό θέμα, να εκφράσουν την άποψή τους, να συνειδητοποιήσουν τη σχέση Καταιγισμός ιδεών Ερωτήσεις- Απαντήσεις Αξιοποίηση διαδραστικού πίνακα Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου Postermywall Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου Mindomo
  • 121.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 120 της ενότητας-διαφορετικότητας των λαών αλλά και να γνωρίσουν το νέο λεξιλόγιο του μαθήματος. (Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 20΄ Δίνεται στον διαδραστικό πίνακα ο παρακάτω ψηφιακός πόρος: https://bit.ly/2pDbmg5 όπου οι μαθητές βλέπουν και ακούνε το κείμενο από το σχολικό βιβλίο, στο οποίο δύο παιδιά από διαφορετικές χώρες (Γαλλία-Ιαπωνία) μιλούν για τα έθιμα και τις παραδόσεις των χωρών τους, για διαφορετικές αντιλήψεις, συμπεριφορές και συνήθειες. Ακολουθεί συζήτηση με ερωτήσεις κατανόησης πάνω στο κείμενο όσον αφορά στον πολιτισμό και στην κουλτούρα της κάθε χώρας καθώς και επισήμανση των διαφορών ανάμεσα στους δύο λαούς. (Φύλλο Εργασίας 1- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 ) Αξιοποίηση ψηφιακού πόρου digital school Ερωτήσεις- Απαντήσεις Συζήτηση 2η Διδακτική Ώρα ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 20΄ Oι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε ομάδα καλείται να επιλέξει ανάμεσα στους δύο πολιτισμούς (Γαλλία-Ιαπωνία) και να δημιουργήσει ένα συννεφόλεξο με τις έννοιες που θεωρεί πιο αντιπροσωπευτικές για την κουλτούρα της κάθε χώρας αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt. Αφού οι ομάδες ολοκληρώσουν τη δραστηριότητα, γίνεται αντιπαραβολή των εργασιών και οι μαθητές επιλέγουν τα δύο καλύτερα συννεφόλεξα https://wordart.com/lm2ghc7hcudx/japan https://wordart.com/m4yf3zclrgwg/france Ομάδες Εργασίας Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου WordArt
  • 122.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 121 τα οποία θα ενσωματωθούν στα projects “Culture_Japan” και “Culture_France” που πραγματοποιεί η τάξη με το διαδικτυακό εργαλείο Padlet: https://padlet.com/bprentza/r95zlz3m9u2k https://padlet.com/bprentza/mvau0daswp6x (Φύλλο Εργασίας 2- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 ) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Παρουσίαση λεξιλογίου 10΄ Στη συνέχεια δίνονται στους μαθητές οι παρακάτω διαδραστικές λεξιλογικές ασκήσεις που δημιουργήθηκαν με το διαδικτυακό εργαλείο learningapps.org https://learningapps.org/watch?v=phw81ahik18 https://learningapps.org/watch?v=p488wik2j18 Οι συγκεκριμένες ασκήσεις έχουν ως σκοπό να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν οι μαθητές στο νέο λεξιλόγιο με τρόπο διασκεδαστικό. (Φύλλο Εργασίας 2- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 5΄ Listening Comprehension (Κατανόηση Προφορικού Λόγου) Οι μαθητές στο παρακάτω διαδικτυακό εργαλείο learningapps.org https://learningapps.org/watch?v=p6inbmq6j18 ενώ παρακολουθούν το video (Japan-Useful etiquettes) πάνω στις διαφορετικές συνήθειες και συμπεριφορές των ανθρώπων στην Ιαπωνία, πρέπει να εντοπίσουν δεκατέσσερα (14) λάθη που βρίσκονται μέσα στο κείμενο που συνοδεύει το video. (Φύλλο Εργασίας 2 -ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3) Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου Padlet Ομάδες Εργασίας Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου learningapps.org
  • 123.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 122 3η Διδακτική Ώρα ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 15΄ Speaking-Παραγωγή Προφορικού Λόγου Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Αφού αντλήσουν πληροφορίες από το quiz ‘Mystery Game-guess Who’ (Φίλοι περιγράφουν τη χώρα τους και μιλούν για τις συνήθειες τους) στον παρακάτω ψηφιακό πόρο: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2704 καλούνται να σκηνοθετήσουν και να δραματοποιήσουν το παρακάτω σενάριο. «Καθώς τα σύνορα της Ευρώπης ‘μικραίνουν’, άνθρωποι από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο και κουλτούρα έρχονται πιο κοντά, προσπαθούν να επικοινωνήσουν και να συμβιώσουν. Ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του ιστορία να πει.» Ένας μαθητής από την κάθε ομάδα θα πρέπει να πάρει συνέντευξη από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας που υποδύονται άτομα από άλλες χώρες. (Φύλλο Εργασίας 3- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 25΄ Writing-Παραγωγή Γραπτού Λόγου Στη συνέχεια οι μαθητές δημιουργούν με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου http://www.storyboardthat.com, έναν διάλογο ανάμεσα σε δύο παιδιά από διαφορετικές χώρες, περιγράφοντας τη χώρα τους και τις συνήθειές τους. https://www.storyboardthat.com/storyboards/betty42261/wh o-is-who Οι παραπάνω δραστηριότητες βοηθούν τους μαθητές τόσο στην παραγωγή προφορικού όσο και γραπτού λόγου καθώς και στην καλύτερη εμπέδωση του λεξιλογίου. Αποτελούν επίσης μία έκφραση της δημιουργικότητας των μαθητών. (Φύλλο Εργασίας 3- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2) Ομάδες Εργασίας Αξιοποίηση ψηφιακού πόρου photodentro.edu. gr Role play Παιγνίδι ρόλων Αξιοποίηση διαδικτυακού εργαλείου StoryboardThat
  • 124.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 123 Αξιολόγηση της Διδακτικής Πρακτικής Στο τέλος της διδακτικής πρακτικής θα διερευνηθεί κατά πόσο έχουν επιτευχθεί ο γενικός σκοπός αλλά και οι επιμέρους στόχοι της. Η αξιολόγηση θα συμβάλει στην καλύτερη ανατροφοδότηση του μαθητή, θα συνεισφέρει στη βελτίωση της αυτοεκτίμησής του και της υπευθυνότητάς του. Η αξιολόγηση, όσον αφορά στην κατανόηση του γραπτού λόγου, την εμπέδωση και επέκταση λεξιλογίου και γλωσσικών δομών σχετικών με τον πολιτισμό και την κουλτούρα, μπορεί να γίνει με τη χρήση του λογισμικού Hot Potatoes: στον διαδραστικό πίνακα δίνονται στους μαθητές ασκήσεις διαφορετικού τύπου (multiple choice/drag and drop/close text/crossword). Επίσης θα αξιολογηθεί η συμμετοχή και το ενδιαφέρον των μαθητών σε όλα τα στάδια της μαθησιακής διαδικασίας, η ικανότητά τους να αναζητούν, να συλλέγουν και να επεξεργάζονται υλικό από το διαδίκτυο. Επιπλέον με τη χρήση ερωτηματολογίου θα αξιολογηθεί κατά πόσο η αντίδραση των μαθητών στην ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη διαδικασία υπήρξε θετική ή όχι.
  • 125.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 124 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Φύλλο Εργασίας 1 Δραστηριότητα 1 (Warm up activity) Have a close look at the picture. What does it show? Can you recognise the four words in the picture? What do you think this picture represents? How is the element of diversity portrayed in the picture? How do you think Unity is reflected in the picture? Δραστηριότητα 2 Στον διαδραστικό πίνακα να συμπληρώσετε στο διάγραμμα αράχνης που βλέπετε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κουλτούρας και του πολιτισμού ενός λαού. Στη συνέχεια στον εννοιολογικό χάρτη “Culture” https://bit.ly/2IQHWUQ πώς νομίζετε ότι εκφράζεται η σχέση της ενότητας των λαών; Δραστηριότητα 3 In the texts two kids Pierre and Yoko are talking about their countries. Where are they from? How do people greet each other in their country? Mention two of the traditional food of each country. What is petanque? What is the traditional sport in Japan? How do they enjoy themselves in both countries? Φύλλο Εργασίας 2 Δραστηριότητα 1 Αφού επιλέξετε μία από τις δύο χώρες (Γαλλία-Ιαπωνία) να δημιουργήσετε ένα συννεφόλεξο με τις πιο αντιπροσωπευτικές έννοιες της κουλτούρας της κάθε χώρας χρησιμοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com/). Το συννεφόλεξο πρέπει να περιέχει 10-15 λέξεις. Στη συνέχεια θα επιλέξετε τα δύο καλύτερα συννεφόλεξα τα οποία θα ενσωματωθούν στα projects “Culture_Japan” και “Culture_France”.
  • 126.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 125 Δραστηριότητα 2 Στον σύνδεσμο https://learningapps.org/watch?v=p488wik2j18 να ταιριάξετε τα αντίθετα, ενώ στον επόμενο σύνδεσμο https://learningapps.org/watch?v=phw81ahik18 μαντέψτε τα γράμματα για να βρείτε τις λέξεις. Δραστηριότητα 3 Αφού μεταβείτε στον σύνδεσμο https://learningapps.org/watch?v=p6inbmq6j18 να εντοπίσετε 14 λάθη στο κείμενο που συνοδεύει το video (Japan-Useful etiquettes) που παρακολουθείτε. Φύλλο Εργασίας 3 Δραστηριότητα 1 Αφού διαβάσετε τις πληροφορίες που δίνουν τα παιδιά για τις χώρες τους και τις συνήθειές τους στο quiz “Mystery Game-guess Who” στον παρακάτω σύνδεσμο http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2704 να σκηνοθετήσετε και να δραματοποιήσετε το παρακάτω σενάριο: «Καθώς τα σύνορα της Ευρώπης ‘μικραίνουν’, άνθρωποι από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο και κουλτούρα έρχονται πιο κοντά, προσπαθούν να επικοινωνήσουν και να συμβιώσουν. Ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του ιστορία να πει.» Ένας μαθητής από κάθε ομάδα θα πρέπει να πάρει συνέντευξη από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας που υποδύονται άτομα από άλλες χώρες. Δραστηριότητα 2 Mε τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου StoryboardThat (http://www.storyboardthat.com/) φανταστείτε έναν διάλογο ανάμεσα σε δύο παιδιά από διαφορετικές χώρες. Δημιουργήστε 4 καρέ, με τα ίδια πρόσωπα στο κάθε καρέ και ένα σύννεφο διαλόγου για κάθε πρόσωπο. Στην ιστορία που θα δημιουργήσετε τα παιδιά πρέπει να περιγράφουν τη χώρα τους και τις συνήθειές τους.
  • 127.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 126 Αγγλικά Β΄ Γυμνασίου – Δημοπούλου Στεργιανή, ΠΕ06 Making Sense out of Jumbled Text... (Προσπαθώντας να βγάλουμε νόημα με ένα «μπερδεμένο» κείμενο…) Τάξη: Β΄ Γυμνασίου (Αρχάριοι) Μαθητικό Προφίλ: μαθητές ηλικίας 13-14 ετών Διδακτική Ενότητα: Unit 2 – Making a Difference, βιβλίο οργανισμού για τους Αρχάριους της Β’ Γυμνασίου Μάθημα: Lesson 1, “Her work touched many…”, p;16, Student’s Book Χρονική Διάρκεια: 3-4 διδακτικές ώρες Στόχοι / Αναμενόμενα Αποτελέσματα: Γνώσεις: - Αναγνώριση & εξοικείωση με τα σημαντικά μέρη ενός κειμένου (key words/phrases, linking words) - Αποκωδικοποίηση λεκτικών & μη-λεκτικών πληροφοριών που προκύπτουν από το κείμενο - Αξιοποίηση αποκωδικοποιημένων πληροφοριών για τη σύνθεση κειμένου το οποίο έχει λογικό ειρμό - Γνωριμία με τη βιογραφία ως νέο κειμενικό είδος (biography) - Συνοχή και λογική αλληλουχία ενός κειμένου (cohesion and coherence) - Ανάπτυξη λεξιλογίου Δεξιότητες: - Κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου (Reading Comprehension, Listening) - Παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου (Writing, Speaking) - Ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης - Ανάπτυξη στρατηγικών διαμεσολάβησης (mediation) Στάσεις: - Μέσα από τη συνεχή συνεργασία να αποδεχτούν τη διαφορετικότητα
  • 128.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 127 Παιδαγωγικοί: - Ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης - Απόκτηση ενεργού ρόλου των μαθητών στην μαθησιακή διαδικασία - Καλλιέργεια ενσυναίσθησης & αποδοχής της διαφορετικότητας - Εμπέδωση αποκτηθέντων γνώσεων Τεχνολογικοί: - Καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ (εξοικείωση με: Prezi, Timeline Read Write Think, Google Tour Builder) Περιγραφή σεναρίου: Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τριών ατόμων διαλέγοντας μέσα από ένα κουτί χαρτάκια που έχουν χρώματα (κόκκινο, μπλε, πράσινο, κίτρινο). Μέσα στο κουτί υπάρχουν 3 χαρτάκια για κάθε χρώμα. Ο συγκεκριμένος τρόπος χωρισμού σε ομάδες επιλέχθηκε γιατί θέλουμε οι μαθητές να αναμειχθούν κατά απόλυτα τυχαίο τρόπο έτσι ώστε να μην έχουν τη δυνατότητα να εκδηλώσουν προτιμήσεις (π.χ. λόγω παρέας στο διάλειμμα, κλπ). Στόχος μιας τέτοιου είδους δημιουργίας ομάδων είναι να αποτελέσει η όλη μαθησιακή διαδικασία γέφυρα συνεργασίας και καλής επικοινωνίας μεταξύ μαθητών διαφορετικών φύλων, ικανοτήτων, καταγωγής ή/και ηλικίας. (5 λεπτά) Οι μαθητές, χωρισμένοι πια σε ομάδες, πρέπει: α) να επιλέξουν όνομα για την ομάδα τους και β) να αποφασίσουν, πριν αρχίσουν να διαβάζουν, ποιος μαθητής θα δουλέψει με τις ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ/ΦΡΑΣΕΙΣ που υπήρξαν σημαντικές στη ζωή της Μητέρας Τερέζας, ποιος άλλος θα ασχοληθεί με τις ΠΕΡΙΟΧΕΣ που υπήρξαν σημαντικές στη ζωή της και τέλος ποιος από τα άτομα της ομάδας τους θα αναλάβει το κομμάτι των ΛΕΞΕΩΝ-ΚΛΕΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ της Μητέρας Τερέζας σε κάθε παράγραφο της σελ: 16. (10 λεπτά) Στη συνέχεια, δίνεται στους μαθητές κάθε ομάδας φύλλο εργασίας με τις δραστηριότητες και τις σχετικές οδηγίες για το μάθημά τους. Ο εκπαιδευτικός επεξηγεί τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί και επιλύει απορίες των μαθητών σχετικές με την προαναφερθείσα διαδικασία. (10 λεπτά) Οι μαθητές κάθε ομάδας επιδίδονται στο να εντοπίσουν και να καταγράψουν ο καθένας τους τα δικά του στοιχεία: - ο A τις χρονικές λέξεις/φράσεις - ο Β τις σημαντικές περιοχές και - ο Γ το τι έκανε η Μητέρα Τερέζα σε κάθε παράγραφο του κειμένου. (10 λεπτά)
  • 129.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 128 Αφού κάθε ομάδα συγκεντρώσει όλες τις παραπάνω πληροφορίες: Α) βάζει με βάση τις ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ/ΦΡΑΣΕΙΣ τις παραγράφους του κειμένου σε σειρά. (10 λεπτά) ΛΗΞΗ 1ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ * Γίνεται σύντομη αναφορά, στην ολομέλεια, της διαδικασίας που ακολουθήθηκε την προηγούμενη διδακτική ώρα και οι μαθητές εμφανίζουν τις σημειώσεις τους με την ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ιεράρχηση του κειμένου. (5 λεπτά) Κάθε ομάδα τώρα Β) ελέγχει το παραπάνω αποτέλεσμα σε σχέση και με τις ΠΕΡΙΟΧΕΣ, οι οποίες αναφέρονται σε κάθε παράγραφο αλλά και σε συνδυασμό με το τι έκανε σε κάθε χρονική στιγμή η Μητέρα Τερέζα. (10 λεπτά) Μόλις ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία, οι μαθητές κάθε ομάδας πηγαίνουν σε καθένα από τα laptops (ένα για κάθε ομάδα) που βρίσκονται στην τάξη/Εργαστήριο Πληροφορικής και μπαίνουν στο blog http://idea-ll- garden.blogspot.com του εκπ/κού, στο Prezi που αναφέρεται στη Μητέρα Τερέζα http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/mother-terezas-journeyin-time.html και βλέποντάς το ανακαλύπτουν κατά πόσο ήταν σωστή η σειρά με την οποία έβαλαν τις παραγράφους του κειμένου. (15 λεπτά) Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές αντιλαμβάνονται τους μηχανισμούς συνοχής ενός κειμένου (αλληλουχία γεγονότων, καταστάσεων, περιοχών, κλπ). Στη συνέχεια, οι μαθητές βρίσκουν στο blog του εκπαιδευτικού οδηγίες για τα διαδικτυκά εργαλεία Timeline Read Write Think: http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/timeline-readwritethink.html και Google Tour Builder: http://idea-ll-garden.blogspot.com/2017/06/google-tour-builder.html και, αφού τις μελετήσουν, περιηγούνται στον ιστοχώρο κάθε εργαλείου για να εξοικειωθούν με τη χρήση του και να διατυπώσουν τις όποιες απορίες τους στον εκπαιδευτικό ή και στο πλαίσιο της ομάδας (στα Αγγλικά). ***Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι οδηγίες των εργαλείων είναι στα Ελληνικά πράγμα που οδηγεί τους μαθητές να αναπτύξουν στρατηγικές διαμεσολάβησης, αφού θα
  • 130.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 129 πρέπει αυτό το οποίο έχουν κατανοήσει να το «διαπραγματευτούν» στην ξένη γλώσσα (Αγγλικά) στη συνέχεια της διαδικασίας. (10 λεπτά) ΛΗΞΗ 2ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ Κάθε ομάδα κάθετε μπροστά στο laptop της στην τάξη/Εργαστήριο Πληροφορικής έχοντας μαζί της τις σημειώσεις της από τα προηγούμενα μαθήματα. (5 λεπτά) Με τη χρήση κλήρου (χαρτάκια που αναγράφουν τις λέξεις: ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ- περιοχές, ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ-γεγονότα, ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΧΑΡΤΗ) ένας μαθητής από κάθε ομάδα θα διαλέξει τι θα φτιάξει η ομάδα του. (5 λεπτά) Με αυτόν τον τρόπο καταλήγουμε κάθε ομάδα να δημιουργήσει κάτι διαφορετικό: 1) η Α ομάδα θα φτιάξει μια χρονογραμμή με το Timeline Read Write Think εστιάζοντας στις σημαντικές ΠΕΡΙΟΧΕΣ/ΤΟΠΟΥΣ στη ζωή της Μητέρας Τερέζας και τις χρονολογίες που σχετίζονται με αυτές, 2) η Β ομάδα θα φτιάξει μια χρονογραμμή με το Timeline Read Write Think εστιάζοντας στα σημαντικά ΓΕΓΟΝΟΤΑ στη ζωή της και τις χρονολογίες που σχετίζονται με αυτά και 3) η Γ ομάδα θα φτιάξει μια βιογραφία με χάρτη με το Google Tour Builder βασιζόμενη στις ΠΕΡΙΟΧΕΣ στις οποίες το κείμενο αναφέρθηκε ότι κινήθηκε η Μητέρα Τερέζα στη διάρκεια της ζωής της (εννοείται με χρονολογική σειρά). Σημειώνουμε εδώ ότι οι μαθητές σε αυτή τη φάση θα πρέπει να εντοπίσουν στο διαδίκτυο και σχετικές εικόνες για να εμπλουτίσουν το «προϊόν» τους. (25 λεπτά) Παρουσίαση του «προϊόντος» κάθε ομάδας στην ολομέλεια είτε στο διαδραστικό πίνακα (αν υπάρχει) είτε στο laptop που χρησιμοποιήθηκε από τους μαθητές. (10 λεπτά) ΛΗΞΗ 3ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
  • 131.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 130 Παρατηρήσεις Το συγκεκριμένο σενάριο έχει υλοποιηθεί σε τμήμα αποτελούμενο από 12 μαθητές ηλικίας 13-14 ετών, 5 αγόρια & 7 κορίτσια, Ελληνικής και Αλβανικής καταγωγής, οι οποίοι ήταν Αρχάριοι στα Αγγλικά. Η χρήση των ΤΠΕ ήταν κάτι που ενθουσίασε τους μαθητές και κινητοποίησε ακόμη και τους πιο αδύναμους στα Αγγλικά να προσπαθήσουν να κάνουν κάποια από τις δραστηριότητες ή μέρος αυτών. Είχε διάρκεια τρεις διδακτικές ώρες (3 x 45 min) αλλά η χρονική διάρκεια υλοποίησής του εξαρτάται από το πλήθος των μαθητών του τμήματος καθώς και την εξοικείωσή τους με τη χρήση της ξένης γλώσσας και τις ΤΠΕ. Επειδή ένα από τα προβλήματα με τη χρήση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία μπορεί να είναι και η έλλειψη συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο, οι οδηγίες των διαδικτυακών εργαλείων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν καλύτερα να είναι εκτυπωμένες και έτοιμες να δοθούν στους μαθητές σε κάθε τέτοια περίπτωση. Επίσης, ο εκπαιδευτικός –λόγω ακριβώς της παραπάνω ενδεχόμενης δυσκολίας– οφείλει να έχει προβλέψει για την υλοποίηση της δραστηριότητας και χωρίς τη χρήση του διαδικτύου ή τουλάχιστον να έχει προβλέψει την ύπαρξη εναλλακτικής δραστηριότητας αν προκύψει κάτι τέτοιο. Καλό θα ήταν, όπου υπάρχει η δυνατότητα, να γίνεται χρήση εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Τέλος, η επιλογή των διαδικτυακών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν κάθε φορά θα πρέπει να είναι ανάλογη της εξοικείωσης των μαθητών που θα εκτελέσουν τηδραστηριότητα/τες.
  • 132.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 131 Φύλλο Εργασίας B’ Class-Beginners – Unit 2, p:16, “Her work touched many…” Date: .............................................. Group Name: ................................................ Students’ names: 1. .................................................................... 2. .................................................................... 3. ....................................................................  The words in this booklet that are marked with an (*) will be explained in APPENDIX I. 1st Session Give your group a catchy name! Write on the top of this paper in CAPITAL letters. (3 min) Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have. All of the exercises are about the text on p:16 of your Student’s Book. The text is about the life of Mother Tereza; it is her BIOGRAPHY but it is jumbled*! (10 min) We will try to put the text in the right order! To do that you must decide which one of your group will read the text to find: - words/phrases related to* TIME (dates, chronologies, linking words that relate to time) → e.g.19 - words/phrases related to important PLACES in Mother Teresa’s life → e.g. Skopje - words/phrases related to important EVENTS* in Mother Teresa’s life → e.g. her birth* (7 min) Don’t forget to take notes (on your book or on a piece of paper) of what you find!!! (10 min) Now look at your notes and try to order the paragraphs of the text on p:16 of your book according to chronological order*. Glue the paragraphs, in the right order*, on the blank piece of paper your teacher gave you. You will find the jumbled paragraphs on p:6,7, APPENDIX II, of this booklet. (10 min)
  • 133.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 132 2nd Session Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have. (5 min) Look at your group’s notes and the piece of paper you glued the paragraphs of the text on and check if they are (the paragraphs) in the right order according to the PLACES Mother Tereza was in each time. (10 min) When you finish, - go to one of the laptops with your group and switch it on*! - log onto the Internet - log onto your teacher’s blog: http://idea-ll-garden.blogspot.com - look to the right* where it says “EDUCATIONAL PRESENTATIONS” and click on it scroll down* the page and click where it says “Mother Tereza’s journey…in time!”. You must click on the PICTURE!!! - Watch the presentation by clicking on the arrows* at the bottom of the picture to see if you have put the paragraphs on YOUR PAPER in the right order. (15 min) When you finish, draw a piece of paper from the bowl on your teacher’s desk to see what your group needs to do next. (5 min) When you find out what you have to do, return to your laptop and log onto the teacher’s blog (http://idea-ll-garden.blogspot.com) again. look to the right* where it says “INSTRUCTIONS TO WEB TOOLS*” and click on it click on either TIMELINE WRITE READ THINK (bit.ly/2Ido4KJ) if you are asked to make a TIMELINE or GOOGLE TOUR BUILDER (bit.ly/2rABgDk) if you are asked to make Mother Teresa’s BIOGRAPHY using a map. - look at the instructions carefully and give it a try*. The instructions are in Greek but you STILL need to use your English to do the rest of the exercise!!! - ask your teacher any questions you have. (15 min)
  • 134.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 133 3rd Session Look at this page and the exercises in it and ask your teacher any questions you have. (5 min) Take your notes with you and switch on your laptop. Log onto your teacher’s blog (http://idea-ll-garden.blogspot.com). (5 min) Look to the right* where it says “INSTRUCTIONS TO WEB TOOLS*” and click on it. Click on either TIMELINE WRITE READ THINK (bit.ly/2Ido4KJ) if you are asked to make a TIMELINE. or GOOGLE TOUR BUILDER (bit.ly/2rABgDk) if you are asked to make Mother Teresa’s BIOGRAPHY using a map. Use your notes and pictures you will find on the Net* to make: - the timeline or - the biography. (25 min) When all three groups are finished, they present their work to the rest of the class on either the interactive whiteboard or the laptop they have used. (10 min)
  • 135.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 134 APPENDIX I (Glossary) related to = που σχετίζονται με events = γεγονός jumbled =μπερδεμένο, ανακατεμένο chronological order = χρονολογική σειρά right order = σωστή σειρά switch it on = άνοιξέ το (το laptop) to the right / left = στα δεξιά / στα αριστερά arrows =βέλη scroll up / down the page = πηγαίνω προς τα επάνω / κάτω στησελίδα instructions to web tools = οδηγίες για ΔιαδικτυακάΕργαλεία give it a try = προσπάθησέτο the Net = το διαδίκτυο APPENDIX II The jumbled paragraphs of the text on p:16. You must put in the right order looking at your notes 1 She became an Indian citizen later that year. This allowed her to do more wonderful work. In 1950, she started a charity organization in Calcutta to feed the hungry and look after the sick. She never once refused anyone help, and her work made a difference to the lives of the desperate people she lived beside. 2 At the age of twelve, she made a decision to become a nun. Her ambition was to help all those in need. Her father agreed that it was a marvellous idea, but explained to her that her life as a nun might mean a lonely life in a monastery. She told him that she didn't mind this and so, some years later, when she was eighteen, she went to Ireland and became a nun. 3 At the Nobel Prize winning ceremony in 1979, where she wore her famous blue sari, she asked the Nobel organization not to have a dinner for her and to use the money “to feed 400 poor children in India for a year”.
  • 136.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 135 4 During this time, she saw many cases of poverty and suffering and knew that she had to do something to help. So, she asked for permission to leave the school and spend her life working among the poorest of the poor in the streets of Calcutta. Her love of people made an impression on everyone who met her as she took care of them in their suffering and pain. Although she was always busy she still made time for everyone. 5 After a few months of training in Dublin, the Church sent her to Calcutta in 1931. When she first went to India, she wanted to work with poor people but the Church didn't let her. So, she taught in St. Mary's High School until 1946. 6 Though Calcutta was the centre of her charity, and the place she called home, her work reached the four corners of the earth. Throughout her life she has become world famous for the hundreds of centres she has helped to build in 120 countries all around the world. Wherever people needed help and comfort, she was there, among the hungry in Ethiopia, or in the ruins of Armenia's earthquake where she saved thousands of lives. 7 In the winter of 1948 she began her work by bringing hungry and dying people into a home where they could find love and care and finally die in peace. 8 This act showed what kind of generous person she was. In 1997 she caught pneumonia and when she died some time later famous people from all over the world came to pay their respects to a brilliant and brave woman. 9 Born to Albanian parents in Skopje on August 27th 1910, Agnes Gonxha Bejaxhiu, spent her life with the poor in India. As a child, she was extremely kind and gentle and helped whoever she saw in need. At a very young age she made a promise to her father that she would always help others in need.
  • 137.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 136 Αγγλικά Γ΄ Λυκείου – Παπαγεωργίου Αγγελική, ΠΕ06 Alternative Education? (Εναλλακτική Εκπαίδευση;) Μαθητικό Προφίλ: Μαθητές ηλικίας 17-18 ετών, τάξη 16 μαθητών Χρονική Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες (45΄ η κάθε μία) Διδακτικοί στόχοι Γνώσεις - ανάπτυξη λεξιλογίου - λεξιλόγιο σχετικό με τη δημιουργία αφίσας - ικανότητα να μπορούν οι μαθητές να ακολουθούν οδηγίες Δεξιότητες - κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου - παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου - ανάπτυξη στρατηγικών κατανόησης - κατανόηση και εκμάθηση λεξιλογίου Παιδαγωγικοί - ενθάρρυνση της συνεργατικής μάθησης - ενθάρρυνση έκφρασης προσωπικής άποψης και υποστήριξή της - ανάπτυξη κριτικής σκέψης - ανάπτυξη του σεβασμού των μαθητών ως προς τους συμμαθητές τους και τις απόψεις τους - ευαισθητοποίηση και προβληματισμός των μαθητών ως προς το θέμα της εκπαίδευσης και των σχολείων - καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας ανάμεσα σε ομάδες και μαθητές Τεχνολογικοί - καλλιέργεια δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση των ΤΠΕ (πχ. εξοικείωση με WordArt, Padlet, Quizlet, Canva)
  • 138.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 137 Τόπος υλοποίησης του σεναρίου - Εξοπλισμός Η αίθουσα διδασκαλίας της Αγγλικής γλώσσας εξοπλισμένη με 5 φορητούς υπολογιστές, οι οποίοι είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, και προτζέκτορα ο οποίος είναι συνδεδεμένος με τον υπολογιστή του καθηγητή. Περιγραφή διδακτικής διαδικασίας 1η διδακτική ώρα Μπαίνοντας στην τάξη οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων η κάθε μία. Για να γίνει αυτό, διαλέγουν τυχαία ένα χαρτάκι από ένα κουτάκι που έχει προετοιμάσει ο καθηγητής και στο οποίο βρίσκονται 4 χαρτάκια με τις λέξεις ARTS, SCIENCES, EDUCATION και MEDICINE και τους ζητείται να σχηματίσουν ομάδες ανάλογα με τη λέξη που έχουν επιλέξει. Κατ’ αυτόν τον τρόπο σχηματίζεται μία ομάδα από τον κάθε τομέα και έτσι επιτυγχάνεται η τυχαία ανάμειξη των μαθητών που έχει ως αποτέλεσμα τη συνεργασία ανάμεσα σε μαθητές οι οποίοι μπορεί να μην είχαν δουλέψει μαζί μέχρι αυτή τη στιγμή. (2 λεπτά) Ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα την 1η ανάρτηση που έχει ανεβάσει στον διαδραστικό πίνακα ανακοινώσεων Padlet (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) και τον οποίο έχει ενσωματώσει στο blog του (https://angepapageorgiou.blogspot.gr). Ζητάει από τους μαθητές να συζητήσουν για 3 λεπτά στην ομάδα τους τις αντιδράσεις και τις σκέψεις τους σχετικά με τη γελοιογραφία που βλέπουν και τη σχέση της με την εκπαίδευση. Ανταλλάσουν απόψεις στην ολομέλεια και ο καθηγητής εισάγει την έννοια της διαφορετικότητας στην εκπαίδευση. (8 λεπτά) Στη συνέχεια οι μαθητές πηγαίνουν στη 2η ανάρτηση που έχει ετοιμάσει ο εκπαιδευτικός στο Padlet (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2). Zητάει από τους μαθητές να γράψουν στο διαδικτυακό εργαλείο Answergarden (https://answergarden.ch/661290) ο καθένας ξεχωριστά 3 με 4 λέξεις που τους έρχονται στο μυαλό όταν ακούν τις λέξεις Education και School. Όταν ολοκληρώσουν όλοι οι μαθητές από όλες τις ομάδες, ο καθηγητής προβάλλει την οθόνη με τις απαντήσεις όλων των παιδιών και τις οποίες σχολιάζουν στην ολομέλεια. (10 λεπτά) Οι μαθητές προχωρούν στη δημιουργία συννεφόλεξου χρησιμοποιώντας το διαδυκτιακό εργαλείο WordArt (https://wordart.com) και με τις λέξεις τις οποίες εισήγαγαν στο Answergarden (https://answergarden.ch/661290). (Το WordArt είναι οικείο στους μαθητές διότι έχει χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες διδακτικές ενότητες). Όλες οι ομάδες ανεβάζουν στο Padlet τα συννεφόλεξα που έχουν ετοιμάσει. (25 λεπτά) ΤΕΛΟΣ 1ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
  • 139.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 138 2η διδακτική ώρα Με την είσοδο τους στην τάξη οι μαθητές κάθονται πάλι στις ομάδες που ήταν την προηγούμενη διδακτική ώρα και ο καθηγητής προβάλλει στον προτζέκτορα μία διαφάνεια με λέξεις-κλειδιά (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) που θα ακούσουν στο βίντεο που θα παρακολουθήσουν. Ζητάει από τους μαθητές να κουβεντιάσουν στην ομάδα τους ποιά σχέση πιστεύουν μπορεί να έχουν με την εκπαίδευση και συζητούν τις απόψεις τους στην ολομέλεια. (5 λεπτά) Ο καθηγητής κάνει μία μικρή εισαγωγή σχετικά με το βίντεο που θα παρακολουθήσουν (https://www.youtube.com/watch?v=yt9GtLCaNpU) και το οποίο έχει να κάνει με μία εναλλακτική μορφή εκπαίδευσης, το σχολείο Summerhill στη Μεγάλη Βρετανία, και ζητάει από τους μαθητές να κρατήσουν σημειώσεις σχετικά με τις λέξεις-κλειδιά που συζήτησαν προηγουμένως. Αφού παρακολουθήσουν το βίντεο, όλη η τάξη ανταλλάσει απόψεις σχετικά με τις σημειώσεις τους. (12 λεπτά) Οι μαθητές παρακολουθούν το βίντεο 2η φορά και απαντούν σε ερωτήσεις που τους έχει δώσει ο καθηγητής στο φύλλο εργασίας ο καθένας μόνος του και στη συνέχεια ανταλλάσουν απόψεις στην ομάδα τους. Οι απαντήσεις ελέγχονται στο σύνολο της τάξης. (15 λεπτά) Για την πληρέστερη κατανόηση του λεξιλογίου του βίντεο οι μαθητές πηγαίνουν στην επόμενη ανάρτηση στον ψηφιακό πίνακα Padlet (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) όπου ο καθηγητής έχει προετοιμάσει στο διαδυκτιακό εργαλείο Quizlet flashcards με τις έννοιες αυτών των λέξεων: https://quizlet.com/278032864/summerhill-school-flash-cards. Ζητάει από τους μαθητές να πατήσουν το κουμπί FLASHCARDS προκειμένου να αφιερώσουν 5 λεπτά για να μελετήσουν το λεξιλόγιο. Ακολούθως, παίζουν ένα παιχνίδι αντιστοίχισης σε ομάδες πατώντας το κουμπί MATCH. Νικήτρια είναι η ομάδα που τελειώνει το κουίζ πρώτη και έχει απαντήσει τις περισσότερες ερωτήσεις σωστά. Για να είναι το παιχνίδι δίκαιο ο καθηγητής βεβαιώνεται ότι όλες οι ομάδες ξεκινάνε ταυτόχρονα. (8 λεπτά) Τέλος, οι μαθητές εκφράζουν σύντομα την άποψή τους αν θα ήθελαν να παρακολουθήσουν ένα σχολείο σαν το Summerhill και γιατί. (5 λεπτά) Ως εργασία στο σπίτι ζητείται από τους μαθητές να μπουν στο blog του εκπαιδευτικού (https://angepapageorgiou.blogspot.gr) και να μελετήσουν τις οδηγίες χρήσης του διαδικτυακού εργαλείου Canva με το οποίο στο επόμενο μάθημα θα τους ζητηθεί να φτιάξουν μία αφίσα. Επιπλέον, να περιηγηθούν στον ιστοχώρο του και να εξοικειωθούν με τη χρήση του. ΤΕΛΟΣ 2ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ
  • 140.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 139 3η διδακτική ώρα Με την είσοδό τους στην τάξη οι μαθητές κάθονται πάλι στις ομάδες που ήταν και στα προηγούμενα δύο μαθήματα. Ο καθηγητής τους προτρέπει να υποθέσουν ότι είναι οι ιδιοκτήτες ενός σχολείου σαν το Summerhill και θα ήθελαν να το διαφημίσουν στην τοπική κοινότητα φτιάχνοντας μία αφίσα, με το διαδυκτιακό εργαλείο CANVA (https://www.canva.com), προκειμένου οι γονείς να εγγράψουν τα παιδιά τους σε αυτό τη νέα σχολική χρονιά. (40 λεπτά) Τέλος, αφού ανεβάσουν στο Padlet του εκπαιδευτικού (https://padlet.com/ang_pap/summerhill2) την αφίσα τους, οι ομάδες τις παρουσιάζουν στην ολομέλεια και συζητούν. Η τάξη επιλέγει την καλύτερη αφίσα και οι μαθητές της συγκεκριμένης ομάδας βραβεύονται με κάποια δωράκια που θα έχει προετοιμάσει ο καθηγητής. (5 λεπτά). ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλες οι αφίσες εκτυπώνονται και κολλούνται στους τοίχους της τάξης. ΤΕΛΟΣ 3ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΩΡΑΣ Παρατηρήσεις Το συγκεκριμένο σενάριο έχει προγραμματιστεί για 3 διδακτικές ώρες αλλά ανάλογα με το επίπεδο των μαθητών και την εξοικείωσή τους με τις ΤΠΕ θα μπορούσε να υλοποιηθεί και σε 4. Σε περίπτωση προβλήματος σύνδεσης στο διαδίκτυο τις ημέρες υλοποίησης του σεναρίου, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει μεριμνήσει για εναλλακτικές δραστηριότητες ή άλλα μέσα υλοποίησης των συγκεκριμένων δραστηριότητων. Οι μαθητές θα αξιολογηθούν ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην ομάδα, του επιπέδου χρήσης της Αγγλικής γλώσσας αλλά και προσπάθειας να τη χρησιμοποιήσουν – ανάλογα με τις δυνατότητές του ο καθένας φυσικά για να επανέλθουμε στην άποψη του Einstein: “Ο καθένας είναι μεγαλοφυΐα, αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σ’ ένα δέντρο, θα περάσει όλη του τη ζωή πιστεύοντας πως είναι ηλίθιο”.
  • 141.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 140 Φύλλο Εργασίας – Students’ Worksheet “ALTERNATIVE EDUCATION?” GROUP NAME: ……………………………………………………………………………. DATE: …………………………………..……………………………………………………… STUDENTS’ NAMES: 1. ……………………………………………………………………………………… 2. ……………………………………………………………………………………… 3. ……………………………………………………………………………………… 4. ……………………………………………………………………………………… 1st Session  Pick a slip of paper from the box and sit in a group with the people that have the same paper with you.  Look at the cartoon on the projector. Is there anything funny? What does it have with Education? What does it have to do with Albert Einstein’s saying? Take 3 minutes to discuss with your partners in your group.  Go to the post “Alternative Education?” at your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr and scroll down on the second post entitled Education; click on it. As you see it takes you to another window. Each one of you will have to type 3 or 4 words that come to your minds and have to do with “Education” and “Schools”. You have 5 minutes.  We’ll move to something more artistic now. With the help of the Web2.0 tool WordArt - https://wordart.com -, which you’ve used in previous lessons, use your imagination and the words that all of you typed previously, which you can see on the projector as well, to create a wordcloud. When you finish, get the link from the
  • 142.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 141 menu SHARE at the top. Right click to copy it and then go to the post “Alternative Education?” at your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click anywhere on the Padlet wall to create a new entry. Write a title at the top and paste the link of your creation where the arrow points at the above picture. You have 20 minutes. 2nd Session  In our last class we talked about your ideas on Education and Schools. Look at the words and phrases on the projector and for 5 minutes discuss with your partners in your team what their relationship with education might be.  We’re now going to watch a short video on another kind of education and schooling and this is Summerhill School in the United Kingdom. Have you ever heard of that? While watching take down notes on the information you hear connected to the words and phrases we’ve just seen on the projector.  Let’s now watch the video a second time. While watching or when the video is finished, I’ll give 3 minutes to answer the following questions. Discuss your answers with your partners in your team.
  • 143.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 142  Move now to your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click on the 5th entry of the post “Alternative Education?” which will take you to Quizlet. Click on the button FLASHCARDS at the top left. Take 5 minutes to try to memorize as many vocabulary items as possible.  Next click on the button MATCH in order to start a game. Be careful!!! Nobody starts until I tell you so. The winner is the team that ends first and has answered all or most of the questions. Are you ready? Off you go!  When was Summerhill founded? ___________________________________________________________  Who makes the rules in Summerhill school? ___________________________________________________________  Who makes the rules in ordinary / conventional schools? ___________________________________________________________  What do they mostly care in Summerhill, education itself or the individual? Why? ___________________________________________________________  Why do students become more mature in Summerhill? ___________________________________________________________  What sort of character have students developed when they finish Summerhill? ___________________________________________________________
  • 144.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 143  Think for a minute and tell me whether you would like to have followed a school like this one if you had had the chance.  ATTENTION! At home, before our next class, enter your teacher’s blog where in the right column you’ll find INSTRUCTIONS for WEB2.0 TOOLS. Click on it and study the ones for the Web2.0 tool CANVA and familiarize yourself with it. In our next class you will make a poster using the specific tool! 3rd Session  You are the owners of a school like Summerhill and you want to advertise it at your local community in order to have as many new registrations as possible. Work with your fellow students in your group and with the help of the Web2.0 tool Canva - https://www.canva.com - make a poster to advertise it.  When you finish, copy the link of your poster and upload it on the post “Alternative Education?” at your teacher’s blog - https://angepapageorgiou.blogspot.gr. Click anywhere on the Padlet wall to create a new entry and paste your link as you did in the first session. ***ALL THE MEMBERS OF THE TEAM THAT CREATES THE BEST POSTER WILL GET PRIZES***
  • 145.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 144 Γαλλικά Γ΄ Γυμνασίου – Ματσάγγου Φιλίτσα, ΠΕ05 On s’ exprime en chantant Διδασκαλία γαλλικού τραγουδιού της Indila: «Une boite en argent» https://youtu.be/PsDpfRttYqQ Επέκταση του μαθήματος από το σχολικό βιβλίο Action.fr-gr 3.Unité 2 « Les jeunes s’ expriment» Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου Επίπεδο γλωσσομάθειας: Β1 Διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Σκοπός: Στο μάθημα αυτό επιδιώκεται οι μαθητές να αναπτύξουν τις γλωσσικές τους ικανότητες στη Γαλλική γλώσσα μέσα από την καλλιέργεια και των τεσσάρων γλωσσικών δεξιοτήτων (compréhension écrite, compréhension orale, production écrite et production orale) κατανόηση γραπτού και προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου, η γνωριμία με ένα μέρος του γαλλικού πολιτισμού που αποτελεί κομμάτι της κοινής μας ευρωπαϊκής ταυτότητας καθώς και η εξοικείωση των μαθητών με τη Γαλλική γλώσσα και η θετικότερη αντιμετώπισή της. Διδακτικοί στόχοι: α) Γνωστικοί: - επανάληψη του Présent, του Passé Composé και του Imparfait. - παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου- έκφραση ιδεών, θετικών ή αρνητικών συναισθημάτων. β) Τεχνολογικοί: -αναζήτηση συγκεκριμένων πληροφοριών στο διαδικτυακό τόπο αναζήτησης και αποθήκευσης ψηφιακών ταινιών (video) YouTube. Αξιοποίηση του διαδικτυακού εργαλείου Padlet. Δημιουργία ψηφιακού τοίχου. - αξιοποίηση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, λήψη και αποστολή e-mail. Αναλυτική περιγραφή του μαθήματος: Για τη διδασκαλία του συγκεκριμένου μαθήματος χρησιμοποιείται το εργαστήριο Η/Υ.
  • 146.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 145 Πριν την πρώτη ακρόαση αναφέρουμε στους μαθητές το όνομα της τραγουδίστριας και τον τίτλο του τραγουδιού. Μπορούμε επίσης να δώσουμε ορισμένες συνοπτικές πληροφορίες για το θέμα του τραγουδιού. Πρώτη ακρόαση: Οι μαθητές ακούν το τραγούδι της Indila «Une boîte en argent» παρακολουθώντας το σχετικό βίντεο στο YouTube: https://youtu.be/PsDpfRttYqQ (ακολουθεί καταιγισμός ιδεών- Brαin storming). Θέτουμε στους μαθητές ορισμένες γενικές ερωτήσεις σχετικά με το βίντεο που παρακολούθησαν: - Qui chante? - Où se déroule la scène? - Combien de personne y participent? - Qui parle? A qui? - C’ est une chanson joyeuse? triste? - Quelles sont vos impressions de cette chanson? Οι μαθητές δίνουν τις απαντήσεις τους προφορικά. Εναλλακτικά μπορούν να απαντήσουν στο τετράδιό τους. Στη συνέχεια χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες. Με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου WordArt (https://wordart.com), η χρήση του οποίου έχει διδαχθεί σε προγενέστερο μάθημα, ζητούμε από κάθε ομάδα να φτιάξει ένα συννεφόλεξο προσδιορίζοντας το πορτραίτο της πρωταγωνίστριας (Φύλλο εργασίας 1). Στη συνέχεια συγκρίνουμε τις εργασίες των ομάδων και γίνεται συζήτηση στην τάξη. Oι μαθητές δικαιολογούν τις επιλογές τους. Δεύτερη ακρόαση: Εστιάζουμε στον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων. Τι μέσα χρησιμοποιεί η τραγουδίστρια για να εκφράσει τα συναισθήματά της και τις σκέψεις της (Acte de parole). Παρομοιώσεις, μεταφορές, επίθετα ουσιαστικά ή προτάσεις που εκφράζουν τα συναισθήματα. Οι απαντήσεις των μαθητών γράφονται στον πίνακα. Στη συνέχεια δίνουμε τα λόγια του τραγουδιού: «Indila: Une boite en argent- paroles» (https://www.paroles-musique.com/paroles-Indila-Boite_En_Argent-lyrics,p176037). Οι μαθητές ακολουθώντας τον υπερσύνδεσμο βρίσκουν την επίσημη ιστοσελίδα με τους στίχους του τραγουδιού. Εναλλακτικά μοιράζουμε φωτοτυπίες με τα λόγια του τραγουδιού. Δίνονται διευκρινίσεις στο λεξιλόγιο. Χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες και με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου PIXTON (https://www.pixton.com/gr), η χρήση του οποίου έχει ήδη διδαχθεί, ζητούμε από τους μαθητές να φτιάξουν έναν διάλογο ανάμεσα στο κορίτσι
  • 147.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 146 και στο αγόρι, στο οποίο απευθύνεται η τραγουδίστρια σε μια υποθετική συνάντησή τους, με τη μορφή κόμιξ. Δίνονται σαφείς οδηγίες ότι στον διάλογο πρέπει να εκφράζονται συναισθήματα (Φύλλο εργασίας 2). Οι εργασίες των μαθητών εκτυπώνονται και αναρτώνται στον πίνακα της τάξης. Οι μαθητές στη συνέχεια παίζουν το διάλογο ανά δύο (Jeu de role) Η δραστηριότητα αυτή βοηθάει τους μαθητές στην παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου καθώς και στην καλύτερη εμπέδωση του λεξιλογίου. Συμβάλλει επίσης στην έκφραση της δημιουργικότητας των μαθητών. Τρίτη ακρόαση: Ζητούμε από τους μαθητές να εντοπίσουν στα λόγια του τραγουδιού τούς χρόνους που ήδη γνωρίζουν (Présent - Passé Composé - Imparfait). Ως άσκηση επανάληψης στέλνουν στον φίλο τους ένα e-mail όπου του περιγράφουν τις εντυπώσεις και συναισθήματά τους από τη συναυλία του αγαπημένου τους τραγουδιστή που παρακολούθησαν την περασμένη εβδομάδα (Φύλλο εργασίας 3). Με τη δραστηριότητα αυτή οι μαθητές εμπεδώνουν τη χρήση των χρόνων και εξασκούνται στην παραγωγή γραπτού λόγου, αξιοποιώντας παράλληλα τη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τέλος ως ομαδική εργασία προτείνουμε στους μαθητές τη δημιουργία ενός ψηφιακού τοίχου https://padlet.com, η λειτουργία του οποίου έχει διδαχθεί, στον οποίο θα συνθέσουν μια συλλογή γαλλικών τραγουδιών. Κάθε ομάδα επιλέγει μια λέξη που να εκφράζει συναίσθημα. Στη συνέχεια αναζητά στο YouTube ένα σχετικό γαλλικό τραγούδι και κάνει την ανάρτηση στον ψηφιακό πίνακα γράφοντας λίγα λόγια για το τραγούδι αυτό. Ανεβάζουμε την εργασία των μαθητών στο blog του σχολείου. Η δραστηριότητα αυτή προσφέρει στους μαθητές τη δυνατότητα αξιοποίησης του YouTube, την εξοικείωση στην αναζήτηση συγκεκριμένων πληροφοριών στο συγκεκριμένο διαδικτυακό χώρο, την αξιοποίηση του ψηφιακού πίνακα PADLET, την εμπέδωση πληροφοριών και γνώσεων μέσω της αλληλεπίδρασης και της ομαδικής εργασίας. Όλες οι δραστηριότητες που προτείνονται στα φύλλα εργασίας μέσω της ομαδοσυνεργατικής διαδικασίας συμβάλλουν στην εκμάθηση και εμπέδωση των νέων γνώσεων.
  • 148.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 147 Φύλλα Εργασίας Φύλλο εργασίας 1 Αφού χωριστείτε σε ομάδες με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου WordArt (https://wordart.com/) να φτιάξετε ένα συννεφόλεξο στο οποίο να απεικονίζεται το πορτραίτο της πρωταγωνίστριας. Δώστε περισσότερη έμφαση στο ψυχολογικό πορτραίτο και δικαιολογήστε την απάντησή σας. Το συννεφόλεξο πρέπει να περιέχει από 10-20 λέξεις. Φύλλο εργασίας 2 Χωριστείτε σε ομάδες και με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου PIXTON (https://www.pixton.com/gr/schools) φανταστείτε τον διάλογο που θα μπορούσε να γίνει ανάμεσα στην τραγουδίστρια και στο πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται σε μια υποτιθέμενη συνάντησή τους. Δημιουργήστε 4-5 καρέ, με δύο πρόσωπα στο κάθε καρέ και ένα σύννεφο διαλόγου για κάθε πρόσωπο. Ο διάλογος μεταξύ των δύο προσώπων πρέπει να εκφράζει τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια ανά δύο παρουσιάστε τον διάλογο στην τάξη. Φύλλο εργασίας 3 Δραστηριότητα 1 Το περασμένο Σάββατο παρακολουθήσατε τη συναυλία του αγαπημένου σας καλλιτέχνη που έγινε στην πόλη σας. Ανοίξτε το προσωπικό σας e-mail και στείλτε στον φίλο σας ένα μήνυμα με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, όπου θα του περιγράφετε τις εντυπώσεις και τα συναισθήματά σας από τη συναυλία αυτή. (60-70 λέξεις). Δραστηριότητα 2 Δημιουργία συλλογής γαλλικών τραγουδιών. Χωριστείτε σε 4 ομάδες. Κάθε ομάδα επιλέγει μια από τις παρακάτω λέξεις που φανερώνει συναίσθημα. • Joie • Tendresse • Amour • Tristesse • Romantisme • Désespoir • Peur
  • 149.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 148 Αναζητήστε στο YouTube γαλλικά τραγούδια που είναι σχετικά με τη λέξη που επιλέξατε. Για να είστε σίγουροι για το περιεχόμενο του τραγουδιού μπορείτε να επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα με τους στίχους. Στη συνέχεια με τους κωδικούς που δόθηκαν σε κάθε ομάδα αναρτήστε το τραγούδι που επιλέξατε στον ψηφιακό τοίχο που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό με τίτλο: «On s’ exprime en chantant» https://el.padlet.com/filitsamatsagou/2nc6bb3tasql Στην ανάρτησή σας θα πρέπει να αναφέρετε το όνομα της ομάδας σας, τον τίτλο του τραγουδιού, το όνομα του καλλιτέχνη και με πολύ λίγα λόγια σε τι αναφέρεται.
  • 150.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 149 Θρησκευτικά Γ΄ Γυμνασίου – Λιβανάς Γεώργιος, ΠΕ01 Οι κατακόμβες της Ιταλίας και της Μήλου μέσα από προγράμματα παρουσιάσεων Ιδιαίτερη θεματική περιοχή: Θέματα από την Ιστορία της Εκκλησίας. Κεφάλαιο: Β΄ Επέκταση, περιπέτειες και επίσημη αναγνώριση της Εκκλησίας. Διδακτική ενότητα: Οι κατακόμβες: τόπος καταφυγής και μνήμης. Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου Χρονική διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες Διάταξη μαθητών: 4 ομάδες των 5 ατόμων Σύντομη περιγραφή Το μ-Σενάριο που ακολουθεί αφορά στα Θρησκευτικά της Γ΄ τάξης Γυμνασίου και επιχειρεί να κινητοποιήσει τους μαθητές στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα, ώστε να δημιουργήσουν από μόνοι τους παρουσιάσεις με τις σπουδαιότερες κατακόμβες, αφού πρώτα μελετήσουμε την ενότητα στο ψηφιακό βιβλίο. Βασική προϋπόθεση φυσικά αποτελεί το γεγονός ότι οι μαθητές μας εκ των προτέρων έχουν εξοικειωθεί με το λογισμικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία παρουσιάσεων (Power Point). Επιλέξαμε το λογισμικό παρουσίασης επειδή μπορεί να λειτουργήσει και ως γνωστικό εργαλείο, καθώς η δημιουργία μιας παρουσίασης απαιτεί την εις βάθος κατανόηση του υλικού, τον εντοπισμό βασικών εννοιών και των σχέσεων μεταξύ τους, την αναδόμηση του υλικού και την ευσύνοπτη παρουσίασή του, με αποτέλεσμα να γίνεται αναθεώρηση, αναδόμηση και αναστοχασμός γύρω από το περιεχόμενο που μελετάται. Διδακτικοί στόχοι Σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο Οι μαθητές: - Nα ενημερωθούν για το θέμα και τους πρωταγωνιστές του κεφαλαίου. - Να μπορούν να αντιληφθούν τους λόγους για τους οποίους οι κατακόμβες έγιναν σύμβολο ηρωισμού των πρώτων χριστιανών. - Να συνδέσουν τις έννοιες Θεολογίας και Τέχνης. - Να μπουν στη θέση των χριστιανών της εποχής των κατακομβών και να διακρίνουν, να περιγράψουν και να αποτιμήσουν τις δυσκολίες της Εκκλησίας των πρώτων αιώνων.
  • 151.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 150 - Να κατανοήσουν ότι οι κατακόμβες είναι ένα διαχρονικό σύμβολο ηρωισμού και μια διαρκής υπενθύμιση ότι η πίστη προϋποθέτει κόπους, αγώνες και θυσίες. Σχετικά με τη μαθησιακή διαδικασία Οι μαθητές: - Να αναπτύξουν την ομαδοσυνεργατική μάθηση. - Να εξοικειωθούν στη συνεργατική έρευνα και - Ν’ αξιοποιήσουν το ρόλο που έχουν αναλάβει μέσα στην ομάδα για το σκοπό της ομάδας τους. Σχετικά με την χρήση των ΤΠΕ Σημαντικό ρόλο για την πραγματοποίηση των στόχων του μ-Σεναρίου παίζουν ο διαδραστικός χάρτης, οι ψηφιακές εικόνες και οι βιωματικές τεχνικές. Γι’ αυτό αναμένεται οι μαθητές να αξιοποιήσουν ομαδοσυνεργατικά: - Τους χάρτες της Google με την εικονική περιήγηση στις κατακόμβες. - Το ψηφιακό βιβλίο και το φωτόδενδρο (διδακτική ενότητα: Οι κατακόμβες: τόπος καταφυγής και μνήμης) - Λογισμικό παρουσίασης (Power Point) Πορεία μ-Σεναρίου 1η διδακτική ώρα στην τάξη Α΄ Δραστηριότητα Αρχικά προβάλλεται στον Διαδραστικό Πίνακα ο χάρτης της Ιταλίας https://meleniro.files.wordpress.com/2012/11/italy.gif και της Μήλου http://www.milos-island.gr/geography/milosmap.jpg έτσι, ώστε οι μαθητές να προσανατολιστούν γεωγραφικά. Παρουσιάζεται επίσης στους μαθητές μέσα από τον Διαδραστικό πίνακα η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα http://ebooks.edu.gr/new/allmaterial.php
  • 152.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 151 2η διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής Β΄ Δραστηριότητα Γίνεται εικονική περιήγηση στον Διαδραστικό χάρτη των κατακομβών - http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/5991 καθώς επίσης και στις κατακόμβες Μήλου, Ιταλίας, παραστάσεις κατακομβών: - http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8677, - http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4658 - http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4478 Οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερες ομάδες, ανάλογα με τον υποτιθέμενο τόπο καταγωγής τους: Ρωμαίοι, Σικελιώτες, Ναπολιτάνοι και Μήλιοι. Αξιοποιώντας τον Διαδραστικό Πίνακα χωρίζουμε την οθόνη του σε τέσσερα μέρη ανάλογα με τις ομάδες που έχουμε. Ο αρχηγός από κάθε ομάδα καταγράφει στο μέρος του πίνακα και με το χρώμα που αντιστοιχεί στην ομάδα του τη γεωγραφική θέση, τι παραστάσεις και σύμβολα υπάρχουν μέσα σ’ αυτή και μια μικρή περιγραφή του εσωτερικού της. 3η διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής Γ΄ Δραστηριότητα Κάθε ομάδα έχει μπροστά της έναν ΗΥ, στον οποίο υπάρχει εγκατεστημένο το πρόγραμμα Power Point, το οποίο είναι εύχρηστο για τους μαθητές. Η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να κάνει εικονική περιήγηση στις κατακόμβες της περιοχής της. Επίσης κάθε ομάδα δημιουργεί στον υπολογιστή της μια μικρή παρουσίαση μέχρι έξι διαφάνειες από τις κατακόμβες της περιοχής της, στις οποίες έκανε εικονική περιήγηση, στην οποία βάζει τίτλο, καταγράφει τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης, παραστάσεις και σύμβολα μέσα σ΄αυτή, κάνοντας ταυτόχρονα μια μικρή περιγραφή του εσωτερικού της. 4η διδακτική ώρα στην τάξη Δ΄ Δραστηριότητα Κάθε ομάδα παρουσιάζει στις άλλες ομάδες την «Παρουσίαση» που δημιούργησε και οι αρχηγοί των ομάδων συνεργάζονται για την ενοποίηση όλων σε μία. Στη συνέχεια γίνεται παρουσίασή της μέσα από το Διαδραστικό Πίνακα στην ολομέλεια της τάξης.
  • 153.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 152 Φύλλα Εργασίας Φύλλο εργασίας 1ο  Στις παρακάτω ιστοσελίδες http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8677, http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4658 http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4478 υπάρχει υλικό για τις κατακόμβες της Ιταλίας και της Μήλου. Κάθε ομάδα θα πρέπει να κάνει μια πολύ προσεκτική εικονική περιήγηση. Α΄ ομάδα - Ρωμαίοι: στις κατακόμβες της Ρώμης Β΄ ομάδα - Σικελιώτες: στις κατακόμβες της Σικελίας Γ΄ ομάδα - Ναπολιτάνοι: στις κατακόμβες της Νάπολης και Δ΄ ομάδα - Μήλιοι: στις κατακόμβες της Μήλου.  Κάθε ομάδα να καταγράψει στον ΔΠ, στο τμήμα που της αντιστοιχεί και με το δικό της χρώμα τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης που της έχει ανατεθεί, τις παραστάσεις και τα σύμβολα που υπάρχουν μέσα σ’ αυτή καθώς μια μικρή περιγραφή του εσωτερικού της. Φύλλο εργασίας 2ο  Ανοίξτε το πρόγραμμα Power point από το εικονίδιο που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας.  Τα μέλη της κάθε ομάδας να συνεργαστείτε και να δημιουργήσετε μια παρουσίαση μέχρι έξι διαφάνειες για την κατακόμβη που επισκεφτήκατε. Στην παρουσίαση θα πρέπει:  να βάλετε τίτλο  να καταγράψετε τη γεωγραφική θέση της κατακόμβης  να δείξετε παραστάσεις και σύμβολα που υπάρχουν σ΄αυτές  να κάνετε σύντομη περιγραφή του εσωτερικού της. Οι αρχηγοί των ομάδων συνεργαζόμενοι να ενοποιήσουν τις τέσσερες παρουσιάσεις σε μία. Να γίνει αποθήκευση όλων των παρουσιάσεων. Και τέλος να γίνει ανάρτησή τους στο blog της τάξης.
  • 154.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 153 Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου – Ασημακόπουλος Γεώργιος, ΠΕ02 Η Βιομηχανική Επανάσταση Διδακτικές ενότητες: «12. Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης» και «13. Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης» Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Ιστορία (στοιχεία από Κοινωνιολογία, Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, Φυσική/Χημεία) Χρονική διάρκεια: Προτείνεται να υλοποιηθεί σε 3-4 διδακτικές ώρες (ανάλογα με την εξοικείωση των μαθητών) στο Σχολικό Εργαστήριο Πληροφορικής ή στην τάξη με χρήση φορητών υπολογιστών, ενώ μπορεί να υπάρχει ενασχόληση των μαθητών στο ενδιάμεσο διάστημα και στο σπίτι, για την πληρέστερη συλλογή, την επιλογή και τη διαμόρφωση του υλικού της συνεργατικής δραστηριότητας. Η παραγωγή του βίντεο- παρουσίασης προτείνεται να γίνει στην τάξη ή στο Εργαστήριο κατά την τελευταία από τις προαναφερόμενες διδακτικές ώρες. Σύντομη περιγραφή Το σενάριο που ακολουθεί αποτελεί μια διδακτική πρόταση για τη διδασκαλία της Ιστορίας Γ Γυμνασίου με τη χρήση Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Επικεντρώνεται θεματικά στη Βιομηχανική Επανάσταση, σε βασικές πτυχές και γνωρίσματά της και εμπλέκει τους μαθητές σε δραστηριότητες, ώστε να μπορέσουν να την αντιμετωπίσουν στο χωρο-χρονικό και κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο όπου εκδηλώθηκε. Μέσα από την αναζήτηση των σχετικών πληροφοριών θα συνειδητοποιήσουν αλλαγές που έχουν επέλθη στην κοινωνία μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Παράλληλα θα εκφραστούν δημιουργικά με χρήση της υπολογιστικής τεχνολογίας. Για να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες θα συνεργαστούν με συμμαθητές τους σε μικρές ομάδες. Σ’ αυτό το πλαίσιο ο ρόλος του εκπαιδευτικού μετασχηματίζεται, από απλό μεταδότη γνώσεων σε διευκολυντή-συντονιστή της προσπάθειας των μαθητών. Η συγκεκριμένη πρόταση έχει διάρκεια τέτοια, που να μπορεί να ενσωματωθεί άνετα στο ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα. Προσπαθεί, μεταξύ άλλων, να προσεγγίσει την ιστορική πραγματικότητα μέσα από μια διαφορετική ματιά και με βάση δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, κάνοντας χρήση λογισμικού που ενισχύει την αυτενέργεια και τη δημιουργικότητα των μαθητών.
  • 155.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 154 Διδακτικοί Στόχοι Γνωστικοί Οι μαθητές επιδιώκεται (κλασικός γραμματισμός): - να ανακαλέσουν γνώσεις από την Ιστορία της Β΄ Γυμνασίου σχετικές με τις μεταβολές που διαμόρφωσαν ευνοϊκές συνθήκες για τις απαρχές της εκβιομηχάνισης στα μέσα του 18ου αι. - να γνωρίσουν την εξέλιξη της βιομηχανικής επανάστασης, την ωρίμανση και την εξάπλωσή της σε περιοχές της Ευρώπης και στις ΗΠΑ - να διακρίνουν κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης - να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τη στενή σύζευξη επιστημών και βιομηχανικής επανάστασης - να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν τη στενή σχέση μεταξύ βιομηχανικής επανάστασης και των εξελίξεων στον χώρο των συγκοινωνιών και επικοινωνιών - να γνωρίσουν τον οικονομικό φιλελευθερισμό ως βάση του τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας που ονομάζεται καπιταλισμός ή οικονομία της ελεύθερης αγοράς· να κατανοήσουν, σε γενικές γραμμές, τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλισμού, καθώς και το φαινόμενο των οικονομικών κρίσεων - να γνωρίσουν τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση, ιδίως τα σχετικά με την ισχυροποίηση της αστικής τάξης και την εμφάνιση της εργατικής τάξης - να κατανοήσουν ότι οι άθλιες συνθήκες ζωής των εργατών οδήγησαν σε οργανωμένες διεκδικήσεις εκ μέρους τους (συνδικαλισμός), γέννησαν τις σοσιαλιστικές θεωρίες αναμόρφωσης της κοινωνίας και οδήγησαν στη δημιουργία πολιτικών κομμάτων που δραστηριοποιούνταν στο όνομα της εργατικής τάξης - να γνωρίσουν τα σχετικά με τις απαρχές διαμόρφωσης του κινήματος για την πολιτική και κοινωνική χειραφέτηση των γυναικών - να αποτιμήσουν, σε γενικές γραμμές, τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της βιομηχανικής επανάστασης Παιδαγωγικοί Οι μαθητές επιδιώκεται: - να αναπτύξουν πρωτοβουλία, ώστε να οργανώσουν και να παρουσιάσουν με δημιουργικό και ελκυστικό τρόπο πρωτογενές και δευτερογενές ιστορικό υλικό - μέσα από τη δημιουργία αναπαραστάσεων να μπορέσουν να διαχειριστούν καλύτερα την πολυπλοκότητα που προκύπτει από τον πλούτο και την πληθώρα των πληροφοριών
  • 156.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 155 - να αναπτύξουν συνεργατικότητα από την ένταξή τους σε ομάδες και την κοινή προσπάθεια για την επίτευξη ενός σκοπού. Αναμένεται δηλαδή οι μαθητές να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να συνομιλήσουν, να μοιραστούν τις γνώσεις τους και να εργαστούν από κοινού για να δημιουργήσουν ένα κοινό προϊόν· να θέσουν από κοινού τους στόχους τους, να εγκαθιδρύσουν ένα κοινό πλαίσιο εργασίας, να λάβουν αποφάσεις, να επιλύσουν προβλήματα που θα ανακύψουν, να βρουν και να τροποποιήσουν λύσεις και να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα συζητώντας και ενεργώντας από κοινού. - να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία μέσα από την επιλογή και επεξεργασία πληροφοριών που εξυπηρετούν την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων (κριτικός γραμματισμός) - να εκφραστούν δημιουργικά σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα και τις έννοιες που θα συναντήσουν σε αντίθεση με την απλή απομνημόνευση πληθώρας πληροφοριών που έχουν ως τώρα συνηθίσει Τεχνολογικοί Οι μαθητές επιδιώκεται (νέος γραμματισμός): - να αξιοποιήσουν δημιουργικά στη διδακτική-μαθησιακή διαδικασία τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (τους υπολογιστές του Εργαστηρίου Πληροφορικής ή φορητούς υπολογιστές που πιθανώς διαθέτει το σχολείο ή και οι ίδιοι) - να αξιοποιήσουν το διαδίκτυο ως πηγή πληροφοριών και έμπνευσης - να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης, επιλογής και διαχείρισης των πληροφοριών που αντλούν από το διαδίκτυο - να αναπτύξουν δεξιότητες επεξεργασίας και παρουσίασης των ιστορικών πληροφοριών κάνοντας χρήση υπολογιστικών εργαλείων με δυνατότητες πολλαπλών αναπαραστάσεων - να αναπτύξουν δεξιότητες δημιουργίας πολυτροπικού/πολυμεσικού κειμένου κάνοντας χρήση εργαλείων συνεργατικής γραφής (wiki) - να οπτικοποιήσουν όρους και έννοιες κάνοντας χρήση λογισμικού δημιουργίας/επεξεργασίας νοητικών χαρτών - να αναπτύξουν δεξιότητες ηλεκτρονικής συνεργασίας με άλλες ομάδες κάνοντας χρήση λογισμικού σύγχρονης συνεργασίας
  • 157.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 156 Λεπτομερής παρουσίαση Σκεπτικό Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου δεν διαθέτουν συστηματικές γνώσεις για τη βιομηχανική επανάσταση, το πλαίσιο στο οποίο εμφανίστηκε και τις επιπτώσεις που είχε. Σίγουρα γνωρίζουν από προηγούμενες τάξεις (π.χ. Β΄ Γυμνασίου) για τις αλλαγές (τεχνολογικές, κοινωνικές) που συντελούνται μετά τον Μεσαίωνα στην Ευρώπη. Επίσης έχουν μια γενική (μάλλον εμπειρική) εικόνα για τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις που σχετίζονται με την εκβιομηχάνιση. Στην κοινωνική τους ζωή έχουν ακούσει έννοιες, όπως «καπιταλισμός», «σοσιαλισμός», «συνδικαλισμός», «εργατικό κίνημα» κ.ά. Ωστόσο δεν έχουν συστηματική και συνολική εικόνα για όλα αυτά και δεν γνωρίζουν το ακριβές περιεχόμενο των αντίστοιχων όρων, καθώς δεν τους έχουν διδαχθεί προηγουμένως. Επίσης οι όροι αυτοί δεν έχουν συσχετιστεί συστηματικά με άλλες εξελίξεις και παράγοντες που διαμόρφωσαν τη νεότερη και σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία. Η περιγραφόμενη εδώ διδακτική παρέμβαση έλαβε υπ’ όψη αυτή την πραγματικότητα. Προσπάθησε επίσης να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν τον αντίκτυπο της βιομηχανικής επανάστασης σε κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές εκφάνσεις των σύγχρονων κοινωνιών. Επειδή ένα τόσο πολυδιάστατο ζήτημα είναι εξ ορισμού δύσκολο να προσεγγιστεί εξαντλητικά και να κατανοηθεί πλήρως από μαθητές αυτής της ηλικίας, έγινε προσπάθεια οι μαθητές να αντιμετωπίσουν ως «δική τους υπόθεση» την ενασχόληση με το θέμα. Συγκεκριμένα, οι μαθητές θα έρθουν σε επαφή με βασικές πτυχές και γνωρίσματα της «βιομηχανικής επανάστασης». Θα μπορέσουν να την τοποθετήσουν στο χωρο-χρονικό και κοινωνικο-πολιτικό της πλαίσιο. Θα γνωρίσουν τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που σχετίστηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση (π.χ. παραγωγή, συγκοινωνίες, επιστήμες κλπ). Θα γνωρίσουν το περιεχόμενο σχετικών πολιτικών, κοινωνιολογικών και οικονομικών όρων (π.χ. οικονομικός φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, μετοχικές εταιρείες, σοσιαλισμός, συνδικαλισμός κλπ). Θα μάθουν για το εργατικό κίνημα, τις συνθήκες που το γέννησαν, τις θεωρίες που το στήριξαν, και την επίδραση που έχει στις κοινωνίες από την εμφάνισή του μέχρι σήμερα. Μέσα από την αναζήτηση των σχετικών πληροφοριών θα συνειδητοποιήσουν αλλαγές που έχουν επέλθη στην κοινωνία μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Πιο συγκεκριμένα, κατά την ενασχόληση με την 1η δραστηριότητα, αναμένουμε οι μαθητές να ανακαλύψουν, μέσα από την προσωπική τους αναζήτηση, διαστάσεις
  • 158.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 157 της βιομηχανικής επανάστασης που δεν γνώριζαν. Επίσης, κατά την 3η δραστηριότητα αναμένουμε οι μαθητές να αντιληφθούν συνολικά τους παράγοντες που επηρέασαν τη βιομηχανική επανάσταση και τις συνέπειες που αυτή είχε. Τέλος, κατά την 4η δραστηριότητα αναμένουμε οι μαθητές να ανακαλύψουν από μόνοι τους το μέγεθος των αλλαγών που προκάλεσε η βιομηχανική επανάσταση σε συγκεκριμένους τομείς της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου και οι οποίες αλλαγές επηρεάζουν και τη δική μας ζωή σε συλλογικό ή ατομικό επίπεδο. Σ’ αυτή την προσέγγιση θεωρούμε τη χρήση της τεχνολογίας καθοριστική. Προσφέρει πολλές διαφορετικές δυνατότητες έκφρασης στους μαθητές, δίνει τη δυνατότητα συνεχών αλλαγών και διορθώσεων, προκαλεί το ενδιαφέρον και τη δημιουργικότητα. Μάλιστα η δυνατότητα ανάρτησης της καλύτερης εργασίας στο ιστολόγιο του σχολείου δίνει κίνητρο για συναγωνισμό μεταξύ των ομάδων. Εξάλλου, τα χρησιμοποιούμενα τεχνολογικά εργαλεία προσφέρουν δυνατότητες που δε θα μπορούσαν να επιτευχθούν με την παραδοσιακή προσέγγιση του μαθήματος. Οι συνεργατικές δυνατότητες του wiki και των Εγγράφων Google και οι δημιουργικές αποχρώσεις του βίντεο δίνουν μια άλλη διάσταση στην προσπάθεια των μαθητών, η οποία δύσκολα επιτυγχάνεται με τη στατική ύλη του παραδοσιακού βιβλίου και την κατά μέτωπον διδασκαλία. Σύνδεση με τα ισχύοντα στο Σχολείο Η παρούσα διδακτική πρόταση ακολουθεί το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του Γυμνασίου και το ΔΕΠΠΣ (σσ. 222-223) εστιάζοντας στο προς διδασκαλία υλικό των ενοτήτων 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13 (Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης) του σχολικού εγχειριδίου της Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου. Φιλοδοξεί δε να εμπλουτίσει και να επεκτείνει αυτό το υλικό με βάση την ομαδική εργασία των μαθητών και να πετύχει τηνκαλύτερη εμπέδωσή του μέσα από μια διαδικασία που έχει προσωπικό νόημα για τους ίδιους τους μαθητές. Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή Για την υλοποίηση του παρόντος σεναρίου απαιτείται η ύπαρξη διαθέσιμου Σχολικού Εργαστηρίου Πληροφορικής με σύνδεση των υπολογιστών στο διαδίκτυο. Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην τάξη φορητοί υπολογιστές (laptops) που πιθανώς να διαθέτει το σχολείο ή να μπορούν να φέρουν οι ίδιοι οι μαθητές, σε συνδυασμό με την ύπαρξη διαθέσιμου ασύρματου δικτύου (π.χ. μικρού ασύρματου δικτύου που θα δημιουργηθεί τοπικά σε επίπεδο αίθουσας). Στην περίπτωση αυτή πρέπει να υπάρχει ικανός αριθμός φορητών υπολογιστών (τουλάχιστον ένας για κάθε
  • 159.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 158 ομάδα εργασίας), να είναι φορτισμένοι και να λειτουργούν απρόσκοπτα σε σχέση με τα λογισμικά που θα χρησιμοποιηθούν. Τα λογισμικά που έχουν επιλεγεί δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις από πλευράς επεξεργαστικής ισχύος και έτσι δεν αναμένεται οι μαθητές να συναντήσουν ιδιαίτερο πρόβλημα στην εκτέλεση των εφαρμογών. Τα κύρια λογισμικά είναι διαδικτυακά, οπότε δεν χρειάζονται εγκατάσταση. Προϋποτίθεται απλώς η ύπαρξη φυλλομετρητή ιστοσελίδων. Η διαδικτυακή υπηρεσία δημιουργίας και φιλοξενίας wiki επελέγη να είναι το http://www.pbworks.com καθ’ ότι το http://wikispaces.com έχει διακόψει πλέον τη λειτουργία του. Το κριτήριο για την επιλογή ήταν η καταλληλότητα της υπηρεσίας για εκπαιδευτική χρήση, η σταθερότητα και η ταχύτητά της, οι δυνατότητες διαχείρισης και επεξεργασίας και οι επιλογές που δίνει στο χρήστη για τη διαμόρφωση του περιεχομένου. Επιπλέον, η υπηρεσία αυτή έχει τύχει μεγάλης αποδοχής στην κοινότητα των χρηστών παγκοσμίως, ώστε να έχει δημιουργηθεί ήδη μια ευρεία κοινότητα υποστήριξης σε τεχνικά θέματα που μπορούν να προκύψουν σχετικά με το συγκεκριμένο περιβάλλον. Εξ άλλου, η εμπλοκή των μαθητών γίνεται με την αποστολή απλών προσκλήσεων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ το περιβάλλον προσθήκης και επεξεργασίας περιεχομένου μοιάζει πολύ με αυτό που έχουν συνηθίσει οι μαθητές χρησιμοποιώντας έναν απλό επεξεργαστή κειμένου. Για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος σε διαδικαστικά θέματα, θα πρέπει να έχει ανοιχθεί εκ των προτέρων από τον διδάσκοντα λογαριασμός στην εν λόγω υπηρεσία και να έχει δημιουργηθεί η αρχική σελίδα και οι υποσελίδες, τις οποίες θα συμπληρώσουν με υλικό οι διάφορες ομάδες των μαθητών. Για να αντλήσουν το υλικό τους οι μαθητές θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν έντυπες (σχολικό εγχειρίδιο) και ηλεκτρονικές πηγές (ιστοσελίδες και αρχεία .pdf). Φυλλομετρητές ιστοσελίδων και λογισμικό ανάγνωσης .pdf αρχείων υπάρχει συνήθως προεγκατεστημένο στους υπολογιστές των Σχολικών Εργαστηρίων Πληροφορικής και στους αντίστοιχους φορητούς υπολογιστές, οπότε γι’ αυτά δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη διαδικασία. Κατά τη φάση της εργασίας στο σπίτι προϋποτίθεται ότι οι μαθητές διαθέτουν λειτουργούντα υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο. Σε περίπτωση κωλύματος προτείνεται οι μαθητές να συνεργαστούν επισκεπτόμενοι ο ένας τον άλλο ή να χρησιμοποιήσουν υπολογιστή του σχολείου σε κάποιο «κενό» μαθημάτων που μπορεί να προκύψει. Για τη συνεργατική δημιουργία σχεδιαγράμματος με βασικές έννοιες του προς διερεύνηση θέματος (της βιομηχανικής επανάστασης) επελέγη η υπηρεσία των Εγγράφων Google «Σχέδιο». Η εν λόγω υπηρεσία είναι εύχρηστη και προσιτή, επιτρέπει την ταυτόχρονη εργασία των μαθητών και διαθέτει περιβάλλον που μοιάζει
  • 160.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 159 με άλλες εφαρμογές Google ή εφαρμογές γραφείου γενικότερα, με τις οποίες είναι εξοικειωμένοι σε μεγάλο βαθμό οι μαθητές. Για τη δημιουργία διαφανειών παρουσίασης από κάθε ομάδα θα χρησιμοποιηθεί κατά βάση λογισμικό παρουσιάσεων (π.χ. MS PowerPoint, Presentation κ.ά.π.). Τέτοιο υλικό υπάρχει επίσης στους υπολογιστές του Σχολικού Εργαστηρίου και συνήθως στους περισσότερους φορητούς υπολογιστές. Το υλικό αυτό θα μετατρέψουν οι μαθητές σε βίντεο κάνοντας χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας ψηφιακής αφήγησης http://slideshare.net, ώστε να παραγάγουν το τελικό αποτέλεσμα, να παρουσιάσουν δηλαδή την εργασία τους με ελκυστικό τρόπο στην ολομέλεια του τμήματος. Η σημασία στο στάδιο αυτό έγκειται στο είδος της πληροφορίας που θα επιλέξουν οι μαθητές και στον τρόπο προβολής της, ώστε να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός βίντεο. Η συγκεκριμένη υπηρεσία επελέγη διότι χαρακτηρίζεται από απλή διαδικασία εγγραφής, ενώ τα εργαλεία που προσφέρει στη δωρεάν έκδοση υπερκαλύπτουν τις ανάγκες της δραστηριότητας και προσφέρουν ένα ελκυστικό πολυμεσικό αποτέλεσμα που μπορεί να παρουσιαστεί ως αυτόνομο βίντεο ή να ενσωματωθεί σε ιστοσελίδα ή ιστολόγιο εύκολα και γρήγορα. Ο συνδυασμός χρήσης λογισμικού παρουσιάσεων και υπηρεσίας slideshare.net, σε σύγκριση με άλλες αντίστοιχες διαδικτυακές υπηρεσίες εξασφαλίζει, εκτός των άλλων, ότι τα κείμενα που θα γραφούν σε ελληνικά θα αποδοθούν με το σωστό τρόπο και θα είναι ευανάγνωστα. Ο σχετικός λογαριασμός στην παραπάνω υπηρεσία είναι προτιμότερο να έχει ήδη δημιουργηθεί από τον εκπαιδευτικό, ώστε να αποφευχθεί η καταχώρηση προσωπικών στοιχείων των μαθητών. Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών Θα πρέπει να έχει προηγηθεί κάποια διαδικασία εξοικείωσης με τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται. Κανένα από αυτά τα λογισμικά δεν περιλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη του μαθήματος Πληροφορικής του Γυμνασίου. Αν και οι μαθητές μπορούν εύκολα να εξερευνήσουν τις δυνατότητες των παραπάνω λογισμικών, χρειάζονται εν τούτοις μια αρχική εξοικείωση με το περιβάλλον καθενός και τα προσφερόμενα εργαλεία που θα τους χρησιμεύσουν στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων. Σε επίπεδο οργάνωσης της τάξης θα πρέπει να υπάρχει προηγούμενη εμπειρία των μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες και να έχει προηγηθεί η σύσταση των ομάδων, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος σε διαδικαστικά θέματα. Τέλος, καλό θα είναι να έχει γίνει κάποια εισαγωγή στο θέμα των συγκεκριμένων ενοτήτων, ώστε οι μαθητές να αξιοποιήσουν και να κατανοήσουν
  • 161.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 160 καλύτερα το υλικό που θα συναντήσουν στο σχολικό βιβλίο και τις διαδικτυακές πηγές. Διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές Για την οικοδόμηση της νέας γνώσης ακολουθείται η διερευνητική- ανακαλυπτική μέθοδος και το ομαδοσυνεργατικό μοντέλο μάθησης. Οι μαθητές θα αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση· τις επιπτώσεις που αυτή είχε και την εξάπλωσή της σε διάφορες χώρες· τις επιστήμες που σχετίστηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση· τις εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες που συνδέθηκαν μ’ αυτή· τις οικονομικές θεωρίες και τις εξελίξεις στην αγορά που σχετίστηκαν με τη δημιουργία εργοστασίων και μεγάλων επιχειρήσεων· τις μεταβολές στην κοινωνία και την πολιτική· τις νέες πολιτικές θεωρίες και τον συνδικαλισμό ως τρόπο διεκδίκησης· τη χειραφέτηση των γυναικών και το γυναικείο κίνημα. Από αυτές τις πληροφορίες θα επιλέξουν όσες, κατά τη γνώμη τους, εξυπηρετούν τις απαντήσεις που πρέπει οι ίδιοι να δώσουν σε συγκεκριμένα ερωτήματα που έχουν σχέση με τις επιμέρους σελίδες του wiki. Θα αξιολογήσουν λοιπόν αυτές τις πληροφορίες με βάση τη σχετικότητα και τη χρησιμότητά τους και θα προσπαθήσουν να τις αξιοποιήσουν για τη σύνταξη της (υπο)σελίδας τους. Στην προσπάθειά τους αυτή θα αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των ΤΠΕ, ώστε να δημιουργήσουν συνεργατικά και δυναμικά τα κείμενά τους: να εκμεταλλευτούν την προσφορά όλων των μελών της ομάδας και να «δουλεύουν» το κείμενό τους μέχρι την τελευταία στιγμή κάνοντας αλλαγές σε όποιο σημείο και σε όποιο επίπεδο επιθυμούν. Επίσης θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν πολυτροπικά/πολυμεσικά κείμενα, αξιοποιώντας δυνατότητες των ΤΠΕ και πηγές πληροφοριών, όπως οι εικόνες και τα βίντεο (βλ. και Depover et al., 2010). Μ’ αυτόν τον τρόπο οι μαθητές προσεγγίζουν το ιστορικό υλικό και «διαλέγονται» μαζί του στο πλαίσιο της ερευνητικής και δημιουργικής τους προσπάθειας. Δεν αποστηθίζουν ιστορικές πληροφορίες επειδή κάποιος τους το επέβαλε, αλλά, μέσα από τη συνεργασία και την αναζήτηση, η οικοδόμηση της ιστορικής γνώσης αποκτά προσωπικό νόημα και βιωματικό χαρακτήρα. Μέσα στην ομάδα αναδεικνύεται ο ιδιαίτερος τρόπος, με τον οποίο κάθε άτομο αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει την ιστορική πληροφορία. Έτσι, με την αλληλεπίδραση των μελών, οικοδομείται επαγωγικά και συλλογικά η πορεία προς την ιστορική γνώση (οικοδομισμός, βλ. και Κόμης, 2004).
  • 162.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 161 Οργάνωση της τάξης Οι μαθητές του τμήματος θα χωριστούν σε έξι ομάδες των τριών-τεσσάρων ατόμων η καθεμιά. Προτείνεται η σύσταση των ομάδων να μείνει σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της παρέμβασης. Επίσης κάθε ομάδα να περιλαμβάνει μαθητές και από τα δύο φύλα και να μη δημιουργηθούν ομάδες με μόνο «καλούς» ή μόνο «αδύναμους» μαθητές. Θα ζητηθεί από τα μέλη κάθε ομάδας να ορίσουν αρχικά ποιος θα είναι ο συντονιστής της. Έτσι θα υπάρχει πάντα κάποιος υπεύθυνος για το έργο της ομάδας και τον συντονισμό των υπολοίπων μελών. Επίσης θα ζητηθεί να αλλάζει ο συντονιστής σε κάθε επιμέρους δραστηριότητα, ώστε να αποφευχθεί «κατάχρηση» αυτού του ρόλου. Σε πρώτη φάση θα πρέπει να περιγραφεί αδρομερώς το έργο των ομάδων: κάθε ομάδα θα πρέπει να συλλέξει το κατάλληλο υλικό (από το σχολικό εγχειρίδιο και τις προτεινόμενες ιστοσελίδες), σχετικό με το θέμα που της έχει ανατεθεί. Το υλικό αυτό πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να βοηθήσει την ομάδα να το χρησιμοποιήσει ως βοηθητικό υλικό, για να συνθέσει το τελικό κείμενο στο wiki. Έπειτα θα πρέπει η ομάδα να οργανώσει το υλικό που έχει συλλεχθεί από τα μέλη της, να ελέγξει τη συνάφεια με τους στόχους της εργασίας και, αφού ελέγξει την καταλληλότητα, τη σπουδαιότητα, την πρωτοτυπία του κλπ, να συντάξει το κείμενο, το οποίο θα είναι βασισμένο στους στόχους της κάθε δραστηριότητας. Τέλος, θα πρέπει να ελέγξει γραμματικά και συντακτικά το περιεχόμενο κάθε δραστηριότητας που θα γραφεί, όπως επίσης και τη μορφοποίηση του περιεχομένου. Για το αποτέλεσμα που θα προκύψει, ο διδάσκων τονίζει πως όλοι οι μαθητές είναι υπεύθυνοι και γι’ αυτό θα είναι καλό να βοηθούν ο ένας τον άλλο και να συνδυάζουν τις δυνατότητές τους, προκειμένου να πετύχουν τα βέλτιστα. Αυτό ισχύει και κατά τη φάση της εργασίας στο σπίτι. Σε κάθε ομάδα αντιστοιχεί ένα Φύλλο Εργασίας, το οποίο θα δοθεί σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή. Αφού μελετήσουν οι ομάδες τα φύλλα εργασίας και λάβουν τις απαραίτητες οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν, θα εργάζονται ταυτόχρονα, λαμβάνοντας υποστήριξη από τον διδάσκοντα, όποτε τη χρειάζονται. Επιμέρους φάσεις Α΄ φάση (μία διδακτική ώρα – η διάρκεια μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον βαθμό εξοικείωσης των μαθητών και την προετοιμασία που έχει προηγηθεί) Ο διδάσκων χρησιμοποιεί ως αφόρμηση ολιγόλεπτο βίντεο σχετικό με τη βιομηχανική επανάσταση και με τις αλλαγές που αυτή προκάλεσε, με σκοπό να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών και να προετοιμάσει το έδαφος για τη δραστηριότητα που θα ακολουθήσει.
  • 163.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 162 Κατόπιν εξηγεί τον σκοπό και τους στόχους, τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί και τον ρόλο των ομάδων. Σ’ αυτή τη φάση κατανέμονται επίσης τα θέματα εργασίας στις ομάδες. Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες των τριών-τεσσάρων ατόμων, βρίσκονται μπροστά στους υπολογιστές τους. Παράλληλα ο διδάσκων μοιράζει τα Φύλλα Εργασίας σε κάθε ομάδα. Προτρέπει τους μαθητές να επισκεφθούν τον σχετικό συνεργατικό ιστότοπο (wiki) που έχει δημιουργηθεί για την περίσταση. Αφού περιηγηθούν σύντομα σε όλες τις υποσελίδες (ώστε να σχηματίσουν μια συνολική αρχική εικόνα), πρέπει να επικεντρώσουν την προσοχή τους στην υποσελίδα που αντιστοιχεί στην ομάδα τους και να μελετήσουν τα ερωτήματα, στα οποία πρέπει να απαντήσουν με σκοπό να την εμπλουτίσουν. Ο διδάσκων διευκρινίζει ότι οι μαθητές, α) μελετώντας το κείμενο του σχολικού τους βιβλίου και β) επισκεπτόμενοι τις προτεινόμενες ή άλλες ιστοσελίδες, θα πρέπει να διερευνήσουν και να επιλέξουν τα απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες που τους έχουν δοθεί. Επισημαίνει επίσης ότι ο δικός του ρόλος θα είναι συντονιστικός και υποστηρικτικός. Αυτό σημαίνει ότι δε θα δίνει έτοιμες πληροφορίες στους μαθητές, όπως στο παραδοσιακό μάθημα. Ούτε θα επιχειρεί να τους κατευθύνει, ώστε να αποφύγουν τα λάθη. Και οι μαθητές δε θα είναι απλοί ακροατές-καταναλωτές γνώσεων. Ο διδάσκων θα επιλύει ζητήματα κυρίως τεχνικής-διαδικαστικής φύσεως· θα θέτει ερωτήματα ωθώντας τους μαθητές σε απάντησή τους· θα διευκολύνει, όταν οι μαθητές βρίσκονται σε αδιέξοδο· θα προτείνει εναλλακτικές προσεγγίσεις· κυρίως θα προβληματίζει τους μαθητές για να αναζητούν από μόνοι τους τη λύση σ’ αυτό που προσπαθούν να κάνουν. Οι μαθητές στο πλαίσιο των ομάδων τους θα αναζητήσουν, θα επιλέξουν και θα παρουσιάσουν με τα δικά τους κριτήρια και τις δικές τους δυνατότητες τις πληροφορίες που πιστεύουν ότι εξυπηρετούν τα θέματα που τους ανατίθενται. Συγκεκριμένα το θέμα εργασίας για την πρώτη ομάδα είναι «Παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση – κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης»· το θέμα για τη δεύτερη ομάδα είναι «Εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε διάφορες χώρες – πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε – σημαντικές χρονολογίες»· για την τρίτη ομάδα «Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση – εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες»· για την τέταρτη «Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική αγορά)»· για την πέμπτη ομάδα «Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες»· για την έκτη ομάδα «Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες συσπείρωσης εργατών, πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) – χειραφέτηση γυναικών και γυναικείο κίνημα».
  • 164.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 163 Β΄ φάση (μία διδακτική ώρα) – ανατροφοδοτικός χαρακτήρας Σ’ αυτή τη φάση ο διδάσκων επισημαίνει τα θέματα που διαπίστωσε πως δυσκόλεψαν ή προβλημάτισαν τις ομάδες, σχολιάζει τυχόν τεχνικά ζητήματα που προέκυψαν και καλεί τις ομάδες να προβούν σε ετερο-αξιολόγηση και σε αξιολόγηση του τελικού αποτελέσματος και της διαδικασίας. Έτσι οι ομάδες παρουσιάζουν στην ολομέλεια του τμήματος τις σελίδες που έφτιαξαν στο wiki. Όσο μια ομάδα παρουσιάζει την εργασία της, οι άλλες ομάδες κρατούν σημειώσεις. Στο τέλος τής παρουσίασης οι άλλες ομάδες διατυπώνουν απορίες, αλλά και σχόλια-επισημάνσεις αξιολογώντας την εργασία που παρουσιάστηκε και υποδεικνύοντας αλλαγές που πιθανώς θα πρέπει να γίνουν. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα θεωρείται απαραίτητη, ώστε, εκτός των άλλων, οι μαθητές να αντιληφθούν το θέμα σφαιρικά σε όλες του τις εξεταζόμενες διαστάσεις. Έτσι κάθε μαθητής δε θα περιοριστεί στις γνώσεις και εμπειρίες που αποκόμισε με βάση το θέμα που είχε να διερευνήσει η ομάδα του. Αντιθέτως, θα αποκτήσει μια συνολική εικόνα του θέματος, στην οποία θα μπορέσει να εντάξει καλύτερα και το θέμα της δικής του ομάδας. Στο τέλος της δραστηριότητας οι ομάδες προβαίνουν στη διόρθωση/βελτίωση των στοιχείων που τους υποδείχθηκαν από τους συμμαθητές τους. Γ΄ φάση (μία διδακτική ώρα) Οι μαθητές, χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες, όπως και στην προηγούμενη φάση, καλούνται να δημιουργήσουν συνεργατικά σχεδιάγραμμα βασικών εννοιών του μαθήματος. Δηλαδή όλες οι ομάδες θα συνεργαστούν πάνω στο ίδιο σχεδιάγραμμα με θέμα «Βιομηχανική Επανάσταση: παράγοντες διαμόρφωσης και συνέπειές της». Καθώς ανοίγουν τους υπολογιστές τους ο διδάσκων τους προτρέπει να επισκεφθούν την ιστοσελίδα των Εγγράφων Google και να επιλέξουν το εργαλείο «Σχέδιο». Σχετικό έγγραφο Σχεδίου έχει δημιουργηθεί εκ των προτέρων και οι ομάδες των μαθητών έχουν αποκτήσει δικαίωμα σύγχρονης συν-επεξεργασίας του. Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές να δημιουργήσουν σχεδιάγραμμα – νοητικό χάρτη βασικών σημείων των διδασκόμενων ενοτήτων λαμβάνοντας αφ’ ενός υπ’ όψη τη συνεισφορά των άλλων μαθητών και την αλληλεπίδραση (διορθώσεις, αλλαγές) που θα προκύψει μεταξύ των ομάδων. Ως σημείο αναφοράς για τη δημιουργία του νοητικού αυτού χάρτη θα χρησιμοποιηθεί το σχολικό εγχειρίδιο και συγκεκριμένα οι ενότητες 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13 (Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης) και οι σελίδες του wiki που έχουν δημιουργηθεί στην προηγούμενη φάση. Για να αποφευχθούν τεχνικά προβλήματα κατά τη συν-επεξεργασία και να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος, ο διδάσκων
  • 165.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 164 συμβουλεύει τους μαθητές να σέβονται τη συνεισφορά των άλλων ομάδων και να μη σπεύδουν να διορθώνουν οτιδήποτε, αλλά μόνο ό,τι θεωρούν απολύτως απαραίτητο ότι πρέπει να διορθωθεί. Στο τέλος της δραστηριότητας τυπώνεται το διάγραμμα – ο νοητικός χάρτης που έχει προκύψει και σχολιάζεται από τον διδάσκοντα και τους μαθητές. Θέματα σχολιασμού είναι αν ο νοητικός χάρτης είναι αντιπροσωπευτικός των βασικών εννοιών των συγκεκριμένων θεματικών ενοτήτων, αν η ταυτόχρονη συνεργασία διευκόλυνε ή δυσκόλεψε τις ομάδες, αν ο βαθμός αφαίρεσης ήταν αυτός που έπρεπε ή οι ομάδες δούλευαν καθεμιά σε διαφορετικό επίπεδο αφαίρεσης, αν το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά συνεργατικό ή κάθε ομάδα δούλευε στην ουσία ανεξάρτητα από τις άλλες κ.τ.ό. Δ΄ φάση (μία διδακτική ώρα) Ο διδάσκων εξηγεί τη δραστηριότητα και κατανέμει τα θέματα εργασίας στις ομάδες. Κάθε ομάδα, αφού μελετήσει το θέμα που της έχει ανατεθεί (βλ. παρακάτω πίνακα), Ομάδα Θέμα 1η Παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση – κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης 2η Εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε διάφορες χώρες – πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε – σημαντικές χρονολογίες 3η Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση – εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες 4η Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική αγορά) 5η Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες 6η Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες συσπείρωσης εργατών, πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) – χειραφέτηση γυναικών και γυναικείο κίνημα καλείται να δημιουργήσει (με χρήση λογισμικού παρουσιάσεων) 2-3 διαφάνειες, οι οποίες θα αποτυπώνουν συγκριτικά το «πριν» και το «μετά» της βιομηχανικής επανάστασης. Θα πρέπει δηλαδή να βρουν και να αποτυπώσουν ζεύγη καταστάσεων
  • 166.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 165 ή συνθηκών που να δείχνουν πώς ήταν τα πράγματα πριν από τη βιομηχανική επανάσταση και πώς εξελίχθηκαν μετά από αυτή. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να αποτυπώσουν αφ’ ενός την ύφανση ρούχων στον οικιακό αργαλειό και αφ’ ετέρου τη μαζική παραγωγή ρούχων στις μηχανές ενός εργοστασίου. Πηγή πληροφοριών και έμπνευσης σ’ αυτή τη φάση είναι το σχολικό εγχειρίδιο και το διαδίκτυο. Στο τέλος της δραστηριότητας συγκεντρώνονται οι διαφάνειες που έχουν παραγάγει όλες οι ομάδες και δημιουργείται ένα ενιαίο αρχείο παρουσίασης (π.χ. .ppt), το οποίο, ανεβαίνει με τη βοήθεια του διδάσκοντα στη διαδικτυακή υπηρεσία http://slideshare.net, όπου μπορεί να επενδυθεί μουσικά και να μετατραπεί σε βίντεο. Το βίντεο αυτό μπορεί είτε να ενσωματωθεί στο wiki της δραστηριότητας της Α΄ φάσης είτε να αναρτηθεί στο ιστολόγιο / την ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου. Αξιολόγηση των μαθητών Η αξιολόγηση της εργασίας των ομάδων προβλέπεται να γίνει τόσο από τον διδάσκοντα όσο και από τους μαθητές. Για κάθε ομαδική δραστηριότητα ο διδάσκων θα αξιολογήσει το «κείμενο» που θα παραχθεί, τη συνεργασία των μελών της κάθε ομάδας και το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί από κάθε ομάδα για την εκπόνηση της εργασίας της. Τα κριτήρια για την αξιολόγηση θα είναι:  για το κείμενο που θα παραχθεί: η συνοχή, η συνέπεια του περιεχομένου ως προς τα ζητούμενα κάθε δραστηριότητας, η αυθεντικότητα, η σαφήνεια, η οργάνωση, η έκτασή του  για τη συνεργασία των μελών κάθε ομάδας: η κατανομή και εναλλαγή των ρόλων, η συνεισφορά των μελών και ο χρόνος ολοκλήρωσης των δραστηριοτήτων  για το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί: η χρήση πρόσθετου υλικού, η καταλληλότητα/συνέπεια του υλικού σε σχέση με τα ζητούμενα της εργασίας, η ποικιλία του, η δημιουργική αξιοποίησή του και η χρήση πηγών/αναφορών. Αν και κατά τις συνεργατικές δραστηριότητες που περιγράφηκαν παραπάνω απαιτείται η συνεργασία όλων των μελών της ομάδας, δεν αποκλείεται κάποια μέλη να εργαστούν περισσότερο από κάποια άλλα. Γι’ αυτό θα εφαρμοστεί ένα μικτό μοντέλο αξιολόγησης, που θα αξιολογεί και την ομαδική και την ατομική προσπάθεια. Ο βαθμός που θα λάβει κάθε μέλος της ομάδας θα αποφασιστεί από την ίδια την ομάδα. Οι ίδιοι οι μαθητές δηλαδή θα κληθούν να κατανείμουν στο κάθε μέλος τη βαθμολογία που θα συγκεντρώσει η ομάδα τους, ανάλογα με τη συμβολή του στην εργασία και στην επιτυχημένη διεκπεραίωση του ρόλου που του είχε ανατεθεί.
  • 167.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 166 Εργασία στο σπίτι Όπως προαναφέρθηκε, προβλέπεται να υπάρχει ενασχόληση των μαθητών και στο σπίτι στο διάστημα μεταξύ των διδακτικών ωρών της δραστηριότητας στο σχολείο. Κάτι τέτοιο θα βοηθήσει στην πληρέστερη συλλογή, την επιλογή και την καλύτερη διαμόρφωση του υλικού της συνεργατικής δραστηριότητας. Θα βοηθήσει επιπλέον τα μέλη των ομάδων να ανταλλάξουν ιδέες και υλικό που σχετίζεται με το θέμα εργασίας τους.
  • 168.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 167 Φύλλα Εργασίας Τα Φύλλα Εργασίας είναι κοινά για όλες τις ομάδες και απαρτίζονται από τέσσερις δραστηριότητες. Τα θέματα εργασίας που αντιστοιχούν σε κάθε ομάδα διευκρινίζονται σε κάθε επιμέρους δραστηριότητα. Δραστηριότητα 1η : Ανοίξτε τον φυλλομετρητή ιστοσελίδων του υπολογιστή σας και μεταβείτε στην υπηρεσία http://www.pbworks.com. Αφού κάνετε είσοδο με τους κωδικούς σας, περιηγηθείτε σύντομα στις υποσελίδες που βλέπετε στο μενού δεξιά, για να σχηματίσετε μια συνολική εικόνα για τη δραστηριότητα. Επικεντρώστε την προσοχή σας στην υποσελίδα που αντιστοιχεί στην ομάδα σας και μελετήστε τα ερωτήματα, στα οποία πρέπει να απαντήσετε, ώστε να μπορέσετε να εμπλουτίσετε την υποσελίδα σας με υλικό. Υλικό μπορείτε να αντλήσετε: α) από το σχολικό σας βιβλίο της ιστορίας (κατά προτίμηση από τις ενότητες 12 και 13) β) από το διαδίκτυο προτεινόμενες ιστοσελίδες: http://google.gr http://el.wikipedia.org http://images.google.gr http://www.youtube.com http://www.slideshare.net Κατά τον εμπλουτισμό της σελίδας σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κείμενο, πίνακες, σχεδιαγράμματα, εικόνες, βίντεο, ήχους και οτιδήποτε θεωρείτε ότι καλύπτει το θέμα που σας έχει ανατεθεί. Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να αναφέρετε την πηγή του υλικού σας. Τα θέματα των ομάδων είναι: Ομάδα Θέμα 1η Παράγοντες και συνθήκες που οδήγησαν στη βιομηχανική επανάσταση – κύρια γνωρίσματα της εκβιομηχάνισης 2η Εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης σε διάφορες χώρες – πληθυσμιακές μεταβολές που προκάλεσε – σημαντικές χρονολογίες 3η Επιστήμες που συνδέθηκαν με τη βιομηχανική επανάσταση – εξελίξεις στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες 4η Οικονομικές εξελίξεις και θεωρίες που προέκυψαν (οικονομικός φιλελευθερισμός, καπιταλισμός, δημιουργία εταιρειών, μαζική αγορά)
  • 169.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 168 5η Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (κοινωνικές τάξεις και η στάση τους απέναντι στις εξελίξεις) – σοσιαλιστικές θεωρίες 6η Συνδικαλισμός (συνθήκες δημιουργίας, παράγοντες συσπείρωσης εργατών, πολιτικές οργανώσεις και κινήματα) – χειραφέτηση γυναικών και γυναικείο κίνημα Στην υποσελίδα που αφορά σε κάθε ομάδα υπάρχουν συγκεκριμένα ερωτήματα που θα σας βοηθήσουν στην ανάπτυξη του θέματός σας. Μην ξεχνάτε να αποθηκεύετε συχνά τη δουλειά σας. Δραστηριότητα 2η : Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας τη σελίδα που φτιάξατε στο wiki. Χρησιμοποιήστε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο για να επεξηγήσετε το υλικό που συγκεντρώσατε στην εργασία σας. Παρακολουθώντας τις παρουσιάσεις των άλλων ομάδων κρατήστε σημειώσεις για τα θετικά και τα αρνητικά σημεία του υλικού που συγκέντρωσαν και παρουσίασαν. Συζητήστε τα σημεία αυτά στο τέλος των παρουσιάσεων. Υλοποιήστε στη σελίδα σας τις αλλαγές που θεωρείτε αναγκαίες, αφού λάβετε υπ’ όψη τις υποδείξεις των συμμαθητών σας. Δραστηριότητα 3η : Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα των Εγγράφων Google με χρήση των κωδικών που έχουν δοθεί στην ομάδα σας. Επιλέξτε το σχέδιο με τίτλο «Βιομηχανική Επανάσταση» (είναι αυτό με το κίτρινο τετράγωνο εικονίδιο στα αριστερά του). Το σχέδιο αυτό έχει ρυθμιστεί, ώστε να μπορούν να το επεξεργάζονται ταυτόχρονα όλες οι ομάδες. Φτιάξτε ένα σχεδιάγραμμα με θέμα «Βιομηχανική Επανάσταση: παράγοντες διαμόρφωσης και συνέπειές της» κάνοντας χρήση των εργαλείων που προσφέρει η Google στο συγκεκριμένο περιβάλλον. Χρησιμοποιήστε το μενού «Εισαγωγή», για να εισάγετε σχήματα, γραμμές, κείμενο ή άλλα στοιχεία. Είναι σημαντικό να λάβετε υπ’ όψη τη συνεισφορά των άλλων ομάδων και όλες οι ομάδες μαζί να δημιουργήσετε ένα ολοκληρωμένο και αντιπροσωπευτικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, δε θα πρέπει να διορθώνετε (ή να διαγράφετε) αβίαστα οτιδήποτε θεωρείτε ότι δεν ταιριάζει, αλλά μόνο ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο να διορθωθεί.
  • 170.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 169 Ως πηγή υλικού μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις αντίστοιχες ενότητες του βιβλίου σας [ενότητα 12 (Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης) και 13 (Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης)] και το υλικό του wiki που δημιουργήθηκε από εσάς ή από τις υπόλοιπες ομάδες στην προηγούμενη δραστηριότητα. Δραστηριότητα 4η : Ανοίξτε στους υπολογιστές σας την εφαρμογή δημιουργίας παρουσιάσεων (PowerPoint). Με βάση το θέμα που σας έχει ανατεθεί, δημιουργήστε 2-3 διαφάνειες, οι οποίες να αποτυπώνουν συγκριτικά αυτό που συνέβαινε «πριν» και «μετά» τη βιομηχανική επανάσταση. Θα πρέπει να αναφερθείτε σε συνθήκες, καταστάσεις ή συμπεριφορές που να δείχνουν πώς ήταν τα πράγματα πριν από τη βιομηχανική επανάσταση και πώς εξελίχθηκαν μετά από αυτή (για τον τομέα, ο οποίος σας έχει ανατεθεί). Ομάδα Θέμα 1η Συγκοινωνίες 2η Επικοινωνίες 3η Εργασιακές σχέσεις – μέσα παραγωγής 4η Καπιταλισμός – μαζική αγορά 5η Περιβαλλοντικές συνθήκες (επιβάρυνση του περιβάλλοντος) 6η Χειραφέτηση γυναικών Αποθηκεύστε την εργασία σας στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας με όνομα αρχείου: «changes» + «τον αριθμό της ομάδας σας».ppt
  • 171.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 170 Εναλλακτικό πλαίσιο υλοποίησης Το παρόν σενάριο έχει υλοποιηθεί στην τάξη με κάποιες προσαρμογές. Σε μια πιο σύντομη υλοποίηση θα μπορούσαν να επιλεγούν μερικές μόνο από τις περιγραφόμενες δραστηριότητες, ώστε η εφαρμογή να ταιριάξει καλύτερα με τον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο. Σε μια διαφορετική εκδοχή και με δεδομένη την πολυδιάστατη φύση του θέματος «Βιομηχανική Επανάσταση», το σενάριο θα μπορούσε να ενταχθεί στο πλαίσιο ερευνητικής εργασίας (project) με πολύ μεγαλύτερη χρονική έκταση. Έτσι θα δινόταν η ευκαιρία στους μαθητές να εμβαθύνουν περισσότερο στις διερευνώμενες έννοιες και σχέσεις και να παραγάγουν πλουσιότερα κείμενα και πολυμεσικό υλικό. Επίσης, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και άλλες υπηρεσίες ή προγράμματα για τον μετασχηματισμό των παρουσιάσεων σε βίντεο (slideboom, ispring presenter, google picasa). Κριτική με βάση την υλοποίηση Η διαθεσιμότητα του σχολικού Εργαστηρίου Πληροφορικής είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για το πότε και πώς θα εφαρμοστεί ένα διδακτικό σενάριο που σχετίζεται πρωτίστως με φιλολογικό μάθημα. Χρειάζεται κατανόηση εκ μέρους του υπευθύνου του Εργαστηρίου, διευκόλυνση εκ μέρους της διεύθυνσης του Σχολείου και των υπολοίπων συναδέλφων. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει σχετική εξοικείωση των μαθητών τόσο σε σχέση με τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία όσο και σε σχέση με τον ομαδικό τρόπο εργασίας. Στην εφαρμογή του συγκεκριμένου σεναρίου παρατηρήθηκε αυξημένο ενδιαφέρον των μαθητών, ενώ σημειώθηκε ελάχιστος αριθμός απουσιών. Τα παιδιά συμμετείχαν με μεγάλη προθυμία στις δραστηριότητες, αν και τα θέματα που τους είχαν ανατεθεί ήταν απαιτητικά σε σχέση με το γνωστικό τους επίπεδο και την εμπειρία τους σε παρόμοιες δραστηριότητες. Μάλιστα οι ομάδες συναγωνίστηκαν μεταξύ τους για το ποια θα δημιουργήσει το καλύτερο και πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα και στο τέλος χάρηκαν για το προϊόν της δουλειάς τους, τόσο σε επίπεδο ομάδας όσο και σε επίπεδο τμήματος. Κάποιες από τις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν είχαν σχέση με τον ομαδικό τρόπο εργασίας και τη μέθοδο αξιολόγησης (ενδο-ομαδικές εντάσεις), οι οποίες όμως δεν πήραν μεγάλη έκταση.
  • 172.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 171 Βιβλιογραφία Δημαράκη, Ε. (2000). Η εικονική αρχαιολογική ανασκαφή με χρήση Η/Υ ως μαθησιακό περιβάλλον για διερεύνηση στην Ιστορία: μελέτη του λόγου των μαθητών και της διδακτικής οργάνωσης του διαλόγου μέσα στην τάξη, Πρακτικά 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή με θέμα «Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση», Πάτρα, σσ. 418-428. Δημαράκη, Ε. (2002). Δυναμικές αναπαραστάσεις για τη διερευνητική μάθηση στην ιστορία, στο: Νοητικά εργαλεία και Πληροφοριακά Μέσα (Παιδαγωγική Αξιοποίηση της Σύγχρονης Τεχνολογίας για τη Μετεξέλιξη της Εκπαιδευτικής Πρακτικής), επιμ: Χρ. Κυνηγός & Ευ. Β. Δημαράκη, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα, σσ. 369-392. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2009). Γραμματισμός, νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση: όψεις του τοπικού και του παγκόσμιου, Κουτσογιάννης, Δ. & Μ. Αραποπούλου (επιμ.), Εκδ. Ζήτη, Θεσσαλονίκη. Κόμης, Β. (2004.) Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα. Κουτσογιάννης, Δ. (2011). Εφηβικές Πρακτικές Ψηφιακού Γραμματισμού και Ταυτότητες, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη. Μπερερής, Π. & Τρούκη, Ε. (2009). Λόγος και επικοινωνία στην εκπαιδευτική πράξη: ρητά και άρρητα μηνύματα κατά τη διαμόρφωση του επικοινωνιακού κλίματος στη σχολική τάξη, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα. Depover, C., Karsenti, T. & Κόμης, Β. (2010). Διδασκαλία με χρήση της τεχνολογίας: Προώθηση της μάθησης, ανάπτυξη ικανοτήτων, εκδ. Κλειδάριθμος, Αθήνα. Hillis, P. & Munro, B. (2005). ICT in History Education – Scotland and Europe, Social Science Computer Review, Vol. 23 No 2, pp. 190-205. Hadzilacos, Th. (2003). The Processes of Learning and Teaching in the Communication Society, in: Learning and teaching in the communication society, Council of Europe Publishing, Strasbourg Cedex, pp. 113-207.
  • 173.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 172 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Σίψα Βασιλική, ΠΕ02 Η πορεία των πολιτευμάτων στην αρχαϊκή εποχή Τάξη: Α΄ Λυκείου Χρονική διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Χώρος διεξαγωγής: Εργαστήριο Η-Υ Εποπτικά μέσα: Διαδραστικός πίνακας Εισαγωγή Η πορεία των πολιτευμάτων διδάσκεται στην ενότητα της Αρχαϊκής περιόδου. Βασικός στόχος της είναι να κατανοήσουν οι μαθητές τα στάδια που προηγήθηκαν ώστε από την βασιλεία να οδηγηθούμε στην δημοκρατία της κλασικής εποχής (για την Αθήνα) και τον συνδυασμό διαφόρων παραγόντων, οικονομικών, κοινωνικών, στρατιωτικών, κ.ά. που συνδέονται αλληλένδετα με τις πολιτειακές αλλαγές. Διδακτικοί στόχοι Γνωστικοί: Οι μαθητές καλούνται να εντοπίσουν ,να περιγράψουν και να ερμηνεύσουν στοιχεία των πολιτευμάτων της αρχαιότητας. Ειδικότερα: - να κατανοήσουν το φαινόμενο της πόλης-κράτους και την επιρροή του στην πολιτειακή ζωή - να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά των πολιτευμάτων της αρχαιότητας - να αναζητήσουν τις αιτίες μετάβασης από το ένα πολίτευμα στο άλλο - να ασκηθούν στην αναζήτηση και αξιολόγηση πληροφοριών - να αποκτήσουν ικανότητες ψηφιακού γραμματισμού όπως η δημιουργία παρουσιάσεων, εννοιολογικής χαρτογράφησης, χρονογραμμής, συνεργατικών και πολυτροπικών κειμένων, ψηφιακών εκπαιδευτικών παιχνιδιών. Ψυχοσυναισθηματικοί: - η δυνατότητα ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας - η καλλιέργεια κριτικής σκέψης - η ολιστική εκπαίδευση
  • 174.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 173 Περιγραφή 1η Διδακτική ώρα Στους μαθητές προβάλλεται στον διαδραστικό πίνακα ως αφόρμηση το παρακάτω συννεφόλεξο: https://bit.ly/2vvkp9m με τα πολιτεύματα της αρχαϊκής εποχής. Συζητάμε για τα οργανωτικά στοιχεία της πόλης-κράτους από γεωγραφική και πολιτική άποψη και πώς μπορεί να επηρεάσουν το πολίτευμα και την πτώση της βασιλείας. Οι απόψεις των μαθητών καταγράφονται με τη μορφή ιδεοθύελλας (brain storming) στον πίνακα. (10΄). Στη συνέχεια παρουσιάζουμε το περιεχόμενο της διδακτικής ενότητας με την αξιοποίηση του ακόλουθου διδακτικού πόρου από το φωτόδεντρο: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7608 τον οποίο επίσης προβάλλουμε στον διαδραστικό πίνακα. Μελετούμε με δυνατή ανάγνωση τις πηγές και οι μαθητές εντοπίζουν τα κυριότερα χαρακτηριστικά κάθε πολιτεύματος. Ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει βοηθητικά για να αποσαφηνίσει κάποιες έννοιες που δυσκολεύουν τους μαθητές. (15΄) . Κατόπιν στον πίνακα καταγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε πολιτεύματος πάλι με τη μορφή ιδεοθύελλας. (5΄). Στο τέλος της πρώτης διδακτικής ώρας οι μαθητές συμπληρώνουν ο κάθε ένας ατομικά το 1ο φύλλο εργασίας. (15 ΄). 2η διδακτική ώρα Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες (τεσσάρων ή πέντε μαθητών η κάθε ομάδα) και μελετούν (15΄) η κάθε ομάδα τα εξής: 1η ομάδα http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9598 2η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_econ.html 3η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/economy/index.html 4η ομάδα http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_pol.html Στη συνέχεια αξιοποιώντας τις πηγές (2o φύλλο εργασίας) η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να παρουσιάσει σε μία σύντομη παρουσίαση τις αιτίες αλλαγής πολιτευμάτων ως εξής: 1η ομάδα - αλλαγές στον στρατιωτικό τομέα 2η ομάδα - η σημασία της καταγραφής εθιμικού δικαίου 3η ομάδα - η σημασία του β΄αποικισμού - οικονομικές εξελίξεις 4η ομάδα - το τυραννικό πολίτευμα
  • 175.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 174 Η κάθε παρουσίαση θα περιλαμβάνει έως 4 διαφάνειες όπου επιγραμματικά θα διατυπώνονται οι αλλαγές που συντελέστηκαν σε κάθε τομέα και πώς επηρέασαν την πολιτική ζωή. (15΄). Ο διδάσκων καθοδηγεί, δίνει διευκρινήσεις και παρεμβαίνει διακριτικά στην αξιοποίηση των πληροφοριών. Η υπόλοιπη διδακτική ώρα αξιοποιείται με συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τη μορφή και την πορεία των πολιτευμάτων, τις αιτίες μετάβασης από το ένα στο άλλο, την επίλυση αποριών και την αναζήτηση εναλλακτικών σεναρίων. (15΄). 3η διδακτική ώρα Οι μαθητές εξασκούνται στην κατάκτηση της νέας ύλης συμπληρώνοντας το 3ο φύλλο εργασίας. Συμπληρώνουν (ατομικά) αριθμογραμμή όπου τοποθετούν την πορεία διαδοχής των πολιτευμάτων. (5΄) Συμπληρώνουν (ατομικά) εννοιολογικό χάρτη με τις αιτίες διαδοχής των πολιτευμάτων. (10΄) Συμπληρώνουν σε ένα wiki (ατομικά) ένα γλωσσάρι με τον ορισμό και τις κυριότερες λέξεις-κλειδιά κάθε πολιτεύματος, το οποίο θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου (20΄). Ειδικότερα για το wiki έχει ανοιχτεί για λογαριασμό των μαθητών εικονικό προφίλ χωρίς να χρειάζεται email. Ο διδάσκων καθοδηγεί, δίνει διευκρινήσεις και παρεμβαίνει διακριτικά στην αξιοποίηση των πληροφοριών. Τέλος οι μαθητές αξιολογούν (ατομικά) το διδακτικό σενάριο, σε μια εσχάρα αξιολόγησης (ρούμπρικα). (10΄)
  • 176.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 175 Φύλλα Εργασίας Τα παρακάτω φύλλα εργασίας μοιράζονται στους μαθητές όπως αναφέρεται στο στάδιο της περιγραφής του σεναρίου. 1ο φύλλο εργασίας Διδακτική ενότητα: H πόλις-κράτος, ο Β΄ αποικισμός, τα πολιτεύματα. 1. Παρακάτω σάς δίνονται οδηγίες για να φτιάξετε ένα σταυρόλεξο με τη βοήθεια του Hot potatoes. Αφού εντοπίσετε τουλάχιστον 8 λέξεις-κλειδιά της ενότητας και γράψετε έναν σύντομο (μιας φράσης) ορισμό τους, δημιουργήστε ένα σταυρόλεξο. Δώστε έναν τίτλο κατατοπιστικό του περιεχομένου και δημιουργήστε το σταυρόλεξο. Στην συνέχεια εκτυπώστε το. 2. Οδηγίες: Μεταβείτε στο πρόγραμμα Ηοt potatoes που είναι αποθηκευμένο στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή και επιλέξτε J Cross. Στο παράθυρο που ανοίγει...  Γράφουμε τον τίτλο στη θέση Title.  Πατάμε το κουμπί Manage Grid > Automatic Grid Maker  Γράφουμε τις λέξεις του σταυρολέξου καθεμιά σε ξεχωριστή σειρά.  Πατάμε το κουμπί Make the grid  Στο αρχικό παράθυρο πατάμε Add Clues και γράφουμε τους ορισμούς των λέξεων. Μπορούμε να εισάγουμε και εικόνες αντί για ορισμούς.  Εισάγουμε αν θέλουμε εικονικό πληκτρολόγιο από το μενού: Options > Configure output > Other  Αποθηκεύουμε την άσκηση: File > Save As (για μελλοντικές αλλαγές) ή εκτυπώνουμε την άσκηση. Στο τέλος πατάμε το κουμπί για να προκύψει μια ιστοσελίδα (html). Δίνουμε στη σελίδα ένα όνομα. 2ο φύλλο εργασίας Διδακτική ενότητα: H πόλις-κράτος, ο Β΄ αποικισμός, τα πολιτεύματα. 1η ομάδα Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9598 Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τις αλλαγές που επέφερε η οπλιτική φάλαγγα όχι μόνο στον στρατιωτικό τομέα αλλά και στην
  • 177.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 176 πολιτειακή ζωή. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο power point μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις αλλαγές. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και εικόνες. 2η ομάδα Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_econ.html Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για την σημασία καταγραφής του εθιμικού δικαίου και τις αλλαγές που επέφερε στην πολιτειακή ζωή. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο πρόγραμμα παρουσιάσεων (power point) μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις αλλαγές. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και εικόνες. 3η ομάδα Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο http://www.ime.gr/chronos/04/gr/economy/index.html Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τις οικονομικές εξελίξεις που επέφερε ο β΄ αποικισμός και η εφεύρεση του νομίσματος και τον τρόπο που επέδρασαν στην πολιτειακή ζωή. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο πρόγραμμα παρουσιάσεων (power point) μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτές τις αλλαγές. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και εικόνες. 4η ομάδα Μεταβείτε στον παρακάτω σύνδεσμο http://www.ime.gr/chronos/04/gr/sources/index_pol.html Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις πηγές, καταγράψτε πληροφορίες για τη δημιουργία και τα χαρακτηριστικά των τυραννικών πολιτευμάτων. Αξιολογήστε τις πληροφορίες αυτές για να δημιουργήσετε στο πρόγραμμα παρουσιάσεων (power point) μια σύντομη παρουσίαση όπου θα αναφέρετε αυτά τα χαρακτηριστικά. Οι διαφάνειες δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις τέσσερις, θα πρέπει να είναι γραμμένες επιγραμματικά, με μέγεθος γραμματοσειράς 20 στιγμές και μπορούν να έχουν ενσωματωμένες και εικόνες.
  • 178.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 177 3ο φύλλο εργασίας 1. Μεταβείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://learningapps.org/view4712983 και βάλτε στη σωστή σειρά την πορεία διαδοχής των πολιτευμάτων. 2. Μεταβείτε στον ακόλουθο εννοιολογικό χάρτη (Έγγραφα > My cmaps > Politeyma) και συμπληρώστε τα κενά πεδία όπως στο παράδειγμα. 3. Mεταβείτε στην ακόλουθη διεύθυνση: http://polis.pbworks.com (υπηρεσία wiki) Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία εισόδου που σας έχουν δοθεί, συμπληρώστε το Γλωσσάρι των πολιτευμάτων, δίνοντας έναν σύντομο ορισμό για το κάθε πολίτευμα. Το wiki μετά την επεξεργασία του θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου μας. 4. Ποιές είναι οι εντυπώσεις σας από την ενότητα; Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα: βαθμός κατάκτησης παρεχόμενης γνώσης άριστα πολύ καλά καλά μέτρια καθόλου βαθμός δυσκολίας των ασκήσεων εύκολες μέτριας δυσκολίας αρκετά απαιτητικές πολύ απαιτητικές δεν κατάφερα να ανταποκριθώ
  • 179.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 178 συνεργασία στις ομαδικές εργασίες άψογη πολύ καλή καλή μέτρια κακή γενικότερες εντυπώσεις μου από την ενότητα άριστες πολύ καλές καλές μέτριες αρνητικές
  • 180.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 179 Ιστορία Α΄ Λυκείου – Μικελοπούλου Δήμητρα, ΠΕ02 Ο Πελοποννησιακός πόλεμος – Ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος της αρχαιότητας Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του αρχαίου κόσμου Α΄ Λυκείου – Κλασσική αρχαιότητα. Ενότητα: Ο Πελοποννησιακός πόλεμος (431-404 π.Χ), σελ.102-103 σχολ. βιβλίου. Χρονική διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Διάταξη μαθητών: 4 ομάδες των 5 ατόμων Συνοπτική παρουσίαση Ο Πελοποννησιακός πόλεμος δίχασε τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και προκάλεσε τρομερές συνέπειες σε όλα τα επίπεδα (κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό) στις πόλεις που συμμετείχαν σε αυτόν. Οι μαθητές, λοιπόν, καλούνται, μέσα από τη μελέτη της ενότητας του σχολικού βιβλίου αλλά και αντλώντας υλικό σε μια διαθεματική προσέγγιση από το βιβλίο των Αρχαίων Ελληνικών «Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι» και ειδικότερα τη μελέτη του Θουκυδίδη, Βιβλίο 3, κεφ. 81-84, να κατανοήσουν τα αίτια που προκάλεσαν τον πόλεμο αυτό και τις συνέπειές του στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Στη συνέχεια καλούνται να συνδέσουν τον πόλεμο αυτό με σύγχρονους εμφυλίους πολέμους και να καταδείξουν την επαναληπτικότητα των ανθρώπινων συμπεριφορών κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες (δημιουργία παρουσίασης, σταυρόλεξου). Στόχοι: α) Ως προς το γνωστικό αντικείμενο. - Να εμπεδώσουν οι μαθητές τις βασικές παραμέτρους της ενότητας, ως προς τα αίτια και τις συνέπειες του πελοποννησιακού πολέμου. - Να καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη ως προς τα αίτια που προκαλούν συγκεκριμένες συμπεριφορές στον άνθρωπο και τις άμεσες και έμμεσες συνέπειες τους. - Να συνδέσουν τον Πελοποννησιακό πόλεμο με αντίστοιχες σύγχρονες καταστάσεις. - Να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη και η ιστορική συνείδηση των μαθητών γενικότερα.
  • 181.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 180 β) Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία: - Να αναπτύξουν δεξιότητες σχετικά με τη συνεργατική μάθηση. - Να λειτουργήσουν ομαδικά και να αυτενεργήσουν για την ανακάλυψη και την εμπέδωση της ιστορικής γνώσης που παρέχει το σχολικό βιβλίο. - Να χρησιμοποιήσουν ποικίλες πηγές για να προσεγγίσουν το θέμα (ψηφιακό υλικό, βιβλιογραφία). γ) Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών: - Να γνωρίσουν ψηφιακά εργαλεία αναζήτησης πληροφοριών και δημιουργίας εκπαιδευτικών ασκήσεων σε ηλεκτρονική μορφή. Η διδακτική παρέμβαση θα γίνει την 1η ώρα στη σχολική αίθουσα όπου θα γίνει μια ανάπτυξη της διδακτικής ενότητας από τον καθηγητή και οι μαθητές θα συζητήσουν μεταξύ τους τους ρόλους που θα αναλάβουν στο κοινό έργο της παρουσίασης. Στη συνέχεια θα σχεδιάσουν την πορεία της εργασίας και θα συζητήσουν τα αίτια και τις συνέπειες του πολέμου, αφού διαβάσουν τα σχετικά κεφάλαια από τον Θουκυδίδη (κεφ 81-84 σχολ. βιβλίου). Τη 2η και 3η ώρα θα χρησιμοποιηθεί το εργαστήριο πληροφορικής, όπου στους μαθητές θα μοιραστούν τα φύλλα εργασίας και θα αναζητήσουν τις αντίστοιχες πηγές στο διαδίκτυο. Αυτό προαπαιτεί ότι οι ομάδες θα εργαστούν μεθοδικά με την καθοδήγηση του καθηγητή. Δύο μέλη της κάθε ομάδας θα συγκεντρώσουν τα στοιχεία της αναζήτησης, δύο θα οργανώσουν την παρουσίαση ταξινομώντας το υλικό και ο υπεύθυνος της κάθε ομάδας θα κατευθύνει όλη αυτή την οργάνωση της παρουσίασης. Τέλος οι μαθητές θα δημιουργήσουν μια συνεργατική ενιαία παρουσίαση με τη βοήθεια των εγγράφων google (drive.google.com), ενώνοντας τις διαφάνειες που έφτιαξαν στα προηγούμενα στάδια. Σχεδίαση και δημιουργία παρουσίασης – κατανομή εργασιών  ΟΜΑΔΑ Α΄: Οργάνωση και παρουσίαση των πληροφοριών της αναζήτησης σε 2-3 διαφάνειες των αιτιών του Πελοποννησιακού πολέμου.  ΟΜΑΔΑ Β΄: Οργάνωση και παρουσίαση των πληροφοριών της αναζήτησης σε 3-4 διαφάνειες των συνεπειών του Πελοποννησιακού πολέμου.  ΟΜΑΔΑ Γ΄ και ΟΜΑΔΑ Δ΄: Οργάνωση και παρουσίαση της σύνδεσης του πολέμου με σύγχρονους εμφυλίους πολέμους, που θα περιλαμβάνονται σε 2-3 διαφάνειες, και στις οποίες θα αναλύονται, όπως και παραπάνω, τα αίτια και οι συνέπειές τους. Προτείνεται ενδεικτικά ο πόλεμος στη Συρία.
  • 182.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 181 Ο εκπαιδευτικός σε αυτή τη φάση συντονίζει τη δραστηριότητα ενθαρρύνοντας τους μαθητές και παίζει συμβουλευτικό ρόλο, ενώ βοηθά σε τεχνικές λεπτομέρειες. Στη συνέχεια, αφού όλο το υλικό έχει πλέον αξιολογηθεί, διορθωθεί και δομηθεί κατάλληλα, γίνεται η παρουσίασή του στην ολομέλεια της τάξης. Το σημείο αυτό είναι το πιο κατάλληλο για να γίνει σχολιασμός και αρχή διαλόγου ανάμεσα στους μαθητές, καθώς και να λάβουν την απαιτούμενη ανατροφοδότηση (feedback) τόσο από τον επιβλέποντα καθηγητή, όσο και από τους συμμαθητές τους. Η συγκεκριμένη εργασία θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου μέσω της υπηρεσίας διαμοιρασμού παρουσιάσεων slideshare.net.
  • 183.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 182 Φύλλα Εργασίας Φύλλο Εργασίας 1 Τίθεται το ερώτημα: Γιατί η αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας, ανησύχησε τη Σπάρτη; α) Επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες www.fhw.gr/chronos/05/gr και www.fhw.gr/chronos/05/gr/politics/210years50.html και αναζητήστε πληροφορίες για τη σχέση Αθήνας-Σπάρτης στην αρχαιότητα και τη θέση των δύο πόλεων αναφορικά με τις συμμαχίες που είχαν διαμορφωθεί. β) Εντοπίστε κυρίως τις αιτίες που προκάλεσαν τις μεταξύ τους συγκρούσεις. γ) Δημιουργήστε 2-3 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των Εγγράφων google (drive.google.com) με τίτλο: «Τα αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου». Φύλλο Εργασίας 2 Τίθεται το ερώτημα: Ποιές ήταν οι συνέπειες του πολέμου; α) Επισκεφθείτε τον ιστότοπο Wikipedia και στο λήμμα «Πελοποννησιακός Πόλεμος» (https://bit.ly/2NjnahV) αναζητήστε τις συνέπειες του πολέμου τόσο για τις εμπλεκόμενες πόλεις όσο και για την εξέλιξη του αρχαίου κόσμου, με εστίαση στον συσχετισμό δυνάμεων και την ανάμειξη των Περσών μετά τον πόλεμο. β) Αναζητήστε επίσης στην σελίδα http://users.sch.gr/ipap χάρτες και βίντεο που θα χρησιμοποιήσετε στην εργασία σας. γ) Δημιουργήστε 3-4 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των Εγγράφων google (drive.google.com) με τίτλο «Συνέπειες του Πελοποννησιακού πόλεμου» ενσωματώνοντας και τις πληροφορίες που αντλήσατε από τη δραστηριότητα (β). Φύλλο Εργασίας 3 α) Επισκεφθείτε την ηλεκτρονική έκδοση των εφημερίδων «Καθημερινή» (www.kathimerini.gr/opinion/politiki) και iefimerida (www.iefimerida.gr/news). β) Αναζητήστε άρθρα και εικόνες από τον πόλεμο στη Συρία. γ) Συσχετίστε και καταγράψτε τα αίτια και τις συνέπειες με τις αντίστοιχες του Πελοποννησιακού πολέμου. δ) Δημιουργήστε 3-4 διαφάνειες χρησιμοποιώντας τις «Παρουσιάσεις» των Εγγράφων google (drive.google.com) με τίτλο «Αίτια και συνέπειες του πολέμου στη Συρία - Αντιστοιχίες με τον Πελοποννησιακό πόλεμο».
  • 184.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 183 Κοινό Φύλλο Εργασίας (για όλες τις ομάδες) Ενώστε τις διαφάνειες όλων των ομάδων σε μια κοινή παρουσίαση, η οποία θα προβληθεί στην ολομέλεια του τμήματος και θα δεχθεί τα σχόλια όλων των μαθητών. Αφού βελτιώσετε την παρουσίαση λαμβάνοντας υπ' όψη τα σχόλια των μαθητών και του διδάσκοντα, αναρτήστε την στην υπηρεσία διαμοιρασμού slideshare.net και, μέσω αυτής, στον ιστότοπο του σχολείου.
  • 185.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 184 Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02 Αναζητώντας το αληθινό και το όμορφο Πρόκειται για υλοποιημένο σενάριο στο πλαίσιο «παρεμβάσεων στην τάξη» της «Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη». Γνωστικά αντικείμενα: Νεοελληνική Γλώσσα, Πληροφορική. Τάξη: Β΄ Γυμνασίου Ενότητα: 1η «Από τον τόπο μου σε όλη την Ελλάδα. Σύνθεση με αχώριστα μόρια. Δραστηριότητες παραγωγής λόγου.» του σχολικού εγχειριδίου. Χρονική διάρκεια: 2-3 διδακτικές ώρες Προϋποθέσεις υλοποίησης: Μαθητές και διδάσκοντες πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία καθώς και με τα βασικά εργαλεία ΤΠΕ, αλλά και με ανοιχτά περιβάλλοντα (ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων). Θα μπορούσε να προηγηθεί μία ώρα εξοικείωσης των μαθητών στη χρήση βασικών εργαλείων ΤΠΕ, με το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου wordart (https://wordart.com) καθώς και με το περιβάλλον της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek- language.gr/greekLang/index.html). Χρειάζεται να προηγηθεί συνεννόηση, ώστε να είναι διαθέσιμο το σχολικό εργαστήριο πληροφορικής. Ομάδες: Οι 21 μαθητές του τμήματος χωρίστηκαν σε 6 ομάδες, με κοινά φύλλα εργασίας, για μεγαλύτερη συμμετοχή τους μέσα από μια ανακαλυπτική πορεία μάθησης. Εργαλεία: Σχολικό εγχειρίδιο, επεξεργαστής κειμένου (MS Word), εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου (https://wordart.com/), διαδίκτυο. Σύντομη περιγραφή Με τη διδακτική αυτή πρόταση επιχειρείται να καλυφθούν οι γνωστικές απαιτήσεις της συγκεκριμένης ενότητας όπως ορίζονται μέσα από το βιβλίο του καθηγητή, ακολουθώντας την προσέγγιση της διερευνητικής μάθησης. Επιδιώκεται οι μαθητές όχι μόνο να κάνουν μια πρώτη γνωριμία με τα λεξικά, αλλά και να αποκτήσουν μια εξοικείωση με τον τρόπο εργασίας σε αυτά χρησιμοποιώντας τις ποικίλες δυνατότητες που παρέχουν για αναζήτηση. Σκοπός επίσης είναι να ασκηθούν στην παραγωγή πολυτροπικού κειμένου σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο. Το σενάριο είναι έτσι δομημένο, ώστε να αξιοποιούνται ψηφιακά περιβάλλοντα που καλλιεργούν το νέο γραμματισμό στα παιδιά και επιχειρούν να προωθήσουν την πρωτοβουλία και την αυτενέργεια. Παράλληλα δίνει τη δυνατότητα για συνεργασία μεταξύ των μαθητών και συνεργατική αναζήτηση της γνώσης.
  • 186.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 185 Σκεπτικό Το συγκεκριμένο σενάριο προσπαθεί να αξιοποιήσει το σχολικό εγχειρίδιο αλλά με πιο δημιουργικό τρόπο. Εστιάζει στους διδακτικούς στόχους του προγράμματος σπουδών μέσα από την ευρεία χρήση των νέων τεχνολογιών. Στα στενά χρονικά πλαίσια για την υλοποίηση του σεναρίου ήταν αναγκαίος ο περιορισμός των διδακτικών αντικειμένων με τέτοιο τρόπο ώστε να πληρούνται καλύτερα οι μαθησιακοί στόχοι. Συγκεκριμένα μάς απασχόλησαν:  η σύνθεση με αχώριστα μόρια (υποενότητα Γ) με σκοπό τη διερευνητική προσέγγιση των σημασιών και των χρήσεων των σχηματιστικών στοιχείων από μέρους των μαθητών  οι δραστηριότητες παραγωγής λόγου (υποενότητα ΣΤ) κατά τις οποίες οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν πολυτροπικά κείμενα αξιοποιώντας διαδικτυακούς τόπους αλλά και να κατασκευάσουν διάφορες μορφές ηλεκτρονικών κειμένων χρησιμοποιώντας Web2.0 εργαλεία. Στόχοι α) Γνωστικοί Οι μαθητές επιδιώκεται: - να εξοικειωθούν με τα αχώριστα μόρια ως α΄ συνθετικό σύνθετων λέξεων και να διερευνήσουν μέσα από ηλεκτρονικά περιβάλλοντα τον τρόπο λειτουργίας και τις αλλοιώσεις που υφίστανται. - να οδηγηθούν μέσα από την έρευνα σε ανοιχτά ηλεκτρονικά περιβάλλοντα (ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων) στην κατανόηση του λεξιλογίου και των δομών της νέας ελληνικής ιδιαίτερα κατά τη διαδικασία της σύνθεσης λέξεων. - να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. - να ασκηθούν στον προφορικό, αλλά και το γραπτό λόγο, ιδιαίτερα να πειραματιστούν στην παραγωγή πολυτροπικών κειμένων σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο συνδυάζοντας λόγο, εικόνα, καθώς και τη χρήση υπερσυνδέσμων. - να ασκηθούν στον αυτοέλεγχο της γραπτής έκφρασης και τη βελτίωση των κειμένων. - να γνωρίσουν τα αξιοθέατα του τόπου τους και να τα αξιολογήσουν.
  • 187.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 186 β) Παιδαγωγικοί Οι μαθητές επιδιώκεται: - να εξοικειωθούν με τη συνεργατική διαδικασία μάθησης. - να σέβονται την ομάδα και τον καταμερισμό των ρόλων μέσα σ’ αυτή, να προωθούν με την υπεύθυνη και ενεργό συμμετοχή τους κοινούς στόχους. - να καλλιεργήσουν τον αυτοσεβασμό και την αυτοεκτίμηση. - να ασκηθούν στην ανάληψη πρωτοβουλιών, να αναπτύξουν αυτενέργεια στη μαθησιακή διαδικασία κατακτώντας τη γνώση μέσα από έρευνα με την υποστηρικτική και διακριτική παρουσία του διδάσκοντα. - να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και άνεση στην παρουσίαση εργασιών μπροστά σε κοινό. γ) Τεχνολογικοί Οι μαθητές επιδιώκεται: - να ασκηθούν στην αξιοποίηση των ΤΠΕ ως περιβαλλόντων πρακτικής γραμματισμού (χρήση των επεξεργαστών κειμένου, φυλλομετρητής κ.λ.π.) - να εξοικειωθούν με τη νέα κειμενικότητα, τη χρήση δηλ. υπερκειμένου που διαφοροποιεί το συνήθη γραμμικό τρόπο διαβάσματος και τον μετατρέπει σε μια επιλεκτική και πολυεπίπεδη διαδικασία. - κατ’ ανάλογο τρόπο να ασκηθούν, στα πλαίσια του νέου γραμματισμού, στην παραγωγή πολυτροπικών κειμένων συνδυάζοντας λόγο με τη χρήση εικόνων, υπερσυνδέσμων κ.λ.π. - να καλλιεργήσουν σταδιακά τη δεξιότητα για κριτική ανάγνωση αλλά και αξιολόγηση των ιστοτόπων και της διαδικτυακής πληροφορίας. - να γνωρίσουν ένα ηλεκτρονικό λεξικό, το λεξικό Τριανταφυλλίδη (https://bit.ly/2LoUnew), που θα τους παρέχει πολύτιμες πληροφορίες, λεξιλογικές και σημασιολογικές, με τρόπο εύχρηστο και ελκυστικό, αλλά και να εξοικειωθούν με τα Σώματα Κειμένων (https://bit.ly/2LlyNrr) - να εξοικειωθούν με ποικίλους διαδικτυακούς χάρτες: https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp - να έρθουν σε επαφή με διάφορες Web2.0 εφαρμογές όπως το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/
  • 188.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 187 Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης Αφετηρία Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση δεν αφορά τη διδασκαλία ολόκληρης ενότητας, αλλά εστιάζει σε δύο βασικά σημεία της (σύνθεση με αχώριστα μόρια, δραστηριότητες παραγωγής λόγου). Βασικό συστατικό του σεναρίου είναι ότι σέβεται το σχολικό βιβλίο και ακολουθεί σε σημαντικό βαθμό την ύλη του. Προσπαθεί όμως να υπερβεί την παραδοσιακή στατική προσέγγιση στη γλωσσική διδασκαλία, που περιορίζει την πρωτοβουλία των μαθητών και καθιστά αναπόφευκτα τη συνεργασία τους στην αναζήτηση και σύνθεση της γνώσης ιδιαίτερα επιφανειακή. Το θεωρητικό πλαίσιο Επιδιωκόμενος στόχος είναι οι μαθητές να προσεγγίσουν τα διαδικτυακά κείμενα, τα λεξιλογικά και γραμματικά φαινόμενα μέσα από τον ενεργητικό ρόλο του ερευνητή στα πλαίσια της ανακαλυπτικής-διερευνητικής μάθησης. Συγκεκριμένα, να επισκεφθούν ιστοσελίδες, να διερευνήσουν γλωσσικό υλικό που είναι αποθηκευμένο σε βάσεις δεδομένων (π.χ. σώματα κειμένων στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα http://www.greek- language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html) να αναζητήσουν και να βρουν απαντήσεις/λύσεις για το πρόβλημα που τους δόθηκε. Οικοδομούν έτσι ενεργητικά τη νέα γνώση εμπλουτίζοντας τις ήδη υπάρχουσες [γνωστική - εποικοδομιστική μάθηση] και αναπτύσσουν γλωσσικές δεξιότητες χρήσιμες στην αποκαλούμενη κοινωνία της πληροφορίας. Παράλληλα, τα παιδιά καλούνται σε διάφορα στάδια της εργασίας τους, να παραγάγουν κείμενα με τον επεξεργαστή κειμένου και να οργανώσουν σύντομη παρουσίαση των διαπιστώσεών τους σε κείμενο πολυτροπικό ενταγμένο σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο χρησιμοποιώντας εφαρμογές Web 2.0. Και τα δύο είναι νέα μέσα πρακτικής γραμματισμού κι έχουν τις δικές τους ιδιαιτερότητες. Ασκούνται επομένως στην παραγωγή λόγου με ηλεκτρονικά μέσα, εξασκούνται στη νέα κειμενικότητα και στη χρήση διαδικτυακού χάρτη, κάτι πολύ συνηθισμένο στις μέρες μας. Κατά τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τις βασικές αρχές της επικοινωνιακής προσέγγισης της γλώσσας, επιτυγχάνεται η σύνδεση του σχολείου με τη ζωή. Ανακεφαλαιώνοντας, θα έπρεπε να τονιστεί ότι η άσκηση των μαθητών στο να ερευνούν, να συζητούν μεταξύ τους, να συνεργάζονται, να οδηγούνται σε διαπιστώσεις τις οποίες θα καταγράφουν με ηλεκτρονικά μέσα, ικανοποιεί τις επιδιώξεις του νέου ΑΠΣ για κλασικό, νέο [ψηφιακό - τεχνολογικό] και κριτικό γραμματισμό των μαθητών.
  • 189.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 188 Η υλοποίηση του σεναρίου προϋποθέτει διαφορετική παιδαγωγική προσέγγιση κατά τη διδασκαλία. Έτσι, προτείνεται το μαθητοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας και η οργάνωση της τάξης θα γίνει σύμφωνα με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο. Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο Το συγκεκριμένο σενάριο αξιοποιεί τις οδηγίες του βιβλίου του καθηγητή για τη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στη Β΄ Γυμνασίου όπου διαπιστώνεται ότι ζητούμενο είναι οι μαθητές να μάθουν τον μηχανισμό με τον οποίο σχηματίζονται οι λέξεις, και μέσα από την αναζήτηση σε κείμενα, σε λεξικά, αλλά και στο ίδιο τους το γλωσσικό αίσθημα, να καταλάβουν ποιες είναι οι λειτουργίες που επιτελούν τα αχώριστα μόρια. Τονίζεται επίσης ότι είναι σημαντικό να τους ενθαρρύνουμε να «παίξουν» με τη γλώσσα. Στο πλαίσιο αυτό πρώτο βήμα του σεναρίου είναι η αναζήτηση στην ηλεκτρονική εκδοχή του Λεξικού της Κοινής Νεοελληνικής και σε σώματα κειμένων, με σκοπό τη διερευνητική προσέγγιση των σημασιών και των χρήσεων των σχηματιστικών στοιχείων από μέρους των μαθητών. Σε πρώτη φάση, μας ενδιαφέρει να αρχίσει να γίνεται περισσότερο ενσυνείδητη η διαισθητική γνώση που κατέχουν σχετικά με τη συνεισφορά κάθε συστατικού στη σημασία των λέξεων που σχηματίζει. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού συνίσταται στο να τους οδηγήσει με τους κατάλληλους διδακτικούς χειρισμούς να συμπεράνουν, μέσα από την επεξεργασία δεδομένων, ότι το καθένα από τα παραπάνω μορφήματα είναι φορέας διαφορετικών σημασιών, οι οποίες δεν είναι τυχαίες. Επιδιώκεται η διερεύνηση της φύσης και της σημασίας των λέξεων και των μορφημάτων μέσα από τη χρήση πηγών αυθεντικού λόγου και μέσα από τη δημιουργική αξιοποίηση λεξικού. Είναι σημαντικό να έρθουν σε επαφή με ανοιχτά διερευνητικά περιβάλλοντα όπως η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, γιατί πρόκειται για πλούσιο δικτυακό τόπο που περιέχει μεταξύ άλλων ηλεκτρονικά λεξικά, σώματα κειμένων, αλλά και γραμματικές της Νέας Ελληνικής. Οι πολλαπλές δυνατότητες της μηχανής αναζήτησης δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να ερευνήσουν σε βάθος τη σημασία των λέξεων που αναζητούν και να εξετάσουν τη λειτουργία των συνθετικών, όπου είναι απαραίτητο. Στη συνέχεια, ακολουθώντας τις οδηγίες του βιβλίου του καθηγητή για την παραγωγή λόγου στη σχολική τάξη, προσπαθούμε να εμπλέξουμε τους μαθητές σε δραστηριότητες παραγωγής λόγου, που τους καλούν να γράψουν σε ποικίλα είδη, επιλέγοντας κάθε φορά το ύφος και εκείνες τις γραμματικές δομές που θα
  • 190.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 189 καταστήσουν τον λόγο και την επικοινωνία τους πιο αποτελεσματική. Η χρήση των ΤΠΕ σε αυτή τη δραστηριότητα είναι καθοριστική γιατί οι μαθητές μπορούν: - να αντλήσουν ποικίλο αυθεντικό κειμενικό υλικό (χάρτες, υπερκείμενα) - να παρέμβουν με δυναμικό τρόπο πάνω στο κείμενο (δημιουργία συννεφόλεξου) - να εργαστούν σε συνθήκες εποικοδομιστικής και συνεργατική μάθησης. - οι μαθητές σταδιακά προσεγγίζουν και κατακτούν το υπό μάθηση υλικό - να δημιουργήσουν κάτι ελκυστικό που έχει νόημα για τους ίδιους. Το σενάριο είναι σύντομο και αποτελείται από επιμέρους βήματα, που διαθέτουν σχετική αυτονομία, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τον διδακτικό χρόνο που είναι διαθέσιμος. Ενδεικτική κατανομή του χρόνου Η υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης απαιτεί δύο διδακτικές ώρες (συνεχόμενες ή μη) στο εργαστήριο υπολογιστών. Την 1η ώρα οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και υλοποιούν, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα, τις δραστηριότητες του 1ου φύλλου εργασίας. Αντίστοιχα ενεργούν και τη 2η διδακτική ώρα. Στο τέλος κάθε ώρας οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα αποτελέσματα των εργασιών τους. Ρόλος του διδάσκοντα Ο ρόλος του διδάσκοντα, στην αρχή, θα είναι κύριος, μέχρι να δοθούν οι απαραίτητες διευκρινίσεις και επεξηγήσεις. Στη συνέχεια, όμως, θα είναι καθοδηγητής, διευκολυντής και αρωγός. Συμβουλεύει και παρεμβαίνει για να λύσει απορίες, να προωθήσει τη συζήτηση και να βοηθήσει στην ομαλή πορεία της όλης προσπάθειας των μαθητών. Ως προς την προετοιμασία του σεναρίου, οφείλει να έχει ελέγξει όλες τις προτεινόμενες ιστοσελίδες και τις διαδρομές των αρχείων, ώστε να βεβαιωθεί καταρχήν ότι υπάρχουν και λειτουργούν κανονικά, και επιπλέον να χρονομετρήσει τις σχετικές ενέργειες, ώστε να διασφαλίσει κατά το δυνατόν την ολοκλήρωση του σεναρίου στο δεδομένο χρόνο. Κατά την ώρα της υλοποίησης του σεναρίου στο εργαστήριο πληροφορικής θα πρέπει να παρακολουθεί τον χρόνο εκτέλεσης, να λύνει τυχόν απορίες και τεχνικά ζητήματα και να φροντίζει οι μαθητές να μην παρεκκλίνουν από τα ζητούμενα. Επίσης, σε περίπτωση που η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στα μέλη κάποιας ομάδας κριθεί αναποτελεσματική, θα μπορούσε να προβεί σε ορισμένες διορθωτικές αλλαγές. Βασική μέριμνά του πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του σεναρίου με την παραγωγή συγκεκριμένου και απτού αποτελέσματος, ώστε οι εμπλεκόμενοι μαθητές
  • 191.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 190 να μπορέσουν να το αξιολογήσουν συνολικά και να νιώσουν την ικανοποίηση της συμμετοχής. Οι ρόλοι των μαθητών Κατά τη συνεργασία των μαθητών σε ομάδες και τη συγγραφή ομαδικού κειμένου ή σημειώσεων, έχουμε παραγωγή λόγου μέσα σε συνθήκες ανάδρασης: η σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων μαθητών της ομάδας. Με τον τρόπο αυτό το συλλογικό κείμενο ή οι σημειώσεις που παράγονται αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αποτέλεσμα συζήτησης μεταξύ των μελών της ομάδας. Επιπλέον οι μαθητές μαθαίνουν πώς να επιλέγουν, να χρησιμοποιούν και να αξιολογούν τις πληροφορίες, να συνεργάζονται σε μικρές ομάδες, να ανταλλάσσουν σκέψεις, να δημιουργούν και να συνθέτουν πολυτροπικά κείμενα με τη βοήθεια των Τ.Π.Ε. και να οδηγούνται στη γνώση, αφού πρώτα αξιοποιήσουν τη φαντασία και την κριτική σκέψη τους. Εργαλεία –πηγές  Σχολικό εγχειρίδιο σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή: - http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM- B110/244/1804,5781/ - https://bit.ly/2zXqKN0  Επεξεργαστής κειμένου (ΜS Word)  Εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/  Διαδίκτυο – φυλλομετρητής  Προεπιλεγμένες ιστοσελίδες από το διαδίκτυο: - http://www.greek- language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html - http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp - https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl - https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese
  • 192.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 191 Δραστηριότητες των μαθητών 1η ώρα − 1η Παρέμβαση Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο της πληροφορικής, αφού έχουν προηγουμένως χωριστεί σε 6 ομάδες των 3-4 ατόμων από τη διδάσκουσα, η οποία λαμβάνει υπ’ όψη της τις προτιμήσεις τους, καθώς και τις ικανότητές τους σχετικά με τη χρήση των Τ.Π.Ε. Προϋπόθεση για τον χωρισμό των ομάδων είναι ο ένας τουλάχιστον μαθητής να γνωρίζει να χειρίζεται ικανοποιητικά τον Η/Υ και συγκεκριμένα τον φυλλομετρητή και τον επεξεργαστή κειμένου. Έτσι η ομάδα των τριών ατόμων περιλαμβάνει:  έναν μαθητή που θα έχει το ρόλο του χειριστή του Η/Υ και του καθοδηγητή στο διαδίκτυο.  έναν μαθητή που θα καταγράφει τις πληροφορίες και θα κρατά σημειώσεις.  το τρίτο (και το τέταρτο) άτομο της ομάδας θα έχει ως ρόλο τον συντονισμό της. Τις τελικές ανακοινώσεις θα τις αναλάβει το άτομο που θα ορίσει η διδάσκουσα εκείνη τη στιγμή. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι μαθητές ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους, ανοίγουν τον φυλλομετρητή, πληκτρολογούν την ηλεκτρονική διεύθυνση http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B110/244/1804,5781/ και καλούνται να εντοπίσουν στο κείμενο 10 λέξεις σύνθετες με αχώριστα μόρια. Τους ζητάμε να δημιουργήσουν στον επεξεργαστή κειμένου πίνακα με δύο στήλες. Στην πρώτη να τοποθετήσουν τις σύνθετες λέξεις και στη δεύτερη το α΄ συνθετικό τους (αχώριστο μόριο). Στη συνέχεια πρέπει να συνδεθούν με την Πύλη για την ελληνική γλώσσα και το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής που υπάρχει εκεί http://www.greek- language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html να αναζητήσουν τη σημασία κάθε σύνθετης λέξης που έχουν στον πίνακά τους και να την «υπερ-συνδέσουν» με την αντίστοιχη σελίδα του λεξικού. Μπορούν, ακόμα, να υπερ-συνδέσουν τα αχώριστα μόρια (πληκτρολογώντας στο πεδίο αναζήτησης του λεξικού το αχώριστο μόριο με * στο τέλος, για παράδειγμα συν*), ώστε να φανεί η σημασία που προσδίδει το καθένα. Τέλος επιλέγουν μια από τις παραπάνω σύνθετες λέξεις και αναζητούν στο λεξικό τις διαφορετικές σημασίες της και στα σώματα κειμένων παραδείγματα που να αντιστοιχούν σε καθεμιά από αυτές. Τα καταγράφουν στον επεξεργαστή κειμένου και αποθηκεύουν το έγγραφό τους στην επιφάνεια εργασίας. Κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στις άλλες όσα έχει καταγράψει και θα εκτυπώσει το έγγραφό της.
  • 193.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 192 2η ώρα – 2η Παρέμβαση Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες και ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους από τη διδάσκουσα η οποία ζητά από όλους να πληκτρολογήσουν στον φυλλομετρητή τους την ηλεκτρονική διεύθυνση http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM- B110/244/1804,5786/en1_2.html#ref4 και ακολουθώντας το παράδειγμα του κειμένου 4 στο σχολικό τους βιβλίο: «10 ακόμα λόγοι για να γευτείτε την εκλεπτυσμένη ομορφιά της Αστυπάλαιας», να γράψουν και αυτοί μια διαφημιστική λεζάντα-κάρτα με 7 λόγους για τους οποίους αξίζει να επισκεφθεί κανείς τον τόπο τους. Τους δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσουν καλύτερα την Ηλεία επισκεπτόμενοι: - το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού > ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ > Πολιτιστικός χάρτης της Ελλάδας (http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp) - τη διεύθυνση https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese - τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl Στη συνέχεια οι μαθητές αναλαμβάνουν να συζητήσουν ποια είναι τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής τους και να επιλέξουν τα επτά (7) σπουδαιότερα τα οποία θα καταγράψουν στον επεξεργαστή κειμένου (Word). Τέλος ανοίγουν το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου WordArt https://wordart.com/, επικολλούν το κείμενό τους και διαμορφώνουν το συννεφόλεξό τους. Χρησιμοποιώντας το μενού Download το εισαγάγουν στο έγγραφό τους, το οποίο αποθηκεύουν στην επιφάνεια εργασίας. Η εκπαιδευτική διαδικασία ολοκληρώνεται με στρογγυλό τραπέζι όλων των ομάδων όπου οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν τις λέξεις που ξεχωρίζουν στα συννεφόλεξα και έτσι να αξιολογήσουν τους προορισμούς, τους οποίους κάθε ομάδα θεώρησε αξιόλογους για τον επισκέπτη. Αναρτούμε την καλύτερη διαφημιστική κάρτα στο ιστολόγιο της τάξης. Αξιολόγηση Η αξιολόγηση σήμερα νοείται όχι μονο ως τελική και στιγμιαία, αλλά κυρίως ως διαμορφωτική και συνεχής. Δίνει έμφαση όχι τόσο στον έλεγχο της γνώσης στο επίπεδο του αποτελέσματος, αλλά στις διαδικασίες κατάκτησης και διαχείρισης της γνώσης. Συνδέεται έτσι με τη διαδικασία διδασκαλίας–μάθησης με σχέση επανατροφοδότησης (Βιβλίο του καθηγητή). Στηριζόμενη λοιπόν σε αυτή τη σύγχρονη αντίληψη, η αξιολόγηση των μαθητών, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την ολοκλήρωση των διδακτικών
  • 194.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 193 παρεμβάσεων έγινε με κριτήριο την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί αρχικά. Αξιολογούμε την επιτυχημένη επιλογή των σύνθετων λέξεων με αχώριστα μόρια, καθώς και τη σωστή αναγνώριση του μορίου. Ενδιαφέρει επίσης η σωστή αξιολογική κρίση των μαθητών ως προς τους λόγους για τους οποίους κάποιος θα άξιζε να επισκεφθεί την περιοχή μας. Συνεκτιμούνται οι γραπτές απαντήσεις των ομάδων στις εργασίες που τους ανατέθηκαν, η συνεργασία των μαθητών στο πλαίσιο της ομάδας και η συμμετοχή τους στις συζητήσεις που έγιναν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε τον βαθμό εξοικείωσής τους με τη χρήση ΤΠΕ και συγκεκριμένα την εξοικείωσή τους με ηλεκτρονικά λεξικά, χάρτες και εργαλεία Web 2.0 (συννεφόλεξο). Βαθμίδες αξιολόγησης: μέτρια-καλά-πολύ καλά-άριστα ΚΡΙΤΗΡΙΑ Χρήση ΤΠΕ, εξοικείωση με λεξικά, χάρτες. Σωστή αναγνώριση συνθέτων και αχώριστων μορίων Επιλογή των σημαντικό- τερων προορισμών της περιοχής Παραγωγή γραπτού και προφορικο ύ λόγου Συνεργασία στo πλαίσιο της ομάδας Ομάδα 1η Ομάδα 2η Ομάδα 3η Ομάδα 4η Ομάδα 5η Ομάδα 6η Κριτική με βάση την υλοποίηση Η υλοποίηση μιας δεύτερης διδακτικής πρότασης με ΤΠΕ ήταν σίγουρα πιο εύκολη για τη διδάσκουσα, συνοδεύτηκε όμως από εντονότερη αυτοκριτική. Η μετακίνηση στο εργαστήριο παρέμεινε χρονοβόρα ενώ η μικρή μας εμπειρία από την ομαδοσυνεργατική μέθοδο δεν μας έδινε την απαιτούμενη άνεση κινήσεων. Οι ομάδες παρέμειναν οι ίδιες, δεν έλειψαν βέβαια και εκείνοι που διαμαρτύρονταν. Όμως κατά κοινή ομολογία οι ομάδες λειτούργησαν καλύτερα, έγιναν ουσιαστικές συζητήσεις και υπήρξε ανατροφοδότηση.
  • 195.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 194 Ο αριθμός των ζητούμενων λέξεων πρέπει να προσαρμόζεται στο επίπεδο και στην εξοικείωση του τμήματος. Υπήρξε γι’ αυτό ένα πρόβλημα διαχείρισης χρόνου από τις διάφορες ομάδες. Οι μαθητές μας είναι συνηθισμένοι στο παιχνίδι με την τεχνολογία και γι’ αυτό το εγχείρημα αντιμετωπίστηκε θετικά. Γοητεύτηκαν με την ιδέα του ηλεκτρονικού λεξικού, της υπερσύνδεσης, του διαδικτυακού χάρτη και προ πάντων του συννεφόλεξου! Επέκταση παρέμβασης Η πρόταση διδασκαλίας σε μια εναλλακτική υλοποίηση θα μπορούσε να περιλαμβάνει αναζήτηση αχώριστων μορίων και σε άλλα κείμενα, αναζήτηση μόνο των λόγιων αχώριστων μορίων, μελέτη και κατηγοριοποίηση των μεταβολών κατά τη σύνθεση, καταγραφή λέξεων στις οποίες το αχώριστο μόριο έχει την ίδια σημασία, καταγραφή δυσνόητων συνθέτων μέσα από σώματα κειμένων και ετυμολογία τους. Δεν θα ήταν δύσκολο επίσης οι μαθητές να δημιουργήσουν το δικό τους χάρτη, είτε με τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl είτε με το www.scribblemaps.com. Στη διαφημιστική κάρτα τους θα μπορούσαν να προσθέσουν και φωτογραφίες του τόπου τους χρησιμοποιώντας τη μηχανή αναζήτησης Google (https://bit.ly/2LCAVYF) Επίσης, οι μαθητές μπορούν να ασκηθούν στη δημιουργία διαφορετικών μορφών αναπαράστασης αυτού του υλικού, να μετασχηματίσουν, δηλαδή, το πληροφοριακό υλικό σε άλλη μορφή, δοκιμάζοντας εναλλακτικά εργαλεία. Μπορούν εύκολα να παρουσιάσουν τα αξιοθέατα του τόπου τους χρησιμοποιώντας το Power Point, το Movie Maker ή το prezi (http://prezi.com). Μια τέτοια παρουσίαση ίσως αποτελέσει την αφορμή μιας εκδήλωσης – παρουσίασης των αξιόλογων προορισμών της περιοχής τους ή μιας επίσκεψης σε κάποιους από αυτούς. Βιβλιογραφία Νεοελληνική Γλώσσα, Β΄ Γυμνασίου, Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Κουτσογιάννης, Δ. Η διδακτική αξιοποίηση των ηλεκτρονικών λεξικών για την απόκτηση γνώσεων για τη γλώσσα στο Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 3: Ειδικό Μέρος Κλάδος ΠΕ02 Πάτρα (2010) ΙΤΥ.
  • 196.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 195 Δ. Κουτσογιάννης, Ι. Χαλισιάνη, Αθ. Ράλλη, Διδακτική αξιοποίηση των ηλεκτρονικών λεξικών και σωμάτων κειμένων στην Πύλη για την Ελληνική γλώσσα. Ανακτήθηκε στις 22-7-2018 από https://bit.ly/2LfYs5H Π. Μπερερής, Τρούκη, Ε. (2009). Λόγος και επικοινωνία στην εκπαιδευτική πράξη. Αθήνα: Εκδ. Καστανιώτη.
  • 197.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 196 Φύλλα Εργασίας 1ο Φύλλο Εργασίας (κοινό για όλες τις ομάδες) Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Ενότητα 1, «Αχώριστα Μόρια» 1) Ανοίξτε τον φυλλομετρητή και πληκτρολογήστε τη διεύθυνση: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B110/244/1804,5781/ (https://bit.ly/2LB3Iwu) Εντοπίστε στο κείμενο 1 λέξεις σύνθετες με αχώριστα μόρια. 2) Δημιουργήστε στον επεξεργαστή κειμένου πίνακα με δύο στήλες. Στην πρώτη τοποθετήστε τις σύνθετες λέξεις και στη δεύτερη το α΄ συνθετικό τους (αχώριστο μόριο). 3) Συνδεθείτε με την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα και επισκεφθείτε το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής που υπάρχει εκεί: http://www.greek- language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.html αναζητήστε τη σημασία κάθε σύνθετης λέξης που έχετε στον πίνακά σας και «υπερ- συνδέστε» την με την αντίστοιχη σελίδα του λεξικού. (επιλογή λέξης > δεξί κλικ > υπερσύνδεση). 4) Μπορείτε, ακόμα, να υπερ-συνδέσετε τα αχώριστα μόρια με την αντίστοιχη σελίδα του λεξικού (πληκτρολογώντας στο πεδίο αναζήτησης του λεξικού το αχώριστο μόριο με * στο τέλος, για παράδειγμα «συν*») ώστε να φανεί η σημασία που προσδίδει το κάθε αχώριστο μόριο. 5) Επιλέξτε μια από τις σύνθετες λέξεις του πίνακά σας και αναζητήστε στο λεξικό τις διαφορετικές σημασίες της και στα σώματα κειμένων παραδείγματα που να αντιστοιχούν σε καθεμιά από αυτές. Καταγράψτε τα στον επεξεργαστή κειμένου. 6) Αποθηκεύστε το έγγραφό σας στην επιφάνεια εργασίας και παρουσιάστε το υλικό σας στις άλλες ομάδες.
  • 198.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 197 2ο Φύλλο Εργασίας (κοινό για όλες τις ομάδες) Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Ενότητα 1, «Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου» 1) Ανοίξτε τον φυλλομετρητή και πληκτρολογήστε τη διεύθυνση https://bit.ly/2zXqKN0 και ακολουθώντας το παράδειγμα του κειμένου 4 στο σχολικό σας βιβλίο: «10 ακόμα λόγοι για να γευτείτε την εκλεπτυσμένη ομορφιά της Αστυπάλαιας», γράψτε κι εσείς μια διαφημιστική λεζάντα-κάρτα με 7 λόγους για τους οποίους αξίζει να επισκεφθεί κανείς τον τόπο σας. 2) Γνωρίστε καλύτερα την Ηλεία επισκεπτόμενοι:  Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού > ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ > Πολιτιστικός χάρτης της Ελλάδας: http://odysseus.culture.gr/a/map/gmap.jsp  Τη διεύθυνση https://www.discovergreece.com/el/mainland/peloponnese  Τους χάρτες Google https://maps.google.gr/maps?hl=el&tab=wl 3) Συζητήστε ποια είναι τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής σας. Επιλέξτε τα 7 σπουδαιότερα. 4) Ανοίξτε τον επεξεργαστή κειμένου (Word) και γράψτε το κείμενό σας. 5) Ανοίξτε το εργαλείο δημιουργίας συννεφόλεξου https://wordart.com/ πατήστε create now και κάντε επικόλληση το κείμενό σας. Πατήστε Go. Διαμορφώστε το συννεφόλεξό σας. Πατήστε στο μενού Downoload και κατεβάστε τη δημιουργία σας σε μια μορφή εικόνας. Kάντε εισαγωγή της εικόνας του συννεφόλεξου στο έγγραφό σας. Αποθηκεύστε στην επιφάνεια εργασίας. 6) Σε στρογγυλό τραπέζι όλων των ομάδων σχολιάστε τις λέξεις που ξεχωρίζουν στα συννεφόλεξα και αξιολογήστε τους προορισμούς τους οποίους κάθε ομάδα θεώρησε αξιόλογους για τον επισκέπτη.
  • 199.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 198 Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Λυκείου – Χατζηνικολάου Ειρήνη, ΠΕ02 Η εφηβεία, αγώνας προς την ενηλικίωση Τάξη: Α΄ Λυκείου Προφίλ τάξης: 18 μαθητές Διάρκεια: 4 Διδακτικές ώρες Φυσικός χώρος: Εργαστήριο πληροφορικής και κατ’ οίκον εργασία Εικονικός χώρος: Google Docs. Εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν: Worditout, Padlet, google docs Προαπαιτούμενες γνώσεις: Μαθητές: - Βασικές γνώσεις χειρισμού Η/Υ - Προηγούμενη εμπειρία μαθητών σε συνεργατικές δραστηριότητες - Δεξιότητες στη διαχείριση και τη δημιουργία εγγράφων Google - Πρόσβαση στα έγγραφα google με προσωπικό λογαριασμό - Κατοχή προσωπικού υπολογιστή για την εκτέλεση εργασιών στο σπίτι Καθηγητής: - Εμπειρία στην οργάνωση και διαχείριση ομαδοσυνεργατικών σχημάτων δια ζώσης και εξ αποστάσεως - Εμπειρία στη σύνταξη συνεργατικών κειμένων εξ αποστάσεως μέσω των εγγράφων google - Έλεγχος για σύνδεση με διαδίκτυο - Κατάλληλη προετοιμασία στο εργαστήριο πληροφορικής πριν τη διεκπεραίωση του μ-σεναρίου (δημιουργία φακέλου στην επιφάνεια εργασίας των υπολογιστών που θα περιέχει τα φύλλα εργασίας και τα απαραίτητα αρχεία) - Προειδοποίηση μαθητών για τον χρόνο και τον τρόπο εργασίας στο εργαστήριο - Προετοιμασία φύλλων εργασίας σε έντυπη μορφή για να μοιραστούν στους μαθητές Σχέση της σχεδιαζόμενης μαθησιακής δραστηριότητας με το πρόγραμμα σπουδών στο οποίο εφαρμόζεται: Η μαθησιακή δραστηριότητα έχει άμεση σχέση με το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος, αφού αναφέρεται στη διδασκαλία συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου και ακολουθεί την οδηγία, σύμφωνα με την οποία η προώθηση της ψηφιακής επικοινωνίας μέσω της χρήσης Νέων Τεχνολογιών, αποτελεί βασική αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται η διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, διαφοροποιώντας την από
  • 200.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 199 τις κλασικές αρχές που έθεταν ως μoναδικό στόχο της γλωσσικής διδασκαλίας την καλλιέργεια του γλωσσικού γραμματισμού. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Περιγραφή της εκπαιδευτικής προσέγγισης Το εκπαιδευτικό πλαίσιο στηρίζεται στις γνωστικές και κοινωνικοπολιτιστικές προσεγγίσεις, που έχουν ένα πρακτικό γνωσιακό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με αυτές η μάθηση είναι μία διαδικασία δημιουργίας της γνώσης που δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τους άλλους μέσα από κοινές δραστηριότητες και σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια. Οι μαθητές γίνονται ενεργοί παράγοντες στη διαδικασία κατασκευής της γνώσης με τη συμμετοχή τους σε ομάδες (ομαδοσυνεργατική μέθοδος), ενώ η διδασκαλία γίνεται μία πράξη συνεργασίας και ο εκπαιδευτικός έχει το ρόλο του εμψυχωτή. Για τον σχεδιασμό της συγκεκριμένης διδακτικής παρέμβασης λήφθηκαν υπόψη σύγχρονες διδακτικές θεωρίες, τα όσα ορίζει το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Νεοελληνικής Γλώσσας για το Λύκειο» τόσο όσον αφορά στους επιδιωκόμενους στόχους, όσο και στη μέθοδο διδασκαλίας, οι εμπειρίες των διδασκόντων από το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και η ανάγκη των μαθητών να ξεφύγουν από τη μονοτονία της παραδοσιακής διδασκαλίας. Οι μαθητές συνεργάζονται στο φυσικό περιβάλλον της αίθουσας πληροφορικής και στο εικονικό περιβάλλον των εγγράφων Google και δημιουργούν ανά ομάδες. Σκοπός και στόχοι της εκπαιδευτικής προσέγγισης:  Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις πρότυπα, στάσεις ζωής Επιδιώκεται οι μαθητές: - Να ενημερωθούν για τη φάση της ζωής στην οποία βρίσκονται και οι ίδιοι, την εφηβεία. - Να κατανοήσουν οτι οι ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές που τους συμβαίνουν είναι απόλυτα φυσιολογικές και παροδικές - Να κατανοήσουν οτι δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν αυτού του είδους τα προβλήματα - Να καταλάβουν οτι και για τους γονείς είναι μια εξίσου δύσκολη, αγχωτική , μεταβατική περίοδος
  • 201.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 200  Γνώσεις για τη γλώσσα Επιδιώκεται οι μαθητές: - Να ενδυναμώσουν τις ήδη αποκτημένες γνώσεις γλωσσικού γραμματισμού. - Να αξιοποιήσουν τις αποκτημένες γνώσεις και δεξιότητες προκειμένου να ανταποκριθούν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες και απαιτήσεις στις οποίες είναι απαραίτητη η χρήση της γλώσσας. - Να αποκτήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού, απαραίτητες για τη χρήση των νέων τεχνολογιών ως εκπαιδευτικών μέσων και μέσων προσωπικής έκφρασης και επικοινωνίας. - Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του λόγου για τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, ώστε να μετέχουν στα κοινά είτε ως πομποί είτε ως δέκτες του λόγου με κριτική και υπεύθυνη στάση. - Να μάθουν να χειρίζονται το λόγο, γραπτό και προφορικό, δημοκρατικά με σεβασμό προς τις απόψεις των άλλων.  Γραμματισμοί Επιδιώκεται οι μαθητές: - Να επεξεργάζονται και να συνθέτουν πληροφορίες τις οποίες να μπορούν να εμπλουτίζουν, να βελτιώνουν και να αναθεωρούν μέσω του διαλόγου με τους συμμαθητές τους. - Να καλλιεργούν δεξιότητες διαλογικής και κριτικής επεξεργασίας και παρουσίασης του υλικού το οποίο δημιουργούν. - Να διαμορφώνουν ανεκτική και θετική στάση απέναντι στην άποψη των άλλων, που μπορεί να διαφέρει από τη δική τους. - Να αυτενεργούν και να παίρνουν πρωτοβουλίες προκειμένου να βελτιώσουν την εργασία τους και να συνθέσουν κείμενα πρωτότυπα που τους εκφράζουν. Η Αξιοποίηση των ΤΠΕ δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές: - Να δοκιμάζουν συνεργατικές διαδικασίες σχολιάζοντας στο πλαίσιο των ομάδων τις εργασίες τους, να τις διορθώνουν και να αναστοχάζονται την ποιότητα των αποτελεσμάτων. - Να παράγουν γραπτό κείμενο με τρόπους που δεν μπορούν να εφαρμοστούν στα παραδοσιακά μέσα, αξιοποιώντας διαλογικά και διερευνητικά περιβάλλοντα εργασίας. - Να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν κατάλληλες δεξιότητες κριτικής επεξεργασίας, σύνθεσης και παρουσίασης του γραπτού.
  • 202.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 201 - Να συνεργάζονται σε πραγματικό χρόνο διαπραγματευόμενοι θέματα από διαφορετικές οπτικές. Μαθησιακά αποτελέσματα Οι μαθητές θα δημιουργήσουν, συνεργαζόμενοι και αξιοποιώντας τις τεχνολογικές δυνατότητες που προσφέρει η δημιουργία κειμένων της Google, το δικό τους άρθρο, που είναι δυνατόν να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα ή στο blog του σχολείου. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Α΄ ΦΑΣΗ: 1η Διδακτική ώρα Την πρώτη διδακτική ώρα παρουσιάζεται, στο εργαστήριο πληροφορικής με χρήση Η/Υ και βιντεοπροβολέα, στους μαθητές η συνεργατική γραφή ως δημιουργική διαδικασία παραγωγής γραπτού λόγου μέσα σε μια ομάδα. Συζητούνται με τους μαθητές τα πλεονεκτήματά της και τίθενται από τους ίδιους τα όρια που πρέπει να τηρηθούν για να είναι αυτή η διαδικασία αποδοτική για όλους. Ο καθηγητής τούς ενημερώνει ότι στα πλαίσια μιας εργασίας που θα ολοκληρωθεί σε 4 διδακτικές ώρες, θα κληθούν να συνδημιουργήσουν ένα άρθρο, χωρίς όμως να τους ανακοινώσει ακόμη το θέμα. Στη συνέχεια παρουσιάζονται στους μαθητές, με συντομία, οι στρατηγικές για την σύνταξη ενός συνεργατικού κειμένου. Οι μαθητές μέσα από δημιουργικό διάλογο και με την καθοδήγηση του καθηγητή τους επιλέγουν αυτή που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες και τις δυνατότητες του τμήματος. Υιοθετείται η παράλληλη γραφή οριζόντιας διαίρεσης σε συνδυασμό με την ελεύθερη συμμετοχική γραφή καθώς συνδυάζουν την «ευκολία» και τη σιγουριά που δίνει στους μαθητές η αίσθηση ότι έχουν κάτι πολύ συγκεκριμένο να κάνουν και την εμπειρία της «ελευθερίας» να παρεμβαίνουν ταυτόχρονα. Έπειτα γίνεται αναφορά κι επεξηγούνται τα στάδια που συντελούν στην οργάνωση και τη δημιουργία ενός συνεργατικού κειμένου. Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής στάδια: i. Καταιγισμός ιδεών: κατάθεση και ανάπτυξη ιδεών για την παραγωγή του κειμένου ii. Περιγραφή / σκιαγράφηση: Καθορισμός βασικής κατεύθυνσης στην οποία θα κινείται το κείμενο και χωρισμός ενοτήτων. iii. Σύνταξη: Παραγωγή αρχικού, ατελούς, κειμένου. iv. Επανεξέταση: Εντοπισμός σημείων βελτίωσης σε επίπεδο γραμματικής, έκφρασης και μορφοποίησης. v. Αναθεώρηση: Βελτιώσεις στην έκφραση, το περιεχόμενο και τη μορφοποίηση σε σημεία που εντοπίστηκαν στο στάδιο της επανεξέτασης. vi. Επεξεργασία: Τελικές αλλαγές στο κείμενο.
  • 203.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 202 Τονίζεται στους μαθητές η σπουδαιότητα της αλληλεπίδρασης σε όλη τη διάρκεια της δημιουργίας του συνεργατικού κειμένου, από τον καταιγισμό ιδεών και την περιγραφή μέχρι την αναθεώρηση και επεξεργασία, που θα οδηγήσει το συνεργατικό κείμενο στην τελική του μορφή. Ο καθηγητής απαντά σε ερωτήματα των μαθητών σχετικά με τη διαδικασία. Πριν το τέλος της 1ης Διδακτικής ώρας οι μαθητές χωρίζονται τυχαία σε 6 ομάδες των 3 ατόμων. Οι μαθητές δίνουν στον καθηγητή τη διεύθυνση gmail τους ώστε να μπορέσει να τους δώσει πρόσβαση στο google doc που θα δημιουργήσει. Όσοι μαθητές δεν έχουν ήδη gmail φτιάχνουν με τη βοήθεια του καθηγητή τους. Β΄ ΦΑΣΗ: 2η Διδακτική ώρα Τη δεύτερη ώρα, κατά την είσοδο των μαθητών στο εργαστήριο πληροφορικής, ο καθηγητής τούς μοιράζει τα φύλλα εργασίας. Στη συνέχεια προχωρά στο στάδιο του καταιγισμού ιδεών με την προβολή αρχικά ενός μουσικού βίντεο https://youtu.be/q8O8uA2qhl8 διάρκειας 4:08΄ στον διαδραστικό πίνακα (για να μπορέσουν όλοι οι μαθητές να παρακολουθήσουν ταυτόχρονα και να αποφευχθεί τυχόν σύγχυση και φασαρία) και τη συμπλήρωση του πρώτου ερωτηματολογίου του φύλλου εργασίας. Στο στάδιο αυτό οι μαθητές έχουν πλέον καταλάβει ποιο θα είναι το θέμα της εργασίας τους μέσα απο τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Ακολουθεί δεύτερο βίντεο https://youtu.be/3EGBmij2ZQU διάρκειας 4:13΄ κατά τη διάρκεια του οποίου έχει ζητηθεί από τους μαθητές, στα πλαίσια της δεύτερης άσκησης του φύλλου εργασίας, να καταγράφουν λέξεις κλειδιά που τους έρχονται στο μυαλό. Οι μαθητές στη συνέχεια συνδέονται με το προσωπικό τους gmail στο google doc έγγραφο που έχει ανοίξει ο καθηγητής ακολουθώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο που τους δίνεται https://docs.google.com/document/d/1gtfYWCX2kiegenlr6JBJFcFYLkDMOGJhPn-TkA- XsRM/edit (https://tinyurl.com/ybj47bgf) Εκεί βρίσκονται αποθηκευμένοι όλοι οι σύνδεσμοι για να έχουν πρόσβαση οι μάθητές κι από το σπίτι. Ακολούθως δίνεται στους μαθητές ένας σύνδεσμος για την εφαρμογή worditout.com: https://worditout.com/word-cloud/create (δημιουργία συννεφόλεξου) και τους ζητείται ακολουθώντας τον και χρησιμοποιώντας τις λέξεις που κατέγραψαν στις δυο τελευταίες ασκήσεις του φύλλου εργασίας να φτιάξουν ένα συννεφόλεξο. Κάθε μαθητής φτιάχνει το δικό του συννεφόλεξο και το αποθηκεύει στην επιφάνεια εργασίας με την ονομασία «συννεφόλεξο + το όνομά του». Με την ολοκλήρωση του πρώτου μέρους του φύλλου εργασίας, για το οποίο υπολογίζεται ότι χρειάζονται 40΄, οι μαθητές έχουν ουσιαστικά σχηματίσει έναν ορισμό για τον όρο εφηβεία, την έχουν οριοθετήσει χρονικά κι έχουν εντοπίσει τα βασικά χαρακτηριστικά
  • 204.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 203 της. Τα τελευταία 5΄ οι μαθητές ανταλλάσσουν απόψεις επί του θέματος με την επίβλεψη του καθηγητή. Γ΄ ΦΑΣΗ: 3η Διδακτική ώρα Οι μαθητές κατά την είσοδό τους στο εργαστήριο πληροφορικής παίρνουν αμέσως τις θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές ανά ομάδα. Στον διαδραστικό πίνακα προβάλλεται ένα απόσπασμα από το ποίημα «Ο κήπος του προφήτη» του Χαλίλ Γκιμπράν http://www.kidsgo.com.cy/LibraryParents/?p=5986. Οι μαθητές το μελετούν και συζητούν σχετικά με την άποψη του ποιητή για το ρόλο των γονέων καθώς επίσης και τις προσωπικές τους προσδοκίες από τους γονείς τους σε αυτή την κρίσιμη φάση της ζωής τους. Στη συνέχεα καταγράφουν τις απαντήσεις τους ο καθένας στο φύλλο εργασίας τους. Για την ολοκλήρωση της εργασίας δίνονται στους μαθητές 25΄. Στη συνέχεια ζητείται από τους μαθητές να ανοίξουν το αρχείο με τίτλο «συμβουλές για επιτυχημένους γονείς» που βρίσκεται αποθηκευμένο στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους. Το διαβάζουν, επισημαίνουν τα σημεία που είναι προβληματικά στις σχέσεις γονέων–εφήβων γενικότερα και τα καταγράφουν στην αντίστοιχη άσκηση του φύλλου εργασίας. Ολοκληρώνοντας κι αυτόν τον κύκλο εργασιών έχουν πλέον συγκεντρώσει στοιχεία για τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι γενικά και για τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης από τους γονείς. Στα τελευταία 5΄ της διδακτικής ώρας ο καθηγητής τούς ανακοινώνει το θέμα του άρθρου, το οποίο υπάρχει πλέον γραμμένο και στο google doc: «Η σχολική εφημερίδα στο προσεχές τεύχος έχει αφιέρωμα στην Εφηβεία, ως μια μεταβατική φάση, καθοριστική για την ψυχοσωματική ανάπτυξη του ατόμου. Ζητήθηκε από εσάς να συμμετέχετε γράφοντας ένα άρθρο (500-600 λέξεων) στο οποίο θα αναφέρετε τα βασικά χαρακτηριστικά της, τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι και συμβουλές τόσο για τους εφήβους, όσο και για τους γονείς για αντιμετωπιστούν τυχόν ακραίες συμπεριφορές». Σύμφωνα με την στρατηγική που επέλεξαν να ακολουθήσουν για τη δημιουργία του συνεργατικού κειμένου, ο καθηγητής μοιράζει αρμοδιότητες στην κάθε ομάδα. Οι μαθητές κι ο καθηγητής ορίζουν μια συγκεκριμένη ώρα που θα συναντηθούν διαδικτυακά για τη δημιουργία του κειμένου. Η εργασία θα ολοκληρωθεί κατ΄οίκον.
  • 205.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 204 Δ΄ ΦΑΣΗ: 4η Διδακτική ώρα Οι μαθητές συγκεντρώνονται στο εργαστήριο πληροφορικής και παίρνουν τις θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές. Ανοίγουν το ολοκληρωμένο πλέον google doc και το επεξεργάζονται μέσα στην τάξη με τη βοήθεια του καθηγητή τους. Συμμετέχουν όλοι ενεργά στην επανεξέταση κι αναθεώρηση του κειμένου μέσα από δημοκρατικό διάλογο και με σεβασμό προς την άποψη του άλλου. Για τη συγκεκριμένη εργασία αφιερώνονται 20΄. Στη συνέχεια ζητείται από τους μαθητές να ανοίξουν την εφαρμογή padlet ακολουθώντας τον αντίστοιχο σύνδεσμο https://padlet.com/echatzini/t50hqmcwfqbe, που δίνεται τόσο στο φύλλο εργασίας όσο και στη λίστα συνδέσμων που έχει δημιουργήσει ο καθηγητής στο google doc, να δημιουργήσουν τη δική τους αφίσα καρφιτσώνοντας ο καθένας το συννεφόλεξό του, τα δυο video που παρακολούθησαν, το αρχείο με τις συμβουλές για γονείς και το ποίημα του Χαλίλ Γκιμπράν και να το αποθηκεύσουν στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους. Η εργασία ολοκληρώνεται σε 20΄. Τα τελευταία 5΄οι μαθητές συζητούν με τον καθηγητή καταθέτοντας τις απόψεις και τις εντυπώσεις τους πάνω στον τρόπο εργασίας αλλά και το θέμα της.
  • 206.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 205 Φύλλο Εργασίας 1) Παρακολουθήστε το μουσικό βίντεο https://youtu.be/q8O8uA2qhl8 και στη συνέχεια συμπληρώστε το παρακάτω ερωτηματολόγιο: α) Μπορείτε να υπολογίσετε την ηλικία των παιδιών στο βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει) 5 – 9 10-12 13-17 β) Γνωρίζετε πώς ονομάζεται η περίοδος που ξεκινάει ηλικιακά από τα 12 έτη μέχρι περίπου τα 18; ............................................................................................................... γ) Εντοπίσατε κοινά σημεία με τα παιδιά του βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει) ΝΑΙ ΟΧΙ δ) Πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η κατάσταση που περιγράφεται στο βίντεο; (κυκλώστε ό,τι ισχύει) Καθόλου Λίγο Αρκετά Πολύ ε) Γράψτε 3 λέξεις που σας έρχονται στο μυαλό σχετικά με αυτήν την περίοδο της ζωής. .......................................... .......................................... ............................................... 2) Παρακολουθήστε το επόμενο βίντεο ακολουθώντας τον σύνδεσμο https://youtu.be/3EGBmij2ZQU. Κατά τη διάρκεια του βίντεο σημειώνετε λέξεις κλειδιά που σας κάνουν εντύπωση: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 3) Συνδεθείτε στον προσωπικό σας λογαριασμό gmail. Μεταβείτε στην εφαρμογή worditout.com ακολουθώντας τον σύνδεσμο: https://worditout.com/word-cloud/create και χρησιμοποιήστε τις λέξεις που σημειώσατε στις 2 προηγούμενες ασκήσεις για να φτιάξετε ένα συννεφόλεξο. Αποθηκεύστε το συννεφόλεξο στην επιφάνεια εργασίας με την ονομασία «συννεφόλεξο + το όνομά σας». 4) Διαβάστε το απόσπασμα από το ποίημα «Ο κήπος του προφήτη» του Χαλίλ Γκιμπράν, που βρίσκεται στην πρώτη σελίδα του google doc σας
  • 207.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 206 (https://tinyurl.com/ybj47bgf). Συζητήστε με τους συμμαθητές σας και στη συνέχεια καταγράψτε τις απαντήσεις σας στο φύλλο εργασίας σας. α) Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων σύμφωνα με τον ποιητή Χαλίλ Γκιμπράν; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... β) Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από τους γονείς σας; Καταγράψτε τις σκέψεις σας επιγραμματικά: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... γ) Ανοίξτε το αρχείο «Συμβουλές για επιτυχημένους γονείς» συμβουλές για γονεις.htm που βρίσκεται αποθηκευμένο στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας. Σε ποιες από τις περιπτώσεις που περιγράφονται, θεωρείτε ότι αποτυγχάνουν οι περισσότεροι γονείς; Σημειώστε επιγραμματικά: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
  • 208.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 207 .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... 5) Ακολουθήστε τον σύνδεσμο https://padlet.com/echatzini/t50hqmcwfqbe και δημιουργήστε τη δική σας αφίσα καρφιτσώνοντας ο καθένας το συννεφόλεξό του, τα δυο video που παρακολουθήσατε, το αρχείο με τις συμβουλές για γονείς και το ποίημα του Χαλίλ Γκιμπράν. Αποθηκεύστε την αφίσα στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας.
  • 209.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 208 Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου – Ζώντου Μαρία, ΠΕ02 Διονυσίου Σολωμού: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι Θεματική ενότητα: Παράδοση και μοντερνισμός στη Νεοελληνική Ποίηση Διδακτική ενότητα: Διονύσιος Σολωμός «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» Χρονική διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες Χώρος υλοποίησης: Εργαστήριο Πληροφορικής εξοπλισμένο με βιντεοπροβολέα και οθόνη προβολής Εισαγωγικά Η συγκεκριμένη πρόταση διδακτικής προσέγγισης, σύμφωνα με το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών για την Α΄ Λυκείου, έχει ως βασικό σκοπό να βοηθήσει τους μαθητές να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της Επτανησιακής Λογοτεχνικής Σχολής, κεντρικό πρόσωπο της οποίας θεωρείται ο Διονύσιος Σολωμός, και να μελετήσουν το λογοτεχνικό ρεύμα του Ρομαντισμού. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν την ποιητική σύνθεση του εθνικού μας ποιητή, και παράλληλα να συνδέσουν, στα πλαίσια της διαθεματικότητας, τα ιστορικά γεγονότα που τον ενέπνευσαν. Έτσι θα αντιληφθούν πώς το ιστορικό γεγονός της πολιορκίας και ιδίως της Εξόδου του Μεσολογγίου μετουσιώνεται από τον Σολωμό σε Υψηλή Ποίηση και πώς οι Μεσολογγίτες ανυψώνονται σε αιώνιο σύμβολο πάλης της ηθικής ελευθερίας με την υλική βία. Επιπρόσθετα στοχεύει στη διαθεματική και διερευνητική προσέγγιση της λογοτεχνίας με άλλες μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας (π.χ. μουσικής, ζωγραφικής) μεταγενέστερων καλλιτεχνών που επηρεάστηκαν από την Έξοδο του Μεσολογγίου. Τέλος θα καλλιεργήσει στους μαθητές ένα ελκυστικό μαθησιακό περιβάλλον χωρίς αποστήθιση γνώσεων και θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν το πνεύμα της ομαδικότητας και συνεργατικότητας. Μεθοδολογία Διδασκαλίας Οι παιδαγωγικές αρχές που το στηρίζουν είναι η συνεργατική και διερευνητική μάθηση. Η μορφή διδασκαλίας που επιλέγεται είναι η ομαδοσυνεργατική καθώς και το παιχνίδι ρόλων. Δημιουργείται έτσι ένα νέο μαθητοκεντρικό μαθησιακό περιβάλλον, στο οποίο μεταβάλλεται ο ρόλος τόσο του εκπαιδευτικού, ο οποίος δεν λειτουργεί πλέον ως ο αυθεντικός φορέας της γνώσης, όσο και του μαθητή, που παύει να είναι παθητικός δέκτης γνώσεων. Τα φύλλα εργασίας έχουν δομηθεί από τον εκπαιδευτικό σύμφωνα με τις αρχές της ανακαλυπτικής μάθησης.
  • 210.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 209 Διδακτικά αντικείμενα (εμπλεκόμενα μαθήματα): Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας, Νέα Ελληνική Γλώσσα (εφ’ όσον ζητείται από τους μαθητές παραγωγή κειμένου), Πληροφορική. Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών: Βασικές γνώσεις στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στην περιήγηση στο διαδίκτυο. Έχει προηγηθεί ενημέρωση για τα διαδικτυακά εργαλεία, που θα χρησιμοποιηθούν, και για τον τρόπο χρήσης τους. Στόχοι Γνωστικοί/μαθησιακοί - να γνωρίσουν οι μαθητές την ανυπέρβλητη ποιητική δημιουργία του Διονύσιου Σολωμού «ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ» - να διακρίνουν τους ποιητές της Επτανησιακής Σχολής και τα ρεύματα που τους επηρέασαν - να εμπλουτίσουν τις ιστορικές τους γνώσεις για τα γεγονότα της πολιορκίας, της Εξόδου του Μεσολογγίου, της θυσίας των υπερασπιστών του και γενικότερα για την Επανάσταση του 1821 - να έλθουν σε επαφή με άλλες μορφές τέχνης (μουσική, ζωγραφική), μέσω των οποίων διάφοροι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από το ιστορικό γεγονός της θυσίας των πολιορκημένων κατοίκων του Μεσολογγίου Παιδαγωγικοί - να γνωρίσουν οι μαθητές τη σημασία της διερευνητικής μάθησης, ώστε να αναπτύξουν την αυτενέργεια και τη δημιουργική πρωτοβουλία - να ασκηθούν σε νέες μορφές εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της ομαδοσυνεργατικότητας - να καλλιεργήσουν την κριτική ικανότητα και δεξιότητες που σχετίζονται με την αναλυτική, συνθετική και συνδυαστική λειτουργία της σκέψης. Τεχνολογικοί - να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου, ως περιβάλλοντος μάθησης - να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και επιλογής πληροφοριών στο διαδίκτυο - να ασκηθούν στη χρήση διαφόρων διαδικτυακών εργαλείων και με τα περιβάλλοντα επεξεργασίας κειμένου
  • 211.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 210 - να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων για την προσέγγιση και αισθητική απόλαυση του ποιήματος. Αναλυτική παρουσίαση 1η διδακτική ώρα – πριν από την ανάγνωση Την 1η διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει τον τίτλο της διδακτικής ενότητας και ως αφόρμηση παρουσιάζει στους μαθητές με το βιντεοπροβολέα στην οθόνη μια προσωπογραφία και ένα χειρόγραφο του Διονυσίου Σολωμού, καθώς και το σπίτι του στη Ζάκυνθο, πριν καταστραφεί από τους σεισμούς του 1953. Ακολουθεί συζήτηση σχετικά με τη σημασία του ποιητή και ειδικά του έργου του για την Ελλάδα και τους Έλληνες (αναφορά στον Ύμνο εις την Ελευθερία). Στη συνέχεια γίνεται ανάγνωση των Στοχασμών του ποιητή και επιλεγμένων αποσπασμάτων από τα σχεδιάσματα του ποιητικού έργου «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» από το σχολικό εγχειρίδιο και μετά οι μαθητές απαντούν στο 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (έντυπο), που είναι κοινό για όλους. 2η – 3η διδακτική ώρα – κυρίως ανάγνωση Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε ανομοιογενείς ομάδες και στην καθεμία ανατίθεται συγκεκριμένος ρόλος και διαφορετικές εργασίες. Προσεγγίζουν το λογοτεχνικό κείμενο στην ολότητά του μέσα από συνεργατικές δραστηριότητες, παιχνίδι ρόλων και αξιοποίηση διαδικτυακού πληροφοριακού υλικού. Η κάθε ομάδα θα εργαστεί σε έναν υπολογιστή, όπου θα έχουν περαστεί τα φύλλα εργασίας (τα φύλλα εργασίας θα δοθούν και έντυπα) και τα οποία θα είναι διαφορετικά για κάθε ομάδα. Στο τέλος γίνεται παρουσίαση των εργασιών τους. Ομάδα 1. ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ Η ομάδα των βιογράφων αναζητά πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Διονυσίου Σολωμού, ώστε η συγκεκριμένη ποιητική του σύνθεση να ενταχθεί στο συνολικό έργο του ποιητή και να τοποθετηθεί στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. Θα δημιουργήσουν έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο λογισμικό CmapTools, που επιτρέπει την κατασκευή δυναμικών εννοιολογικών συνδέσεων αλλά και την προσθήκη πολυμεσικού υλικού. Με αυτόν τον τρόπο θα απεικονίσουν και θα κατανοήσουν τους συσχετισμούς που υπάρχουν μεταξύ των πληροφοριών, που θα συλλέξουν από τις ιστοσελίδες, που θα διερευνήσουν. Έτσι θα αντιληφθούν ότι η Επανάσταση του 1821 συγκλόνισε τον
  • 212.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 211 ποιητή και θα καταλάβουν το λόγο που η ποιητική σύνθεση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» τον απασχόλησε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ομάδα 2. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ Η ομάδα των ιστορικών διερευνώντας τις σχετικές ιστοσελίδες μπορεί ν’ αναζητήσει ιστορικό και εικονογραφικό υλικό για την Ελληνική Επανάσταση καθώς και πληροφορίες για τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου και να παρουσιάσει το γεγονός στις ιστορικές του διαστάσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδειχθεί η σημασία της αντίστασης των Μεσολογγιτών για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Έτσι, αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο timerime.com, θα δημιουργήσει μια χρονογραμμή επισημαίνοντας τα βασικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης, και έτσι τοποθετώντας το γεγονός της Πολιορκίας του Μεσολογγίου στον ιστορικό του χρόνο να καταστεί κατανοητό μέσα από ποια ακολουθία εξελίξεων και διεργασιών πραγματοποιήθηκε η Έξοδος των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Ομάδα 3. ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ Αυτή η ομάδα θα διερευνήσει τα βασικά γνωρίσματα της Επτανησιακής Σχολής, στην οποία ανήκει ο Διονύσιος Σολωμός, και των λογοτεχνικών ρευμάτων Κλασικισμού και Ρομαντισμού αξιοποιώντας τη σχετική εισαγωγή του σχολικού εγχειριδίου και σχετικές ιστοσελίδες. Στη συνέχεια θα εντοπίσει στο ποίημα “Ελεύθεροι Πολιορκημένοι” στοιχεία που εντάσσουν το συγκεκριμένο ποίημα στην Επτανησιακή Σχολή, καθώς και τα στοιχεία που οριοθετούν το πεδίο διαλεκτικής κλασικισμού και ρομαντισμού στο έργο του Σολωμού.
  • 213.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 212 Ομάδα 4. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ Στο Μεσολόγγι κατά τη διάρκεια της πολιορκίας εκδιδόταν η εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά» από τον Ελβετό φιλέλληνα Μάγερ. Η 4η ομάδα, λοιπόν, αναλαμβάνει τον ρόλο των δημοσιογράφων και θα προσπα- θήσει να αναδείξει σκηνές από την καθημερινότητα των Μεσολογγιτών κατά τη διάρκεια της πολιορκίας και λίγο πριν την Έξοδο. Θα αξιοποιήσει το ομώνυμο ποιητικό έργο από το σχολικό εγχειρίδιο, καθώς και γραπτές ιστορικές πηγές, οπτικό υλικό και σώματα λογοτεχνικών κειμένων που αναφέρονται στην Πολιορκία του Μεσολογγίου και τη Μεγάλη Έξοδο. Ομάδα 5. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ Η πέμπτη ομάδα θα έλθει σε επαφή με άλλες μορφές τέχνης (μουσική, ζωγραφική), μέσω των οποίων διάφοροι καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από την Ελληνική Επανάσταση και τη θυσία των πολιορκημένων κατοίκων του Μεσολογγίου και θα παρουσιάσει αυτά τα έργα τέχνης εστιάζοντας ιδιαίτερα σε αυτά που είχαν ως πηγή έμπνευσης το ιστορικό γεγονός της Πολιορκίας του Μεσολογγίου και της Εξόδου. Θα δημιουργήσει μια μικρή Πινακοθήκη αξιοποιώντας το διαδικτυακό εργαλείο Padlet. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές θα μπορέσουν να συνδέσουν το λεκτικό μήνυμα, δηλαδή το ποίημα, με την εικόνα. Παράλληλα θα αντιληφθούν ότι η Έξοδος του Μεσολογγίου επηρέασε πολύ το Φιλελληνικό Κίνημα, που ήταν σημαντικό για τον Αγώνα των Ελλήνων. 4η διδακτική ώρα – μετά την ανάγνωση Την 4η διδακτική ώρα όλοι οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν στο 7ο Φύλλο Εργασίας που είναι κοινό για όλους. Θα δοθεί σε έντυπη μορφή αλλά και σε ηλεκτρονική. Ο στόχος είναι να αξιολογήσουν οι ίδιοι οι μαθητές αν με τη διερευνητική διαδικασία μάθησης, που ακολουθήθηκε, κατάφεραν να κατακτήσουν τη γνώση. Στο τέλος αναρτώνται τα φύλλα εργασίας και τα παράγωγα προϊόντα της διερευνητικής εργασίας των μαθητών στο ιστολόγιο του τμήματος, με στόχο την αλληλεπίδραση στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά και την προώθηση καινοτόμων εκπαιδευτικών πρακτικών στη διδασκαλία. Η διδακτική προσέγγιση
  • 214.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 213 ολοκληρώνεται με την εκτέλεση της μελοποίησης «Νίκος Ξυλούρης Άκρα του τάφου σιωπή»: https://www.youtube.com/watch?v=qmt0BvBiK9w Εναλλακτική υλοποίηση Ως εναλλακτική πρόταση την 1η διδακτική ώρα μπορεί να έχουν ήδη διαβάσει οι μαθητές από το σπίτι το έργο και να γίνει ανάγνωση επιλεγμένων αποσπασμάτων από τα Σχεδιάσματα. Επίσης αν δεν υπάρχει δυνατότητα χρήσης του εργαστηρίου πληροφορικής, μπορεί να αξιοποιηθεί το φωτογραφικό υλικό του σχολικού εγχειριδίου για τον Σολωμό (προσωπογραφία του Σολωμού στο βιογραφικό σημείωμα, χειρόγραφο του Διονύσιου Σολωμού, το σπίτι του Σολωμού στη Ζάκυνθο και όλες οι εικόνες από έργα ζωγραφικής που πλαισιώνουν το έργο «ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ». Αλλά και την 4η διδακτική ώραμπορεί να πραγματοποιηθεί η διδασκαλία στην αίθουσα, να δοθεί έντυπο το 7ο Φύλλο Εργασίας και να γίνει ανάγνωση από κάποιο μαθητή του ποιήματος «Πειρασμός». Σύμφωνα με τη συντάκτρια, το σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί (με την προσθήκη του αναγκαίου χρόνου), ώστε να προσφέρει πλουσιότερα ερεθίσματα στους μαθητές για κριτική προσέγγιση της λογοτεχνίας με την παρουσίαση κάποιων ποιημάτων εκπροσώπων του κλασικισμού και του ρομαντισμού.
  • 215.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 214 Φύλλα Εργασίας 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Το ποιητικό έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» έχει αποσπασματική μορφή. Πώς αποδεικνύεται η αποσπασματικότητά του; ………………………………………………………………………………………………………………………............... Ποιο είναι το ιστορικό υπόβαθρο και ποιο το θέμα του έργου; (Απαντήστε σύντομα) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Να επισημάνετε τα βασικά θέματα που ξεχωρίζουν στο Α΄ Σχεδίασμα για να τα παρακολουθήσετε στα επόμενα. (σύντομες απαντήσεις) Τα βασικά θέματα αυτού του Σχεδιάσματος είναι:  …………………………………………………………………………………………………………………………  …………………………………………………………………………………………………………………………  …………………………………………………………………………………………………………………………  ………………………………………………………………………………………………………………………… Θα χαρακτηρίζατε το Β΄ Σχεδίασμα «πεζό» ή «ποιητικό»; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Το ποίημα του Σολωμού είναι γραμμένο στα χρόνια της Επανάστασης. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί θεωρείτε ότι είναι η καθομιλουμένη δημοτική ή δημοτική που έχει υποστεί λογοτεχνική επεξεργασία; ……………………………………………………………………………………………………………………................. Να εντοπίσετε στο έργο τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το τοπίο καθώς και 3 φράσεις/στίχους που δείχνουν την καθολική συμμετοχή της φύσης στο ερωτικό πανηγύρι της άνοιξης; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 216.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 215 (Πρόσθετη εργασία με την οποία μπορείτε να ασχοληθείτε και στο σπίτι) Περιγράψτε τις εικόνες και τα εκφραστικά μέσα του δεύτερου αποσπάσματος του Β΄ Σχεδιάσματος και του έκτου αποσπάσματος του Γ΄ Σχεδιάσματος. Τι παρατηρείτε; (80- 100 λέξεις) ………………….………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….... 2ο Φύλλο Εργασίας – ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και συγκεντρώστε πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του ποιητή:  Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html) και επιλέξτε Νεοελληνική Λογοτεχνία > Εργαλεία > Ανεμόσκαλα: Μείζονες Ν.Ε. ποιητές > Συμφραστικοί πίνακες λέξεων και σώματα κειμένων > Διονύσιος Σολωμός (1798 – 1857) > για τη ζωή και το έργο του  Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας (http://www.potheg.gr/intro.aspx) > Συγγραφείς > Διονύσιος Σολωμός > Βιογραφία  Βικιπαίδεια (https://el.wikipedia.org/wiki/) > Διονύσιος Σολωμός Στη συνέχεια δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο λογισμικό CmapTools (είναι ήδη εγκατεστημένο στους υπολογιστές) με κεντρική έννοια το όνομα του ποιητή, Διονύσιος Σολωμός, και λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω ερωτήσεις: - Ποιες επιδράσεις από το περιβάλλον και ποιες ιστορικές συνθήκες επηρέασαν την ποίησή του; - Ποια είναι τα κυριότερα έργα του; - Ποια είναι τα θέματα της ποίησής του; Με ποιο ποιητικό έργο εξαπλώθηκε η φήμη του ποιητή πέρα από τα στενά όρια του νησιού του; Δικαιολογήστε την καθιέρωσή του ως «εθνικός μας ποιητής» (50-60 λέξεις)
  • 217.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 216 …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Πού οφείλεται η «αποσπασματική μορφή» των περισσότερων έργων του Δ. Σολωμού μεταξύ των οποίων και του έργου «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»; (50-60 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Ο ποιητής στο Σχεδίασμα Α΄ απ. 1 και στο Σχεδίασμα Γ΄ απ. 1 παρουσιάζει μια γυναικεία μορφή που του μιλάει. α) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; β) Ποια νομίζετε ότι μπορεί να είναι αυτή η μορφή; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Να διατυπώσετε, κατά τρόπο επιγραμματικό, τις βασικές ιδέες πάνω στις οποίες ο ∆. Σολωμός σχεδίαζε να «δομήσει» τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» αξιοποιώντας και το περιεχόμενο των Στοχασμών του που περιλαμβάνονται στο σχολικό εγχειρίδιο. (60-80 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………...
  • 218.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 217 3ο Φύλλο Εργασίας – ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πολυτροπικό πληροφοριακό υλικό για την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και για την πολιορκία του Μεσολογγίου:  Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι > Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους  Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου (http://www.moec.gov.cy/dde/index.html) > Εκπαιδευτικό Υλικό > Επίκαιρα > Ελληνική επανάσταση 1821  Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού (https://argolikivivliothiki.gr/2018/01/15/missolonghi-2/) > Επανάσταση ’21 > Η Έξοδος του Μεσολογγίου – Χρονικό της Εξόδου Στη συνέχεια αξιοποιώντας τις δυνατότητες του διαδικτυακού εργαλείου timerime (timerime.com) δημιουργήστε μια χρονογραμμή επισημαίνοντας τα βασικά γεγονότα και τις πολεμικές επιχειρήσεις της Ελληνικής Επανάστασης μεταξύ των οποίων και το γεγονός της Πολιορκίας του Μεσολογγίου και της Εξόδου. Τοποθετήστε τις πολεμικές επιχειρήσεις της Πολιορκίας του Μεσολογγίου στη σωστή χρονολογική σειρά. α) Σε ποιο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης αναφέρεται η ποιητική σύνθεση «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και σε πόσες φάσεις εξελίχθηκε; β) Να εντοπίσετε 5 φράσεις του ποιήματος που αποτελούν ιστορικά στοιχεία και μας συνδέουν με αυτό το γεγονός. (π.χ. Οι πολιορκημένοι περιμένουν να φτάσει ο φιλικός στόλος) .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Ποια η σημασία αυτού του γεγονότος για την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης; (Να ληφθούν υπόψη η γεωγραφική θέση του Μεσολογγίου, η σημασία της κατάληψής του για τους Οθωμανούς και η σημασία της Εξόδου για τον Αγώνα των Ελλήνων) …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 219.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 218 …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… «Αραπιάς άτι, Γάλλου νους, σπαθί Τουρκιάς μολύβι, Πέλαγο μέγα βράζ, ο εχθρός προς το φτωχό καλύβι». (Σχεδίασμα Β΄, απ.5) «Αραπιάς άτι, Γάλλου νους, βόλι Τουρκιάς, τόπ' Άγγλου! Πέλαγο μέγα πολεμά, βαρεί το καλυβάκι· Κι αλιά! σε λίγο ξέσκεπα τα λίγα στήθια μένουν·» (Σχεδίασμα Γ΄, απ. 2) Τι αποκαλύπτουν αυτοί οι στίχοι για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν οι Ξένες Δυνάμεις την πολιορκία του Μεσολογγίου; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 4ο Φύλλο Εργασίας – ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πληροφοριακό υλικό για την Επτανησιακή Σχολή και τα Ρεύματα του Κλασικισμού και του Ρομαντισμού:  Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html) και επιλέξτε Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας  Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας (http://www.potheg.gr/intro.aspx) > Λογοτεχνικές Περίοδοι > Επτανησιακή Σχολή  Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού (http://www.snhell.gr) > Ανθολόγιο Λογοτεχνίας Στη συνέχεια δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη με το ελεύθερο λογισμικό CmapTools (είναι εγκατεστημένο στους υπολογιστές σας) με κεντρική έννοια τη φράση «Επτανησιακή Σχολή» και λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω ερωτήσεις: - Πού οφείλεται η ανάπτυξη της λογοτεχνίας στα Επτάνησα; - Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι Επτανήσιοι λογοτέχνες; - Ποιοι ήταν οι κορυφαίοι Επτανήσιοι λογοτέχνες;
  • 220.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 219 - Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των δύο ρευμάτων Κλασικισμού και Ρομαντισμού, που επηρέασαν τα έργα των Επτανησίων λογοτεχνών ως προς τη μορφή και ως προς τη θεματογραφία; Στο έργο του Σολωμού στοιχεία του Κλασικισμού και του Ρομαντισμού βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση. Να αναφέρετε 5 παραδείγματα Κλασικισμού και 5 παραδείγματα Ρομαντισμού από το έργο «Ελεύθεροι πολιορκημένοι». Ποια είναι η κατάσταση των πολιορκημένων και με ποια εκφραστικά μέσα αισθητοποιείται; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Τι παρατηρείτε ως προς τη στιχουργία του ποιήματος (μέτρο και μορφή του στίχου); Α΄ Σχεδίασμα:……………………………………………………………………………………………………………… Β΄ Σχεδίασμα:……………………………………………………………………………………………………………… Γ΄ Σχεδίασμα:……………………………………………………………………………………………………………… Ποιος είναι ο ρόλος της φύσης στο ποιητικό έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και με ποιον εκφραστικό τρόπο αισθητοποιείται; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... στοιχεία του Κλασικισμού στοιχεία του Ρομαντισμού
  • 221.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 220 5ο Φύλλο Εργασίας – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ Επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες και αναζητήστε πληροφοριακό υλικό που θα προβάλλει τους διαφορετικούς ρόλους των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών κατά τη διάρκεια της πολιορκίας.  Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html) και επιλέξτε: Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Ιστορία και Λογοτεχνία > Εικονική περιήγηση της λογοτεχνίας στον ιστορικό χρόνο > Τα πολεμικά γεγονότα του 1822 > Πρώτη πολιορκία Μεσολογγίου  Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html) και επιλέξτε: Νεοελληνική Λογοτεχνία > Διδασκαλία - Εκπαίδευση > Ιστορία και Λογοτεχνία > Εικονική περιήγηση της λογοτεχνίας στον ιστορικό χρόνο > Η έξοδος του Μεσολογγίου  Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι > Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους > Η Έξοδος του Μεσολογγίου > Πηγές 1821 – 1833 > Μεσολόγγι Στη συνέχεια απαντήστε στις ερωτήσεις: Ποια εμπόδια έπρεπε να υπερνικήσουν οι πολιορκημένοι στην προσπάθειά τους να παραμείνουν ελεύθεροι; (50-60 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 222.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 221 «Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:» (Σχεδίασμα Β΄, απ. 1). Να ερμηνεύσετε τη στάση του Σουλιώτη. (40-50 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Ποιοι πειρασμοί απειλούν τις γυναίκες στο Σχεδίασμα Β΄ και πώς τους αντιμετωπίζουν; (απ. 1, απ. 7) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………… Τα γυναικόπαιδα θεωρούνται «άμαχος» πληθυσμός. Με ποιο γεγονός αναδεικνύεται η δική τους συμβολή στην έξοδο; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Ποια είναι η ψυχική κατάσταση των Ελλήνων Αγωνιστών λίγο πριν την τελική Έξοδο και ποια ενέργεια κάνουν πριν τη μεγάλη ώρα; Τι δείχνει αυτό για την ηθική αξία της πράξης τους; Υποθέστε ότι ως πολεμικοί ανταποκριτές πρέπει να γράψετε ένα πολυτροπικό άρθρο με τίτλο «Το ακατάβλητο φρόνημα των Μεσολογγιτών» στον Επεξεργαστή κειμένου (Word) για την εφημερίδα του Μεσολογγίου «Ελληνικά Χρονικά», που κυκλοφορεί για τελευταία φορά. (80-100 λέξεις)
  • 223.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 222 6ο Φύλλο Εργασίας – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ Ενδεικτικές ιστοσελίδες:  Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (http://www.nhmuseum.gr) > ΕΚΘΕΣΕΙΣ > Μόνιμη Έκθεση  Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού (https://argolikivivliothiki.gr/2018/01/15/missolonghi-2) > Εικονογραφία του ’21  Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου (http://www.moec.gov.cy/dde/index.html) > Εκπαιδευτικό Υλικό > Επίκαιρα > Ελληνική επανάσταση 1821  Βικιπαίδεια (https://el.wikipedia.org/wiki) > Ευγένιος Ντελακρουά  Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (http://www.fhw.gr/fhw) > Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης > Επιστημονικές Υπηρεσίες (περισσότερα…) > Ιστορικοί κόμβοι > Ελληνική Ιστορία > Η συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους > Η Έξοδος του Μεσολογγίου > Πηγές 1821 – 1833 > Διεθνείς Διαστάσεις > Φιλελληνισμός Επισκεφτείτε τις παραπάνω προτεινόμενες ιστοσελίδες και εντοπίστε έργα με θέμα την πολιορκία και την έξοδο του Μεσολογγίου. Αντιγράψτε μερικές από τις εικόνες που εντοπίσατε και αναρτήστε τις σε έναν ψηφιακό πίνακα Padlet (padlet.com) φτιάχνοντας έτσι τη δική σας Πινακοθήκη. Δημιουργήστε λεζάντες με τον τίτλο του έργου, τον/την δημιουργό, τον χρόνο δημιουργίας και τον τόπο φύλαξής τους. Γιατί η Πολιορκία και η Έξοδος του Μεσολογγίου υπήρξε πηγή έμπνευσης για πολλούς Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες; (50-60 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Πώς προσωποποιείται η πατρίδα από το Διονύσιο Σολωμό στους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» και πώς από τον Ευγένιο Ντελακρουά στον πίνακα «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου»; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………........................................................................ ..........................................................................................................................................
  • 224.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 223 Επίσης ακούστε τη μελοποίηση του ποιήματος από τους συνθέτες Γιάννη Μαρκόπουλο και Χρήστο Λεοντή στις παρακάτω διευθύνσεις: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι - Γιάννης Μαρκόπουλος: https://youtu.be/Ny8L6Kf4WvA Ελεύθεροι Πολιορκημένοι - Χρήστος Λεοντής: https://youtu.be/WC8XpP6Wysk Ποια συναισθήματα σας προκαλεί η μελοποίηση του ποιήματος των «Ελεύθερων Πολιορκημένων»; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Οι ξένοι ζωγράφοι που αποτύπωσαν την Ελλάδα της Επανάστασης ήταν πολλοί. Γιατί κατά τη γνώμη σας η Έξοδος του Μεσολογγίου επηρέασε τόσο πολύ το Φιλελληνικό Κίνημα; (60-80 λέξεις) …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 7ο Φύλλο Εργασίας (Κοινό για όλους και έντυπο) Τι πιστεύετε ότι σημαίνει ο τίτλος του έργου: «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»; Να λάβετε υπ’ όψη σας ότι το ποίημα άλλαξε 4 φορές τίτλο («Το Μεσολόγγι», «Οι Αδελφοποιτοί», «Το Χρέος», και τέλος «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» ). Τι θέλει λοιπόν να δηλώσει η αντίθεση (οξύμωρο σχήμα) του τίτλου; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
  • 225.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 224 «Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει»: Τι ορκίζεται κατά τη γνώμη σας η μάνα στα μαυρισμένα από την πείνα μάτια του παιδιού της; …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………. Ακούστε την ανάγνωση του αποσπάσματος «ο Πειρασμός» από την Eιρήνη Παππά, Aνέκδοτη ηχογράφηση, 1962 στη διεύθυνση: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού (http://www.snhell.gr) > Ανθολόγιο Αναγνώσεων > Σολωμός Διονύσιος > Πειρασμός Έπειτα απαντήστε: «Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει»: Πώς σχετίζεται ο στίχος αυτός με τις όμορφες, ειδυλλιακές εικόνες της Φύσης που γιορτάζει μέσα στην Άνοιξη; Συνδυάστε την απάντησή σας με τον τίτλο του αποσπάσματος όπως αναφέρεται στο σχεδίασμα Γ΄: «ο Πειρασμός». …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Ποια στοιχεία στο απόσπασμα του «Πειρασμού» υποδεικνύουν τη ροπή προς την εξιδανίκευση, το «υψηλό» και το μυστηριώδες, η οποία χαρακτηρίζει την ώριμη ποίηση του Σολωμού και γενικά του Ρομαντισμού; .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
  • 226.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 225 Εργασίες εμπέδωσης Α) Να εντοπίσετε τα στοιχεία που φανερώνουν ότι το ποίημα συνομιλεί με τα δημοτικά τραγούδια και τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο Σολωμός υλοποιεί προδρομικά μια εκδοχή του Μοντερνισμού, που θα επικρατήσει στην Ευρωπαϊκή ποίηση εκατό χρόνια αργότερα. (προσχεδιασμένος προφορικός λόγος) Β) Οι πολιορκημένοι στο Μεσολόγγι Έλληνες, στα 1826, δεν ενέδωσαν στους πειρασμούς που τους περιτριγύριζαν και αντιστάθηκαν ως το τέλος στον κατακτητή, κερδίζοντας έτσι την αιώνια δόξα και την ακοίμητη ευγνωμοσύνη του έθνους μας. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε άραγε να διδάξει την σημερινή νεολαία, η οποία κι αυτή πολιορκείται από ποικίλους πειρασμούς; Να διατυπώσετε τις σκέψεις σας σ’ ένα δοκίμιο έκτασης 400 έως 600 λέξεων.
  • 227.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 226 Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Κλουκίνα Θεοδοσία, ΠΕ02 Οδ. Ελύτη, «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό». Αναζητώντας τη «ματιά» του ποιητή. Πρόκειται για υλοποιημένο σενάριο στο πλαίσιο «παρεμβάσεων στην τάξη» της «Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη». Γνωστικά αντικείμενα: Νεοελληνική Λογοτεχνία, Πληροφορική. Τάξη: Β΄ Γυμνασίου Ενότητα: «Ο άνθρωπος και η φύση» του σχολικού εγχειριδίου, Οδ. Ελύτη, «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό». Χρονική διάρκεια: 2-3 διδακτικές ώρες Προϋποθέσεις υλοποίησης: Μαθητές και διδάσκοντες πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία καθώς και με τα βασικά εργαλεία ΤΠΕ. Θα μπορούσε να προηγηθεί μία ώρα εξοικείωσης των μαθητών στη χρήση βασικών εργαλείων ΤΠΕ. Χρειάζεται να προηγηθεί συνεννόηση, ώστε να είναι διαθέσιμο το σχολικό εργαστήριο πληροφορικής. Ομάδες: Οι 21 μαθητές του τμήματος χωρίστηκαν σε 6 ομάδες, με κοινά φύλλα εργασίας, για μεγαλύτερη συμμετοχή τους μέσα από μια ανακαλυπτική πορεία μάθησης. Εργαλεία: Σχολικό εγχειρίδιο, επεξεργαστής κειμένου (MS Word), λογισμικό παρουσιάσεων (MS Power Point), διαδίκτυο. Σύντομη περιγραφή Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί επιδιώκεται οι μαθητές να γνωρίσουν τον ποιητή Οδυσσέα Ελύτη και το έργο του. Σκοπός επίσης είναι να ασκηθούν στη βιωματική προσέγγιση λογοτεχνικών κειμένων και παράλληλα να εξοικειωθούν με πολυτροπικά και μη γραμμικά κείμενα, ώστε στη συνέχεια να αναπτύξουν δεξιότητες παραγωγής τέτοιων κειμένων, με τη βοήθεια πολυμεσικού υλικού. Σκεπτικό Η χρησιμοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας στο μάθημα της Λογοτεχνίας μπορεί να φέρει τους μαθητές σε επαφή με το συνολικό έργο ενός ποιητή ακολουθώντας παραδοσιακές μεθόδους απόκτησης της γνώσης, αλλά και καινοτόμες μεθόδους εμπέδωσής της, μέσω και άλλων γνωστικών δομών. Είναι επίσης ο
  • 228.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 227 καταλληλότερος δρόμος να τους οδηγήσει σε γόνιμες και δημιουργικές αναζητήσεις νέου τρόπου προσέγγισης ενός λογοτεχνικού είδους. Η χρήση του Διαδικτύου με τη διερευνητική προσέγγιση διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες των μαθητών με ένα πλήθος πολυτροπικών κειμένων και κερδίζει το ενδιαφέρον τους. Έτσι, η διδασκαλία της Λογοτεχνίας μεταμορφώνεται σε παιχνίδι και ο μαθητής-αναγνώστης ενεργοποιείται για δημιουργία κι άλλων κειμένων καλλιεργώντας ταυτόχρονα δεξιότητες κλασικού, κριτικού και νέου γραμματισμού, μέσα στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης. Απώτερος σκοπός του διδακτικού σεναρίου είναι οι μαθητές να βιώσουν τη λογοτεχνική συγκίνηση με ιδιαίτερο τρόπο και να αναλάβουν να δημιουργήσουν ένα δικό τους κείμενο. Στόχοι α) Γνωστικοί - να απολαύσουν αισθητικά το κείμενο και να καλλιεργήσουν τη φιλαναγνωσία. - να αναδείξουν με τη δική τους ματιά και με ποικίλες οπτικές κάποια αποσπάσματα του έργου και κάποιους σημαντικούς σταθμούς της ζωής του Οδυσσέα Ελύτη - να μελετήσουν στίχους και να προσεγγίσουν έτσι τον σκοπό του ποιητή, όπως τον βιώνουν και τον συναισθάνονται - να διαμορφώσουν, να κρίνουν, να φανταστούν, να συνδυάσουν μέσω της δημιουργικής γραφής - να βιώσουν το λογοτεχνικό κείμενο μέσα από τη δημιουργία ενός πολυτροπικού κειμένου αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ΤΠΕ β) Παιδαγωγικοί - να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία για την προσέγγιση του έργου - να εξοικειωθούν και να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική–βιωματική μάθηση - να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα από το υλικό που προσφέρει το διαδίκτυο - να ενεργοποιήσουν την κρίση τους, να αυτενεργήσουν και να οικοδομήσουν, έτσι, νέα βιωματική γνώση - να συνεργάζονται μεταξύ τους αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη ως μέλη μιας ομάδας, διαπιστώνοντας την αποτελεσματικότητα της συμμετοχικής εργασίας.
  • 229.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 228 - να κινητοποιήσουν τη δημιουργική τους φαντασία. γ) Τεχνολογικοί - να εξοικειωθούν με τον τρόπο μάθησης και δημιουργίας με χρήση των ηλεκτρονικών μέσων, ώστε να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες των εργαλείων με δημιουργικό τρόπο (δημιουργία ψηφιακής αφήγησης). - να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι Τ.Π.Ε. και να αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και επιλογής πληροφοριών στο διαδίκτυο - να μάθουν να χρησιμοποιούν επεξεργαστή κειμένου (MS Word) και λογισμικό δημιουργίας παρουσιάσεων (MS Power Point) καλλιεργώντας τον ψηφιακό γραμματισμό. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης Αφετηρία Το ποίημα του Ελύτη προσφέρει μια εξαιρετική αφορμή στους μαθητές να γνωρίσουν τον ποιητή. Το αφιέρωμα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) στον νομπελίστα ποιητή http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf παρέχει πρόσφορο υλικό προς την κατεύθυνση αυτή. Επιδιωκόμενες δεξιότητες των μαθητών είναι η αναζήτηση και η διακρίβωση της διαδικτυακής πληροφορίας, η παραγωγή προσχεδιασμένου προφορικού λόγου με στόχο την αιτιολόγηση των επιλογών τους και η ψηφιακή αφήγηση του κειμένου προκειμένου μέσω της οπτικής απόδοσης να αποκτήσουν ενσυναίσθηση των εικόνων – περιεχομένων του. Το θεωρητικό πλαίσιο Η συνεργατική διαδικασία που ως προϋπόθεση απαιτείται για τη διδασκαλία μέσω ιστοεξερεύνησης, ευνοεί την ανταλλαγή απόψεων και υλοποιεί τον κοινωνικοπολιτισμικό εποικοδομισμό, τη διαδικασία μάθησης που καταρχήν δεν υιοθετείται στη συμβατική τάξη. Η συγκεκριμένη προσέγγιση στηρίζεται στη θεωρία της εποικοδόμησης της γνώσης στην οποία κυρίαρχο ρόλο μπορούν να έχουν μεν οι ιδέες των μαθητών, ενώ η γνώση οικοδομείται σε μια διαδικασία σταδιακής διαφοροποίησης και συντονισμού των αρχικών ενεργειών του ατόμου μέσα από τη συνεχή αλληλοδιαπλοκή αισθητηριακής εμπειρίας και λογικής. Ο εποικοδομισμός υπογραμμίζει την αξία της ενεργητικής μάθησης μέσω της αυτενέργειας καθώς και της εικονικής αναπαράστασης των διδασκομένων γνωστικών αντικειμένων με τη
  • 230.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 229 χρήση εποπτικών μέσων. Έμφαση επίσης δίνει στη διαδικασία δόμησης της γνώσης μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης (Επιμορφωτικό Υλικό /Γενικό μέρος/ΙΤΥΕ). Στο πλαίσιο αυτό οι κοινές εμπειρίες καθώς και η ικανότητα του ανθρώπου να μπαίνει στη θέση και την οπτική των άλλων (ενσυναίσθηση) παρέχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας και συνεννόησης (Ράπτης & Ράπτη, 1998). Σε μια τέτοια διδακτική παρέμβαση δίνεται έμφαση στις εποικοδομητικές και συνεργατικές διαδικασίες, στη δημιουργικότητα, στην ανοιχτή σκέψη. Ο δάσκαλος έχει διακριτικό ρόλο και εναρμονίζει τη διδασκαλία του ανάλογα με τις ιδέες των μαθητών, πάντα βέβαια σύμφωνα με τα ισχύοντα στο Αναλυτικό Πλαίσιο Σπουδών του Γυμνασίου. Οι νέες τάσεις στη διδασκαλία της λογοτεχνίας αναδεικνύουν τα ακόλουθα αξιοποιήσιμα στη διδακτική του μαθήματος σημεία: 1. Το κείμενο δε νοείται χωρίς το περικείμενό του, δηλαδή χωρίς όλους αυτούς τους παράγοντες που το καθιστούν κατανοήσιμο: τον δημιουργό (ή τους δημιουργούς), το δέκτη/-ες , τον τόπο και το χρόνο παραγωγής και πρόσληψης του, τις άλλες εκείνες γλωσσικές συμβάσεις στις οποίες βασίστηκε τόσο η δημιουργία όσο και η πρόσληψή του (Γεωργακόπουλου & Γούτσος, 1999). 2. Θεμελιώδης παράμετρος της προσέγγισης του κειμένου είναι η έννοια της πολυτροπικότητας σύμφωνα με την οποία το κείμενο σημειοδοτείται τόσο από τον τρόπο χρήσης της γλώσσας αλλά και την έκφραση του προσώπου, τον επιτονισμό του ομιλητή-πομπού, την εικόνα ή τον ήχο που το συνοδεύει, ένα πλήθος εξωγλωσσικών σημειωτικών συστημάτων. Το κείμενο λοιπόν διευρύνεται με τη χρήση-εφαρμογή της έννοιας της πολυτροπικότητας και αναδεικνύεται ουσιαστικά σε μια σύνθετη ποικιλία κοινωνικών καταστάσεων ή συμβάντων: γραπτά κείμενα, βιντεοκλίπ, ζωγραφικούς πίνακες, θεατρικές παραστάσεις, δρώμενα κ.ά. (Χοντολίδου, 1999). 3. Επιπρόσθετα, η αξιοποίηση του υπερκειμένου διαφοροποιεί αισθητά την προσέγγιση των λογοτεχνικών κειμένων, καθώς συνδυάζει παραδοσιακούς τρόπους διδασκαλίας με νέους που ενσωματώνουν την υπολογιστική τεχνολογία, απαιτούν πολυεπίπεδη οργάνωση και οδηγούν με τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού σ’ ένα «διαφορετικό» τρόπο ανάγνωσης του κειμένου (Κουτσογιάννης, 2002). Οι παραπάνω θέσεις, ενσωματωμένες πάντα με κριτική ματιά στο πρόγραμμα σπουδών, αποβλέπουν στο να αναπτυχθεί ένας δημιουργικός διάλογος του μαθητή με το προς μελέτη κείμενο, να γίνει ο μαθητής ενεργητικός δέκτης και πομπός των σημειωτικών συστημάτων που συνοδεύουν την προσέγγισή του και πάνω απ’ όλα να αλληλεπιδράσει με το λογοτεχνικό κείμενο και να αναπτύξει κριτική σκέψη απέναντι σε κάθε είδους κείμενο αλλά και απέναντι στην ίδια την τεχνολογία και τους «δρόμους» που αυτή ανοίγει.
  • 231.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 230 Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο Η ενεργητική εμπλοκή των μαθητών σε μια διερευνητική μαθησιακή διαδικασία, η σχετική ελευθερία στην επιλογή της μαθησιακής διαδρομής και η διαμόρφωση ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών και συνεργατικού περιβάλλοντος ανατρέπει τις παραδοσιακές σχέσεις και μετασχηματίζει το ρόλο του δασκάλου από κύριο καθοδηγητή σε συντονιστή και διεκπεραιωτή της σχολικής εργασίας. Οι μαθητές εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες των Τ.Π.Ε., συνεργάζονται, επικοινωνούν και ανταλλάσσουν σκέψεις. Η συνεργατική–βιωματική προσέγγιση υλοποιείται μέσα από την εργασία σε ομάδες και την ανάληψη ρόλων από τους μαθητές, που δίνει προσωπικό νόημα στην αναζήτηση της γνώσης.To συγκεκριμένο ποίημα του Ελύτη ανθολογείται στο βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου και οι στόχοι της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται στο ισχύον Πρόγραμμα της διδασκαλίας της Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο. Ενδεικτική κατανομή του χρόνου Η υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης απαιτεί περίπου δύο διδακτικές ώρες (συνεχόμενες ή μη) στο εργαστήριο υπολογιστών. Την 1η ώρα οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και υλοποιούν, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα, τις δραστηριότητες του 1ου φύλλου εργασίας. Αντίστοιχα ενεργούν και τη 2η διδακτική ώρα ακολουθώντας τις δραστηριότητες του 2ου φύλλου εργασίας. Στο τέλος κάθε ώρας οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα αποτελέσματα των εργασιών τους. Ρόλος του διδάσκοντα Ο διδάσκων καθ’ όλη τη διαδικασία είναι καθοδηγητής, διευκολυντής και αρωγός. Συμβουλεύει και παρεμβαίνει για να λύσει απορίες, να προωθήσει τη συζήτηση και να βοηθήσει στην ομαλή πορεία της όλης προσπάθειας των μαθητών Ως προς την προετοιμασία του σεναρίου, οφείλει να έχει ελέγξει όλες τις προτεινόμενες ιστοσελίδες και τις διαδρομές των αρχείων, ώστε να βεβαιωθεί καταρχήν ότι υπάρχουν και λειτουργούν κανονικά, και επιπλέον να χρονομετρήσει τις σχετικές ενέργειες ώστε να διασφαλίσει κατά το δυνατόν την ολοκλήρωση του σεναρίου στο δεδομένο χρόνο. Κατά την ώρα της εκτέλεσης του σεναρίου στο εργαστήριο πληροφορικής θα πρέπει να παρακολουθεί τον χρόνο εκτέλεσης, να λύνει τυχόν απορίες και τεχνικά ζητήματα και να φροντίζει ότι οι μαθητές δεν θα παρεκκλίνουν από τα ζητούμενα. Επίσης, σε περίπτωση που η ανάθεση των αρμοδιοτήτων στα μέλη κάποιας ομάδας
  • 232.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 231 κριθεί αναποτελεσματική, θα μπορούσε να προβεί σε ορισμένες διορθωτικές αλλαγές. Βασική μέριμνά του πρέπει να είναι η ολοκλήρωση του σεναρίου με την παραγωγή συγκεκριμένου και απτού αποτελέσματος, ώστε οι εμπλεκόμενοι μαθητές να μπορέσουν να το αξιολογήσουν συνολικά και να νιώσουν την ικανοποίηση της συμμετοχής. Οι ρόλοι των μαθητών Κατά τη συνεργασία των μαθητών σε ομάδες και τη συγγραφή ομαδικού κειμένου ή σημειώσεων, έχουμε παραγωγή λόγου μέσα σε συνθήκες ανάδρασης: η σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων μαθητών της ομάδας. Με τον τρόπο αυτό το συλλογικό κείμενο ή οι σημειώσεις που παράγονται αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και αποτέλεσμα συζήτησης μεταξύ των μελών της ομάδας. Επιπλέον οι μαθητές μαθαίνουν πώς να επιλέγουν, να χρησιμοποιούν και να αξιολογούν τις πληροφορίες, να συνεργάζονται σε μικρές ομάδες, να ανταλλάσσουν σκέψεις, να δημιουργούν και να συνθέτουν πολυτροπικά κείμενα με τη βοήθεια των Τ.Π.Ε. και να οδηγούνται στη γνώση, αφού πρώτα αξιοποιήσουν τη φαντασία και την κριτική σκέψη τους. Εργαλεία –πηγές  Σχολικό εγχειρίδιο σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1683,5365/  Επεξεργαστής κειμένου (ΜS Word)  Λογισμικό προβολής/δημιουργίας παρουσιάσεων (MS Power Point)  Διαδίκτυο – φυλλομετρητής – Μηχανή αναζήτησης Google  Προεπιλεγμένες ιστοσελίδες από το διαδίκτυο: http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649  Φορητή συσκευή αποθήκευσης (usb) - εκτυπωτής  «Πίνω νερό κόβω καρπό» από το δίσκο «Ήλιος ο πρώτος» Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος (ηχητικό απόσπασμα από το αρχείο του διδάσκοντα) Δραστηριότητες των μαθητών 1η ώρα – 1η Παρέμβαση Οι μαθητές εισέρχονται στο εργαστήριο της πληροφορικής, αφού έχουν προηγουμένως χωριστεί σε 6 ομάδες των 3- 4 ατόμων από τη διδάσκουσα, η οποία λαμβάνει υπόψη της τις προτιμήσεις τους, καθώς και τις ικανότητές τους σχετικά με
  • 233.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 232 τη χρήση των Τ.Π.Ε. Προϋπόθεση για τον χωρισμό των ομάδων είναι ένας τουλάχιστον μαθητής σε κάθε ομάδα να γνωρίζει να χειρίζεται ικανοποιητικά τον Η/Υ και συγκεκριμένα το λογισμικό παρουσίασης, τον φυλλομετρητή και τον επεξεργαστή κειμένου. Έτσι η ομάδα των τριών ατόμων περιλαμβάνει:  έναν μαθητή που θα έχει το ρόλο του χειριστή του Η/Υ και του καθοδηγητή στο διαδίκτυο.  έναν μαθητή που θα καταγράφει τις πληροφορίες και θα κρατά σημειώσεις.  το τρίτο (και το τέταρτο) άτομο της ομάδας θα έχει ως ρόλο τον συντονισμό της. Ως αφόρμηση για την προσέγγιση του παραπάνω κειμένου τα παιδιά ακούν τη μουσική απόδοση του αποσπάσματος από τον Γιάννη Μαρκόπουλο, προκειμένου μέσω της ακουστικής αυτής προσέγγισης να αποκτήσουν ενσυναίσθηση των εικόνων– περιεχομένων του κειμένου. Στο σημείο αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τον διδάσκοντα, ώστε να μην παρεκκλίνει η συμμετοχή των μαθητών σε αστειότητες– παιχνιδίσματα που σίγουρα δεν είναι στους εκπαιδευτικούς στόχους του μαθήματος. Οι μαθητές ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους, ανοίγουν τον φυλλομετρητή και πληκτρολογούν την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649 Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί, διαβάζουν την παράγραφο: Δημιουργία Κινητής Έκθεσης «Οδυσσέας Ελύτης, 100 χρόνια από τη γέννησή του», επιλέγουν το σύνδεσμο: http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf και μελετούν τα ταμπλό με τα εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή. Αν επιθυμούν, βρίσκουν εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή και στη διεύθυνση wikipedia.org. Συζητoύν με την ομάδα και επιλέγουν τους σπουδαιότερους, κατά τη γνώμη τους, σταθμούς της ζωής και του έργου του ποιητή (περίπου δέκα). Στη συνέχεια καλούνται με αυτούς να φτιάξουν το δικό τους ταμπλό στον επεξεργαστή κειμένου (Word). Χρειάζεται να δημιουργήσουν πίνακα, στον οποίο να εντάξουν τα απαραίτητα στοιχεία. Στα κελιά που έχουν δημιουργηθεί πληκτρολογούν τις χρονολογίες και τα αντίστοιχα γεγονότα της ζωής του ποιητή. Μπορούν, αν θέλουν, να πλουτίσουν το ταμπλό τους με ανάλογες εικόνες, τις οποίες θα βρουν αν ανοίξουν τον φυλλομετρητή στην αρχική σελίδα Google, και επιλέξουν Εικόνες. Για απορίες μπορούν να ρωτούν τη διδάσκουσα. Κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στις άλλες όσα έχει καταγράψει και θα εκτυπώσει το έγγραφό της.
  • 234.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 233 2η ώρα – 2η Παρέμβαση Οι μαθητές προσέρχονται στο εργαστήριο χωρισμένοι στις ίδιες ομάδες και ενημερώνονται σύντομα για τις εργασίες τους από τη διδάσκουσα η οποία στη συνέχεια διαβάζει το ποίημα από το σχολικό εγχειρίδιο. Ζητείται από όλους να πληκτρολογήσουν στον φυλλομετρητή τους την ηλεκτρονική διεύθυνση http://dschool.edu.gr. Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί, επιλέγουν το εικονίδιο «Διαδραστικά σχολικά βιβλία» και μέσα από την καινούργια σελίδα που τους ανοίγεται ανατρέχουν στο υλικό ανά τάξη για να καταλήξουν στην τελική επιλογή του βιβλίου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Στην πιο πάνω σελίδα μέσω της αναζήτησης περιεχομένου εντοπίζουν το ποίημα του Ελύτη και με τη βοήθεια των υπερσυνδέσμων που υπάρχουν εκεί γνωρίζουν και άλλες πλευρές της καλλιτεχνικής του δραστηριότητας (αφιέρωμα του Μικρού Αναγνώστη, τα κολάζ). Στη συνέχεια κάθε ομάδα θα προσπαθήσει να αφηγηθεί ψηφιακά μερικούς στίχους του ποιήματος χρησιμοποιώντας το Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point). Πρέπει να φτιάξουν τρεις διαφάνειες συνδυάζοντας τους στίχους του ποιητή με τις εικόνες που τους δίνονται (κάθε ομάδα έχει τον δικό της φάκελο στην επιφάνεια εργασίας) ή με άλλες που θα βρουν μόνοι τους στο διαδίκτυο με τη μηχανή αναζήτησης Google. Δημιουργούν έτσι μικρές παρουσιάσεις τις οποίες στο τέλος της ώρας θα ενώσουμε με εκείνες των άλλων ομάδων χρησιμοποιώντας φορητή συσκευή αποθήκευσης (usb flash disk). Στη συνέχεια τους ζητάμε να ανοίξουν το Πρόγραμμα Επεξεργασίας Κειμένου (word) και να γράψουν ένα κείμενο 5-7 γραμμών με τίτλο «Η εικόνα που μίλησε στην ψυχή μου» δικαιολογώντας την επιλογή τους. Τέλος αποθηκεύουν το κείμενο στο δικό τους φάκελο στην επιφάνεια εργασίας. Αξιολόγηση Η αξιολόγηση των μαθητών κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την ολοκλήρωση των διδακτικών παρεμβάσεων, έγινε με κριτήριο την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί αρχικά. Βέβαια, η αισθητική απόλαυση και η βίωση του ποιήματος δεν είναι εύκολα μετρήσιμες, οπότε περιοριζόμαστε στους υπόλοιπους στόχους. Αξιολογούμε την επιτυχημένη επιλογή των σημαντικότερων σταθμών της ζωής και του έργου του ποιητή καθώς και την τήρηση των ποσοτικών περιορισμών. Ενδιαφέρει επίσης η αντιστοίχηση εικόνας–περιεχομένου στην ψηφιακή αφήγηση, κατά πόσο δηλαδή η εικόνα οπτικοποιεί αποτελεσματικά ή και ευφάνταστα τους συγκεκριμένους στίχους. Συνεκτιμούνται οι γραπτές απαντήσεις των ομάδων στις εργασίες που τους ανατέθηκαν, η συνεργασία των μαθητών στο πλαίσιο της ομάδας και η συμμετοχή τους στις συζητήσεις που έγιναν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε τον
  • 235.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 234 βαθμό εξοικείωσής τους με τη χρήση ΤΠΕ και τη δυνατότητα κριτικής αναζήτησης πληροφοριών. Βαθμίδες αξιολόγησης: μέτρια-καλά-πολύ καλά-άριστα ΚΡΙΤΗΡΙΑ Χρήση ΤΠΕ, δυνατότητα κριτικής αναζήτησης πληροφοριών. Παραγωγή γραπτού λόγου Επιλογή των σημαντικότε ρων σταθμών της ζωής του ποιητή. Αντιστοίχηση εικόνας – περιεχομένου Συνεργασία στo πλαίσιο της ομάδας Ομάδα 1η Ομάδα 2η Ομάδα 3η Ομάδα 4η Ομάδα 5η Ομάδα 6η Κριτική Η υλοποίηση μιας διδακτικής πρότασης με αξιοποίηση ΤΠΕ ήταν σίγουρα μια πρόκληση για τη διδάσκουσα, η οποία όμως συνοδεύτηκε από αρκετές δυσκολίες, κυρίως για ένα σχολείο με λυόμενες αίθουσες. Η εξοικείωσή μας με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο ήταν μικρή, γι’ αυτό και οι δυσκολίες μας ήταν πολλές. Οι μαθητές επέμειναν αρκετά στις δικές τους επιλογές για τη σύνθεση των ομάδων, τελικά όμως πείστηκαν. Κάποιοι αδιάφοροι ενδιαφέρθηκαν για το μάθημα, ενώ κάποιοι θέλησαν να παίξουν με τον υπολογιστή, στην πορεία όμως συνειδητοποίησαν ότι πρόκειται για μάθημα και συμμορφώθηκαν. Η σύνδεση στο δίκτυο μας «πρόδωσε» κάποιες φορές. Η σύνδεση των επιμέρους παρουσιάσεων σε μια ενιαία, η μετατροπή της σε βίντεο και το ανέβασμά της στο ιστολόγιο της τάξης έγινε τελικά από τη διδάσκουσα σε εξωδιδακτικό χρόνο. Επειδή τα φύλλα εργασίας στις περισσότερες περιπτώσεις είναι όχι μόνο καθοδηγητικά αλλά και δεσμευτικά, αποφασίσαμε η αναζήτηση στο διαδίκτυο να είναι εν μέρει ελεύθερη, ώστε οι μαθητές να λειτουργήσουν κριτικά στην επιλογή του υλικού τους και να μην εξαντληθούν στην πολύωρη πλοήγηση. Έτσι μπορούσαν να αναζητήσουν εργοβιογραφικά στοιχεία του Ελύτη όχι μόνο στην ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ (προτεινόμενη), αλλά και στη διεύθυνση www.wikipedia.org. Επίσης ήταν
  • 236.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 235 εγκατεστημένος στον υπολογιστή κάθε ομάδας ένας φάκελος με εικόνες τις οποίες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στη δημιουργία παρουσίασης, αλλά μπορούσαν να αναζητήσουν και μόνοι τους εικόνες στο διαδίκτυο. Οι μαθητές δεν συμβουλεύονταν ικανοποιητικά τα φύλλα εργασίας που τους είχαν δοθεί. Περίμεναν συγκεκριμένες προφορικές οδηγίες ή έμπρακτη βοήθεια. Αυτό καθυστέρησε κάπως τη διαδικασία με δεδομένη βέβαια και τη δυσκολία να παραγάγουν γρήγορα λόγο στον επεξεργαστή κειμένου. Συμπερασματικά, η διαδικασία της Διδακτικής παρέμβασης με ΤΠΕ είναι οπωσδήποτε χρονοβόρα και κουραστική, οι θετικές όμως αντιδράσεις της τάξης αποτελούν σημαντικό κίνητρο για την ανάληψή της. Επέκταση παρέμβασης Η συγκεκριμένη πρόταση διδασκαλίας θα μπορούσε να συνδυαστεί με το μάθημα της αισθητικής αγωγής όπου τα παιδιά θα μπορούσαν να εκφραστούν μέσω της ζωγραφικής. Έτσι η παρουσίαση των έργων τους στο τέλος της σχολικής χρονιάς στα πλαίσια της ετήσιας έκθεσης ζωγραφικής θα μπορούσε να αποτελέσει επιπλέον κίνητρο για δράση. Η πρόταση διδασκαλίας θα μπορούσε να συνδυαστεί ακόμη και με το μάθημα της μουσικής. Τα παιδιά θα μπορούσαν στο τέλος της σχολικής χρονιάς να οργανώσουν μια μουσική εκδήλωση παρουσιάζοντας μελοποιημένα έργα του Ελύτη ή μελοποιημένα ποιήματα διαφόρων ποιητών που αναφέρονται στη φύση. Επίσης, οι μαθητές μπορούν να ασκηθούν στη δημιουργία διαφορετικών μορφών αναπαράστασης αυτού του υλικού, να μετασχηματίσουν, δηλαδή, το πληροφοριακό υλικό σε άλλη μορφή, δοκιμάζοντας εναλλακτικά εργαλεία. Για να γνωρίσουν καλύτερα τον ποιητή μπορούν να συνεργαστούν όλες οι ομάδες με λογισμικό Web 2.0 (λ.χ. http://meetingwords.com) και να φτιάξουν χρονογραμμή (λ.χ. timerime.com) ή να παρακολουθήσουν από το YouTube μια συνέντευξη του ποιητή. Για να δημιουργήσουν ψηφιακή αφήγηση μπορούν να χρησιμοποιήσουν Movie Maker ή Prezi. Θα μπορούσαν, επίσης, να δημιουργήσουν ένα συννεφόλεξο με το ποίημα (λ.χ. με το https://wordart.com) και να σχολιάσουν τις λέξεις που χρησιμοποιούνται πιο συχνά. Αν υπήρχε χρόνος θα μπορούσε να γίνει σύγκριση του συγκεκριμένου ποιήματος με άλλα που αναφέρονται στη φύση, ώστε να φανεί πως η ομορφιά της ελληνικής φύσης αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης για τους ποιητές, επώνυμους και ανώνυμους (πρβλ. δημοτικά τραγούδια).
  • 237.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 236 Βιβλιογραφία Γεωργακόπουλου, Α.& Γούτσος, Δ. (1999). Κείμενο και επικοινωνία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κουτσογιάννης, Δ. (2002). Τεχνολογίες της Πληροφορικής και Επικοινωνίας και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας: Από το εκπαιδευτικό λογισμικό στον κριτικό τεχνογραμματισμό. Στο: Χρ Κυνηγός, Ε. Δημαράκη (επιμ.). Νοητικά εργαλεία και πληροφοριακά μέσα, Παιδαγωγική αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας για τη μετεξέλιξη της εκπαιδευτικής πρακτικής, σ.399-419. Αθήνα : Καστανιώτη. Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (1998). Πληροφορική και εκπαίδευση. Συνολική προσέγγιση. Αθήνα. Χοντολίδου, Ε. (1999). Εισαγωγή στην έννοια της πολυτροπικότητας. Γλωσσικός Υπολογιστής, 1, 115-118. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη: Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 1: Γενικό Μέρος (2013). Πάτρα: ΙΤΥΕ., Διεύθυνση Επιμόρφωσης και Πιστοποίησης. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη: Επιμορφωτικό Υλικό για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 3: Ειδικό Μέρος Κλάδος ΠΕ02 (2013). Πάτρα: ΙΤΥΕ., Διεύθυνση Επιμόρφωσης και Πιστοποίησης.
  • 238.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 237 Φύλλα Εργασίας 1ο Φύλλο Εργασίας (κοινό για όλες τις ομάδες) Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα ΟΔ.ΕΛΥΤΗ, «ΠΙΝΟΝΤΑΣ ΗΛΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ» Στο φυλλομετρητή πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=649 Στη σελίδα, που θα εμφανιστεί, διαβάστε την παράγραφο: Δημιουργία Κινητής Έκθεσης «Οδυσσέας Ελύτης, 100 χρόνια από τη γέννησή του», επιλέξτε το σύνδεσμο: http://www.ekebi.gr/appdata/usertexts/images/elitis/kin_elitis_sm.pdf και μελετήστε τα ταμπλό με τα εργοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή. Αν επιθυμείτε βρείτε αντίστοιχες πληροφορίες και στη διεύθυνση wikipedia.org. Φτιάξτε το δικό σας ταμπλό με τους σπουδαιότερους, κατά τη γνώμη σας, σταθμούς της ζωής και του έργου του ποιητή (περίπου δέκα). Να χρησιμοποιήσετε τον επεξεργαστή κειμένου (Word) και σε μια σελίδα του να δημιουργήσετε πίνακα στον οποίο να εντάξετε τα απαραίτητα στοιχεία. Εισαγωγή > Πίνακας. Επιλέγετε το μέγεθος και τη σχεδίαση του πίνακα. Στα κελιά που έχουν δημιουργηθεί πληκτρολογήστε τις χρονολογίες και τα αντίστοιχα γεγονότα της ζωής του ποιητή. Για απορίες ρωτήστε τη διδάσκουσα. Μπορείτε, αν θέλετε, να πλουτίσετε το ταμπλό σας με ανάλογες εικόνες τις οποίες θα βρείτε αν ανοίξετε το φυλλομετρητή στην αρχική σελίδα Google > Εικόνες > Ελύτης. Συζητήστε με την ομάδα σας τους λόγους για τους οποίους επιλέξατε τους συγκεκριμένους σταθμούς.
  • 239.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 238 2ο Φύλλο Εργασίας (κοινό για όλες τις ομάδες) Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα ΟΔ.ΕΛΥΤΗ, «ΠΙΝΟΝΤΑΣ ΗΛΙΟ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ» 1) Στο φυλλομετρητή και στην αρχική σελίδα Google πληκτρολογήστε στην αναζήτηση: Ψηφιακό σχολείο > Διαδραστικό σχολικό βιβλίο > Αναζήτηση ανά τάξη > Β΄Γυμνασίου > Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Στην αναδυόμενη λίστα που ανοίγει πάνω δεξιά > Οδ. Ελύτης «Πίνοντας ήλιο κορινθιακό» > Εργασίες 3η > 3ος σύνδεσμος > Αφιέρωμα στον Ελύτη/ Μικρός Αναγνώστης (διαβάζουμε) 2) Συνεχίστε στις Διαθεματικές > 2ος σύνδεσμος > τα κολάζ 3) Ανοίξτε το Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point) και φτιάξτε τρεις (3) διαφάνειες συνδυάζοντας τους στίχους του ποιητή με τις εικόνες που σας δίνονται σε φάκελο στην επιφάνεια εργασίας (ή με άλλες που θα βρείτε μόνοι σας στο διαδίκτυο με τη μηχανή αναζήτησης Google). 4) Ανοίξτε το πρόγραμμα Επεξεργασίας Κειμένου (word) και γράψτε ένα κείμενο 5-7 γραμμών με τίτλο «Η εικόνα που μίλησε στην ψυχή μου» δικαιολογώντας την επιλογή σας. 5) Αποθηκεύστε την παρουσίαση και το κείμενο στον δικό σας φάκελο στην επιφάνεια εργασίας. 6) Με τη βοήθεια φορητής συσκευής αποθήκευσης (usb flash disk) ενώνουμε τις παρουσιάσεις όλων των ομάδων και αναρτούμε την ολοκληρωμένη στο blog του τμήματος.
  • 240.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 239 Εικαστικά Β΄ Γυμνασίου – Γερούκη Αγγελική, ΠΕ08 Τίτλος: Η Προοπτική στα ζωγραφικά έργα Τάξη: Β΄ Γυμνασίου Διάρκεια: 4 διδακτικές ώρες Στόχοι Γνωστικοί: - Να γνωρίσουν δυνατότητες της τεχνικής της προοπτικής στην δημιουργία χώρων πραγματικών και φανταστικών. - Να αναγνωρίζουν την μέθοδο της προοπτικής παρατηρώντας έργα καλλιτεχνών - Να χρησιμοποιήσουν την μέθοδο της προοπτικής σε δικό τους έργο. - Να περιγράφουν ένα εικαστικό έργο με την χρήση απλών όρων τέχνης αναγνωρίζοντας τα μορφολογικά στοιχεία ενός πίνακα. Παιδαγωγικοί: - Να συνεργαστούν για την παραγωγή και την παρουσίαση ενός εικαστικού έργου. Τεχνολογικοί: - Να εξοικειωθούν με την εφαρμογή padlet. - Να γνωρίσουν το μαθησιακό περιβάλλον moodle. - Να εξοικειωθούν με την χρήση του word. Συνοπτική περιγραφή Το παρόν μ-σενάριο εικαστικών απευθύνεται σε μαθητές της Β΄ τάξης Γυμνασίου και εντάσσεται στην ύλη του σχολικού βιβλίου (Κεφάλαιο 3 Μορφικά στοιχεία, ενότητες 2.5. Πώς οι μορφές διαμορφώνουν το ζωγραφικό χώρο, 2.6. Ο χώρος στα δισδιάστατα έργα, 2.7 Σχεδιαστική μέθοδος της Προοπτικής). Η σύνδεση της θεωρίας και της πρακτικής είναι βασικά στοιχεία στο μάθημα των εικαστικών. Έτσι οι μαθητές θα μάθουν για την τεχνική και τα είδη της προοπτικής, πώς μεγάλοι καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν την τεχνική αυτή στα έργα τους, όπως και τη σωστή ορολογία ώστε να αναλύουν μορφολογικά έναν πίνακα αλλά
  • 241.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 240 και θα δημιουργήσουν δικά τους εικαστικά έργα σύμφωνα με την νέα γνώση που θα αποκτήσουν. 1η διδακτική ώρα Σε διαδραστικό πίνακα ο εκπαιδευτικός προβάλει τις εικόνες από το ψηφιοποιημένο βιβλίο εικαστικών της Β΄ Τάξης Γυμνασίου, κεφάλαιο 3 Μορφικά στοιχεία, ενότητα 2.5 Πώς οι μορφές διαμορφώνουν το ζωγραφικό χώρο http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM- B111/539/3546,14591/ (https://bit.ly/2uz3A9t). Ακολουθεί διάλογος για το πώς οι μορφές διαμορφώνουν τον ζωγραφικό χώρο, ανάλογα με το μέγεθός τους, τη θέση που βρίσκονται, το χρώμα τους. Ο εκπαιδευτικός κατευθύνει τον διάλογο με συγκεκριμένες ερωτήσεις και προτρέπει τους μαθητές να σηκωθούν στον πίνακα και να δικαιολογήσουν τις απαντήσεις τους δείχνοντας τα διάφορα μορφολογικά στοιχεία. Ο διάλογος συνεχίζεται με φωτογραφίες από την ενότητα 2.6. Ο χώρος στα δισδιάστατα έργα όπου οι μαθητές παρατηρούν έργα τέχνης, στα οποία διάσημοι καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν την τεχνική της προοπτικής για να αποδώσουν το βάθος στα έργα τους. Οι μαθητές αναλύουν μορφολογικά τα έργα και ο εκπαιδευτικός τούς βοηθάει στη χρήση της σωστής εικαστικής ορολογίας. Γίνεται αναφορά στην γεωμετρική και την ατμοσφαιρική προοπτική, στην τονική κλίμακα καθώς και στα μεγέθη των μορφών. Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός αναφέρεται στη γραμμική προοπτική με ένα σημείο φυγής και με πολλαπλά σημεία φυγής προβάλλοντας τις εικόνες της ενότητας 2.7 Σχεδιαστική μέθοδος της προοπτικής. Κατόπιν οι μαθητές καλούνται να ολοκληρώσουν μια σειρά ασκήσεων εμπέδωσης http://e-learning.ilei.sch.gr/moodle/course/view.php?id=7736 που έχει δημιουργήσει ο εκπαιδευτικός για το συγκεκριμένο μάθημα της προοπτικής στο περιβάλλον μάθησης moodle (Σταυρόλεξο, Παζλ, Sudoku, Φιδάκι, Κρυπτόλεξο, Εκατομμυριούχος, Σταυρόλεξο, Κρεμάλα). Τα παιχνίδια αυτά είναι σε περιβάλλον moodle και οι μαθητές έχουν πρόσβαση μετά από σχετική εγγραφή. 2η διδακτική ώρα Τη δεύτερη διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να μπουν στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα http://photodentro.edu.gr/aggregator ακολουθώντας ένα συγκεκριμένο μονοπάτι που αναφέρεται στο Φύλλο Εργασίας και να παρακολουθήσουν το βίντεο http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-
  • 242.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 241 educationalvideo-8522-77 για να δουν και πρακτικά πως μπορεί να γίνει ένα σχέδιο προοπτικό. Πρόκειται ουσιαστικά για μια σύντομη ανακεφαλαίωση. Στη συνέχεια εξηγεί στους μαθητές την εργασία που θα κάνουν: Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες και κάθε ομάδα θα δημιουργήσει ένα σχέδιο με τη μέθοδο της κεντρικής προοπτικής. Η 1η ομάδα θα σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό φυσικό χώρο, η 2η ομάδα ένα σχέδιο με εξωτερικό δομημένο χώρο, η 3η ένα σχέδιο με εσωτερικό χώρο με θέμα ένα υπνοδωμάτιο και η 4η ένα σχέδιο με εσωτερικό χώρο με θέμα ένα καθιστικό. Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουν οι μαθητές είναι χαρτόνια canson λευκά διαστάσεων 50x70 αφού πρόκειται για ομαδικές εργασίες και μολύβια, ώστε να μπορούν να διορθώνουν τυχόν λάθη. Για να βοηθηθούν, καλεί τους μαθητές να μεταβαίνουν όποια στιγμή το επιθυμούν στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy όπου ο εκπαιδευτικός έχει συγκεντρώσει υλικό για το μάθημα της προοπτικής. Στο συγκεκριμένο padlet υπογραμμίζονται τα βασικότερα σημεία του μαθήματος, παρουσιάζονται σχετικά video, έργα καλλιτεχνών αλλά και μαθητών από προηγούμενα σχολικά έτη. 3η διδακτική ώρα Οι μαθητές ολοκληρώνουν τα σχέδιά τους (καθώς μια διδακτική ώρα δεν επαρκεί) και στη συνέχεια με χρώμα και με τη χρήση της ατμοσφαιρικής προοπτικής γεμίζουν το έργο τους. Το υλικό που θα χρησιμοποιήσουν είναι τα χρωματιστά μολύβια. 4η διδακτική ώρα Η κάθε ομάδα θα γράψει ένα κείμενο στον Επεξεργαστή Κειμένου (περίπου 10 σειρές) όπου οι μαθητές θα αναλύουν μορφολογικά το έργο τους. Στη συνέχεια κάθε ομάδα θα παρουσιάζει στο σύνολο των μαθητών το έργο διαβάζοντας και το κείμενο. Ακολουθεί εποικοδομητική συζήτηση για το εικαστικό αποτέλεσμα και αξιολόγηση των έργων από τους ίδιους τους μαθητές (από την ολομέλεια). Έπειτα κάθε ομάδα θα ανεβάσει φωτογραφία από το έργο της μαζί με το κείμενο που το συνοδεύει στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy.
  • 243.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 242 Φύλλο εργασίας 1) Μεταβείτε στο περιβάλλον μάθησης moodle http://e-learning.ilei.sch.gr/moodle/course/view.php?id=7736 χρησιμοποιήστε τους κωδικούς σας για να κάνετε είσοδο και επιλέξετε 3 από τα παρακάτω: Σταυρόλεξο, Παζλ, Sudoku, Φιδάκι, Κρυπτόλεξο, Εκατομμυριούχος, Σταυρόλεξο, Κρεμάλα Για καθένα από αυτά που επιλέξατε, βρείτε τις σωστές απαντήσεις-λύσεις. 2) Μπείτε στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα http://photodentro.edu.gr/aggregator > πληκτρολογήστε στην αναζήτηση εικαστικά > πατήστε θεματική περιοχή > Εικαστικές τέχνες > ζωγραφική > και παρακολουθήσετε το βίντεο Προοπτική. 3) Η ομάδα 1 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό φυσικό χώρο. Η ομάδα 2 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο με εξωτερικό δομημένο χώρο. Η ομάδα 3 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο εσωτερικού χώρου με θέμα ένα υπνοδωμάτιο. Η ομάδα 4 να σχεδιάσει ένα προοπτικό σχέδιο εσωτερικού χώρου με θέμα ένα καθιστικό. Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσετε είναι χαρτόνια canson λευκά διαστάσεων 50x70 και μολύβια. Όσες φορές δυσκολευτείτε μπορείτε να μεταβείτε στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy. 4) Γράψτε ένα κείμενο στο word (περίπου 10 σειρές) όπου θα αναλύετε μορφολογικά το έργο σας. Στη συνέχεια κάθε ομάδα θα παρουσιάσει στο σύνολο των μαθητών το έργο της διαβάζοντας και το κείμενο. 5) Κάθε ομάδα να ανεβάσει φωτογραφία από το έργο της μαζί με το κείμενο που το συνοδεύει στο padlet https://padlet.com/a_gerouki/5ohf1k503chy.
  • 244.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 243 Μουσική Β΄ Γυμνασίου – Σκορδίλη Ελένη, ΠΕ79 Ο γύρος της Ελλάδας Γνωστικό αντικείμενο: Μουσική Β΄ Γυμνασίου Εκτιμώμενη διάρκεια: 5 διδακτικές ώρες (ή λιγότερες μέσα από επιλογή δραστηριοτήτων) Προφίλ τάξης: 25 μαθητές Αίθουσα διεξαγωγής μαθήματος: αίθουσα με διαδραστικό πίνακα και πρόσβαση στο διαδίκτυο. Εργαστήριο Πληροφορικής. Εισαγωγή Σ’ αυτήν την ενότητα οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τις μουσικές και τους ρυθμούς όλης της Ελλάδας. Γίνεται μια πρώτη γνωριμία με τη μουσική πατριδογνωσία και γνωριμία με τα μουσικά όργανα που υπάρχουν στις περιοχές της Ελλάδας. Στο μάθημα αυτό οι μαθητές θα εξοικειωθούν με την αναζήτηση της πληροφορίας στο διαδίκτυο και τη χρήση προγραμμάτων παρουσίασης. Διδακτικοί Στόχοι  Γνωστικοί - Να γνωρίσουν οι μαθητές τους ρυθμούς που χρησιμοποιεί η παραδοσιακή μας μουσική - Να γνωρίσουν την τοπική διάλεκτο στα παραδοσιακά τραγούδια - Να πειραματιστούν οι μαθητές στη δημιουργία ρυθμών με βάση την παράδοση - Να μάθουν να αναγνωρίζουν τις τοπικές μουσικές - Να γνωρίσουν τα μουσικά όργανα διαφόρων περιοχών  Τεχνογραμματισμού - Να εξοικειωθούν με την αναζήτηση της πληροφορίας στο διαδίκτυο - Να δημιουργήσουν δικές τους παρουσιάσεις με την χρήση υπολογιστή (PowerPoint) - Να μάθουν να κάνουν ηχογράφηση και να εξοικειωθούν με τη χρήση του προγράμματος επεξεργασίας ήχου Audacity.
  • 245.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 244 Συνοπτική περιγραφή Μουσικοί ρυθμοί στην Ελλάδα (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 1) Βάζουμε στους μαθητές να ακούσουν μουσικά δείγματα από διάφορες περιοχές στην Ελλάδα:  https://www.youtube.com/watch?v=nrBkxKPff74  https://www.youtube.com/watch?v=yiYxxL0qnQ4  https://www.youtube.com/watch?v=zWhpnwqT_9U  https://www.youtube.com/watch?v=u1kF__5EEts Ζητάμε από τους μαθητές ν’ αναγνωρίσουν τα ισχυρά μέρη του μέτρου και ν’ ανακαλύψουν τους σύνθετους ρυθμούς. (20 λεπτά) Στη συνέχεια επαναλαμβάνουμε τα κομμάτια, βλέποντας τα βίντεο, κρατώντας τον ρυθμό με παλαμάκια ή ξυλάκια. (20 λεπτά) Προετοιμασία της επόμενης ώρας: Χωρίζουμε τους μαθητές σε πέντε ομάδες και ζητάμε στην κάθε ομάδα να φέρει παραδοσιακά τραγούδια από μία περιοχή της Ελλάδας. Γράφουν τους στίχους για να αναγνωρίσουν τις τοπικές διαλέκτους. (10 λεπτά) Μουσική … πατριδογνωσία (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 2) Δείχνουμε στους μαθητές τον χάρτη της Ελλάδας: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-5841 και ακούγοντας τα ηχητικά παραδείγματα που ακολουθούν:  https://www.youtube.com/watch?v=1r549hDtE4Y  https://www.youtube.com/watch?v=zethfkPouoo  https://www.youtube.com/watch?v=iIXMXuNcmfY  https://www.youtube.com/watch?v=562OwXu_yug  https://www.youtube.com/watch?v=tz9prUEg6-U αναγνωρίζουν τις περιοχές και προσπαθούν να συνδέσουν την κάθε περιοχή με την ιστορία και τις επιρροές που δέχθηκε από τους πολιτισμούς που την κατοικούσαν (10 λεπτά). Μετά οι ομάδες διαβάζουν τα παραδοσιακά τραγούδια που βρήκαν και βρίσκουν τις τοποθεσίες από τις οποίες προέρχονται (5 λεπτά) Στη συνέχεια χωριζόμαστε σε τρεις ομάδες και αρχίζουμε να τραγουδάμε το «Μήλο μου κόκκινο» κρατώντας με παλαμάκια ή ξυλάκια τις διαφορετικές ρυθμικές αξίες (10 λεπτά).
  • 246.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 245 Δίνουμε φωτοτυπίες στους μαθητές από το Ανθολόγιο το τραγούδι «Ντιρλαντά» και το τραγουδούν χωρίς συνοδεία. Στη συνέχεια μοιραζόμαστε σε δύο ομάδες και συνοδεύουμε ρυθμικά το κομμάτι (10 λεπτά) Μετά ηχογραφούμε τα δύο τραγούδια και τα επεξεργαζόμαστε με το πρόγραμμα Audacity και οι μαθητές αξιολογούν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους. (10 λεπτά) Με βιολί σαντουροβιόλι (2 διδακτικές ώρες) 1η Διδακτική ώρα (Φύλλο Εργασίας 3) Δίνεται στους μαθητές ακροστιχίδα και λύνεται κατά ομάδες στον διαδραστικό πίνακα (15 λεπτά). Προβάλουμε στον πίνακα φωτογραφίες με παραδοσιακά όργανα (γκάιντα, κρητική λύρα, ποντιακή λύρα, λαγούτο, τσαμπούνα, σαντούρι) και βάζουμε στους μαθητές τα παρακάτω ηχητικά δείγματα για ν’ αναγνωρίσουν σε ποια τραγούδια ακούν τα όργανα αυτά. (15 λεπτά)  https://www.youtube.com/watch?v=arLiV-S8Q3M  https://www.youtube.com/watch?v=6Hqg4Pbkhgs  https://www.youtube.com/watch?v=0FT4Rxb0yvs  https://bit.ly/2Ma4UGE  https://www.youtube.com/watch?v=S5IkiRHQbbI  https://www.youtube.com/watch?v=TTka9E6RlNY Στο τελευταίο τραγούδι ζητάμε από τους μαθητές να απαντήσουν στις παρακάτω ερωτήσεις: 1. Ακολουθεί πιστά το τραγούδι την παραδοσιακή εκτέλεση; 2. Ακούγονται μόνο παραδοσιακά όργανα; (5 λεπτά) Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε ομάδες χρησιμοποιούν οργανάκια (τύμπανο, claves) για να κρατάνε ρυθμό και τη φωνή τους για τραγούδι και δημιουργούν δικό τους παραδοσιακό κομμάτι. (10 λεπτά) Στο τέλος της ώρας δίνονται ασκήσεις για εμπέδωση των γνώσεων. 2η Διδακτική ώρα (Φύλλο Εργασίας 4) Μεταφερόμαστε στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Αφού γίνει μια μικρή σύνοψη της προηγούμενης ώρας συνεχίζουν οι μαθητές να αναγνωρίζουν παραδοσιακά όργανα (κανονάκι, ζουρνάς, κλαρίνο, βιολί, νταούλι) ακούγοντας τα παρακάτω ηχητικά δείγματα. (15 λεπτά)  https://www.youtube.com/watch?v=Ao118Ek6ckk
  • 247.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 246  https://www.youtube.com/watch?v=QOhxqusNptw  https://www.youtube.com/watch?v=EiGXfauf_Oc  https://www.youtube.com/watch?v=PufH2xcel3A  https://www.youtube.com/watch?v=_AzEq7-Jhlg  https://www.youtube.com/watch?v=dKx65JsYZAE Στη συνέχεια οι μαθητές, χωρισμένοι στις ομάδες τους, συλλέγουν πληροφορίες για την περιοχή που τους ανατίθεται και προετοιμάζουν την παρουσίασή τους (30 λεπτά) . Δίνονται οδηγίες για τη δημιουργία της παρουσίασης  Ο αριθμός των διαφανειών να μην ξεπερνάει τις δέκα (10)  Να υπάρχουν φωτογραφίες από τα όργανα που χρησιμοποιούνται στην περιοχή  Να ενσωματωθεί ήχος που παίζει σε όλες τις διαφάνειες και  Στο τέλος να υπάρχει βίντεο με παραδοσιακό χορό.  Στην παρουσίαση πρέπει να αναφέρονται τα ονόματα των μαθητών  Η συνολική παρουσίαση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 5 λεπτά Ζυγιές και κομπανίες (1 διδακτική ώρα – Φύλλο Εργασίας 5) Ακούγοντας δύο ηχητικά παραδείγματα εξηγούμε τη διαφορά ανάμεσα στη ζυγιά και την κομπανία και αναφερόμαστε στους συνδυασμούς των οργάνων που υπάρχουν. (5 λεπτά) Στη συνέχεια οι ομάδες παρουσιάζουν τις εργασίες τους (25 λεπτά) και αξιολογείται η δουλειά τους από τους συμμαθητές τους. Τέλος τους δίνεται το παρακάτω σταυρόλεξο, το οποίο το λύνουν σε ομάδες και ελέγχεται το εύρος των γνώσεων που κατέκτησαν οι μαθητές (10 λεπτά):  http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2638 Το εν λόγω σενάριο μπορεί να συμπτυχθεί χρονικά, επιλέγοντας ορισμένες από τις αναφερόμενες δραστηριότητες.
  • 248.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 1. Ακούστε μουσικά δείγματα από διάφορες περιοχές στην Ελλάδα:  https://www.youtube.com/watch?v=nrBkxKPff74  https://www.youtube.com/watch?v=yiYxxL0qnQ4  https://www.youtube.com/watch?v=zWhpnwqT_9U  https://www.youtube.com/watch?v=u1kF__5EEts 2. Αναγνωρίστε τα ισχυρά μέρη του μέτρου και ανακαλύψτε τους σύνθετους ρυθμούς. 3. Δείτε πάλι τα βίντεο κρατώντας τον ρυθμό με παλαμάκια ή ξυλάκια. 4. Προετοιμαστείτε για το επόμενο μάθημα: αφού χωριστείτε σε ομάδες, κάθε ομάδα να φέρει παραδοσιακά τραγούδια από μια περιοχή της Ελλάδας, αυτή που θα σας ανατεθεί. Γράψτε τους στίχους, για να αναγνωρίσετε τις τοπικές διαλέκτους.
  • 249.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 248 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 1. Μελετήστε τον χάρτη της Ελλάδας στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-5841 2. Αφού ακούσετε τα ηχητικά παραδείγματα που ακολουθούν, αναγνωρίστε τις περιοχές και προσπαθήστε να συνδέσετε την κάθε περιοχή με την ιστορία και τις επιρροές που δέχθηκε από τους πολιτισμούς που την κατοικούσαν:  https://www.youtube.com/watch?v=1r549hDtE4Y  https://www.youtube.com/watch?v=zethfkPouoo  https://www.youtube.com/watch?v=iIXMXuNcmfY  https://www.youtube.com/watch?v=562OwXu_yug  https://www.youtube.com/watch?v=tz9prUEg6-U 3. Διαβάστε τα παραδοσιακά τραγούδια που βρήκατε και βρείτε τις τοποθεσίες, από τις οποίες αυτά προέρχονται. 4. Χωριστείτε σε τρεις ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας) και τραγουδήστε το «Μήλο μου κόκκινο» κρατώντας με παλαμάκια ή ξυλάκια τις διαφορετικές ρυθμικές αξίες. 5. Δείτε στις φωτοτυπίες το τραγούδι «Ντιρλαντά» και τραγουδήστε το χωρίς συνοδεία. 6. Χωριστείτε σε δύο ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας) και χορέψτε ρυθμικά το κομμάτι. 7. Ηχογραφήστε τα δύο τραγούδια και επεξεργαστείτε τα με τη βοήθεια της διδάσκουσας. Αξιολογήστε το αποτέλεσμα της δουλειάς σας.
  • 250.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 249 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 1. Λύστε την ακροστοιχίδα στον διαδραστικό πίνακα. 2. Δείτε στον διαδραστικό πίνακα φωτογραφίες παραδοσιακών οργάνων και, αφού ακούσετε ηχητικά δείγματα, αναγνωρίστε σε ποια τραγούδια ακούτε τα όργανα αυτά:  https://www.youtube.com/watch?v=arLiV-S8Q3M  https://www.youtube.com/watch?v=6Hqg4Pbkhgs  https://www.youtube.com/watch?v=0FT4Rxb0yvs  https://bit.ly/2Ma4UGE  https://www.youtube.com/watch?v=S5IkiRHQbbI  https://www.youtube.com/watch?v=TTka9E6RlNY Σχετικά με το τελευταίο τραγούδι, απαντήστε τα εξής:  Ακολουθεί πιστά το τραγούδι την παραδοσιακή εκτέλεση;  Ακούγονται μόνο παραδοσιακά όργανα; 3. Χωριστείτε σε 5 ομάδες (με τη βοήθεια της διδάσκουσας), χρησιμοποιήστε οργανάκια (τύμπανο, claves) για να κρατάτε ρυθμό και τη φωνή σας για τραγούδι και δημιουργήστε το δικό σας παραδοσιακό κομμάτι. 4. Για να διαπιστώσετε αν εμπεδώσατε τα παραπάνω, απαντήστε στα εξής:  Απαντήστε τις παρακάτω ερωτήσεις και βρείτε την κρυμμένη λέξη στην ακροστιχίδα ακολουθώντας τους αριθμούς i. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _₈ ii. _ _ _ _ _ _ _₂ iii. _ _ _ _ _₃_ _ _ _ _ _ _ iv. _ _ _ _ _ _ _₄_ v. _₁_ _ vi. _₆_ _ _ _ _ _ vii. _ _ _ _ _₅_ _ viii. _ _ _ _ _₇_ _ _ _ _ i. Διάσημος θρακιώτικος χορός ii. Τις συναντάμε στα πανηγύρια, στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας iii. Τα πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου, βασίζονται σε τέτοιες κλίμακες iv. Σε τι μέτρο είναι γραμμένος ο καλαματιανός
  • 251.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 250 v. Βασικός χορός σε πεντάσημο ρυθμό στην περιοχή του Πόντου vi. Αντιπροσωπεύει μια άλλη μορφή πολυφωνίας απ’ αυτή της Ηπείρου vii. Αυτό το όργανο κυριαρχεί στην ηπειρώτικη μουσική viii. Χορός σε 2/4 που κυριαρχεί στην Κρήτη Η κρυμμένη λέξη είναι: ______________________________  Αντιστοιχίστε το όνομα του οργάνου με τη σωστή εικόνα: Α. σαντούρι 1. Β. κλαρίνο 2. Γ. ούτι 3. Δ. ζουρνάς 4. Ε. κρητική λύρα 5. ΣΤ. ποντιακή λύρα 6. Ζ. τσαμπούνα 7. Η. γκάιντα 8. Θ. λαούτο 9.
  • 252.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 251 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 1. Αναγνωρίστε παραδοσιακά όργανα ακούγοντας τα παρακάτω ηχητικά δείγματα:  https://www.youtube.com/watch?v=Ao118Ek6ckk  https://www.youtube.com/watch?v=QOhxqusNptw  https://www.youtube.com/watch?v=EiGXfauf_Oc  https://www.youtube.com/watch?v=PufH2xcel3A  https://www.youtube.com/watch?v=_AzEq7-Jhlg  https://www.youtube.com/watch?v=dKx65JsYZAE 2. Στη συνέχεια, χωρισμένοι σε ομάδες (με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού), συλλέξτε πληροφορίες για την περιοχή που θα σας ανατεθεί και προετοιμάστε μια παρουσίαση. Οδηγίες για τη δημιουργία της παρουσίασης:  Ο αριθμός των διαφανειών να μην ξεπερνάει τις δέκα (10)  Να υπάρχουν φωτογραφίες από τα όργανα που χρησιμοποιούνται στην περιοχή  Να ενσωματωθεί ήχος που παίζει σε όλες τις διαφάνειες και  Στο τέλος να υπάρχει βίντεο με παραδοσιακό χορό.  Στην παρουσίαση πρέπει να αναφέρονται τα ονόματα των μαθητών  Η συνολική παρουσίαση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 5 λεπτά ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 1. Ακούστε τα δύο ηχητικά παραδείγματα, για να καταλάβετε τη διαφορά ανάμεσα στη ζυγιά και την κομπανία και να διαπιστώσετε τους συνδυασμούς των οργάνων που υπάρχουν. 2. Παρουσιάστε ανά ομάδα τις εργασίες σας. 3. Αξιολογήστε την εργασία των άλλων ομάδων. 4. Επιλύστε το παρακάτω σταυρόλεξο: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-2638
  • 253.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 252 Μουσική Γ΄ Γυμνασίου – Σταματοπούλου Αικατερίνη, ΠΕ79 Στις γειτονιές του ελληνικού τραγουδιού Θεματική Ταξινόμηση: Μουσική Γ΄ Γυμνασίου, Κεφάλαιο 5: Στις γειτονιές του ελληνικού τραγουδιού: https://bit.ly/2HNiUWw Εκτιμώμενη διάρκεια: 3 διδακτικές ώρες Επίπεδο δυσκολίας: Μετρίας δυσκολίας Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα: 14-15 Ετών Λέξεις-κλειδιά: Μάνος Χατζιδάκις - Μίκης Θεοδωράκης - Γιάννης Μαρκόπουλος - Σταύρος Ξαρχάκος - Μάνος Λοΐζος - Διονύσης Σαββόπουλος Προαπαιτούμενες γνώσεις: Σε προηγούμενα μαθήματα έχει γίνει αναφορά στα έργα των συνθετών (Μ. Χατζιδάκι, Μ. Θεοδωράκη, Γ. Μαρκόπουλου, Στ. Ξαρχάκου, Μ. Λοΐζου, Δ. Σαββόπουλου). Έχει δοθεί έμφαση στα αποσπάσματα, στα οποία παρατίθενται λόγια των συνθετών, στις λεζάντες των φωτογραφιών, στα σημαντικά έργα τους και μια ελάχιστη αναφορά στη βιογραφία τους. Σε προηγούμενες τάξεις έχουμε ασχοληθεί με τη δημιουργία ερωτηματολογίων, σταυρολέξων και κουίζ με τη χρήση του hot potatoes (πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού με το οποίο εκπαιδευτικοί και μαθητές δημιουργούν ασκήσεις σε διαφορετικές μορφές για χρήση είτε διαδικτυακά είτε τοπικά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή). Εκπαιδευτικό Πρόβλημα: Στην Ελλάδα έχουμε συνθέτες οι οποίοι έδωσαν το έναυσμα έτσι, ώστε να αναδειχθεί η ελληνική κουλτούρα και ο ελληνικός πολιτισμός εντός και εκτός συνόρων. Η συμβολή των περισσοτέρων δεν περιορίστηκε μόνο στο πλαίσιο της μουσικής σύνθεσης, αλλά προεκτάθηκε και στον χώρο της πολιτικής, αφού επηρέασαν με την στάση τους τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και τις συμπεριφορές της ελληνικής κοινωνίας. Αυτούς τους συνθέτες είναι καλό να τους γνωρίσουν οι μαθητές έτσι, ώστε να υπάρχει συνέχεια στον ελληνικό πολιτισμό, αλλά και στην ελληνική ιστορία της μουσικής τέχνης.
  • 254.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 253 Σκοπός Βασικός σκοπός του σεναρίου είναι να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τον ελληνικό μουσικό πολιτισμό, τους Έλληνες συνθέτες και τα τραγούδια τους καθώς και να κατανοήσουν τη θέση των συνθετών στο ελληνικό «γίγνεσθαι» ως πνευματικοί ηγέτες. Παράλληλα δε, να χρησιμοποιηθούν από μαθητές και εκπαιδευτικούς διάφορα εργαλεία των Τ.Π.Ε., όχι μόνο για ανεύρεση πληροφοριών, αλλά για δημιουργία μάθησης και ανατροφοδότηση αυτής, μέσα από τη συνεργασία εκπαιδευτικών και μαθητών. Διδακτικοί στόχοι Οι μαθητές μετά την υλοποίηση του μικροσεναρίου, των τριών διδακτικών ωρών, αναμένουμε να μπορούν: - να αναγνωρίζουν τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες και μερικά από τα σπουδαιότερα έργα τους - να έρθουν σε επαφή με έργα μελοποιημένης ποίησης - να τραγουδούν γνωστά Ελληνικά τραγούδια των συγκεκριμένων συνθετών - να μελετήσουν το «δέσιμο» λέξεων και ήχων των ελληνικών τραγουδιών - να εξοικειωθούν με εργαλεία web2.0, όπως είναι οι φόρμες Google και τα HotPotatoes Παιδαγωγικοί στόχοι Αναμένουμε οι μαθητές: - να συνεργάζονται για να επιτύχουν έναν κοινό στόχο - να δημιουργήσουν έχοντας οι ίδιοι καταστρώσει σχέδιο μάθησης - να έχουν την ευελιξία ώστε να αναστοχαστούν και να ανατροφοδοτηθούν πάνω στο σχέδιο μάθησής τους. Δεξιότητες Αναμένουμε οι μαθητές να αναπτύξουν τις δεξιότητες: - της καινοτομίας, αφού θα παραγάγουν μαθησιακό υλικό - του ψηφιακού γραμματισμού - του πληροφοριακού γραμματισμού
  • 255.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 254 Υλικοτεχνική Υποδομή Για να υλοποιηθεί το παρόν διδακτικό σενάριο θα χρησιμοποιηθούν 6 υπολογιστές. Θα χρειαστί σύνδεση με το διαδίκτυο καθώς και διαδραστικός πίνακας για να παρουσιάσουν οι μαθητές τις εργασίες τους. Οργάνωση της τάξης Το μικροσενάριο είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί όπως ακριβώς παρουσιάζεται και στο χρόνο που έχει αποφασιστεί να διαρκέσει. Έχει σχεδιαστεί να υλοποιηθεί στην τάξη την ώρα του μαθήματος της Μουσικής. Οι μαθητές θα χωριστούν σε 6 ομάδες των τριών ατόμων - ενισχύεται με αυτόν τον τρόπο η συνεργασία μεταξύ τους. Κάθε ομάδα θα αναλάβει από έναν συνθέτη μετά από συζήτηση και κοινή συμφωνία. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού θα είναι καθαρά συμβουλευτικός είτε ως προς το γνωστικό μέρος της πραγματοποίησης του σεναρίου είτε ως προς το τεχνικό κομμάτι σχετικά με τη χρήση του υπολογιστή. Σύντομη Περιγραφή Η αξία του HotPotatoes εντοπίζεται κυρίως στη δυνατότητα που δίνεται στους μαθητές να φτιάξουν εύκολα πολλά και διαφορετικά είδη ασκήσεων σε γλώσσα html και στη συνέχεια να τα ενσωματώσουν σε διαδικτυακές εφαρμογές, όπως για παράδειγμα στο blog του σχολείου. Είναι κάτι που οι μαθητές πιθανώς να το έχουν χρησιμοποιήσει και σε άλλα μαθήματα και σε άλλες τάξεις, οπότε μια τέτοια δραστηριότητα τούς είναι οικεία. Στη δική μας περίπτωση, το blog του σχολείου θα ενημερωθεί με κατάλληλο υλικό για να μπορούν οι μαθητές ή όποιος άλλος θέλει, να ασχοληθεί με δημιουργικές δραστηριότητες σχετικές με το συγκεκριμένο κεφάλαιο της Μουσικής. Το ερωτηματολόγιο με Google Forms επιλέχθηκε αρχικά γιατί οι μαθητές το έχουν ξανακάνει σε προηγούμενες χρονιές και σε άλλα μαθήματα. Ακόμη, αφού το ερωτηματολόγιο δοθεί σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, οι οποίοι δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις σχετικές με το συγκεκριμένο αντικείμενο, θα μπορούμε να συλλέξουμε αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα, αλλά και πληροφορίες σχετικές με το αντικείμενο του μαθήματος που ασχολούμαστε. Θα χρησιμοποιηθεί, δηλαδή, ως ένα διαγνωστικό εργαλείο, για να αποτυπωθεί μία εικόνα της γνώσης που έχουν σχετικά με τους Έλληνες συνθέτες και τη συνεισφορά τους στην κοινωνία. Αυτό που θα χρειαστεί είναι να δημιουργηθεί ένας λογαριασμός στη Google και αφού δημιουργήσουν οι μαθητές ένα ερωτηματολόγιο online, θα δοθεί η ηλεκτρονική διεύθυνση διαμοιρασμού, σε όσους αυτοί επιθυμούν. Έτσι, μέσα σε λίγες ώρες οι μαθητές θα πάρουν έτοιμα τα αποτελέσματα, τα οποία θα είναι
  • 256.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 255 αποτυπωμένα σε γραφήματα και θα τα χρησιμοποιήσουν ως ανατροφοδότηση, για να βγάλουν τα ανάλογα συμπεράσματα, ώστε να εστιάσουν στα γνωστικά κενά και να εμπλουτίσουν τις κοινόχρηστες παρουσιάσεις που έπονται και όπου θα αποτυπωθεί η παραγωγή της μάθησής τους. Επιλέχθηκαν οι παρουσιάσεις Google για μία από τις τρεις εργασίες αυτού του σεναρίου, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να επεξεργαστούμε, να συνεργαστούμε πολλοί μαζί σύγχρονα και ασύγχρονα, όπου κι αν βρισκόμαστε για να δημιουργήσουμε μία παρουσίαση, χρησιμοποιώντας κινητό τηλέφωνο, tablet ή υπολογιστή. Παράλληλα δε, μας δίνεται η δυνατότητα να συζητάμε και να σχολιάζουμε όσο εργαζόμαστε, είτε είμαστε όλη η ομάδα μαζί είτε χωριστά. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι μέσα από αυτή την εργασία αναμένουμε να μπορούν οι μαθητές να μάθουν, μέσα από τη συνεργασία, τρόπους καλής συμπεριφοράς στη μεταξύ τους επικοινωνία - Network Etiquette ή Netiquette (Savoir Vivre στο Διαδίκτυο). Σε αυτό βοηθάει και το γεγονός ότι στις κοινόχρηστες παρουσιάσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ιστορικό αναθεωρήσεων για να δούμε πότε και ποιος συνεισέφερε ή άλλαξε κάτι από την ομάδα του ή από κάποια άλλη ομάδα.
  • 257.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 256 ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Βήματα υλοποίησης σταυρολέξου με HotPotatoes Ανοίγουμε την εφαρμογή του HotPotatoes, την οποία έχουμε ήδη «κατεβάσει» στον υπολογιστή μας από παλιότερες εργασίες και ακολουθούμε τα βήματα για τη δημιουργία σταυρολέξου. Θα πρέπει να καταχωριστούν συνολικά στο σταυρόλεξο 18 λέξεις σχετικές με τους συνθέτες που έχετε αναλάβει. Η κάθε ομάδα θα πρέπει να βρει τρεις λέξεις και τον ορισμό καθεμιάς. Αφού βρεθούν οι λέξεις, θα τις διασταυρώσουμε μεταξύ τους για να μην είναι οι ίδιες και θα ξεκινήσετε την καταχώρηση. Προσοχή: Κάθε λέξη να είναι μόνο μία, π.χ. «μουσική» και όχι «μουσική σύνθεση». Και ξεκινάμε: 1) Τις λέξεις που θα ορίσετε να τις γράψετε με ΚΕΦΑΛΑΙΑ γράμματα χωρίς τόνους, χωρίς διαλυτικά 2) Τις λέξεις που θα ορίσετε να μην τις αναφέρετε μέσα στον ορισμό 3) Οι λέξεις που θα ορίσετε και οι ορισμοί να είναι στα Ελληνικά Αφού τελειώσετε με τις καταχωρίσεις, θα πρέπει να ακολουθήσετε τα βήματα για εξαγωγή του σταυρολέξου σε μορφή html, έτσι ώστε ή να το αποθηκεύσουμε τοπικά ή να το ενσωματώσουμε στο blog του σχολείου. 2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δημιουργία online ερωτηματολογίου μέσω εφαρμογής Google Drive Δημιουργήστε ένα ερωτηματολόγιο και δημοσιοποιήστε το. Το ερωτηματολόγιο που θα φτιάξετε θα έχει έξι (6) ερωτήσεις – άρα η κάθε ομάδα θα βρει από μία ερώτηση σχετική με τον συνθέτη που έχει αναλάβει. Θα πρέπει να προσέξετε να χρησιμοποιήσετε τρεις διαφορετικούς τύπους ερωτήσεων, όπως έχουμε κάνει και με άλλα ερωτηματολόγια, όπως π.χ. πολλαπλής επιλογής, πλαίσια ελέγχου, κλίμακα, επιλογή από λίστα κ.ά. Βήματα υλοποίησης  Πηγαίνετε στη διεύθυνση http://drive.google.com  Πατήστε «ΝΕΟ» και μετά «Φόρμες Google» (προσοχή να επιλέξετε ως γλώσσα τα Ελληνικά)  Εκεί που λέει «Φόρμα χωρίς τίτλο» καθώς και πάνω αριστερά, συμπληρώστε τον τίτλο του ερωτηματολογίου σας
  • 258.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 257  Συμπληρώστε, εάν θέλετε, την «Περιγραφή φόρμας»  Επιλέξτε τον κατάλληλο τύπο της ερώτησης πατώντας το βελάκι που είναι δίπλα στο: «Πολλαπλές επιλογές»  Γράψτε τις ερωτήσεις και όταν τελειώσετε, πηγαίνετε στις «Ρυθμίσεις», τσεκάρετε το «Περιορισμός σε 1 απάντηση» καθώς και το «Δείτε γραφήματα σύνοψης και απαντήσεις κειμένου»  Πατήστε «Αποθήκευση»  Είστε έτοιμοι!!! Η δημιουργία έγινε, αφού ό,τι κάνετε, σώζεται αυτόματα από το Google Drive.  Η διεύθυνση τού ερωτηματολογίου σας είναι αυτή που φαίνεται στη γραμμή εντολών του φυλλομετρητή σας αν πατήσετε το «ματάκι» (Προεπισκόπηση) πάνω δεξιά. 3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κοινόχρηστη παρουσίαση Πηγαίνετε στη διεύθυνση: https://docs.google.com/presentation και θα βρείτε μία παρουσίαση με το όνομα: Στις γειτονιές του ελληνικού τραγουδιού. Θα δείτε 18 κενές διαφάνειες. Στην κάθε ομάδα ανήκουν τρεις (3) διαφάνειες και η σειρά που τις επιλέγετε, είναι η σειρά που έχουν και οι συνθέτες στο βιβλίο. Προσοχή: Μπορείτε να εργάζεστε ταυτόχρονα από το σπίτι σας, το σχολείο, από όποια συσκευή έχετε διαθέσιμη και αν ξεχάσουμε να κάνουμε αποθήκευση σε ό,τι φτιάξουμε, δεν πειράζει, γιατί στην περίπτωση αυτή, αποθηκεύονται αυτομάτως οι αλλαγές. Όμως, θα συμφωνήσουμε ότι δεν πειράζει κανείς την παρουσίαση των υπολοίπων, γιατί οποιαδήποτε αλλαγή παραμένει στο ιστορικό και βρίσκουμε πότε και από ποιον έγιναν οι αλλαγές. Γι’ αυτό καλό είναι να δείξουμε ΣΕΒΑΣΜΟ στη δουλειά των συμμαθητών μας. Επανερχόμαστε στη δημιουργική εργασία και η κάθε ομάδα θα πρέπει να βρει από το σχολικό βιβλίο https://bit.ly/2HNiUWw λίγα λόγια για τον συνθέτη - δύο φωτογραφίες χαρακτηριστικές - ένα βίντεο που να τραγουδάει ο ίδιος ή να διευθύνει μία ορχήστρα που παίζει δικό του μουσικό έργο και - ένα βίντεο με το πιο χαρακτηριστικό τραγούδι και - θα πρέπει να γράψετε λίγα λόγια γι’ αυτό (ποιητή/στιχουργό) - Και τέλος, θα πρέπει να βρείτε για κάθε συνθέτη μία φράση ή μία ομιλία ή ένα μουσικό κείμενο που να αναφέρεται στον ελληνικό πολιτισμό ή σε κάποιο ιστορικό γεγονός που έχει συμβεί στην Ελλάδα.
  • 259.
    μ-δραστηριότητες και μ-σενάριαμε αξιοποίηση των ΤΠΕ 258 Είναι αυτονόητο ότι καθένας από τους συγγραφείς φέρει την ευθύνη για το περιεχόμενο του κειμένου του. ISBN: 978-618-82834-3-5 Πύργος - Σεπτέμβριος 2018 Άδεια CreativeCommons 4.0 Αναφορά Προέλευσης - Μη εμπορική χρήση Παρόμοια διανομή
  • 260.
     Από εκπαιδευτικούςμε μεράκι, που δεν εφησυχάζουν, προβλη- ματίζονται, αναζητούν, επιμορφώνονται, αξιοποιούν, δημιουργούν, προσφέρουν αφειδώς...  Άφθονο δωρεάν υλικό με αίσθημα ευθύνης και διάθεση προσφοράς.  Δημιουργικά παράγωγα από την επιμόρφωση Β΄ επιπέδου στις ΤΠΕ.  Διδακτικό Υλικό για αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στο σύγχρονο σχολείο.  Πληθώρα δραστηριοτήτων για άντληση ιδεών, για δημιουργική επα- ναχρησιμοποίηση, για μετεξέλιξη και αναβάθμιση της διδασκαλίας. ISBN: 978-618-82834-3-5